Binnenland
Albanezen
vechten voor
status van
vluchteling
Rol GMD bij
herplaatsing
is kleiner dan
verondersteld
Sint verbindt
haar lot aan
reorganisatie
ONGELÓÓÓÓFLIjK!
^Nazaat Toxopeus bezet
—Rottumeroog uit protest
Aandeel van mensen zonder baan
n criminaliteit is sterk gestegen"
Weer meer vrouwen
provinciebesturen
Reclame
voor roken
misleidend
ÜeidóC.Qowtant
DINSDAG 2 APRIL 1991 PAGINA 3
ROTTUMEROOG Rottumeroog is sinds vrijdag bezet. Hen-
ürik Toxopeus, de zoon van landvoogd Jan Toxopeus, wil met de
bezetting protesteren tegen de plannen van Rijkswaterstaat om
>e z*et ei^and aan de natuur over te laten. Toxopeus wil in totaal
Veertien dagen blijven. Volgens Rijkswaterstaat zijn er nog geen
'ie Officiële plannen om op te treden tegen de bezetting van het
aag^iland. Eigenlijk is de toegang tot het eiland verboden. Toxopeus
ie-a|s op het eiland geboren en getogen. Jan Toxopeus was van 1936
l to(°t 1965 landvoogd van Rottumeroog. Hij bracht er zijn kinderen
an <lroot- Rottumeroog kalft af aan de westkant. Aan de oostkant
v ,<an het eiland niet, zoals andere Waddeneilanden, aangroeien
e vanwege de sterke getijden in de Eemsmonding. Rijkswaterstaat
:r "publiceerde in januari een nota waarin stond dat er geen bezwa-
3 va-en van waterstaatkundige en biologische aard waren om de sta-
nbapiliserende onderhoudswerkzaamheden aan het eiland te beëin-
delfen-
Controle
Een agent noteert één
van de dertig Duitse au
tomobilisten die dit week
end op de A76 tussen
Heerlen-grens en Stein
werden betrapt op te snel
rijden. Met snelheden va
riërend tussen de 165 en
200 kilometer werd de
maximumsnelheid van
120 kilometer overschre
den. De politie had tot
deze intensieve controle
besloten omdat vorig jaar
was gebleken dat de be
zoekers aan het Belgi
sche circuit Zolder de
openbare weg ook als ra
cebaan beschouwden.
foto: anp
Inbreker steekt man (88) dood
UTRECHT Bij een inbraak in zijn woning is zondag de 88-
jarige L. Wijman uit Utrecht doodgestoken. De man was vroeg
in de morgen wakker geworden, omdat hij gestommel in zijn
huis hoorde. Tijdens zijn zoektocht door de woning werd hij
plotseling neergestoken. Een half uur later overleed hij aan zijn
verwondingen in het Academsich Ziekenhuis Utrecht. Zijn even
oude echtgenote bleef ongedeerd. In verband met de zaak heeft
de politie drie mannen aangehouden.
Weinig belangstelling voor Guardian Angels
DEN HAAG Er bestaat weinig belangstelling voor de oprich
ting van een Nederlandse groep Guardian Angels in Amster
dam, zo blijkt uit het verkennende bezoek van vijf Londense
Angels aan Amsterdam vorige week. Volgens internationaal
coördinator S. Metz van de op Amerikaanse leest geschoeide
burgerwacht hebben zich slechts twintig kandidaten aangemeld,
terwijl er ten minste zeventig nodig zijn om een afdeling Guar
dian Angels op te zetten.
Van Lanschot
overleden
DEN HAAG De bankier
J.C. van Lanschot is op 61-jari-
ge leeftijd overleden. Hij was
voorzitter van de Raad van
Bestuur van F. van Lanschot
Bankiers N.V. in Den Bosch. I
Gedurende 37 jaar heeft hij
leiding gegeven aan de bank.
Onder zijn leiding maakte het
bedrijf een sterke groei door.
Vorig jaar kwam Van Lan
schot voor tachtig procent in i
handen van de Britse National i
Westminster Bank. Van Lan
schot benadrukte toen dat de
bank haar Nederlandse identi
teit zou behouden.
chei
der^Miljoenen -
editraude in haven
van Rotterdam'
ROTTERDAM „In de Rot-
erdamse haven zijn een aantal
ledrijfjes die ladingen contro-
eren malafide. Dat is al enige
aren zo en de fraude is van
ïiteenlopende aard. Alles bij
:lkaar gaat het om enige mil-
oenen guldens, zo vermoeden
vij", aldus districtbestuurder
C. Marges van de Vervoers-
>ond FNV. De FNV is bezig
pet een eigen onderzoek naar
r huBe oplichting in deze sector,
volgens Marges worden er
tontroles in de papieren gene
is Jeerd die nooit plaatsvinden.
weel
slot Snelle berechting
"r%a mishandeling
ROTTERDAM De twee
erdachten van mishandeling
opeian een zwangere vrouw twee
ït hfeken geleden in het metro-
-Jtation Slinge te Rotterdam,
•'Vorden zo snel mogelijk be-
ploolecht. Het gaat om een 17-jarig
5i°n*otterdams meisje en haar
duelwee jaar jongere broer. Vier
Indere jongeren die aanvan-
elijk ook voor de mishande-
ng werden gezocht, worden
aarschijnlijk alleen als getui-
[e opgeroepen. Zij hebben aan
ie mishandeling zelf niet mee-
;edaan. Het meisje en haar
jroer zeggen de vrouw te heb
ben mishandeld nadat zij ruzie
voehet haar hadden gekregen
aaijver haar walkman. Zij heb-
nzelten verklaard niet te hebben
i woiezien dat de vrouw zwanger
idderas' Mogelijk moet het kind
'baai eerder wor"den gehaald.
P°P{ j
hee8rombeer
dod
te li
GORINCHEM Op hoog
niveau wordt morgen
overleg gepleegd over de
situatie van elf etnische
Albanezen, die sinds 12
maart in het Zuidholland
se Gorinchem in honger
staking zijn. De Albane
zen namen vandaag voor
de 23e achtereenvolgende
dag geen voedsel tot zich,
uit protest tegen de in hun
ogen barbaarse behande
ling en structurele discri
minatie van hun landge
noten in de Joegoslavische
provincie Kosovo door de
Servische minderheid.
De Nederlandse overheid zou,
zo vinden de elf asielzoekers,
principieel moeten erkennen
dat de Albanezen in Kosovo
op grond van hun afkomst, als
groep, door de Servische over
heid stelselmatig worden ge
discrimineerd en vervolgd. En
die erkenning zou voor de elf
moeten leiden tot de status
van politiek vluchteling.
Het gesprek dat morgen wordt
gehouden zou het begin kun
nen zijn van een mogelijke op
lossing voor sommige proble
men van de elf Albanezen, in
leeftijd variërend van 22 tot 28
jaar, maar zeker is dat aller
minst. Op initiatief van de ge
meente Gorinchem heeft er
overleg plaats tussen twee top
ambtenaren van het ministerie
van justitie, een afvaardiging
van de hongerstakers, hun ad
vocaat, een maatschappelijk
werker en vertegenwoordigers
van de gemeente Gorinchem.
Loco-burgemeester Salet: „Die
mensen staan voor een be
paald doel en ze wilden con
tact met het ministerie om hun
standpunt uit te dragen. Om
dat wij ons ook verantwoorde
lijk voelen voor de hongersta
kers, hebben we daarin be
middeld".
Volgens de hongerstakers is er
alle reden voor de actie. Haki
De elf Albanezen in hun flat in Gorinchem. Zij willen doorgaan met de hongerstaking tot het mo
ment dat de Nederlandse regering hen als groep politiek asiel verleent. foto: anp
Mazreku en Ellver Avdia ge
ven diverse voorbeelden van
wat zij structureel geweld, dis
criminatie en vervolging noe
men. Alle twee zeggen ze in de
gevangenis gezeten te hebben.
Haki kwam daar terecht, om
dat hij aan een demonstratie
tegen de Servische politiek
deelnam en gelijke rechten
eiste voor de Albanezen. In de
gevangenis werd hij, naar ei
gen zeggen, geslagen en onder
druk gezet om de namen te
noemen van andere deelne
mers aan demonstraties. „Daar
kon ik ook onmogelijk aan be
ginnen. Dan had ik de namen
van alle Albanezen in Kosovo
moeten noemen".
Ellver vertelt dat hij vorig jaar
bij een demonstratie door de
politie naar zijn identificatie
kaart gevraagd werd. „Ik gaf
de kaart aan de politie. Die
gooide mijn identificatie ver
volgens op de grond. Toen ik
haar op wilde pakken, sloegen
de agenten me met een groot
wapen in de nek en op het
achterhoofd. Bewusteloos
werd ik thuis afgeleverd.
Twintig dagen lang moest ik
in bed blijven. Veel van mijn
vrienden kunnen hetzelfde
verhaal vertellen. Daarom
willen we de Nederlandse re
gering en bevolking vertellen
wat er in Kosovo aan de hand
Teruggaan naar hun geboorte
grond is er niet bij, zolang er
de mensenrechten worden ge
schonden. Alleen het feit al
dat ze in het buitenland heb
ben geroepen dat ze in Kosovo
worden vervolgd, maakt de
hongerstakers uiterst kwets
baar. Zodra ze een stap op Ser
visch grondgebied of in Koso
vo zetten, gaan ze de gevange
nis in. Of nog erger. Daarvan
zijn alle elf overtuigd. Daarom
willen ze hun actie volhouden
tot het moment dat de Neder
landse regering hen als groep
politiek asiel verleent. „Als we
sterven, sterven we in Neder
land", zegt Ellver Avdia.
TJABEL DALING
7 erf
Ie. E)
'ij hte zien baas
it vajn hond nog
Buslens wat van
wereld: op
Dam in
sterdam
__t L. de
st(Ronde op een
sideiel heel
wijziriginele
lanier zijn
<nd Beer uit.
s wlchterop de
chteirommer van
osteite baas, veilig
iri eianuit zijn
3lanfndehokl
Erkent
hoofdstad
macl
ialaiJ°T0: AN*3
erki»
ariti
-tone&RONINGEN Het aan-
liticileel van mensen die geen
id béaan hebben in de crimi-
smaihaliteit is de laatste jaren
erk gestegen. In 1975
erden naar verhouding
ven keer zoveel baanlo-
n als werkenden gever-
laliseerd, in 1988 waren
lat er twintig keer zoveel,
"et gestegen aantal
Irugsverslaafden is hierop
lauwelijks van invloed.
|)it staat te lezen in het artikel
Vlaatschappelijke tweedeling
criminaliteit' dat prof.dr.
R.W. Jongman, hoogleraar cri
minologie aan de Groningse
universiteit, samen met F.
Weerman en L. Kroes heeft
gepubliceerd in het eerste
nummef van 1991 van het
Tijdschrift voor Criminologie.
Zij toetsten de stelling of socia
le ongelijkheid de voornaam
ste „brandstof" is voor het ont
staan van criminaliteit. Een
van de conclusies is, dat niet
zozeer sociale ongelijkheid in
absolute zin mensen tot anti-
maatschappelijk en crimineel
gedrag drijft, maar dat .het
vooral gaat om de mate waarin
die als onrechtvaardig wordt
ervaren.
De onderzoekers deden over
de jaren 1975 tot en met 1988
een jaarlijkse steekproef van
200 processen verbaal, opge
maakt door de Groninger poli
tie naar aanleiding van onder
meer vermogensdelicten en
geweldsmisdrijven.
Aanvankelijk dachten de on
derzoekers dat het toegeno
men aantal drugsgebruikers
een aannemelijke verklaring
zou kunnen zijn voor het ge
stegen aandeel van haanlozen
in de criminaliteit. Per onder-
zoeksjaar bleek echter slechts
gemiddeld 11,5 procent van de
aangehouden verdachten ver
slaafd.
De onderzoekers slaagden er
niet in binnen de categorie
haanlozen onderscheid te ma
ken tussen mensen die hun
baan hadden verloren, werk
loze schoolverlaters en
WAO'ers. „Daardoor is deze
categorie nogal een allegaartje
geworden', zo stellen zij. Te
vens noemen ze als nadeel van
hun onderzoek, dat „witte
boordencriminaliteit", zoals
belastingfraude en milieude
licten, zelden de politiedossiers
bereikt. Hierbij gaat het nu
juist om delicten die haanlozen
bijna niet kunnen plegen.
JASPER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
IK Wil,&0\IW? HELE- -
MfiAl FMIGbXUonU
EKl VAN ÖPZÏJ PAARS
GEVEPFP /HET H£>ra?öM-
lAit smrw j-J
\oom niet pe mp
EIJTEN PIE JE VOtRT,
HOOF!1
UTRECHT De Ge
meenschappelijke Medi
sche Dienst (GMD) speelt
slechts een zeer beperkte
rol bij de herplaatsing van
langdurig arbeidsonge
schikten.
Uit een onderzoek van de be
drijfsvereniging Detam (detail
handel, ambachten en huis
vrouwen) blijkt dat in nog
geen 6 procent van de geval
len bemiddeling van de GMD
heeft geleid tot herplaatsing.
Dit heeft Detam-directeur mr.
G. van Arkel vandaag be
kendgemaakt op een bijeen
komst in Utrecht. Bij de her
plaatsing in een andere be
drijfstak ligt het percentage
geslaagde bemiddelingen door
de GMD nog lager, namelijk
3,7 procent. Van alle herplaat
singen kwam daarentegen bij
na 30 procent tot stand door
eigen actie van arbeidsonge
schikten of met hulp van an
deren dan de GMD. Die uit
komst rekent volgens Van Ar
kel af „met het onjuiste beeld
dat arbeidsongeschikten pas
sief afwachten tot hun een ge
schikte baan komt aanwaai
en". Ook met de „vermeende
lakse houding van het
bedrijfsleven" valt het wel
mee: meer dan de helft van
herplaatsingen geschiedt bij
een nieuwe werkgever.
Volgens Van Arkel bewijst het
onderzoek het al langer be
staande vermoeden dat de
GMD een veel bescheidener
rol bij herplaatsing speelt dan
de dienst zelf claimt. De De-
tam verklaart dat uit een ver
schillende opvatting van bege
leiding en bemiddeling. Ar
beidsongeschikten ervaren het
aanmoedigen tot solliciteren
en inschrijving bij het arbeids
bureau niet als begeleiding
door de GMD, terwijl de dienst
dat zelf wel als een herplaat-
sings-geval beschouwt.
In 1989 zou de GMD voor
ruim 38.000 herplaatsingen
hebben gezorgd, maar dat aan
tal is niet langer houdbaar.
Het is de bedoeling dat in de
nieuwe uitvoeringsorganisatie
sociale verzekeringen de be
drijfsverenigingen wordén be
last met de herplaatsing van
arbeidsongeschikten.
LEIDEN Bij de op 6
maart gehouden verkie
zingen voor de besturen
van de provincies is het
aantal vrouwelijke staten
leden met 5,5 procent toe
genomen. In totaal is 29,6
procent van de leden van
provinciale staten vrouw,
zo heeft de Nederlandse
Vereniging voor Vrou-
wenbelangen in Leiden
dit weekeinde bekendge
maakt.
Samen met de Aktie M/V
50/50 streeft de vereniging
naar gelijke vertegenwoordi
ging van mannen en vrouwen
in alle politieke functies in het
jaar 2000. Als tussenstap voor
de provinciale staten werd
voor 6 maart ingezet op een
vertegenwoordiging in de sta
ten van minimaal 33 procent
vrouwen. Friesland (32,7 pro
cent); Drenthe (39,2); Noord-
Holland (32,9) en Noord-Bra
bant (35,4) hebben het streef
cijfer bereikt; Overijssel (31,8)
en Utrecht (31,8) kwamen
dicht in de buurt.
Van de grotere partijen blijven
het CDA (28 procent) en de
VVD (24,1) achter bij het
streefcijfer van 33. De meeste
vrouwelijke statenleden zitten
bij PvdA, Groen Links en
D66.
Overigens werd vandaag be
kend dat D66, ondanks een
ruime verdubbeling van het
aantal op haar uitgbrachte
stemmen, geen zetel zal krij
gen in het college van gedepu
teerde staten in Noord-Bra
bant. Deze provincie is hier
mee de vijfde in ons land waar
D66 niet in het college wordt
opgenomen.
HILVERSUM „De
PvdA kan zich geen nieu
we verkiezingsnederlaag
permitteren. Om dat te
voorkomen moeten we
ook de partij-organisatie
op orde brengen. In de
periode dat ik nog voorzit
ter ben wil ik de slag
slaan met deze organisato
rische vernieuwing. Als
dat niet lukt, dan moet ik
maar eens over de conse
quenties die dat heeft
voor mijzelf gaan naden
ken".
Dat zei PvdA-voorzitter Mari
anne Sint afgelopen zondag
voor de NCRV-radio (Hier en
Nu). Ten aanzien van organi
satorische veranderingen
denkt Sint ondermeer aan een
partij-referendum waarbij
PvdA-leden geraadpleegd
worden over belangrijke
vraagstukken. Ook de inge
wikkelde selectie en vaststel
ling van kandidatenlijsten is in
haar ogen aan herziening toe.
Sint zei verder dat de PvdA de
afgelopen jaren teveel nadruk
heeft gelegd op de inkomen
spolitiek. Daarom moet de par
tij zich nu meer gaan richten
op het milieu en vergroting
van werkgelegenheid. De
Tweede Kamer-fractie zal op
dat gebied actiever moeten
worden door samen met de
PvdA-bewindslieden eigen
plannen te lanceren, aldus
Sint.
„De mensen zijn gaan denken
dat we alleen zeuren over
koopkracht, terwijl er toch
meer is in het leven". Sint be
titelde het huidige kabinetsbe
leid als „een beetje draderig en
trekkerig". „De ambities die
we hadden om te gaan regeren
zijn heel weinig uit de verf ge
komen. Ik vind het dan ook
zeer belangrijk dat het kabinet
veel zwaarder accent gaat leg
gen op het werkgelegenheids
beleid. Als je bezorgd bent
over het bedrag dat we samen
uitgeven aan sociale zekerheid
dan ligt de sleutel bij het prin
cipe dat een baan boven een
uitkering gaat", aldus Sint.
(ADVERTENTIE)
Marianne Sint. foto: dijkstra.
STAATSSECRETARIS SIMONS:
UTRECHT De reclamecampagne van het Voorlich
tingsbureau voor Sigaretten en Shag is „onjuist en mis
leidend", zo schrijft staatssecretaris Simons van volks
gezondheid in een brief aan het voorlichtingsbureau
van de tabaksindustrie.
In een serie reclame-uitingen maakt het bureau gebruik van
teksten als „Roken mag hier van de minister" en „Roken mag
overal". Simons wijst de tabaksindustrie erop dat dit onjuist is,
gezien het wettelijk rookverbod dat al ruim een jaar in openbare
gebouwen van kracht is.
„De industrie weet zelf ook wel dat het niet overal mag", aldus
een woordvoerster van het ministerie van WVC. Dat bleek vo
rig jaar al, toen de fabrikanten van sigaretten en shag ook bij de
staatssecretaris op het matje zijn geroepen vanwege advertenties
die niet met de werkelijkheid overeenstemden. „Ze hebben toen
toegezegd zich aan de regels te houden, maar dat is niet geble
ken".
