Saddam kreeg hulp van
wereldwijd netwerk
Georgiërs kiezen voor onafhankelijkheid
Eigenaardigheden
kenmerken de VS
4
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
L jgUITENLAND
CeUWSoivumt
DINSDAG 2 APRIL 1991 PAGINA 5
'ASHINGTON Nu de
olfoorlog alles wat in
merika gebeurt ook voor
ederlanders weer inter-
sant heeft gemaakt, zal
u met enige regelmaat
muit de VS van wat on
geschiktere berichten
)orzien die op eigen
•acht de andere kant
in de oceaan niet halen
aar die niettemin een
zicht geven in de eigen-
digheden van dit land.
het stadje Salesbury, in de
lat Maryland, heeft pastoor
ren Perdue zijn drive-in-
«rk geopend. Waar eerst het
mdoek hing van een verla-
n drive-in-bioscoop, staat nu
jt altaar. De kerkgangers
innen de preek en de mis-
;sten horen via hun autora-
i. „Het traditionele kerkbe-
lek liep sterk terug. Nu ko-
pn er weer meer mensen. Ze
pnen een sigaret opsteken
l hoeven niet steeds stil te
>n", zegt de pastoor. Op Goe-
Vrijdag had Oren Perdue
jn passiespel georganiseerd
farnaar 300 auto's kwamen
ken. „Heer vergeef het hen,
jnt ze weten niet wat ze
ten", klonk het daar in Sa-
jbury op het gewijde par
ierterrein.
t baas van restaurant The
)d Robin (de Rode Rood-
irst) in Seattle heeft de obers
^ry Haryford en Danita
tch op staande voet ontsla-
n. De twee waren zo gegre-
•n door de Amerikaanse ge-
ndheidsrage dat ze weiger-
n een gaste, de 31-jarige
wgzwangere Leslie Clubb,
i haar diner een glas wijn te
henken. „Weet u wel dat als
drinkt, uw baby ook
inkt?", aldus de twee uitslo-
die Leslie bovendien de
riftelijke waarschuwing lie-
n lezen die het hoofd van de
Hnerikaanse nationale ge-
^ïdheidsdienst op elke alco-
llhoudende fles in de VS
[eft geschreven,
pslie, die haar hele zwanger-
'oniten naa maar nu, nu ze ai
week geleden was uitge-
Id, wel een slokje aandurfde
de veronderstelling dat haar
Dlwassen baby' daar geen
'rsenbeschadiging van zou
ilopen, maakte een scène die
I nog nadavert in heel de
Is een drankschenker net
medeverantwoordelijk voor
jboorte-defecten als voor
lrkeersongelukken-onder-in-
ped?, zo luidt het 'issue'.
Gemiddeld gaan meer dure
dan goedkope restaurants op
de fles. Zulks niet alleen om
dat er minder rijke Newyor-
kers zijn dan in de tomeloze
jaren tachtig, maar ook omdat
het ineens onder de 'nouveau
riches' van New York niet
meer 'done' is om je welstand
nadrukkelijk te etaleren. Nu
duizenden 'get rich quick'-
Wall Street-miljonairs door de
investeringsfirma's zijn ontsla
gen en hun hypotheken niet
meer kunnen betalen, vinden
de resterende rijkaards het
'embarrassing' om in crisistijd
in een pak van 2000 dollar
ganzelever te eten met bron
water uit een designer-fles.
„Je gaat ook niet met je Rolls
Royce door de Bronx rijden",
zegt effectenhandelaar Peter
O'Hara.
Een echte ouderwetse US-suc-
cesstory is wel de mountain bi-
kes-industrie. Die rare fietsen
met te dikke banden en van
de ruimtevaart afkomstige
materialen zijn een onverval
ste Amerikaanse vinding.
Twee van de drie fietsen die
in de VS worden verkocht zijn
inmiddels elk-terrein-twee-
wielers en volgens de Ameri
kaanse gezamenlijke fietspro-
ducenten beslaat de mountain
bike in Europa al vijftig pro
cent van de handel. „Alles
waar een Amerikaanse vlag op
wappert, is tegenwoordig in
het buitenland een succes", zo
overdrijft Zapata Espinosa,
hoofdredacteur van 'Mountain
Bike Action', het pr-effect van
de Golfoorlog.
De Amerikaanse mountain bi
kes worden overigens door
gaans in Taiwan vervaardigd.
King
fri
ip de fles
New York wordt hevig aan
:essie geleden. De stad heeft
nog maar tienduizendvier-
nderdeenenveertig restau-
dat is twaalf procent
inder dan de elfduizendze-
nhonderdzevenentachtig
gelegenheden waaruit in
18 nog kon worden gekozen.
,i Peng: problemen Sovjetunie
ijn van voorbijgaande aard
ÏI*
North Dakota is de 48e Ameri
kaanse staat (van de vijftig)
die besloten heeft Washing-
tons aanbeveling op te volgen
een nationale vrije dag in te
stellen ter herdenking van ds.
Martin Luther King. Alleen
New Hampshire en Arizona
hebben 't nog niet gedaan.
Arizona weigert omdat men
daar de zwarte gelijke-rech-
ten-voorvechter King niet zo'n
groots en historisch figuur
vindt als elders. Die 'racisti
sche' houding gaat Arizona
veel geld kosten, want de
Amerikaanse Football (ge
helmd rugby) League (de
KNVB van de VS) wil voor
straf de competitiefinale, de
Super Bowl, in 1993 niet in het
eerder aangewezen stadion
van Arizona's hoofdstad Phoe
nix laten spelen.
De Arizoniërs voelen zich ge
sterkt door recente verhalen
dat ds. King in de laatste jaren
van zijn leven een buitenech
telijke verhouding had en door
de ontdekking dat de zwarte
leider plagiaat heeft gepleegd
in zijn doctorale scriptie (1955)
over de Duitse theoloog Paul
Tillich. Die ontdekking is ge
daan door de historicus Clay-
borne Carson, die door wedu
we Coretta King was aange
steld om alle geschriften van
haar in 1968 vermoorde man
te catalogiseren.
CKING De Chinese
emier Li Peng heeft de
oblemen in de Sovjetu-
e aangeduid als ,,van
lorbijgaande aard" en
zegd te hopen dat er
oedig weer een „situatie
in stabiliteit" in het land
ontstaan.
Peng ontmoette gisteren de
vjetminister van buiten-
idse zaken Alexander Bess-
rtnych in de Chinese
ofdstad Peking. Volgens Li
ng biedt economische sa-
nwerking tussen de twee
mmunistische staten „grote
>gelijkheden".
opmerkingen van de Chi-
se regeringsleider worden
Dr politieke waarnemers
(nterpreteerd als een beves-
ing van de verbeterde rela-
tussen China en de Sovjetu-
i. De twee landen toonden
h gedurende tientallen ja-
bittere ideologische vijan-
maar met het bezoek in
1989 van Sovjetpresident
chail Gorbatsjov aan Peking
klaarde de lucht op.
Vorige maand bood China de
Sovjetunie zelfs een lening aan
van een miljard Zwitserse
francs (ongeveer 1,38 miljard
gulden) voor voedsel en ande
re benodigdheden. „Het is
geen groot bedrag. Maar het is
een uiting van vriendschap
van het Chinese volk aan het
Sovjetvolk", zei Li Peng giste
ren. De Chinese premier her
innerde eraan dat de Sovjetu
nie China na de communisti
sche machtsovername in 1949
diverse leningen had ver
strekt.
Behalve met Li Peng sprak
Bessmertnych ook met de Chi
nese minister van buitenland
se zaken Qian Qichen om het
voor mei aan Moskou geplan
de bezoek van Jiang Zemin,
leider van de Chinese Com-'
munistische Partij; voor te be
reiden. Het laatste bezoek van
een Chinese communistische
partijleider aan Moskou da
teert uit 1957 toen Mao Zedong
naar de Sovjet-hoofdstad reis
de. Spoedig daarna verkilde de
relatie tussen de twee commu
nistische staten.
Media loven opheffen
Warschau Pact
MOSKOU In de Sovjetmedia is de
officiële opheffing van het Warschau
Pact gisteren geprezen als een be
langrijke stap naar een duurzame
vrede in de wereld. Volgens een
commentaar van staatspersbureau
TASS is het nu aan de NAVO om dat-
voorbeeld te volgen en voortaan ook'
politici en diplomaten in plaats van
generaals over de vrede en veiligheid
in Europa te laten waken. In de
nacht van zondag op maandag werd
de militaire structuur van het War
schau Pact officieel ontbonden. De
politieke structuur blijft voorlopig
nog gehandhaafd, maar erg veel ge
loofwaardigheid hoeft daar niet meer
aan te worden gehecht.
Afghaans verzet
verovert Khost
ISLAMABAD Het Af-
ghaanse moslimverzet heeft
gisteren de stad Khost aan de
grens met Pakistan veroverd.
Aan de inname van de stad
ging een hevige strijd met het
regeringsleger vooraf. De re
bellen hebben zich in onder
grondse bunkers teruggetrok
ken, omdat zij vrezen dat de
luchtmacht zal worden inge
schakeld en bombardementen
zal gaan uitvoeren. VN-seceta-
ris-generaal Perez de Cuellar
heeft gisteren zijn grote zorg
geuit over de voortgaande
strijd in Afghanistan en de
zware gevechten die zich rond
Khost hebben afgespeeld.
Casinoboten terug
op de Mississippi
BETTENDORF Onder de begelei
dende klanken van een stoompijporgel
en na een afwezigheid van bijna 100
jaar maakten gisteren drie casinosche
pen hun opwachting op de Mississippi.
De Amerikaanse deelstaat Iowa maakte
met een wet de terugkeer van de drij
vende speelhallen mogelijk. De autori
teiten hopen via de boten extra inkom
sten binnen te krijgen. Waarnemers
verwachten dat andere staten in het
Midden-Westen het voorbeeld van
Iowa zullen volgen. Tot voor kort kon
den liefhebbers van de eenarmige
bandiet, blackjack en roulette alleen in
de deelstaten Nevada (Las Vegas) en
New Jersey (Atlantic City) terecht.
BURGERS MEERDERHEID
IN REGERING MALI
BAMAKO Burgers en militairen in
Mali zijn het er over eens geworden sa
men een nieuwe regering te vormen.
Het leger, dat verleden week een eind
maakte aan het bewind van Moussa
Traoré, heeft beloofd voor de jaarwisse
ling terug te keren naar de kazernes.
Voormalige oppositiepartijen en het le
ger zullen een 'overgangscomité voor de
redding van het volk' vormen, waarin
burgers de meerderheid krijgen. Van de
25 zetels gaan er 15 naar politici en tien
naar legerofficieren. Ook de Toearegs,
die naar een onafhankelijk Noord-Mali
streven, krijgen twee zetels. Het over
gangscomité staat onder leiding van lui
tenant-kolonel Amadou Touré, die nu
aan het hoofd staat van de militaire
raad die de macht overnam van Traoré.
Weer doden bij
geweld Zuid-Afrika
JOHANNESBURG In de township
Alexandra in Johannesburg en de
provincie Natal in Zuid-Afrika zijn
gisteren en zondag 14 doden gevallen
nadat de zwarte leiders Nelson Man
dela van het ANC en Inkatha-"oor-
man Mangosuthu Buthelezi zaterdag
bijeenkwamen om te praten over be
ëindiging van het geweld tussen hun
aanhangers. In Alexandra werden gis
teren drie doden gevonden en bij Un-
komaas en Greytown in Natal even
eens drie. In de oostelijke provincie
waren zondag al acht lijken aangetrof
fen. De politierapporten gaven geen
bijzonderheden over de achtergron
den van het geweld waarvan zij het
slachtoffer waren geworden.
WASHINGTON De
Iraakse leider Saddam
Husayn heeft gebruik ge
maakt van een wereld
wijd netwerk van agenten
en ondernemingen om
buiten het VN-embargo
om wapens en geld zijn
land in te krijgen. Dit
staat in een gisteren gepu
bliceerd rapport van het
Amerikaanse ministerie
van financiën. Het rapport
noemt 52 bedrijven in ze
ventien landen vermeld,
evenals 37 Iraakse agen
ten en 160 vrachtschepen.
Voor zover bekend zitten
er geen Nederlandse be
drijven bij.
De ondernemingen en de
agenten hangt de blokkering
van hun tegoeden boven het
hoofd. Slechts twee van de
vermelde bedrijven zijn in de
Verenigde Staten gevestigd.
De helft van de bedrijven staat
geregistreerd in Groot-Brittan-
nië. Met genoemde bedrijven
en personen mag geen handel
meer worden gedreven. Over
treding levert een boete op
van een miljoen dollar of een
gevangenisstraf van maximaal
twaalf jaar.
Al eerder zijn er berichten
verschenen dat Saddam Hu
sayn enkele miljarden dollars
heeft weten te bemachtigen
uit de olie-uitvoer van zijn
land. Ook accepteerde hij
maar al te graag smeergeld.
Volgens het Amerikaanse tv-
station ABC heeft de voorma
lige Iraakse minister van plan
ning, Jawad Hashim, gezegd
dat de Iraakse leider in zijn
paleis ongeveer vier miljard
dollar heeft liggen. Saddam
Husayn zou de beschikking
hebben over in totaal dertig
miljard dollar.
Fronten
Nog geen vijf weken na het
einde van de Golfoorlog lijkt
de Iraakse president er toch in
te slagen de overhand te krij
gen op de groeperingen die
proberen hem ten val te bren
gen. Het verzet tegen de dicta
tor lijkt op alle fronten in te
storten.
Nadat het Iraakse leger en met
name de Republikeinse Garde
in het zuiden, op volgens oog
getuigen uiterst bloedige wijze,
de sji'itische opstand had neer
geslagen, bracht het afgelopen
weekeinde het regeringsleger
de Kurdische opstandelingen
in het noorden enkele gevoeli
ge slagen toe.
Honderdduizenden mensen
vluchten naar de bergen nu de
Iraakse troepen aan de win
nende hand lijken. Nadat eerst
de oliestad Kirkuk na felle ge
vechten werd prijsgegeven
moest hèt verzet zich ook uit
de provinciehoofdstad Arbil
en uit Dihok terug te trekken.
Er zouden zeer veel slachtof
fers zijn gevallen. Een Kurdi
sche zegsman sprak over tien
duizenden doden in en om
Kirkuk, een stad met 270.000
inwoners.
Als gevolg van de brandende
olieputten in Kuwayt valt er
op het ogenblik in het Hima-
layagebergte in Nepal, Pakis
tan en Noord-India zwarte
sneeuw. Zwitserse avonturiers
werden met helikopters naar
hoge en afgelegen berghellin
gen gebracht om daar in de
ongerepte natuur en witte
sneeuw te skiën. Maar spoedig
bleek dat hun ski's bleven
vastzitten in een zwartige, kle
verige substantie van olie, roet
en sneeuw.
De beeltenis van Saddam Husayn op een muur In de Iraakse
stad Arbil is behoorlijk gehavend door kogels uit de geweren van
het Kurdische verzet dat de stad had ingenomen. Inmiddels is
Arbil weer in handen van Iraakse troepen. foto: afp
MOSKOU In de Sovjet
republiek Georgië hebben
de kiezers de pogingen
van president Michail
Gorbatsjov om de Sovjetu
nie bijeen te houden met
overweldigende meerder
heid afgewezen en bijna
unaniem gestemd voor
onafhankelijkheid. De
Opperste Sovjet in Moskou
gaf gisteren toestemming
voor het instellen van de
staat van beleg in de Ge
orgische regio Zuid-Osse-
tië, waar een burgeroorlog
gaande is met de moslim
bevolking die zich op haar
beurt van Georgië wil af
scheiden.
Volgens de einduitslag van het
zondag gehouden referendum
stemde 98,9 procent van de
kiezers voor afscheiding.
Voorzitter Vachtang Chmalad-
ze van de verkiezingscommis
sie in Georgië verklaarde dat
89,5 procent van de 3,3 miljoen
kiesgerechtigden naar de
stembus was gegaan.
In het referendum werd de
Georgiërs gevraagd, of zij het
er mee eens zijn „dat de onaf
hankelijkheid van Georgië
hersteld dient te worden op
basis van de onafhankelijk-
heidswet van 26 mei 1918". Op
die datum aan het einde van
de Eerste Wereldoorlog ver
klaarde de tussen het Kauka-
sus-gebergte en de Zwarte zee
gelegen republiek zich onaf
hankelijk van het Russische
keizerrijk. Zij werd drie jaar
later onder dwang opgenomen
in de Sovjetunie en in 1924 in
gelijfd.
Georgie is de vierde republiek
die zich uitspreekt voor onaf
hankelijkheid. In Litouwen
sprak 91 procent zich uit voor
onafhankelijkheid, in Letland
74 procent en in Estland 78
procent. Armenië wil in sep
tember een referendum over
afscheiding houden.
Het referendum in Georgië
verliep zonder noemenswaar
dige incidenten, ondanks de
spanningen in Zuid-Ossetië
waar etnische onlusten al aan
ruim 5P mensen het leven
hebben gekost.
jféltsin
Orthodoxe communisten heb
ben gisteren op de vijfde bij
eenkomst van het Congres van
Volksafgevaardigden van de
Russische Federatie voor de
tweede keer een poging verij
deld van aanhangers van Boris
Jeltsin om een speciale wetge
vende vergadering bijeen te
roepen die zich moet uitspre
ken over een gekozen presi
dent in de Rusland. Uit een
peiling in de hele Sovjetunie
blijkt dat leider Boris Jeltsin
van de Russische Federatie
vijfmaal zoveel steun geniet
als president Michael Gorbats
jov.
Uitzicht
Alexander
Bessmertnych
geniet van het
uitzicht vanaf de
Chinese Muur. De
Hp Sovjetminister
van buitenlandse
zaken was
afgelopen dagen
- in China voor een
ontmoeting met
premier Li Peng.
li foto: ap
HET MEXICAANSE AFGODSBEELD
U862 De Poolwereld, even tevoren nog een doodse vlakte,
arop geen enkel geluid de stilte verstoorde, is nu vervuld van
i gekraak en geknal alsof een batterij zware artillerie in actie
[gekomen. De zware slag, waarmee de „Fortuna" is neerge-
Vt, heeft heel de ijsvlakte in beweging gebracht. Van hun hoge
st af zien de mannen, dat grillige breukvlakken zich voortplan-
i over de ijsvloer beneden hen. Reusachtige ijsbergen in de
UFAjiurt kantelen en springen in honderden stukken. De berg,
waarop zij zich bevinden, schokt hevig en zakt opeens enkele
tientallen meters. Wat kunnen ze doen? Angstig zien ze het
schouwspel aan. Hun enige redding is nog de helicopter. Maar
waar is het vliegtuig? Diaz ontdekt het... maar het is al te laat: de
machine wordt gekraakt door het opdringende ijs. En tegelijker
tijd springen er, vlak voor het toestel, twee.... mijnen omhoog.
„Die zijn nog van Lupardi", gromt Rob, „het zou me niet verwon
deren als het rondom vol met ingevroren mijnen zit."
Bomgrap kost
luchtreiziger
54.000 gulden
TOKYO Een Japanner die
in februari voor de grap tegen
een stewardess had gezegd dat
hij een bom bij zich had, heeft
toegezegd 54.000 gulden te
betalen aan United Airlines,
dat uit voorzorg het toestel met
331 passagiers terug had laten
keren naar Tokyo. De terug
vlucht kostte volgens de advo
caat van United 135.000 gulden
aan brandstof en hotelkosten
voor de passagiers. De maat
schappij ging echter akkoord
met het lagere bedrag omdat de
48-jarige Hiromu Kato oprecht
spijt had en bovendien geen in
komen meer heeft. Kato nam
ontslag bij een Japanse bouw-
firma om de verantwoording
op zich te nemen.
Eerdere bomaanslag werk van onbekende bende
(Vervolg
van de voorpagina)
OOST-BERLIJN Volgens
de politie heeft gisteren een tot
nu toe onbekende organisatie,
die zich Thomas Münzers
Vrije Bende noemt, de verant
woordelijkheid opgeëist voor
de bomaanslag afgelopen vrij
dag op een regio-kantoor van
Treuhand in Oost-Berlijn.
Münzer was de leider van boe
renopstand in de 16e eeuw en
werd door het voormalige
communistische regime in de
DDR als verzetsheld geëerd.
Sinds haar oprichting in de ja
ren zestig heeft de links-extre
mistische organisatie RAF,
voorheen ook wel Baader-
Meinhof-groep geheten, ook
mensen als bankdirecteur JUr-
gen Ponto, werkgeversvoorzit
ter Hans Martin Schleyer en
Siemens-manager Karl Heinz
Beckurts vermoord. De RAF
had vroeger in de DDR haar
uitvalsbasis. Het Honecker-re-
gime bood RAF-leden onder
dak, beschermde hen en hielp
bij de uitvoering van terreur
daden in de Bondsrepubliek.
Vlak voor de hereniging van
de twee Duitslanden sloeg de
RAF nog dodelijk toe door in
november 1989 in Frankfurt
de gezaghebbende bankier Al
fred Herrhausen te vermoor
den.
Voordat Rohwedder Treuhand
leidde, was hij voorzitter van
de raad van bestuur van het
staalconcern Hösch AG.
Eerder had hij als staatssecre
taris gewerkt op het ministerie
van economische zaken. Roh-
wedder, die rechten en econo
mie heeft gestudeerd, diende
onder de SPD-minister Karl
Schiller en de liberale politici
Hans Friderichs en Otto Graf
von Lambsdorff. Hij was zelf
lid van de sociaaldemocrati
sche SPD en een hartstochte
lijk verzamelaar van boeken.
Zijn vrouw Hergard is rechter.
Hij laat twee kinderen achter.
Wachten
Een Egyptisch jongetje doet een dutje boven op de bagage in een vluchtelingenkamp op de grens
van Kuwayt en Irak in afwachting van zijn vertrek naar Cairo. De eerste vijfhonderd vluchtelingen,
voornamelijk Egyptenaren, zijn getransporteerd naar Kuwayt-Stad om vervolgens af te reizen naar
Cairo. foto: ap