Kerken pleiten voor
handhaving zondagsrust
ficidócSomcM'"
CeidócSouoont
„In huwelijk bouw je muur om je heen"
kerk
wereld
beroepingen
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
ZeidóïQowvant
DONDERDAG 28 MAART 1991 PAC
PI
Tsjechoslowaakse bisschop aan de kant gezet
schop Vilem Stonawski en zijn plaatsvervanger Karei Wojnar
aan de kant gezet. Tijdens een bijzondere synodevergadering
werden zij beschuldigd van samenwerking met de voormalige
communistische overheid. De twee geestelijken zijn volgens de
synode mede-verantwoordelijk voor „de misvorming van het
kerkelijk leven in Tsjechoslowakije en voor de atheïstische in
vloed van de staat op de kerk". Bovendien zouden zij hun ambt
misbruikt hebben „voor materiële voordelen". Stonawski heeft
op verzoek van de communistische autoriteiten disciplinaire
maatregelen genomen tegen predikanten en theologie-studen-
ten, schreven predikanten en andere kerkelijke medewerkers
begin dit jaar.
Voormalige dictator Noriega kan nog niet worden gedoopt
MIAMI De Panamese ex-dictator Manuel Noriega, sinds vo
rig jaar een 'wedergeboren christen', kan voorlopig niet wor
den gedoopt. De gevangenis van Miami beschikt namelijk niet
over een doopvont. Dat deelde Stephen Pontesso, directeur van
de gevangenis in Miami, mee. Noriega wordt vastgehouden in
afwachting van een rechtszaak in verband met de handel in
verdovende middelen. De gevangenisdirecteur weigert Noriega
om veiligheidsredenen naar een kerk te laten gaan. Baptisten-
voorgangers dringen er bij de betrokken autoriteiten op aan
hem de kans te geven zich te laten dopen. De toetreding van
Noriega tot hun kerk heeft bij Amerikaanse baptisten tot ver
schillende reacties geleid. Veel kerkleden zijn blij dat een zon
daar berouw toont.
Rooms-
katholiek
tijdschrift
voor
geneeskunde
en ethiek
NIJMEGEN Rooms-katho-
lieke medische organisaties
hebben besloten een 'Tijd
schrift voor geneeskunde en
ethiek' uit te geven. Het
kwartaalblad wil een forum
zijn voor mensen die vanuit
een christelijke mens- en
maatschappijvisie nadenken
over de menswaardigheid van
de gezondheidszorg.
De redactie schrijft in het eer
ste nummer dat zij een eigen
bijdrage wil leveren aan de
medisch-ethische reflectie
binnen de christelijke geloofs
gemeenschap. Tegelijk wil zij
deelnemen aan het maat
schappelijk debat over de
vraag hoe humaniteit kan
worden bevorderd.
Gastschrijver minister Hirsch
Ballin (justitie) schrijft dat
door de snelle medisch-tech-
nische ontwikkelingen de be
hoefte aan ethische reflectie
in de gezondheidszorg zich
steeds duidelijker aftekent.
„Wij zijn onderhand beland in
een situatie waarin ons han
delen de maat van het mense
lijke lijkt c.q dreigt te overstij
gen. Een voortdurende ethi
sche bezinning hierop zal ons
ervoor kunnen behoeden té
ver binnen te dringen in de
geheimen van het menselijk
leven."
Het tijdschrift wordt uitgege
ven onder auspiciën van een
stichting, waarin de medische
afdeling van het rk Thijmge-
nootschap, de Katholieke
Vereniging van Ziekenhuisin
richtingen en de katholieke
sector van de Vereniging van
Geestelijk Verzorgers in Zie
kenhuizen deelnemen.
Nederlandss Hervormde Kerk
Beroepen te Rotterdam-Zuid J. ter
Steege te Steenwijk; te Zaandam tot
predikant voor bijzondere werk
zaamheden (geestelijke verzorging
Hervormd CentrumXpart-time) en te
vens benoemd als bijstand in het
pastoraat te Zaandam(part-time)
mevr. C.H.D. Frijlink, kand. te Uit
hoorn, die dit beroep en deze be
noeming heeft aangenomen. Be
noemd tot bijstand in het pastoraat
te Bolsward (part-time) H.R. Dijkstra,
a.s. emeritus predikant te Makkum,
die deze benoeming heeft aangeno
men. Beroepen te Baambrugge M.
Oostenbrink, kand. te Utrecht. Aan
genomen het beroep door de Gene
rale Synode tot predikant voor bui
tengewone werkzaamheden(geeste-
lijk verzorger voor de gevangenis Es-
serheem te Veenhuizen) L. Neljmeij-
er, kand. te Buurse.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Slootdorp(part-time)
drs. F.F. Omta te Sexbierum.
AMERSFOORT De
Nederlandse kerken vin
den dat de zondag een
rustdag moet blijven. „Dit
grote goed mogen we ons
niet stukje bij beetje laten
ontnemen, voor welk mo
tief van winst en gemak
dan ook", zo staat te lezen
in 'Werken op zondag,
een brief over de zondag-
sarbeid' van de Raad van
Kerken in Nederland.
„De vrije zondag, een rustdag,
is voor de hele samenleving
een weldaad. De mens is er
niet voor de produktie, maar
de produktie is er voor de
mens", aldus de brief naar
aanleiding van vragen van
werknemers over de toename
van zondagsarbeid. Kerken
hebben de taak om deze ge
dachte in de samenleving le
vend te houden en te beplei
ten bij politici en onderne
mers.
De Raad ziet hier overigens
ook een taak weggelegd voor
maatschappelijke organisaties.
Samen met deze organisaties
kunnen de kerken ertoe bij
dragen dat het produktiepro-
ces zodanig ingericht wordt,
dat de zondag niet aangetast
hoeft te worden.
„Rusten vraagt rust om je
heen en dus het zoveel moge
lijk terugdringen van de com
mercie. Reclame op radio en
tv is daar een stukje van", al
dus de brief. Door een ge
meenschappelijke vrije dag
„kunnen mensen van allerlei
levensovertuigingen samen
een teken stellen dat er gren
zen zijn aan de overheersing
door economie en techniek."
Verwijzend naar de lange tra
ditie die bepalend is geweest
voor de Nederlandse cultuur,
pleit de brief voor de zondag
als rustdag. „Waarom de zon
dag? Minstens kan men zeg
gen: waarom de zondag niet?"
De keus voor elke andere dag
zou „alleen maar kunstmatig"
zijn.
Als kerken opkomen voor de
zondagsrust dan is dat niet al
leen omdat zij de mogelijkhe
den van kerkdienst en kerk
bezoek veilig willen stellen,
maar vooral omdat zij van
mening zijn dat de vrije zon
dag voor de hele samenleving
een weldaad is. De kerken re
aliseren zich echter dat de
zondag niet voor iedereen die
meerwaarde heeft die hij voor
christenen heeft.
De kerken oordelen overigens
verschillend over de zondags
rust. „Binnen de kerken le
ven opvattingen van stringen
te zondagsheiliging tot minder
strikte opvattingen. Ook theo
logisch variëren de inzichten.
De vraag wat er wel of niet
'mag' op zondag heeft in (pro
testants-) christelijke kring
heel wat mensen beroofd van
hun plezier in deze dag van
vrijheid." Primair is de zon
dag een feestdag, een dag van
gedenken en verwachten.
Tegelijk vindt de Raad het
van wezenlijk belang dat jo
den, moslims, hindoes en an
deren meer dan tot nu toe ge
legenheid krijgen voor het
vieren van hun religieuze
feesten. Moslims zouden een
of twee dagen betaald verlof
moeten krijgen voor het of
ferfeest. Hindoes zouden voor
het Holi- en Divali-feest een
vrije dag moeten krijgen.
Lijden in deze tijd
Hun lijden vergeleken ze met dat van Christus. Het werd hen
aangedaan door besluiten van de president. Het opschrift bo
ven op het kruis verwijst naar een presidentieel decreet dat
illegaal wonen in de hoofdstad verbiedt. foto: ap
ALMELO Binnen het
wereldje van gescheiden
mensen wordt quasi-vro-
lijk gedaan, weet Henk
Klomp (38). In hun hart
zijn de meesten echter
droevig gestemd. Ieder
een wil weer een relatie
en wenst niet de zeurpiet
uit te hangen. Dus dan
doe je je best en heeft ie
dereen een masker op
van „ik ben er wel maar
niet zelf."
Sinds 4 jaar is hij gescheiden.
Hij is nu zover vanuit een dal
weer omhoog gekomen dat hij
vrijelijk over z'n ervaringen
kan praten, ervaringen die
voor een niet onbelangrijk
deel door z'n geloof beïnvloed
zijn.
De belangrijkste les die hij ge
trokken heet: Ieder mens
heeft de ander nodig, in wat
voor relatie dan ook. Dat be
paalt z'n gezondheid in zowel
geestelijk als lichamelijk op
zicht. Sta zoveel mogelijk
voor - de ander open, schuif
vooroordelen opzij en kiik of
je wat voor elkaar kunt bete
kenen.
Klomp: „Mensen bouwen mu
ren om zich heen, duwen
emoties weg en willen als al
leenstaande niets van de stilte
weten. Maar je kunt, zo heb
ik ervaren, niet om de stilte
heenlopen, je zult er door
heen moeten. Als je als al
leenstaande de stilte vindt,
dan vind je God in je zelf of
wat voor naam je die her
scheppende kracht ook wilt
geven."
Toen hij nog gehuwd was,
woonden ze in een dorp waar
Klomp volop meedraaide in
het verenigingsleven en in de
parochie waar hij lector en or
ganist was. Voor de buiten
wacht, zo vertelt hij, leek alles
bij hem thuis te gaan zoals het
hoort, maar dat was slechts de
buitenkant. „Toen ik na rijp
beraad m'n gezin verliet, rea
geerde de buitenwacht vol on
begrip. Je verliest je beste
vrienden, je bent voor ie om
geving de grote boosdoener.
Alsof m'n vrouw en ik niet
geheel uit elkaar gegroeid wa
ren, wij zelf en onze kinderen
daar niet onder leden."
Nog durft hij vanwege de mo
gelijke gevolgen voor z'n kin
deren in hun geboortedorp
niet met z'n volle naam in de
krant. Reden waarom in dit
verhaal zijn naam is veran
derd.
De afgelopen periode heeft hij
ondervonden hoe goed het is
als mensen over eikaars erva
ringen rond scheiden en gelo
ven praten. Henk Klomp:
„Maar al te gauw zoek je in
het begin namelijk de schuld
bij je zelf en denk je dat al
leen jou dit is overkomen. Je
wordt bang, bang om stil te
zijn, bang om te luisteren om
dat daar juist een veroorde
ling in schuil zou kunnen
gaan en ook bang om niet
meer begrepen te worden
door r.~,isen in je omgeving
waarvan je meende dat ze je
door dik en dun zouden steu
nen. Je merkt echter dat ze
zonder te zeggen waarom weg
blijven. En als je hen dan toch
opzoekt, is het maar al te
vaak dat je jezelf een indrin
ger in hun 'veilige' leventje
voelt."
Hij rept van een periode van
alleen zijn, met allerlei ver
schijnselen zoals hoofdpijn,
spanningen, rug- en maag
klachten. Volgens hem puur
psychisch van aard; immers,
mensen die scheiden voelen
zich maar al te vaak schuldig,
zowel tegenover hun omge
ving als God. Het christelijke
credo luidt immers: „Dat wat
God verbonden heeft, mag de
mens niet verbreken." Kerke
lijk gehuwden deden immers
een belofte aan God elkaar te
steunen naar eer en geweten.
In de naam van God en zijn
kerk werden ze verbonden,
werden hen kinderen gegund
om hen te laten opgroeien in
een harmonieus gezinsleven,
zoals het zo mooi heet.
„Maar o wee," zegt Henk
Klomp, „als dat voor jou niet
haalbaar blijkt. Zonder zich af
te vragen wat de mogelijke
oorzaak zou kunnen zijn,
komt de buitenwacht dan met
allerlei veroordelingen. Schei
den is immers zonde en daar
mee is voor hen de kous af."
Waar Henk Klomp voor pleit
is dat er in de maatschappij,
en in ieder geval binnen een
instituut als de kerk met ge
noeg aanspraken op het ver
beteren van intermenselijke
verhoudingen, meer begrip
komt voor de andere en an-
derssoortige in z'n algemeen
heid. Dan gaat het niet alleen
om de gescheiden man of
vrouw; ook om andere alleen
staanden zoals mensen die
geen dak boven hun hoofd
hebben, jongeren die zich van
de maatschappij afgekeerd
hebben en in drugsproblemen
zijn geraakt, ouderen die zich
in alcoholdampen hullen om
zo te vergeten en ouderen die
ziek worden van verdriet om
dat de ander hen door de
dood is weggenomen.
Een andere conclusie die na
vier jaar scheiding bij Klomp
komt boven drijven is dat
veel alleenstaanden hun le
ven anders zijn gaan zien en
ervaren. „Ze worden minder
materialistisch en krijgen
meer oog voor liefde en
warmte om hen heen, leren
beter te denken. In hun hu
welijkse situatie, zo heb ik
ook zelf gemerkt, was je toch
meer gericht op het hebben
van dingen, was er, wellicht
onbewust, sprake van een ze
kere pronkzucht tegenover de
omgeving. Dat heb ik nu een
stuk minder. Tuurlijk is het
makkelijk dat je middelen
hebt, maar het is voor mij niet
langer de basis van m'n be-*
staan."
Platteland
Alleen zijn, zo weet hij stellig,
komt overal voor. „Niet al
leen in de steden, ook in de
dorpen, op het platteland.
Vanuit een huwelijkse situatie
ga je daar vaak aan voorbij,
om maar niet met problemen
geconfronteerd te worden.
Dat tast immers de veiligheid
en zekerheid van je eigen be
staan maar aan. Punt is dat je
als echtpaar niet zo gauw iets
te maken wilt hebben met an
dermans problemen. Iedereen
bouwt een muur om zich
heen, in feite doe je oogklep
pen op. Als je als echtparen
bij elkaar over de vloer komt,
praat je toch een stuk gemak
kelijker over allerlei zaken.
Als er dan opeens een alleen
staande komt, gaat het al
gauw over de specifieke pro
blemen die deze ondervindt
en is het evenwicht in de ge
sprekken zoek, het zijn geen
onderwerpen meer die je ge
meenschappelijk hebt en de
belangstelling daalt."
Klomp wil het huwelijk niet
als samenlevingsvorm van
zich afschuiven. Maar echte
lieden zouden volgens hem er
voor moeten waken al te veel
van hun persoonlijkheid in te
leveren. Dat is hem in ieder
.geval zuur bekomen, zo con
stateert hij achteraf. „Koste
wat kost wil je als man en
vrouw vaak bij elkaar blijven,
hetzij vanwege de kinderen,
om de zaak of gewoon vanwe
ge het (kerkelijk) fatsoen.
Door die beklemming kom je
gewoon niet tot je recht. Het
huwelijk biedt aan de ene
kant dan wel een gevoel van
geborgenheid en veiligheid,
maar aan de andere kant
stomp je als individu toch
vaak af omdat je elkaar geen
pijn wilt doen. Nu zeg ik: doe
dat toch maar eens, voor je
zelf opkomen; dan loop ie
wellicht ook eens tegen de
muur op, maar het werkt in
een relatie wel verhelderend.
Blijf je profileren als persoon.
Laat je scherpe kantjes er niet
te gauw van afslijten, blijf je
zelf. Van daaruit kun je weer
toekomen aan de ander. Dan
verloopt de ontmoeting met
die ander ook makkelijker. Ik
voel me zelf nu een stuk op
gewekter, vrolijker, maar niet
zonder serieuze ondertoon."
THEO KRABBE
Men kent een mens
nooit, maar soms voelt
men niet meer dat
men hem niet kent.
Aartsbisschop Miloslav Vlk
foto: ap
Paus
accepteert
ontslag
aartsbisschop
Tomasek
VATICAANSTAD
Paus Johannes Paulus II
heeft het aftreden aan
vaard van de 91-jarige
aartsbisschop van Praag,
kardinaal Frantisek Tma-
sek. Dat heeft het Vati-
caan gisteren laten we
ten.
Tomasek had om ontheffing
uit zijn functie gevraagd van
wege zijn hoge leeftijd. De
paus heeft bisschop Miloslav
Vlk, van het bisdom Ceske
Budejovice, benoemd tot op
volger van Tomasek.
Vlk is een van de tien rooms-
katholieke priesters die vorig
jaar, toen Tsjechosolowakije
de in 1949 afgebroken betrek
kingen met het Vaticaan her
stelde, tot bisschop werden
benoemd.
Tomasek, die onlangs ver
klaarde een leeftijd van 91
„niet normaal" te vinden voor
welke activiteiten dan ook,
heeft veel steun gegeven aan
Charta 77 en andere mensen
rechtengroepen die de afgelo
pen twintig jaar verzet heb
ben geboden aan de commu
nistische machthebbers. Vier
maanden voordat de „fluwe
len revolutie" een einde
maakte aan het communis
tisch bewind woonden dui
zenden mensen in de Praagse
St. Vituskathedraal een mis
bij ter gelegenheid van zijn
90ste verjaardag.
Tomasek werd in 1949 bis
schop. Aan het begin van de
jaren vijftig werd hij het
slachtoffer van een anti-gods-
dienstcampagne en zat hij en
kele jaren gevangen. Hij werd
in 1977 tot kardinaal verhe
ven en kort daarop tot aarts
bisschop van Praag benoemd.
Het Vatikaan zei dat Vlk, die
met studenten en intellectue
len heeft gewerkt, net als veel
andere priesters door de com
munisten gedwongen is ge
weest handarbeid te verrich
ten.
Tomasek is trots op zijn rol bij
de geweldloze revolutie van
november 1989. Samen met
Vaclav Havel en Alexander
Dubcek inspireerde hij de
Tsjechoslowaken om met hun
geweldloze strijd voor hervor
mingen in hun land door te
gaan. In een verklaring
maakte hij duidelijk, dat de
katholieke kerk geheel aan de
zijde van het volk „in zijn
huidige strijd" stond. De dag
na de val van het communis
tische bewind ging Tomasek
voor in een door duizenden
bezochte mis. Ook was hij de
hoofdcelebrant in de mis
waarmee Havel zijn benoe
ming tot president vierde.
Nog voor het einde van 1989
kwamen er nieuwe bisschop
pen in Tsjechoslowakije. De
communistische regering had
jaren verhinderd dat er nieu
we bisschoppen werden be
noemd, wat ertoe leidde dat
in november 1989 zeven van
de dertien bisdommen onbe
zet waren. Tomasek kreeg pas
in 1988 na langdurig overleg
tussen de regering en het Va
ticaan assistentie van twee
hulpbisschoppen. Nu alle bis
dommen weer bezet zijn,
achtte hij de tijd gekomen zijn
functie neer te leggen.
Moderamen past bescheidend
u
t'6» -
Na een boycot van jaren hebben leden van het mode
van de Nederlandse Hervormde Kerk deze week e f
sprek gehad met de Zuidafrikaanse ambassadeur in
land, A. Nothnagel. Het initiatief daartoe was van de
uitgegaan. Niet onbegrijpelijk want Zuid-Afrika heeft
lang bij dat het imago van dat land bij de stamverwan
derlandse protestanten wordt verbeterd.
Het gesprek ging niet over koetjes of kalQes. Intege o°r
de ambassadeur werd regelrecht de les gelezen. De reg re8'
De Klerk werd opgeroepen openlijk schuld te belijdei
het moreel verwerpelijke beleid van apartheid. Ook
vraagd om intensieve opvoeding van de blanke gemeei
teneinde die te genezen van de ziekte die racisme het
Er mag geen misverstand over bestaan dat de kerkel
recht hebben, nee, zelfs de plicht dat te vragen. Het ge\
apartheidsbeleid in Zuid-Afrika was te verderfelijk oi
nu met de mantel der liefde te bedekken. De vraag is
of het verstandig is juist nu te kiezen voor een opstellii
polariserend werkt, hoe principieel juist die ook is.
blanke Zuidafrikanen moeten nog steeds 'bekeerd' wi
Dat behoort nu voorrang te krijgen. Schuld belijden
dan vanzelf wel.
;ev
rEi
Het moderamen zou zich ook moeten realiseren dat
geven van macht, die bovendien lange tijd door een cl
lijk getinte ideologie werd gerechtvaardigd, uiterst mc
is. Hoe moeilijk dat is blijkt bijvoorbeeld wel uit de gan
zaken bij het Samen-op-weg-proces tussen de voorna
protestantse kerkgenootschappen waarbij onder meer h
zit van kerkelijke goederen een groot struikelblok is
ken. Het moderamen past daarom best een wat bescheii
opstelling als het over anderen gaat, die nog veel groten
teriële belangen moeten opgeven.
Europa en de WEU
ami
Hu zal het zelf nooit openlijk zeggen, maar diep in zijnL"
is de Nederlandse minister van buitenlandse zaken Han
den Broek waarschijnlijk helemaal niet zo gelukkig me fet
derdelen van de nieuwe pro-Europese koers die Groot n z
tannië is gaan varen onder het bewind van premier
Major. Diens voorgangster, Margaret Thatcher, was
gisch voor elk initiatief dat kon leiden tot verderga
overdracht van nationale bevoegdheden. Zij moest
niets hebben van pogingen van de 'continentale' machteer
Frankrijk en Duitsland om Europa op defensiegebied
hankelijker te maken van de Verenigde Staten.
ONDER John Major lijken de bakens in Londen te wc ïei
verzet, zoals deze week bleek tijdens informeel overleg2
de ministers van buitenlandse zaken van de twaalf EC
den in Luxemburg. Minister Van den Broek had on^
overleg gevraagd, onder meer om zijn ongerustheid te
nen uiten over de Frans-Duitse plannen met de West l
pese Unie. Als het aan bondskanselier Kohl en presjtste
Mitterrand ligt, wordt deze defensieclub van negen EurfL^1
landen zo'n beetje ingelijfd bij de Europese Gemeensch
het Frans-Duitse plan wordt de WEU ondergebracht
Europese Raad, die bestaat uit twaalf eerste-ministers
Franse president.
Tot voor kort kon Nederland zich in zijn verzet
ideeën verschuilen achter de brede 'atlantische'
Margaret Thatcher. De vrees bestaat immers dat als
te dicht naar de EG wordt geschoven, de NAVO buiten
komt te staan. Die ontwikkeling draagt weer het geva.
zich, dat de medeverantwoordelijkheid van de Veren j*|
Staten voor de Europese veiligheid wordt verzwakt. Dat
de ogen van Van den Broek onaanvaardbaar, omdat de A
rikaanse en Europese veiligheidsbelangen ondanks de
minderde dreiging van de Sovjetunie onlosmakelijk meN
kaar zijn verbonden.
ei
De Britse minister van buitenlandse zaken Hurd ging 0|
bijeenkomst in Luxemburg nog niet zo ver dat hij het Fr
Duitse voorstel volledig omarmde. Maar in de visie vai
regering Major moeten de Europese regeringsleiders wel
meer dan nu het geval is richting kunnen geven aan het
leid van de West Europese Unie. Hierdoor staat Nederl ij
momenteel in feite vrijwel alleen in zijn verzet tegen de
nadering tussen EG en WEU. Een meerderheid van de
lidstaten vindt het uiteindelijke doel de omvorming
de EG tot een buitenlands politieke grootmacht belanf
ker dan de Nederlandse bezwaren.
VOOR Van den Broek kleeft er ook nog een persoonlijk^
sico aan zijn wat geïloseerde positie op het Europese ton tal
Van juni tot januari 1992 is Nederland, in de persoon
Van den Broek, voorzitter van de EG. In dat halve
moeten knopen worden doorgehakt over de Europese P rc*
tieke Unie, de gezamenlijke buitenlandse politiek en derl^J
ve over het Europees veiligheidsbeleid. Blijft de bewindsn
zich afzetten tegen wat de meerderheid van de EG-lan( i
wil, dan loopt hij het gevaar dat niet hij, maar premier Li k;
bers namens Nederland gedwongen wordt die knopen
te hakken. Gezien de enigszins gespannen relatie die de
nister van buitenlandse zaken met zijn premier heeft, is
een affront dat een overigens zeer bekwame en in Eur
alom geachte man als Van den Broek politiek niet over
kant kan laten gaan.
d
Uitgave. Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden
Telefoon: 071 - 122 244
Postadres: Postbus 11, 2300 AA Leiden
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 uur.
Nabezorging
Telefoon 071 - 122 248
van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.00 uur
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betaling:
per maand 25.70
per kwartaal 76,60
per jaar 294,30
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel.: 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk
070 - 3902 702
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
