nou watje noemt
aktiemodef
abokov's zoon treedt op als schatbewaarder
Ook Don Chaót is
een virtuoze clown
Pianist Wibi Soerjadi is een Liszt-specialist
N ZIJN VADERS WERK
De Citroën AX Axion. Aktieprijs f16.990,-
0
^fST/RTV hüdóaQowumt DONDERDAG 14 FEBRUARI 1991 PAGINA 13
COiVNCfe
auto voor maar f 16.990,-* Helemaal com
pleet. Bovendien kun je nu rijden en hoef je
pas op 1 januari 1992 te betalen**. Zonder rente
UITGESTELDE BETALING
TOT 1 JANUAR11992
MAXIMAAL F. 10.000,"
of kosten. Met de uitgestelde betaling is het
totaal voordeel ruim f2.700,-. De Citroën AX
Axion is dus een aktiemodel in dubbel
opzicht: een aktie-auto voor een aktieprijs.
Wat dacht je ervan? Nu /^ITDAËM
is het jouw beurt om in aktie te rwciM
komen. Doe dat wel een beetje snel, want elke
Citroën dealer kan er maar een paar leveren.
j-p Douglas gewond
sliegtuigbotsing
PAULA De Ameri-
acteur Kirk Douglas is gis-
rewond geraakt toen de heli-
waarin hij zat werd geraakt
;n stuntvliegtuig. De twee
den van het vliegtuigje
gedood. De 74-jarige Dou-
in een ziekenhuis opgeno-
ïet gebroken ribben en een
ichudding. Ook de twee an-
.zittenden van de helikopter
gewond. Het ongeluk ge-
op een klein vliegveld in de
nische plaats Santa Paula,
'.iegtuigje, dat bezig was te
vloog in op de helikopter,
;t wilde opstijgen.
Nederland doet niet
mee aan Songfestival
HILVERSUM De NOS zal dit jaar
niet meedoen aan de finale van het
Eurovisie Songfestival in Rome. Re
den is het feit dat het festival op 4
mei, Dodenherdenking, wordt gehou
den. Hierdoor is ook de noodzaak om
in ons land voorronden te organise
ren overbodig geworden. De NOS
had vorig jaar al laten weten niet te
zullen meedoen als de finale op 4 mei
zou plaatsvinden. Pogingen van de
omroep om de datum te wijzigen,
hebben volgens de woordvoerder
geen resultaat gehad. De finale vindt
dit jaar plaats in Italië. De Italiaan
Toto Cotugno won vorig jaar de fina
le in Zagreb.
Recital door pianist Wibi Soerjadi
met werken van Bach, Chopin,
Schumann, Ravel en Liszt. Diligen-
tia, Den Haag, gisteravond.
Wibi Soerjadi wil de muziek
wereld veroveren, liefst zo
snel mogelijk. De bijna 21-jari-
ge pianist steekt dat doel niet
onder stoelen of banken. In
Diligentia nam hij gisteravond
een voorproefje op die verove
ring: de zaal was vrijwel uit
verkocht. Hij vertolkte een
klassiek programma van Bach
tot Ravel.
Het lijkt voor de hand liggend
een pianist die in 1989 tot de
prijswinnaars van het Lisz-
tconcours behoorde, een Liszt-
specialist te noemen. Maar die
kwalificatie houdt tevens een
beperking in, de overige on
derdelen van het programma
leverden het bewijs, dat hij
nog lang geen wereld-verove
raar is. Hij zal eerst zijn muzi
kale degens moeten slijpen,
dat wil zeggen dat dit onmis
kenbare talent zich onder de
hoede van een strenge leer
meester zal moeten stellen.
Het recital werd geopend met
Partita nr.l van Bach en daar
mee onderstreepte Soerjadi,
dat hij nog onvoldoende in
zicht heeft in de grenzen die
het repertoire hem oplegt. De
noten van de Partita werden
keurig en met veel effect
neergezet, maar een gema-
niëerde Bach is een bloedeloze
Bach. In Chopin's Ballade nr.l
werd duidelijk, dat zijn tech
niek weliswaar niet feilloos is,
maar dat hij wel in staat is om
de muziek die hem ligt niet al
leen te spelen maar ook te in
terpreteren. De Etudes Symp-
honiques van Schumann wer
den expressief en met veel na
druk gespeeld. Zijn vertoon
van technisch kunnen, hoe in
drukwekkend op zich ook,
staat de diepgang van dit werk
in de weg.
Soerjadi gaat nog te zeer voor
bij aan de muzikale hoogte
punten van een compositie,
plompverloren zet hij onvoor
bereid dergelijke hoogtepun
ten neer. Hij heeft de neiging
te overdrijven, ook in Gaspard
de la nuit van Ravel. Het pia
no wordt pianissimo, het forte
wordt fortissimo, maar Ravel
vraagt om balans in ritme, in
nuancering, in schakering. Na
tuurlijk is het op zich verba
zend knap, dat hij in staat is
één van de allermoeilijkste pi-
anowerken van Ravel te ver
tolken, maar met aanwijzingen
van een Franse meester zou
die vertolking meer Frans
kunnen gaan klinken.
Tot slot Liszt en zoals gezegd,
hij is een Liszt-specialist, geen
muzikale alleseter. De Hon
gaarse Rhapsodie nr. 2 was
zonder meer overrompelend.
Wibi Soerjadi speelt op 19 fe
bruari in de Stadsgehoorzaal
van Leiden een programma
met werken van Prokofief,
Chopin, Liszt, Schubert en
Schumann.
ADRIAAN HAGER
Twaalf Oscar
nominaties voor
'Dances with wolves'
LOS ANGELES De
Amerikaanse film 'Dances
with Wolves' van regis
seur-acteur Kevin Costner
heeft gisteren in Los An
geles twaalf Oscar-nomi
naties gekregen. 'Dances
with Wolves' is een epi
sche film over een cavale-
rie-luitenant die diep on
der de indruk raakt van
de leefwijze van de Sioux-
indianen.
De film van Costner kreeg on
der meer nominaties in de ca
tegorieën beste acteur en beste
regisseur. Leden van de Aca
demy of Motion Picture Arts
and Sciences hebben in de ca
tegorie 'beste acteur', naast
Costner, ook genomineerd Ro
bert DeNiro ('Awakenings'),
Richard Harris ('The Field')
Jeremy Irons ('Reversal of
Fortune') en Gerard Depar-
dieu, die de hoofdrol vertolkte
in de film 'Cyrano de Berge
rac', die op zijn beurt genomi
neerd werd in de categorie
beste buitenlandse film.
'Dick Tracy', die in 1990 in
veel landen flopte kreeg des
ondanks zeven Oscar-nomina
ties, evenveel als 'The Godfa
ther, Part III'. Martin Scorse
ses 'Goodfellas' was goed voor
zes nominaties. Julia Roberts
werd genomineerd voor 'beste
actrice' voor haar rol in 'Pret
ty Woman', evenals Meryl
Streep ('Postcards from the
Edge'), Kathy Bates ('Misery'),
Angelica Huston ('The Grif-
ters') en Joanne Woodward
('Mr. and Mrs. Bridge'). De Os
cars worden op 25 maart uitge
reikt.
Don Chaót (an da fouta ar-
chitakt). Idee, tekst en uit
voering: Bert Visscher. Kle
ding: Aatje Horst. Gezien op
13 februari in da Laidsa
Schouwburg.
Aan één ding moet Bert
Visscher een grondige
hekel hebben: stilstaan.
Hij is permanent in be
weging, zijn kop van
elastiek, en zeker zijn
tong. Praten in een
flink tempo is hem te
rustig: de pauzetjes tus
sen de woorden vult hij
nog op met gegrom, ge
sis en geknor. En ter
wijl hij dat doet is zijn
gezicht permanent in de
weer. Zijn mond en
wenkbrauwen kunnen
zo ongeveer onafhanke
lijk van elkaar bewegen
en dapr tussenin ge
beurt pok nog van alles.
Dat gébruikt hij op zijn
uniekfe manier in de
voorstelling Don Chaöt
(en de foute architekt).
Van die architect wordt
weinig meer vernomen,
maar Don Chaöt is een
telg uit een geslacht
waarvan de leden niet
oud worden omdat ze
een sterk ontwikkeld
talent voor moeilijkhe
den hebben.
'Cabaret' is een term
die op Bert Visscher
maar gedeeltelijk van
toepassing is. Hij is in
ieder geval ook een
clown die in allerlei ty-
petjesverzeilt. Als Don
komt hij op in een ko
ningsmantel en vertelt
over zijn verleden als
kaboutertje. Vervolgens
verandert hij in cow
boy, indiaan, een vader
die zijn dammende
zoontje met voetbalkre-
ten aanmoedigt, een
Fransman in het verzet
met stokbroden vol dy
namiet. Als het na drie
kwartier pauze is, heeft
Visscher zeker ander
half uur gewerkt.
Dan volgen onder veel
anderen Biogarde Bert,
popster van de milk
factory, de origamido-
cent, de legionair en de
zenmester die de pijn
grens verlegt. Uiteinde
lijk, maar dan is er veel
gebeurd, slaapt Don
Chaöt vredig in. En er
is niemand die hem dat
misgunt.
Veel van de grappen
berusten op simpele ge
gevens. Juist dan is de
uitvoering cruciaal. En
die is bij Visscher in
goede handen. Hij kan
totaal onderduiken in
zijn personage en daar
op het volgende mo
ment op een relative
rende en weer anders
komische manier tegen
aan kijken. Aan klassie
ke grappen voegt hi;
net die originaliteit toe
die hem een van de
leukste ionge cabare
tiers maakt.
DICK VAN TEYLIN-
GEN
zijn bevallen, aldus zijn zoon.
Tenslotte was Nabokov als en
tomologist een groot liefhebber
van insecten.
Als een aasgier ziet Dimitri er
op .toe dat de literaire intenties
van zijn vader worden geres
pecteerd. Voor de in het Rus
sisch geschreven boeken van
Nabokov - tot 1938 schreef
deze voornamelijk in het Rus
sisch - verzorgde hij in nauw
overleg met zijn vader de ver
taling. Die was daar des te
meer toe genegen omdat hij
volgens Dimitri op die manier
aan de buitenwacht duidelijk
had willen maken dat alleen
de vertalingen van zijn zoon
door de beugel kunnen.
Wat de kwaliteit van de nieu
we Nederlandse vertalingen
betreft moet hij afgaan op het
oordeel van anderen, maar
Nederlandse vrienden hebben
hem verzekerd dat hij zich
daarover geen zorgen hoeft te
maken.
Uitspraak
De speels-ijdele en tegelijk ui
terst geciviliseerde toon waar
op de zoon een en ander naar
voren bracht staan in ieder ge
val niet op gespannen voet
met het werk van Nabokov.
Tenslotte blijken stijl en preci
sie van uitdrukking hoofdken
merken te zijn van zijn werk.
En passant maakte zijn zoon
ook duidelijk hoe de naam Na
bokov nu eigenlijk moet wor
den uitgesproken. Na zijn dood
in 1977 hoorde je degenen die
zich voor kenners aanzagen
spreken over Nabokov. Bezige
Bij-directeur Dolf Hamming
wekte de indruk het niet te
weten want hij had het in zijn
toespraakje beurtelings over
Nabókov en Nabokov. Om de
symmetrie in acht te nemen
sprak Hugo Brandt Corstius
(die in een eigen bijdrage een
poging deed om Nabokovs
taalvirtuositeit te evenaren)
heel nadrukkelijk van Nabo
kov. Dimitri sprak uiteindelijk
het verlossende woord. Het is
gewoon Nabókov. Zoals de
niet-kenners altijd al dachten.
Om de journalisten voor te zijn
had Dimitri in zijn toespraak
zelf maar de meest voor de
hand liggende vragen gesteld
en beantwoord. Zonder in de
tail in te gaan op de wanorde
die er bij de Nederlandse Na-
bokov-vertalingen heerste, er
waren volgens hem vijftien
uitgevers bij betrokken, prees
hij zich gelukkig dat er nu in
Nederland een eerste klas-uit
gever aan het werk is getogen
(en die daarvoor de rechteu
van alle andere uitgevers
heeft moeten opkopen).
Op de vraag welk werk Nabo
kov zelf prefereerde ant
woordde Dimitri dat dat het
werk is dat je, toegegeven het
klinkt wat flauw, zelf onder
handen hebt. Onlangs had hij
twee gedichten van zijn vader
in het Engels uit het Russisch
vertaald. Deze las Dimitri nu
voor bij wijze van antwoord op
de vraag wat het mooiste was
dat zijn vader had geschreven.
Dimitri Nabokov is zelf inmid
dels behalve een muzikale ook
een literaire carrière aange
vangen die echter pas tof volle
wasdom is gekomen na de
dood van zijn vader. Tenslotte
het antwoord op de vraag wat
zijn vader van de huidige ont
wikkelingen in moedertje Rus
land vond. Tenslotte is hij een
telg uit een vooraanstaande fa
milie in Sint Petersburg die
hoge ambtenaren en politici
heeft voortgebracht maar na
de oktober-revolutie totaal be
rooid door Europa zwierf en
voor de oorlog naar Amerika
emigreerde.
Het antwoord van Dimitri was
even onpolitiek als het werk
van zijn vader is geweest. Dat
karakter verklaart misschien
ook waarom het zo lang onop
gemerkt is gebleven. Pas in de
jaren zestig kon Nabokov van
zijn pen leven en dan nog
vooral door het succes van Lo
lita dat onder meer de verhou
ding beschrijft van een geeste
lijk onevenwichtige man met
een meisje van 13.
Volgens Dimitri had zijn vader
een verschrikkelijke hekel aan
dictators en staten die anders
denkenden gevangen zetten
maar had hij evenmin sympa
thie voor naïeve pacifisten.
Met andere woorden: door de
perestrojka van Gorbatsjov
zou hij zich zeker niet hebben
laten beetnemen. Maar met
politiek hield hij zich nimmer
bezig. De twee uiterst virtuoze
romans waarmee de Bezige Bij
het verzameld werk van Na
bokov opent in de vertaling
van Anneke Brassinga zijn 'De
Verdediging' en 'Wanhoop'.
Het eerste handelt over een
schaakgrootmeester, het twee
de is een soort thriller, waarin
de waanzin een grote rol
speelt.
PAUL VAN VELTHOVEN
Vladimir
Nabokov. De
Nederlandse
vertaling van
zijn complete
werk werd
gisteren
gepresenteerd
in Amsterdam.
foto: ap
Pnjs inclusief BTW, exclusief afleveringskosten. Uitstel van betaling op basis van de gebruikelijke huurkoopvoorwaarden van Citroen Financiering Nederland Wijzigingen voorbehouden 6 jaar anti-corrosie garantie. Citroen prefereert Total.
Autobedrijf Van der Velde BV, Kennedylaan 118, Leiden.
De Jong's Autobedrijf, Van der Mortelstraat 254, Noordwijk. Willem Bakker, Hoofdstraat 133, Sassenheim.
De Jong's Autobedrijf, Hoofdstraat 104-106, Valkenburg.
fen Wilkins van de VS
ikvadze van de Sovjetu-
ageerden wat besmuikt
fraaie cassette die direc-
Dolf Hamming van de
Bij hen ter hand stelde,
tioe dapper zij zich voor
[egenheid in enige Ne-
|dse zinnen verweerden,
fennis van onze taal zal
poit toereikend zijn om
)chttpv in het Nederlands te
pciale gast was aanwezig
[i Nabokov, de enige
D an deze auteur. Deze ui-
Iharmante heer die een
pnverdienstelijk opera-
schijnt te zijn, vertelde
een groot deel van zijn
eftijdpS is met het verzorgen
3_i6.e omvangrijke literaire
^schap van de auteur
TE olita'. De omstandigheid
GD h vader nu in Nederland
en insect zal worden uit-
ïn zou hem heel goed
ig
De president van de Academy of Motion Pictures Arts Sciences, Karl Mal
den (links) en de acteur Denzei Washington maakten gisteren de nominaties
voor de Oscars in de categorie 'beste acteur' bekend. foto: ap
'ERDAM Het
werd al meer dan
g jaar door de Bezi-
gekoesterd, gisteren
'Het zo ver. In de Klei-
fal van het Concert-
iw werden daar de
r de! twee romans van
tor haar in zijn ge
uit te geven werk
de beroemde Rus-
Amerikaanse schrij-
Vladimir Nabokov
■1977) aangeboden
de Amerikaanse en
iche ambassadeur in
ind.
Gek op aktie? Dan is de nieuwe Citroën AX
Axion speciaal voor jou ontworpen en
gebouwd. Pittig optrekken, soepel passeren,
z'n 1.1 liter injectiemotor geeft graag èl
z'n kracht. Ook om te zien is het
een sportieve aktie-auto: felrode lak,
dynamische Axion-striping, bijzondere wiel
doppen, zwart beklede kuipstoelen met rode
bies en een lekker aanvoelend sportstuur,
van het soort waarmee alleen dure GT's
worden uitgerust. Kortom: hij rijdt zoals ie er
uitziet. Maar hij is lang niet zo duur als ie
er uitziet. Voor alle genoemde extra's hoeft
je namelijk niets extra te betalen.
Een voordeel van dik duizend gulden!
En zo wordt de Citroën AX Axion jouw nieuxye
