;)oorbraak in vredesdroom blijft nog uit
Grootste mijnenveegoperatie
sinds de Tweede Wereldoorlog
Iraanse troepen in Irak'
Nederlandse schepen
niet later terug uit Golf
pacjitENLAND
CeidócSouTont
WOENSDAG 13 MAART 1991 PAGINA 5
h' i-soldaat vermoord
(ENE Een Amerikaanse sol-
is gisteravond gedood bij een
explosie voor zijn huis in Athene.
011 aanslag lijkt het werk van de
se guerrillabeweging '17 Novem-
aldus de politie. Door de kracht
de autobom, die op afstand tot
doffing werd gebracht, werden
cheidene auto's vernield. „17 No-
ber" heeft de aanslag op de 35-ja-
Amerikaanse soldaat Ronald Ste-
prii t niet officieel opgeëist. Wel zei
as «weging verantwoordelijk te zijn
r de vernieling van vijf lege toe-
(jnbussen, eerder op de dag. Hier-
koni raakte niemand gewond. Na het
a in van Operation Desert Storm,
Cl geallieerde actie voor de bevrij-
g van Kuwayt, werden Ameri-
nse, Britse en Franse doelen in
iene meermalen bestookt.
■aal k
on k
om g]
de
gro
hist;,
Gezondheidszorg Baghdad verlamd
BAGHDAD Ziekenhuizen in Baghdad functioneren nau
welijks. Datzelfde geldt voor het ziekenhuis in de gebom
bardeerde stad Fallujah. Er zijn vrijwel geen medicijnen en
chirurgisch materiaal, alleen spoedgevallen kunnen worden
behandeld. Ook is er een enorm tekort aan brandstof en
transportmiddelen. Er zijn nog geen gevallen van cholera
waargenomen, zo meldt het team van Artsen zonder Gren
zen dat een verkennend onderzoek doet naar de medische
situatie in de Iraakse hoofdstad.
Duitsers aangeklaagd in gifgasaffaire
BERLIJN Twaalf Duitsers zijn aangeklaagd omdat ze
hebben meegeholpen aan de Iraakse gifgasproduktie. De
openbare aanklager Georg Nauth zei gisteren dat de enor
me belangstelling voor de zaak hem ertoe heeft gebracht de
aanklachten bekend te maken nog voordat de beklaagden
op de hoogte waren gesteld, hetgeen een bijna ongehoorde
stap is. „De mensen schreeuwden om het te kunnen we
ten", aldus Nauth. „De nieuwsmedia zetten ons onder zo'n
grote druk". Een van de verdachten zit in de gevangenis en
de elf anderen zijn op borgtocht vrij.
Sjevardnadze: Irak was
uit op wereldwijde crisis
MOSKOU Eduard Sjevardnadze, de voormalige
Sovjetminister van buitenlandse zaken, heeft zich tij
dens de Golfoorlog zo hard tegen Irak opgesteld, omdat
hij geloofde dat Saddam Husayn aanstuurde op een
Arabisch-Israëlisch conflict, „en zo mogelijk tot een
wereldwijde crisis". Sjevardnadze geeft deze uitleg in
een interview in het blad Moscos News. Hij stelt dat de
Golfoorlog de Sovjetunie van na de Koude Oorlog
zwaar op de proef heeft gesteld. „Wij en met wij be
doel ik de hele wereldgemeenschap hebben bewe
zen dat we kunnen samenwerken. Deze samenwerking
heeft een ramp voorkomen. We kunnen inderdaad
spreken over een nieuwe politieke orde in de wereld.
Er is groeiend vertrouwen dat agressie niet onbestraft
zal blijven. Dat beschouw ik als het belangrijkste resul
taat". Een voorwaarde voor oplossing van de proble
men in het Midden-Oosten is volgens Sjevardnadze dat
de Sovjetunie Israël officieel erkent.
Irak vraagt goud
terug aan Sudan
BAGHDAD Irak heeft Sudan ge
vraagd het uit Kuwayt geroofde goud
terug te geven dat Khartoum van
Baghdad heeft gekregen in ruil voor
zijn steun aan de Iraakse leider Sad
dam Husayn in het Golfconflict. Het
gaat om maar liefst 850 kilo goud, al
dus een bericht in de Egyptische
krant Al-Ahram.
Volgens de krant kan de bankroete
Sudanese regering niet voldoen aan
het Iraakse verzoek omdat het goud
al lang van de hand is gedaan. Al-
Ahram berichtte ook dat Saddam Ye
men een bedrag van 100 miljoen dol
lar heeft gegeven voor de steun in
het Golfconflict. Jordanië zou zelfs
200 miljoen dollar hebben ontvangen,
aldus de krant.
Bush naar
Midden-Oosten
WASHINGTON De Ame-
rikaanse president George
Bush verwacht spoedig een
bezoek te zullen brengen aan
het Midden-Oosten en daar
bij is Kuwayt „een voor de
hand liggende bestemming",
zo zei zijn woordvoerder
Marlin Fitzwater gisteren.
Fitzwater zei dat de data
voor de rondreis van de pre
sident door de Golfregio nog
moeten worden uitgekozen,
maar dat het Witte Huis al is
begonnen met de voorberei
ding ervan. Bush heeft dui
delijk gemaakt dat hij „liever
vroeger dan later" gaat, zo
zei de woordvoerder.
'an onze correspondent
Willy Werkman)
AVIV Het zal niet
ir niets zijn geweest dat
Israëli's voor het be-
van de Amerikaanse
tjiister van buitenlandse
;n, James Baker, aan
uzalem de codenaam
ed batouah een vei-
toekomst hebben
i^ozen. Want op die vei-
toekomst, dat wil zeg
de erkenning van het
'fyaansrecht van de jood-
staat in het Midden-
sten, is de Israëlische
[eideswil gebaseerd.
sd Batouah is inmiddels
ij, James Baker heeft in
afscheid „Shalom, shalom"
sepen en Jeruzalem heeft
en tot tevredenheid. Niet
lat die veilige toekomst
Israël nu gegarandeerd
zijn zover zijn we nog
niet maar omdat Ame-
i, de 'big boss' van het Mid-
-Oosten, het nu met Israël
is dat de oplossing van
conflict in het Midden
ten niet alleen draait om
'Palestijnse probleem',
maar ook om de noodzaak de
Arabische landen te brengen
tot erkenning van de joodse
En nog meer dan dat: zonder
concrete garanties op tafel te
kunnen leggen heeft James
Baker zijn Israëlische
gesprekspartners toch wel
kunnen vertellen, dat er ten
minste onder de acht Arabi
sche coalitielanden, die het of
fensief tegen Irak hebben ge
steund, toch 'wat nieuwe ge
dachten' in die richting zijn
gerezen.
Een doorbraak dus op weg
naar het door allen zo vurig
gewenste vredesproces in het
Midden-Oosten? Nou nee,
want de parallelbenadering,
waarvan nu plotseling weer
sprake is Israëlisch-Pale-
stijnse besprekingen naast Is-
raëlisch-Arabische onderhan
delingen zit verweven in
het al bijna twee jaar oude po
litieke initatief van de rege-
ring-Shamir. Een initatief, dat
ook indertijd in mei
1989 door Washington met
enthousiasme werd ontvangen,
maar dat toch een vroege dood
gestorven is, omdat de Israëli's
en de Palestijnen het niet eens
konden worden over zelfs
maar de samenstelling van de
Palestijnse onderhandelingsde
legatie.
Van praten over de beëindi
ging van de oorlogstoestand
tussen Israël en de Arabische
landen volgens het Israëli
sche initatief gelijktijdig met
de Israëlisch-Palestijnse on
derhandelingen kon toen al
helemaal niets meer terecht
komen.
Hoe redelijk de parallelbena
dering van het in feite al meer
dan honderd haar durende
joods-Arabische conflict ook is,
de kern van de zaak is toch
het feit, dat de terugkeer van
het joodse volk naar het histo
rische Beloofde Land en de
daaruit voortvloeiende stich
ting van de staat Israël ten
koste is gegaan van de oor
spronkelijke bewoners van het
toenmalige Palestina, de Pales
tijnen. De Israëlisch-Arabische
oorlogen, de terreur en het
schreeuwende vluchtelingen
probleem in het Midden-Oos
ten zijn daar allemaal het ge
volg van.
Voor de vervulling van de
vredesdroom, waarover giste
ren in Israël niet alleen James
Baker, maar ook zijn Israëli
sche gastheer David Levy zo
pathetisch sprak, zal dus de
angel uit het wespennest
moeten worden weggehaald.
En die angel heet recht op
zelfbeschikking voor de Pales
tijnen, En om een begin te ma
ken met het vredesproces is in
feite niets meer en niets min
der nodig dan een Israëlische
versie van wat indertijd de
Franse president De Gaulle
heeft gezegd tegen de Algerij
nen: „Je vous comprend", ik
begrijp u. Dat zou de intentie
verklaring kunnen zijn, waar
op de parallel-benadering van
het nu weer door de Amerika
nen toegejuichte Israëlische
initiatief van 1989 kan worden
gebaseerd. Pas als Jeruzalem
daartoe bereid zou zijn ook
dat lijkt voorlopig nog een
droom dan kan Israël
vruchten plukken van de
'nieuwe gedachten' in de Ara
bische wereld, waarover Ja
mes Baker deze week sprak.
Blijven Israëli's en Arabieren
elkaar ook na de trauma's van
de Golfoorlog op de kop slaan
met de eigen gelijkhebberig
heid, dan zal de genoemde an
gel zorgen voor meer radicalis
me, meer terreur, meer reli
gieus fundamentalisme en
meer bewapening. Op weg
naar de volgende, de zoveelste,
oorlog.
Verkleed als Indianen demonstreren jongeren van de anti-Arabische Kach-groep in Jeruzalem te-
qen het bezoek van VS-minister Baker.
3 cr\Tn- a cd
Spanje verleent
ambassadeur
van Irak
politiek asiel
(Van onze correspondent
Edwin Winkels)
MADRID De Spaanse rege
ring zal politiek asiel verlenen
aan de Iraakse ambassadeur in
Madrid, Arshad Tawfiq Ismail.
De diplomaat is de eerste offi
ciële vertegenwoordiger van
Saddam Husayn in het buiten
land die formeel afstand heeft
genomen van het bewind van
de Iraakse leider. Arshad
Tawfiq verblijft al sinds enke
le dagen op een onbekende
plaats buiten Madrid en heeft
politie-bescherming gekregen.
In Spaanse regeringskringen is
met grote verbazing gerea
geerd op het verzoek van de
ambassadeur. Arshad Tawfiq
is getrouwd met een vrouw
wier familie „een grote in
vloed en presentie" heeft in
het regime van Saddam Hu
sayn. De stap van de ambassa
deur zou een nieuw teken zijn
van de interne verdeeldheid
in de Ba-athpartij, die al jaren
de macht in Irak in handen
heeft. Slechts enkele ministers
en andere hoge functionaris
sen waren tot gisteren op de
hoogte van de 'vlucht' van de
Iraakse vertegenwoordiger in
Madrid. Toevallig verscheen
vrijdag een foto in de krant El
Mundo waarop een vertegen
woordiger van de Iraakse am
bassade te zien is op het mo
ment dat hij in de tuin van het
gebouw dozen vol papieren
verbrandt. Toen was al be
kend dat Arshad Tawfiq spoe
dig naar Irak teruggeroepen
zou worden, omdat hij openlijk
had gesteld dat de uren van
het bewind van Saddam geteld
waren. De ambassadeur zelf
bleek toen al uit de diploma
tieke vertegenwoordiging ver
trokken. Hij verblijft ergens in
Spanje in een zwaar bewaakt
hotel. De Spaanse regering
vreest voor wraakacties van
Iraakse terroristen die in
Spanje actief zijn. Volgens het
dagblad ABC staan er bij de
Spaanse inlichtingendienst
acht Iraakse 'cellen' van terro
ristische groeperingen geregi
streerd.
WL
iJine|ilte na de storm
Amerikaanse generaal Schwarzkopf en prins Khalid Bin Sultan van Saudi-Arabië hebben in de
trekkelijke stilte na de operatie Desert Storm meer tijd voor ontspanning. Op het strand van
wayt-Stad poseren ze vrolijk met een fles zand en de Kuwaytse vlag.
(Door A.H. Lind)
Met het vertrek van de
mijnenjagers Hr. Ms.
Haarlem en Hr. Ms. Har-
lingen naar het gebied
van de Arabische Golf le
vert Nederland, en met
name de koninklijke ma
rine, wederom een be
langrijke bijdrage aan het
herstellen van het vreed
zame gebruik van dit ge
bied voor de scheepvaart.
Als Hr. Ms. Zierikzee zich bij
de twee eerstgenoemde sche
pen voegt vormen de drie
schepen een volwaardig smal
deel mijnenbestrijdingsvaar-
tuigen die in de Golf een soort
continudienst kunnen draaien
door telkens ten minste twee
schepen te laten mijnenjagen
terwijl de derde' op verhaal
kan komen in een plaatselijke
haven. Hiermee zullen de
schepen onafhankelijker kun
nen opereren, hoewel samen
werking met de overige mij
nenvegers en -jagers natuur
lijk een eerste vereiste zal zijn.
Men zal zonder twijfel de coör
dinatie en het samenwerkings-
patroon vervolgen zoals lang
zamerhand gebruikelijk is tus
sen de marines van de West-
europese Unielanden. Er be
vinden zich in de Golf al vijf
Hunt-klasse mijnenjagers van
de Britse marine die over de
zelfde capaciteit beschikken
als de Nederlandse mijnenja
gers; verder zijn er nog twee
Belgische mijnenjagers van
hetzelfde type als de Neder
landse eenheden en nog vier
Amerikaanse mijnenvegers.
Voorts beschikken de Ameri
kanen over helikopters die
mijnen kunnen vegen door
middel van het slepen van een
platform over de zeeopper
vlakte. Ook de Saudische ma
rine beschikt over mijnenve
gers, maar zal deze wellicht
liever bij de hand willen hou
den voor het beschermen van
de eigen havens. Al met al zul
len er dus ten minste veertien
mijnenbestrijdingseenheden in
het gebied aanwezig zijn als
onze drie schepen aankomen.
Als daar noh bijkomt het
Westduitse eskader van vijf
mijnenvegers en -jagers plus
de twee begeleidende voor-
raadschepen die momenteel in
de Middellandse Zee opereren,
kunnen we zonder overdrij
ving stellen dat de grootste
mijnenveegoperatie van na de
Tweede Oorlog zijn beslag
krijgt.
De ervaring die de koninklijke
marine opdoet met deze opera
tie zal zeer waardevol zijn,
vooropgesteld dat de krenten
al niet door de thans in de
Golf opererende mijnenjagers
uit de pap zijn gevist. In dat
opzicht is het besluit de sche
pen te zenden wel laat geval
len. Hoe dan ook, de mijnen
die in het gebied gelegd zijn,
zijn van verschillende aard.
Naast de drijvende en veran
kerde mijnen zal men te ma
ken krijgen met grondmijnen
die veel zwaarder en gevaarlij
ker zijn dan de verankerde
mijnen. Juist voor het opspo
ren van die mijnen zijn de mij
nenjagers uitgerust met een
zeer hoog frequente onderwa-
tergeluidzender (sonar) die on
effenheden op de zeebodem
zichtbaar maakt. Daarna kan
met een onbemand duikvaar-
tuigje, voorzien van een televi
siecamera, nader onderzoek
verricht worden en zonodig
een explosieve lading naast de
mijn worden gebracht waarna
de mijn kan worden opgebla
zen. Het schip zelf wordt daar
bij uiterst nauwkeurig gema
noeuvreerd met extra voorstu
wers die het schip op zijn
plaats kunnen houden, daarbij
geassisteerd door computers.
Het is derhalve uiterst nauw
keurig en nauwgezet werk dat
slechts met geringe vaart kan
worden uitgevoerd. Onder
oorlogsomstandigheden is de
aanwezigheid van luchtdek-
king dan ook geboden. Nu er
een wapenstilstand is, is deze
dreiging nauwelijks of niet
aanwezig, maar men zal erop
beducht moeten zijn dat hierin
onder de huidige onrustige
omstandigheden verandering
kan komen. Hoewel deze kans
momenteel uiterst gering is,
zal het voor de koninklijke
marine raadzaam zijn ten min
ste een van de grotere sche
pen, de fregatten met name, in
de Golf te houden zolang de
mijnenjagers daar ook zijn.
Aangezien we nog niet weten
om hoeveel mijnen het gaat en
hoe groot het gevaarlijke ge
bied is, is het moeilijk te voor
spellen hoe lang de gehele
operatie gaat duren. De mij-
nendienst krijgt overigens zo
langzamerhand veel ervaring
in het opereren in extreeih
weer, want de Kuwaytse zo
mer is uiterst warm en kent
een zeer hoge vochtigheids
graad. Hopelijk zijn de opera
ties voor het invallen van het
hoogtepunt van die zomer, juli
en augustus, afgelopen.
Het is immers niet uitgesloten
dat de luchtvervuiling van na
delige invloed kan zijn op de
airconditioning van de sche
pen.
Dat onze marinemensen een
bijzondere tijd tegemoet gaan
staat echter buiten kijf. Onze
beste wensen vergezellen hea
(De auteur is kapitein ter zee
b.d.)
.YRUT Leden van
Iraanse oppositie, de
sple's Mujahedeen,
gisteren gezegd
[raanse legereenheden
waren binnengeval-
in een poging het
ind van Saddam Hu-
te ondermijnen of
te werpen. De Ira-
zouden daarnaast de
es van de Mujahedeen
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
in Irak willen ontmante
len.
Volgens de Mujahedeen had
den guerrillastrijders van hun
Nationale Bevrijdingsleger een
grote troepenconcentratie van
de Iraniërs in de Iraakse pro
vincie Dyallah, ten noorden
van Baghdad, aangevallen en
gedwongen tot de terugtocht.
Iran zou volgens de berichten
tactische bases op Iraaks
grondgebied hebben gevestigd.
Volgens radio Teheran waren
maandag en gisteren slachtof
fers van aanvallen met na
palm Iran binnengekomen. De
slachtoffers zouden hebben ge
zegd dat de Iraakse regerings
troepen hun toevlucht hadden
genomen tot grootschalig ge
bruik van napalm.
De 23 Iraakse oppositiepartijen
die in Bayrut vergaderen, zou
den met name van mening
verschillen over de verhou
dingen waarin ze vertegen
woordigd' zullen zijn in een
eventuele regering- of parle-
ment-in-ballingschap.
ABU DHABI De Nederlandse marineschepen die momenteel
in de Perzische Golf varen, komen in elk geval niet later dan de
voorgenomen datum van 15 mei terug in Den Helder. Dat was
de enige zekerheid die vice-admiraal jhr. H. van Foreest, bevel
hebber van de Nederlandse zeestriidkrachten, gisteren kon ge
ven tijdens zijn werkbezoek aan de drie schepen. Het bericht
over een voortijdige terugreis waarop menig bemanningslid had
gehoopt, bleef dus uit. Van Foreest, die werd vergezeld door
kroonprins Willem-Alexander, zei: „Ik zeg u toe dat als u niet
langer nodig bent in de Golf, u zo snel mogelijk terugkeert", al
dus de vice-admiraal tot de bemanningen van de Jacob van
Heemskerck, de Zuiderkruis en de Philips van Almonde.
Kroonprins Willem-Alexander begroette aan boord van de sche
pen wat oude bekenden. In 1986 voer hij als jongste officier op
het marinefregat Abraham Crijnssen, dat toen onder commando
stond van de huidige eskadercommandant in de Golf, P.C. Kok.
HET MEXICAANSE AFGODSBEELD
5 Op de 22ste mei 1861 strompelt de stuurman wanho-
g de hut van kapitein Wolter binnen. „Het Is met ons afgelopen
pitein", zegt hij, „de laatste zonswaarnemlng geeft aan dat we
s op 63 graden, 22 minuten Z.B. en 81 graden, 3 minuten W.L.
ivinden". Hij heeft zojuist de temperatuur van het water opge
iomen: om het nulpunt. „En...", vervolgt hij, „die twee Mexica
nen, onze passagiers... die zijn spoorloos verdwenen". „Verdwe
nen?" vraagt Wolter verwonderd. Maar dan tuimelt hij achter
over, want de „Fortuna" Is met een schok op een ijsberg gelo
pen. Wild van angst wijzen de matrozen elkaar op het gevaar: ze
zullen nooit meer los komen en moeten in deze barre wereld een
langzame maar zekere hongerdood sterven...
Unicef geeft
slachtoffers
Irak zes ton
DEN HAAG Unicef-Neder-
land geeft 600.000 gulden voor
de slachtoffers van de Golf
oorlog in Irak. Het bedrag is
bedoeld om de noodhulp op
gang te houden. Veel meer
geld is dringend nodig, zo
heeft Unicef gisteren bekend
gemaakt. Unicef heeft tijdens
de oorlog al hulpgoeaeren
naar Irak gestuurd. Afgelopen
zondag is begonnen met het
transport van medicijnen, vac
cins, koelkasten, watertanks
en waterzuiveringschemica-
liën. Unicef heeft vijf miljoen
gulden gevraagd aan de Ne
derlandse regering en hoopt
dat de gezamenlijke hulpor
ganisaties veel geld bijeen
brengen op hun speciale giro
nummer.
Basra
„Weg met Saddam, Saddam is een verrader", luidt de tekst op dit bord in de Zuldiraakse haven
stad Basra. Saddam Husayns boze landgenoten werden bij het bord gefotografeerd door een
Iraakse vluchteling. r
FCrO: AP
