|an voor economie geeft
egosla vië sprankje hoop
Levenslange celstraffen
na bloedige gijzeling
ipositie Kuwayt
I'hevigt protesten
Jeltsin eist overwinning op
Veelheid van partijen bij verkiezingen Suriname
p4NÏ
LAND
Ccidóc SoiucMit
ZATERDAG 23 MAART 1991 PAGINA 5
ibad in Punjab
[jHI Terroristische sikhs in de
elstaat Punjab hebben gisteren
ervallen en 25 passagiers doodge-
gewapende mannen hielden de
een weg buiten de stad Kharar
De inzittenden kregen opdracht
te verlaten, waarna zij werden
)aarop werd de bus in brand ge-
rder hadden extremistische sikhs
ïilieleden van politie-agenten
bten. Volgens een woordvoerder
een gewapende bende in de nacht
rdag op vrijdag huizen in stadje
Negen mensen, onder wie drie
werden naar buiten gevoerd en
Joten. Volgens dorpelingen zeiden
|ten dat hun actie een vergelding
het ontvoeren door de politie van
vermeende sikh-activisten.
rsL
Carter gaat helpen bij
democratisering Liberia
ATLANTA De voormalige Ameri
kaanse president Jimmy Carter is
door Liberiaanse regeringsfunctiona
rissen gevraagd mee te helpen bij het
oplossen van de burgeroorlog. Met
Carter heeft Liberia om de assistentie
van het Internationale Onderhande
lingsnetwerk (INN) verzocht, dat in
het Carter Centrum van de Emory
universiteit in Atlanta gehuisvest is.
De oud-president zei dat hij bereid is
te helpen bij democratische verkie
zingen als de grote Liberiaanse fac
ties er in slagen een akkoord uit te
werken in samenwerking met de
Ecowas, de economische organisatie
van Westafrikaanse landen die in de
burgeroorlog hebben ingegrepen.
EMIGRATIE VAN ETIOPISCHE
JODEN NAAR ISRAËL HERVAT
TEL AVIV Enkele honderden Etiopi-
sche joden zijn gisteren in Israël aangeko
men na een drie weken durende emigra
tiestop, afgekondigd door de regering in
Addis Abeba. Ongeveer 220 emigranten,
enkelen nog in traditionele kledij, kwamen
aan boord van een vliegtuig van El Al uit
Rome in Israël aan. Volgende week worden
er nog eens 400 verwacht. Leiders van de
Etiopische gemeenschap in Israël zeggen
dat president Haile Mengistu Mariam op 1
maart plotseling de exodus van zwarte jo
den had opgeschort om Israël er toe te be
wegen wapens te leveren. Zijn regime staat
onder toenemende druk van verschillende
guerrillagroeperingen die inmiddels grote
delen van Etiopië in handen hebben. Israël
ontkent dat Etiopië probeert joden te ruilen
voor wapens. Het zou slechts gaan om „pro
blemen van tecnische aard".
Tiener schendt
Stalins neus
MOSKOU Een 17-jarige jongen heeft be
kend dat hij de neus van het borstbeeld op
het graf van Jozef Stalin op het Rode Plein
in Moskou heeft afgeslagen. Volgens een
Moskouse krant kwam de jongen tot zijn
daad uit haat voor Stalin en om de publieke
aandacht te vestigen op het feit dat de vroe
gere dictator nog steeds bij de muur van het
Kremlin begraven ligt. De jongen sprong
zondag over de balustrade voor het Lenin-
mausoleum toen daar de wisseling van de
wacht plaatsvond. Met een metalen voor
werp ging hij Stalin te lijf. Hierna gaf hij
zich over aan de wachtposten. De scholier
wordt van grafschennis beschuldigd en kan
hiervoor tot drie jaar cel veroordeeld wor
den.
Amerikaanse zakenman
in Turkije vermoord
ISTANBUL Een Amerikaanse za
kenman is gisteren in zijn kantoor in
Istanbul vermoord door de marxisti
sche organisatie Dev Sol.
Het slachtoffer is de 52-jarige John
Gandy. Hij was een gepensioneerde
Amerikaanse militair, die sinds drie
jaar in Turkije werkte. Zijn bedrijf
levert administratieve en ondersteu
nende diensten, zoals schoonmaak
diensten, aan Amerikaanse militaire
instellingen in Turkije. De moorde
naars hebben een verklaring achter
gelaten die was ondertekend met
Dev Sol, een marxistische organisatie
die zich verantwoordelijk heeft ge
steld voor een reeks recente aansla
gen in Turkije.
'DODE' EGYPTISCHE
SOLDAAT KOMT THUIS
CAIRO De Egyptische soldaat Yasser
Ahmed die had gevochten in de oorlog te
gen Irak, is twintig dagen nadat hij officieel
dood was verklaard weer thuisgekomen.
Een inwoner van het plaatsje Arab Darwich
in de provincie Sharkiya dacht een geest te
zien toen hij zijn dood gewaande 21-jarige
dorpsgenoot tegenkwam. Zijn nog diepbe
droefde moeder herkende hem eerst niet en
sloeg de deur in zijn gezicht dicht omdat ze
dacht dat er een grap werd uitgehaald. Ah-
meds vader viel flauw toen hij zijn zoon zag.
Het dorp, dat al een straat naar zijn gesneu
velde martelaar had vernoemd, haalde de
soldaat als een held binnen. Ahmeds ouders
mochten het smartegeld van 5.000 Egypti
sche ponden (bijna 2800 gulden) houden dat
de staat aan hen had uitgekeerd wegens het
verlies van hun zoon.
fajj
/e/jJ
,DO Na een
?e/d politieke crisis
lig optimisme in
eJJvië, nadat de di-
iders zich bogen
unfi plan voor een
r4meenschappelijke
markt. Daar-
flfiou elke deelrepu-
sfavln grote mate van
zelfbestuur genie-
i
werd besproken in
het collectieve
<en Schap van Joegosla-
rzüjin de vertegenwoor-
;an Servië en zijn
m «ten weer hun zetel
r/mngenomen. Aan het
joe^aar de crisis werd
ke,
besproken waaraan het land
uiteen dreigt te vallen, namen
ook premier Ante Markovic
en ambtenaren deel die het
plan hebben opgezet.
Het tien punten tellende voor
stel, uiteengezet in een presi
dentiële verklaring die door
het persbureau Tanjug werd
gepubliceerd, biedt een blauw
druk voor het vrije verkeer
van handel en arbeid tussen
de republieken, voor als zij be
sluiten hun banden met de
huidige federatie losser te ma
ken of geheel te verbreken.
Het plan voorziet in één enke
le munt die is gekoppeld aan
de Ecu van de Europese Ge
meenschap, in een centrale
bank en afschaffing van alle
douanetarieven tussen de re
publieken. De Joegoslavische
deelrepublieken, waarvan er
vele etnische en politieke riva
len zijn, hebben sterk verschil
lende ideeën over de toekomst
van het land. Het nog door
communisten bestuurde Servië
wil een krachtig centraal
bewind maar Kroatië en Slo
venië willen voor hun repu
blieken meer zelfbestuur of
willen soevereine staten wor
den binnen een los staatsver
band. Beide republieken heb
ben gedreigd met afscheiding
als niet aan hun wensen wordt
tegemoet gekomen.
De absurde voorbeelden als
gevolg van de economische
oorlog liggen voor het opra
pen: Sloveense en Kroatische
produkten worden in Servië
zwaar belast en eigenaars van
villa's aan de Kroatische kust
die in Servië wonen, betalen
torenhoge belastingen. „Het
grootste economische belang
voor een Joegoslavische ge
meenschap is het waarborgen
van een gemeenschappelijke
markt en opneming in het Eu
ropese integratieproces", stond
in de verklaring van het col
lectieve presidentschap. „De
gemeenschappelijke markt zo
als beoogd moet vrije bewe
ging van goederen, diensten,
arbeid en kapitaal waarbor
gen". De Joegoslavische ge
meenschap regelt ook het ver
voer en de communicatie, de
energievoorziening en de
landbouw, het bank- en doua
newezen. De leiders van de re
publieken beginnen naar ver
wachting binnenkort bespre
kingen.
Van de meeste republieken en
hun leiders waren nog geen
reacties bekend, maar de
Kroatische leider Stipe Mesic
uitte optimisme dat binnen
Joegoslavië de geschillen kun
nen worden bijgelegd. „Ik ben
optimistischer dan vorige
week omdat er eindelijk rede
lijk lijkt te worden gesproken
over de toekomst", zei hij in
een telefonisch gesprek.
„De enige factoren die het
land nog verenigen zijn rede
nen van puur economisch be
lang en eigenbelang. Als we
Joegoslavië willen redden,
moeten we die belangen vast
stellen en erover praten", zei
Mesic, die in mei als voorzitter
van het roterende president
schap, staatshoofd van Joego
slavië wordt.
he -m
4^T-STAD De
'ane in Kuwayt heeft
nog niet eerder
de protesten laten
egen de regering,
s een verbod op
e bijeenkomsten
ïlden zich bijna
demonstrerende
oslims op een veld
^iurt van het rege-
inti. eerste keer sinds de
j Al-Sabah in 1962 aan
n kwam eiste een in-
linkse en nationalis-
j^oepering het vertrek
pnprins Saad al-Ab-
yJ-Sabah. Volgens een
diplomaat is zo'n de-
ie nog niet eerder
in Kuwayt. „Het is
je^er het aantal alswel
veiwat ze zeggen", aldus
maat. Tijdens de de-
yoeie, die was georgani
seer het Sociale Solida
nite, eiste men dat de
•ne; zich moet inzetten
sflvrijlating van de Ku-
^srijgsgevangenen. Het
'left veel macht bin-
iuwaytse sunni-mos-
mschap. Het wil in
>ndl islamitische Wet
l Machtige sjeiks en
bekritiseerden de
„de schandelijke
er,)aamteloze manier"
waarop het land geregeerd
wordt.
Tijdens een persconferentie na
afloop van de demonstratie zei
sjeik Jasem al-Mohalhel, een
invloedrijke sunni-moslim, dat
kroonprins en premier Saad
een regering moet benoemen
die opgebouwd is uit nieuwe
functionarissen. Saad ontbond
eerder deze week zijn regering
na kritiek uit de bevolking.
Al-Mohalhel zei vooral te den
ken aan het verdwijnen van
„degenen die verantwoordelijk
zijn voor de invasie en huidige
toestand", een verwijzing naar
de machtige ministers van de
fensie, binnenlandse zaken en
buitenlandse zaken. Hij eiste
tevens een datum voor verkie
zingen.
Het Kuwaytse Democratische
Forum, een groep van linkse
politici en nationalisten,
bracht een verklaring uit
waarin voor de eerste keer op
geroepen werd de posten van
kroonprins en premier te
scheiden. Volgens de groep
moet serieus overwogen wor
den een premier aan te wijzen
die niet tot de familie Al-Sa-
bah' behoort. De leider van het
Democratische Forum, Abdul
lah al-Nebari, liet weten een
brede regering te wensen
waarin „alle levensvatbare po
litieke krachten uit het land"
vertegenwoordigd zijn. Hij wil
ook de terugkeer van het par
lement, dat in 1935 naar huis
werd gestuurd door de emir.
ga-
Moskou is
bereid tot
onderhandelen
met Litouwen
VILNIUS Moskou heeft
Litouwen aangeboden on
derhandelingen te begin
nen over onafhankelijk
heid van de Baltische
deelrepubliek. Audrius
Azubalis, woordvoerder
van het Litouwse parle
ment, heeft dit gisteren
bevestigd.
Vitali Dogosjijev, vice-presi
dent van de Sovjetunie, heeft
de Litouwse president Vytau-
tas Landsbergis per telegram
voorgesteld volgende week de
onderhandelingen te starten.
„De Litouwse leiding staat
sceptisch tegenover het voor
stel", aldus Azubalis. De Li
touwse woordvoerder liet we
ten dat Vilnius pas wil onder
handelen als Moskou aan en
kele voorwaarden voldoet. Zo
moeten de Sovjetmilitairen de
door hen bezette gebouwen in
de Litouwse hoofdstad ontrui
men. Verder staat het optre
den van de „zwarte baretten"
van de Sovjetgetrouwe
OMON-politie besprekingen in
de weg. Leden van de OMON
openden donderdag het vuur
op een bus met zes Litouwse
grenswachten. Daarbij raakten
vier Litouwers gewond.
Richard Nixon, de voormalige president van de Verenigde Sta
ten, heeft de lachers op zijn hand tijdens een bezoek aan een
economisch instituut in Moskou. Nixon pleitte gisteren onder
meer voor de onafhankelijkheid van de Baltische republieken.
FOTO: AP
Gewillig poseerden de twee Duitse criminelen tijdens het gijzelingsdrama voor de camera's van
journalisten.
FOTO: EPA
ESSEN Twee Duitse
misdadigers, die in augus
tus 1988 werden gegrepen
na een bloedige gijzelings
actie in Duitsland en Ne
derland, zijn gisteren door
de rechtbank van Essen
tot levenslange gevange
nisstraffen veroordeeld.
Hans-Jürgen Rösner en Dieter
Degowski (beiden 35) hielden
destijds miljoenen mensen aan
het televisiescherm gekluis
terd tijdens de 54 uur durende
gijzeling. Achtervolgd door de
politie gaven ze zelfs in een
drukke winkelstraat vanuit
een auto tv-interviews, waar
bij Degowski ondertussen een
pistool tegen het hoofd van de
18-jarige Silke Bischoff ge
drukt hield.
Bij hun gijzelingsactie, die
volgde op een bankoverval,
werden ze niet alleen achter
volgd door de politie maar ook
door een horde journalisten.
Onderweg kaapten ze ver
schillende auto's en een bus.
Tijdens de gijzeling vermoord
de Degowski de 15-jarige Itali
aanse buspassagier Emanuele
de Giorgi en schoot Rösner
Silke Bischoff dood na een
vuurgevecht met de politie.
Naast Rösner en Degowski
werd ook de vriendin van
eerstgenoemde, de 36-jarige
Marion Löblich, veroordeeld.
Zij voegde zich tijdens de ka
ping bij het tweetal en werd
gisteren veroordeeld tot negen
jaar gevangenisstraf.
MOSKOU Boris Jeltsin
heeft gisteren de overwin
ning opgeëist in het refe
rendum dat afgelopen
zondag in de Sovjetunie
werd gehouden. Hoewel
het referendum „alle re
cords voor dubbelzinnig
heid brak", vatte hij de
uitslag op als een blijk
van vertrouwen in hem.
De kiezers gaven zondag met
overweldigende meerderheid
hun steun aan twee kwesties:
het voorstel van Jeltsin om de
president van de grootste
Sovjetrepubliek (Rusland) di
rect door het volk te laten kie
zen en het voorstel van Sovjet-
president Michail Gorbatsjov
om de unie voort te zetten.
„Wij zien de uitslagen van de
Russische en de unie-referen
dums als een betuiging van
steun aan de Opperste Sovjet
en het leiderschap van Rus
land", zei Jeltsin voor een
groep arbeiders van de Kirov-
tractorenfabriek in Leningrad.
Zijn voorstel voor de recht
streekse presidentsverkiezing
kreeg de instemming van 75
procent van de kiezers. Die
uitslag moet Jeltsin krachtige
munitie verschaffen in het ko
mende gevecht met zijn poli
tieke tegenstanders. Op een
congres van parlementariërs
uit de Russische Federatie wil
len conservatieve communis
ten volgende week een motie
van wantrouwen tegen hem
indienen.
In zijn toespraak voor de ar
beiders van de Kirov-fabriek
drong Jeltsin opnieuw aan op
het aftreden van Gorbatsjov.
Hij herhaalde zijn beschuldi
ging dat de Sovjetleider de
weg van hervormingen heeft
verlaten en geen uitgewerkt
plan heeft om de economische
problemen van het land te
overwinnen. Jeltsin haalde uit
naar de recent aangekondigde
prijsverhogingen en beloofde
volgende week aan het Russi
sche parlement een eigen plan
voor economische hervormin
gen voor te leggen.
^TALLEN DODEN BIJ RELLEN IN MALI
1e h
ng «O Bij de ernstigste
ejfringsrellen in de ge-
s van Mali zijn giste-
st if-Ie hoofdstad Bamako
doden en honderden
gevallen. Ordetroe-
het bewind van presi-
ie/eaeraal Moussa Traoré,
jsse zijn alleenheersende
ieni 22 aan de macht is,
ie\ met zware wapens en
d 4 op betogers.
•spijisch medisch team van
t ponder Grenzen ver-
daag naar de Westa-
staat om plaatselijke
en I helpen bij de verzor-
jn j de honderden slacht-
najj-
offers. Duizenden betogers,
voor het merendeel jongeren en
studenten, gingen de straat op
en eisten hogere studiebeurzen
en het instellen van een onaf
hankelijke commissie die een
onderzoek moet instellen naar
de dood van een aantal scholie
ren tijdens botsingen afgelopen
januari en februari tussen de
monstranten en Malinese orde
troepen. Terwijl de protestbe
weging nog groeide, klonk van
uit de menigte betogers steeds
meer de roep om een einde aan
het regime van de eenheidspar
tij van Traoré. Getuigen ver
klaarden dat het bij de protes
ten in de stoffige Westafrikaan
se hoofdstad kwam tot felle bot
singen met ordetroepen en dat
winkels, bedrijven en rege
ringsgebouwen werden geplun
derd en in brand gestoken. In
een toespraak tot de bevolking
kondigde Traoré een nachtelij
ke avondklok af die van kracht
is tussen 21.00 uur tot 05.00 uur.
De president, die vandalen de
schuld gaf van het geweld, zei
dat alle eisen van de betogers
voor een -democratisch systeem
met meer partijen zullen wor
den besproken tijdens de confe
rentie van de regeringspartij,
die volgende week donderdag
begint.
PARAMARIBO Zes politie
ke partijen en drie partijcom
binaties willen aan de Suri
naamse verkiezingen van 25
mei meedoen. Ze hebben zich
de afgelopen week geregi
streerd bij het centraal hoofd
stembureau in Paramaribo.
De partijen en combinaties ho
ren uiterlijk woensdag of hun
relevante stukken zijn goedge
keurd. Daarna kunnen ze zich
definitief voorbereiden op de
verkiezingsstrijd.
Van de combinatie Nieuw
Front voor Democratie en
Ontwikkeling die zich kort
weg Nieuw Front of NF
noemt, maken deel uit de „tra
ditionele" partijen MPS, GHP
en KJPI waarbij zich de uit de
vakbeweging afkomstige SPA
heeft gevoegd. Het NF wil van
de verkiezingen een „verkapte
vorm van een referendum"
maken door voorstellen tot
wijziging van artikelen in de
grondwet aan de kiezers voor
te houden.
De combinatie Democratisch
Alternatief '91 bestaat uit de
partijen Alternatief Forum,
Pendawalima, Hernieuwde
Progressieve partij HPP en
Vereniging Broederschap en
Eenheid in de Politiek BEP.
DA'91 staat een Gemenebest
relatie met Nederland voor.
Van deze partijencombinatie
heeft het Alternatief Forum
dat in 1990 werd opgericht
geen parlementaire ervaring.
De derde combinatie wordt ge
vormd door twee partijen van
bosnegers, de Algemene Bos
neger Ontwikkelings Partij
ABOP en de Progressieve Bos
neger Partij PBP. Deze combi
natie hoopt het merendeel van
de tien zetels die het binnen
land in de Nationale Assem
blee kan bezetten te winnen.
Geen van beide partijen in
deze combinatie heeft eerder
aan verkiezingen deelgeno
men.
Alle zes partijen die zich apart
hebben ingeschreven voor
deelname aan de verkiezingen
willen zich na 25 mei even
tueel aansluiten bij een coali
tie. Het zijn de Nationale De
mocratische Partij NDP, de
Javaanse Partij PPRS, de
Volkspartij, De Nationale Unie
NU, de Progressieve Suri
naamse Volkspartij PSV en de
Progressieve Arbeiders en
Landbouwers Unie PALU.
NDP. PALU, PPRS en PSV
namen eerder deel aan verkie
zingen.
KONTUREN VAN KAPITEIN ROB
HET MAXICAANSE AFGODSBEELD
itigh- Dan beginnen de verkenningstochten naar de „Fortu-
z/ePr geen spoor van het schip wordt gevonden. Rob geeft
zoeP a' bijna op en hij vreest, dat de Amerikanen en nu wel
t/j,van zullen krijgen. Maar de commandant is veel te spor-
Rob niet verder te helpen. Ten slotte hebben ze het aan
danken, dat zij de plannen van Lupardi in hun bezit heb-
Jregen. Dan meldt op zekere dag één der vliegers, dat hij
Irande zeilschip heeft gevondenl Ofschoon Rob doodmoe
is, gaat hij toch direct met Diaz en vier opvarenden van de „Me
tropolis" aan boord van de helicopter, nadat de schepen zo dicht
mogelijk naar de plaats zijn opgevaren, waar de „Fortuna" inge
vroren zit. Rob kan een kreet van vreugde niet onderdrukken
wanneer hij de masten van het schip, dat hij jaren geleden heeft
ontdekt, weer ziet. De „Fortuna" ligt bij open water op een reus
achtige gletscher.
Trots laat de
Oostenrijkse
boerin Maria
Gruber zien
waartoe haar
■kippen allemaal
in staat zijn. In
plaats van een
doodgewoon
ovaal ei heeft
een van haar
tweehonderd
kippen een
langwerpig pro-
dukt in de
schuur achter
gelaten.
FOTO: EPA
Zweden
gezonder na
korting
ziektegeld
STOCKHOLM Het ziekte
verzuim onder Zweedse werk
nemers is met bijna 20 procent
gedaald nadat vanaf 1 maart
slechts 75 procent van het loon
wordt uitbetaald tijdens de eer
ste drie ziektedagen. De veran
dering van de ziektewet was de
eerste bezuiniging op de
Zweedse welvaartsstaat in 40
jaar. Voordien werd het volle
dige loon doorbetaald tijdens
ziekte. In de huidige regeling
wordt 90 procent van het sala
ris uitbetaald als de ziekte lan
ger dan drie dagen duurt. Uit
internationale studies bleek dat
de Zweden het vaakst ziek wa
ren in West-Europa, gemiddeld
25 dagen per jaar.