Genland
ussenbalans tekenend voor fatalisme bij PvdA
^iets mag routine worden
Politiek
Partij
Parlement
Belastingverhoging
iet de schuld van CDA
Ceidóe Couootit
ZATERDAG 23 FEBRUARI 1991 PAGINA 5
:AAG „Al zet
3 de hele bevol-
water en brood,
l zal hij een goede
iuitslag halen",
imerking van oud-
dsbestuurder
los tijdens een ver-
g van de PvdA-
is tekenend voor
rusting die zich
heeft gemaakt
mmige sociaal-de-
n rond het Bin-
Hoewel er nog
tine twee weken te
tot de dag van de
erkiezingen, heb-
zich neergelegd bij
Igende stembusne-
van hun partij.
[isme is gebaseerd op
iepeilingen, die steeds
e melden: groot verlies
PvdA en lichte winst
isatie voor het CDA.
kele socialist wordt
eleens opstandig van.
len toch samen in het
waarom doen wij het
kH|echt en doet het CDA
goed?". Maar anderen,
enk Vos, vinden dat
e moeite. Wat hen be
at strijden tegen Lub-
[jk aan vechten tegen
De veronderstelde onaantast
baarheid van premier Lubbers
lijkt ook de reden te zijn waar
om de PvdA-ministers onder
leiding van Wim Kok uitein
delijk toch vrij gemakkelijk
akkoord gingen met bepaalde
passages in de Tussenbalans.
Anders is het moeilijk ver
klaarbaar dat een kabinet met
sociaal-democraten de huren
en de tram- en bustarieven de
pan uit doet rijzen.
Hoe zou een bijstandsmoeder
die op de PvdA heeft gestemd
zich gevoeld hebben bij het le
zen van dit soort berichten?
Heeft zij er iets aan dat ter
compensatie van het koop
krachtverlies de belastingvrije
voet met zeshonderd gulden
wordt verhoogd? Waarschijn
lijk niet. Een uitkeringstrek
ker heeft doorgaans een zo
mager inkomen dat zij of hij
helemaal geen belasting be
taalt en dus ook niet minder
kan gaan betalen'.
Illusie
En wat moeten arbeiders den
ken die in bedrijven werken
waar de directeuren steeds ho
gere salarissen en de aandeel
houders steeds dikkere divi
denden ontvangen? Het kabi
net wil dat de mannen op de
werkvloer de komende drie
jaar nog slechts de 'koop-
krachtbehoud-lijn' volgen.
Zelfs FNV-voorzitter Johan
Stekelenburg, die de laatste
tijd alles in het werk stelde om
zijn voorganger Wim Kok te
steunen, realiseert zich de on
mogelijkheid van deze eis van
het kabinet. „Het is een illusie
te denken dat wij bij een ver
dere groei van de economie en
de winsten op de nullijn gaan
zitten, zeker niet als er geen
stevig werkgelegenheidsbeleid
wordt gevoerd".
De enige 'arbeidsmarktmaat
regelen' die de FN V-chef in de
Tussenbalans heeft aangetrof
fen, sturen zijns inziens precies
de verkeerde kant op. Het ka
binet wil negenduizend banen
bij de rijksoverheid schrappen
en is bovendien van plan de
vut-leeftijd weer te verhogen.
Ook het met veel tamtam ge
lanceerde plan ter bestrijding
van ziekteverzuim en arbeids
ongeschiktheid vermag geen
enthousiasme te wekken bij de
voorzitter van de grootste vak
centrale. „Tachtig procent van
de maatregelen moet worden
getroffen door werkgevers en
werknemers". Stekelenburg
voorziet dat dit voor de werk
gevers reden zal zijn achter
over te blijven leunen. Zelfs
met boetes zullen zij niet in
beweging te krijgen zijn, ver
wacht hij.
Velen vragen zich af waarom
Wim Kok zich kennelijk zo
weinig geweerd heeft. Is ook
de leider van de PvdA aange
tast door de gedachte dat het
CDA oppermachtig is? Het
lijkt er verdacht veel op. Men
leze de volgende uitspraak van
een anonieme PvdA-minister
in het weekblad Vrij Neder
land: „Wim realiseert zich dat
we als sociaal-democratie in
een kwetsbare internationale
trend naar beneden zitten.
Vuurwerk bij de Tussenbalans
leek hem daarom zinloos".
Scepter
Als Kok er niet op uit is het
CDA concurrentie aan te
doen, wat is dan wel zijn stre
ven? Een goed beheerder zijn
van de nationale schatkist en
zich op die manier opwerpen
als dè kandidaat voor de op
volging van Lubbers als minis
ter-president, zegt zijn omge
ving. Men wijst erop dat Lub
bers over hooguit twee a drie
jaar politiek Den Haag zal ver
laten. Tegen die tijd wil Kok
in de ogen van het Nederland
se volk het imago van een
tweede Drees hebben opge
bouwd.
Maar er is nog meer nodig.
Kok kan de scepter alleen
maar overnemen als zijn partij
opnieuw aan de regering mag
deelnemen. Die kans is het
grootst als de PvdA in de
gunst blijft bij het CDA. Daar
voor is een positieve houding
van Kok tegenover Lubbers
vereist. Deze laatste zal im
mers grote invloed hebben op
de partnerkeuze van zijn partij
bij de volgende kabinetsforma
tie. Welnu, over de eerste man
van de PvdA behoeft Lubbers
zich niet te beklagen. Bij de
presentatie van de Tussenba
lans bijvoorbeeld ontkende
Kok met klem dat hij zich ooit
getergd had gevoeld door de
minister-president.
Een opmerkelijke uitspraak,
omdat de vice-premier daar
mee zijn tweede man Thijs
Wöltgens liet vallen als een
baksteen. Tot twee keer toe
had de bebaarde fractieleider
tijdens de discussie over de
Tussenbalans een voorstel van
Lubbers „een provocatie" ge
noemd. Daarbij ging het ten
eerste om de sociale uitkerin
gen, die de premier nog slechts
'waardevast' wilde maken (al
leen de prijsstijgingen volgen)
in plaats van welvaartsvast
(koppeling aan het algemene
loonpeil). De tweede provoca
tie was volgens Wöltgens het
proefballonnetje van de pre
mier om een verplicht eigen
risico in te voeren voor de
nieuwe basisverzekering tegen
ziektekosten.
Beide plannen staan haaks op
het programma van de PvdA
en -nog belangrijker - op het
regeerakkoord. Wöltgens werd
er dan ook zo woedend over
dat hij zelfs met een kabinets
crisis dreigde: „Een kabinet
met de PvdA waarin het eer
lijk delen niet voorop staat,
heeft geen bestaansrecht".
Levensgevaarlijk
Wöltgens beseft ook dat een
grote nederlaag bij de staten
verkiezingen levensgevaarlijk
kan zijn voor zijn partij. Niet
voor niets heeft hij deze week
in een interview met enkele
Brabantse kranten het CDA
gewaarschuwd de PvdA na
het bijna onvermijdelijke
stembusverlies niet te gaan
koeioneren. Overdreven angst,
zeggen sommigen, wijzend op
geruststellende uitspraken van
premier Lubbers. Oud-minis
ter en -fractieleider Ed van
Thijn, tevens politicoloog,
denkt er anders over. Hij
voorziet een breuk in het ka-
binet-Lubbers/Kok wanneer
de sociaal-democraten op 6
maart een forse nederlaag lij
den.
Van Thijn verwijst naar eer
dere nederlagen bij statenver
kiezingen die de PvdA als re
geringspartij moest incasseren.
Zowel in 1958 (vierde kabinet-
Drees), 1966 (Cals/Vondeling)
als in 1982 (Van Agt/Den Uyl)
leverden slechte statenverkie
zingen voor de sociaal-demo
craten korte tijd later een ka
binetscrisis op. „Het staat vast
dat een dramatische uitslag de
verhoudingen in het derde ka-
binet-Lubbers enorm op de
proef zal stellen. Het kan een
half jaar duren, het kan een
jaar duren voordat het in een
kabinetsbreuk tot uiting
komt", aldus de huidige burge
meester van Amsterdam in
een vraaggesprek met Else
vier.
Hij denkt dat de kaderleden in
opstand zullen komen als de
PvdA maar blijft verliezen. Te
velen van hen, zoals nu weer
de kandidaten van de PvdA
voor een zetel in provinciale
of gedeputeerde staten, zijn af
hankelijk van de attractiviteit
van de leiders in Den Haag.
Na de desastreuze gemeentelij
ke verkiezingen van vorig jaar
kon Wim Kok de gemoederen
nog sussen. Als hij nu weer
een smadelijke nederlaag lijdt,
kan hij het wel schudden,
meent Van Thijn. Durft partij
genoot Henk Vos hem tegen te
spreken?
RIK IN 'T HOUT
iTE VROUWELIJKE SECRETARIS-GENERAAL HELEN DE MAAT:
'HAAG Overal
j 576e ging werken, was
flERV beetje de eerste
Die traditie heeft
de Maat-Koolen
it de dag van van-
voortgezet. Per 1
k>rdt ze officieel se-
^-generaal bij het
jrie van sociale za-
i daarmee is ze dan
'ste vrouwelijke to-
ernaar in Neder-
„Een mijlpaal? Het
its over de samenle-
fekiat mijn benoeming
pkt".
fheid bevalt haar wel.
jn er, in 1968, bij de ar-
Ipectie. Elk district had
één vrouw in dienst,
lie volgens de heren nu
il beter geschikt was
ciaal vrouwen- en kin-
jid te controleren. In
- pakte ze een overstap
politiek, ze werd wet-
in Delft namens D66.
e partij vier jaar later
iezingen maar twee ze-
rhield, keerde ze terug
overheid. „Mijn in-
het college zou sterk
;n. Dat perspectief
mooie aanleiding om
ers te gaan doen. Maar
van die omstandig-
Idt voor alles, ook voor
ieuwe baan: het mag
utine worden".
doet is veel afstande-
igt dat u beter
denk het wel. Het gaat
om het ministerie van
zaken als bedrijf goed
functioneren. In te-
in^ tot dingen die je als
der bereikt, ziet de sa-
ing daar weinig of
an, maar dat vind ik
In de politiek ben je
n dingen zo snel moge-
veranderen, in mijn
baan kan ik veel meer
e termijn werken. Het
veel complexer en dat
leuker. Ik denk dat ik
jeschikt ben voor dit
verk, voor een baan
ik kan organiseren en
ïn kan sturen. Hier
kan ik ook meer op de langere
termijn werken, investeren in
de toekomst".
Zelf beslissen
Haar kantoor baadt in de bloe
men en bloemstukken, ter op
luistering van haar benoe
ming. Er is nauwelijks ruimte
voor een gesprek aan het door
haar zelf uitgezochte, modern
vormgegeven meubilair, dat
een ideale combinatie is tussen
vriendelijkheid en zakelijk
heid. De omgeving van ie
mand die met een gouden le
peltje in de mond is geboren?
Helen de Maat: „Ik kom uit
een gewoon gezin, mijn ouders
hebben mij nooit gestimulerd
om carrière te maken, maar
me ook nooit tegengewerkt. Ik
kom ook niet uit wat mensen
een politiek nest noemen. Ik
had twee oudere broers, mis
schien heb ik daardoor geleerd
mij als meisje te handhaven.
Maar dat is een vorm van
dieptepsychologie waar ik me
liever niet aan waag. Ik kan
niet zeggen dat ik uit een be
voorrecht, beschermd milieu
kom en ik ben evenmin in
deze topfunctie terecht geko
men omdat al bij voorbaat
vaststond dat ik het moest
worden gezien mijn afkomst.
Ergens in mijn puberteit ben
ik me ervan bewust geworden
dat een mens keuzes kan ma
ken, zelf kan beslissen hoe het
leven er uit zal gaan zien. Het
lezen van Jean Paul Sartre
heeft op dat punt veel voor me
betekend. Je kunt je leven
misschien niet maken, maar
met mijn katholieke opvoe
ding zeg ik wel: je kunt met de
genade meewerken".
Hebt u vanaf dat moment een
carrière voor uzelf uitgestip
peld?
„Nee, dat kan ik niet zeggen.
Het is gelopen zoals het gelo
pen is. Van de ene stap kwam
de volgende. Steeds heb ik me
afgevraagd: zou ik dat willen
en zou ik dat kunnen? Steeds
was het antwoord: ja. Daar
voor moet je natuurlijk wel ri
sico's nemen, omdat je nooit
weet waar je grens ligt. En ik
heb altijd genoeg vertrouwen
gehad om zo'n nieuwe stap te
zetten. Dat zelfvertrouwen is
niet aangeboren, dat heb ik
ontwikkeld. Door risico's te
nemen. Mensen die veiligheid
zoeken, zullen die slag nooit
maken. Je moet onderne
mingszin hebben, niet al te
bang zijn dat je een keer afge
brand wordt. Zonder roekeloos
te zijn".
Uw carrière ziet er op het eer
ste gezicht vrij rustig uit. Waar
hebt u die risico's genomen
„De grootste stap voor mij was
toen ik werd gevraagd als in
terim-manager districtshoofd
van de arbeidsinspectie in
Haarlem. Ik heb er heel lang
over nagedacht of ik dat wel
zou doen, want er waren daar
grote organisatorische proble
men en mijn komst was be
paald niet door iedereen ge
wenst, er was veel weerstand.
Uiteindelijk zei ik tegen me
zelf: nou ja, als het misgaat,
dan gaat het mis. Maar het
ging goed en naarmate je dat
soort stappen meer zet, krijg je
meer zelfvetrouwen. Door er
dus gewoon te gaan zitten, te
kijken hoe het loopt, hoe het
zou moeten lopen en hoe je
een draagvlak creëert om de
veranderingen die volgens jou
noodzakelijk zijn ook daad
werkelijk door te voeren. Je
moet mensen meekrijgen; de
helft plus één. Dat kun je be
reiken door andere perspectie
ven te schetsen. Mensen zien
een verandering vaak als be
dreiging, maar ze zouden het
ook als een kans kunnen zien.
Het gaat er juist om die andere
kant van de medaille te laten
zien".
Hoe doe je dat
„Tja, dat is handwerk, daar
kan ik geen algemeen concept
voor geven. Gewoon kijken en
analyseren. Je moet mensen
duidelijk maken dat ze in een
organisatie werken en dat ze
niets meer hebben als die or
ganisatie niet meer functio
neert".
Daarvoor is macht onmisbaar
„Zoiets bereik je niet door
macht uit te oefenen. Macht
heb je nodig voor het geval je
het nodig hebt. Om er op te
Topambtenaar
De Maat:
„Vrouwen
moeten meer
ruimte nemen,
ze komen nog
te weinig voor
zichzelf op".
FOTO:
STEPHEN
EVENHUIS
kunnen terugvallen. Maar ge
zag moet je opbouwen, ande
ren moeten jou ook gezag toe
delen, dan is het goed. Mooi
verhaal hè? Maar daar komt
het wel op neer. In sommige
conflictsituaties moet je terug
vallen .op je macht, maar
macht mag nooit de basis zijn
voor je functioneren".
Is het wel een lekker gevoel?
„Macht? Nee, ik vind het al
leen maar een grote verant
woordelijkheid om daarmee te
kunnen omgaan".
Politieke lading
Iedere secretaris-generaal be
weert bij hoog en bij laag dat
de functie noch de benoeming
een politieke lading heeft. Dus
ook Helen de Maat. Ze geeft
leiding aan een team en is ver
antwoordelijk voor organisa
tie, personeelsbeleid, de coör
dinatie tussen de beleidsafde
lingen en ze adviseert de be
windslieden gevraagd en on
gevraagd. Mag ze in zo'n func
tie ingaan op meningen van
'buitenstaanders' als hoogle
raar dr. Pim Fortuyn die vin
den dat we genoeg hebben aan
een paar honderd ambtenaren
per ministerie?
„Dat is geen politiek, dat zijn
bedrijfsmatige opvattingen en
daar wil ik wel iets over zeg
gen. Er zitten goede elementen
in zijn betoog. In het kader
van de grote efficiëncy-opera-
tie van de overheid zijn wij
daar ook al een beetje mee be
zig. We lichten het hele depar
tement door op effectiviteit en
efficiency. Doen we het goed
en kunnen we meer privatise
ren? Ik ben overigens terug
houdend als het er om gaat
alle uitvoerende werkzaamhe
den van de overheid onder te
brengen in marktgerichte or
ganisaties. Voor mij is nog niet
keihard aangetoond dat priva
tisering alle heil en zegen
brengt".
U zou wel graag iets verande
ren?
„Het enige dat ik graag wil, is
dat die grote effectiviteitsope
ratie goed gaat lopen. De ko
mende jaren moeten alle taken
die we verrichten worden
doorgelicht op doelmatigheid
en doeltreffendheid. Wat wil
sociale zaken de komende ja
ren doen? Wat is nog actueel?
Zijn sommige taken misschien
niet meer nodig?"
Hoe je het ook went of keert,
dit gesprek vindt toch vooral
plaats omdat u de eerste
vrouw bent die zo'n topfunctie
heeft gekregen. Daarom nog
even deze vraag: Nooit men
sen ontmoet die vonden dat u
eigenlijk niet zo'n hoge baan
behoort te hebben, omdat u
een vrouw bent?
„Eigenlijk niet. Het probleem
is misschien dat mensen het je
toch nooit vertellen als ze dat
zouden vinden. Ik heb er in
elk geval nooit hinder van ge
had. En van de vrouwen met
wie ik destijds bij de arbeidsin
spectie werkte zijn er ook een
paar ontzettend leuk doorge
groeid. Ik ben echt niet alleen.
Toen ik wethouder werd is
mijn man bovendien in deel
tijd gaan werken en een aantal
jaren geleden is hij helemaal
gestopt. De praktijk leert in
derdaad dat het meestal de
vrouw is die in zo'n situatie
beslist maar met werken te
stoppen".
Dat bevestigt toch alleen maar
de constatering dat u altijd in
een bevoorrechte positie hebt
gezeten?
„Ik heb gewoon met zorg gese
lecteerd, hahaha. Nee, serieus,
vrouwen moeien meer ruimte
nemen, ze komen nog te wei
nig voor zichzelf op".
DICK HOFLAND
LCO BRINKMAN TRACHT ACHTERBAN TE SUSSEN
HAAG „Meneer
;man heeft nog niet
grijze haar?!". Een
jime van middelbare
B ijd, die speciaal voor
bijeenkomst uit
e ^doorn is gekomen,
!t verwonderd naar
gitzwarte voorzitter
ide CDA-fractie in de
(ede Kamer, die zo-
het spreekgestoelte
beklommen van de
dajensoos' in zalencen-
De Hanzehof te
ihen.
- jpeldoornse, die er vanuit
jafcegaan dat premier Ruud
>ers het klapstuk van de
avond zou zijn, had voetstoots
aangenomen dat ook de num
mer twee in het CDA een be
zadigd bestuurder was. Hoe
kan hij er dan toch zo jeugdig
uitzien? Onze mededeling dat
de oud-minister van WVC
nog maar net 42 is, verrast de
dame dan ook zichtbaar. Ver
volgens schudt zij meewarig
het eigen zéér grijze hoofd.
„Wat moet dat worden als
straks Lubbers voorgoed weg
is?", ziet men haar denken.
De afwezigheid van De Grote
Roerganger in Zutphen is van
incidentele aard. Op het laat
ste moment blijkt het kabinet
het toch nog niet eens te zijn
over de Tussenbalans-bezuini
gingen en zit Lubbers vast in
Den Haag. In zijn plaats ver
schijnt Elco Brinkman in Zut
phen.
Waarom een lid van de Twee
de Kamer het hoofdnummer
vormt van een bijeenkomst
ter gelegenheid van provinci
ale verkiezingen? Omdat het
CDA, net als alle andere par
tijen, verdraaid goed weet dat
de kiezers hun stem niet laten
bepalen door de verrichtingen
van leden van provinciale en
gedeputeerde staten van wie
zij nog nooit gehoord hebben.
Daarom wordt Chris Voer
man, lijsttrekker van het
CDA in Gelderland, op deze
avond als het ware ingeklemd
tussen landelijke coryfeeën.
Vóór hem spreekt partijvoor
zitter Wim van Velzen en nó
hem Elco Brinkman.
Nu Lubbers er niet is, is het
de plicht van Brinkman om
de bomvolle zaal er zijn
circa duizend mensen er
van te overtuigen dat een
stem op het CDA nog steeds
een 'zekere stem' is. Dat is
geen geringe opgave, want
menig CDA-aanhanger heeft
met afgrijzen het nieuws over
de Tussenbalans gevolgd. Hoe
is het mogelijk dat de eigen
partij, die zich in woord en
geschrift altijd fel verzet heeft
tegen lastenverhogingen, er
nu mee instemt dat de auto
mobilisten en de bewoners
van een eigen huis het vel
over de oren wordt gehaald?
Hoewel Brinkman officieel
over de Tussenbalans nog
niets mag zeggen het stuk
is op dat moment nog niet ge
publiceerd weet hij precies
hoe hij dit soort kritiek moet
pareren. Hij schuift de schuld
gewoon op een ander. Het zal
de aanwezigen niet ontgaan
zijn dat het CDA sinds ander
half jaar een coalitie vormt
met de PvdA? Nee, dat is hun
zeker niet ontgaan. Menig
CDA-stemmer betreurt nog
dagelijks dat zijn partij nu sa
menwerkt met de 'rooien'.
Ten onrechte, vindt Brink
man. „Er moesten heel lastige
beslissingen genomen worden
en daarvoor was een zo breed
mogelijk draagvlak nodig.
Daarom zijn we de coalitie
met de PvdA aangegaan".
Wat die 'lastige beslissingen'
dan zijn, die niet met de VVD
genomen konden worden?
Daar doet de CDA-voorman
niet geheimzinnig over. De
kosten van de sociale zeker
heid zijn in ons land nog altijd
veel te hoog, hetgeen vooral
veroorzaakt wordt door het
grote ziekteverzuim en het
ongelooflijke aantal arbeids
ongeschikten.
Omstandig rekent Brinkman
voor dat van de vijftien mil
joen Nederlanders slechts één
derde 'echt' werkt. „Vijf mil
joen mensen moeten alles in
ons land betalen. Tien miljoen
leven van een uitkering of
zijn afhankelijk van een an
der. Is dat maatschappelijk
nog wel draaglijk?".
Het is duidelijk dat de fractie-
voorzitter-met-de-priemende-
ogen deze vraag zelf met 'nee'
beantwoordt. Er moet dus iets
gedaan worden. En dat kan
het best friet de PvdA, meent
Brinkman. Waarom? Omdat
dan de weerstand van de vak
beweging tegen kabinetsbe
sluiten het kleinst is. Voorts is
de CDA-voorman van mening
dat een regering met sociaal
democraten erin ook meer
kans heeft de bonden te weer
houden van hoge looneisen.
Echter: voor niets gaat de zon
op. Dus moet ook het CDA
enige concessies doen, legt
Brinkman de zaal uit. Van
daar de noodzaak dat ook de
mensen met een wat hoger
inkomen de buikriem een
gaatje moeten aanhalen.
Brinkman kón „geen nee zeg
gen", toen zijn PvdA-collega
Thijs Wöltgens kwam praten
over het fors duurder maken
van de auto via de benzine
en de motorrijtuigenbelas
ting en het eigen huis, via
een forse verhoging van het
bedrag dat iemand met een
eigen huis bij zijn belastbaar
inkomen moet optellen.
Maar de zaal behoeft zich niet
echt ongerust te maken. Het
CDA beseft heel goed dat er
grenzen zijn aan de tolerantie
van zijn achterban. Brinkman
waarschuwt het kabinet dat
een uitgelekt plan van minis
ter Kok om de rente op con
sumptief krediet (persoonlijke
leningen e.d.) niet meer fis
caal aftrekbaar te stellen, niet
op steun van het CDA hoeft
te rekenen. „Het moet een
keer ophouden", roept Brink
man uit. Hij doet daar ook vijf
journalisten van landelijke
media een groot genoegen
mee. Die weten nu tenminste
dat ze niet voor niets dat ro-
teind naar Zutphen hebben
gereden.
Verwerpelijk
Uit het voorgaande zou men
kunnep concluderen dat het
CDA een nogal rechtse partii
is geworden. Maar een deel
van de achterban, vooral be
staande uit voormalige anti
revolutionairen, is het daar
niet mee eens. Die mensen
zien zichzelf nog steeds graag
als lid van een (gematigd)
progressieve beweging. Ook
zij zijn kiezers-en worden in
Zutphen niet verwaarloosd.
Brinkman, zelf van gerefor
meerde huize, neemt uitge
breid de tijd zijn houding ten
aanzien van ontwikkelings
hulp te verdedigen. „Ik ben
beticht van het innemen van
een ethisch verwerpelijk
standpunt", begint hij op
plechtige toon. „Waarom?
Omdat ik vind dat minister
Pronk moet meebetalen aan
de opvang van asielzoekers en
immigranten. Vorig jaar
meldden zich 21.000 asielzoe
kers aan onze grenzen. Die
komen bijna allen uit de Der
de Wereld. Is de opvang van
deze mensen dan geen ont-
wikkkelingshulp, zoals som
migen zeggen?".
Quasi hulp zoekend kijkt
Brinkman de zaal rond. Dan
geeft hij zelf het antwoord.
„Ergens zal het geld toch van
daan gehaald moeten wor
den Laten we elkaar dus
niet de maat nemen wat be
treft progressiviteit. Ik ben er
echt niet op uit ontwikke
lingssamenwerking de das om
te doen. Wat mij betreft be
hoeft op die hulp niet voor
een miljard bezuinigd te wor
den. Maar het is ook niet no
dig dat de begroting van mi
nister Pronk als enige jaar
lijks met honderden miljoe
nen stijgt, terwijl alle andere
ministers moeten inleveren!".
RIK IN 'T HOUT
Polygoon
Met overweldigend
enthousiasme hebben deze
week werklieden,
staatsambtenaren en
verantwoordelijke bestuurders
kennis genomen van het
nieuwe vierjarenplan van de
regering Lubbers/Kok. In
menige dorpskern en
stadscentrum wapperde de
nationale driekleur en werden
spontaan feestelijke
bijeenkomsten georganiseerd.
Bij zakloopraces op diverse
schoolpleinen en
gemeentelijke plantsoenen
klonk kindergejoel, bij wijze
van huldebetoon aan ons
ferme kabinet. Beneden de
grote rivieren trokken
fanfares door de straten met
majorettes voorop, in luchtige
kleding de winterse kou
trotserend.
In de Residentie werden ook
gisteren nog vele petities van
steun en warme sympathie
overhandigd. Zo was er de
Koninklijke Nederlandse
Automobiel Club die aan de
kamervoorzitter duizenden
handtekeningen overlegde
van automobilisten die
daarmee instemming wilden
betuigen met de voorgenomen
verdere terugdringing van het
verkeer op de rijkswegen. Een
lichte wanklank werd echter
gehoord bij de Bovag/Rai, die
zich afvroeg of de
brandstofprijzen en de
motorrijtuigenbelasting wel
voldoende worden
opgetrokken.
De Nederlandse Vereniging
van Huisvrouwen zamelde
geld in voor de
belastinginspecteur, teneinde
de vermindering van het
huishoudinkomen tot het
bestaansminimum te
bespoedigen en de
schuldenlast van het Rijk te
verlichten. Zij riep tevens de
werkende stand op alle
looneisen fors te matigen, één
en ander in het belang van het
leidend soberheidsbeginsel, het
vaderland en „alle behoeftigen
die het immers vele malen
slechter hebben dan wij". Bij
bejaardenoorden en
uitkeringsloketten werden
voedselpakketten afgegeven
met daarin voor eenieder
harde worst, gedesemd brood
en andere gulle zaken.
Middenstanders,
grootindustriëlen en
handelslieden telegrafeerden
talrijke boodschappen van
waardering aan het
regeerkasteel. Dat het kabinet
er in geslaagd is in minder dan
twee maanden de
staatshuishouding bijna op
orde te krijgen, noemde het
werkgeversverbond VNO een
„knap karwei, dat bij eenieder
die er kennis van neemt
onherroepelijk groot respect
afdwingt".
De uitkomst van de
tussenbalans blijkt ook aan het
buitenland niet onopgemerkt
voorbij te zijn gegaan. De
regeringsleider van Opper-
Volta deed een radioboodschap
uitzenden waarin hij
meedeelde de „minimale
aanslag" op het
ontwikkelingsbudget „zeer
begrijpelijk" te vinden.
Sovjetpresident Gorbatsjov
telefoneerde urenlang met
onze premier, naar verluidt
om te informeren naar het
geheim achter diens
besluitvaardigheid en
creativiteit. Diplomaten in
Brussel fluisterden dat het
vertrek van Lubbers naar het
hoogste bestuursorgaan van de
Gemeenschap nu snel
verwacht kan worden.
Nieuwe opiniepeilingen
hebben uitgewezen dat de
regeringsfracties de
aanstaande verkiezingen met
groot vertrouwen tegemoet
kunnen zien. Het Christen
Democratisch Appèl, in
turbulente tijden altijd een
baken van vastigheid, kan
rekenen op onverminderd
solide steun onder het volk.
Maar ook de Arbeiderspartij
heeft weer een stevige bries in
de zeilen. Mede dank zij de
traditioneel hoge opkomst in
achterstandswijken en
volksbuurten wordt hier een
aanzienlijke stemmenwinst
voorzien.
De voorzitters van de twee
grootste fracties in de Kamer
wachten intussen vol ongeduld
op het aanstaande debat met
de regering. Hoewel zij hun
kruit nog droog wilden
houden, werd schalks
opgemerkt dat de tussenbalans
aan nagenoeg alle doelen
beantwoordt die men zich had
gedroomd. Dat de dames en
heren van het journaille hier
en daar niettemin een kritisch
nootje hebben gekraakt, leek
PvdA-leidsman Wöltgens een
kwestie van goede Hollandse
traditie. Bezorgd toonde hij
zich daarover geenszins.
Nippend aan een glaasje
alcoholvrij bier liet hij het
Polygoon-journaal weten:
„Ach, te klagen en te
mopperen valt er altijd wel
