Mensen in Kuwayt
nakken naar benzine
Europese trojka
praat in Israël
met Palestijnen
«buitenland
Ziekten
bedreigen
levens
duizenden
Irakezen
Appositie Kuwayt op
iwarte lijst al-Sabah's
Onzekerheid familie Arie Kes ondraaglijk
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Ceidaeöoirtfmt
DONDERDAG 7 MAART 1991 PAGINA 7
VN onderzoekt
wandaden Irak
JEW YORK De secretaris-ge-
ieraal van de Verenigde Naties,
favier Perez de Cuellar, zal een
icge missie naar Kuwayt sturen
>m een onderzoek in te stellen
ïaar vermeende wandaden door
Ie Irakezen tijdens hun bezetting
ran het emiraat. Ook zal worden
lekeken naar de economische
Schade. Hoofd van de missie Ab-
lulrahim Farah, een voormalige
indersecretaris-generaal van de
fN, zal ook een onderzoek instel-
en naar bezittingen die door
rak zijn geconfisceerd. De Ku
waytse regering heeft de VN ge
raagd zo'n missie te sturen.
Laatste
groep vrij
De tweede en
laatste groep
van 35 door Irak
vrijgelaten geal
lieerde krijgsge
vangenen is gis
teren in Riyad
gearriveerd. De
vijftien Amerika
nen, negen Brit
ten, negen Sau-
diërs, een Ita
liaan en een Ku-
wayti maakten
op een enkele
uitzondering na
een fitte indruk.
foto: ap
Wrak vermist
VS-toestel gevonden
KUWAYT-STAD In de Perzische
Golf, ongeveer een kilometer van de
Kuwaytse kust, is het wrak gevonden
van een Amerikaanse gevechtsvlieg
tuig dat in de Golfoorlog als vermist
was opgegeven. Het toestel had veer
tien bemanningsleden aan boord die
deel uitmaakten van de Amerikaanse
Special Forces. Het toestel was een
AC-130 Spectre, uitgerust met nacht-
zichtapparatuur en een variëteit aan
boordgeschut. Het verdween op 31 ja
nuari nadat het een kort SOS-signaal
had gegeven. Over het lot van de in
zittenden, die indertijd als „missing
in action" werden opgegeven, zijn
geen mededelingen gedaan.
Babyvoedsel
naar Kuwayt
DEN HAAG Het Neder
landse Rode Kruis heeft van
daag ruim 100.000 kilo baby
voedsel met een toestel van
Martinair naar Kuwayt-Stad
gestuurd. De zending bestaat
uit diverse soorten vloeibaar
voedsel, gedroogte groenten en
vanillevla. De hulp is mogelijk
door een EG-bijdrage van
775.000 gulden. Hoewel er in
heel Kuwayt sprake is van
voedselschaarste, heeft het
land de grootste behoefte aan
babyvoedsel. Het is de eerste
zending van het Nederlandse
Rode Kruis naar Kuwayt.
Israël: staking
verpleegkundigen
JERUZALEM Bijna 10.000 verpleeg
kundigen in 32 ziekenhuizen in Israël
hebben gisteren het werk neergelegd om
de directies te dwingen de vele overuren
die zij tijdens de 40 dagen durende Golf
oorlog hebben gemaakt uit te betalen. De
staking van het verplegend personeel is
het eerste openlijke arbeidsconflict in de
Israëlische geschiedenis en heeft een on
miskenbaar politieke dimensie, omdat de
stakers worden gesteund door de Hista-
drut-vakbeweging. waarin de oppositione
le Arbeiderspartij de dienst uitmaakt. De
meeste ziekenhuizen hadden tijdens de
oorlog een maximale personeelsbezetting
met het oog op de Iraakse raketaanvallen
en de dreiging van een aanval met gifgas.
[UWAYT-STAD De
[rootste ironie van de
(olfoorlog en de pijnlijke
ïasleep ervan is, dat in
én van de rijkste oliepro-
lucerende gebieden van
le wereld benzine nu, af-
;ezien van water, het
neest gevraagde, maar
noeilijkst te krijgen pro-
dukt is.
'erwijl de onheilspellende
warte wolk die wordt veroor-
aakt door de meer dan 500
randende oliebronnen boven
e zuidelijke buitenwijken van
iuwayt-Stad hangt, proberen
iwoners van de stad, journa-
sten en soldaten wanhopig
benzine te komen. Hoewel
e weinige pompstations die
log open zijn en relatief wei-
lig te lijden hebben gehad van
Irakezen, hun benzine gra-
weggeven, zijn er zoveel ge-
adigden dat het wel een hele
lag kan duren om een blik
'an twintig liter gevuld te
lankbare Kuwayti's fluisteren
e westerlingen, die zij op-
ïcht willen helpen, welge-
ïeende aanwijzingen toe. He-
las blijkt wanneer eenmaal
de benzine-verslindende reis
naar de genoemde bron is on
dernomen maar al te vaak dat
het een luchtspiegeling is ge
weest. Op de zwarte markt
kost twintig liter benzine 200
dollar. Medewerkers van
Amerikaanse televisiezenders
wordt meer in rekening ge
bracht. Om het probleem te
omzeilen kopen de Amerika
nen grote hoeveelheden benzi
ne in in buurland Saudi-Ara-
bië.
De moedwillige verwoesting
van de 950 Kuwaytse oliebron
nen is dermate groot dat ze al
lemaal ofwel in brand staan,
ofwel zijn opgeblazen. Volgens
deskundigen zal het tenminste
negen maanden duren voor
het bevrijde emiraat de export
van ruwe olie weer zal kun
nen hervatten.
„Niemand weet hoeveel bron
nen er precies in brand staan
omdat je er niet dichtbij kunt
komen. Overal liggen mijnen",
aldus een medewerker van de
Kuwayt Oil Company. „Een
overzicht vanuit de lucht zal
volgende week worden afge
rond en dan zullen we een
duidelijker beeld hebben voor
een aanvang wordt gemaakt
met het blus- en reparatie-
werk".
De brandende bronnen ver
oorzaken niet alleen zwarte
rookkolommen in de lucht,
maar ook een dreigend gebul
der waardoor het woestijnzand
kilometers in de omtrek trilt.
Het is misschien wel de meest
overtuigende impressie van de
hel op aarde.
Whisky
Een rijke en uitbundige inwo
ner van Kuwayt kwam een
paar dagen geleden bij de stof
fige parkeerplaats achter de
Britse ambassade in Kuwayt-
Stad met een paar flessen whi
sky die hij gul vanuit zijn auto
uitdeelde aan de aanwezigen
als bewijs van dank voor de
overwinning op Irak. Het was
een teken dat de strenge wet
ten tegen alcoholgebruik die
van Kuwayt, Saudi-Arabië,
Iran en Libië de enige droog
gelegde staten in het Golfge-
bied maken binnenkort onder
grote druk zullen komen te
staan.
Een aantal Britse officiers
heeft het vertrek uit Saudi-
Arabië al gevierd met volle
heupflessen sterke drank en
de Amerikanen hebben al een
bieraanvoer ontdekt. De wes
terse invloeden zijn er niet in
geslaagd veel te veranderen in
Saudi-Arabië, maar de grond
is vruchtbaarder in Kuwayt,
waar met relatieve nonchalan
ce wordt toegezien op de nale
ving van de islamitische regels
in de 'diwanyas', de traditione
le ontmoetingsplaatsen voor
mannen in de meeste grote
huizen.
„Er is niet genoeg orde en ge
zag om te voorkomen dat
groepen die het gemunt heb
ben op de Palestijnen in Ku
wayt door de straten schui
men, dus het lijkt me niet dat
ze ons ervan zullenkunnen
weerhouden te drinken", aldus
een Amerikaanse correpon-
dent terwijl hij een fikse teug
nam uit een fles whisky die hij
via een Kuwaytse contactper
soon in handen had gekregen.
Volgens militaire bronnen
hebben de geallieerde com
mandanten erop gestaan dat
de islamitische regels minder
streng worden als er westerse
troepen in Kuwayt moeten
blijven om de vrede te bewa
ren. In tegenstelling tot de
'mutawa' in Saudi-Arabië zijn
er geen tekenen van een Ku
waytse godsdienstpolitie die de
bevolking moslimwetten wil
opleggen. Verwacht wordt dat
Deze inwoner van Kuwayt-Stad moet zich legitimeren alvorens hij met zijn auto in de rij mag staan
om te tanken. foto: ap
wanneer de koninklijke fami
lie terugkeert alcohol verkrijg
baar zal worden via privéka-
nalen, maar dat de openbare
verkoop en consumptie van al
cohol in de vliegtuigen van de
landelijke luchtvaartmaat
schappij, Kuwait Airways,
verboden zal blijven.
Vrouwen
Hoewel Kuwayt lange tijd in
de schaduw heeft geleefd van
Saudi-Arabië, hadden de Ku
waytse vrouwen altijd meer
persoonlijke en professionele
vrijheden dan hun Saudische
zusters. Er zijn in Kuwayt
vrouwen met een positie in de
regering en velen bezitten een
eigen auto. Slechts weinig
vrouwen dragen de alles ver
hullende zwarte jurken waar
door de Amerikaanse soldaten
de Saudische vrouwen „Ninja
Turtles" gedoopt hebben, naar
de nieuwe tekenfilmrage.
De heftigheid waarmee de
vrouwen in verweer kwamen
tegen de bezetting en de toene
mende westerse invloed als re
sultaat van de bevrijding, zal
waarschijnlijk de vrouwen
emancipatie in Kuwayt nog
versnellen. Er gaan steeds
meer stemmen op dat vrouy-
wen kiesrecht moeten krijgen
bij de verkiezingen die binnen
de komende twaalf maanden
worden verwacht. Soldaten
die voor het eerst in Kuwayt
waren verbaasden zich over
de openheid van de vrouwen.
Veel vrouwen wierpen kus
handjes naar de geallieerde
troepen en sommigen flirtten
openlijk vanuit de dure wes
terse auto's waarmee ze door
de straten reden.
BAGHDAD Epide
mieën van tyfus, cholera
en meningitis kunnen in
de komende weken bij het
warmer worden van het
weer het leven van tien
duizenden mensen in Irak
gaan bedreigen, zo heb
ben VN-functionarissen
verklaard.
„Wij menen dat het land op
de rand staat van wat een
ramp kan worden, zei Ri
chard Reid, regionaal hoofd
van het VN-Kinderfonds
Unicef, in Amman bij terug
keer uit Irak. „Het aantal do
den dat het gevolg kan zijn
van alleen al één van deze
epidemieën kan dat van die
in de hele oorlog vielen al
gemakkelijk overtreffen; wij
praten over tienduizenden",
aldus Reid.
Volgens hem drinken inwo
ners van Baghdad, doordat
de normale drinkwatervoor
ziening is uitgeschakeld door
de bombardementen, water
uit de rivier de Tigris, terwijl
dit vervuild is doordat ook
de riool- en zuiveringssyste
men zijn vernietigd. Water
uit de rivier wordt door
tankwagens bij de inwoners
gebracht, maar deze hebben
geen brandstof om het te ko
ken. Volgens Reid wil UNI
CEF in de komende paar da
gen vaccins naar Irak sturen
en heeft het fonds de VN-
commissie van toezicht op
naleving van sancties tegen
Irak gevraagd de levering
van dieselolie en onderdelen
toe te staan om water te kun
nen pompen en ook de leve
ring van chloor toe te staan
om het te zuiveren.
YORK/LONDEN
Een prominente Kuwayt-
bankier beweert dat de
heersende familie van
Kuwayt een zwarte lijst
heeft opgesteld van leden
van de democratische op
positie in het land. De al-
labahs zouden moorde-
ïaars hebben ingehuurd
>m de oppositieleden te
Vermoorden.
Ibdul Aziz Sultan, president
an de Gulf Bank, de twee na
rootste bank in Kuwayt,
eeft in een interview in het
rogramma 'Nightline' van de
merikaanse televisiezender
|8,7|BC gezegd dat de democrati-
beweging gelooft dat een
Democratische
verkiezingen
KUWAYT-STAD Pre-
mier Saad Abdullah al-Sa-
bah van Kuwayt heeft de
Kuwaytse bevolking giste
ren democratische verkie-
zingen in het vooruitzicht
gesteld en gezegd dat geen
vergeldingsmaatregelen
zullen worden genomen
tegen de omvangrijke
Palestijnse gemeenschap
in het land. Eerder deze
week zei sjeik Ahmed al-
Sabah, leider van de
grootste verzetsgroep, dat
zeker 10.000 Palestijnen en
andere buitenlanders uit
gewezen zouden worden
wegens collaboratie met de
Irakezen. Buitenlanders,
onder wie Palestijnen, ma
ken naar schatting 60 pro
cent uit van de 1,7 miljoen
inwoners van Kuwayt.
aantal leden van de al-Sabah
familie huurmoordenaars
heeft rondlopen in Kuwayt.
„We hebben gehoord dat be
paalde leden in bepaalde Ara
bische landen legertjes hebben
gevormd van Kuwayti's en
huurlingen met als doel hun
bewind aan Kuwayt op te leg
gen", aldus Aziz. Hij voegde
daar nog aan toe dat de demo
cratische beweging gelooft dat
andere leden van de familie
van plan zijn de militielegers
naar Kuwayt te sturen om
prominente activisten om het
leven te brengen.
Volgens Aziz heeft een lid van
de al-Sabah familie een privé-
leger van ongeveer 3000 man.
Hij zegt deze feiten openbaar
te maken in de hoop op deze
manier geweld te kunnen
voorkomen. De berichten over
de militielegers spreken elkaar
tegen. De omvang ervan zou
tussen de 3000 en 10.000 man
liggen. Geloofd wordt dat de
milities achter de moordaan
slag zaten op Hamad al-
Jouaan, advocaat en promi
nent lid van de democratische
beweging in Kuwayt. Hij werd
vorige week donderdag neer
geschoten in Kuwayt-Stad
toen hij de deur van zijn huis
opende.
De leider van de Kuwaytse
democratische beweging in
Londen, Ahmed al-Khatib,
voormalig lid van de nationale
vergadering van Kuwayt, zegt
dat het „algemeen bekend" is
dat Syrië een trainingsbasis is
voor de militielegers. Volgens
al-Khatib is de democratische
beweging al' maandenlang op
de hoogte van het bestaan van
de legers van de al-Sabahs.
„We hebben deze informatie
een paar maanden geleden
doorgegeven aan de Ameri
kaanse en Britse regering".
SUSAN ELLICOTT
ELAINE FOGG
(c) The Times
De elfjarige Ryan (links) en de achtjarige Eric laten een foto van hun in Kuwayt verdwenen vader zien. foto. anp
VOLENDAM „De Neder
landse regering heeft de plicht
hem boven water te krijgeri, of
hij nou dood of levend is". Vo-
lendammer Jaap Kes, de broer
van de enige Nederlander die
tijdens het uitbreken van de
oorlog in Kuwayt verbleef,
verkeert in grote onzekerheid
over diens lot. Van Arie Kes
(44) is in december vorig jaar
voor het laatst een levenste
ken vernomen toen zijn brief,
met een maand vertraging, ar
riveerde in Volendam.
„De inhoud van de brief is re
delijk optimistisch maar dat
optimisme neem ik met een
grote korrel zout. Ik denk dat
hij zijn familie niet ongerust
wilde maken". Arie Kes woont
al zo'n twintig jaar in Kuwayt
waar hij een renovatie-bedrijf
bezit. In september kwamen
zijn vrouw Najma en kinderen
naar Nederland maar hij koos
ervoor in Kuwayt te blijven.
Jaap Kes: „Arie ziet Kuwayt
als zijn vaderland. Toen de
Duitsers ons land bezetten, zijn
toch ook niet alle Nederlan
ders naar Engeland gevlucht?"
De vrouw van Arie Kes weet
zeker dat haar echtgenoot
voordat de oorlog uitbrak nog
in Kuwayt verbleef. Zij woont
sinds augustus met haar twee
kinderen in Volendam, sinds
kort in haar eigen huis. Dag in
dag uit zit zij aan de televisie
gekluisterd. De onzekerheid
over het lot van Arie neemt
momenteel voor zijn familie
een bijna ondraaglijke vorm
aan. Het Rode Kruis is inge
schakeld evenals het crisis
team van het ministerie van
buitenlandse zaken in Den
Haag. Omdat er sinds enige
dagen vanuit Kuwayt de mo
gelijkheid bestaat berichten
naar het Westen te sturen
neemt het pessimisme over de
toestand van Arie „met het
uur toe". De mogelijkheid dat
Arie naar Irak is gebracht,
wordt door zijn familie zeker
niet uitgesloten. „Met zijn wes
terse uiterlijk valt hij waar
schijnlijk nogal op". De hoop
van de familie is nu vooral ge
vestigd op de terugkeer van
ambassadeur Veling naar Ku
wayt, naar verwachting eind
deze week of volgende week.
HET MEXICAANSE AFGODSBEELD
De kanonschoten brengen de wilden wel even in ver-
irring, maar zij trekken toch niet terug. Integendeel, zij herha-
i hun aanvallen en beginnen nu ook met pijlen te schieten,
fóaraan zij brandende dotten hars hebben vastgemaakt. Erg ge-
Barlijk zijn die wel niet, want de brandjes, door-het vuur veroor-
jofcakt, kunnen gauw worden uitgetrapt, maar de bemanning moet
weral tegelijk zijn. En steeds meer kano's bedreigen de „Fortu-
na". Enkele schepelingen raken gewond, want de pijlen der wil
den zijn scherp. In het dekhuis verbindt kapitein Wolter de ge
wonden zo goed en zo kwaad als het gaat, maar dan weerklinkt
opeens angstgeschreeuw. „Ze zijn aan boord!" wordt er geroe
pen. Kapitein Wolter snelt naar buiten en ja, de wilden hebben
kans gezien over de verschansing te klimmen. Een stuk of wat
staan er op de bak.
Journalisten moeten weg uit
Irak na benoeming Saddams neef
BAGHDAD De Iraakse regering heeft alle buiten
landse journalisten opgedragen het land voor morgen
te verlaten. Aangenomen wordt dat de opdracht sa
menhangt met het aantreden van de nieuwe minister
van binnenlandse zaken, Ali Hassan al-Maschid, een
neef van president Saddam Husayn.
Al-Maschid staat bekend als genadeloos. Hij was verantwoorde
lijk voor het gebruik van gifgas tegen de Kurden in Irak en be
stuurde Kuwayt tijdens de Iraakse bezetting van het emiraat.
Een Iraakse banneling in Zwitserland heeft gisteren een verkla
ring uitgegeven waarin wordt gezegd dat 21 van de 25 westerse
journalisten die in het zuiden van Irak worden vermist in be
scherming zijn genomen door het „Iraakse oppositieleger". De
anderen kunnen zijn gedood of verschuilen zien, aldus de ban
neling. Volgens de verklaring kwamen de journalisten terecht
in de gevechten tussen de Republikeinse Garde en het verzet en
raakten sommigen licht gewond.
(Vervolg
van de voorpagina)
JERUZALEM/BAGH
DAD De Europese troj
ka brengt vandaag een
bezoek aan Israël. De drie
EG-ministers van buiten
landse zaken hebben
naast leden van de Israëli
sche regering ook ontmoe
tingen met vooraanstaan
de Palestijnen, onder wie
de nationalist Faisal al-
Husseini.
De EG-trojka bestaat uit de
Luxemburgse minister van
buitenlandse zaken, Jacques
Poos, en zijn Italiaanse en Ne
derlandse collega's Gianni de
Michelis en Hans van den
Broek. Zij zullen spreken met
hun Israëlische ambtgenoot
David Levy, premier Yitzhak
Shamir en minister van defen
sie Moshe Arens. Al-Husseini
zei dat hij minister Van den
Broek volgende week opnieuw
zal spreken tijdens diens be
zoek aan Israël in het kader
van de bilaterale betrekkingen
met Nederland.
De nauwe band van de PLO
met Irak gedurende de Golf
oorlog heeft ertoe geleid dat
een discussie is ontstaan over
de geloofwaardigheid van de
PLO. Van den Broek zei vori
ge week dat de PLO maar be
ter een andere leider dan Ara
fat kan kiezen. De Israëlische
regering hoopt dat er plaatse
lijke Palestijnse leiders kun
nen worden gevonden die wil
len onderhandelen. Op die
manier hoeft de joodse staat
niet met de PLO te praten.
Zulke Palestijnse gespreks
partners zouden volgens het
plan van de regering uit 1989
via verkiezingen worden aan
gewezen. Naar de mening van
Husseini moeten de Europese
landen er bij Israël op aan
dringen dat dit land alle reso
luties van de Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties aan
vaardt. Volgens de Palestijn
kan over veel zaken worden
gesproken: de periode, het
aantal stadia enzovoort. „Als
maar één ding duidelijk is, na
melijk dat het resultaat een
Palestijnse staat is".
Het Midden-Oosten is het to
neel van druk diplomatiek
overleg. De Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
James Baker, begint morgen
aan een rondreis door de regio.
Dinsdag is hij in de joodse
staat. Husseini zei dat er geen
ontmoeting met de Ameri
kaanse minister op het pro
gramma staat. Hij was door de
Amerikanen niet uitgenodigd.
Irak
Iraakse tanks blazen huizen op
in de Iraakse stad Basra en de
militairen van de Republikein
se Garde laten lijken van de
slachtoffers op straat achter als
afschrikwekkend voorbeeld,
zo meldden vluchtelingen. Het
is de garde waarschijnlijk ge
lukt om de rebellen, die de
tweede stad van Irak enige tijd
in handen hadden, te onder
drukken. .Amerikaanse mili
taire bronnen in de Saudische
stad Riyad meldden dat de aan
Saddam Husayn trouw geble
ven elite-soldaten nu opruk
ken naar het noorden om de
opstand in Karbala, op 100 ki
lometer van Baghdad, neer te
slaan. De meeste van de hon
gerige en vaak zieke Iraakse
vluchtelingen worden niet toe
gelaten tot Kuwayt.
De EG-trojka bestaat (v.l.n.r.) uit de ministers van buitenlandse
zaken De Michelis, Poos en Van den Broek. Rechts hun Syrische
collega Farouk El Shareh, die het Europese drietal gisteren in
Damascus ontving. foto: afp
