„Grotere druk op
buurlanden Irak
Jeltsin krijgt het nu moeilijk
r>r»
ANC dreigt onderhandelingen met Pretoria af te breken
Tragiek loert altijd
naar Ted Kennedy
Albanese communisten privatiseren economie
^1 BUITENLAND
SaidAaOowvant
ZATERDAG 6 APRIL 1991 PAGINA 7
J] Tientallen doden bij
aardbeving in Peru
LIMA Een krachtige aardbeving, met
een kracht van 6,8 op de schaal van Richter,
I in het noorden van Peru heeft vrijdag aan
i zeker 35 mensen om het leven gekost. Zeker
i 750 mensen raakten gewond, terwijl zware
J schade is aangericht aan gebouwen in ver-
scheidene steden. Dat heeft een functionaris
m van de burgerbescherming meegedeeld. In
de stad Nueva Cajamarca zijn zeker 20 men-
l sen omgekomen en raakten minstens 500
mensen gewond. De burgemeester van Moy-
i obamba, een plaats met 50.000 inwoners, zei
iel, voor de Peruaanse televisie dat de stad
i „vrijwel geheel vernietigd" was. Moyobam-
ba werd op 30 mei vorig jaar ook al zwaar
getr0^en door een aardbeving. Toen vielen
er 67 doden.
Moordenaar PLO-Ieiders
ter dood veroordeeld
TUNIS Een Palestijnse militaire rechtbank
in Yemen heeft een Palestijn ter dood veroor
deeld wegens de moord op drie PLO-leiders in
Tunis op 16 januari. Dit is vernomen uit bron
nen bij de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie
(PLO). Hamza Abuzeid, die van de PLO naar
de extremistische groep van Abu Nidal was
overgelopen, werd enkele uren na de aanslag
gearresteerd. De moord vond plaats aan de
vooravond van de Golfoorlog. De slachtoffers
van de aanslag waren Salah Khalaf (Abu
Iyad), de rechterhand van Yasir Arafat binnen
Al-Fatah, de belangrijkste stroming binnen de
PLO, de „minister van binnenlandse zaken"
van de PLO Hael Abdel-Hamid (Abul Hul) en
Khalafs assistent Fakhri al-Omari (Abu Moha-
„Economische situatie
Cambodja catastrofaal"
BANGKOK Door de aanhoudende burgeroorlog
en de beperking van de Sovjet-hulp staat Cambodja
aan de rand van de economische afgrond. Dat heeft
Graeme Irvine, voorzitter van de Amerikaanse hulp
organisatie World Vision International, gisteren ge
zegd. Hij meldde dat de komende maanden kritiek
zullen zijn en dat internationale hulp aan Cambodja
dringend nodig is. Hij noemde het internationale em
bargo tegen Cambodja, uitgezonderd humanitaire
hulp, een „monsterlijk onrecht". Vooral de beper
king van de Sovjet-hulp baart Irvine zorgen. Moskou
zou de steun aan het communistische regime in
Phnom Penh dit jaar willen halveren tot 100 miljoen
dollar. Voormalige Oostbloklanden hebben hun hulp
al drastisch ingekrompen. De Cambodjaanse regering
deed onlangs een internationale oproep voor 100.000
ton voedselhulp.
Racist ter dood veroordeeld
JOHANNESBURG „Zwarten zijn niet meer dan dieren,
die worden gemaakt door de duivel. Het zijn beesten die er
uit zien als mensen", aldus Eugene Marais, een blanke ex
tremist, die deze week in Zuidafrika tot de doodstraf werd
veroordeeld. In oktober vorig jaar opende hij, met twee an
deren, het vuur op 'een buslading beesten'. Zeven niets
vermoedende zwarte mensen kwamen om het leven. De
28-jarige Marais is lid van de Afrikaner Weerstandsbewe
ging (AWB), een rechtse blanke organisatie, die de apart
heid in stand wil houden. Tijdens de rechtszaak bleek dat
Marais onder grote invloed staat van AWB-leider Eugene
Terreblanche, een typische volksmenner, die met priemen
de ogen en dramatische stem zijn aanhangers weet op te
zwepen. Volgens psychiaters vond de nogal labiele Marais
in Terreblanche een vaderfiguur, voor wie hij alles zou
doen. „Ik zal mijn leven voor hem geven", zei hij tijdens
het proces Volgens de moordenaar was het 'zwarte gevaar'
het thema waar Terreblanche steeds op hamerde: „Als de
zwarten aan de macht dreigen te komen in Zuidafrika, dan
zullen wij vechten", kreeg hij te horen.
Rood-groene coalitie
in deelstaat Hessen
WIESBADEN De 49-jarige Hans Eichel (SPD)
werd gisteren in het deelstaatparlement van Hes
sen verkozen tot nieuwe deelstaatpremier. De ver
kiezing was erg nipt, want de sociaal-democraten
en de 'Groenen' beschikken in de landdag van
Hessen samen over 56 van de 110 zetels. Tot op
het laatste ogenblik viel niet uit te sluiten dat on
tevreden SPD-ers of Groenen het bondgenoot
schap alsnog zouden kelderen. Beide partijen heb
ben voorheen al vaker last gehad met de discipli
ne van hun leden. De tot nu toe vrij onbekende en
nogal profielloze Hans Eichel volgt de CDU-er
Walter Wallmann op. die met zijn CDU/FDP-coa-
litie op 20 januari jongstleden een verkiezingsne
derlaag leed. Daarmee was de weg geopend voor
een tweede versie van de Rood-Groene coalitie in
alt
ARTSEN ZONDER GRENZEN:
DEN HAAG De zes Eu
ropese organisaties van
Artsen zonder Grenzen
(AZG) hebben gisteren
een dringend beroep ge
daan op de internationale
gemeenschep om de ge
vluchte Kurden in Noord-
Irak te helpen. Druk van
de internationale gemeen
schap is nodig om de be
trokken landen er toe te
bewegen de vluchtelingen
uit hun benarde situatie te
halen en de weg vrij te
maken voor opvang en
verzorging, aldus AZG.
De zes organsaties hebben
teams gestuurd naar Turkije,
Syrië en Iran, de daar voorbe
reidingen treffm voor hulp
programma's vor de gevluch
te Kurden.
In het zuiden vai Irak sterven
veel kinderen d«or een tekort
aan veilig driikwater. Dat
heeft het Internationale Rode
Kruis gisteren gezegd. Ook
:s heeft het gewa?schuwd dat
het gevaar op bt uitbreken
van epidemieen doordat het
warmer wordt srsl toeneemt.
'70/4 Het Rode Kruis vraagt om
„veel meer hulp" 'an de inter
nationale gemeenshap dan tot
op heden wordt ggeven.
Een vrachtvliegtug met aan
boord 30 ton hulpgoederen is
gisteren vanuit Gnot-Brittan-
nië naar Turkije -ertrokken.
De zending bestaat uit tenten
en dekens. Het vliegtuig keer
de meteen terug nadat de goe
deren in Ankara waren afge
leverd voor een tweede vlucht.
Vanuit Duitsland gaan dit
weekeinde vier transportvlieg
tuigen met hulpgoederen voor
de vluchtelingen naar Turkije.
De eerste twee vliegtuigen
brengen legertenten, bedden
en medicijnen naar de Turks-
Iraakse grens. De waarde van
de hulp wordt geschat op 1
miljoen mark. Twee Duitse
hulporganisaties maakten be
kend dat ze een bedrag van
200.000 mark (224.000 gulden)
in de vorm van voedsel en
medicijnen ter beschikking
stellen. De organisaties hebben
ook een speciale bankrekening
geopend waar de bevolking
giften op kan storten. De Duit
se minister van buitenlandse
zaken, Hans-Dietrich Gen-
scher, heeft een comité opge
richt dat diplomatieke en hu
manitaire hulp aan de Kurden
gaat coördineren.
Genicide
Hij drong er gisteren op aan
dat de Veiligheidsraad van de
VN een amendement in de re
solutie op moet nemen, waarin
de aanvallen op de Kurden
worden veroordeeld en een
veilige terugkeer van de Kur
den naar Irak onder de be
scherming van VN-waarne-
mers wordt gegarandeerd.
„Genocide is nooit een interne
aangelegenheid van een land,"
zei Genscher. De NAVO ver
oordeelde gisteren „de brute
agressie" van het Iraakse leger
tegen de Kurden.
Het Iraakse leger heeft vol
gens de Iraakse Revolutionaire
Commandoraad in het gehele
land de opstand tegen het
bewind van Saddam Husayn
neergeslagen. De Raad bood in
zijn verklaring de opstandige
Kurden amnestie aan. Als
voorwaarde werd gesteld dat
de Kurden die de grens zijn
overgevlucht naar Irak
moeten terugkeren en zich
binnen twee weken moeten
melden bij de lokale autoritei
ten. Het aanbod is door de
Kurden al afgedaan als een
macabere grap.
Volgens de laatste berichten
uit Turkije en Iran zijn onge
veer 2 miljoen Kurden op de
vlucht voor het Iraakse leger.
In verschillende Europese
hoofdsteden hebben Kurdische
ballingen geprotesteerd voor
Iraakse ambassades. In Istan
bul viel een dode toen vanuit
de Iraakse ambassade op de
demonstranten werd gescho
ten. Ook in Praag werd vanuit
de diplomatieke missie gescho
ten op de demonstranten. Daar
rende gisteren een aantal
mannen schietend met pisto
len en halfautomatische gewe
ren het ambassadegebouw uit.
Voor het gebouw hadden zich
circa 60 protesterende Kurden
verzameld. Er vielen geen
slachtoffers. In Londen hield
een aantal Kurden een tijd
lang de Iraakse ambassade be
zet. In Bonn slaagden honderd
Kurden erin de tuin van het
ambassadegebouw binnen te
dringen.
Moslim-vrouwen protesteren in het Jordaanse Amman tegen de harde voorwaarden die de Vere
nigde Naties stellen aan een definitief staakt-het-vuren in Irak.
FOTO: EPA
JOHANNESBURG De
zwarte anti-apatheidsor-
ganisatie Afrikaais Natio
naal Congres UNC) in
Zuid-Afrika heeftgisteren
gedreigd de vredsonder-
handelingen met le rege
ring af te breker, als zij
niet twee ministers ont
slaat en uiterlijk 9nei een
zuivering van de veilig
heidstroepen heeft uitge
voerd.
Het ANC zei dit in een open
brief aan president Frederik
W. de Klerk, waarin als argu
ment wordt gebruikt dat Pre
toria verantwoordelijk is voor
het voortgaande geweld tussen
zwarte groepen onderling. Het
gaat om minister van defensie
Magnus Malan en minister
van wet en orde Adriaan
Vlok.
ANC-leider Nelson Mandela
zei dat de regering en de
veiligheidstroepen als gevolg
van „niet ingrijpen" of „mede
plichtigheid" verantwoordelijk
zijn voor de naar schatting
8.000 doden die sinds 1984 zijn
gevallen als gevolg van dit ge
weld. Andere eisen die het
ANC stelt zijn dat Pretoria een
verbod instelt op het dragen
van de voor stammen traditio
nele wapens in zwarte woon-
gemeemschappen, geheime po
litie en militaire eenheden
worden ontmanteld, agenten
die kortelings ANC-leden
doodschoten worden geschorst
en vervolgd, Pretoria garan
ties geeft dat veiligheidstroe
pen „beschaafde" methoden
gebruiken om op te treden te
gen menigten, er onafhanke
lijk onderzoek komt naar alle
klachten over misdragingen
door de politie en Pretoria be
looft dat door leden van de
Zulu-stam overheerste arbei
derspensions geleidelijk uit
woongemeenschappen ver
dwijnen.
De regering heeft de beschul
diging door het ANC dat rege
ringsinstanties het onderlinge
conflict tussen zwarten aan
wakkeren al eerder van de
hand gewezen. Zij wees er
daarbij tevens op dat er van
oudsher tegenstellingen be
staan tussen het ANC en de
gematigde Inkatha-beweging
van Zulu-leider Mangosuthu
Buthelezi.
Vrije-tijdsfilosooof doet het te kalm aan
ILLINOIS Professor George Harker is een van die mensen
die van het werk hun hobby hebben gemaakt. En daardoor zit
hij in de problemen. Als volleerd professor in de filosofie van de
vrije tijd benadert Harker zijn vak te gemakzuchtig, vindt de
directie van de Western Illinois University. Volgens de universi
teit mist hij regelmatig lesuren en faculteitsbesprekingen, voert
hij geen administratie over de examenresultaten, blijkt het'
moeilijk voor hem redelijke werktijden vol te houden en spreidt
hij „onprofessioneel gedrag" ten toon voor de klas. Deze be
schuldigingen kunnen hem zijn baan kosten. De 47-jarige Har
ker neemt het, geheel naar zijn aard, laconiek op. Hij zegt dat de
directie en zijn collega's gewoon jaloers zijn. Harker geeft toe
regelmatig stafvergaderingen mis te lopen en soms zijn vakan
ties met een dag of twee te rekken. „Maar altijd om academische
redenen", aldus de professor. Hij is gediplomeerd vlieger, zeezei
ler, stockcarracer en diepzeeduiker. In rustige periodes kliedert
hij wat met waterverf. Twee keer is Harker al de wereld rond
gereisd; de kosten hiervan schreef hij van de belastingen af als
zijnde „beroepskosten".
WASHINGTON Nog
steeds is de verkrachting
die vorig weekeinde zou
hebben plaatsgevonden in
het weekendhuis van de
familie Kennedy in Palm
Beach, Florida, omgeven
door vaagheden en tegen
strijdigheden.
Senator Edward (Ted) Kenne
dy's neef William Kennedy
Smith (30) wordt nu als hoofd
verdachte beschouwd van de
veronderstelde aanranding
van een 29-jarige vrouw. Maar
Ted, de 'godfather' van de
Kennedy-dynastie, was in elk
geval pal in de buurt, op z'n
minst dronken en vormde sa
men met zoon Patrick en neef
William het drietal dat die
avond een aantal vrouwen uit
een naburige nachtclub had
meegenomen naar het familie
domein aan het strand.
Alle ingrediënten voor een
mals schandaal zijn in de
kwestie voorradig: rijkdom,
roem, drank, sex en misdaad.
De sensatiepers van de gehele
wereld heeft zich dan ook gre
tig gestort op de affaire, waar
in zelfs de politie van Palm
Beach geïntimideerd lijkt door
de mythe van de Kennedy's
en daarom dagenlang wachtte
alvorens mogelijke daders of
getuigen persoonlijk te verho
ren. De mogelijkheid dat hele
maal geen sprake is geweest
van een verkrachting, was
daarom gisteravond nog volop
aanwezig.
Niettemin is de affaire vooral
pikant vanwege de betrokken
heid van de 59-jarige Ted
Kennedy, broer van de ver
moorde (1963) president John
Kennedy en de eveneens
doodgeschoten (1968) minister
van Justitie Robert Kennedy.
Ted Kennedy is al lid van de
Amerikaanse Senaat (voor de
staat Massachusetts) sedert
1962 en lijdt met name de laat
ste jaren een groots en meesle
pend leven dat voorbestemd
lijkt tot aanstoot, ophef en tra
giek.
Tomeloos
De gebeurtenissen in de nacht
van vorige week vrijdag op za
terdag in Palm Beach, hoe on
duidelijk vooralsnog ook, pas
sen in een tomeloze levensstijl,
waarin Ted Kennedy zich in
de Amerikaanse politiek
steeds minder geloofwaardig,
maar zich in de jonge genera
tie Kennedy's tot een onge
meen populaire vader, oom en
grootvader heeft gemaakt.
Ted Kennedy is altijd, ook tij
dens zijn tien jaar geleden ge
strande huwelijk met Joan,
een ontembare drinker en
vrouwenjager geweest, een ge
combineerde kwaliteit die in
1970 tot het drama in Chappa-
quiddick leidde, waar hij zijn
auto het water in reed met een
vriendin, die verdronk. Dat
ongeval, dat Kennedy pas
meldde aan de politie toen hij
de volgende dag ontnuchterd
was, heeft al zijn latere pogin
gen om president van de Vere
nigde Staten te worden steeds
bij voorbaat kansloos gemaakt.
Zijn persoonlijke uitstraling is
echter nog altijd enorm, geen
andere levende Kennedy ver
persoonlijkt zozeer de legende
van de familie en Ted is zich
zeer bewust en maakt volop
gebruik van de fascinatie die
hij teweegbrengt in elk gezel
schap.
SCHAPPEN N DE WINKELS ZIJN LEEG
MOSKOU Boris .Mtsin,
de president van de lussi-
sche Federatie die giste
ren een dubbele ovewin-
ning boekte in zijn ange
mars naar de macht,is na
veel vallen en opstaa 'uit
gegroeid tot populirste
man van de Sovjetmie,
maar zal het nu moeiljker
krijgen: de schappen a de
winkels zijn leeg.
En, doordat hij nu per dereet
kan regeren en gisteren ii het
parlement van de verrweg
grootste van de 15 Sovjetrpu-
bliek toestemming kreeg om
op 12 juni directe presidents
verkiezingen te houden,'zal nu
niet alleen de unieleiding in
Moskou onder Sovjetpresident
Gorbatsjov voor de lege schap
pen verantwoordelijk worden
gesteld maar Jeltsin zelf ook.
Bovendien zal hij nu eerst een
einde moeten maken aan de
mijnwerkerstaking en er voor
moeten zorgen dat de voor
jaarsuitzaai in de landbouw op
poten wordt gezet, beide zijn
schier onoplosbare problemen.
Jeltsin is tot dusverre ondanks
of wellicht juist dank zij de
talloze ruzies met de Sovjet
leiding en de aanhoudende
kritiek van Sovjet-leider Gor
batsjov de lieveling van het
volk gebleven.
Hij werd in 1985 door Gorbats
jov uit Sverdlovsk, in de Oe
ral. naar Moskou gehaald om
in het centrale partijapparaat
te werken. In Sverdlovsk was
hij opgeklommen van gewone
arbeider tot eerste secretaris
van de partij, een functie die
hij tien jaar bekleedde. In de
cember 1985 werd hij tot par
tijleider van Moskou benoemd
en kort daarop trad hij als
kandidaat-lid toe tot het Polit
buro. Deze topfuncties be
kleedde hij echter slechts twee
jaar.
Na zijn felle kritiek op de stag
natie van de perestrojka, het
hervormingsbeleid van Gor
batsjov, werd Jeltsin wegge
promoveerd naar het staatsco-
mité voor het bouwwezen.
Maar intussen was zijn voor
Sovjet-begrippen ongewone
manier van optreden in goede
aarde gevallen bij de bevol
king en in de ogen van veel
Sovjet-burgers vertoont hij
alle trekken van een volks
held. Gisteren zette hij een
voorlopige kroon op zijn werk:
van het parlement van de
Russische Federatie kreeg spe
ciale bevoegdheden om een
einde te maken aan de chaoti
sche situatie in de grootste
Sovjet-republiek.
DE AVONTUREN (AN KAPITEIN ROB
HET MEXICAANSE AFGODSBEELD
QN866 De reis naar New Oeans verloopt zonder incidenten.
De „Vrijheid II" wordt vakkunig gerepareerd en Rob gaat tel
kens een kijkje nemen hoe d werkzaamheden er voor staan.
Ook Diaz heeft het druk: hij is ezig de hiëroglyphen op de voet
van het afgodsbeeld te ontcijfen. Helemaal gerust is de Mexi
caanse geleerde eigenlijk niet. e geschiedenis heeft immers wel
aangetoond dat er met ieder sdp, waarmee het beeld werd ver
voerd, iets gebeurde... Maar het waren in vroeger eeuwen altijd
rovers die er met het beeld vandoor gingen, wie het om goud en
zilver was te doen. En Diaz zal er wel voor waken dat er met het
beeld niets gebeurt. Wekenlang is hij bezig en wanneer op een
stralende ochtend de „Metropolis" de brede mond van de Mis
sissippi opvaart, weet hij waar de schatten van Motecuzoma te
vinden zijn!
Opeen
Een 2600 ton
metend Frans
fabrieksschip
ligt op een
klip voor de
kust van Ier
land, terwijl
de golven
nog woest
beuken rond
het schip.
Gisteren
strandde het
vaartuig. De
Ierse lucht
macht heeft
de zestig
koppige be
manning van
boord ge
haald.
FOTO: EPA
TIRANA De commu
nistische regering van Al
banië heeft de eerste stap
genomen in de richting
van de privatisering van
delen van de economie.
De regering zei gisteren
ook dat een officieel on
derzoek is ingesteld naar
het geweld in Shkodra,
dat eerder deze week aan
vier mensen het leven
kostte.
Ministeries en andere centrale
instellingen krijgen tot eind
april de tijd om te beslissen
welke staatsondernemingen
geprivatiseerd kunnen wor
den. Het kan de privatisering
van zowel ambachtelijke be
drijven betreffen als fabrie
ken, de produktiesector van
consumptiegoederen, gemeen
telijke diensten, de gezond-
Het Albanese ministerie van
binnenlandse zaken heeft een
onderzoek ingesteld naar de
ongeregeldheden in Shkodra,
die dinsdag ontstonden toen
aanhangers van de Democrati
sche Partij voor het plaatselijk
hoofdkwartier van de commu
nisten tegen vermeende ver
kiezingsfraude demonstreer
den. Drie mensen, onder wie
een jonge Democratenleider,
werden doodgeschoten, terwijl
een vierde slachtoffer later in
het ziekenhuis overleed^ Rege
ringswoordvoerder Gene Kon-
di zei dat het ministerie er van
uit gaat dat de schoten zijn af
gevuurd door de politie en
mensen in de menigte en niet
vanuit het gebouw van de'
communisten. Het hoofdkwar
tier werd na de fatale schoten
door de woedende menigte in
brand gestoken.
