Kinderen en hun avonturen
tussen de gele korenvelden
Luxemburg,
een heel
groot dorp
Hoe en waar
en hoeveel?
Wie zijn kinderen een avontuurlijke vakantie wil
laten beleven via PGL Adventure Holidays kan
op verschillende manieren te werk gaan:
zoon of dochter zelf naar het vakantiecentrum
rijden indien u de eigen vakantie in Engeland
daarmee combineert. Ook kunt u ze naar een
verzamelpunt in Londen brengen, vanwaar PGL
de zaak overneemt.
dan is er de mogelijkheid zoon of dochter naar
Schiphol te brengen, de kinderen reizen dan
onder begeleiding van PGL naar Londen en van
het vliegveld naar het verzamelpunt. De
vakanties zijn, afhankelijk van de aard van de
programma's, geschikt voor kinderen tussen de 6
en 16 jaar. In de centra zijn voor de verschillende
sporten instructeurs aanwezig.
Om u een idee te geven van de kosten: verblijf van
een week kost ongeveer 800 gulden. Daar komen
nog verzekeringen, vliegreis naar Londen (ruim
400 gulden) en de bus retour Londen naar en van
PGL-centrum bij.
Voor inlichtingen PGL Adventure Holidays,
Spreeuwenpark 4-6,1021 GW Amsterdam,
Tel. 020 - (6)343641 Fax: 020-341661. Of het
Brits Verkeersbureau BTA,
Stadhouderskade 2,1054 ES Amsterdam,
tel. 020 6)855051.
Folders over het
Groothertogdom Luxemburg
kunnen worden aangevraagd
bij het Luxemburgs Nationaal
Bureau voor Toerisme,
Nassaulaan 8,2514 JS Den
Haag, telefoon (070) 3649041.
Onze dochter stond met een nieuwe
vriendin die in Engeland was ge
boren en nu in Tokio woonde tot
aan de heupen in het water, druk be
zig een song uit 'Some like it hot' van
Marilyn te imiteren. „Hai pap, hai
mam". Of ze misschien even uit het
water wilde komen? We waren nogal
benieuwd. Nu even dan, want er was
te veel plezier om zo maar weg te lo-
Êen. En toen we snel weer vertrok-
en hoorden we hoe ze in haar En
gels met de nieuwe vriendin en een
Franse jongen kletste over het eten
van de vorige avond. Kinderen on
der elkaar, geen problemen. Later
vertelde ze ons dat ze vriendschap
had gesloten met die Jaimie uit To
kio, tot groot verdriet van de kleine
muis uit de Midlands, die haar als
eerste had 'ontdekt' en geclaimd. Zij
vergaf Nikki en Jaimie de gehele va
kantie hun vriendschap niet.
Onze dochter heeft een prachtige va
kantie in die gele heuvels van
Shropshire, raakte ook nog vol de
roos Dij het boogschieten, scheurde
boven ae dikke banden van een trike
door de bochten en nam met veel
verdriet afscheid van het paard
waarop ze hele vakantie reed.
Dat was zes maanden geleden. Giste
ren kreeg ze een brief van Jaimie en
vorige week van een jongen, die ze
aardig vond. Hij komt deze zomer
naar Nederland.
doorTHOMOLINK
„Hai, waar kom jij van
daan?" Uit de groep van
zo'n dertig luierende jonge
mensen staat er één op en
loopt naar onze dochter toe.
De lucht boven het graaf
schap Shropshire is glashel
der en warmt zich snel op
aan de ochtendzon. Het ont
spannen gezelschap maakt
muziek en lacht veel. Als
Nikki, die twaalf is, even
het antwoord schuldig
blijft, maar dan zachtjes
antwoord: „Nederland",
draait David zich om en
roept tegen de groep: „We
hebben een gast uit Hol
land, een beetje actie
Ze wordt bij de hand genomen en
voorgesteld aan een paar begeleiders,
groupies. Wij zijn nog steeds niet van
belang en daarmee verwijst het ge
zelschap daar in Boreatton Park in
Shropshire al in de eerste minuten
naar een belangrijk punt in de filoso
fie van PGL: het gaat om de kinde
ren.
Wij maken kennis met Tony Little,
de manager van het PGL vakantie-
camp daar op de grens van Engeland
en Wales.
„Uw dochter redt zich verder wel,
we hebben in geval van nood enkele
ket Nederlandse vakantiehulpen bij de
^and, maar de praktijk leert dat kin
deren heel snel met elkaar kunnen
Praten- Op welke wijze dan ook".
j^e Lenig
PGL is een organisatie, die al bijna 35
jaar avonturen-vakanties organi
seert voor kinderen, hoofdzakelijk in
de tientallen vestigingen in Groot-
Brittannië en in enkele gevallen in
het buitenland, bijv. Nederland en
Frankrijk.
De kracht van PGL is de geweldige
In Boreatton Park in Shropshire blijkt al in de eerste minuten dat één punt belangrijk is in de filosofie van PGL: hetgaa t om de kinderen. Foto Thom Olink
akkers, weilanden, heuvels, wijn
gaarden, bossen, rivieren die beslui
teloos door het landschap kronkelen,
of juist woest naar het oosten stor
men, idyllische stadjes en dorpjes.
„Met 340.000 inwoners is Luxemburg
eigenlijk één groot dorpje. Maar wel
een fantastisch dorpje", glundert
Conter
Karakter
Buiten de toeristencentra hebben de
dorpjes hun specifieke karakter be
houden. Het 'Museum van het Plat
teland' in Binsfeld (gem. Weiswam-
pach) toont het landleven van de 18e
tot de 20e eeuw. Het museum is ge
vestigd in een kapitale boerderij met
twintig kamers uit 1725. Het is een
spannende rommelzolder volge
stouwd met gebruiksvoorwerpen,
speelgoed, gereedschappen, meubi
lair en bedden die meer dan twaalf
generaties hebben meegekraakt
„Dit museum laat zien dat hiet alle
Luxemburgers van bankiers afstam
men", zegt de bejaarde conservator.
De eenvoudige voorwerpen in het
plattelandsmuseum vormen een
schril contrast met de verblindende
schoonheid van grootste kerkschat
van Luxemburg: het Helzinger
Schnitzalter, in het kerkje van Ha-
chiville. Het dateert uit 1474 en be
staat uit 88 houten sculpturen die de
vreugde en het lijden van de Maagd
Maria {litbeelden. Op de kop af 25
jaar geleden werd het uit de open ka
pel gestolen. Nadat een losgeld was
betaald werd het teruggevonden.
Sindsdien staat de 15e eeuwse schat
(waarde een paar miljoen gulden)
achter pantserglas.
Luxemburg is ook rijk aan natuurlij
ke schatten die niet achter glas, maar
in glas worden gekoesterd: witte
wijn. De grensrivier de Moezel is af
gezet met een zoom van wijngaar
den. Een 42 kilometer lange 'Wijn-
route' tussen Schengen en Wasser-
billig voert onder meer langs twee
wiinmusea. Onderweg kunnen wan
delingen door de wijngaarden, of een
rit met een toeristisch treintje wor
den gemaakt Een aantal coöperatie
ve wijnkelders is voor het publiek
geopend. Wie aanklopt wordt geheid
op een glas vloeibaar zonlicht getrac-
teerd.
inzet van het machtige korps vrijwil
ligers, dat elk jaar naar de kampen
trekt om voor kost en inwoning de
kinderen bij te staan. Daarmee is een
grote mate van veiligheid verzekerd
één hulpkracht op drie kinde
ren verder een verrukkelijke
sfeer en de vakanties blijven redelijk
betaalbaar. PGL zelf als organisatie
heeft ongeveer zeventig man in vaste
dienst, blijft daardoor lenig. Tony
Little: „In het verleden hebben en
kele grote jongens geprobeerd ons
over te nemen. Daar hebben ze toch
van afgezien, hun begrotingen kwa
men altijd hoger uit".
Mijn dochter is een van de eersten,
die op die zaterdagmorgen in Boreat
ton Park aankomt en dus mag ze een
keuze maken welk bed ze wil hebben
in de stacaravan. Die is gauw ge
maakt en als we met David teruglo
pen naar de opvangtafels voor het
immense buiten, dat Boreatton ooit
was, blijken er al tientallen kinderen
uit alle windrichtingen te zijn aange
komen. En 's middags om drie uur lo
pen er honderden rond, zoals kinde
ren zijn: bedremmeld, sommigen een
tikje verdrietig, anderen schreeu
wend, met de ellebogen bezig een
plekje vooraan in de rangorde te be
machtigen. Het over-overgrote deel
van de jongens en meisjes tussen de
acht en dertien is afkomstig uit
Groot-Brittannië. Een piepkleine
muis uit de Midlands pakt Nikki bij
de hand en zegt: „Ik laatje het kamp
zien". Een Hollands meisje is interes
sant, dat zal later in de week nog vele
keren blijken.
Open haard
We lopen met Tony Little en zijn as
sistent Brian over de terreinen van
Boreatton Camp, eigenlijk over de
bezittingen van de adellijke familie
die ooit op deze estate woonde. En
dan blijkt hoe uitgestrekt en hoe fan
tastisch dit centrum is voor de kinde
ren; met een eigen meer, een rivier,
bossen, boerderijen, die zijn geïnte
greerd, met racebaantjes voor trikes,
een binnen- en een buitenbad en
stallen voor de paarden. Er liggen
tientallen hectares kinderplezier.
De zevenhonderd kinderen zijn on
dergebracht in tenten, caravans en
gebouwen. De staf slaapt in het land
goed en daar zijn ook de kantoren ge
huisvest. In de grote centrale hal,
waar de schilden van de adellijke fa
milies hangen is een enorme, cen
traal gelegen open haard, waar de
kinderen omheen kunnen zitten om
te zingen, te praten en te luisteren.
PGL Adventure Holidays heeft di
verse soorten vakanties, men kan
kiezen uit plaatsen, waar vele soor
ten sport en activiteiten kunnen
worden bedreven. Of uit een plek
waar de nadruk ligt op één sport: ka-
noeën, motorsport, paardrijden enz.
Daarnaast zijn er mogelijkheden om
een Engelse taalcursus te combine
ren met sport. Enkele vestigingen
zijn eigendom van PGL, zoals Bore
atton, vaker wordt in de zomer
maanden gebruik gemaakt van
(kost)scholen en andere faciliteiten.
Onze dochter sprak enkele woorden
Engels, zoals kinderen van twaalf
dat doen en wij vroegen ons af hoe ze
zich als een van de weinige buiten
landse kinderen zou redden in de
grote groep. Toen we 's zaterdagmid
dags wegreden, hielden we een beet
je ons hart vast. Die ongerustheid
groeide in de dagen daarna en
's maandags wilden we toch maar
even kijken. Wij logeerden op een
boerderij net over 'dè grens' in Wa
les, zo'n vijftig kilometer van Boreat
ton Park, dat net boven het lieflijke,
oh zo Engelse, Shrewsbury ligt. Een
prachtige manier van vakantiehou-
den en uit eerdere ervaringen wisten
we hoe zeer mensen als Linda en
Gwyn en Gwynneth en Wynn en
hun twee Welshe families het de gas
ten naar de zin maken. Overdag alle
vrijheid om door die prachtige dalen
en heuvels van Wales te trekken en
vrij om mee te helpen op de boerde
rij, wat vooral voor kinderen een
gote vreugde is.
oed, op die maandag dus met een
beetje kloppend hart naar Boreatton,
aan de ene kant een beetje gegeneerd
om zo snel al poolshoogte te nemen,
anderzijds benieuwd naar Nikki's
plek tussen de kinderen.
We liepen over het immense terrein;
links van ons een groep, die op ponies
de velden introk, rechts een stel, dat
op trikes rondjes scheurde. Daarna
tussen de tenten van de vrijwilligers
door, een bont indianen-kampe
ment, waar het vaandel vrijheid-blij
heid hoog in de mast wapperde en
rap-geluiden wegstierven over de
laaiend-gele korenvelden. Op een
pad door een bos hoorden we gelach
en geschreeuw dat helder klonk over
het meer; we wisten dat Nikki zeilles
had op dat uur.
Marilyn
We hebben uiteindelijk maar even
aan de rand van dat meer vertoefd.
doorAADSTRUIJS
Bernhard Diets (68) is een veteraan. De
Tweede Wereldoorlog speelt nog steeds
een belangrijke rol in zijn leven. Bijna
dagelijks dag is hij te vinden in het
Historisch Museum van het Luxemburgse
Diekirch. Temidden van wapens, munitie,
uniformen, voertuigen en andere
herinneringen aan 1939-1945 maakt hij
zich verdienstelijk.
Diets scheurt kaartjes, verkoopt sou
venirs, klust wat, speelt suppoost en
leidt bezoekers rond. En telkens op
nieuw blaast hij de verschrikkelijke
vonken van de wereldbrand die on
der de as van zijn geheugen liggen
weer aan tot een laaiend vuur.
Zijn verhaal is realistisch en eerlijk.
Zonder valse sentimenten. Zonder
heroiek. Recht voor zijn raap.
„Maar mensen zoals ik, die de oorlog
zelf hebben meegemaakt, sterven
uit. Daarom is dit oorlogsmuseum zo
belangrijk. Het moet er voor zorgen
dat nooit, nooit vergeten wordt wat
er in de Tweede Wereldoorlog is ge
beurd! Het museum wil vooral de
jeugd waarschuwen voor de ver
schrikkingen van de oorlog en de
waanzin van de rassenhaat".
Om te bewijzen dat die taak nog niet
is volbracht, toont Bernhard Diets
met trillende handen het gastenboek
van het museum. Menig pagina met
de vaak ontroerende aantekeningen
van toeristen en veteranen, is ont
sierd door hakenkruizen, runete
kens en neonazistisch gebral. Een
aanhanger van Schönhoebers Repu-
blikaner braakte in woedende koeie-
letters: „Einer muss untergehen.
Deutschland niemals! Heil Hitier".
Een or.onieme Duitser schreef er in
beverig handschrift onder: „Ik
schaam mij zo!".
Ardennenoffesief
Het jonge Historish Museum Die
kirch behandelt vooral de geschiede
nis van het Ardennenoffensief. Deze
mislukte doorbraakpoging van de
Duitse troepen (tussen 16 december
1944 en 23 januari 1945) kostte aan
duizenden militairen en burgers het
leven. Tien indrukwekkende, le
vensgrote diorama's tonen op zeer
realistische wijze de levensomstan
digheden van de Amerikaanse en
Duitse soldaten tijdens deze 'Battle of
the Bulge' in de Ardennen. Ook het
leven en lijden van de burgerbevol
king komen op ontroerende wijze
aan bod. Het middelpunt van de ex
positie is de huiveringwekkende
Het Slot Vian-
den is gedeelte
lijk weer voor
het publiek ge
opend. Maar
het zal nog ze
ker vijf jaar
duren voordat
de burcht in al
z'n feodale
pracht en praal
is hersteld.
nabootsing van de nachtelijke over
steek van de rivier de Süre, tijdens de
herovering van Diekirch op 18 janu
ari 1945 door Amerikaanse troepen.
(Het museum is een week voor en
een week na Pasen en van 1 mei t/m
31 oktober elke dag geopend van 10-
12 en 14-18 uur).
Op veel plaatsen in Luxemburg zijn
de littekens van het Ardennenoffen
sief te zien. In Echternach bijvoor
beeld werd de beroemde basiliek to
taal verwoest. Het imposante gods
huis, het grootste en belangrijkste re
ligieuze monument van Luxemburg,
is nu herbouwd. Schitterend, dat wel,
maar de middeleeuwse ziel is voor
goed ten hemel gevaren. Elk dinsdag
na Pasen vormt het heiligdom het
decor voor de unieke Springproces
sie, een soort devote aerobic die elk
jaar duizenden pelgrims en nieuws
gierigen naar de toeristenstad aan de
Süre lokt. De springerige ommegang
wordt gehouden ter ere van St. Wil-
lebrord. De stoffelijke resten van
deze heilige zijn bijgezet in een pom
peus marmeren praalgraf in de cryp
te van de basiliek.
Europeaan
Willibrord was 1250 jaar geleden de
eerste missionaris die ijverde voor
Europese eenheid op religieus ge
bied. En waar zou deze bisschop van
Utrecht en Europeaan avant-la-let-
tre beter begraven kunnen worden
dan in Luxemburg, één van de be
stuurlijke pijlers onder de moderne
Europese samenwerking. In Luxem
burg-stad, de duizendjarige hoofd
stad van het Groothertogdom, druk
ken de moderne kantoren van de
EG, de Europese diensten en instel
lingen en de meer dan honderd
hoofdvestigingen van handelsban
ken hun stempel op het straatbeeld.
Ze verlenen de Benjamin onder de
Europese hoofdsteden (krap 120.000
inwoners) een imago dat het midden
houdt tussen frisgeschoren zakelijk
heid en een zekere deftigheid. De to
renhoge mastodonten van staal, glas
en beton vormen een schril contrast
met de eeuwenoude monumenten in
de historische benedenstad. De reus
achtige vesting bijvoorbeeld, die Lu
xemburg-stad de bijnaam 'Gibraltar
van het Noorden' bezorgde.
Luxemburg is rijk bedeeld met zulke
stoere herinneringen aan het roem
ruchte verleden. Een van de fraaiste
verdedigingswerken is het oude Slot
van Vianden. In deze onneembare
burcht namen Willem van Oranje en
zijn broers in 1566 de beslissing zich
gewapenderhand te verzetten tegen
de bloeddorstige Spaanse koning
Philips II. Uit dat besluit ontkiemde
twee jaar later de Tachtigjarige Oor
log.
In de vorige eeuw verviel het slot tot
een ruïne. Pas in 1977 startte de res
tauratie. Een aantal verdiepingen is
weer voor het publiek geopend.
Maar het zal nog zeker vijfjaar duren
voordat de burcht in al z'n feodale
pracht en praal is herrezen. Kosten
van de herbouw: dertien miljoen gul
den per jaar.
Drukst bezocht
Slot Vianden is nu al met gemiddeld
300.000 bezoekers per jaar het drukst
bezochte gebouw van het Groother
togdom. Het dertienhonderd inwo
ners tellende Vianden profiteert vol
op van die toeloop. Het toeristenoord
met z'n smalle straatjes die zo ken
merkend zijn voor een middeleeuw
se stad, vormt een schilderachtig
verbindingsstreepje tussen de elf
eeuwen oude burcht en de modern
ste en grootste waterkrachtcentrale
van Europa (elke dag voor publiek
geopend).
Cafés en
Cafés en hotels dragen er oerhol-
landse namen als Oranje en Hof van
Holland. Er is zelfs een Broodje van
Kootje. Op veel terrassen is Neder
lands de voertaal. Het is illustratief
voor de sterke band die Luxemburg
al vele decennia met ons land heeft.
Van de iets meer dan 2,7 miljoen
overnachtingen per jaar in hotels,
pensions en op campings nemen Ne
derlandse toeristen er iets meer dan
één miljoen (37 procent) voor hun re
kening. Op de 125 Luxemburgse
campings zijn de Nederlanders zelfs
veruit in de meerderheid (65 pro
cent)
„Luxemburg is bij de Nederlanders
vooral in trek voor korte vakanties,
lange weekends of tussendoortjes,
meerder keren per jaar", zegt voor
lichter Jean-Claude Conter van het
Luxemburgs Nationaal Bureau voor
Toerisme. Maar ook voor langere va
kanties heeft het Klein Duimpje van
de EG reusachtige mogelijkheden.
Het land mag dan kleiner zijn dan
onze provincie Drente, de verschei-
dendheid aan landschappen en de
variatie in stoffering is groot: vlakke
De basiliek van Echternach. Foto's Luxemburgs Verkeersbureau
