„Politiek staat aanpak van
milieu-delicten in de weg"
uit de weekblad
HN
Doodgeschoten man
blijkt overvaller
Eredoctoraat voor
prof. Van Boven
Milieu ondergeschikt
bij keuze stortplaats
Deel administratie
Delft Instruments
in beslag genomen
„OVERGANGSPERIODE VAN TIEN JAAR"
Ijverige Havel toont geduld
Dansen kan in de kerb:
d0ENE
ELSEVIER
BINNENLAND/BUITENLAND
CcicLeSomatit
DONDERDAG 21 MAART 1991 PlfE
ROTTERDAM De man die woensdagoch
tend vroeg in het Rotterdamse Dijkzigt-zieken-
huis is overleden als gevolg van een schot door
de politie, blijkt de overvaller te zijn van een
benzinestation in Tilburg de avond tevoren.
Het gaat om een 30-jarige Rotterdammer, die
in de nacht van dinsdag op woensdag door een
agent van het arrestatieteam van de Rotter
damse politie werd doodgeschoten na een wil
de achtervolging.
Die onstond toen de man weigerde te stoppen
voor een verkeerscontrole, kennelijk omdat hij
dacht dat de politie hem op het spoor was.
Bij de overval had hij een bedrag van duizend
tot vijftienhonderd gulden buitgemaakt. De
rijksrecherche onderzoekt het politie-optreden.
MAASTRICHT Prof. mr. Th. van Boven,
oud-directeur mensenrechten van de Verenigde
Naties, is door de State University of New York
in Buffalo tot eredoctor benoemd. De universi
teit van Buffalo wil met de toekenning van het
eredoctoraat blijk geven van haar grote waar
dering voor de bevordering in internationaal
verband van de rechten van de mens door prof.
Van Boven.
Hij is hoogleraar internationaal recht aan de
Rijksuniversiteit Limburg in Maastricht en
noemt het Amerikaanse eredoctoraat „bijzon
der interessant". Het was de Amerikaanse rege
ring die in 1982 sterk aandrong op het ontslag
van prof. Van Boven als directeur mensenrech
ten bij de Verenigde Naties.
Politie legt beslag op
bestrijdingsmiddelen
DORDRECHT De rijkspolitie van Dor
drecht heeft bij een bezoek aan 49 agrari
sche bedrijven in de Hoeksche Waard veer
tien keer proces verbaal opgemaakt wegens
het in bezit hebben van verboden bestrij
dingsmiddelen. Daarbij werd 144 kilo be
strijdingsmiddelen in beslag genomen. De
rijkspolitie voert een actie om oude en ver
boden bestrijdingsmiddelen te verzamelen.
Ruim 750 boeren en tuinders kregen on
langs een brief in de bus waarin hen werd
gevraagd vrijwillig oude of verboden be
strijdingsmiddelen aan te melden. Inmiddels
hebben 164 boeren en tuinders gereageerd.
In totaal is 4540 kilo aan bestrijdingsmidde
len aangemeld.
De chemische middelen worden op 28 en 29
maart opgehaald.
Marineschepen op 19 april
terug uit Perzische Golf
DEN HAAG De Nederlandse marinesche
pen Jacob van Heemskerck, Philips van Al-
monde en Zuiderkruis, die momenteel in de
Perzische Golf varen, komen definitief op 19
april terug in Den Helder.
De drie schepen komen gezamenlijk aan. Er
is nog geen vastomlijnd programma voor de
terugreis.
Oorspronkelijk zouden de schepen pas half
mei terugkeren in Nederland. Als de Neder
landse mijnenjagers in de Golf arriveren,
vertrekken de drie schepen voor hun twee
weken durende thuisreis. Volgens eskader
commandant P.C. Kok is aan boord van de
schepen met „gematigd enthousiasme" gerea
geerd op het nieuws dat de schepen eerder
huiswaarts gaan. De drie schepen liggen mo
menteel voor onderhoud in de haven van
Dubayy in de Verenigde Arabische Emiraten.
VERWERKING AFVAL VOEDINGSBODEM VOOR CRIMINALITEIT
APELDOORN De poli
tiek houdt de noodzakelij
ke uitbreiding tegen van
het milieubijstandsteam
(MBT), dat ressorteert on
der het ministerie van
VROM. De strijd om extra
mankracht te krijgen bij
het team wordt met de ja
ren moeilijker.
De teleurstelling over dat
moeizame gevecht was voor
D. van Dop, hoofd van het
MBT, een belangrijke reden
om uit te zien naar een andere
werkkring. Inmiddels is hij
benoemd tot korpschef van de
politie in Roosendaal. Hij was
gisteren in Apeldoorn om deel
te nemen aan een studiedag
van de Koninklijke Mare
chaussee over de opsporing
van milieudelicten.
Van Dop is somber gestemd
over de bereidheid van de po
litiek om voor de aanpak van
milieucriminaliteit even veel
middelen vrij te maken als
voor andere vormen van cri-
minaliteit. „We krijgen de ko
mende jaren te maken met een
alsmaar groeiende afvalberg.
De verwerking wordt steeds
moeilijker. Dat is een voe
dingsbodem voor criminaliteit.
Er is immers veel geld te ver
dienen met het illegaal weg
werken van afval. Alle reden
om het apparaat de capaciteit
te geven om die ontwikkeling
zo veel mogelijk bij te houden.
Ondersteuning
Maar in plaats daarvan halen
ze vier (van de negen) specia
listen weg uit ons centrale
team; da's een politieke beslis
sing".
Het milieubeleidsteam is in '85
opgezet met het doel de politie
van technische ondersteuning
te voorzien. Het ontbrak voor
al aan chemische kennis,
waardoor de politie veel zaken
niet kon aanpakken, zo zegt
Van Dop. Het team bestaat
momenteel uit twintig full
time en veertig part-time op
sporingsambtenaren. Het me
rendeel daarvan is toegevoegd
aan de regionale inspecties mi
lieuhygiëne. Sinds de oprich
ting is het MBT betrokken ge
weest bij meer dan honderd
zaken, waaronder geruchtma
kende als de afvalzwendelaars
Kemp en Zegwaard.
Maar Van Dops vertrek geeft
al wel aan dat de opsporing
van milieudelicten, ondanks
de inspanningen van het MBT,
nog veel te wensen over laat.
Het wetenschappelijk onder
zoek- en documentatiecentrum
(WODC) van het ministerie
van justitie liet daarover vori
ge week verontrustende gelui
den horen: bij de handhaving
van de milieuwetten wordt
slechts een handvol politie
mensen ingeschakeld; de be
trokkenheid van gemeentebe
sturen en het openbaar minis
terie is gering; voor zover er
samengewerkt wordt met ge
meente- en andere ambtena
ren verloopt dat uiterst stroef;
en gezien de enorme aantallen
woorden die aan milieucrimi
naliteit worden gewijd, wordt
er maar bar weinig gedaan.
Milieu is bij de politie nog een
zaak voor hobbyisten, zo con
cludeert het WODC.
Van Dop vindt dat de kritiek
geen recht doet aan de werke
lijkheid. „Het is gebaseerd op
twee jaar oude gegevens.
NIJMEGEN Bij de planning en bestemming van afvalstort-
plaatsen krijgt de bescherming van het milieu onvoldoende aan
dacht. Gemeenten hebben de ruimte om bij de bepaling van een
stortplaats „oneigenlijke doelen" te laten meewegen en zo finan
ciële of materiële vergoedingen te krijgen ter compensatie voor
de toewijzing, zo blijkt uit een onderzoek van de universiteit van
Nijmegen. Wetenschappers onderzochten de besluitvormings
processen rond de keuze van de lokaties voor zes stortplaatsen,
onder meer in Leiderdorp. Gemeenten bedingen soms als com
pensatie voor de toewijzing van een afvalstortplaats andere pla
nologische voorzieningen, zoals een bedrijfsterrein. In Leider
dorp bleek dat de gemeente een afvalstortplaats wilde om daar
later een recreatieterrein van te maken. Het milieu legde het
hierbij duidelijk tegen andere belangen af, aldus de onderzoe
kers.
Vooral op het gebied van de
kleine milieucriminaliteit is er
veel in beweging gekomen.
„Dat neemt niet weg dat hij al
lerminst tevreden is over de
snelheid waarmee de aanpak
van milieudelicten op poten
wordt gezet. „Er moet nog
steeds gigantisch veel overlegd
worden. Het heeft nog altijd
lage prioriteit bij gemeenten
en provincies. En de coördina
tie is en blijft zeer gebrekkig."
Dat laatste heeft veel te ma
ken met het grote aantal in
stanties dat zich met naleving
van milieuwetgeving bezig
houdt.
Coördinatoren
Het argument van VROM om
de capaciteit van het milieubij
standsteam te verminderen, is
dat het een taak van justitie
betreft. Daar komt bij dat er
als uitvloeisel van het Natio
naal Milieubeleidsplan meer
geld naar politie en justitie is
gegaan om milieucriminelen
op te sporen. Maar het gaat te
snel, zegt Van Dop. „De politie
is nog onvoldoende uitgerust
om het aan te pakken".
Is het Nederlandse beeld alles
behalve rooskleurig, elders in
Europa staat de aanpak van
milieucriminaliteit er nog be
roerder voor. „Ik ben tijdens
mijn jaren bij het MBT in Bel
gië, Frankrijk, Engeland en
Duitsland geweest. En overal
blijkt de opsporing er nog
slechter voor te zijn dan bij
ons. Zelfs in een modern, goed
georganiseerd land als Duits
land komen politionele acties
niet van de grond, omdat er
bijvoorbeeld geen enkele sa
menwerking tussen de deelsta
ten is."
FRANS BOSSCHER
Zwaluwen in
de lente
Eén zwaluw maakt
nog geen zomer,
maar helemaal geen
zwaluw is beslist
geen goed teken.
Om te voorkomen
dat het ooit zover
komt, zijn kinderen
gisteren een cam
pagne begonnen
voor het in stand
houden van de huis-
zwaluwpopulatie.
Die wordt bedreigd,
omdat zij de laatste
tien jaar met zeven
tig procent is afge
nomen. Waar an
ders dan in Hooge
Zwaluwe konden de
kinderen zich giste
ren verkleed als
zwaluw op straat
begeven om zich
voor deze vogels in
te zetten? Onder
meer gebeurde dat
door aan de dak
goot van het oude
gemeentehuis
kunstnesten voor
huiszwaluwen te be
vestigen. Misschien
maakt vandaag al
ten minste één zwa
luw lente in in
Hooge Zwaluwe.
FOTO: ANP
SUSKE EN WISKE
DE MYSTERIEUZE MIJN
(c) Standaard Ultgevarlj/Wavory Pr
Bangkok
Uit de belangrijkste haven van Bangkok komen als gevolg van
een brand gevaarlijke chemische dampen vrij, die de Thaise be
volking dwingt zo vaak mogelijk een mondkapje te dragen. Veel
havenbewoners zijn al ziek geworden van de lucht.
FOTO: AP
DEN HAAG Bij een huis
zoeking bij Delft Instruments
en twee dochtermaatschappij
en in het Drentse Roden en
Belgische Oudenaerden heeft
de Economische Controle
Dienst gisteren een deel van
de administratie in beslag ge
nomen.
De huiszoekingen zijn onder
deel van het gerechtelijk on
derzoek dat het Openbaar Mi
nisterie sinds vorige week te
gen het bedrijf instelt. Delft
Instruments zou in 1989 en
1990 nachtzichtapparatuur aan
Irak hebben geleverd zonder
dat het bedrijf daarvoor de be
nodigde vergunningen had
aangevraagd. In december
1990, toen het embargo van de
Verenigde Naties tegen Irak al
enige maanden van kracht
was, zou de apparatuur nog
naar Jordanië zijn verscheept.
De kwestie kwam aan het
licht doordat Amerikaanse
troepen, tijdens de Golfoorlog
Nederlandse apparatuur buit-
maakte op het Iraakse leger.
Delft Instruments verklaarde
in februari dat die apparatuur
„mogelijkerwijs begin jaren
tachtig met de benodigde ex-
portverguningen" is geëxpor
teerd.
De leveringen aan Irak zou
den zijn geschied via de Belgi
sche dochteronderneming OIP
Instrubel. In december 1989 en
april 1990 zou een warmte-
beeld/nachtzichtsysteem naar
Irak zijn verscheept. Dat is
een systeem waarmee op basis
van uitgestraalde warmte
's nachts waarnemingen kun
nen worden gedaan.
OIP Instrubel had wel de be
nodigde vergunningen van de
Belgische overheid. De dochte-
rondernemng zou echter de
herexpórtvergunning uit de
Verenigde Staten hebben ge
mist, die noodzakelijk is omdat
in de nachtzichtapparatuur
Amerikaanse onderdelen zijn
verwerkt.
(Vervolg
van de voorpagina)
DEN HAAG/BRUSSEL
Het lid worden van de
EG zou volgens de
Tsjechoslowaakse presi
dent Havel versneld kun
nen worden omdat de EG
tot Europese Politieke
Unie (EPU) wordt omge
vormd.
Praag zou bij de onderhande
lingen daarover betrokken
moeten worden omdat de EPU
kan bijdragen tot het opvullen
van het machtsvacuüm dat is
ontstaan na de ineenstorting
van het Oostblok. Om diezelf
de reden wordt volgens Havel
toenadering gezocht tot de
NAVO en de Westeuropese
Unie (WEU). Maar Havel
toonde geduld. Voor Spanje en
Portugal gold een overgangs
periode van zeven jaar, „dan is
tien jaar misschien realis
tisch". Havel wees erop dat
Tsjechoslowakije bezig is zijn
economische wetgeving aan te
passen aan de Europese. Dat is
niet eenvoudig maar volgens
Havel heeft Tsjechoslowakije
een enorm potentieel. Al voor
de Eerste Wereldoorlog vorm
de het land de industriële basis
van de Oostenrijks-Hongaarse
monarchie.
Havel zei verder te hopen dat
de EG de invoerbeperkingen
voor textiel en staal zal ophef
fen als erkenning van het
Tsjechoslowaakse hervor
mingsproces. Uit besprekingen
met Jacques Delors en Frans
Andriessen, respectievelijk
voorzitter en vice-voorzitter
van de Europese Commisie,
bleek naar zijn zeggen dat de
Commissie positief staat ten
aanzien van de interne veran
deringen in Tsjechoslowakije.
Volgens de ex-dissident moet
zijn land zich door het proces
van economische hervormin
gen heenslaan. Hij rekent
daarbij vooral op joint ventu
res en buitenlandse investerin
gen. De economische hervor
mingen zijn ook essentieel in
de strijd tegen de enorme mi
lieuvervuiling. Havel zei dat
vooral de energievoorziening
moet worden veranderd. „We
willen geen goederen produce
ren die het milieu vervuilen
en door hun hoge energieprij
zen onverkoopbaar zijn".
De lijn ontbreekt in de week
bladen. Dat lijkt erger dan
het is. Na de Golfperikelen is
er nu ten minste weer ruimte
voor de lente en het flirten in
VN, naast Dylan die bijna
Abraham ziet. HN laat een
dansende theologe aan het
woord die in Cameroun ver
warring zaaide en doet uit de
doeken wat de symboliek is
achter etenswaar als de moor
kop en de negerzoen. In De
Groene blijkt Boris Jeltsin
onsterfelijk te zijn en wordt
uitgelegd wat er mis is met
meesterwerken in de kunst.
Voor Elsevier is het klip en
klaar: het gesjoemel met de
belastingen is nu echt afgelo
pen. Verder daarin een blik
op roerige streken als Joego
slavië, de Sovjetunie en Zuid-
Afrika. HP/De Tijd en Else
vier hebben Francis Coppola
aangeklampt over The God-
father III. Verder in HP ge
neeskunde en de PvdA.
De Groene veegt eerst even
D66 in één klap aan de kant.
De Groene weet absoluut niet
wat te denken van de volge
lingen van Van Mierlo. Niet
links en niet rechts, geen
maatschappijvisie, geen idee
ën, bleekneuzigheid. De elek-
torale overwinning van D66
was het dreunende niets.
Lang niet niks is Boris Jelt
sin. Een vechter vanaf zijn
eerste uren. Hij verzoop bijna
in de tobbe waarin hij werd
gedoopt, omdat de priester
vergat hem weer boven wa
ter te halen. Boris vader: „Als
hij deze beproeving heeft
doorstaan wordt het vast en
zeker een sterke jongen". Ri
vaal Gorbatsjov kan daar
over meepraten. Het portret
van 'Raspoetin' Jeltsin toont
een bestuurlijke krachtpatser,
die gewiekst opklom. „Hij
heeft alle kenmerken van
een heilige: hij is Rus, marte
laar, verlosser en onsterfe
lijk". Een ikoon waardig,
vindt De Groene.
Ook onsterfelijk is veel
kunst. Dat geldt vooral voor
de gelukte meesterwerken.
Maar meesterwerken zijn
door hun perfectie onfatsoen
lijk, meent De Groene. „Mis
lukte meesterwerken zijn
daarentegen troostrijk en vol
vermaak". René Zwaap vindt
Thomas Mann te perfect.
„Nooit eens onevenwichtig,
zijn pen altijd een kanon van
eruditie en inzicht". Leuker
is wat er mis is met Jim Mor
rison, de Negende van Beet
hoven, Oscar Wilde en Sene
ca's brieven.
Voor de tegenstanders van
het 'gospel'-geweld van Ray
mond van het. Groenewoud
werkt het gesprek met Riette
Beurmanjer waarschijnlijk
rustgevend. Ze is danseres en
theologe en vindt dat een
beetje deinen in de kerkban
ken best kan. Sterker nog, ze
heeft gezien dat het kan. Op
uitnodiging van de zusters
van de Sisterhood Emmanuel
bezocht ze Cameroun. „Toen
ze er aankwam bleken de
mensen verbaasd: une blan
che qui danse! Blanken dan
sen niet en zeker niet in Afri
ka". Beurmanjer: „De zusters
van Emmanuel dansen elke
donderdag na de eucharistie
een uurtje. Er komt iemand
met een lied, waar iedereen
op zingt en danst.... Het was
prachtig om naar te kijken,
om wat ze uitstraalden. Ze
dansten voor God, met el
kaar". Heel wat anders dus
dan de stijve westerse kerk
gang. „Trek mij uit de
Vlaamse klei", zingt Van het
Groenewoud. Hij heeft gelijk.
De Partij van de Arbeid
mompelt links en strompelt
rechts, vindt HN. Maar er is
redding na het enorme ver
lies bij de statenverkiezingen.
De 'nieuwe realisten' zaten
fout en de terecht reëler ge
worden PvdA schoot door.
HN vindt dat de discussie
over het neo-realisme moet
worden beslecht. „Naar bin
nen en naar buiten moet on
dubbelzinnig kenbaar worden
gemaakt dat zij die het socia
lisme zijn eigenheid willen
ontnemen, niet het partij
standpunt vertegenwoordi
gen".
Vergeet de laatste bladzijde
van HN niet. In een fraaie
prent krijgt de hooggeleerde
maar toch onwijze onderwijs
minister Ritzen een kat over
wat hij juist niet tegen al die
duizenden lbo'ertjes en hun
ouders had mogen zeggen.
Kinderen die lager beroeps
onderwijs volgen, hebben
volgens hem weinig kansen.
Hoe zal het over pakweg
twee jaar zijn met de toeloop
van lbo'ers op spijbelprojec-
ten?
Hoe 'erg' het is met de streng
geworden fiscus blijkt uit de
cover van Elsevier. Daarop
prijkt de indringend wijzende
Wim Kok, verkleed als de big
brother die je in de}va
houdt. We zitten in dep
houdgreep doordat dep
zich tot doel heeft g
4,5 miljoen aangiften }n
gezet te controleren pns
'eerste jaar van Oorlfnje
zich van de domme
en onverdroten aftrek31"
blijven opvoeren in dp3,5
dat ze erdoor slippeWar
niet worden beloondpr0(
het dienstbevel".
1991 een „opvoedend!
waarin niets wordt I
rëerd, denkt Elsevie|
Imhof van de Belastinf
in Den Haag vindt opB
een groot woord. EenJ»
tas van honderd gulq
aftrekpost opvoeren
niet bestraft. Je krijËj
een brief dat dat volgel
echt niet meer kan. r
Francis Ford Coppola li
nog: filmen. Deze wea
The Godfather III in j
re. Van zijn hand, terfj
had 'beloofd' geen pee«
meer op het doek te ba
Het kan verkeren. Pij
in zijn werk kende
jaar rampspoed en
Filmstudio weg, publid
geld weg en ook nog zijl
weg. En dan waren
nog allerlei mensen beJ
ten hem om een derde f
ther in het leven te
„Ik voelde me g(_
aangezien ik een gevoel
ben kwam dat hardB
Maar uiteindelijk
toch hij de derde
over de maffiabaas,
de ellende is voorbij: ,E
mijn leven niet als eenl
die. Ik heb een prachtiB
rière".
De tijden zijn voor fan
Bob Dylan hij zier !7
Abraham niet veraln'€
In het spoor van de Bn
en de Dylanheads ol0
VN waarom er door dera£
fans na 300 concerten
uitgekeken naar het
Gek zijn de fans van ISIS
wel. Niet allemaal zoal!
Jules Weberman, die inl
ren zestig de vuilnisbalC
Dylan doorzocht. Maai
cats zetten wel maanly
een flink sommetje Lv
voor hun hobby en vel(^e
gescheiden omdat de
voor de meester groterj|n
dan die voor de echtg^n
Uitleggen van het wij,
van dit alles is moeilijk'
lanhead John BauldieL
fulltime fan: „Stel je vo
jc rond 1600 leefde en j
elk half jaar een nieu,—
van Shakespeare gaan
VN voelt de lente en
teert een flirtonderzoel
gaat onder meer over
loksignalen van een
Het jargon bestaat uit
tossing, hairflips en lipl"l
Diepgravender is de li|l
vondst van het jaar.
schoenendoos met bi
van Du Perron aan E
Blackett en ook nog eePt
met onbekende foto's ija<
schrijver aan zijn Engebo
wonderaarster stuurdqe
Perron-kenner Ronald L
is in zijn knollentuin
het is de eerste volledig'
respondentie met een lsi<
din die uitgebreid over (bi
en erotiek gaat". Het o(hc
verschenen negende detje
Du Perrons Brieven isj
schijnlijk toch niet het lr
Even kort: De Cocq lo{fn'
in het Arnhemse Rijnhd?
had problemen met de to:
Brood meenemen van l^n
zijn devies. Een weetjej
de liefhebbers van hel
land Festival: het progrf3
zit in VN. fer
jsl
b
n i
:u\l~
"J
oe|
HI>DETI
tijd voor „de tragiek vat//,
Uyl". Van Dam, DuiseL.
(„Hij was soms Oostiife,-,
blind"), Van Thijn, Vaf,t
Stoel, ze komen allemafo
het woord. Het respect li,,
bleven voor Joops gedil0(
heid, voor de idealen. L(
heimwee naar de tijdej
politiek nog ergens ove%i€
en dat de boodschap vi
PvdA nog luid en duijr
was. Maar het is volgei
politieke kopstukken
wel fout gegaan met
Volgens Kombrink
„weinig consistentie iri
streven van Den Uyl"
beeld op te roepen dat
gesteld was aan de regi
En Van Mierlo: „Joop
de altijd dat hij de boel
kaar moest houden. Ikl
dat hij daar een te grd
reidheid aan de dag lj
En opponent Van Agt]
wist zoveel meer, ik
bescheiden te blijven".
Marita Mathijsen schri
boek 'De geest van de
ver tien zogenaami
sprekken met negenL
eeuwse schrijvers'. Ze
er de Multatuliprijs 1990^
Mathijsen had didactisch
doelingen met het boel
wordt te weinig gedaai
die moderne negenl
eeuw". „Ik blies hoogul'"
beetje stof weg". J
ERIK HUiajJ
lik;
