Opmars democratie
in Afrika lijkt
niet te stuiten
i
Belgische crimineel bekent
lidmaatschap Bende van Nijvel
Militaire regering Thailan
gaat seksindustrie intomen
BINNENLAND/BUITENLAND
£etdóc Gouoant
VRIJDAG 29 MAART/1991 PA( 3U
Paastoeristen
Op de diverse
stations in
Nederland dienden
de eerste
paastoeristen zich
gisteren al aan.
Onder hen veel
'rugzakkers',
voornamelijk op
zoek zijn naar
goedkoop
onderdak. Hier een
beeld van het CS in
Amsterdam.
Vrouwen vechten voor
rechten Andes-Indianen
LIMA Indiaanse vrouwen uit zeven Latijnsameri-
kaanse landen hebben zich verenigd in hun afkeer
tegen de festiviteiten rond vijf eeuwen Colombus. In
1492 zette de Italiaanse ontdekkingsreiziger, in Santo
Domingo, voor het eerst voet op Zuidamerikaanse
bodem. „Het is voor ons de herinnering aan vijf eeu
wen verzet", zei Ana Llao Llao, de voorzitter van de
bijeenkomst. De Indiaanse vrouwen zijn in de Peru
aanse hoofdstad Lima drie dagen bijeen geweest. Er
is een permanente commissie opgericht die zich sterk
maakt voor de rechten van de Andes-Indianen. In
1993 treffen de vrouwen elkaar in Guatemala-Stad
opnieuw. Volgens Llao Llao gelden landsgrenzen
niet als het gaat om het leed dat Indiaanse vrouwen
in het verleden is aangedaan. „We moeten grenzen
daarom negeren. Als heden ten dage Indianen in
Peru of Ecuador land wordt afgepakt, wordt het ons
allemaal ontstolen".
'Geen arbeidsplicht
bijstandsmoeders'
DEN HAAG Bijstandsmoeders en partners
van mensen met een bijstandsuitkering mogen
niet worden verplicht om betaald werk te zoe
ken. Dat stelt de Commissie Sociale Voorzienin
gen van de Sociaal-Economische Raad (SER) in
een derde, afrondend advies over het wetsvoor
stel tot herinrichting van de bijstandswet. Staats
secretaris Ter Veld van sociale zaken vindt dat
bijstandsmoeders met kinderen boven de twaalf
jaar wel door de sociale dienst kunnen worden
verplicht passend werk te aanvaarden. Hetzelfde
gaat op voor de partner van iemand met een bij
standsuitkering. De commissie vindt wel dat de
gemeente de ouders erop kan wijzen dat zij de
rol van verzorgende ouder beter kunnen om
draaien, indien de verzorgende ouder betere
kansen op werk heeft.
LPG-prijs omD1
ill<
ROTTERDAM AutogasDAI
wordt maandag 5 cent per lit se fi
koper, zo hebben marktleidei mee
en de organisatie van vrije bi bom
handelaren Novok bekend] won
Aan de meeste pompen komt firm
daardoor op 57,9 cent per 1 stall
prijsdaling is het gevolg van
afnemende vraag naar LPG
de winter een einde is geko ten
een aantal Europese landei antv
LPG ook als stookbrandstof ze h
Eind januari moest voor een sch<*
togas nog bijna drie kwartjes gedo
betaald. De verwachting is Prei
prijs de komende weken no^ van
zal dalen. Buiten de wintert bom
is 45 tot 50 cent een gangba leve
prijs voor LPG.
„Nieuwe
president Benin
te ziek voor
beëdiging"
COTONOU Nicéphore So-
glo de onlangs gekozen pre
sident van de Westafrikaanse
staat Benin zou te ziek zijn
om maandag te worden beë
digd. De 56-jarige politicus is
gisteren voor een medische be
handeling naar Frankrijk ver
trokken. Dit hebben familiele
den van Soglo en Radio Fran
ce-International gemeld. Soglo
lijdt al drie weken aan typhus
en heeft last van ischias. Zijn
woordvoerder meldde dat So
glo maandag voldoende her
steld zijn om de beëdiging bij
te wonen. President Mathieu
Kérékou heeft zijn opvolger
nog niet met de zege gefelici
teerd. Bovendien heeft hij na
gelaten zijn aanhangers te ge
lasten de jacht op zuiderlingen
in het noorden van Benin te
stoppen. Terwijl het zuiden
massaal op Soglo stemde, won
Kerékou de meeste stemmen
in het noorden van het land.
Duizenden Beniners die in het
noorden van het land leven,
maar uit het zuiden afkomstig
zijn, zijn op de vlucht geslagen.
Voedselhulp aan
Afrika schiet
ernstig te kort
NAIROBI De tot nu toe ge
leverde hulp aan de Afrikaan
se hongersnoodgebieden, on
der meer in Sudan en Etiopië,
is volstrekt ontoereikend.
„Slechts massale actie in de
aankomende maanden kan
nog voorkomen dat zich een
ramp voltrekt", aldus de We
reldvoedselorganisatie van de
Verenigde Naties, de FAO, in
een gisteren verschenen rap
port.
De graanleveranties aan Su
dan, waar circa acht miljoen
mensen met de hongersdood
worden bedreigd, zijn blijven
steken op 65.000 ton terwijl op
400.000 ton was gerekend en
er ten minste een miljoen ton
graan nodig is. In Etiopië zijn
de kwalijke gevolgen van de
droogte van de noordelijke en
oostelijke provincies, nu ook in
het zuiden te merken. De FAO
constateert dat de voedselhul
pleveranties ver achter blijven
bij het strikt noodzakelijke. In
Etiopië is nog niet eens 100.000
van de beloofde 520.000 ton
graan gearriveerd. In het rap
port van de FAO wordt opge
merkt dat naast Sudan en
Etiopië ook in Angola, Liberia,
Mocambique en Somalia hon
gersnood dreigt. „De voedsel
hulp moet worden uitgebreid
en zo spoedig mogelijk naar de
bedreigde gebieden worden
gebracht", aldus FAO-voorzit-
ter Edouard Saouma.
Natuurvriendelijke
creditcard WNF
AMSTERDAM Het Wereld-
natuurfonds Nederland (WNF)
en het bedrijf Visa Card Servi
ces gaan samen een natuur
vriendelijke creditcard op de
markt brengen, zo hebben bei
de partijen gisteren in Amster
dam bekendgemaakt. Een deel
van de omzet van de nieuwe
creditcard, Pandacard geheten,
komt ten goede aan het WNF.
Daarnaast zijn houders van de
Pandacard automatisch dona
teur van het WNF. Volgens
een woordvoerder van het
WNF is het de eerste keer dat
een dergelijke creditcard in
Nederland op de markt wordt
gebracht. In landen als de VS
en Groot-Brittannië is geble
ken dat de card zeer succesvol
kan zijn.
SUSKE EN WISKE
ABIDJAN De twee jaar
geleden in Afrika ontsta
ne beweging voor demo
cratie heeft haar tot op
heden grootste overwin
ningen geboekt met de
verkiezingsnederlaag van
de militaire dictator van
Benin en het door massale
protesten afgedwongen
"vertrek van de alleen
heerser van Mali.
Het zwarte continent heeft een
lange weg afgelegd sinds vorig
jaar, toen de regeringskrant
van Gabon nog verkondigde
dat de wind van verandering
die door Oost-Europa waaide,
de kokospalmen van Afrika
niet beroeren zou.
Voordat de democratiserings
beweging op gang kwam had
niet meer dan een handjevol
van de 50 Afrikaanse regerin-
fen enige oppositie toegelaten,
'hans hebben 16 regeringen
schoorvoetend toegestemd in
de oprichting van oppositie
partijen of toegezegd democra
tie te zullen invoeren.
Andere Afrikaanse leiders, ge
confronteerd met dezelfde rel
len en stakingen die hebben
geleid tot de val van Mathieu
Kerekou van Benin en Moussa
Traore van Mali, hebben deze
ontwikkeling met angst en be
ven gevolgd. Sommigen heb
ben zelfs actief geprobeerd de
gang van zaken te beïnvloe
den.
Benin
In Benin werd Kerekou deze
maand de eerste Afrikaanse
president die door verkiezin
gen uit de macht werd gezet.
Nicephore Soglo, premier van
de interim-regering die de
voormalige marxistische leider
van Benin onder druk van
aanhoudende rellen en stakin
gen had moeten aanstellen,
won 68 procent van de stem
men.
Verschillende Afrikaanse re
geringen zouden Kerekou geld
hebben gestuurd om te voor
komen dat hij zou vallen, en
daarmee een voor hen gevaar
lijk precedent scheppen.
De val van Kerekou werd
voorbereid door kiezers in Sao
Tome en Principe en Kaap
verdië, twee vroegere Portu
gese koloniën voor de kust
van West-Afrika, die bij ver
kiezingen eerder dit jaar hun
een-partijregeringen naar huis
zonden.
Behalve de ommekeer in Oost-
Europa zijn voor de Afrikaan
se landen de hervormingen
van belang die momenteel
worden doorgevoerd in Zuid-
Afrika. „Als de 'Grote Satan'
Zuid-Afrika zijn oppositie le
galiseert en zijn ergste vijan
den op vrije voeten stelt, dan
voelen de tweederangs-dicta
tors elders zich plotseling heel
alleen", schreef de Franse
krant Liberation.
Premier Soglo van Benin
schrijft het succes van de de
mocratiseringsbeweging toe
aan „een nieuwe generatie van
goed opgeleide en ervaren
Afrikanen met sterke overtui
gingen wat betreft de toe
komst van hun volk, alsmede
een strakke houding ten aan
zien van economische kwesties
en de verheffing van het
openbare leven".
Aanvankelijk leken de Afri
kaanse leiders de opstandig
heid die na het ineenstorten
van de communistische regi
mes van Oost-Europa de kop
opstak aardig te kunnen be
heersen. Net als in Europa
werd de rebellie mede gevoed
door economische malaise ten
gevolge van corruptie en ideo
logische starheid. De al dertig
jaar regerende president Felix
Houphouet-Boigny van Ivoor
kust, de eerste die zich ge
dwongen zag oppositie toe te
laten en presidentsverkiezin
gen uit te schrijven, werd in
november herkozen.
Om het lot een handje te hel
pen had hij wel een aantal
maatregelen genomen: een
korte campagneperiode, waar
door de oppositie bijna geen
tijd had zich te organiseren; de
verplichting voor kandidaten
om hoge waarborgsommen te
storten; het verstoren van ver
kiezingsbijeenkomsten van de
oppositie en het beperken van
hun toegang tot de media. Vol
gens de oppositie is er boven
dien met de uitslagen ge
knoeid.
Houphouet-Boigny, die al ver
in de tachtig is en van alle
Afrikaanse leiders het langst
regeert, probeert zich tegen
woordig boven de partijen te
verheffen. Hij heeft een pre
mier benoemd die heeft be
loofd een einde te zullen ma
ken aan de corruptie die onder
Houphouet-Boigny welig heeft
getierd.
Gabon
Andere leiders hebben vertra-
gingstaktieken te baat geno
men, met wisselend succes.
President Felix Houphouet-Boigny van Ivoorkust zag zich als eerste gedwongen oppositie toe te
laten en presidentsverkiezingen uit te schrijven. foto: epa
President Omar Bongo van
Gabon klampt zich vast aan
zijn titel, maar heeft nauwe
lijks meer iets te zeggen sinds
hij in oktober bij de eerste
meer-partijenverkiezingen in
22 jaar zijn meerderheid in het
parlement bijna kwijtraakte.
De president van Congo, Denis
Sassou-Nguesso, eveneens on
der druk om zijn land te de
mocratiseren, zag zijn unieke
aanbod voor een televisiedebat
met de oppositie woensdag op
een akelige manier in zijn na
deel verkeren. Tijdens de roe
rige uitzending werd Sassou-
Nguesso er door oppositieleden
van beschuldigd miljoenen
dollars uit de staatskas te heb
ben gestolen en tevoren op de
hoogte te zijn geweest van
plannen van terroristen om in
1989 een Frans verkeersvlieg
tuig op te blazen. Het meest
dramatische moment van de
uitzending kwam toen de
magistraat Jacques Okoko de
president ervan beschuldigde
hem de mond te hebben wil
len snoeren toen hij informatie
over het proces tegen de moor
denaars van de vroeget
dent Marien Ngouabi
ten wilde brengen.
Zaïre
Zaire's president Mol
Seko zag zich in jani
dwongen oppositieleii
vragen samen met h KU
interim-regering te
om democratie in te
Elf maanden daarvo
Mobutu, onder dm Sat-
maandenlange stakin ge
ongekende aandrang v op
terse zijde, beloofd Z doe
democratische leest U
schoeien.
lest
Nadat het Westen d ger.
kaanse dictators tijd
Koude Oorlog jarenlai
ben volgestopt, eist het
voering van democrats
vrije markt en respect
mensenrechten alvorei
maar te overwegen
geven. Bovendien heb
eigen belangen voorrai
Het Amerikaanse
heeft bijvoorbeeld de
Zaïre gekort, ondank1
verzet van president
de in Zaïre gestation»
golese rebellen steunt.]
aan Kenya werd vori
pas hervat nadat het
had toegestemd hondi
deserteerde Libische
toe te laten die dooi
kaanse militairen ii
waren getraind
staatsgreep tegen de
leider Moammar Gad
ficieel heette het dat
zijn aanzien op het geb
de mensenrechten had
terd, terwijl Kenyase
kort daarvoor betoge
democratie hadden
schoten ter verdedig!
het een-partijregime i
sident Daniel arap Mo
De nieuw-bevrijde Al
hebben weinig om hu
malige kolonisatoren
voor te zijn. „Wie zij
plotseling gewetens t«
kelen? Wij beschóir
als onze folteraar
maakten zij slaven
toen steunden zij de
die ons onderworpen
zei de roomskatholiel
bissschop van Benin,
de Souza, hoofd van
die toezicht houdt op
tieke omwenteling in h
MICHELLE
Gifgasprofessor
dient ontslag in
BRUSSEL De bekende Bel-
gische gifgasexpert Aubin
Heyndrickx heeft „om per
soonlijke redenen" zijn ontslag
ingediend bij de universiteit
van Gent, waar hij werkt als
hoogleraar in de toxicologie.
Hij wil volgens de universiteit
vervroegd met pensioen.
Waarom Heyndrickx opstapt
liet de universiteit in het mid
den. Onlangs werd de weten
schapper veroordeeld tot 3,5
maand gevangenisstraf voor
waardelijk mede omdat hij een
studente, met wie hij een rela
tie onderhield, had 'gematst'.
Zonder dat ze ooit examen had
gedaan kreeg ze een getuig
schrift van hem. De Gentse
hoogleraar staat bekend van
wege zijn onderzoek dat hij op
het gebied van chemische en
bacteriologische oorlogvoering
heeft verricht. In 1984, ten tij
de van de „eerste" Golfoorlog,
was hij in Iran en ontdekte dat
het Iraakse leger er strijdgas
sen, waaronder mosterdgas,
had gebruikt. Heyndrickx
keerde twee weken geleden
nog terug uit Kuwayt waar hij
ontdekte dat het Saudische le
ger over waardeloze gasma-
kers beschikt, omdat de filters
geen enkele chemische stof
hebben tegengehouden.
Geen oefeningen
Staatssecretaris Van Voorst tot Voorst van defensie (rechts) ziet definitief af van militaire oefenin
gen in de Zuidwest-Drentse natuurgebieden Holtingerveld en Ooster-en Westerveld. Voorzitter
Teun Knevel van het Platform Leefmilieu Havelte-Steenwijk bood de bewindsman gisteren in Den
Haag een petitie en een maandje paaseieren aan. foto: anp
BANGKOK De nieuwe mi
litaire regering van Thailand
is van plan de seks-industrie
van het land, die een miljoen
vrouwelijke en mannelijke
prostitués werk biedt, in te to-
De inkrimping, die onder
meer een ontmoedigingsbeleid
omvat wat betreft het sekstoe
risme voor buitenlanders, kan
belangrijke economische con
sequenties hebben. Het toeris
me, de belangrijkste bron voor
buitenlandse valuta, zal dit
jaar meer dan zes en een half
miljard gulden in het laatje
brengen. Volgens minister Me-
chai Viravaidya, wiens naam
door zijn succesvolle family
planning-programma tien jaar
geleden in ieder huishouden
bekend is, is het intomen van
de seks-industrie een van de
sociale veranderingen die de
nieuwe regering op het pro
gramma heeft staan. De cam
pagne zal zich voornamelijk
concentreren op voorlichting
en overredende publiciteit,
maar mogelijk zullen ook ver
anderingen in de wet worden
doorgevoerd. De regering zal
proberen banen te scheppen
voor vrouwen die anders mis
schien de prostitutie ingaan.
Het nieuwe beleid lijkt wat
succes op te leveren. Afgelo
pen weekeinde kwamen 8000
zeemannen uit de Perzische
Golf met verlof in Pattaya, het
oord aan zee ten zuiden van
Bangkok dat door de vele bars,
massagesalons en travestieten
shows de bijnaam 'Sin City'
heeft gekregen, stad van de
zonde. Zij werden echter niet
opgewacht door de duizenden
animeermeisjes die normaal
naar Pattaya stromen wanneer
de vloot binnenloopt. In plaats
daarvan stonden op het strand
veel echtgenotes en kinderen
van de zeelui, van wie een
aantal helemaal vanuit Ameri
ka was gekomen.
Van tijd tot tijd is Pattaya het
toneel geweest van gevechten
tussen de „dienstmeisjes", zoals
ze officieel worden genoemd
in Thailand, en feministes en
medewerkers van aids-organi-
saties. Dit jaar zagen echter
veel van de meisjes zich ge
noodzaakt elders naar werk
uit te zien. Als gevolg van de
Golfoorlog, de terroristische
dreiging, de vervuiling en aids
bleven veel toeristen weg.
Volgens Mechai is het
risme niet het voorn
probleem. „Waar we hi
staan is de traditie va
deelbezoek door Thaist
sen en de gemak
toegang tot de comro L
seks. Wanneer een jon
de westerse wereld zijn
afspraakje maakt, be
jongens in Thailand eei
tituée".
Mechai zou alle bordei
aantal maanden willen
en pas onder strenge
supervisie en andere co
toestemming willen
weer open te gaan. Pro
is verboden volgens de
wet, maar op naleving'
wet wordt nauwelijks
zien en de straffen zijn
chertje.
Mechai zegt dat de pros
en hun klanten HIV ve
den, het aids-virus. Hij
dat 300.000 inwoners
Thailand geïnfecteerd
het virus. Volgens de
gezondheidsorganisatie
er in 1995 mogelijk ani
miljoen Thaise virusd
zijn.
NEIL K
(c)H
DE MYSTERIEUZE MIJN
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
BRUSSEL Voor België be
gon gisteren het verhaal van
de gevreesde en beruchte Ben
de van Nijvel opnieuw. Dat
gebeurde toen een brief be
kend werd die Philippe (John
ny) De Staerke, een zeer zwa
re crimineel die een gevange
nisstraf van 20 jaar uitzit in de
gevangenis van St. Gilles, aan
het weekblad Panorama
schreef. In uiterst gebrekkig
Frans schrijft De Staerke aan
drie overvallen van de Bende
van Nijvel te hebben deelge
nomen: die in Overijsse, Ei-
genbrakel en Aalst. Bij die
overvallen - die in 1985
De Staerke schrijft dat hij niet
de aanvoerder was van de
groep die de overvallen pleeg
de en dat hij de acties ook niet
uitvoerde voor het geld. Hij
suggereert in zijn brief wel dat
„ideologische overwegingen"
bij hem voorop stonden en
„het respect voor zekere per
sonen". In zijn brief schrijft hij
bovendien dat de overvallen
van de Bende van Nijvel wer
den uitgevoerd op instigatie
van onder meer de Belgische
Rijkswacht die op die manier
een sfeer van angst probeerde
op te roepen om aldus meer
personeel en uitrusting te krij
gen. De Staerke schrijft bo
vendien dat dezelfde lieden
die achter de Bende van Nijvel
zaten, ook te maken hadden
met de destijds in België zeer
beruchte terreurorganisatie
CCC, die verantwoordelijk
was voor tal van bomaansla
gen.
De vraag is overigens of de
brief van De Staerke, die in
België grote beroering heeft
gewekt, erg betrouwbaar is en
de justitiële autoriteiten tot
nieuwe actie zal aanzetten. De
Staerke is een man met een
zeer crimineel verleden die
vier jaar geleden in de gevan
genis verdween voor tal van
misdadige activiteiten die hij
met een naar hem genoemde
bende had gepleegd. Ooit heeft
hij van zichzelf gezegd: „Ik
ben 28 jaar en ik heb 28 lijken
op mijn geweten".
De Staerke is door de Belgi
sche onderzoeksinstanties ove
rigens vaker in verband ge
bracht met de Bende van Nij
vel, maar een sluitend bewijs
voor zijn betrokkenheid is
nooit ter tafel gelegd. Bij een
van de overvallen van de Ben
de in 1983 meende een van de
getuigen De Staerke zelfs her
kend te hebben.
De Bende van Nijvel was in
het midden van de jaren tach
tig actief en was berucht van
wege een aantal overvallen op
supermarkten. Ze dankt haar
naam aan een overval op de
Colruyt-supermarkt in Nijvel
die op 17 septemer 1983 plaats
vond en waarbij drie doden en
twee gewonden vielen.
Geen visumpli
Nederland-Po
DEN HAAG De i
licht tussen de zogen
chengenlanden (Nedi n
België, Luxemburg, Frai
Duitsland, Italië) en
wordt met ingang van f
afgeschaft. De ministeri
vandaag akkoord gegaa r
de voorgenomen onde
ning van deze overeen
Afschaffing van de
plicht geldt voor een 1
van maximaal drie mai
Voor een langer bezoek
wel een visum vereist,
voorkomen dat er een l
ontstaat van econö
vluchtelingen vanuit Po E
de Schengenlanden, woi
len onder meer verplicb
sen die langer dan de to f1
ne termijn in een vi
Schengenlanden verl bl
ook als zij niet de
nationaliteit hebben -
een eenvoudige procedu bi
rug te nemen.