£eidóc (Somwnt
►100
Zwaar verlies PvdA;
geen gevolg coalitie
3
9
14
Staten
ir-M:
Bush verplicht zich tot vrede Israël-Palestijnen
Ook lage opkomst in Kamer
'Nugget':
munt van
één kilo
14 Dagen Gratis
CcidócSouxant
Uitgave Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers), Postbus 11, 2300 AA Leiden, telefoon 071 - 122 244, fax 071 - 134 941 t.b.v. redactie
Directeur-hoofdredacteur: J.W.C. Leune, chef-redacteur: G.J. Onvlee.
Donderdag 7 maart 1991
82ste jaargang no. 24974
DAGBLAD
VOOR
ZUID-HOLLAND
HET WEER
Morgen in het algemeen veel
bewolking en af en toe re
gen. Minimumtemperatuur
omstreeks 10 graden. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 15
graden. Matige zuidoosten
wind, kracht 3 4.
*°4* 1/M
do» eerste honderd Amerikaanse militairen zijn vanmorgen in uitgelaten stemming uit de woestijn in
Teijudi-Arablë per vliegtuig naar de VS vertrokken. Zij hadden zeven maanden in de woestijn door-
'iracht. Het gaat om leden van de 24e gemechaniseerde infanteriedivisie, die na de Iraakse inval
'uway als eersten naar Saudi-Arabië werden gezonden en nu ook als eersten terugkeren.
FOTO: AP
WASHINGTON In een patriotti
sche speech voor het Amerikaanse
Congres heeft president Bush zich
zelf vannacht verplicht in vervolg
op de Golfoorlog een duurzame vre
desregeling te bereiken tussen Is
raël en het Palestijnse volk.
Het beginsel van territorium (voor de Pa
lestijnen) in ruil voor veiligheid (voor Is
raël) moet volgens Bush de Amerikaanse
vredesinspanning leiden.
Bush maakte duidelijk dat hij ook van Is
raël ingrijpende compromissen zal verlan
gen. De Amerikaanse president noemde
met nadruk de VN-resoluties 242 en 338,
die vragen om terugtrekking van Israël
uit de bezette gebieden. Officiële erken
ning van Israël door de Arabische buur
landen is daarbij een voorwaarde, en vol
gens Bush nu meer dan ooit mogelijk om
dat Israël en een aantal Arabische landen
in de Golfoorlog voor het eerst in de ge
schiedenis dezelfde agressor tegemoet zijn
getreden.
„De tijd is gekomen om een einde te ma
ken aan het Israëlisch-Arabische con
flict", aldus de simpele boodschap van
Bush, die een daverende ovatie kreeg van
het Congres. De president zei dat Ameri
ka geen Amerikaanse oplossing aan het
Midden-Oosten kan opdringen, maar wel
de doorslag kan geven op de weg naar een
definitieve vrede. Bush noemde geen in
ternationale vredesconferentie als moge
lijk instrument voor een regeling van het
Palestijnse vraagstuk. Nu de VS overal,
inclusief in grote delen van de Arabische
wereld, vergroot prestige geniet, lijkt het
erop dat Washington meer dan ooit zal
willen proberen zelf de architect van een
vredesregeling te worden (bijvoorbeeld
via een tweede 'Camp Daviden zich
minder dan ooit zal willen uitleveren aan
de krachten van een brede internationale
onderhandeling.
Pagina 7: Europese trojka praat in Is
raël met Palestijnen
ZUID-HOLLAND
3244804 inwoners
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De kans
op een spoedige breuk
in de regeringscoalitie
lijkt geslonken nu bij de
statenverkiezingen van
c gisteren niet alleen de
,'gs, PvdA maar ook het
>nd< CDA verlies heeft gele-
den.
Bovendien hebben de poli
tieke leiders van de twee
regeringspartijen, premier
Lubbers en vice-premier
Kok, gisteravond uitdruk
kelijk de wens geuit dat zij
hun gezamenlijke karwei
willen afmaken. De opposi
tiepartijen D66, VVD en
Groen Links menen
niettemin dat het kabinet
geen lang leven meer is be
schoren.
De klap voor de PvdA
kwam nog harder aan dan
was verwacht. De aanhang
dook onder het laagterecord
van 20,6 procent dat bij de
'tatenverkiezingen van
taart 1982 werd behaald,
'e sociaal-democraten ver
loren in vrijwel alle ge
meenten gemiddeld een
achtste van hun kiezers en
kwamen uit op een lande
lijk totaal van 20,4 procent.
Omgerekend in Tweede-
Kamerzetels betekent dit
een uitkomst van 32 ofwel
een verlies van 17 zetels. In
alle provincies tezamen ver
loor de PvdA gisteren 95
statenzetels. In de Eerste
Kamer, die in mei door de
leden van de provinciale
staten wordt gekozen, zal de
PvdA 9 van haar 26 zetels
kwijtraken.
De opiniepeilingen van de
afgelopen weken kregen
gisteren grotendeels gelijk:
zeer zwaar verlies voor de
PvdA, een klinkende over
winning voor D66 en lichte
winst voor VVD en Groen
Links. Alleen wat de resul
taten voor het CDA betreft
zaten de peilingen er naast.
De christen-democraten
was een geringe groei voor
speld, maar zij verloren ten
opzichte van de kamerver
kiezingen van 1989 ruim 2
procent ofwel drie zetels.
Het victorieuze D66 'krijgt
er 71 statenleden en 7 sena
toren bij. Als er gisteren ka
merverkiezingen waren ge
houden, zouden de demo
craten hun aantal zetels in
de Tweede Kamer verdub
belen: van 12 tot 24. De
VVD zou twee zetels win
nen (van 22 naar 24) en
Groen Links eveneens twee
(van 6 naar 8). De kleine
christelijke partijen (SGP,
GPV en RPF), die een sta
biele en trouwe aanhang
hebben, sponnen garen bij
de extreem lage opkomst.
De 6 zetels die zij momen
teel in de Tweede Kamer
bezetten, zouden er 9 wor
den, voor elke partij één er-
bij.
De opkomst was gisteren
schrikbarend laag, vooral in
St
Aant.
St.
K.
1991
stem.
1987
1989
Opkomst
51,0
1223177
63,3
77,6
PvdA
20,4
249116
33,8
31,1
CDA
26,4
323414
28,1
30,4
VVD
18,0
220819
17,5
16,9
D66
17,7
216107
7,8
9,1
SGP
5,0
61747
4,3
3,3
Gr Links
4,6
56268
4,2
3,9
RPF/GPV
3,1
37649
2,3
2,2
CD
2,1
25774
0,7
1,7
SP
1,0
12225
0,4
0,5
Groenen
0,6
7246
0,8
0,4
CP'86
0,8
9663
-
-
SAP
0,1
1251
0,1
0,0
VVP
0,2
1898
-
-
Overige
0,0
0,5
LEIDEN
111951 inwoners
Opkomst verkiezingen
sinds 1982
Gemeenteraad
1982
67,7%
Prov. Slaten
1982
67,9%
Tweede Kamer
1982
80,6%
Gemeenteraad
1986
72,5%
Tweede Kamer
1986
85,5%
Prov. Staten
1987
65,8%
Eur. pari.
1989
47,2%
Tweede Kamer
1989
80,1%
Gemeenteraad
1990
61,5%
Prov. Staten
1991
52,1%
ZUID-HOLLAND
Zetels
PvdA
CDA
SGP
Gr Links
RPF/GPV
de steden. Slechts zo'n 52
procent van alle kiesgerech-
tigden ging naar de stemlo
kalen. Nooit eerder is bij
verkiezingen voor Neder
landse politieke organen de
animo van de kiezers zo ge
ring geweest. Alleen bij de
verkiezingen voor het Eu
ropees parlement in 1989
was de opkomst nog lager:
47,2 procent.
Pagina 5: Kok wist kie
zers niet te overtuigen
Pagina 13: Historische
klap voor Leidse PvdA
Pagina 15: PvdA ontloopt
drama ook niet in de re
gio
Krappe meerderheid in Leiden
tegen vrije sluitingstijden
LEIDEN Met een uiterst krap verschil (46,2 procent te
gen en 43,7 voor) is het plan van de gemeente Leiden om
de sluitingstijden van de horeca vrij te geven per referen
dum weggestemd. Alle politieke partijen lieten gisteravond
weten de uitspraak van de Leidse bevolking te zullen res
pecteren. De vrije sluitingstijden zijn hiermee definitief
van de baan. De Leidse politici vonden deze proef met een
volksraadpleging redelijk geslaagd. Of een tweede referen
dum wordt gehouden, is nog niet duidelijk. Het onderzoek
van de Leidse universiteit wordt eerst afgewacht. Ook is
nog niet duidelijk of het referendum nu heeft bijgedragen
aan een betere opkomst voor de verkiezingen. De opkomst
voor het referendum was 46,7 procent. De opkomst voor de
statenverkiezingen was 49,6 procent.
D66 haalt in Leiden
meeste stemmen binnen
LEIDEN D66 is in Lei- houdingen, een centrum
den de grote winnaar van links college spreekt de
de verkiezingen, zo blijkt kiezers kennelijk wel aan,
uit de vertaling van de zo concludeert raadslid
uitslag van de provinciale P. Langenberg. D66 is ook
statenverkiezingen naar in Zoetermeer de ondub-
de Leidse situatie. D66 zou belzinnige winnaar gewor-
net als de PvdA tien zetels den van de verkiezingen.
PvdA-fractie-
voorzitter
Wöltgens en
partijvoorzitter
Sint luisteren
naar vice-pre-
mier Kok, in
Arnhem zijn
mening geeft
over de ver
nietigende ver
kiezingsuitslag
voor de PvdA.
St
Aant.
St.
K.
1991
stem.
1987
1989
Opkomst
49,6
43032
62,1
77,8
PvdA
23,2
9962
39,7
38,0
CDA
18,4
7919
20,1
22,1
VVD
17,1
7375
17,5
16,1
D66
23,7
10211
9,7
11.5
SGP
0,9
372
0,8
0,5
Gr Links
9,7
4161
8,8
6,9
RPF/GPV
1,4
589
1,0
1,1
CD
1,4
617
0,4
1.0
SP
2,4
1030
0,8
1,4
Groenen
1,0
413
1,1
0,5
CP'86
0,6
278
-
-
SAP
0,1
60
0,1
0,1
VVP
0,1
45
-
-
Overige
0,8
NEDERLAND
15004324 inwoners
St
Aant.
St.
K.
1991
stem.
1987
1989
Opkomst
52,1
5850038
66,1
79,9
CDA
32,6
1908762
33,0
35,3
PvdA
20,4
1195397
33,0
31,9
VVD
15,7
917724
15,5
14,5
D66
15,6
910386
6,7
7,9
Gr Links
5,2
301591
4,9
4,1
SG/GP/RP
6,0
353699
4,9
4,1
CD
1,0
61189
0,3
0,9
SP
0,9
50346
0,5
0,4
VCN
0,1
4182
-
0,1
SAP
0,1
4478
0,0
0,1
FNP
0,3
17303
0,2
-
CP'86
0,3
17280
0,0
-
OPD
0,1
4900
-
-
LPG
0,1
4338
-
-
Hendriks
0,0
592
-
-
Groenen
0,6
32439
0,6
0,3
Delta
0,1
5870
-
-
PNL
0,5
31107
0,4
-
BOF
0,4
26557
-
VVP
0,0
1898
-
-
Overige
-
0,0
0,4
FICTIEVE
ZETELVERDELING
FICTIEVE
ZETELVERDELING
1E KAMER
2E KAMER
19911987
19911987
Zetels
75 75
Zetels
150 150
CDA
27 26
CDA
51 54
PvdA
17 26
PvdA
32 49
VVD
12 12
VVD
24 22
D66
12 5
D66
24 12
Gr Links
3 3
Gr Links
8 6
SG/GP/RP
4 3
SG/GP/RP
9 6
CD
1 1
SP
1
verwerven, maar behaalde
percentueel iets meer
stemmen. Ook al heeft de
uitslag niet direct gevol
gen voor de Leidse ver-
Met het behalen
23,25% van de stemmen
kan D66 zich sinds gister
avond de grootste partij
van de groeistad noemen.
Centrum-democraten veroveren drie zetels
DEN HAAG In zeven provincies deden ze mee, in drie pro
vincies haalden ze een zetel. De Centrumdemocraten van het
kamerlid Janmaat zijn straks door de verkiezingsuitslag verte
genwoordigd in de staten van Zuid-Holland, Utrecht en Noord-
Holland. Janmaat zelf werd zowel in Noord- als Zuid-Holland
gekozen. Hij zal moeten kiezen.
De Centrumdemocraten behaalden in veel gebieden winst ten
opzichte van de vorige statenverkiezingen en de laatste kamer
verkiezingen. Ten opzichte van de laatste gemeenteraadsverkie
zingen verloor de partij hier en daar.
(eerderheid tegen naam Rijneveld
[re
JNEVELD Een meerderheid van de bevolking van de dor
ing f1 Koudekerk, Hazerswoude en Benthuizen is tegen de naam
n./i jneveld. Dat is is gebleken uit het referendum over de naam
77. t gisteren tegelijkertijd met de provinciale verkiezingen is ge-
uden. In totaal hebben 4529 inwoners zich tegen de de naam
ieveld uitgesproken. Geen bezwaar hadden 3176 inwoners,
jesplitst in de verschillende kernen hadden 3329, 670 en 530
iters in respectievelijk Hazerswoude, Koudekerk en Benthui-
rq IJl bezwaar. Geen bezwaar hadden respectievelijk 1237, 1126 en
I w 13 inwoners. Circa duizend mensen die wel voor de provinciale
hen stemden, spraken gisteren geen oordeel uit over de naam-
ving. Koudekerk, Hazerswoude en Benthuizen vormen sinds 1
'uari één gemeente die de werknaam Rijneveld heeft meege-
ultf8en De gemeenteraad had al in een eerder stadium afgespro-
dat als zich een duidelijke meerderheid zich tegen de naam
kent, er een nieuwe naamgevingsprocedure wordt begon-
Burgemeester M. Boelen opperde gisteravond het idee om
september opnieuw een referendum te houden.
(ADVERTENTIE)
BEDRIJFSKUNDE
STUDEREN IN DELFT
Heb je interesse om Bedrijfskunde
op HBO-niveau te gaan studeren?
Kom dan naar de
INFORMATIEAVOND
op woensdag 20 maart van 19.00 tot
21.30 uur. Bel 015-150250/150222
voor het programma van de introductie
lessen en de routebeschrijving.
Agrarische Hogeschool Delft,
1, Delft (noord).
DEN HAAG De lage-
opkomsttrend die zich gis
teren bij de verkiezingen
heeft geopenbaard, zette
zich vanmorgen in de
Tweede Kamer voort. Een
verbaasd VVD-kamerlid
Wiebenga moest dit tot
zijn spijt constateren toen
hij een debat met minister
Hirsch ballin van justitie
aanging.
De parlementariërs schitter
den door afwezigheid. „Te
gen de banken aanpraten",
had Wiebenga in de achtiaar
van zijn kamerlidmaatschap
nog nooit meegemaakt.
Niettemin vond hij het wel
een eer om na de verkiezin
gen als eerste woordvoerder
van Hare Majesteits oppositie
het woord tot de regering te
richten. Het debat in kwestie
ging over het uitleverings
verdrag met Canada, dat een
oud verdrag uit 1898 ver
vangt. Wiebenga zei het in
grote lijnen eens te zijn met
het nieuwe verdrag. Hirsch
Ballin vond dat prettig om te
horen. Hij zei zich te verheu
gen in „de steun van alle
aanwezigen". Toen het debat
een kwartier op gang was
druppelden de eerste kamer
leden binnen; vanaf het
spreekgestoelte nadrukkelijk
begroet door Wiebenga.
SYDNEY Australië heeft
gisteren de introductie van
een gouden munt aangekon
digd met een gewicht van één
kilogram. Deze munt, de Nug
get, wordt de grootste ter we
reld. Volgens een woordvoer
der van GoldCorp Australia,
eigenaar van de munt in
Perth, betreft het de grootste
munt in de geschiedenis. De
Nugget bestaat voor 99,99 pro
cent uit goud en draagt het
beeldmerk van een rode kan
goeroe. De nominale waarde
van de munt bedraagt 10.000
Australische dollar (f 13.398,-).
De werkelijke waarde van de
Nugget bedraagt momenteel
circa 20.362,-. De munt heeft
een diameter van 75 mm en is
12,9 mm dik. De Nugget maakt
deel uit van een reeks gouden,
zilveren en platina munten die
de Australische regering bin
nenkort op de markt brengt.
De gouden munten dienen
vooral als beleggingsinstru
ment ter vervanging van
goudharen.
Benzine en diesel
vandaag duurder
ROTTERDAM Benzine en
diesel zijn vandaag respectie
velijk drie en één cent per li
ter duurder geworden. Markt
leider Shell heeft deze verho
gingen gisteren in Rotterdam
aangekondigd. Ze zijn een ge
volg van de ontwikkelingen
op de internationale produk-
tenmarkt, aldus het oliecon-
Aan de meeste zelftankpom-
pen gelden nu literpriizen van
168 cent voor super plus lood
vrij, 164 cent voor Euro lood
vrij en 171 cent voor gelode
super. Een liter diesel gaat
106,8 cent kosten.
(ADVERTENTIE)
OPEN HUIS
MULTICOPY
Grolis kleurkopie 8 en 9 maart
VERRIJN STUARTLAAN 27. RIJSWIJK
TEL 070 3996565
28 PAGINA'S
Van de natuur is
weinig over
Gorbatsjovwint m
acht republieken /I
voor unieverdrag i
Mensen in
Kuwayt snakken
naar benzine
Eigen Huis hekelt
hypotheek-
voorwaarden
banken
Feyenoord weer
serieuze klus
Wim Jansen
Zoeterwoude
krijgt huisvuil
containers.
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE 2
BINNENLAND 3/4
VERKIEZINGEN 5/6
BUITENLAND 4/7
ECONOMIE 9
SPORT 10/11
LEIDEN/REGIO 13/14/15/16
KUNST/RTV 1?
RTV PROGRAMMAS 19
WEER/PUZZEL/MENU 19
De Partij van de Arbeid is in alle staten. Behalve
dan in de provinciale, zou je zeggen. De partij ver
loor in Zuid-Holland immers niet minder dan elf
zetels en houdt er van de negenentwintig nog maar
achttien over. Hoe bestaat het! Het CDA verloor
er ook twee. Samen dertien, waarvan er negen nu
door de winnaar D66 worden bezet. De rest gaat
naar kleine partijen. De Leidse Courant staat van
daag weer vol met staten, zoals na alle verkiezin
gen. De stoelendans om de zetels van de Gedepu
teerde Staten is inmiddels begonnen. Volg het
nieuws in de Leidse Courant, de krant waar u staat
op kunt maken.
Ik wil de Leidse courant 2 weken lang,
gratis en vrijblijvend, ontvangen.
Ik wil een proefabonnement van 5 weken.
Ik hoef voor slechts 3 weken te betalen, t.w. f. 18,50.
Noteer mij direct als abonnee.
De eerste 2 weken krijg ik de krant gratis.
Daarna wil ik betalen per:
maand f. 25,70 (met automatische betaling)
kwartaal f. 78,60
Voorl.:
Postcode/Plaats:
(voor controle op bezorging)
Telefoon:
Deze bon opsturen in een open envelop - zonder postzegel - naar
de Leidse Courant, Antwoordnummer 998, 2501 VC Den Haag
OF BEL: 071-122 244
I Indien daartoe aanleiding bestaat, kan een verzoek om een proefabonnemi
worden geweigerd.