Een nieuwe apenwedloop dreigt Europa en de wereld in beweging [NIE CeicbcSouaont ZATERDAG 30 MAART 1991 PAGINA 9 Het Comité Christen Democraten voor Ontspanning en lenbebeersing (CDOW), e;n bezinningsgroep in het CDA die is jan uit het verzet tegen d; kruisraketten, heeft tijdens de viering |an zijn zevende verjaar cUg een forumdiscussie gehouden die lamelijl in het teken stond van de Golfoorlog. Drs. E.J. Korthals oud-anbassadeur en lid van het CDOW, geeft in dit artikel een ire besckouwing over de standpunten van het Comité. Volgens bestaat e- een absolute noodzaak voor het ontwikkelen van een Ier vredes en veiligheidsbeleid in de wereld. „Instabiliteit door wapens is een feit!" terstaanbaar dringen ibij een nabeschou- I op de bijeenkomst elegenheid van het bestaan een I overwegingen op. rankele basis van het kingsdenken in de pijlers van het af- ingsdenken wordt ge- door de veronderstel- 2e p„4 dat staatslieden zich 16.3: [er bij vragen van oorlog ede door rationele egingen laten leiden. Km i, deze mythe is omtmas- 1 door het onverantwoor- v®en onberekenbare op- 251 van Saddam Husayn. 'agt aar het grote belang dat irtem uw de indringende vraag !n v» d wordt: „Wat gebeurt er rEnoi 1 afschrikking faalt?" p een levensgevaarlijke il- B le menen dat het bij dit av oorbeeld blijft. Ook het Ko( mdertje dat „wapens er ijn om gebruikt te wor- negelnaar alleen dienen voor schrikking" smaakt niet na de Golfoorlog. Bij bleef de „schade' aan 'oi kant nog uiterst beperkt hoe zou dat zijn bij meer waardige tegenstanders? ligt dan ook de kern van netp epe bezorgdheid van het us W over de huidige situa- ïnerzijds de voortzetting ^een ongebreidelde wape- irikkeling en anderzijds [ïgronde twijfel aan de beheersbaarheid van het de structieve potentieel. 2. De noodzaak van het stop pen van de conventionele wa penwedloop. In de militaire sector zijn met eei verbijsterende vanzelf sprekendheid wapens ontwik- keil die qua onmenselijkheid alle overtreffen wat tot dus- vere is uitgedacht en die qua /errietigingskracht nauwe- ïjksonderdoen voor kernwa pens Dit proces wordt door de politik onvoldoende beheerst. Het (DOW, indertijd ontstaan uit hf verzet tegen de kruis raket^, heeft in de afgelopen jaren det verzuimd te waar- schuwn voor de grote risico's van en ongeremde voortzet ting va de conventionele wa- penweioop. De vregde over de bevrijding van Kivayt en de uitschake ling va de bedreiging door een agnsief Irak mogen ons niet de gen doen sluiten voor een imselijke tragedie op zeer gne schaal. Tegenover de „succistory" van de „clean war" me rond 150 doden aan geallieere kant staat minstens het duizedvoudige aan slacht offers in rak! Het veichrikkelijke effect van de oderne wapens zal pas doorringen wanneer de volle wadieid over de recente Golfoorlc bekend wordt. De 'anti-persiel munition' bij- voorbeelc is vele malen af- schuwelijer dan die van de beruchte 'dum-dum' kogel. Aan een verbod hiervan zijn vele internationale besprekin gen besteed. Nu lijkt het erop of alles geoorloofd is. Wijst dit niet op een toenemende ver vreemding van ons menszijn? 3. Een misleidend voorlich tingsbeleid voert tot een on aanvaardbare verzakelijking van de moderne hoogtechnolo gische oorlog. De werkelijke omvang van het menselijk leed en de grote ma teriële schade als gevolg van de gevechtshandelingen zijn door een doelbewust versluie rend voorlichtingsbeleid aan de publieke opinie onthouden. De zorgvuldig nagestreefde scheiding tussen enerzijds een systematische, niets ontziende grootschalige vernietiging van mensenlevens en anderzijds het gevoelsleven van de bur ger voert tot een onaanvaard bare verzakelijking van de hoogtechnologische oorlog. Een proces van gewenning aan de zo 'effectieve' militaire acties treedt op. Dat van 'ont menselijking' zet in. Nu het voorbij is lijkt het erop of het parool is uitgegeven „snel overgaan tot de orde van de dag en vooral niet te veel pie keren over wat er gebeurd is". Letterlijk: zand erover! 4. Een onpartijdig internatio naal onderzoek. Het CDOW acht het van grote betekenis dat op korte termijn door een onpartijdige interna tionale commissie van deskun De manier waarop schreven. maar beleefde een kennelijke aanloop tot een landelijke Linkse Alliantie in de toe komst. Thans geen CDA (niet ten onrechte als grootste partij zeer gebelgd) maar als „over heerser" de PvdA (ten onrech te) met drie en VVD en D'66 (terecht gezien de behaalde winst) elk twee zetels. De „Lucky seven!". Een toonbeeld van hoe het in de politiek kan gaan en waar een 'normale' kiezer geen joker van snapt! Behalve dan dat een en ander binnenshuis wordt bekonkeld. Zo leidt de politiek zijn eigen leven! Deze irreële gang van zaken in Zuid-Holland als voorbode van hoe het lande lijk tezijnertijd gaat zal in dien bewaarheid, mij doen be sluiten het alhier in den lande voor gezien te houden! Ik emi greer! „Vrij van (politiek) dé raillement! G.A.B. Lamsvelt, (ex-lid PS 1983-1987), VOORBURG. actie voert tegen de bloembol Mgr. Lefèbvre De berichtgeving naar aanlei ding van de dood van Marcel Lefèbvre bevat enige onnauw keurigheden. Monseigneur Charrière. bisschop van Lau sanne, Genève en Fribourg, heeft aan de stichter van de Priesterbroederschap 'St. Pius X' negen kamers ter beschik king gesteld in het huis 'Don Bosco' in Fribourg voor zijn seminaristen. Het decreet, waarbij de Priesterbroeder schap werd opgericht, werd door deze bisschop van Fri bourg medeondertekend, op 1 november 1970. Nog in het zelfde jaar verkreeg mgr. Le- vèbvre een gebouwencomplex in Ecóne, dat 666 jaar de mon niken van de Grote St. Ber nard had toebehoord. De nieu we leider, pater Franz Schmidberger, had al langer de leiding van de broeder schap... Hii is geen abt, maar een abbé dat wil zeggen een rordt niet door iedereen onder- FOTO: PR gesstelijke! Maar in Nederland spreken weinigen meer Frans, en dat is jammer. Mr. L.J.W. Berger, DEN HAAG. Armoede Het armoede-rapport van ker kelijke organen is vorige week uitvoerig toegelicht door op het tv-scherm niet-onbekende heer Bode en de dominee Van der Zee. De kerkelijke armoe debeweging doet de overheid een aantal suggesties aan de hand. Toch wil ik er wel op wijzen, dat in verschillende gemeenten een zogenaamd Vangnetfonds aanwezig is om inwoners met een uiterst mini mum inkomen een steuntje in de rug te geven. Daarnaast be staat onder meer in mijn ge meente een apart sociaal fonds, dat het gemeentebe stuur samen met de kerken hebben opgericht om in zekere gevallen uitkomst te bieden, waartoe gezamenlijk gelden gen van het volkenrecht te gengaan? De recente ontwikkelingen hebben het CDOW gesterkt in de overtuiging dat een extra inspanning noodzakelijk is voor het uitbannen van oorlog en het ontwikkelen van ande re instrumenten, waarmee de internationale gemeenschap effectief kan reageren op on toelaatbare schendingen van het volkenrecht. Er bestaat een acute noodzaak tot het ontwikkelen van te genkrachten om duivelse machten, die zich ook elders kunnen manifesteren, het hoofd te bieden. Nederland zou op actieve wijze moeten meewerken aan de herstructu rering van de VN en de uit werking van zorgvuldige pro cedures voor een politieoptre den in VN verband. Aan een aanpassing van de VN en een verbeterde besluitvorming kan mede gezien de multipolaire ontwikkeling die zich voor doet niet langer ontkomen worden. Zowel de legitimiteit, geloofwaardigheid als effecti viteit van de wereldorganisatie staan op het spel. De huidige opzet dateert nog in hoofdzaak uit de wel heel ver van ons verwijderde na-oorlogse veer tiger jaren. Veel aandacht zal ook besteed moeten worden aan de voor koming van militair geweld. In regionaal verband dient een grotere openheid tussen lan den tot stand te komen even als een proces van vertrou wenwekkende maatregelen. Daarnaast uiteraard wapenbe heersing en samenwerking. Veiligheid heeft alles te ma ken met een groeiende weder zijdse afhankelijkheid en sa menwerking. Vervlechting van belangen is vandaag aan de dag van groter belang voor duurzame werke lijke veiligheid dan wapens. Ook toepassing van gerechtig heid op de internationale ver houdingen! 6) Drastische beperking van de wapenproduktie en wapen handel. Aan de drastische beperking van de wapenproduktie en een doelbewuste afremming van het onderzoek en de ontwik keling van nieuwe wapens be staat een dringende behoefte. Gezien de vele weerstanden tegen een politieke beheersing van wapenproduktie en wa penhandel is een grotere transparantie heel wezenlijk. Vandaar het belang van de in stelling van een agentschap voor de internationale wapen handel, een internationaal re gister van alle wapentransac ties en de controle van wape nembargo's. Met een crimina lisering van de wapenhandel moet ernst gemaakt worden. Ook Nederland zou hier sa men met andere landen een actieve rol kunnen vervullen. De weerstanden zullen echter groot zijn. CNN verzorgde een goede pr voor moderne wa pens. Er dreigt ondanks fraaie verklaringen een hernieuwde wapenwedloop! Een heilloze weg gezien de vele conflicthaarden en de gretigheid waarmee wapen producenten zich, vooral na het wegvallen van de koude oorlog, storten op 'aantrekke lijke' markten. 7. Een achterhaalde simplifica tie. Dat „niet wapens oorlog voe ren maar mensen" is in de we reld waarin wij leven een on aanvaardbare simplificatie. Zij gaat volstrekt voorbij aan de aard van de moderne wapen- FVFN VAN T F7FT?*" Brieven graag kort en duidelijk geschreven J_j V J_iIN VrAlN 1_iI_iZjJ_jI\.k De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken in te korten zijn ingebracht. Ik heb over een en ander van de commen- taargevenden weinig gehoord. Werd zulks soms met opzet buiten beschouwing gelaten? Ofwel uit hoofde van een hau taine houding van beter we ten, omdat dergelijke dienst verleningen niet structueel ge noeg zijn te achten. S. van der Laan, VOORBURG Strijdbaar In de krant van 26 maart stond onder de titel „Vrouwe lijke religieuzen willen strijd baarder worden" het volgen de: Vrouwen moeten zich in kerk en maatschappij uit hun rol bevrijden. Hun rol? Heb ben zij dan van het begin af aan van hun intreden in het klooster een toneelstuk opge voerd? Neen veel meer dan dat! Zij hebben beantwoord aan een roeping. Een roeping om hun leven in dienst te stel len van God en van Zijn kerk. Zij hebben dit, zie naar het verleden, waar zij werkten in ziekenhuizen, in scholen en in de gezinnen, op voorbeeldige wijze gedaan. Ook in de kloos ters werd gewerkt en niet te vergeten geoeden en gezongen tot eer van God en voor de no den van de mensheid. In de kerk zijn de man en de vrouw vanaf het begin gelijkwaardig geweest. Zij zijn in wezen an ders maar niet minder. Als het goed is vullen zij, ieder met hun eigen mogelijkheden, el kaar aan, om zo gehuwd of on gehuwd elkander tot steun te zijn. Wanneer dit geloof en deze waarden niet behouden blijven treedt verpaupering op van vrouwen, mannen en kin deren, kortom van kerk en maatschappij. De SNVR wil een nieuw zelfbewustzijn bij de zusters (weer een nieuwig heid) stimuleren. Als u het mij vraagt zijn de zusters en niet alleen de zusters altijd zelfbe wust geweest. Als ze het nog niet waren, ziin ze het de laat ste 30 jaar wel geworden. Zelf bewust, sterk, helend en strijd baar, strijdbaar in de goede zin van het woord, vrouwelijk omdat zij vrouw zijn en er ook vooruit komen. De SNVR moet goed voor ogen houden dat vrouwen en dat geldt ook voor mannen, er zijn om niet te heersen en an deren naar hun hand te willen zetten maar om te dienen. Kleine mensen zijn groot ge worden door te beantwoorden aan hun roeping en dienstbaar te zijn. Laten wij samen probe ren de wereld te verbeteren door bij onszelf te beginnen en zo tot elkaar te komen en er voor elkaar te zijn. Mevr. Bitter, DEN HAAG. Kort geleden was de vrees voor een wereldwijde es calatie van het Irak-con flict nog zeer groot. In een brief uit Nieuw-Zeeland aan familieleden in Ne derland van een maand geleden las ik de zin ,,Kom maar hierheen, hier is het veilig". Nu de oorlog voorbij is, tellen we ruim honderdduizend do den en gewonden, niet meege teld de angstneurosen die nog zullen ontstaan. Maar we kunnen opnieuw be ginnen. Er is nog een Gnaden- frist (uitstel van executie), zo als destijds de oud-atoomdes kundige Weiszöcker zei tijdens de nucleaire oorlogsdreiging die eindigde in 1989. Toen brak in vrijwel geheel Oost- Europa de hervormingsge dachte (perestrojka) door. De presidenten Gorbatsjov en Bush hadden op dat moment wellicht samen leiding kunnen geven aan een oplossing voor de vraagstukken en conflicten die de wereld bezighouden. Weldra kwam echter de neer gang. In Oost-Europa leven de oude tegenstellingen weer op en de confrontatie met de wes terse, meer efficiënte econo mie werkte vaak als een schok. Ook proberen onder andere de Baltische staten hun kansen te grijpen. Bush en Gorbatsjov slagen er echter tot nu toe niet in goed leiding te geven aan deze nieuwe ont wikkelingen. Nieuwe wereldorde Bij de Golfcrisis neemt Bush de leiding en hij komt er naar veler mening goed uit. De Ne derlandse kranten schrijven dan ook „Bush president van de wereld". Er lijkt weer een groot mo ment te zijn aangebroken, wanneer Bush spreekt over een nieuwe wereldorde. Inder daad doen zich wereldwijd nog steeds problemen voor. Het zijn onder meer de oude pro blemen zoals het Midden-Oos- tenvraagstuk en, nieuwer, de crisis in de Oost-Europese lan den. Daarnaast is er het grote vraagstuk, door de andere wat op de achtergrond geraakt, van de honger en de armoede in de Derde Wereld. Plannen voor het werken aan oplossin gen zijn gedeeltelijk aanwezig. Een wereldorde is natuurlijk in beginstadium al aanwezig in het Handvest van de Verenig de Naties (1945) en in de Uni versele Verklaring van de Rechten van de Mens (1948). Deze aanzetten tot een grond wet voor de hele wereld heb ben door de Golfoorlog meer inhoud gekregen. Door be voegdheden van de Veilig heidsraad worden enige waar borgen gegeven voor vrede en veiligheid. Deze raad zou zijn bevoegdheden om in noodsitu aties op te treden ook moeten gebruiken bij grote sociale no den, zoals armoede en honger. Dit houdt wel een wijziging en aanvulling in van de inhoud van het Handvest van de VN. Hieraan zal ook nationaal, zo wel door politieke partijen als door andere instellingen zoals kerken, moeten worden ge werkt. Wie helpt mee dit te bevorderen? Europa 1992 Het vraagstuk dat meer direct voor Europa speelt doch ook voor de hele wereld van be lang is. is dat van de eenwor ding van Europa eind 1992. Dan moet vrij verkeer moge lijk worden tussen de EG-lan- den van personen, diensten en kapitaal. Lag tevoren het ac cent op de economische een wording, straks gaan ook soci ale en culturele aspecten mee spelen. Nu zijn Europese Com missie en Europees Parlement bijvoorbeeld al bezig met een actieprogramma voor sociale rechten van werkenden. Ver schil van mening kan hierbij optreden tussen Commissie, Parlement en Raad van Minis ters. Daarnaast vragen het voorma lige Oost-Duitsland en andere Oosteuropese landen speciale aandacht evenals eerderge noemde problemen zoals hon ger en armoede, ook in de Derde Wereld. Gewenst is verder dat ge noemde Europese instellingen niet alléén de belangrijke be- sissingen gaan nemen maar dat ook. als eerder gezegd, op nationaal niveau politieke par tijen, kerken, vakverenigingen en dergelijke de vinger aan de pols houden bij de ontwikke ling van het Nieuwe Europa. Dat zal studie(tijd), initiatief en creatief vermogen vragen. Overwogen wordt om door te taan met nieuws over de ver- ere gang van zaken. Men zou zich in verbinding kunnen stellen met ondergetekende, desnoods voor een simpele ad hesiebetuiging. A. de Man Brugsestraat 54 Den Haag tel. 070-354.34.61. (De heer De Man is lid van de Werkgroep Honger en Armoe de van het Conciliair Proces). digen een onderzoek wordt in gesteld naar de verschillende aspecten van de oorlog. Met speciale aandacht voor de wij ze van oorlogsvoering (inclu sief de aard van de gebruikte wapens) en de duur van het gewapend conflict (voortzet ting van het geweld toen het Iraakse verzet gebroken was). De opvatting dat de Golfoorlog nu eenmaal aan de militairen was overgelaten en dat 'vergis singen' menselijk zijn, kan po litici nimmer ontheffen van hun uiteindelijke verantwoor delijkheid om het verlies aan mensenlevens tot het uiterste te beperken. De stelling dat 'oorlog nu eenmaal altijd sme rig is' staat daar haaks op. Zij gaat bovendien voorbij aan het humanitaire oorlogsrecht, waaraan ïuist Nederland, in het verleden, een belangrijke bijdrage geleverd heeft! Hoe valt daarmee te rijmen de ge nadeloze vernietiging op het laatste moment van duizenden weerloze in paniek uit Kuwayt vluchtende Irakezen, toen de overwinning onomstotelijk vaststond? Was de vernietiging van oorlogsmateriaal op ande re wijze uitgesloten? 5. Hoe ontoelaatbare schendin luvervuiling ma|ctie van Milieudefensie de bloembol is een lelij- anier van actievoeren, milieubeweging niet g. Dit is gewoon de iwsector in de rug aan- Dit riekt naar terreur, op uit is de tuinbouw eep te helpen. De tuin- is een sterke sector die feel inzet en in een goede iwerking groot is gewor- in het verleden is al be- (tijdens de energiecri- nit in deze bedrijfstak met energiebesparende tech- n de problemen snel aan [ken en op te lossen zijn. b het volste vertrouwen pari onderzoek, voorlichting, iclubs en standsorganisa- lok dit probleem aankun- Een organisatie zoals de ifederatie die weinig of doet voor het milieu, kan inbouw missen als kies- Vat die federatie in mijn wel doet, is het psycholo- milieu zwaar vervuilen, el op de meestal negatie- ubliciteit over de tuin- naar de samenleving toe. memers met hun mede- •rs zijn trots op hun kwa- hoogwaardige produk- ie met zorg en veel inzet ekweekt. Maar natuurlijk at er bij die produktie tekere mate van milieu- liling. Maar ook op dat d is de tuibouw hard op naar betere produktiesys- n. Het is vaak een kwes- an anders leren denken Jen. Soms kunnen kleine regelen al grote verbete- rr| n tot gevolg hebben, we staan ook aan de vond van grote milieu- ^leringen, die er niet om Een paar voorbeelden: en systemen en het uit ond telen. ijn investeringen waaro- "ig veel vragen onbeant- zijn. Ook het convenant bet waterschap Delfland :h een aanzet om het boe- "ater schoner te krijgen, laat de tuinbouw toch it ze positief wil mee- en maar er ook keihard vil werken. De laatste ja- er druk overleg geweest tuinbouw en Delfland rband met het convenant, al dit denken en over- resulteerde in reductie emissie van gewasbe- mingsmiddelen naar het mwater met 60%. een voorbeeld: het NTS- Bbeschermingsproject de chrysant en het Do- Dilieu-projekt. En niet te ■ten de proeven en nieu- ntwikkelingen die bij de 'ers zelf vandaan komen, eze wil ik Hans Muileman zijn milieufederatie toch graag ee advies geven. Stop eens metwild om je heen te slaan en met het schoppen naar alle wat beweegt. Leer eens posief te denken. En als je echt ie aan het milieu wilt doen heljdan mee met goede ideeën aé te dragen voor al onze nieive teeltmaatregelen en milieurojecten. Dat is be ter dan cs op een laffe ma nier in deug aan te vallen. Hans Daren, N.T.S. gewasbeschermings commissie MONSTE Paiestnse kwestie Nu de Goporlog ten einde is, besteden S en EG alle aan dacht aanle oplossing van de zogenaamt Palestijnse kwes tie. De kei van dit vraagstuk vormt bezivan Jeruzalem. Bij de erkenmg van de staat Is raël door 2 VN werd nieuw Jeruzalem an Israël toegewe zen en OU'Jeruzalem aan de Palestijnen Oud Jeruzalem ligt in 'be:t' gebied en is in Israèlischeianden. De Israë lisch hebln oud-Jeruzalem tot hun hefdstad willen ma ken en viemde regeringen gevraagd m hun vertegen woordiging! te Jeruzalem te vestigen. Eze hebben dit niet willen doei Voor de Israëli's en voor Mdims is Jeruzalem een 'heiligt stad. Voor Israë li's zowel a voor Palestijnen is een staatonder Jeruzalem als hoofdst< ondenkbaar. De Israëli's illen Jeruzalem nooit afstaa aan de Moslims en de Palesjnen willen Jeru zalem beslii hebben. De VS noch de EG— ook niet onder het voorzittschap van een Nederlands linister van Bui tenlandse 5ken zijn in staat dit vrjgstuk op te los sen. Men kt alleen de stad Jeruzalem ei internationale status geven waardoor beide partijen toegtg hebben tot de stad. Beide paijen zullen ech ter zo'n plan t internationali satie niet aar aarden. Bij dit geschil vorm» godsdienstige kwesties het knpunt en geen politieke zake, Dr. W.J.A. Vier, DEN HAAG. Een 'Farce lajeur' Nauwelijks bekoen van de verkiezings-'pané' van 6 maart en een „teig naar AF" voor de PvdA blit (en moge lijk al vóóraf) ni een „Een/ tweetje" maar ee:„Een/driet je" te zijn gesped bij de sa menstelling van het college van Gedeputeen Staten in Zuid-Holland. E provincie kreeg geen afspijelingscolle- ge zoals voorhet (PvdA 4, CDA en VVD ïder twee) De conclusie is dan ook dat er weinig reden is om mee te doen met de na de Golfoorlog weer opkomende neiging om oorlog als 'effectief instru ment' te gaan beschouwen. Er is wel een absolute noodzaak voor het ontwikkelen van een ander vredes- en veiligheids beleid. Het CDOW wil daartoe bijdragen. Zonder deze funda mentele kritische bezinning kunnen wij onze kinderen niet meer in de ogen zien! E.J. KORTHALS ALTES (De auteur is oud-ambassadeur en lid van het CDOW) Een Britse soldaat rust uit temidden van gebombardeerde voertuigen op de weg van Basra naar Kuwayt-Stad. Het bestoken van de vluchtende Irakezen kreeg volop aandacht, maar het verschrikkelijke effect van de moderne wapens zal pas echt doordringen wanneer de volle waarheid over de Golfoorlog bekend wordt. systemen en aan de complexe structuur van Command en Control. In een periode van spanning, wantrouwen en vrees is de factor tijd van be slissende invloed geworden. De mens is daarbij in hoge mate afhankelijk van geavan ceerde verkennings- en wa pensystemen. Afgezien daar van kan de aard van de ont wikkelde systemen als zo be dreigend worden ervaren dat de uitschakeling daarvan door middel van een gewapend op treden als noodzaak wordt ge zien. Instabiliteit door wapens is een realiteit!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 9