AUTOSTAD EISENACH BLOEDT DOOD
LADA, LEASE-AUTO
VOOR PARTICULIEREN
De oude
Wartburg-
fabriek in het
midden van de
stad.
□lis
Dmi
Sluiting Wartburgfabrlek kost 35.000 banen
opv
ïeens wordt het haar teveel. Haar
ond begint te trillen en je ziet de
anen in haar ogen wellen. Voordat
et tot een echte huilbui komt draait
zich abrupt om. mompelt iets dat
n verontschuldiging moet lijken
verdwijnt zo waardig mogelijk de
;uken in. geknakt door emoties.
opkomende tranen leveren de
iddelbare vrouw 'nee, geen
aam' het letterlijke beeld op haar
je n ekomst: wazig en ondoorzichtig.
ïforie heeft plaats gemaakt voor
gepijepe teleurstelling. Want óók zij
;eft gedacht dat na het slechten van
Muur het in haar land, dat zich nu
>k Duitsland mag noemen, allemaal
iter zou worden. Voor haar heeft de
'ende' (ommekeer) in de voormali-
DDR nog niet gebracht wat
en vele anderen met haar ervan
jdden verwacht,
ipscle periode van grote vreugde is
?orbij en nu begint volgens haar de
lende: „De veranderingen gaan
el te snel. Bedrijven worden ver
een cht en gesloten en daardoor raken
el mensen hun baan kwijt. Ik weet
\CCO dat jullie het in het Westen beter
dden dan wij, maar toch hadden
het hier op het platteland zeker
w et slecht. We hadden te eten en we
dden werk".
:t emotionele gesprek had plaats in
n 'hotel' in een omgeving even
dassen de autostad Eisenach waar
n Hollander niet vrolijker van
Drdt. Bij het betreden van het ge-
uw krijgen de bezoekers uit Hol-
eppt id zonder enige terughoudendheid
horen dat hun bedden staan in het
'OtO ormalige buitenverblijf van oud
ibons en ex-vriend van Hitier,
Iring. Vervolgens dat het immens
ote landhuis later heeft toebehoord
n de communistische partij en dat
Pjgg ze verblijfplaats nu onder andere
enst doet als vakantieverblijf voor
nderen met kanker. Vandaar dat
bedden in de éénpersoonskamers
de krappe kant waren en
ze slaap gelijk was aan de bedden,
aan irt en dat terwijl we toch om elf uur
ze kamer met bad hadden opge-
cht. Hoewel het fraai gelegen op
n conferentieoord lijkende ge-
-n uw was berekend op honderden
sten, waren wij, drie Holanders, de
igen.
dui
ere
ard
ras.
int
ekt
thcÖ
i ja
IV»,
De casco's van de Vectra's worden in kratten per
spoor aangevoerd.
Directeur Jürgen Gebhardt: „Wij werken volgens
het Japanse systeem".
Eisenach verworden tot wat het nu
is: een verlopen, vuile en armoedige
stad. De bewoners passen goed in het
beeld dat de stad biedt. Zij zien er in
het algemeen slecht of ouderwets ge
kleed uit en hun huidskleur is veelal
vaal bleek. Bovendien stinkt het er
naar uitlaatgassen en brandende
(bruin)kool. De fabrieken en bedrij
ven draaien in de meeste gevallen
nog op kolen. Vandaar dat naast bij
na ieder bedrijf de kolen hoog liggen
Voor ons bezoek aan Opel-Automo-
bilwerk Eisenach-PKW GmbH en
aan de uit 1896 stammende fabriek
waar nog tot eind deze maand de
Wartburg van de lopende band zou
komen rollen, zouden we logeren in
het hoog boven de stad gelegen slot
Wartburg, waar dus de pruttelende
Wartburg naar is vernoemd. Het
'bordje vol' deed ons uiteindelijk be
landen in het voormalige enorme
landhuis van Göring, een half uurtje
rijden van Eisenach.
Opel
Opel heeft, als dochter van de Ame
rikaanse autofabrikant General Mo
tors, een nieuwe hal van Automobil-
werk Eisenach (AWE) overgenomen
op het AWE-complex aan de rand
van Eisenach. Opel gaat op dat com
plex nieuwbouw plegen voor de fa
bricage van de nieuwe Astra (de op
volger van de Kadett) en de Corsa.
Vanaf eind volgend jaar moeten daar
in totaal 150.000 Opeis worden gepro
duceerd.
De stokoude en vuil spuitende AWE-
fabriek waar nu nog negentig Wart-
burgs per dag van de band komen
rollen ligt midden in het centrum.
Deze oer-ouderwetse autofabriek,
waar Renault nog de lopende banden
heeft aangelegd een soort spoor
wegnet waarop lorries rijden met
daarop de casco's van de Wart
burgmoet dus eind deze maand,
tot groot verdriet van 7000 werkne
mers, zijn deuren sluiten.
Ook onze rondleider, dipl. ing. Hans-
jörg Mahr, moet tijdens de korte
rondleiding in de bijna uitgestorven
fabriek vanwege een protestactie
voor werk meerdere malen vech
ten tegen de tranen. De vraag of hij
van Wartburg houdt is dan ook vol
slagen overbodig „Het zijn goede,
goedkope en probleemloze auto's.
Auto's die je nooit in de steek laten",
zo zegt hij wervend.
Na een korte proefrit in zijn Wart
burg moeten we hem deels gelijk ge
ven. De Wartburg is voor zijn geld
(ruim 10.000 gulden) een aardige
maar ook ruime gezinswagen. Zeker
nu hij ook schoon is omdat de prutte
lende driecilinder tweetaktmotor
heeft plaats gemaakt voor de vierci-
linder viertaktmotor met katalysator
van Volkswagen.
Mahr en zijn collega's begrijpen dan
ook niet, dat de fabriek nu al dicht
moet, want er zijn nog orders tot eind
van dit jaar. Het sluiten van Wart
burg betekent dat bij de toeleveran
ciers ook nog eens bijna dertigdui
zend werknemers hun baan verlie
zen. Eén van de belangrijkste rede
nen om tot sluiting over te gaan is dat
er op iedere Wartburg 300 DM moet
worden toegelegd. Voortzetting zou
onverantwoord zijn.
De sluiting van de fabriek is ook een
klap in het gezicht van de potentiële
Wartburg-kopers, die veelal langer
dan tien jaar op een wachtlijst staan
en die nu gezien de politieke situatie
hun droom eindelijk werkelijkheid
zagen worden. Door sluiting moeten
zij het alsnog doen met een tweede
handsje.
Uitstroom
Alle goede bedoelingen en een totale
investering van ruim 1 miljard gul
den ten spijt, zal de Opelfabriek de
uitstroom niet kunnen opvangen.
Directeur Jürgen Gebhardt vertelt
dat wanneer de fabriek op volle toe
ren draait er 2500 personen werk
zaam zullen zijn. Inclusief toeleve
ranciers zal de fabriek dan werk bie
den aan zo'n vijfduizend personen.
In de nieuwe hal, die voor de pro-
duktie van de Wartburg overbodig is
geWorden en waarin Opel ruim 27
miljoen gulden heeft gestoken, wor
den nu dagelijks vijftig Vectra's geas
sembleerd. Het is wrang te ontdek
ken dat onder dezelfde kap de plaat
astvrouw
ize gastvrouw was van een zorg-
am type en dus vormde een warme
inaaltijd geen enkel probleem. Tij-
ns het 'diner' wilde zij, tot aan de
komende huilbui, best praten over
.i en over vroeger. Zij liet er geen
Werstand over bestaan dat in de
ormalige DDR het gezegde dat 'ie-
re verandering beslist geen verbe-
ing is', volop in de praktijk wordt
Dracht.
in verbeteringen hadden we zelf
dan toe ook nog maar weinig ge-
i/iel( irkt. Toen wij met de auto de voor-
alige Oostduitse grens waren ge-
PG sseerd op weg naar de autostad Ei-
ïach kwamen we van het ene op
t andere moment in een totaal an-
re wereld. Een vieze en grauwe
OI treld waar het stonk naar kolen-
'ok en pruttelende Trabi's (Tra-
ntjes) en Wartburgs. De enige op-
irkelijke verandering was dat de
kijkposten niet meer waren be-
ind en dat er zich tussen de ver-
ermiddelen opvallend veel Wes-
ma se auto's bevonden.
Ier zichzelf respecterend auto-
ïrk is nu daar vertegenwoordigd
probeert een graantje mee te pik-
n. Naast merken als Opel, BMW,
idi, Renault en Volkswagen rijden
nu ook Japanse merken zij het
meer bescheiden schaal rond.
tweedehandsmarkt maakt gou-
n tijden door. Even buiten Eise-
'■*'h heeft Rotterdammer Snelders
een filiaal geopend waar hij met
;s gebruikte Opeis, Volkswa-
Fords, Mazda's enzovoorts voor
vrij stevige prijzen aan de man
igt.
enach in Thüringen moet ooit een
1 in goeden doen zijn geweest, ge-
de kapitale woningen die er
i en waarin partijbonzen hebben
voond. Helaas zien zij er haveloos
t en zijn zonder uitzondering over
at met een grauwsluier, veroor-
tt door roet. In de loop der tijd is
De meeste mensen die in een
leasewagen rijden, doen dat
op (hoge) kosten van hun
werkgever of hun eigen be
drijf. Het bedrijfsleven is gebaat bij
kosten zekerheid en gelijkmatige
spreiding van de kosten over de ge
hele gebruiksduur. Bij normale lea
se-contracten is er voor de particulier
geen inruil met btw-verrekening
mogelijk, terwijl ook betaalde rente
niet fiscaal aftrekbaar is.
Sinds februari bieden de Lada-dea-
lers hun klanten onder de naam Sa
mara Zekerheids Plan een nieuwe
leasevorm die volgens Gremi Auto
Import in Groningen 'uitstekend ge
schikt is voor particuliere automobi
listen'.
Een telefoontje naar een plaatselijke
dealer levert het volgende voorbeeld
op: we vragen naar een Lada Samara
1300,3-deurs (rijklaar 18.500,-), zeg
gen dat we 30.000 km per jaar rijden
en een contract willen voor 24 maan
den. Het inruilen van onze (te?) oude
wagen lijkt de man geen goed idee.
„Laten we eerst maar uitgaan van
niets inruilen", begint hij zijn reken
sommetje. „Een Samara kost u dan
maandelijks 731,25; dat is inclusief
afschrijving en onderhoud, maar ex
clusief wegenbelasting en verzeke
ring. Na twee jaar kunt u de wagen
overnemen voor het restbedrag of
inruilen voor een nieuwe".
Daarna gewoon stoppen en Lada de
rug toekeren lijkt niet in het wensen
pakket van de dealer te zitten. „Daar
moeten we dan een aparte modus
voor vinden", haast hij zich te zeg
gen. Hij geeft toe dat de nieuwe lease-
vorm een soort huurkoop is, maar
dan gekoppeld aan een onderhouds
contract.
Een zakelijk leasecontract zou zo 900
gulden kosten per maand, meent hij,
inclusief btw zelfs 1100. Maar nu
blijft het toch maar zo'n 731 gulden.
Het Samara Zekerheidsplan is geba
seerd op financiële leasing en daarbij
kan een bestaande auto wèl gewoon
worden ingeruild, is de in rekening
gebrachte rente aftrekbaar voor de
inkomstenbelasting en omdat de be
werkerij van AWE is gelegen, waar
nog enige tientallen arbeiders wer
ken van wie de werkdagen zijn ge
teld. Zij worden van werken en niet-
werken slechts gescheiden door een
wand en een deur.
„Ja, het heeft weieens tot fricties on
der de werknemers van beide hallen
geleid, maar tot vechtpartijen is het
nog niet gekomen", zo bekent Geb
hardt, die zelf nog in het westelijk
deel van Duitsland woont.
Over de opbouw van de Vectra's ver
telt hij dat twee keer per week twin
tig wagons duizend Vectra-onderde-
len aanvoeren, waaronder de gespo
ten casco's, die goed verpakt in hou
ten kisten zitten. In de moderne en
goed verlichte hal worden daar dan
complete sedans van gemaakt, die
weer teruggaan naar de Opelfabriek
in Rüsselsheim, waar ook de onder
delen vandaan zijn gekomen. De eer
ste 'oostelijke' Opel Vectra liep op 5
oktober vorig jaar in het bijzijn van
bondskanselier Helmut Kohl van de
band. Voor de Vectra werd gekozen
omdat Opel met leveringsproblemen
kampte en omdat dit model zich
makkelijker liet inpassen. In de loop
van 1992 zal de Vectra plaats maken
voor de Astra en de Corsa.
Opel-AWE
Bij Opel-AWE werken op dit mo
ment 196 personen. Wie nu denkt dat
de werknemers van Wartburg ston
den te dringen om bij Opel in dienst
te treden heeft het mis. „Toen we be
gonnen hadden we nog keuze uit
8000 Wartburgmedewerkers, maar
slechts zeshonderd hebben gesollici
teerd. Wantrouwen heeft daarbij ze
ker een rol gespeeld. Vooral in het
begin waren de werknemers nogal
achterdochtig. Zo vonden ze het
vreemd dat zij hun loon niet meer di
rect in het handje kregen, maar via
de bank. Van enig wantrouwen is nu
geen sprake meer", aldus Gebhardt.
Hij vertelt dat de nieuwe assembla
gefabriek voor Opel tevens dienst
doet als proeftuin. Er wordt volgens
de Japanse methode in nauw team
verband gewerkt, waarin iedere
werknemer, onder leiding van een
teamleider, een grote verantwoorde
lijkheid heeft. Elk van de vijftien
werkstations heeft zijn eigen team.
In het systeem past dat de directeur
zijn deur de gehele dag heeft 'open
staan' voor overleg en dat er geza
menlijk wordt gegeten. Dit alles
moet leiden tot kwaliteitsverbete
ring, tot een betere motivatie van de
medewerkers en het belangrijkste:
tot tevreden klanten. Het assemble
ren wordt nu nog gedaan door twee
shifts (ploegen) waarvan de eerste
om 05.45 begint en om 14.10 eindigt,
de tweede shift begint om 14.15 en
eindigt om 22.45 uur. „Als wij succes
vol zijn dan bestaat de kans dat ons
systeem ook bij andere Opelfabrie-
ken wordt ingevoerd", aldus Geb
hardt. Wanneer het gehele fabrieks
complex klaar is zal een drieploegen-
stelsel worden ingevoerd.
Automuseum
Wat er met de oude Wartburgfabriek
in het centrum van Eisenach gaat ge
beuren is nog niet helemaal zeker,
maar dat er gebouwen gesloopt gaan
worden staat vast. Zoals ook vaststaat
dat Eisenach haar 'titel' van autostad
verliest.
Alleen het piepkleine automuseum
dat de stad rijk is zal de herinnering
daaraan levend houden. Dit 'geschie
denisboek' van de oudste autostad
van Duitsland leert dat het oudste ge
bouw uit 1896 stamt en dat in 1898
werd begonnen met de fabricage van
de Wartburg motorwagen, een rij
tuig met motoraandrijving, waarvan
er tot 1903 ongeveer 250 zijn ge
maakt. In 1907 volgde de Dixi R8,
een auto die veel weghad van de be
roemde Rolls Royce Silver Ghost. In
1927 volgde de Dixi DA 1, een kleine
tweepersoons auto met' linnen kap.
Het jaar 1929 wordt als belangrijk
jaar omschreven omdat in dat jaar de
fabriek werd overgenomen door
BMW. Vanaf dat moment werd de
Dixi voorzien van het bekende
blauwwitte BM W-embleem.
Tot juni 1952 bleef BMW in Eisenach
auto's produceren. Daarna werd het
blauwwitte embleem vervangen
door het roodwitte embleem van
EMW. Het verschil tussen de BMW's
en EMW's uit die periode zit alleen in
de kleuren en de letters B en E. Kort
daarna, we schrijven 1953, werd de
IFAF9, een op een DKW gelijkende
auto met voorwielaandrijving geïn
troduceerd. Daarvan zijn er tot 1956
38.783 gebouwd. In 1955 liep in Eise
nach de eerste auto onder de merk
naam Wartburg van de band, een
fraaie vierpersoons en vierdeurs se
dan, die op zijn beurt weer leek op de
Borgward Isabella. De IFA F9 werd
opgevolgd door de Wartburg zoals
wij hem ook kennen, een pruttelaar
met een driecilinder tweetaktmotor,
waarvan het lot nu is bezegeld.
In economisch opzicht geldt dit ook
voor Eisenach, want na het sluiten
van Wartburg bloedt deze eens zo
trotse autostad langzaam maar zeker
dood.
rijder zelf het contract sluit is er geen
sprake van de beruchte 20 (of 24
bijtelling. „Je betaalt geen manage
ment-fee voor de bijdrage van het
fiscale gedeelte", legt de dealer uit.
Zodra je je salaris opgeeft bij je Lada-
dealer, word je als klant aangemeld
bij de financier (Alcredis Bank). En
als die je niet te licht bevindt, rijd je
in no time Lada. In ons geval twee
jaar lang, net zolang als de garantie.
Alle onderhoud, de reparaties maar
ook de periodieke vervanging van
banden bijvoorbeeld, zijn tegen een
vast bedrag in het contract opgeno
men. Schade door botsingen of een
band die je zelf tegen de stoep kapot
hebt gereden, zijn wel voor eigen
kosten of voor de eigen verzekering.
Verzekering en wegenbelasting ko
men voor rekening van de leaser
zelf, omdat dat administratief goed
koper is voor het leasecontract en
omdat je daar toch meestal al voor
betaald hebt voor je inruilauto. Als je
niks inruilt hoefje ook geen aanbeta
ling te betalen. Maar inruilen levert
natuurlijk wel een lager leasetarief
op.
Ook BMW en Lancia bieden aange
paste mogelijkheden voor particulie
re leasing, maar gelet op de vele va
rianten van merken, types, privé-
omstandigheden (alleen al het aantal
autokilometers per jaar!) is het moei
lijk in te schatten of iets echt gunstig
qua prijs is. Een telefoontje naar een
willekeurig leasebedrijf levert het
volgende op: „Nee, Lada hebben we
niet in ons bestand zitten. Maar lager
dan de tarieven van de Lada-dealers
kunnen we toch nooit zitten".
Dus 731 gulden per maand is goed
koop? Een nuchtere leek rekent uit:
24 keer f 731,25 levert 17.550 op,
wat betekent dat je in die twee jaar
van het lease-contract bijna de
nieuwprijs van de Lada Samara hebt
betaald. Als leaser moet je dan nog
het restbedrag X betalen om je eige
naar te noemen.
Maar daarvoor heb je dan wel twee
jaar lang geld mogen lenen (en de
rente fiscaal afgetrokken), de relatief
hoge afschrijving van Lada onder
vangen en gratis onderhoud
genoten.-
