I
geallieerde
leun voor
ltimatum
Harlingen en Haarlem
naar Perzische Golf
Italiaanse marine ernstig in verlegenheid
Israëli's vertrouwen
alleen op zichzelf en God
Verzoek om mijnenjagers kwam rijkelijk laat
Hlfoorlog
CcicLeSouatmt
ZATERDAG 23 FEBRUARI 1991 PAGINA 9
isterdams bedrijf
jit olie opruimen
HAAG Het Amsterdamse bedrijf TCA
Itechniek is ingeschakeld bij het opruimen
olievlek in de Perzische Golf. Het gaat
om olie die zich dicht onder de kust van
[Arabië ter hoogte van het eilandje Abu Ali
pt. ,,De kust daar is inmiddels opgedeeld in
!kken waarvan wij er een voor onze reke-
emen", aldus een woordvoerder. De andere
len worden door bedrijven uit andere lan-
werkt. Het Amsterdamse bedrijf pompt de
qan het wateroppervlak af en slaat de olie
ïgens op in opslagputten aan het strand. Die
feutten worden op dit moment gegraven,
fmensen van TCA zijn inmiddels al enkele
i in het gebied om de klus voor te bereiden,
landeren zijn op dit moment onderweg.
Luchthaven Maastricht ontkent
schending handelsembargo Irak
BEEK Berichten als zou via de luchthaven Maas
tricht in Beek het VN-handelsembargo tegen Irak
geschonden zijn, worden door de directie ten stellig
ste tegengesproken.
Sinds de inval in Kuwayt door Irak worden alle
vluchten van de Jordaanse Luchtvaartmaatschappij
vanaf Beek naar Amman grondig gecontroleerd, zo
deelde een woordvoerder mee.
Zodra de douane iets verdachts constateert, wordt
meteen de Economische Controle Dienst ingescha
keld. Ook het bericht dat de Jordaanse luchtvaart
maatschappij het vrachtvervoer vanaf Beek naar het
Midden-Oosten enorm zou hebben verhoogd, is vol
gens de luchthaven volledig onjuist.
Nog slechts één vliegtuig vervoert hooguit twee keer
per week vracht naar Amman. Voorheen waren dit
vier vijf vluchten per week met twee toestellen.
(Van onze correspondent
Aart Heering)
ROME De Italiaanse
marine is ernstig in ver
legenheid gebracht
door de dood van de 19-
jarige matroos Cosimo
Carlino, die onder raad
selachtige omstandighe
den in de haven van
Dubai is vermoord.
De van het bevoorradings
schip Stromboli afkomstige
Carlino werd op 13 februari
tijdens het passagieren door
een messteek in de lever
getroffen en overleed kort
daarna. De dag daarop
meldden twee andere Itali
aanse matrozen zich als ge
tuigen bij de politie. Zij ver
klaarden hoe zij van dicht
bij hadden gezien, hoe een
donkere man, vermoedelijk
een Pakistaan, Cosimo had
gestoken en daarna was ge
vlucht. De Italiaanse mari
ne nam die versie over,
waarna Carlino de media
inging als het eerste Itali
aanse i slachtoffer van de
terroristen van Saddam.
De politie van Dubai ver
trouwde het verhaal echter
niet, omdat het gezicht van
de dode marinier wonden
had vertoond die wezen op
een zware vechtpartij. Bo
vendien bleek het moord
wapen, dat het zwaarge
wonde slachtoffer volgens
de getuigen zelf uit de wond
had getrokken, onvindbaar.
Maar toen de rechercheurs
van het emiraat beide mari
niers op hun beurt wilden
ondervragen, stuitten zij op
een botte weigering van het
Italiaanse militaire com
mando, dat pas na een week
van diplomatiek getouwtrek
zijn toestemming gaf. Don
derdag sloeg een van de ge
tuigen op het politiebureau
door en verklaarde dat het
hele verhaal verzonnen
was. De moordenaar bleek
geen internationale terrorist
te zijn, maar is waarschijn
lijk een collega van Carlino,
die de twee mariniers met
hun valse getuigenis hebben
willen beschermen. In Italië
vraagt men zich nu af in
hoeverre de marine daar
van wist.
1
1
J (Vervolg van
7 de voorpagina)
_|COU/MOSKOU
U| woordvoerder van
^ptpresident Gorbats-
B Sergei Grigoriev,
ïde de verklaring van
13J gisteren in de tuin
2™]het Witte Huis een
59jjpelijke reactie op
20.rekingen die mogelijk
JJJj Saddam werden ge
wit om tijd te winnen.
381
jgjweten allemaal dat het
37] moeilijker wordt om
68 im Husayn te vertrou-
20.%n dat is waarom dit een
16^jlakmoesproef is voor de
gJlingen van Husayn", zei
I56.driev voor het Ameri-
13.0e televisiestation CNN.
Waarschuwde dat de on-
^■yaardelijke terugtrekking
3i"(jush van Saddam eist de
120-CBe leider in een vernede-
83.0 positie brengt. „De Ara-
1534 psychologie kennende,
jvan uitgaande dat hij
75^erkelijk wil samenwer-
SOlheeft Saddam iets nodig
6S.ajn gezicht te redden. In
^Mval zouden wij hem wei-
Bven om dat te doen".
51 .ifitse premier John Major
68.5i hopen dat Saddam Hu-
I3.7|zal beseffen dat het ulti-
betekent „dat wij niet
ld zijn te onderhandelen.
25ftweet nu precies waaraan
95.0geft te voldoen". Zijn mi-
van buitenlandse zaken
zei niet te verwachten
addam Husayn ermee ak-
I zal gaan, „maar wij
;en dat het juist was om
deze laatste kans volko-
jduidelijk te zijn: de tijd
i sjacheren is voorbij".
ranse minister van defen-
Jgierre Joxe zei dat het nu
^^westie van uren is voor
dat het grondoffensief tegen
de Iraakse troepen in Kuwayt
zal beginnen. Volgens de Duit
se regeringswoordvoerder Die
ter Vogel strookte het Ameri
kaanse standpunt met de reso
luties van de Verenigde Na-
Opgelucht
Israëlische regeringsfunctiona
rissen toonden zich voldaan en
opgelucht over het Ameri
kaanse ultimatum aan Irak.
„Het is duidelijk dat president
Bush leiderschap en vasthou
dendheid blijft tonen en de
coalitie tegen Saddam Husayn
langs de best mogelijke weg
blijft voeren", zei minister van
defensie Arens. Een medewer
ker van premier Shamir was
verheugd, maar waarschuwde
dat de toestand in de Golf
„met het uur verandert".
Bij de Verenigde Naties in
New York keurde Yemen het
Amerikaanse ultimatum af. De
Yemenitische ambassadeur
Abdallah Saleh al-Ashtal zei
dat een grondoorlog daardoor
dichterbij komt en „ons terug
bij af brengt". De Egyptische
ambassadeur Amre Moussa gaf
geen specifiek commentaar op
het Amerikaanse ultimatum,
maar zei dat Irak zich onmid
dellijk, volledig en onvoor
waardelijk uit Kuwayt terug
moest trekken en de belang
rijkste bepalingen van de VN-
resoluties moest naleven,
waaronder het herstel van de
regering van Kuwayt. Hij be
nadrukte dat de anti-Iraakse
coalitie ondanks de initiatie
ven van Baghdad en Moskou
intact was gebleven en geen
barsten vertoonde.
Nederland
Ook de Nederlandse regering
heeft zich achter het ultima
tum van president Bush ge-
De Amerikaanse president Bush legt de laatste hand aan een verklaring waarin hij het ultimatum
aan Irak zou aankondigen.
schaard. Volgens premier Lub
bers is het een „prima" aan
vulling op het vredesplan van
Sovjetpresident Gorbatsjov.
Het ultimatum waarover
het kabinet overigens niet was
geraadpleegd is „een goed
middel om het raamwerk van
Gorbatsjov van de nodige druk
te voorzien", aldus de minis
ter-president. Lubbers bena
drukte dat Irak zich volledig
en onvoorwaardelijk uit Irak
terug moet trekken en dat een
schemertoestand tussen wel en
niet terugtrekken voorkomen
moet worden. De druk die
Bush daartoe toepast noemde
de premier „alleszins redelijk
en geheel in lijn met de bedoe
ling van de Verenigde Naties".
voortduren van het regime-
Saddam Husayn goed voorstel
len, gezien het wapenarsenaal
van Irak en de machtshonger
van Saddam. Een staakt-het-
vuren betekent daarom „niet
alleen winst, maar ook een
restant van zorg", aldus de
premier, die stelde dat na een
einde van de Golfoorlog nog
veel diplomatieke arbeid in
het verschiet ligt.
(Van onze correspondente
Willy Werkman)
TEL AVIV „Blij?", zei
de bloemenkoopman,
„vredeskans?" Hij keek
alsof hij het in Baghdad
hoorde donderen. Rang
schikte zijn paarse chry
santen en zei: „Pas als
Saddam Husayn niet meer
De Israëli's hebben de buik
vol. Van het steeds terugke
rende luchtalarm, van de dich
te bioscopen, van de gasmas
kers, en van de met doodsdrei
gingen afgewisselde voorstel
len tot terugtrekken uit Ku
wayt. „Gisteravond nog hoor
den we die kerel zeggen, dat
zijn leger tot de laatste man
zou doorvechten", zei de bloe
menkoopman. „En nu wordt
ons ineens verteld, dat er mo
gelijk een diplomatieke oplos
sing is. Wat oplossing? Wat te
rugtrekken? Afmaken, die
Er was in Israël geen zucht
van verlichting. Wel bezorgd
heid. Want ook al gaan vooral
de inwoners van Tel Aviv, na
vijf weken Scud-aanvallen,
danig in de richting van de
geestelijke uitputting, niemand
wil verder leven met de Sad-
damfobie, die de schuilkelders,
het plakband, en de gasmas
kers tot een deel van hun le
ven heeft gemaakt.
Gisteren zei een huisvrouw,
net terug van haar vlucht naar
het buitenland. „De kinderen
moesten eindelijk weer naar
school. We konden niet langer
wegblijven. Maar ik word hier
gek. En toch ben ik niet blij,
als het tot een regeling komt",
zei ze.
„Het door de Sovjetunie en
Irak uitgewerkte voorstel be
tekent een groot gevaar voor
Israël", zei premier Shamir.
En zo vaak als de Israëli's het
oneens zijn met hun leiders, zo
eenstemmig knikken ze nu
'ja'. De raketten, de chemische
en de biologische fabrieken en
de atoomfabrieken van Sad
dam Husayn hebben hen para
noïde gemaakt. Niet de vlag
van de vrede heffen ze, maar
die van de nationale blauw
witte kleuren. Op de openbare
gebouwen, op de bruggen, op
de balkonnetjes en ook op de
supermarkt,, vlak bij de plek
waar een van de laatste Scuds
insloeg.
De huisvrouwen deden er gis
termiddag gehaast hun inko
pen. De Shabbat, de joodse
rustdag, naderde en de angst
nam weer toe. „Saddam Hu
sayn handelt als een in het
nauw gedreven kat", had de
televisie-commentator uitge
legd, en als de kat uithaalt,
kan het heel pijnlijk zijn.
Het leger heeft de anti-zenuw-
gaspillen die aan de bevolking
moeten worden uitgedeeld,
klaar liggen. De pyridostigmi
ne bromide-tabletten moeten
een keer in de acht uur inge
nomen worden, zo heeft de
Bescherming Burger Bevol
king al uitgelegd, en ze zijn
een heilzame, hoewel niet ide
ale aanvulling van de bij het
gasmaskergeleverde atropi-
nespuitje, waarmee de Israëli's
nu ook al vijf weken hun
boodschappen doen of hun
hondje uitlaten.
En dat het menens is met de
zenuwgasbezorgdheid bleek
gisteren ook uit het bericht,
dat de nationale radio- en tele
visie-omroepers intussen heb
ben geleerd, hoe zij de bevol
king moeten toespreken, wan
neer Saddam Husayn zijn ze
nuwgas of mosterdgas afvuurt.
Legerwoordvoerder Nahman
Shai, aan wiens lippen de Is
raëli's hangen, wanneer hij tij
dens weer een luchtalarm de
luisteraars kalm aanraadt
maar lekker dicht tegen el
kaar aan te gaan zitten en er
vooral op te letten, dat oma
niet te zenuwachtig wordt,
mocht trouwens dit weekeinde
ook weer niet naar huis.
Vijf weken heeft wat Israël
betreft de wereldsympathie
geduurd. Nu 'de slager' het
kan overleven, trekken de Is
raëli's zich weer terug in zich
zelf met de conclusie, dat er
toch niemand is die echt van
ze houdt en dat ze alleen op
God en zichzelf kunnen ver
trouwen.
België weigert
weer levering
van munitie
BRUSSEL België wei
gert opnieuw munitie te
leveren aan de Britten.
Ook de Fransen krijgen
geen munitie. Maar de re
gering in Brussel gaat bei
de landen wel geld geven.
Die bijdrage vormt een tege
moetkoming in de kosten die
het Verenigd Koninkrijk en
Frankrijk met hun aandeel in
de Golfoorlog maken. Om hoe
veel geld het gaat is nog niet
bekend. De giften moeten ge
zien worden „als een concrete
blijk van solidariteit met die
genen die zich, op basis van de
resoluties van de VN-Veilig-
heidsraad, inspannen om de
principes van het internatio
nale recht te doen eerbiedi
gen", aldus de regering. Dat
België weigert munitie te leve
ren heeft te maken met de
verscheurdheid in de regering.
De socialisten verzetten zich
met hand en tand tegen de le
vering van oorlogsmateriaal.
Extra uitzendingen
op Nederland 3
HILVERSUM De gezamen
lijke omroepen verzorgen van
daag via Nederland 3 twee ex
tra uitzendingen rond de af
loop van het ultimatum aan
Irak in verband met de grond
oorlog.
De uitzendingen zijn van 17
tot 18.30 uur en van 22.30 tot
23 uur. Om 18 uur Nederland
se tijd loopt het ultimatum af.
Mocht Irak zich eerder uit Ku
wayt terugtrekken, dan be
richten het NOS-journaal en
de gezamenlijke omroepen
hierover zo snel mogelijk op
Nederland 3.
Saddam schreef
'Unser Kampf'
BERLIJN Het is al jaren
uitverkocht en nergens meer
te krijgen, maar het bestaat:
'Unser Kampf' van de Iraakse
president Saddam Husayn. De
Hamburger Rundschau en de
Berliner Morgenpost maakten
gisteren melding van het be
staan van dit boek, dat in 1977
in Genève in het Duits en
Arabisch werd gedrukt. Het
gaat om een verzameling rede
voeringen en vraaggesprek
ken, waarin Saddam, die toen
nog geen president was, drie
politieke basisprincipes uiteen
zet. Oorlog, nummer een, is in
Saddams visie het meest geëi
gende middel om Arabische
solidariteit tegenover het Wes
ten te kweken. Als tweede be
leidsvoornemen noemt hij het
uiteenspelen van Japan, de VS
en Europa door middel van
een slimme oliepolitiek. Derde
en laatste doel is de bevrijding
van Palestina.
rikaanse militairen in de Saudische woestijn zoeken dekking achter een heuveltje, terwijl hun
ga's van de landmacht Iraakse doelen bestoken.
PflTD- APP
SKE EN WISKE
I DE HWiri6F5T0m OUDE tlJM/WÓFn no
ff me noen twnn noeujtf voonu/r
DE MYSTERIEUZE MIJN
(c) Standaard Uitgeverlj/Wavery Pro
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabi
net heeft gisteren besloten
de mijnenjagers Harlingen
en Haarlem naar het
Golfgebied te sturen. De
schepen zullen daar over
zes weken aankomen. Het
kabinet voldoet hiermee
aan een Amerikaans ver
zoek. De Nederlandse bij
drage is vooral van bete
kenis voor het ruimen van
zeemijnen na afloop van
de Golfoorlog. Daartoe
zijn beide mijnenjagers
ook het best uitgerust.
Dat betekent dat de Harlin
gen en Haarlem in elk geval
op reis gaan, ook al trekt
Irak zich dit weekeinde te
rug uit Kuwayt en kan de
Golfoorlog worden beëin
digd, aldus premier Lubbers
gisteren op zijn wekelijkse
persconferentie. Zonodig zul
len beide mijnenjagers ook
deelnemen aan oorlogsopera
ties ten behoeve van de in
ternationale coalitie in de
Golf.
De Harlingen en Haarlem
zijn in beginsel uitgerust
voor operaties in Europese
wateren. Daarom zijn enige
militaire aanpassingen nood
zakelijk. Mede daardoor zul
len de schepen pas over on
geveer tweeëneenhalve
week kunnen vertrekken.
Dan hebben zij nog circa drie
weken nodig om in het Golf
gebied te arriveren.
Bij de uitzending van de
twee schepen zijn ongeveer
honderd militairen betrok
ken. De extra kosten die met
de operatie zijn gemoeid be
dragen een miljoen gulden
eenmalig en per maand ruim
600.000 gulden. De Harlingen
en de Haarlem worden be
mand met de bemanningen
van twee andere mijnenja
gers, de Willemstad en
Vlaardingen. Het ministerie
van defensie heeft daartoe
besloten omdat op deze wijze
de meest geoefende beman
ningen terecht komen op
schepen die het beste mate-
rieelgereed zijn. De Harlin
gen en de Haarlem hebben
onlangs nog een onderhouds
beurt gehad.
Mijnenjagers zoeken met hun
sonar voor het schip uit de
zeebodem af. Stuit men op
een voorwerp dan wordt een
draadgeleid onderwatervaar
tuig, de PAP (Poisson Auto
Propulsé), voorzien van een
camera en een vernietigings
lading naar de vermoedelijke
mijn gestuurd om opnamen
te maken. Die worden in de
commandocentrale op de ja
ger geanalyseerd. Blijkt het
om een mijn te gaan dan laat
de PAP de vernietigingsla
ding zakken en wordt de
mijn, nadat de PAP is terug
getrokken, tot ontploffing
gebracht.
De twee Nederlandse mijnenja
gers uit de Alkmaarklasse die
naar de Golf gaan, zijn de
Haarlem (M853) (foto boven)
en de Harlingen (M854).
FOTO: ANP
(Door A. H. Lind)
DEN HAAG De Neder
landse mijnenjagers Har
lingen en Haarlem die op
verzoek van de VS in de
Perzische Golf gaan assis
teren bij het mijnenrui-
men, zullen de vaarroutes
vrijmaken nabij de Ku-
waytse kust.
Het is merkwaardig dat dit
verzoek pas eergisteren door
Amerika werd gedaan. Men
kon immers verwachten dat in
de buurt van de Kuwaytse wa
teren het mijnengevaar ruim
schoots aanwezig is. Men was
ervan op de hoogte dat Irak
beschikte over duizenden mij
nen van diverse soorten ter
wijl ook nog restanten van
mijnenvelden uit de oorlog
tussen Iran en Irak aanwezig
zullen zijn. Hoewel de Ameri
kanen met hun mijnenveeghe
likopters, versterkt door En
gelse mijnenjagers en mijnen
vegers van de Saudische mari
ne, nu beter voorbereid waren
dan ten tijde van de oorlog
tussen Iran en Irak, heeft het
toch moeten duren tot de eer
ste schepen (de Princeton en
de Tripoli) op een mijn liepen
alvorens om meer assistentie
te vragen. Wat dat betreft
heeft de hele besluitvorming
veel weg van de roep om assis
tentie toen de door de Ameri
kanen overgenomen Kuwayt
se tanker Bridgeton tijdens de
Iran-Irak-oorlog op een mijn
Tezamen
Het is in zekere zin ook merk
waardig dat de Nederlandse
regering en de Koninklijke
Marine zich niet in een eerder
stadium hebben voorgenomen
mijnenbestrijdingsvaartuigen
naar dit gebied te zenden. Te
meer omdat de eigen eenhe
den tenslotte werd toegestaan
in het mijnengevaarlijke ge
bied te gaan opereren tezamen
met de Amerikaanse vlooteen-
heden.
Hoe dan ook, het verzoek van
de VS komt zeker te laat met
oog op een eventuele geplande
landing ter ondersteuning van
een landoperatie, omdat de tijd
die nodig is om de schepen uit
te rusten, de bemanningen
voor te bereiden en de extra
voorzorgen op bewapeningsge-
bied te nemen plus de over
tocht naar de Perzische Golf
zeker in totaal zes weken in
beslag nemen.
De enige schepen die er bin
nen ongeveer twee weken
hadden kunnen zijn, zouden
de mijnenjagers Alkmaar en
Zierikzee zijn. Maar dat zou
dan wel enig kunst- en vlieg
werk hebben gevergd want
deze schepen zijn al in het
westelijk deel van de Middel
landse Zee als onderdeel van
het NAVO-eskader, de Stan
dard Naval Force Channel.
Dat eskader versterkt de
NAVO-eenheden aldaar, die
de marineschepen vervangen
die naar de Golf zijn vertrok-
Het Amerikaanse verzoek
wijst er overigens wel op dat
de VS de Nederlandse mijnen-
bestrijdingscapaciteit hoog in
schatten, iets waar de marine
trots op mag zijn.
(De auteur is kapitein ter zee
bd)
