Nieuwe Fiat Croma luxueuzer
Centraal bij Blaupunkt: RDS-radio's en Key Card-beveiliging
Vooruitkijken met Volkswagen
Seat
Toledo:
'een
nieuw
tijdperk'
AUTO
EfiidócSouocmt
ZATERDAG 30 MAART 1991 PAGINA ;p(
BETERE STIJL, GROTER SUCCES?
Autogebru
toegenome
i,..T
DEN HAAG Het aai^
per auto afgelegde li
meters in Nederland i
rig jaar met twee mil
toegenomen tot 76,1
jard.
Dat blijkt uit cijfers vai I
Centraal Bureau voor S^Hf
tiek (CBS). Het gemi
aantal kilometers dat weiP^'
egd door personen,
daalde in 1990 naar 16.08C
zit echter is toegenomen, i
het totaal aantal verreden
lometers vorig jaar met t
miljard. Ook het toegeno:n
zakelijk verkeer is vei 3"
woordelijk voor de stijj
van het aantal autokilome! 1311
Per personenauto nam
aantal voor zakelijke doeliucl£
den verreden kilometers e
van 2600 naar 2790 kilomeiee
Dat betekent een stijging
7,3 procent, hoger dan in
topjaar 1984.
Chrysler -
topman
wil Japan
terugdringe^
op de
automarkt
Chrysler-topman Lee Iacc
heeft president Bush gevra
om het Japanse aandeel op 1
Amerikaanse automarkt te erï
te dringen. Van elke 100 aunal
in de VS zijn er momenteel |P
Japans. Als er geen maatre en
len worden genomen zal
aandeel weldra stijgen tot
procent, verwacht Iaca 'nc
„Met Chrysler is het dan
daan, terwijl ook voor Ford
General Motors grote prol 'e
men dreigen", schrijft hij
een brief aan Bush.
Mazda werkt?
v
it
aan auto me
zonnecellen
Het Japanse autoconcern M ne
da werkt samen met het el li
tronicabedrijf Sanyo aan
ontwikkeling van een auto
een deel van zijn energie
trekt uit op het dak geplaa k
zonnecellen. Een woordv(f,j
der van Mazda verklaarde
het de bedoeling is dat de ve
len voldoende stroom leverei
om de taak van dynamo
accu over te nemen, wann
de auto stilstaat. Bij zeer
nig weer wordt de energie
de cellen gebruikt om de i
op te laden.
Het zit Fiat al jaren niet
mee bij het uitbrengen
van modellen in een hoge
prijsklasse. Te veel wordt
'.'het merk kennelijk in
'Verband gebracht met
succesvolle massaproduk-
ten, waardoor de merk
naam niet de status uit
straalt welke verlangd
wordt van een duurdere
auto.
De Croma, sinds 1986 Fiat's
topmodel, mag evenwel zeker
geen verkeerd ontwerp heten.
Hij is verwant met een Lancia
Thema, Alfa 164 en Saab 9000,
bepaald niet de minst succes
volle typen in de prijsklasse
vanaf zo'n vijftig mille. Oor
spronkelijk was het de bedoe
ling dat al die modellen uit
een gezamenlijk gemaakt ba
sisontwerp zouden voortko
men.
Verhoogd aanzien
Toch boekte de Croma, als
goedkoopste en meest nuchte
re van het genoemde viertal,
minder succes dan de andere
drie. Hij miste uitstraling, aan
trekkelijke aankleding van
binnen en van buiten. Fiat
probeert nu vooral die uitstra
ling te verbeteren. De Croma
debuteerde op de AutoRAI in
Amsterdam met een nieuwe,
rondere neus die aansluit bij
het 'familiegezicht' dat de
Uno, Tipo en Tempra hebben.
De achterkant werd opgesierd
met een paneel dat de achter
lichten verbindt. De bumpers
werden sierlijker, vooral door
de afwerking in carrosseriek-
leur. Er kwam een geheel
nieuw dashboard ter vervan
ging van het goedkoop aan
doende oude exemplaar. Niet
ten laatste werd de uitrusting
nogeens uitgebreid, al volgt
Op de onlangs in de Amster
damse RAI gehouden Auto
vak-beurs gaf men aan dat au
toradio's niet alleen nog steeds
het meest gewilde auto-acces
soire zijn, maar ook dat men
steeds duurder apparaten
kiest. Dat hangt dan mede sa
men met de opkomst van CD-
spelers en radio's met Radio
Data System ontvangst.
Blaupunkt is het daar kenne
lijk volledig mee eens, deze
Bosch-dochter brengt weer
nieuwe radio/cassettespelers
met RDS en aansluitmogelijk-
heid voor een (multi-) CD-
speler. Als extra attractie bie
den ze bovendien KeyCard-
diefstalbeveiliging, onlangs
voor het eerst door Blaupunkt
toegepast.
De audio-elektronica staat
voor niets. Dat zien we weer
eens in de nieuwe combinaties.
Echt nuttig is vooral RDS,
sinds kort in Nederland in
werking op de FM-band. Het
betekent automatische om
schakeling naar de radio als er
verkeersmeldingen zijn, en
zendernaam plus programma-
soort op het radiodisplay in
plaats van een nietszeggend
golflengte-getal. Ook automa
tisch volgen van een gekozen
zender langs verschillende
FM-frekwenties door het land
(zonder die vooraf te moeten
inprogrammeren) is zo moge
lijk. Met de belofte voor nog
veel meer, al weet niemand te
zeggen wanneer. De nieuwe
Blaupunkt Köln RCM 401
heeft nog meer truuks te bie
den. In negen stappen kan de
geluidssterkte van verkeers
meldingen die tijdens casset-
te/CD-spelen of gedempte ra-
dioweergave (mute) doorko
men worden ingesteld, zodat
die mededelingen altijd goed
verstaanbaar doorkomen. En
er is een in zes stappen instel
bare loudness-regeling (extra
versterking van hoge en lage
tonen bij laag geluidsvolume).
Nog een leuke service: na 50
uur spelen waarschuwt de cas
settespeler dat hij schoonge
maakt wil worden (koppen en
bandgeleiding). Verder be
schikt het apparaat natuurlijk
over hoge specificaties, zoals
Dolby B en C ruisonderdruk-
king voor het cassettedeel en
een versterker van 2x26 of 4x7
Watt.
Ook een mooie elektronica-
vinding is de KeyCard beveili
ging. Een plastic credit-card
met ingebouwd geheugen en
multifunktionele mogelijkhe
den. Handiger dan een code
die ingetoetst moet worden,
want die vergeet u wellicht.
De code staat nu op de Key-
Cards, u krijgt er twee. Een als
reserve, maar tevens met de
mogelijkheid van persoonlijke
programmering voor twee
auto-gebruikers. De card slaat
de ingeprogrammeerde voor
keuzezenders op, en de specia
le instelmogelijKheden van de
zojuist beschreven Köln-radio:
geluidssterkte van verkeers
meldingen, loudness-instelling
en ook nog de gewenste kleur
van het display (rood of
groen). Beide meegeleverde
kaarten kunnen verschillend
geprogrammeerd worden. Be
halve de Köln (1659 gulden)
hebben ook de Montreal CR 40
en de eveneens nieuwe (wat
eenvoudiger) RDS-apparaten
Heidelberg RCM 40 en Mon-
treux RCR 30 (929 gulden) nu
zo'n KeyCard.
Makkelijker meenemen dat
een afneembaar frontpaneel,
stelt Blaupunkt terecht.
Niettemin biedt de Köln ook
nog (als enige van de genoem
de apparaten) een standaard
anti-diefstalslede om het hele
apparaat mee te kunnen ne
men. Want misschien laat de
dief zich niet afschrikken door
het uit de radio hangende
kaartje dat om de juiste Key
Card vraagt. In het radio-ge
heugen wordt overigens ook
nog uw auto-kenteken opge
slagen, zodat een teruggevon
den gestolen radio meteen
weer tot de rechtmatige eige
naar is terug te herleiden.
7
Fiat daarmee eerder de con
currentie dan een nieuw voor
beeld te stellen.
Natuurlijk bleef de basisvorm
van de carrosserie behouden,
het is nog te vroeg voor een
echt nieuw model. Fiat geeft
eerlijk toe dat de op het oog
gladdere neus geen noemens
waardig verminderde lucht-
weerstand oplevert. Terwijl
die toch vrij ingrijpend gewij
zigd is: de motorkap ligt nu
tussen de voorspatborden, in
plaats van er overheen, dus
alle plaatwerk vooraan is
nieuw. Sterk punt van het
Croma-model blijft een ruim
interieur, bijpassende koffer
bak en de praktische mogelijk
heden van een vijfde deur plus
variabele bagageruimte. De
auto blijft uiterlijk wat kaal
aandoen, maar ziet er wel de
gelijk beter verzorgd uit nu.
Het vernieuwde interieur
wordt nog altijd overheerst
FOTO: PR
door veel plastic delen, maar
ook die zien er allicht hoog
waardiger uit dan voorheen.
Aandrijflijn
Veel technische opwaardering
had de Croma eigenlijk niet
nodig. Belangrijke ingrepen
Het vernieuwde interieur wordt nog altijd overheerst door veel plastic delen, maar ook die zia
allicht hoogwaardiger uit dan voorheen.
FOTO
als de overstap van drie- naar
vierversnellings automaat (op
de 2.0 i.e., nu ook voor de 2.5
Turbo D leverbaar) en de ver
vanging van de 2,5 liter diesel
zonder turbo door de 1.9 Turbo
D.i.d waren in 1989 reeds ge
daan. Daarna kreeg tevens de
bestaande 2,5 turbodiesel meer
vermogen om voldoende af
stand tot de Turbo D.i.cL te be
waren. Toch lagen er nog mo
gelijkheden. De benzinemoto
ren hebben nu trillingsdem-
pende balansassen, eerst voor
behouden aan de (overigens
gelijke) voor Lancia bestemde
De Turbo D.i.d. was op zich al
bijzonder door zijn directe die
selinjectie, waarmee hij niet
alleen zeer zuinig is, maar ook
aanzienlijk pittiger prestaties
levert dan de 2,5 liter diesel,
die na het verschijnen van de
D.i.d. verdween. Hij wordt nu
nog uitzonderlijker met een
variabele turbo-installatie, nog
op geen andere produktiewa-
gen toegepast. Verstelbare ge-
leideschoepen in de turbocom
pressor zorgen voor een gelei
delijker en efficiënter opbouw
van de inlaatdruk, waarbij de
motor ook iets meer vermogen
en koppel levert.
Een hoger aanzien voor de
Croma kan ook ontstaan door
de zeer verzorgde uitrusting.
Het basismodel 2.0 i.e. (85
kW/115 pk benzinemotor)
heeft al elektrisch bediende
ramen voorin, centrale deur
vergrendeling, stuurbekrachti
ging en Solextra-beglazing.
Dat is een nieuw soort getint
glas, dat zeer effectief zonne
warmte buiten het interieur
houdt. Alle andere modellen
hebben ten minste SX-uitrus-
ting, met ook achterin elek
trisch bediende ramen, elek
trisch bediende en verwarmde
spiegels, hoofdsteunen en zon-
gordijntjes achterin, een ther-
mostatisch geregelde automati
sche verwarming en nog zo
het een en ander. De topversie
Turbo i.e. heeft zelfs standaard
leren bekleding.
De prijzen bleven daarbij toch
TR
gematigd: het basismodel m an:
nog geen duizend gul?rsl
duurder, de meeste an jk
modellen gingen circa t en
mille omhoog, alleen de Ti eSp
ani
«lil
moet zeven mille meer
kosten (het leer is dus bep
niet gratis). Met een prijs
van 40.950 gulden tot 61 ies
gulden blijft de Croma oi erh
de ruime luxe-auto's rel, ach
goedkoop.
Met automaat komt deze hoe
ma op 58.600 gulden. Hij I err
veel ruimte en uitrusting, ,n
stekende prestaties en we,
ging, maar toch nog steeds 1
dat gevoel van hoge V'
Dan mag een auto niet
melen, of bonken op ongi
wegdek. De prijs is wel
zenden guldens lager dai
de meest voor de hand ligj 1
de concurrenten. Maar !n
moet merkbaar uit de lei
of uit de breedte komen: d
der concurrenten bieden a'
steeds een stap hoger afi pj
kingsniveau.
PETER FOK1
De derde mei 1991 zal een
gedenkwaardige dag voor ons
worden, zegt Seat. Op de auto
show van Barcelona onthult
men dan de Toledo, waarmee
het merk zijn entree maakt in
de hogere middenklasse. Daar
mee hoopt men heel wat nieu
we klanten te winnen, en niet
alleen mensen die uit hun Seat
Ibiza gegroeid zijn.
Veeleer kan een totaal nieuw
publiek aangesproken worden.
Met de Toledo presenteert
Sëat zijn eerste auto die onder
het bewind van Volkswagen
ontwikkeld werd. Dat zal ze
ker merkbaar zijn, al mag je
niet spreken van een als Seat
vermomde VW Jetta of zoiets.
Maar het kwaliteits-imago van
Seat kon weieens drastisch
omhooggebracht worden als
gevolg van de VW-bemoeienis
met dit model.
Wat is de Toledo dan wel? We
hebben nog weinig gegevens.
Het is een vierdeurs sedan van
4,32 meter lang, vijf centime
ter langer dan de vierdeurs
Malaga en toch wel precies de
maat van een VW Jetta. Daar
is op zich niks mis mee, een
Jetta is een ruime gezinsauto.
De Toledo heeft echter een
veel progressiever lijn, met
zijn uiterst lage grille/ko
plamp-partij en een heel korte
abhtersteven. Men belooft zes
motoren van 50 kW/68 pk tot
98 kW/133 pk. Om er maar
'één slag naar te slaan: zouden
'Hat de 1,9 liter diesel met en
zonder turbo uit de Passat zijn,
'plus de benzinemotoren van
1,6 tot en met 2,0 liter uit die
zelfde VW-serie?
De Toledo komt in elk geval
uit in een klasse boven de Ma
laga, die dus nog wel even zal
blijven. Daaruit valt dan weer
fèf te leiden dat de Toledo,
wanneer hij in de zomer naar
Nederland komt, ergens tussen
26 en 40 mille zal moeten kos
ten in zijn diverse uitvoerin
gen (vier uitrustingsniveaus,
naast de verschillende motor
versies).
MOTOREN EN MILIEU:
Op de AutoRAI in Am
sterdam liet Volkswagen
de Eco-Golf zien, bedoeld
om bijzonder zuinig en
schoon te rijden. Een
maand later op de auto
show van Genève tapte
men uit een heel ander
vaatje, met een nieuwe
zescilindermotor voor de
Passat. Wat zal men nog
meer bedenken op moto-
rengebied?
Volkswagen wilde ons wel
voorleggen waaraan de moto
ren-ontwikkelaars voor de
toekomst werken. Een beetje
als tegenwicht misschien voor
die VR6-motor, nu niet direkt
gericht op het verminderen
van de milieubelasting door
automotoren.
Het is wel duidelijk dat niet
nog meer kracht en comfort
de toekomst-thema's zijn bij de
motorontwikkeling, maar
eerder lager energieverbruik
en minder luchtvervuiling.
Men schetste de donkere wol
ken die zich boven de auto-in
dustrie samenpakken in de
vorm van super-strenge uit-
laatgaseisen die in de VS op
stapel staan. De praktijk leert
dat Europa dan later volgt. In
Californië, het gebied met de
strengste uitlaatgaseisen ter
wereld, wil men vanaf het jaar
2000 een percentage 'ZEV's'
verplicht stellen. Dat zijn
Zero-Emission Vehicles, auto's
die helemaal geen vuil uitlaat
gas produceren daarbij kan
men zich alleen elektrische
aandrijving voorstellen. In
2003 zou tien procent van alle
nieuw verkochte auto's in Ca
lifornië een 'ZEV' moeten zijn.
Andere brandstoffen
Men heeft de benzine- en die
selmotor evenwel nog niet op
gegeven. Ook daaraan kan nog
het nodige gedaan worden,
een van de gereedschappen
waarmee men dat doet is de
'doorzichtige motor'. Dat is een
aangepast viercilinder produk-
tie-motorblok, met zuigers die
zijn voorzien van een kwarts
glazen bovenkant waar door
heen men de verbranding kan
bekijken. Zo kan in de prak
tijk het effect van verschillen
de bougies, kleppen-opstelling
of zuigerkop-vormen bestu
deerd worden. Deze proefmo-
tor is gebruikt, vertelde dr.
Emmenthal, om een direkt in
gespoten benzinemotor voor
het studiemodel VW Futura
(in 1989 getoond) te ontwikke
len. Dat 1,7 liter aggregaat le
vert 60 kW/82 pk en is een
procent of twintig zuiniger
dan een gewone benzinemotor.
Er wordt ook op drastischer
maatregelen gestudeerd: ande
re soorten brandstof. Echt
nieuwe inzichten presenteerde
Volkswagen niet, wel gedegen
feitenmateriaal. Waar VW
niets in ziet is een tweetakt-
motor, populair toekomstbeeld
in Japan en de V.S. op dit mo
ment. Niet schoner of goedko
per dan een gewone motor,
vindt VW, alleen maar com
fortabeler (minder trilling).
Alcohol of raapolie
Waar VW wel in gelooft zijn
de mogelijkheden van elektri
sche aandrijving, of alcohol als
brandstof. Men ontwikkelde
samen met Siemens een
brandstofsensor, waarmee het
mogelijk wordt auto's op elk
willekeurig mengsel van ben
zine en alcohol te laten rijden.
Waarom niet helemaal op al
cohol? Omdat er dan een
enorm tankstation-netwerk
moet worden opgebouwd. Als
dat er niet is koop je geen al
cohol-auto, tenzij je ook op
benzine kan rijden. Daarnaast
start een motor op alcohol
moeilijker, het gaat beter als je
wat benzine bijmengt.
Meer alcohol in de brandstof
geeft minder uitlaatgasvervui-
ling. Vooral interessant, zei dr.
Heinrich erover, is dat alco
hol-uitlaatgassen minder dan
die van benzinemotoren bij
dragen aan de vorming van
ozon. In hoge concentraties,
zoals in sommige delen van de
VS vaak voorkomen, is dat gas
schadelijk.
Maar maakt men alcohol uit
steenkool, dan ontstaat bij pro-
duktie en verbranding in de
motor samen veel meer kool
dioxide (broeikas-effect) dan
bij produktie en verbranding
van benzine. Alcohol uit aard
gas zou juist een kleine reduc
tie opleveren. Nog een aardig
cijfer: het winnen van alcohol
uit suikerbieten kost meer
energie dan er later bij het
verbranden in de motor weer
uit kan komen.
Wat dat betreft is raapolie als
brandstof-uit-landbouw weer
wel gunstig. Gevraagd naar de
Elsbett-motor (een zeer zuini
ge diesel-achtige motor die
loopt op raapolie) was VW
evenwel weinig positief: „die
motor produceert geen schone
uitlaatgassen, en we hebben
niet genoeg bouwland om
raapolie te kunnen maken.
Een belangrijk deel van het
wagenpark met deze motor
uitrusten is daardoor onmoge
lijk".
Elektro-auto is duur
Praktische problemen beheer
sen het gebruik van andere
energiebronnen dan aardolie.
Veelzeggend is een staatje van
volume en massa voor ver
schillende energievormen.
Willen we dezelfde hoeveel
heid energie meenemen als er
uit 55 liter benzine komt, dan
hebben we een bijna dubbel zo
grote en zware tank met alco
hol nodig. Willen we waterstof
gebruiken (dat zeer schone uit
laatgassen oplevert), dan
wordt de tank al driemaal
zwaarder en vijfmaal groter
dan een benzinetank. Nemen
we de meest efficiënte nog
experimentele natrium-
zwavel accu voor elektrische
aandrijving, dan moeten we
ruim dertigmaal meer massa
meeslepen en ruim twintig
maal meer ruimte reserveren
dan voor een benzinetank.
Of dat nog niet erg genoeg is
worstelt men verder met de
beperkte levensduur van ac
cu's in elektro-auto's. Een ge
wone loodaccu, het soort dat
we allemaal in de auto hebben,
houdt het maar 35.000 km vol.
Natrium/zwavel accu's, die
veel lichter en compacter kun
nen zijn, houden het 15.000
km. Duur in aanschaf is een
elektro-auto daar bovenop. Dr.
Buchheim rekende voor dat
hij bij massaproduktie nog zes
tot zevenduizend Mark duur
der zou uitkomen dan een
benzine-auto. „De enige ma
nier om elektrisch rijden aan
trekkelijk te maken is het ver
strekken van overheidssubsi
die en andere voordelen aan
de koper, zoals het alleenrecht
om in de binnenstad te rijden
of te mogen parkeren, bijvoor
beeld". Ter illustratie: VW
verkocht aan enkele instanties
een elektrische Jetta City-
STROMer, om praktijkerva
ring te verzamelen, voor
70.000 Mark per stuk.
Dan kunnen we het voorlopig
beter houden op de Eco-Golf,
een dieselmodel waarin de
motor automatisch wordt uit
gezet als hij geen werk hoeft
te verrichten (en uiteraard ook
weer gestart als je verder
wilt). Binnenkort moet een
proefserie klaar zijn, impor
teur Pon hoopt er dan een als
demonstratie-auto te kunnen
inzetten. De bedoeling is dat
het tot (beperkte) serieproduk-
tie komt. Men vertelde ons in
Duitsland te richten op een
meerprijs van 5% voor een
Eco-systeem, dat zou neerko
men op anderhalf tot twee
mille. Wat het oplevert (in
stadsverkeer): 22% lager ver
bruik, 10 tot 60% beperking
van vuil in de uitlaatgassen.
Nog geen totaal schone elek
tro-auto, wel een betaalbare
stap in de goede richting.
PETER FOKKER
VW Futura met direct ingespoten motor.
Jetta Multifuel loopt op alcohol en benzine.
