Leden van parlement
Servië in hongerstaking
Italië speelt cynisch spel met Albanese vluchtelinge
er
UIT PROTEST TEGEN ARRESTATIE LEIDERS OPPOSITIE
Thatcher
nog steeds
een beetje
premier
PRAVDA LAAKT OORLOGSTAAI]
JELTSIN TEGEN GORBATSJOV
Sovjet-planbureau:
1991 wordt rampjaar
BUITENLAND
Ceidóe Sou/uxnt
MAANDAG 11 MAART 1991 PAGI
•n ITI
ARENA EIST OVERWINNING OP
VERKIEZINGEN EL SALVADOR
SAN SALVADOR De regerende Arena-partij zegt de gisteren
gehouden verkiezingen in El Salvador te hebben gewonnen, ter
wijl volgens de eerste uitslagen linkse partijen voor het eerst
sinds de burgeroorlog elf jaar geleden begon een sterke afvaar
diging in het parlement zullen krijgen. In een reactie op de eer
ste uitslagen zei Armando Calderon Sol, voorzitter van Arena en
burgemeester van San Salvador, dat zijn partij de meerderheid
in het Salvadoraanse parlement heeft behouden. Volgens Calde
ron komt Arena uit op 43 zetels in het nieuwe parlement, dat op
1 mei wordt geïinstalleerd. Arena heeft momenteel 32 zetels. In
het nieuwe parlement van El Salvador komen 84 afgevaardig
den, 24 meer dan in de oude volksvertegenwoordiging. De De
mocratische Convergentie, een alliantie van drie linkse partijen,
wordt volgens de eigen prognoses de derde grootste partij, na
Arena en de Christen-Democratische Partij, die van 1984 tot
1989 in El Salvador aan de macht was. Bevrijdingsfront Fara-
bundo Marti (FMLN) had in het weekeinde een bestand in acht
genomen. Bij gevechten in Islique kwamen volgens het leger
echter zeven opstandelingen om het leven.
Havel: Slowakije mag zich afscheiden Stilte ANC rond proces tegen Winnie Mandek)
PRAAG De Tsjechoslo waakse president Vaclav Havel heeft
geaccepteerd dat zijn land uiteen zou kunnen vallen. Hij liet gis
teren weten dat een referendum uitkomst moet bieden over de
vraag hoe de Slowaken denken over onafhankelijkheid. „Als
het Slowaakse volk de voorkeur geeft voor zo'n oplossing dan
heeft het het legitieme recht daartoe".
De nationalisten in Slowakije, de kleinste republiek van de
twee, roepen regelmatig dat men onafhankelijk wil worden. Ze
zeggen dat de federale regering in Praag overheerst wordt door
Tsjechen die Slowaakse belangen negeren. Publiek Tegen Ge
weld, de leidende politieke partij in Slowakije, heeft Praag altijd
gesteund in de pogingen de federatie in stand te houden. De
christendemocraten, de coalitiepartner in de Slowaakse rege
ring, dringen meer op onafhankelijkheid aan. Komende week
hebben de separatisten demonstraties georganiseerd in Bratisla
va. Tsjechoslowakije krijgt zo goed als zeker 1 miljard dollar
steun van westerse landen in de vorm van geld en goederen.
Verder zal de EG een handelsovereenkomst met het land afslui
ten De EG zelf heeft Tsjechoslowakije reeds een half miljard
dollar steun toegezegd.
(Van onze correspondent
Raymond Hasselerharm)
JOHANNESBURG Terwijl
vandaag in Zuidafrika het pro
ces tegen Winnie Mandela
wordt hervat, is de stilte van
uit het ANC opvallend. In te
genstelling tot de eerste pro-
cesdagen, enkele weken gele
den lijkt het nu naarmate de
getuigen meer details geven
over Winnie's rol, steeds rusti
ger te worden. De partijleiders
lieten zich vorige week al niet
meer zien, de demonstranten
zijn vrijwel verdwenen-en ook
Nelson Mandela liet tijdelijk
verstek gaan. De kritiek op
het ANC was de afgelopen we
ken omvangrijk en vrijwel
unaniem. De liberale Zuidafri-
kaanse krant The Star bracht
zelfs de verdwijning van een
hoofdgetuige in het proces in
verband met het ANC. Zijn
verdwijning leek het einde
van het proces te betekenen,
toen de twee overgebleven ge
tuigen niet meer durfden te
praten. Winnie Mandela wordt
beschuldigd van ontvoering en
mishandeling van kinderen.
Het ANC noemt het echter
een politieke rechtszaak. Top
man Alfred Nzo: „Het is in
strijd met de afspraken tussen
regering en ANC". Die af
spraak betreft echter alleen
JS
politieke overtredingen
geen criminele acties, [j.
Nelson Mandela probeert Vl
politieke draai aan het
te geven. Gaandeweg
ook intern het verzet teg 'z0 n
gingen om het proces eei nteri
re politieke lading te
Een aantal top-ANC'ers
nu dat de organisatie of ti Ja
afstand moet nemen van é'rde
nie Mandela totdat ha; jale
schuld wordt bewezen.
officier nieuwe bewijzen
zal de eenheid binne n",
ANC op de proef wordi on0i
steld. Cruciaal wordt d iaal
het proces leidt tot een v gden
deling van Winnie Mammae
(Vervolg van de voorpagina)
BELGRADO De presi
dentiële raad van Joego
slavië kwam gisteren in
spoedvergadering bijeen
om te spreken over de
veiligheidssituatie die ont
staan is na de massale rel
len van zaterdag.
Negentien niet-communisti-
sche leden van het Servische
parlement zijn in hongersta
king gegaan uit protest tegen
de arrestatie van de twee lei
ders van de grootste oppositie
partij; Vuk Draskovic en Jo-
van Maijanovic van de Servi
sche Vernieuwingsbeweging.
De hongerstakers eisen de on
middellijke vrijlating van de
twee en bestraffing van de re
geringsfunctionarissen die ver
antwoordelijk Zijn voor de
„politie-aanval op vreedzame
demonstranten". De Servische
Vernieuwingsbeweging en de
andere grote oppositiepartij, de
Democratische Partij, kondig
den gisteren aan het parle
ment te boycotten.
Het Joegoslavische persbureau
Tanjug meldde dat de afge
vaardigden uit de deelrepu
blieken Kroatië en Slovenië
niet bij de spoedvergadering
van de presidentiële raad van
Joegoslavië aanwezig waren,
omdat zij zich tegen het inzet
ten van de tanks hadden ge
keerd. Na afloop van de werd
een verklaring uitgegeven
waarin de raad de leiders van
Servië en het federale gezag
van Joegoslavië oproept „alle
wettelijke sancties" toe te pas
sen om herhaling van geweld
te voorkomen.
Tijdens de rellen, zaterdag tus
sen de ongeveer 100.000 anti
communistische betogers en de
politie vonden twee mensen de
dood en raakten 76 personen
gewond. De twee doden waren
een politie-agent ën een 17-ja-
rige jongen. „Belgrado zag er
uit als Bukarest", kopte de
Kroatische krant Vjesnik. In
de hoofdstad bewaakten zes
tanks het Plein van de Repu
bliek, waar zaterdag de rellen
begonnen. Waterkanonnen en
tientallen politiebusjes vol met
veiligheidsagenten stonden
ook op het Plein geparkeerd.
Bij alle belangrijke gebouwen
in Belgrado en op de hoofdwe
gen waren tevens tanks en po
litiebusjes aanwezig. De op
roerpolitie controleerde ieder
een op straat en gelastte groep
jes mensen uit elkaar te gaan.
De Kroatische afgevaardigde
binnen de presidentiële raad,
Stipe Mesic, liet weten dat de
inzet van federale troepen on
nodig was. „Het leger moet
niet de taak van de politie op
zich nemen", zei hij. „Dit was
een botsing tussen dogmati
sche bolsjevisten en democrati
sche krachten", aldus Mesic.
Tanks van het
NEW YORK De voor
malige Britse premier
Margaret Thatcher is de
schok van haar aftreden
nog niet geheel te boven
en vervalt nog steeds in
gewoontes die zij had toen
zij op Downingstreet 10
woonde.
Thatcher zei tijdens een inter
view op de Amerikaanse tele
visie dat zij als de telefoon rin
kelt verwacht dat iemand haar
verslag zal doen van een zit
ting van de Veiligheidsraad
van de VN. Toen de oud-pre
mier hoorde dat er Sovjet
tanks de Litouwse hoofdstad
Vilnius waren binnengereden
sprong zij naar eigen zeggen
uit haar stoel en realiseerde
zich pas met de telefoon in de
hand dat zij niet langer het
hoogste Britse ambt bekleedt.
En in Londen, rijdend vanaf
Whitehall naar Westminster of
naar huis, denkt zij nog steeds
dat de chauffeur aan zal stu
ren op Downingstreet.
Margaret Thatcher, die op 22
november aftrad, zei dat ze
precies vijf dagen de tijd had
om haar spullen uit Downings
treet 10 te halen. „En dan sta
je als het ware op straat. Je
vraagt je vrienden om een
kantoor en medewerkers, om
dat je die niet hebt", aldus
Thatcher. Ze gaf haar tegen
standers binnen de Conserva
tieve Partij een veeg uit de
pan. Thatcher was teleurge
steld dat haar partij niet achter
haar heeft gestaan in moeilijke
tijden. Ze noemde haar tegen
standers angsthazen.
(Van onze correspondent
Aart Heering)
BRINDISI De indruk
dat de Italiaanse regering
bewust heeft nagelaten
om de gevluchte Albane
zen die naar Italië kwa
men, tijdig te hulp te ko
men met voedsel en on
derdak, is gisteren door
Vito Lattanzio, de verant
woordelijke minister, in
direct bevestigd.
Lattanzio bracht zaterdag een
bezoek bracht aan Brindisi
zonder daarbij de toestand op
het haventerrein in ogen
schouw te nemen. Hij zei toen:
„Wij hebben nodig gevonden,
dat de Albanese bevolking
door het Italiaanse tv-journaal
zou merken, dat Italië niet de
Hof van Eden is". Om die re
den wordt de vluchtelingen
het leven dus nog beduidend
ellendiger gemaakt dan in Al
banië zelf. De twintigduizend
ongelukkigen, die met valse il
lusies de Adriatische Zee zijn
overgestoken, worden zo de
dupe van een cynisch spel van
de Italiaanse regering, die in
de toekomst nieuwe immigra
tiegolven uit Albanië en het
niet minder woelige Joegosla
vië hoe dan ook wil vermij
den.
Zodoende spelen zich nog
steeds mensonterende tafere
len af op de kade van Brindisi,
waar de situatie nog is verer
gerd door de regen die sinds
zaterdagmorgen onophoudelijk
neerbeukt. Honderden mensen
schuilen onder geïmproviseer
de, van lappen plastic gemaak
te, tentachtige bouwsels. An
deren bivakkeren in al dan
niet overdekte goederenwa
gons. Overal ligt vuil en on
danks de zeewind heerst er
een doordringende stank, een
logisch gevolg van het feit dat
er op het hele haventerrein
slechts een dames- en een
heren-wc is.
Handschoenen
De angst voor epidemieën
blijkt uit het feit, dat politiea
genten, Rode Kruis-werkers
en werknemers van een inge
schakeld desinfectiebedrijf
met handschoenen en zieken
huismaskers lopen. Er zouden
inmiddels ongeveer 330 zieke
en verzwakte Albanezen in
ziekenhuizen zijn opgenomen
Honderden tengere mannen
verdringen zich voor een en
kele bestelwagen, waar een
man voedselpakketten uit
deelt. De Albanezen worden
door een cordon van agenten
met gerichte gummiknuppels
lagen van een bestorming van
de spijswagen weerhouden. De
straten van Brindisi zijn dan
ook vol van om geld en voed
sel bedelende mannen.
Twee waarnemers van het
Hoge Commissariaat voor de
Vluchtelingen van de VN heb
ben een strikte zwijgplicht.
Hun aanwez'igheid hangt on
getwijfeld samen met de kri
tiek die de VN-organisatie
heeft geleverd op het Italiaan
se beleid.
Pas zaterdag, toen de Albanese
regering gehoor had gegeven
aan het klemmende Italiaanse
verzoek om de exodus stop te
zetten, is het leger ingescha
keld en zijn de eerste bussen
aangekomen om een deel van
de vluchtelingen in kazernes
en tentenkampen in de buurt
van Brindisi onder te brengen.
De Albanese autoriteiten heb
ben het leger naar de belang
rijkste havensteden, waaron
der Durres, gestuurd in een
poging verdere vluchters te
gen te houden. Er zijn in het
weekeinde geen meldingen
meer geweest van arriverende
Albanezen, aldus de chef van
de havenautoriteiten in Brin
disi. Gisteren is een trein met
700 Albanezen naar Sicilië
vertrokken en in de komende
dagen moeten nog eens 3000
over verschillende regio's wor
den verspreid. Een poging om
de 'Italo- Albanzezen' tot hulp
te bewegen, is mislukt. Deze
ruim 100.000 zielen tellende
gemeenschap in Sicilië en Ca-
labrië van afstammelingen
van Albanezen, is zelf straat
arm.
Tot nu toe is de zorg voor de
vluchtelingen vooral neerge
komen op de stad Brindisi zelf,
waar het gemeentebestuur alle
scholen heeft gevorderd als tij
delijke opvangplaats. De be
volking van Brindisi wordt
alom, ook door de Albanezen,
geprezen voor de geboden
hulp.
Dit weekeinde stakenj
dan duizend etnische
en Montenegrijnen uit l
zonder paspoort de grerl
Joegoslavië over, volgen
Joegoslavische perst
Tanjug. De groep zou ni
tegengehouden door All
militairen en grenswa
Het is de tweede keer de
lopen dagen dat Alb
massaal naar Joeg
vluchtten. Zwitserlan<
gisteren 50 Albanezen
grens teruggestuurd n
lië. Volgens de Zwitsei
tie, ging het om jonge
die naar Noord-Europa
De politie vreest dat dei
gevallen zich de komei
gen steeds vaker zullei
Ongeveer 500.000 mensen demonstreren in Moskou tegen Gor batsjov en voor Jeltsin
MOSKOU De commu
nistische partijkrant Prav-
da heeft de Russische pre
sident Boris Jeltsin van
daag beschuldigd van per
soonlijke politieke ambi
ties en oorlogszuchtige
taal tegen de regering van
Sovjetpresident Michail
Gorbatsjov.
„Het is verbazingwekkend
welk peil van confrontatie
men kan bereiken wanneer
men zich niet het welvaren
van het volk, niet het verster
ken van de unie, niet het ver
beteren van alle levenssferen,
maar de eigen persoonlijke po
litieke ambities ten doel stelt",
aldus de Pravda.
Jeltsin wil dat Gorbatsjov de
macht overdraagt aan de Fe-
deratieraad, waarin de presi
denten van de 15 deelrepublie
ken van de Sovjetunie zitten.
Vandaag zou het nationale
parlement van de Sovjetunie
zich buigen over Jeltsins „oor
logsverklaring" aan het com
munistische leiderschap.
In Moskou en minstens 20 an
dere steden in de Russische
Federatie gingen gisteren hon
derdduizenden ontevreden
burgers de straat op om steun
te betuigen aan de campagne
van Jeltsin. De grootste de
monstratie had plaats op het
Manezj-plein naast het Krem
lin in Moskou, waar volgens
schatting van journalisten en
een spreker ongeveer 500.000
mensen op de been waren ge
komen. Het was de grootste
betoging tegen de regering in
Moskou sinds de Oktoberrevo
lutie van 1917.
Voor het Winterpaleis in
Leningrad kwamen in stro
mende regen 70.000 betogers
bijeen en in Jaroslavl 15.000.
Ook werden demonstraties ge
meld in Sverdlovsk, Irkoetsk,
Kazan, Syktyvkar, Omsk, No
vosibirsk, Smolensk, Krasno-
jarsk en andere plaatsen. Zo
wel in Moskou als in Lenin
grad hielden de organisatoren
van de betogingen in
lingsacties voor de w
100.000 stakende mijnwe
Volgens sprekers op de b
komsten hebben mijnwi
in Koetnesk en Vorkoet;
eisen voor meer loon en 1
werkomstandigheden op;
zet om zich te concentrer
hun eis dat Gorbatsjov
aftreden.
Komende zondag wil Go
jov een landelijk refere
over het voortbestaan vi
unie houden. Zes van df^
tien republieken hebbe:De
zegd het referendum teien
boycotten, twee andere en
blieken willen er de vra;
toevoegen, of de kieze:
voorkeur geven aan on;
kelijkheid. Gorbatsjov
dat het referendum de 1 leii
van de republieken zal <5ur
gen een nieuw unieverdi
ondertekenen, waarin
voegdheden van de
overheden worden uitgi
maar een krachtige ce
regering wordt behouder
SUSKE EN WISKE
DE MYSTERIEUZE MIJN
f Jk werd in ms ten onrechte
ueroordeetd en mun wraak zal
wreed zyn de blazen fevuld
met munfas zulten allemaal
teplipf tot ontploffing komen,
i de mun zal de lucht invliegen!
1 door hel onrecht dat mij
is aangedaan
(c) Standaard Ultgeverl|/Wavery P
LONDEN De Sovjetu
nie komt dit jaar politiek
en economisch in een bo
demloze put terecht die
sterke herrinneringen zal
oproepen aan het Stalinis
tische tijdperk, waarin
hongersnood en onder
drukking hoogtij vierden.
Dat staat in een geheim
rapport van het Sovjet
planbureau Gosplan, zo
meldde BBC-televisie gis
teren.
Volgens het rapport,
zowel het Internationale Mo
netaire Fonds (IMF) als de Eu
ropese Gemeenschap reeds op
de hoogte zouden zijn, daalt
het bruto nationaal produkt
(bnp) van de Sovjetunie in
1991 met 11,6 procent. In 1990
viel het BNP 3 procent terug.
Verder zou de industriële pro-
duktie van 15 procent terug
vallen. De landbouwproduktie
zal dit jaar met 5 procent da-
Boris Fyodorov, voormalig mi
nister van financiën van de
Russische Federatie, meent dat
het land niet kan wachten tot
het Sovjet-parlement met
nieuwe wetsvoorstellen ak
koord gaat. De Europese Ge
meenschap heeft de Sovjetunie
reeds 1,75 miljard gulden steun
toegezegd in de vorm van voe
dingsmiddelen en kredieten.
Ook zal de Sovjetunie binnen
kort besprekingen beginnen
met de Wereldbank en het
IMF.
Vuur
Blootsvoet
geholpen i
een boedl
loopt een
over een li
veld van
brandend
Het gebeu
gisteren ti
een 'loop-i
vuur' festii
Tokyo, w«
aan de vc
de Takao
werd geb
voor gezo
een lang I
gezondhe