Politieke leiders Noordierse
protestanten zijn oud en
moe
HERENIGING ULSTER EN IERSE REPUBLIEK STAP DICHTERBIJ
Inlevertermijn T-biljet
van twee naar drie jaar
Medicijnenplan Simons technisch uitvoerbaar
Pseudo-koopactie
door buitenlandse
agenten toegestaan
rhizondere voorzieningen*
ook in nieuw zorgstelsel p
Yuppies worden schlepp
BINNENLAND
£eicUe(3owuvnt
WOENSDAG 27 MAART 1991 PAGgN'
Stasi-chef betrokken
bij aanslagen RAF
BONN Erich Mielke, de voormalige chef
van de veiligheidsdienst van de DDR, ae Stasi,
is betrokken geweest bij de aanslag op de
Amerikaanse generaal Frederik Kroesen in
1981. De Duitse televisie meldde dat de Stasi
terroristen van de Rote Armee Fraktion (RAF)
wapentraining en financiële ondersteuning
heeft gegeven. De Duitse federale aannklager
zei gisteren dat er sterke aanwijzingen zijn dat
Mielke, die in voorarrest zit in Berlijn, onder
meer hulp heeft gegeven aan leden van de
RAF, die in september 1981 in Heidelberg een
mislukte moordaanslag pleegden op Frederik
Kroesen, de toenmalige bevelhebber van het
Amerikaanse leger in West-Duitsland. De poli
tie arresteerde gisteren in Berlijn vijf onderge
schikten van Mielke, die eveneens aan de aan
slag zouden hebben meegewerkt.
Suriname: kosten
van levensonderhoud
drastisch omlaag
PARAMARIBO De kosten van levenson
derhoud in Suriname worden met 35 tot 50
procent verlaagd. Een maandelijks pakket
van meer dan twintig levensmiddelen is tot
eind van dit jaar gegarandeerd. Met de verla
ging van het prijspeil met 400 gulden wil de
regering de koopkracht van de bevolking
verhogen. De parallelkoersen op de zwarte
markt zijn volgens de vice-president drastisch
gedaald. Voor de Nederandse gulden krijgt
men nu 7,5 Surinaamse gulden. Politieke lei
ders van de in december afgezette regering
verwijten vice-president Wijdenbosch schul
den te maken die het kabinet dat na de ver
kiezingen van 25 mei aantreedt, zal moeten
aflossen. Ex-vice-president Henck Arron
spreekt van een „tijdbom".
Frans Dohmen (81)
overleden
HEERLEN Op 81-jarige leeftijd is giste
ren in Weiten (gemeente Heerlen) de vroe
gere voorzitter van de Nederlandse Katho
lieke Mijnwerkersbond Frans Dohmen
overleden. Ruim 27 jaar lang van 1944
tot 1972 was hij voorzitter van veruit de
grootste mijnwerkersorganisatie in Lim
burg. Dohmen gold als een machtig en ge
vreesd leider die in 1957 de langzaam-aan-
actie uitriep en de regering dwong de ar
beidsvoorwaarden van de mijnwerkers
drastisch te verbeteren. Deze actie bezorgde
hem een conflict met de toenmalige stand
sorganisatie de KAB. Als lid van het raad
gevend comité voor de EGKS (Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal) bege
leidde Dohmen de mijnsluitingen in Neder
land en elders.
PTT Telecom
moet zendmast
afbreken
BREDA PTT Telecom
moet in Breda binnen tien
dagen een 36 meter hoge
zendmast afbreken. Dat
heeft de Bredase recht
bankpresident Mendlik
gistermiddag in Breda be
slist in een kort geding.
Twee mensen uit een Bre
dase villawijk hadden de
rechtszaak aangespannen
met als grootste grief het
ontsierde uitzicht. De
rechter gaf hen daarin ge
lijk. Bovendien vond hij
dat er ernstige fouten in
de procedure zijn gemaakt.
FNV-werknemers
zelf in actie
UTRECHT De medewerkers van
de rechtskundige dienst van de
FNV zijn gisteren in actie gekomen
uit protest tegen de maatregelen die
het federatiebestuur van de vakcen
trale heeft afgekondigd om begro
tingsproblemen onder de knie te
krijgen. Als de FNV-top vandaag
niet belooft de maatregelen te ver
zachten, laten ook afdelingen op het
hoofdkantoor van de FNV van zich
horen, aldus bestuurster M. Drijver
van de Dienstenbond FNV. De fi
nanciële problemen van de vakcen
trale zijn grotendeels gevolg van
een sterk toegenomen vraag naar de
gratis diensten van de rechtskundi
ge dienst van de FNV.
Tweeduizend keer mtge
ijzerdraadje ingesloj
In
ALMELO Een 33-jarige zwerver is vaf
1988 tot 19 september 1990 in het helL^
tweeduizend woningen binnengeslopen on jje
sieraden en autosleutels te ontvreemden' Qe
cier van justitie mr. Heus eiste gisteren in f
lo drie jaar gevangenisstraf tegen de ma/.'ngt
elke honderd woninginbraken in ons lanLj
de man zonder vaste woon- of verblijr ee'
er één voor zijn rekening. Zeer veel nf
hebben hun deur niet op het nachtslot
dat de zwerver „van brievenbus tot brievSgtte
door het hele land aan zijn gigantische
insluipingen kwam. Autosleuteltjes die hl,
trof paste hij op alle auto's in de straat. AlP,
aan cheques bedroeg zijn buit twee ton. 1?
aanhouding reed de man in een gestolen 1
des van 78 duizend gulden rond. De rech
doet dinsdag 2 april uitspraak.
Roger Simons)
LONDEN De roerende
eensgezindheid tussen
Groot-Brittanniës Conser
vatieve regeringspartij en
de Labour-oppositie wat
betreft het probleem
Noord-Ierland kwam gis
termiddag opnieuw tot ui
ting in het Lagerhuis van
Westminster. Minister van
Noordierse aangelegenhe
den Peter Brooke had de
onderhandelingen toege
licht die hij tot stand heeft
gebracht, niet alleen tus
sen de politieke partijen
van Noord-Ierland onder
ling maar ook tussen het
Britse deel van Ierland en
de Ierse Republiek.
De socialisten wensten hem
van harte geluk met dit schit
terende resultaat van zijn nij
vere pogingen in Noord-Ier-
land een betekenisvolle door
braak te verwezenlijken.
Brooke's voorbereidende be
sprekingen hebben 14 maan
den geduurd. Dat hij vertegen
woordigers van Ulsters prote
stantse politieke meerderheid,
onder wie de beruchte domi
nee Ian Paisley, en leiders van
de katholieke minderheid, die
gematigd nationalistisch ge
zind zijn, bij elkaar heeft we
ten te brengen voor gezamen
lijke gesprekken, is een op
merkelijke prestatie.
Brooke zei in het Lagerhuis
dat deze confidentiële onder
handelingen, onder zijn voor
zitterschap, onmiddellijk zou
den aanvangen. Het streefdoel
is een nieuwe vorm van be
perkt zelfbestuur voor Ulster.
Daarvoor zullen in de herft
verkiezingen worden uitge
schreven.
Zodra het Stormont het ei
gen parlement van Noord-Ier-
land opnieuw gevuld is,
plegen vertegenwoordigers
van het Britse deel van Ier
land overleg met afgevaardig
den van de Ierse Republiek.
De derde ronde van de onder
handelingen zal bestaan uit ge-
dachtenwisselingen tussen
Londen en Dublin. Alle be
sprekingen blijven vertrouwe
lijk.
Minister Brooke zal zelf beslis
sen wanneer de tweede en de
derde fase van het overleg kan
beginnen. Het resultaat van de
onderhandelingen zal pas door
de minister openbaar worden
gemaakt wanneer hij het
ogenblik daarvoor geschikt
acht. Peter Brooke verwacht
dus dat ze zeer delicaat zullen
zijn en dat hij doorlopend erg
diplomatiek zal moeten optre
den om ze niet in de war te
brengen.
Sinn Fein
De militante Sinn Fein-partij,
die door Groot-Brittannië
wordt beschouwd als de poli
tieke arm van de IRA, krijgt
geen invitatie om mee te on
derhandelen over de toekomst
van Noord-Ierland. De Noord
ierse protestanten noch de ge
matigde katholieke nationalis
ten willen praten met verte
genwoordigers van Sinn Fein
zolang de IRA pogingen doet
om de Noordierse kwestie op
te lossen door middel van ge
weld.
Minister Brooke is optimistisch
gestemd, vooral omdat de
Noordierse protestanten ermee
instemmen dat na verloop van
tijd de Ierse Republiek ook in
het gesprek zal worden ge
bracht. Hij benadrukte in het
Lagerhuis nogmaals, dat
Noord-Ierland bij Groot-Brit-
tannië blijft zolang de meer
derheid van de Noordieren dit
wenst. Samen met Noord-Ier-
land vormt Groot-Brittannië
het Verenigd Koninkrijk.
Maar Peter Brooke accepteert
het feit, dat Brits Noord-Ier
land geografisch een onver
vreemdbaar onderdeel is van
het Ierse rijk.
Londen zou Noord-Ierland
met veel plezier afstaan aan de
Ierse republiek, als de prote
stantse meerderheid van dit
wingewest een dergelijke
overgave accepteerde zonder
verzet aan te tekenen. Voorlo
pig is dit nog niet het geval.
Maar de politieke leiders van
de Noordierse protestanten
zijn oud en moe geworden.
De economie van de Ierse Re
publiek draait stukken beter
dan die van de Britten. Het so
ciaal-economische nadeel van
een eventuele Ierse eenma
king begint dus, wat de Noord
ieren betreft, fors af te zwak
ken. Ook de oude religieuze
vooroordelen verdwijnen
langzaam maar zeker aan
weerszijden van de grens tus
sen noord en zuid. Wanneer
dan in 1992 de Europese gren
zen hun betekenis verliezen,
zal allicht de vraag rijzen of
het nog zin heeft Noord-Ier
land als een aparte (Britse)
eenheid te beschouwen op een
eilandje dat integraal 'het
groene Erin' wordt genoemd.
Hoewel minister Brooke dit
nog niet hardop zegt, lijkt hij
toch te verwachten dat de
twee 'Ierlanden' vroeg of laat
zullen worden herenigd.
Scheepsmodel
In het Amsterdams Historisch Museum staat sinds gisteren een scheepsmodel van de laatste Bu-
cintoro, een pronkgalei van de doge van Venetië uit 1729. Een medewerker van het museum in
specteert het zojuist aangekomen model. Het is twee en een halve meter lang en gaat deel uitma
ken van de tentoonstelling 'De gouden schemer van Venetië' die van morgen af in het Historisch
Museum te zien is.
FOTO: ANP
DEN HAAG Het teruggavebiljet (T-biljet) voor de loon- en
inkomstenbelasting mag vanaf 1 januari dit jaar drie jaar na het
jaar waarop het betrekking heeft worden ingeleverd. Tot dusver
was dat twee jaar. Het T-biljet over 1988 moet worden ingele
verd voor 1 januari 1992, over 1989 voor 1 januari 1993 en over
1990 voor 1 januari 1994. De belastingbetaler krijgt alleen maar
zijn geld terug als hij over 1988 of 1989 meer dan 200 gulden aan
inkomstenbelasting te veel heeft betaald. Voor de sociale
premies gaat het om 139 gulden over 1988 en 140 gulden over
1989. Voor 1990 gelden andere drempels. De belastingdienst
geeft over 1990 voor inkomstenbelasting en premies volksverze
keringen geld terug als er 304 gulden of meer te veel is ingehou
den (jonger dan 65 jaar) of 203 gulden (op 1 januari 1990 65 jaar
of ouder).
Delft Instruments
verscherpt controle export
DELFT Delft Instruments stelt een onderzoek in naar de le
vering van nachtzichtapparatuur aan Irak en zal om herhaling
te voorkomen de interne procedures voor produktie en export
verscherpen. De door VS getroffen strafmaatregelen, nadat de
levering aan Irak bekend werd, heeft het bedrijf in problemen
gebracht. De vakbonden hebben gisteren verder van de directie
van het bedrijf vernomen dat zij in overleg zal treden met de
Nederlandse-en Amerikaanse overheid over een oplossing voor
de strafmaatregelen, aldus een woordvoerder van de Industrie
bond FNV.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het plan van
staatssecretaris Simons (volks
gezondheid) om op 1 juli voor
ziekenfondsverzekerden een
nieuw medicijnenvergoedings
systeem te introduceren is
technisch uitvoerbaar. Er
moeten echter wel enkele wij
zigingen in worden aange
bracht omdat anders bepaalde
groepen patiënten worden ge
dupeerd, zo heeft een commis
sie van de Ziekenfondsraad
gisteren in een advies aan Si
mons laten weten
Het medicijnenplan, dat de
naam GVS (geneesmiddelen
vergoedingssysteem) krijgt,
houdt in dat alle medicijnen in
onderling vervangbare groe
pen worden ingedeeld. Voor
elke groep wordt een bedrag
vastgesteld dat het zieken
fonds maximaal vergoedt. Als
dat bedrag in een bepaalde
groep bijvoorbeeld 25 gulden
per doosje is, moet de verze
kerde voor een geneesmiddel
van 28 gulden uit eigen zak
drie gulden bijbetalen.
De adviescommissie heeft voor
het ontwerpplan van de staats
secretaris een aantal verbete
ringen voorgesteld. Zo .vindt
zij dat insulinepreparaten
(voor patiënten met suiker
ziekte) niet aan een vergoe
dingslimiet moeten worden
gebonden. Ook moet Simons
tegemoet komen aan de be
zwaren van epilepsiepatiënten
tegen het systeem. Niet alle
medicijnen tegen epilepsie zijn
onderling vervangbaar. Het
gevaar bestaat dat veel patiën
ten heel slecht reageren op het
gebruik van een goedkoper
middel. Daardoor zouden zelfs
levensbedreigende situaties
kunnen ontstaan. Epileptici
die momenteel zijn aangewe
zen op dure medicijen zouden
deze dan ook gewoon moeten
kunnen blijven gebruiken zon
der bijbetaling.
De commissie constateert dat
voor cara-patiënten (met aan
doeningen van de luchtwe
gen), hartpatiënten, reumapa
tiënten en mensen met hoge
bloeddruk zoveel vergelijkba
re medicijnen beschikbaar zijn
(ook in de goedkope klassen),
dat voor daze groepen geen
uitzonderingsbepalingen be
hoeven te worden opgesteld.
Er moet volgens de commissie
nog wel een oplossing worden
gevonden voor het probleem
rond de doseringen. Bij de in
deling van de medicijngroepen
dient rekening gehouden te
worden met verschillen in
hoge en lage dosering (bijvoor
beeld tabletten met 5 mg vali
um en 10 mg valium) en met
de hoeveelheid medicijnen per
verpakking.
SUSKEENWISKE
DE MYSTERIEUZE MIJN
de ualerpul is ingestort11
£n we moeten mor beneden
om de rest van het opge-
'r mynps tot ont-
i-" 'r brengen.
rerud naar de mun ir is een a,
Heio dan langs de schachten af te dalen l
(c) Standaard UltQaverlJ/Wavery Productions.
AMSTERDAM Het ge
rechtshof in Amsterdam
acht het openbaar minis
terie, in tegenstelling tot
de rechtbank, wel ontvan
kelijk in een cocaïnezaak
tegen vier Colombianen
en twee Chilenen.
De rechtbank oordeelde een
jaar geleden dat in de zaak,
een transactie van ruim 5 kilo
cocaïne, „in strijd met de be
ginselen van een behoorlijke
procesorde" was gehandeld.
Dit vanwege de inzet van
pseudokopers, onder meer af
komstig van de Amerikaanse
DEA (Drugs Enforcement
Agency) en de Amerikaanse
en Britse politie. Het hof oor
deelt nu, in tegenstelling tot
het rechtscollege in eerste aan
leg, dat met het inzetten van
dit opsporingsmiddel geen gro
ve inbreuk is gemaakt op de
Nederlandse soevereiniteit.
Tegen de mannen is in eerste
instantie in totaal 36 jaar ge
vangenisstraf geëist. Zij wer
den echter na de beslissing
van de rechtbank op vrije voe
ten gesteld. De zaak is nu door
het hof terugverwezen naar de
rechtbank in Amsterdam.
Staatssecretaris Simons, ook nog uitvergroot op een scherm, bij de opening van een speciale wa
ling voor doven bij het psychiatrisch ziekenhuis van de Robert Fleury Stichting in Leidscher>eni
Naast hem een doventolk. 0
FOTO: STEPHEN EVE!
PSYCHIATRISCHE HULP VOOR DOVEN IN LEIDSCHENDAMu,,,
n te
"Tl 1 kse
v mis
LEIDSCHENDAM Ook
in het nieuwe zorgstelsel
is plaats voor bijzondere
voorzieningen voor rela
tief kleine groepen, zo
verklaarde staatssecretaris
Simons (volksgezondheid)
gisteren in Leidschendam
bij de opening van een
speciale afdeling voor do
ven (de eerste in Neder
land) bij het psychiatrisch
ziekenhuis van de Robert
Fleury Stichting.
Hij ging daarbij in op de be
zorgdheid van voorzitter L. de
Graaf van de Ziekenfondsraad
over het terugtreden van de
landelijke overheid in het
nieuwe systeem. Hulpaanbie
ders en verzekeraars krijgen
een grotere rol toebedeeld. De
Graaf vreest dat de verzeke
raars dan maar moeilijk te
porren zullen zijn voor het fi
nancieren van betrekkelijk
dure voorzieningen voor klei
ne doelgroepen.
Volgens Simons staat bestuur
lijke vernieuwing niet zonder
meer gelijk met een massief
terugtredende overheid. Als
blijkt dat verzekeraars en aan
bieders van/zorg hun verant
woordelijkheid niet goed kun
nen dragen, zal overheidsstu-
ring en -ingrijpen noodzake-
Het aantal doven dat jaa
psychiatrische hulp i
heeft wordt geschat op QJ;
1000. Het Nationaal Zif
huisinstituut (NZI) heel
1988 gepleit voor een sp&. j.
ke afdeling voor dove kLlv1
ren. Die wordt nu voorn
in Curium in Oegstgeestl
volwassenen adviseerdeffiU]
NZI twee a drie afdelingkse
psychiatrische centra. Bek Izi
de eerste in Leidschereau
denkt het daarbij ook aai Vo
voorziening in het noojestt
De Fleury Stichting werLja.
men met de Leidse uniu J
teit en met het doveninsiL
Effatha in Voorburg. j^g
-oele
>laf
lijk
NEW YORK Het is een
nachtmerrie voor elke
verkoper van luxe pro-
dukten, maar er is niets
meer aan te doen: het tijd
perk van de koopkrachti
ge yuppies, de young ur
ban professionals, is in de
Verenigde Staten defini
tief voorbij.
Zij die een neusje hebben voor
de tijdgeest, zoals de advocate
en schrijfster van het Yuppie
Handboek, Marissa Piesman,
zagen het al aankomen en we
ten het nu zeker. Er is al een
naam voor de opvolger van de
yuppie: de schleppy. De
schleppy, zo legt Piesman uit,
is iemand met een rustig le
venstempo, „die met minder
hoge verwachtingen leeft en
beperkingen aanvaardt". Tot
die beperkingen behoort ook
een verminderde koopzucht.
„Net zoals we niet de hele dag
stoned konden zitten luisteren
naar muziek, kunnen we ook
niet de hele dag de deur uit
gaan om geld uit te geven",
zegt Piesman.
Ouder
Volgens de 39-jarige Piesman
is de verdwijning van de yup
pie een voor de hand liggend
gevolg van het ouder worden.
De verandering begon volgens
haar doordat yuppies een in
ventaris begonnen op te ma
ken van hun leven en het vol
gende aantroffen: food proces
sors, pastamachines, een
espresso-capuchino-apparaat,
draadloze telefoons, een fax,
luchtverversingsapparatuur,
computers, fitness-toestellen,
massagetafels en afstandbedie
ning, niet alleen voor de tele
visie, maar ook voor de video
recorder, de compactdiscspe
ler, de stereo-ontvanger en de
deur van de garage. Hij of zij
heeft er tien jaar voor nodig
gehad, maar uiteindelijk ont-
te koop' waarheid schuilt. „Ze
waren op zoek naar betekenis
in hun leven en vonden dat
niet in de warenhuizen", aldus
Karen Meredith, oprichtster
van de Amerikaanse Vereni
ging van Boomers, een organi
satie voor mensen, die ter we
reld kwamen in de geboorte
golf tussen 1946 en 1960. De
yuppie begon het dichter bij
huis te zoeken, bij de eigen
haard. De lust tot kopen is
hem of haar vergaan, zo heb
ben de trend-deskundigen
vastgesteld.
„De meesten hebben zo veel
gekocht", zegt Meredith,
„maar hoeveel videorecorders
en tv's heb je eigenlijk no-
djg?"
Simplisme
Het wordt het nieuwe simplis
me, het grote terugschroeven
of „Amerika's verzadiging met
excessen" genoemd. Anderen
schrijven de verandering toe
aan de recessie. Uit harde cij
fers van het ministerie van
handel blijkt dat de kooplust
in de gehele VS is teruggelo
pen.
Mensen die tot voor kort al
leenstaand waren, met weinig
economische verantwoorde
lijkheden, zijn nu getrouwd,
hebben kinderen en hebben
voor het eerst een hypotheek
afgesloten. Juist op het mo
ment dat ze voor hoge finan
ciële verplichtingen komen te
staan is er een recessie in de
economie. Dat heeft hun koop
gedrag veranderd. Sparen is
het nieuwe adagium. Dat is te
merken in de detailhandel;
yuppies hebben eenvoudig de
middelen niet meer om te ko
pen wat ze willen.
De yuppies zijn op zoek naar
koopjes. „Ze kopen nog wel
een goed pak, dat lang mee
gaat, maar sokken en onder
goed betrekken ze tegenwoor
dig van de goedkoopste kle
dingmagazijnen. Ze willen er
goed uitzien en tegelijkertijd
bezuinigen waar dat kan", zegt
Meredith. Lilian Maresch,
mede-oprichtster van de Ge
neration Insights, een advies
bureau dat zich gespecialiseerd
heeft op het gedrag van de ba
byboom-generatie, is het er
mee eens: Goedkoop is chic,
tegenwoordig.
Waarde
Hoe reageert het advertentie
bedrijf op de terugvallende
verkopen in de jaren negentig,
en het verdwijnen van de C
pie? De reclamebureau»
Madison Avenue in New f
gaan de nadruk leggen
waarden en inhoud in pl
van ijdelheid en schoon) J
„Het sleutelwoord in de i
mewereld is nu: waarde'f
dus Jon Berry, die scH
voor het reclameblad Mq
Week. „In plaats v«
het gevoel te geven dat ze L
de aanschaf van een prof
iemand worden die hetl
maakt heeft, mikt de reel
nu op het gevoel dat zei
slimme koper zijn", zei T
Faith Popcorn, voorzitster!
BrainReserve, een organil
die trends in het oog houel
marketing adviezen geeftl
het aldus samen: consumer
willen 'minder opwindinl
meer kwaliteit'. „BMW T
voorbeeld, is zijn beeld
ming aan het verandeil
zegt ze, „deze auto wordt;
verkocht als een sterkef
krachtige machine, en nier
zeer als statussymbool".
Een andere marketing-a"
seur, John Lister, zegt TO
yuppies klassieke produl
willen die zij associëren |nt"
kwaliteit. Lister heeft een I.
orie dat de smaak van hetl'st<
bliek samenhangt met wifP®
in het Witte Huis zit. Toen- D
nald Reagan president w®*
hadden de Amerikanen l"ei
langstelling voor produl
die rijkdom en welvarend!» i
uitstraalden. „In die tijd k^y
je in elk marketing-ver!
het woord upscale (voor hnr
re kringen) tegen" aldus
ter. De behoefte aan luxd^
uiterlijke rijkdom waren j
reactie op de voorafgaand)
ren van bezuiniging. Ini
dels hebben de Amerik;
genoeg gekregen van
len voor rijkdom als Ivan
sky en Donald Trump,
stemming in het tijdperk
president Bush is er een
„nieuw conservatisme",
mensen zijn weer op zoek
het klassieke", zegt ListerJ
hebben behoefte aan
heid".
PATRICIA CALHOUN
J
