Roep in PvdA om
nieuwe 'doorbraak'
Koningin en prins wonen
dienst bij in Westerkerk
Nieuwe aanpak van
voetbalsupporters werkt
frnst
in DSM
:uikelt
iocioloog bepleit verstrekken pensioenen aan Derde Wereld
Decentralisatie bedreiging voorzieningen
iiN [NENLAND
CcidócSommot
MAANDAG 11 MAART 1991 PAGINA 3
rbod op komst tegen
T erproeven cosmetica
JWARDEN De kans is groot dat er een
.pees verbod komt op het gebruik van dier-
iven voor de cosmetica-industrie. De Euro-
ementariërs H. Verbeek en B. Beumer zei
dat zaterdag op een manifestatie tegen
(proeven voor cosmetica in Leeuwarden. De
olg( ïfestatie werd gehouden in het kader van
gaa Europese campagne voor een verbod op
bulProeven voor cosmeticabranche. Binnen-
behandelt het Europees Parlement een
gingsvoorstel van de zogenoemde Cosmeti
sch tlijn. In het voorstel staat dat het ge-
k van dierproeven moet worden beperkt
e j het niet nodig is". Dierenbeschermingsor-
adf5aties uit Europa vinden dat dit niet
*ii genoeg'gaat en willen een totaal verbod op
t iroeven in de cosmetica.
Jurv
ïrki i
Minister Maij: automobilisten
vaker rijbewijs ontnemen
DEN HAAG Minister Maij-Weggen van verkeer en
waterstaat wil strenger optreden tegen automobilisten
die een gevaar op de weg zijn. Het gaat daarbij om
mensen die geestelijk of lichamelijk niet goed meer in
staat zijn een auto te besturen of om automobilisten die
bij voortduring de regels aan hun laars lappen. Van
deze mensen moet het rijbewijs al dan niet tijdelijk
worden ingenomen. De minister stelt dit voor in het
ontwerp voor een nieuwe wegenverkeerswet, dat zij
samen met haar collega Hirsch Ballin (justitie) bij de
Kamer heeft ingediend. Het invorderen van het rijbe
wijs wegens gevaarlijk rijgedrag komt nu nog maar
sporadisch voor, ongeveer 2000 keer per jaar. Uit de
toelichting blijkt dat dit aantal moet worden opgevoerd
tot 15.000 per jaar. Aan de intrekking van het rijbewijs
kan volgens het voorstel de voorwaarde worden ver
bonden dat de bezitter het bewijs pas terugkrijgt als hij
of zij opnieuw examen heeft gedaan.
UTRECHT Voor het eerst heeft de Utrechtse gemeentepolitie
zondag de supporters van de bezoekende club, in dit geval FC
Den Haag, uitsluitend in vakken met zitplaatsen geplaatst. Deze
aanpak bleek tot een beter overzicht en een betere beheersing
van eventuele calamiteiten te leiden. Het is tussen de supporters
van Utrecht en de 400 fans van Den Haag overigens niet tot bot
singen gekomen, aldus een woordvoerder van de politie na af
loop van de wedstrijd. De naastgelegen vakken met staanplaat
sen zijn helemaal leeg gehouden. Wel zijn vier Den Haag-sup
porters aangehouden, onder meer wegens spugen. Een supporter
die stenen gooide naar de rijksweg, krijgt een proces-verbaal
wegensl poging tot zware mishandeling aan zijn broek. De vier
zijn al voorgeleid aan de Utrechtse officier van justitie en heb
ben meteen een schikkingsvoorstel meegekregen.
Twee inwoners van Utrecht zijn aangehouden. Eén van hen riep
racistische leuzen naar een zwarte politieagent.
Actie Afrika brengt
ruim 37 miljoen op
DEN HAAG De actie voor
Afrika heeft in Nederland een be
drag opgeleverd van 37,5 miljoen
gulden. Het Nederlandse volk
bracht 25 miljoen bijeen. Minister
Pronk voegde daar een bedrag
van 12,5 miljoen gulden aan toe.
De samenwerkende hulporganisa
ties stuurden al vijftien miljoen
gulden naar Ethiopië, Eritrea en
Tigray. De Sahel-landen ontvan
gen 6,7 miljoen. Voor hulp aan
Soedan is 5,8 miljoen uitgetrok
ken. De overige hulp gaat naar
Mozambique, Angola, Liberia en
Somalië. De internationale hulp
verlening blijft volgens de hulpor-
ganisateies achter.
Meer bezoekers op
kortere Hiswa 1991
AMSTERDAM Hoewel de watersporttentoon
stelling Hiswa in de Amsterdamse RAI dit jaar
een dag korter duurde dan vorig jaar zijn er toch
meer watersportliefhebbers (in totaal 114.550) een
kijkje gaan nemen. Volgens de organisatie gaf 55
procent van de bezoekers te kennen serieuze plan
nen te hebben voor de aanschaf van een water-
sportprodukt, hetgeen varieerde van een eenvou
dig kompas of zwemvest, tot een jacht. Twintig
procent van de bezoekers heeft daadwerkelijk iets
gekocht. Volgens de organisatie ging het met
name om aankopen die twee maanden waren uit
gesteld in verband met de Golfoorlog. In 1992
wordt de HISWA gehouden van 7 tot en met 15
maart. Dit jaar is de HISWA Te Water van 3 tot
en met 8 september in het nautisch kwartier in
Amsterdam.
der
!RLEN Het netto-
Itaat uit gewone be-
suitoefening van het
nieconcern DSM is in
afgelopen jaar met 22
ent gedaald tot ƒ811
joen.
e' buitengewoon resultaat in
bedroeg 47 miljoen te-
345 miljoen in 1989. De
kei owinst van DSM kwam
tijd gjaar uit op 859 miljoen,
ggl 1 miljoen (38 procent) min-
dan in het jaar daarvoor,
Jheeft het Limburgse con-
jvandaag bekendgemaakt,
netto-omzet van DSM be-
10,2 miljard,
j Is zes procent minder dan
aaa 989, toen voor 10,8 mil
s' werd omgezet. DSM
li ïjft de omzetvermindering
orz: al toe aan de deconsolida-
>an het Limburgse detail-
lelsconcern Macintosh per
ril 1990, ten bedrage van
veer ƒ800 miljoen (zeven
ent). Het bedrijfsresultaat
1990 met 21 procent te-
elopen tot 1088 miljoen.
ZVF opgegaan
Hroen Links
HAAG Aan het be-
van de Evangelische
spartij (EVP) is zaterdag
leel een einde gekomen.
5VP is opgegaan in Groen
spo is. Eerder maakten PSP
h PR om diezelfde reden of-
el een einde aan hun be-
De vierde participant in
Links, de Communisti-
"Partij Nederland (CPN),
kse i\s\in juni over haar voort-
p. Tijdens de laatste offi-
(ijeenkomst van de tien
algeleden opgerichte EVP
ireekeinde in de Amster-
se Mozes en Aaronkerk
in de resultaten bekend
licj ïaakt van een onder de on-
AV eer 1.000 EVP-leden ge-
';n referendum. Negentig
_„nt sprak zich uit voor op-
"Sfng.
Na
eenwol mogelijk
nkerverwekkend
arVl ILFT Er bestaat een gro-
kans dat steenwol, kerami-
wol en glaswol net als as-
bi kankerverwekkend zijn.
1 ordat de eerste slachtoffers
bl'j1 len, zouden deze gevaarlij-
2 dc vezelprodukten moeten
g w irden verboden, zegt de bio-
mn imicus drs. P. Swuste van
vakgroep Veiligheidskunde
de Technische Universi-
Delft.
aatd 'r
FUSIE LINKSE PARTIJEN BEPLEIT
DEN HAAG Binnen de
PvdA gaan steeds meer
stemmen op om te komen
tot een nieuwe 'door
braak'. De enorme neder
laag bij de Provinciale
Statenverkiezingen heeft
(weer) aangetoond dat een
afzonderlijke sociaal-de
mocratische partij niet
langer bestaansrecht heeft
en dat er een bundeling
moet komen van alle pro
gressieve groepen in Ne
derland, zo stellen ver
schillende vooraanstaande
PvdA'ers.
Het is Wim Meijer, oud-frac
tievoorzitter van de PvdA en
thans commissaris van de ko
ningin in Drenthe, die de pa
rallel met de na-oorlogse door
braak introduceert. Toenter
tijd poogde de SDAP linkse li
beralen en linkse christenen
aan zich te binden en zo zou
de PvdA nu moeten streven
naar eenheid met de achter
ban van D66 en Groen Links.
Anderen verwijzen naar het
ideaal van de Progressieve
Volks Partij, zoals dat in de ja
ren zeventig leefde. Dat doet
bijvoorbeeld Paul Scheffer,
medewerker van het weten
schappelijk bureau van de
PvdA, die daar wel bij aante
kent dat het zogeheten 'meer
derheidsscenario' van toen (re
geren zonder CDA en/of
VVD) moet worden opgege
ven. Oud-staatssecretaris Jan
Schaefer heeft, onder meer in
onze krant, al voorgesteld een
federatie te vormen van alle
linkse partijen en wordt daar
in nu bijgevallen door het
Tweede Kamerlid Jurgens en
de Zuidhollandse gedeputeer
de Van Heemst.
D66-leider Van Mierlo heeft
vorige week gezegd in princi
pe niets uit te sluiten, maar in
elk geval op korte termijn niet
te voelen voor een fusie van
PvdA en D66. In de jaren ze
ventig was hij zelf één van de
initiatiefnemers voor de vor
ming van een progressieve
volkspartij, maar kreeg toen -
na aanvankelijke instemming-
de PvdA niet mee. De sugges
tie van Schaefer alsnog toe te
treden tot de huidige
CDA/PvdA-coalitie heeft Van
Mierlo afgewezen omdat der
gelijke verschuivingen volgens
hem pas na verkiezingen mo
gen worden doorgevoerd.
CDA-fractieleider Brinkman
liet dit weekeinde via de
Vara-radio weten zich „zorgen
te maken over het feit dat er
in de politiek een gezelschaps
spel gaat ontstaan van wie
gaat met wie". Hij vindt dat
het er om gaat dat CDA en
PvdA elkaar niet het leven
zuur gaan zitten maken.
In het programma Capitool
heeft CDA-coryfee N. Schmel-
zer gezegd over aanwijzingen
te beschikken dat het CDA
niet van plan is 'triomferend'
gebruik te maken van zijn ste-
reke positie, verkregen door
het stemmenverlies van de
PvdA.
Een vergelijking met 1966 gaat
volgens hem maar gedeeltelijk
op. Het verschil is, volgens
Schemelzer, dat het kabinet
Lubbers/Kok aanzienlijk meer
vertrouwen geniet dan destijds
het kabinet Cals/Vondeling.
CDA-voorzitter Van Velzen
heeft zijn partijgenoten opge
roepen de PvdA niet buiten
spel te zetten.
Oudste man
De oudste man van Nederland, H. de Bijl uit Oss, vierde gisteren zijn 107e verjaardag. Met een
Klok onder de arm Kwam burgemeester E. van Veldhuizen hem feliciteren. Overigens is De Bijl niet
de oudste Nederlander. Dat oudste Nederlander is namelijk een vrouw: J. Zandstra-Giezen (108) uit
Den Haag.
FOTO: ANP
Marechaussees nemen bij het hek van Huis ten Bosch bloemen in ontvangst voor koningin Beatrix en prins Claus.
FOTO: STEPHEN EVENHUIS
AMSTERDAM Konin
gin Beatrix en prins Claus
hebben gistermorgen een
dienst bijgewoond in de
Amsterdamse Westerkerk
ter gelegenheid van hun
zilveren huwelijksfeest.
De privégasten die het
feest op Huis ten Bosch
vierden waren met het
koninklijk paar in een
touringcar naar Amster
dam gekomen.
Onder de gasten waren prinses
Margriet en mr. Pieter van
Vollenhoven, prinses
Christina en Jorge Guillermo,
prinses Juliana en prins Bern-
hard, prinses Simone, de we
duwe van prins Bernhards
broer Aschwin en het bruid-
spersoneel van 25 jaar geleden.
Volgens ds. N. ter Linden, die
de kerkdienst leidde, omvatte
het gezelschap ongeveer vijftig
personen. De Rijksvoorlich
tingsdienst kon geen verdere
toelichting verschaffen. „Als
de koningin naar de kerk gaat
is dat een privézaak en regelt
zij dat zelf", aldus een woord
voerder. Prinses Irene was in
Den Haag gebleven, waar zij
andere bruiloftsgasten in het
Mauritshuis ontving en rond
leidde langs een aantal schil
derijen.
Ds. Ter Linden zei dat de ko
ningin hem een half jaar gele
den had laten weten een
dienst te willen bijwonen bij
haar zilveren huwelijksfeest.
De komst van de koninklijke
familie was geheim gehouden
om geen mensen om oneigen
lijke redenen naar de kerk te
halen, aldus de dominee. De
kerk zat gisteren dan ook niet
voller dan normaal.
De dienst was samengesteld in
overleg tussen het koninklijk
paar en de dominee. Zo was
Kanttekeningen bij oproep
van het koninklijk paar
UTRECHT De stichting Kritisch Bosbeheer zet kanttekenin
gen bij de oproep van koningin Beatrix en prins Claus om bo
men te planten ter gelegenheid van hun zilveren huwelijksfeest.
De stichting juicht het toe dat bomen worden geplant in stede
lijk gebied, maar maant tot voorzichtigheid in natuurgebieden.
„Van bossen moet je afblijven", aldus Han Gorgels namens Kri
tisch Bosbeheer. Natuurgebieden kunnen zich zelf goed beheren.
Zij zorgen zelf voor nieuw leven. Ook dode bomen zijn nuttig,
aldus de stichting. Dode bomen bieden nog jaren een leefplaats
voor planten en dieren. Verder pleit Kritisch Bosbeheer ervoor
bomen ouder te laten worden. Zij worden te snel gekapt in Ne
derland, aldus de stichting.
gekozen voor de Bach-cantate
'Wer Dank opfert, der preiset
mieh'. Verder was het verhaal
van Naomi en Ruth in de
dienst opgenomen over de
trouw van twee mensen die
lief en leed delen. In zijn
preek besteedde Ter Linden
ook aandacht aan het zilveren
huwelijk van koningin Beatrix
en prins Claus. Tot de prins
sprak hij onder meer: „U ver
liet uw land Dit volk zou
voortaan ook uw volk zijn.
Toen de rook was opgetrokken
heeft dit volk u in zijn armen
gesloten. Het voelt zich met u
verbonden in goede en in
kwade dagen, in ziekte en ge
zondheid".
Tijdens de collecte bespeelde
de commisaris der koningin in
Flevoland, Han Lammers, het
orgel. Hij improviseerde op het
dooplied van prins Johan Fri-
so en enkele letters uit de na
men Beatrix en Claus (b.e.a en
c).
Aan het einde van de dienst
gaf ds. H.J. Kater de zegen. Hij
zegende het huwelijk destijds
in 1966 in Amsterdam in.
DE Het invoeren van
universeel ouder-
imspensioen is een vorm
ontwikkelingshulp
aar vooral de allerarm-
in in de Derde Wereld
iel aan kunnen hebben,
ichnisch en financieel is
geen enkel beletsel,
et is alleen de vraag of
Westen bereid is tot
irgelijke inkomensover-
achten.
t stelde Abram de Swaan za-
"dag in Ede tijdens het jaar-
tse congres van de Evert
irmeer Stichting, een aan de
'dA verbonden organisatie
zich met de problemen van
Derde Wereld bezighoudt,
cioloog De Swaan is auteur
ii het standaardwerk 'Zorg
de staat' over de geschiede
nis van de verzorgingsstaat.
De westerse politieke cultuur
kent in De Swaans ogen drie
grote verworvenheden: de
rechtsstaat, de representatieve
democratie en de verzorgings
staat. Het Westen probeert al
tientallen jaren om de eerste
twee over te planten naar de
Derde Wereld. „Maar de ver
zorgingsarrangementen zijn
kennelijk.een luxe die voorbe
houden moet blijven aan het
rijke Westen".
Een groot deel van de huidige
ontwikkelingshulp komt niet
terecht bij de allerarmsten,
constateert De Swaan. Het ef
fect op de lokale economieën
is dan ook vaak teleurstellend.
Door de nationale stelsels van
uitkeringen in het Westen uit
te breiden naar ontwikkelings
landen, zou ontwikkelingshulp
wel op de bestemde plek ko
men. Immers, als mensen iets
meer geld tot hun beschikking
hebben dan voor hun naakte
bestaan nodig is, gaan ze over
tot aanschaf van dingen die
het leven kunnen veraangena
men. „Zelfs een klein beetje
geld maakt al veel uit", aldus
De Swaan. „Er komt meer
geld vrij in dorpssamenlevin
gen, waardoor economische
activiteiten gaan aantrekken.
Mensen gaan gereedschap ko
pen, kleding, zaaigoed etcete-
Ontwrichting
In eerste instantie moet een
universeel uitkeringsstelsel be
perkt blijven tot ouderdom
spensioenen, meent De Swaan.
Werkloosheidsuitkeringen zul
len een te grote ontwrichting
van de arbeidsmarkt tot ge
volg hebben.
Kostbaar is het systeem niet,
zo heeft De Swaan berekend.
„De pensioenleeftijd moet na
tuurlijk niet op 65 jaar gesteld
worden, want dat halen de
meeste mensen in de Derde
Wereld niet. Je moet daarom
uitgaan van de gemiddelde le
vensverwachting; die zal veel
al tussen de 50 en 55 jaar lig
gen. De mensen die ouder
worden dan de levensver
wachting komen in aanmer
king voor een pensioen van
vier tot vijf dollar per maand.
Dat kost de wereld dan vijf
miljard dollar, een gering be
drag".
Een netwerk om de pensioe
nen bij de oude allerarmsten te
krijgen is er ook al, namelijk
de postkantoren. „Die zijn in
de meest afgelegen oorden te
vinden. Bovendien worden ze
nu ook al gebruikt om geld dat
in de steden wordt verdiend
naar familieleden in de dorpen
te krijgen. De meeste mensen
hebben dus al wat ervaring
met geldverkeer".
De Swaan heeft echter grote
twijfels bij de bereidheid van
het Westen om dergelijke in
komensoverdrachten op te zet
ten. De wijze waarop de huidi
ge nationale uitkeringsstelsels
tot stand zijn gekomen, stemt
hem wat dat betreft niet opti
mistisch. „De geschiedenis van
de verzorgingsstaat laat zien
dat de rijken alleen nieuwe
maatregelen namen als ze zich
door de armen bedreigd voel
den of als ze de armen nodig
hadden, als arbeider, als kiezer
of als soldaat.
Bedreigd
„Het Westen zou zich bedreigd
moeten voelen om uitkeringen
te verstrekken in de Derde
Wereld. Daarvan is helaas
geen sprake. De rijke landen
hebben de arme landen wel
nodig: voor hun stem in de
Verenigde Naties, voor militai
re bases en sinds kort ook door
ecologische problemen. Maar
of dat genoeg is...?"
Er is één ontwikkeling waar
het Westen wel bang voor is:
de groeiende stroom migran
ten uit Oost-Europa en de Der
de Wereld. „Wat betreft Oost-
Europa blijkt de dreiging te
werken. Er is in elk geval veel
overleg over grootscheepse
steun aan de voormalige Oost
bloklanden. Ik vrees echter
dat dat niet kan voorkomen
dat de best geschoolde Oosteu
ropeanen toch wegtrekken".
De Swaan realiseert zich dat
dat de zwakke plek is in zijn
pleidooi voor inkomensover
drachten. „Het zijn niet de
armste mensen uit de armste
landen die naar West-Europa
komen. Nee, het blijkt dat
maatregelen om de mensen te
helpen ertoe leiden dat ze dan
pas 'lastig' worden". Een op
losbaar dilemma, aldus De
Swaan. „Ik heb er in elk geval
geen weerwoord op. En het
maakt me ook erg somber".
FRANS BOSSCHER
Carrière '91
Geen carrière zonder koffertje, was de sfeer afgelopen zaterdag
op de banenmarkt Carrière '91 in Amsterdam. Organisator Inter
mediair lokte vorig jaar 12.000 hoger opgeleiden naar de Am
sterdamse RAI, een aantal dat ook dit keer moeiteloos gehaald
leek te worden. Ook niet-afgestudeerden konden zich oriënteren
op Carrière '91.
asper en hobbes
door bill waterson
VNG-DIRECTEUR KLAAS DE VRIES:
DEN HAAG De over
heveling van rijkstaken
van landelijk naar provin
ciaal en gemeentelijk ni
veau, betekent een be
dreiging voor sommige so
ciale voorzieningen. Dat
heeft Klaas de Vries,
hoofddirecteur van de
Vereniging van Neder
landse Gemeenten (VNG),
gezegd voor de Tros-radio.
De Vries is op zich geen tegen
stander van decentralisatie en
meent zelfs dat „het uitvoeren
van taken op het juiste niveau
geld kan opleveren vanwege
de efficiency-verbetering".
Maar het kabinet voegt aan de
decentralisatie een bezuini-
gings-dimensie toe, aldus De
Vries. „Het kabinet wil kor
ten, het stelt minder geld be
schikbaar voor dezelfde taken.
Dat betekent dat het gevaar
bestaat dat de lagere overheid
zullen moeten gaan snijden in
de sociale voorzieningen".
De VNG is nog niet door het
ministerie van binnenlandse
zaken benaderd over concrete
maatregelen, maar op het de
partement wordt onder meer
gedacht over de overdracht
van de volgende taken (met
een gelijktijdige korting van
vijf tot tien procent op het
budget) stadsvernieuwing,
kinderopvang, verkeersveilig
heid en bejaardenzorg.