1
1
mal
Ie
Nr. 13 Cryptogram
Grenzen gesteld aan Europa-filatelie
£aidóc@ou/uMit
ZATERDAG 6 APRIL 1991 PAGINA 31
HORIZONTAAL:
1. Kweken aan de mast (3).
3. Als deze droog staat, heb je je glas
liever vol (5).
5. Draai raar voor hoog gras (3).
7. Die titel geeft waterhoogte aan (2).
8. Dat apparaat is een honderdste van
't geheel (2).
9. Een kiem met dat stuk hout wordt
een badplaats (5).
10. Van dat bevel krijg je honger (3).
11. Anders met die slappe pop om 'm
plaatselijk te laten zwemmen (3).
12. Lange lat anders aan de kin (3).
13. Klinker tussen die vogel houdt
vleugels (3).
14. 't Valt tegen als die repetitie de helft
heeft van dat voegwoord (3).
16. Dat water is in zijn element (3).
17. Die zeehond en 't vriendje van Sien
handelen samen automatisch (57.
18. U is metaal (2).
19. Draai die rivier naar boven (2).
20. Van achteren af is niet glanzend hier
veredeld (3).
21. Ga zitten aan dit rekenwerk (5).
22. Voordat is voor die groente
hetzelfde (3).
VERTICAAL:
1. Beslag dat tot niets leidt (13).
%2. Die vogel roept z'n naam dubbel
lekker voor de plant om plantaardig
te blijven (13).
3. Jong dier met het hoofddeksel in de
kan (6).
4. Zijde en richting naar één kant (6).
5. Kennis van het mensdom is kennis
van de grond (13).
6. IJzervocht (13).
15. Het bevel tussen die bunzing en het
voert oorlog (6).
16. Stap met die oude maat tot die berg
(5).
Oplossing Paaspuzzel
Het verborgen rijmpje luidt:
De lente is in 't land
Ik neem in elke hand
een bloem om jouw te geven
ik gun je 't nieuwe leven
De winnaars van dc paaspuzzel zijn:
J.B.T. v.d. Kraan, Hortuslaan 218, 2171 CK Sas-
senheim
G. v. Amsterdam, Ark Arcadisch, Noordkade 21,
2371 EA Roelofarensveen
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken per
cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van puzzel nr. 13
moeten uiterlijk woensdagmiddag in bezit zijn
Puzzelredaktie LEIDSE COURANT, Postbus 11,
2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in blokletters ver
melden.
Naam
Adres
Postcode
Losing Trick Count (3)
Bij de Losing Trick Count (voor intimi
LTC) onderscheiden we de basistelling
van verliezers - wanneer er een troeffit is
geconstateerd, want daarbuiten werkt de
LTC niet! - en de positieve en negatieve
correctieregels, die zich toespitsen op
(extra) lengte en kwaliteit van de troef
kleur en op de verhouding azen vrou
wen. Ook sleutelkaarten - b.v. Hx
achter of voor een 14 -opening -
moeten in de gaten worden gehouden.
Vooral een vrouw kan een dubieus bezit
zijn. De correctieregels daarvoor laten
zich simpel demonstreren aan deze han
den:
H V 8 3 2
H V 7 5 4
8 2
3
A H 8 3 2
A H 7 5 4
8 2
3
In de basistelling - wanneer er een fit in
schoppen of harten is vastgesteld - tellen
alle drie deze handen vijf verliezers. Dat
ze niet hetzelfde waard zijn, ziet zelfs
een kind. Vandaar die correctieregels.
Bij de eerste hand komt er één verliezer
bij, bij de tweede hand is geen correctie
en bij de laatste gaat er een verliezer af
en dat geeft een aardig beeld van het sla-
genpotentieel van'deze handen.
Vorige wéék zijn we geëindigd met een
Interpolishandje. Tussen twee haakjes:
bij uitgeverij Becht is vorig jaar versche
nen 'De ideale bridgepartner' over de In
terpolisfinale (quiz en theorie). Recent is
van de 20ste Interpolisfinale verschenen
'De behulpzame hand', waarin al die
duizenden die die finale niet gehaald
hebben, alsnog de kans krijgen zich in
dit veld te meten. Naast alle finalespel-
len wordt er ook en passant weer theorie
behandeld en worden er tips gegeven
over conventies, boeken enz.
V B 5 3 2
H 3
H 10 6
A 7 4
We zitten zuid (O NZ) en het bieden
gaat:
ZUID WEST NOORD OOST
Partner geeft aan dat-ie circa 8 verliezers
heeft. Hebben wij overwaarde? Eigenlijk
niet. We hebben 2 verliezers in schop
pen, 1 in harten, 2 in ruiten en 2 in kla
ver. Voor onze viifkaart schoppen mo-,
gen we geen troefcontrole incalculeren,
want partner weet die vijfkaart al. De
azen vrouwenkwestie speelt quitte, dus
het enige argument dat we kunnen vin
den om onze hand nog op te waarderen
is: 'goed geplaatste' honneurs, de rode
heren, die achter oosts opening zitten.
Een twijfelgeval en bij twijfel speelt het
soort wedstrijd en de vermoedelijke
stand daarin een grote rol. Zuid paste op
34 en kreeg daar spijt van, want het
hele spel lag zo:
Z/-
NOORD
4 10 5
H 7 5 3
V B 9
4 B 8 3 2
WEST
OOST
4 A 9 8 2
4 B 7 6 4
6 4
V 9
H 6 4
10 5 3
V 9 6 4
4 A H 10 5
ZUID
4 H V 3
A B 10 8 2
A 8 7 2
4 7
O NZ
NOORD
4 A H 4
V 10 8
4 A B 4 2
4 8 3 2
WEST
OOST
4 9 7
4 10 8 6
B 7 6 2
A 9 5 4
9 8 7 5 3
V
4 10 6
4 H V B 9 5
ZUID
4 V B 5 3 2
H 3
H 10 6
4 A 7 4
De dummy viel niet tegen, om het zacht
uit te drukken. Noord had natuurlijk iets
anders moeten bieden dan 3_. In een
volgsituatie zijn er de volgende moge
lijkheden:
14
Wij
Het is goed om nu alle biedingen in
schoppen als zwak (preémptief) te spe
len, dus ook 34 en 44 Sterkere han
den geef je aan in de kleur van de tegen
partij:
- 24 forcing, vraagt meer informatie
- 34 een sterke verhoging naar 34
- 44 een sterke verhoging naar 44
Hoe zit het met noords verliezers?
1 in schoppen, 3 in harten, 2 in ruiten, 3
in klaver. Dat zijn er 9, maar de positie
ve correctie bedraagt 2 azen tegenover
nul (meewerkende) vrouwen. V is als
verliezer geteld, dus die doet op dit ter
rein niet mee. 8 verliezers met een goeie
hand, maar met niet zo'n fraaie verde
ling. In dit geval is 34 het bod, een
sterke verhoging naar 34 waarna zuid
.het eindschot mag bepalen: pas of 44
Het hele spel draait hier om 4 V en dat
die zich zo simpel laat vangen, kunnen
we - helaas - niet in het bieden inbou
wen. Ook de schoppens zouden 4-1 kun
nen zitten, waarna 44 helemaal aan
een zijden draadje hangt.
Zo langzamerhand kunnen we overgaan
tot het omzetten van aantallen verliezers
in biedingen, vanuit de openaar en of
vanuit diens partner. Daarbij heeft één
van beiden het overzicht en die neemt
ook het roer in handen. De ander is uit-
geboden of wordt verzocht een specifie
ke vraag te beantwoorden. Het gaat
daarbij om biedseries als: 14 - 2¥
1¥ - 3¥ 1¥ - 24 - 24 - 2¥ enzo
voort. Hierbij zal de logica van de LTC,
mits juist toegepast, veel nut bewijzen.
We denken dus niet meer in honneur-
punten maar in aantallen verliezers.
Schaakinformator 25 jaar
Vijfentwintig jaar geleden besloten enke
le sterke Joegoslavische schakers een
boek uit te geven, waarin alle belangrijke
partijen en nieuwtjes van een half jaar
toernooischaak stonden. Dit voor zag in
de behoeft van veel wedstrijdspelers, die
op dat moment vele stapels met toer
nooibulletins met zich mee moesten tor
sen, waaruit dan nog de belangrijkste
momenten moesten worden geselec
teerd. Een klein marktonderzoek leerde
dat de Joegoslavische markt niet groot
genoeg was om een dergelijke uitgave
rendabel te maken. Men kwam toen op
het goede idee code's te gebruiken, die in
ieder land te begrijpen zijn. De boeken
bevatten dus weinig tekst omdat in de
analyses gebruik wordt gemaakt van te
kens als q (wit staat beter) of -+ (zwart
staat gewonnen) etc. Een gouden greep,
want in vijfentwintig jaar groeide
Schaakinformator uit tot de meest popu
laire schaakuitgave.
Dit laatste kwam vooral toen men enke
le extra's plaatste, waardoor het boek
niet alleen geschikt was voor de topspe-
ler, maar ook de gewone schaker kon
plezieren. Enkele voorbeelden daarvan
zijn: 'Beste partij van het vorige half
jaar', 'De fraaiste combinaties' en 'leer
zame eindspelen'. Van deze rubrieken
van het 50ste nummer zal ik enkele
voorbeelden laten zien. Een jury, met
0.a. Christiansen, Larsen en Speelman,
gaf de volgende aanvalspartij van vete
raan Ewfim Geiler de hoogste score uit
het tweede half jaar van 1990.
E. Geiler - A. Dreev(ro)
New York 1990
Frans
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pd2 a6 4. Pgf3 c5 5.
exd5 exd5 6. Le2 c4 7. 0-0 Ld6 8. b3 b5
9. a4 Lb7
Een nieuw idee van Dreev, dat door
deze partij geen navolging zal vinden.
Bekend is 9.c3 met gecompliceerd
spel.
10. bxc4! bxc4
11. Lxc4! dxc4 12. Pxc4 Le7
Iets sterker is 12.Pe7 13. Pxd6+ Dxd6
14. La3 Db6(14.Dc7 15. Tel Pbc6 16.
d5 en wit wint) 15. Tel Pbc6 16. d5 O-O
OI en zwart kan zich nog staande hou
den.
13. Tel Dc7 14. Tbl Dxc4 15. Txb7 Pc6
16. Pd2!
Niet goed was 16. La3 0-0-0 17. Lxe7
Pgxe7 18. Tbxe7 Pxe7 19. Txe7 The8 en
zwart staat niet slechter meer.
16.Dxd4 17. Lb2! Dxa4 18. Te4 Da2
19. Lxg7 0-0-0 20. Tb3 Lf6
Zwart kan zich niet meer redden, zoals
blijkt uit: 20.Pf6 21. Tc4! Txd2 22.
Txc6+ Kd7 23. Dxd2 Kxc6 24. Dc3+ en
Zwart gaf het op, na iedere zet volgt nu
een dodelijk aftrekschaak met Te4.
Van de volgende problemen staan er on
geveer zeventig in de informator, keurig
gerubriceerd op soort combinatie of
eindspel.
Probeer de volgende aardige praktijkstel
lingen eerst zelf op te lossen:
Deep Thought - Mephisto
Computertoernooi New York 1990
Wit speelt en wint.
Nikolenko - Ivanov
Russisch kampioenschap 1990
Wit speelt en wint
I. Rogers - A. Shirov
Groningen 1990
Zwart speelt en maakt remise
OPLOSSINGEN:
1)1. Pde5+! fxe5 2. Pxe5+ Kf6 (De ko
ning kan niet naar de onderste lijn van
wege 3. Txb8+ en Pc6 is overbelast) 3.
Dxa5 Pxa5 4. Txb8! Thxb8 5. Txb8
Txb8 6. Pd7+ Ke7 7. Pxb8 en wit wint
het eindspel.
2) 1. Txd7! Dxd7 2. Ph4 Kh7 (2.Db5
3. Pf5!) 3. Pg6 Kh6 4. Pf8 Df5 5. Pe6
Dg6 6. Df8 f5 7. Pg5 Kh5 8. PO! Kh6 9.
Pe5 Zwart gaf het op.
3) 1.Kg3ü (Na 1.Kg2?, wat in de
praktijk gespeeld werd, wint wit als
volgt: 2. Kxf4 hlD 3. Txhl Kxhl 4.
Kg3! Kgl 5. f4 Kfl 6. KO Kei 7. f5 Kd2
8. Ke4 Kc3 9. Kd5 Kb4 10. f6 enz.) 2.
Th8 f5+! 3. Kxf5 KxO 4. Txh2 Kg3 en
de f-pion garandeert de remise.
j Ladderwedstrijd
Vandaag de zevende ronde van de lad-
|1 derwedstrijd. Zoals gebruikelijk begin-
|l nen we weer met de oplossingen van de
vorige keer:
21. Van der Linde. 1. 24-19! 14x23; 2.
33-28 18x27; 3. 28x8 9-13; 4. 8x19 21-
26; 5. 32x21 16x27; 6. 19-14 26-31; 7.
14-10 31-37; 8. 36-31! (Om deze zet gaat
het) 27x36; 9. 10-5 en wit wint.
22. De Rooij. 1. 49-44 40x38; 2. 29x40
38x18; 3. 28-23 35x33; 4. 21-17 12x32;
5. 23x3 36x27; 6. 3x41 waarna er een
motief is ontstaan van Scbeijen (195S):
19-24; 7. 41-36 27-32; 8. 36-27 32x21; 9.
26x6 enz. met winst.
23. Van den Boogaard. 1. 31-26 28x37;
2. 47-41 36x47; 3. 46-41 47x22; 4. 21-27
12x21; 5. 26x10 4x15; 6. 34x12 7x18; 7.
16x7 1x12; 8. 38-32 37x28; 9. 39-34
30x39; 10. 44x4 35x44; 11. 50x39 met
een eindspel dat op naam staat van J.
van Ben them: 25-30 (Na 12-17 wint 12.
39-34 17-21; 13. 4-9 21-26; 14. 9-4 snel).
12. 4-9! (Niet 12. 4-13? Want dan is het
na 30-35 13. 39-34 12-17 en bijvoor
beeld 14. 34-30 35x24; 15. 13x30 door
15-20! remise. Evenmin goed is 12. 4-31,
want dan gaat zwart met 15-20 verder).
30-35 (A) 13. 39-34 12-17; 14. 9-3 17-22;
15. 3-9 22-28; 16. 9-14 28-33 (Ook 35-40
verliest). 17. 34-29 33x24; 18. 14-23 en
wit wint.
(A) Na 12.. 12-17 speelt wit 13. 9-25!
(De juiste zet). 30-35; 14. 39-34 17-21;
15. 25-9 21-26; 16. 9-18 15-20; 17. 18-29
20-25; 18. 29-18 en weer is het uit.
Een moeilijk eindspel dat slechts door
enkele inzenders geheel correct werd in
gezonden.
24. De Waard. 1. 20-15 37x28; 2. 15x13
18x9; 3. 30-24 29x20; 4. 41-37 40x29; 5.
36-31 27x36; 6. 16x7 2x11; 7. 37-32
28x37; 8. 48-42 37x48; 9. 46-41 36x47;
10. 50-44 47x33; 11. 39x10 48x50; 12.
25x3 5x14; 13. 3x6 met opsluiting.
De stand op dit ogenblik is:
1. Van de Beek, Wijhe 256,5 punten; 2.
Stoelwinder, Apeldoorn 232; 3. Huisjes,
Gorssel 230,5; 4 Christiaans, Zutphen
207,5; 5. Schokker, Oldemarkt 192; 6.
Ten Kate, Zwolle 181,5; 7. Lelieveld,
Leidschendam 175; 8. Groenenberg,
Amersfoort 166; 9. Heuveling, Emme-
loord 163,5; 10. Haijtink, Brummen
153,5; 11. Nieuwenhof, Wapenveld
150,5; 12. Van Os, Ermelo 143; 13. Al-
fring Beerta 142,5; 14. Lamberts, Brum
men 140,5; 15. Adam, Putten 128; 16.
Hoevers, Zutphen 117,5; 17. Van de
Beek. Apeldoorn 115; 18. Hoogenaar,
Ermelo 110,5; 19. Van Ooijen, Eerbeek
105; 20. Hoogendoorn, Leusden 103,5;
21. Egberts, Ter Aard 101; 22. Bleijen-
daal, Dronten 95; 23. Hoogendoorn,
Amersfoort 93; 24. Koelewijn, Spaken
burg 82,5 en 25. Pannekoek, Enschede
71.
Winnaar is dus geworden de heer Van
de Beek uit Wijhe. Van harte gefelici
teerd en u kunt uw prijs verwachten.
25. De Ruiter
zwart: 10, 18, 20, 24, 26, 27, 31, 32, 40
en 42.
Wit: 29, 33, 34, 38, 41, 43, 45, 47, 49 en
50
26. Douwes
zwart: 1, 13, 14, 23, 24, 26, 30, 34, 35 en
45
wit: 16, 31, 32, 36, 37, 39, 44, 48, 49 en
50
27. Van den
zwart: 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 21, 27, 31,
32 en 37
wit: 18, 22, 23, 24, 25, 28, 34, 42, 43, 46,
47 en 48
28. Prins
zwart: 2, 7, 8, 9, 10, 13, 15, 16, 30, 31,
34, 35, 36, 37 en 40
wit: 17, 19, 20, 23, 24, 25, 26, 33, 38, 39,
42, 43, 45, 47 en 50
11 H
5
p
10
15
20
O O
25
n
30
e
35
40
45
O
50
DAVO KOMT MET NIEUWE LIJN ALBUMS
Vertegenwoordigers van verschil
lende Duitse catalogi, handelaren
en verenigingen hebben strengere
regels afgesproken voor het verza
melen van het thema 'Europa'. Ge
schrapt zijn ondermeer de Nato-
uitgaven, de Efta-zegels (samenwer
kingsverband van een aantal Euro
pese landen, die niet in de EG
deelnemen) en de Noorden-zegels.
In Nederland kwamen die laatste drie
groepen ook in de catalogus voor. In het
naburige Duitsland is afgesproken dat ze
niet meer in de catalogi komen. In Ne
derland wordt een deel van die aanbeve
lingen overgenomen. Uitgeverij Zonne
bloem (van de enige Nederlandstalige
Europa-catalogus) zal bijvoorbeeld de
ongetande nieuwe Cept-zegels (en daar
mee het blokje) van Hongarije niet op
nemen, de getande wel. Volgens Zonne
bloem zijn de ongetande zegels „maak
werk".
Wel blijft Zonnebloem („voorlopig")
doorgaan met het opnemen van Efta- en
Nato-zegels. „Anders doorbreek je het
stramien dat we al jaren hebben, ach en
zoveel van die meelopers zijn er ook
weer niet", vertelt directeur A. van der
Meij van Zonnebloem.
Uitgeverij Davo van het voordrukalbum
'Europazegels' heeft een creatieve oplos
sing bedacht. Vanaf dit jaar is er voor ie
der onderdeel een apart album en wor
den ook de supplementen apart gele
verd. Het progamma: album 1 tot en
met 3 bevatten de Cept-zegels, album 4
de meelopers en album 5 de blokken.
Davo heeft het verzamelgebied Europa
(dat eerst bij elkaar in zat) uit elkaar ge
trokken omdat soms wel 20 supplemen
ten moesten worden geleverd, zovéél Eu
ropazegels verschenen er.
De Duitsers zijn tot regels gekomen om
eenheid te scheppen in het nog relatief
nieuwe verzamelgebied dat vooral popu
lair is vanwege het wegvallen van de
binnengrenzen van de EG-landen. Aller
lei landen hebben in het verleden en ook
tegenwoordig nog, zegels uitgegeven die
ze het etiket 'Europa' geven. Daarmee
hopende dat de zegels massaal gekocht
worden door de verzamelaars van dat
thema. Met name de voormalige Oost
bloklanden hebben dat thema er soms
met de haren bijgesleept. En zullen dat
waarschijnlijk nog doen.
Criteria
Eigenlijk beperken de Duitsers het ver
zamelgebied tot hoofduitgaven (de vroe
gere Cept-zegels) en de meelopers (de
andere). De Cept-zegels (de club van Eu
ropese postzegeladministraties waar een
aantal voormalige Oostbloklanden (op
nieuw) lid van is geworden) moeten vol
doen aan een aantal voorwaarden. Ze
moeten volgens de Cept-richtlijnen uit
gegeven worden en normaal verkrijgbaar
zijn. Dat laatste betekent dat zegels die
louter op een tentoonstelling verkocht
worden niet tot Europazegels nieuwe
stijl gaan behoren.
Onder het kopje 'overige uitgaven' val
len die zegels die uitgegeven worden
door organisaties die behoren tot de Eu
ropese Gemeenschap, de Raad van Eu
ropa en de (volledige) dochterorganisa
ties van beide instanties. Ook hierbij
wordt gesteld dat de zegels daarbij ook
normaal bij het postkantoor te koop
moeten zijn en tegen nominale waarde.
Verder zijn de één, twee- of driezijdig
getande en ongetande paralleluitgaven
tot maakwerk bestempeld. Maar ook
postzegelboekjes.
De Duitse club heeft haar advies neerge
legd bij de handelaren (die de 'verboden'
zegels niet in abonnement moeten gaan
leveren), de makers van catalogi en al
bums. De laatsten moeten geen plaatjes
van de illegale zegels op gaan nemen.
Bemoeizucht
Filatelisten bemoeien zich al heel lang
met de uitgifte van postzegels. Zo heeft
de wereldpostvereniging (UPU) in de
loop van de jaren al een aantal landen
geschrapt. Zij hebben in de ogen van de
UPU postzegels misbruikt om op een
ordinaire manier de staatskas te spek
ken.
Met name enkele Afrikaanse (waaronder
Benin, Togo) en Zuidamerikaanse (Uru
guay) landen zijn op de vingers getikt.
Die landen willen bij een wereldwijde
gebeurtenis zoals de Olympische Spelen
wel eens meer zegels aan dat thema wij
den dan het totale postzegelprogamma
van Nederland. Vaak betrof (en betreft)
het een lange serie zegels, een ongetande
serie en twee blokken. En de héle slechte
(in de ogen van de Upu) verkochten die
zegels alleen tegen harde valuta en daar
mee onbereikbaar voor veel eigen arme
inwoners.
Al vroeg
Die bemoeizucht met het uitgiftepro-
gamma van PTT's is overigens niets
nieuws. Al in 1895 wordt er in Londen
een vereniging opgericht die speculatieve
handel in postzegels door PTT's tegen
wil gaan. Het was de 'Society for the Su-
pression of Speculative Stamps'. Dat ge
beurde onder leiding van het toen al we
reldberoemde postzegel firma Stanley
Gibbons.
Nederland heeft op dit moment geen
breed vertegenwoordige clubs van ze
denmeesters die zich uitspreken over be
paalde uitgiften. Iedereen doet wat hem
of haar het beste lijkt. Wel is de Neder
landse PTT lid van de Upu. Maar han
delaren verkopen over het algemeen alle
tot 'illegaal' verklaarde uitgaven van de
'slechte' landen.
Overigens is iedere regel aanvechtbaar.
Er zijn bijvoorbeeld mensen die juist
alle illegale uitgaven sparen. Filatelie is
niet aan wetten gebonden.
