Gedeelde eerste prijs in
Van Wely- vioolconcours
Poulenc-
liederen
optimaal
vertolkt
Jopie Huisman: 'Gekleurde
modder, met tranen gemengd'
KUNST/RTV
QeidóaQowiant
MAANDAG 4 FEBRUARI 1991 PAGINA y
D'Ancona wil geen commerciële
omroep op reguliere tv-zenders
HILVERSUM Minister D'Ancona (media) kan niet in
stemmen met de komst van een commerciële of private om
roep op één van de drie huidige televisiezenders. De minis
ter stelde dit zaterdag in Tros-Kamerbreed in een reactie op
een brief van Avro-voorzitter Wallis de Vries, die had ge
vraagd om duidelijkheid van de minister. Volgens Wallis de
Vries zouden vanuit het ministerie iedere keer weer andere
geluiden klinken over de gewenste toekomst van het om
roepbestel. „Ik vond het een wat eigenaardige brief, ik heb
nog nooit iets in die richting losgelaten", aldus D'Ancona.
De minister van WVC wacht nog steeds op een concreet
plan uit Hilversum over ordening van het publieke bestel.
Zij heeft reeds toegezegd 150 tot 200 miljoen gulden uit de
omroepreserves beschikbaar te stellen voor een herschik
king van dat publieke bestel. Het eindverslag van de Twee
de Kamer over het Wetvoorstel Commerciële Omroep komt,
naar de minister verwacht, deze maand of begin maart in de
Kamer plenair aan de orde.
Extra
voorstellingen
van
'De Revisor'
DEN HAAG Het
Nationale Toneel geeft
in verband met de
grote publieke belang
stelling drie extra
voorstellingen van 'De
Revisor' van Nikolaj
Gogol in de Haagse
Koninklijke Schouw
burg. De drie extra
voorstellingen zijn te
zien op woensdaga
vond 6 en donderdag
avond 7 en zondag
middag 10 februari.
Koninklijke
première van film
'Eline Vere'
AMSTERDAM Koningin
Beatrix en Prins Claus wonen
dinsdag 26 februari de première
bij van de Nederlandse speel
film 'Eline Vere' in het Cannon
Tuschinski Theater in Amster
dam. De film is gebaseerd op de
gelijknamige debuutroman van
Louis Couperus. De regie was in
handen van Harry Kümel. In
de hoofdrollen zijn te zien Mari
anne Basler, Thorn Hoffman,
Monique van der Ven, Mary
Dresselhuys en Micheal York.
De opbrengst van de première
is bestemd voor de Stichting
Dansersfonds '79.
Christo wil 3100 paraplu's opzetten in Japan en VS
SYDNEY De Bulgaarse beeldende kunstenaar Christo, die eerder elf eilan
den in Florida met roze plastic omwikkelde en de Pont Neuf in Parijs inpak
te, is bezig met een nieuw project: het opzetten van 3100 grote paraplu's in
Californië en Japan in het komend najaar. Geschatte kosten: 20 miljoen dol
lar. In landelijk Californië en delen van Los Angeles wil Christo over een
lengte van 26 kilometer 1.760 regenschermen neerzetten en in de Japanse
provincie Ibaragi ten noorden van Tokyo 1.340 paraplu's uitgestrekt over een
afstand van 18 kilometer. „Het is net een symfonie. Door het project zullen
nieuwe nederzettingen gecreëerd worden. Ik bouw huizen zonder muren, het
landschap zal worden gekoloniseerd. De paraplu's geven weer hoeveel ruimte
er beschikbaar is", zegt Christo. Christo heeft in 1988 270 kilometer gelopen in
Californië om te bepalen waar elke paraplu moet staan. De buitenmaat-regen-
schermen zullen zes meter lang worden en een spanwijdte hebben van negen
meter en 220 kilo wegen. De produktie van de speciale paraplu's is uitbesteed
aan zeven fabrieken verspreid over de hele wereld.
De Californische paraplu's zullen geel zijn, in harmonie met de herfstkleuren,
de Japanse blauw, passend bij rivieren in regentijd en het groen van de be
groeiing. De paraplu's kunnnen in geopende toestand windsnelheden tot 130
kilometer per uur doorstaan. Elke paraplu moet iedere morgen afzonderlijk
worden geopend, hetgeen ongeveer 45 seconden vergt. Daartoe zullen voor de
duur van het project 2.700 mensen in dienst genomen.
Kwart miljoen mensen j]
beluisteren Radio West S/
RIJSWIJK Radio West trekt dagelijks 276.000 luisteraai br.
Daarvan stemmen de meeste mensen af op 'Maatwerk' en| on
avond-actualiteiten. Dat blijkt uit de laatste cijfers die Ra« he
West vanmorgen bekend maakte. Zoals vorige week uit q ne
derzoek al bekend werd, worden de regionale zenders in| de
genstelling tot de landelijke omroepen steeds beter belui 7
terd. Sinds 1989 is het aantal met 1.2 miljoen gegroeid na V
2.2 miljoen. Radio West wist in die periode van alle region
le zenders de meeste luisteraars naar zich toe te trekken LI
zag zijn luistercijfer stijgen van veertien naar twintig pj 8e
cent. Daarmee is de omroep na Radio Rijnmond en Omroj stc
Brabant de best beluisterde regionale zender van Nederlal ?a
geworden. Hoofdredacteur Jack Kroes: „Waar we nu aj ï01
werken is de actualiteiten in de ochtend. Over die luisterd *as
fers ben ik nog niet helemaal tevreden. Door meer recï "e
streekse reportages, meer verslaggevers in te zetten en vq
rassender uit de bus te komen, hopen we de komende masj 8"
den meer mensen aan ons te binden".
Liederen van Francis Poulenc door
de bariton Bernard Kruysen en de
pianist Gerard van Blerk. Gistermid
dag, Diligentia, Den Haag.
Bariton Bernard Kruysen en
pianist Gérard van Blerk heb
ben gistermiddag hun Diligen-
tia-recital gewijd aan één com
ponist: Francis Poulenc. Pou
lenc, hij is één van die Franse
componisten die door de Ne
derlandse muziekwereld zo
ten onrechte te kort wordt ge
daan. De muziek uit Duitsland
en Oostenrijk lijkt veel meer
in ons gehoor te liggen dan de
concertpubliek composities
met een eigen karakter en een
eigen sfeer, composities van
een dikwijls verrassend ni
veau.
Het is dan ook goed dat Kruy
sen de schijnwerper richtte op
Poulenc (1899-1963), een com
ponist die liederen schreef op
teksten van onder anderen
Apollinaire, Jean Cocteau,
Max Jacob, Paul Eluard, Mau
rice Fombeure en Louise de
Vilmorin. Bernard Kruysen,
die kan bogen op een veeljari
ge en succesvolle carrière, is
thuis op het terrein van de
opera, het oratorium en het
lied. Als liedzanger werd hij
driemaal onderscheiden met
een Grand Prix du Disque, in
1964 werd hij uitgeroepen tot
de beste liedzanger van het
jaar.
Poulenc heeft jarenlang sa
mengewerkt met de liedver
tolker Pierre Bernac, maar
toen deze zich terugtrok uit de
concertpraktijk zocht en vond
Poulenc in Kruysen de opvol
ger van Bernac. Op zeldzaam
indringende wijze heeft Kruy
sen gistermidddag 34 Poulenc-
liederen gezongen en de reac
tie van het publiek was bijzon
der enthousiast. Kruysen en
Van Blerk hebben een voor
treffelijk beeld gegeven van
de veelzijdigheid van Poulencs
liederen. Te dikwijls wordt
Poulenc afgeschilderd als een
luchthartig, enigszins opper
vlakkig componist, dit recital
bewees het tegendeel. Hoogte
punten waren Sanglots, Rayon
des yeux, Le matin les bran
ches attisent, Homme au souri-
re tendre en Bonne journée.
Beide kunstenaars hebben de
Franse liedkunst een grote
dienst bewezen.
ADRIAAN HAGER
Hertzbergerprijs
voor Van der Selm
DEN HAAG De Menno
Hertzberger-prijs, een onder
scheiding van 5000 gulden
voor de auteur van een studie
op het gebied van de bibliogra
fie, gaat dit jaar naar prof. dr.
B. van Selm. Van der Selm
krijgt de prijs voor zijn „Een
menighte treffelijke boeken.
Nederlandse boekhandelscata
logi in het begin van de zeven
tiende eeuw". Bij de uitrei
king op 6 februari in de Ko
ninklijke Bibliotheek zal zich
ook een nieuwe stichting aan
de geïnteresseerden voorstel
len: de Stichting Amor Libro-
rum, een gemeenschappelijk
initiatief van bibliothecarissen,
antiquaren, museumvertegen
woordigers en particulieren.
Finale van het Davina van Wely
Vioolconcours met als deelnemers
Sonja van Beek en Wouter Vossen.
Het Atheneum Kamerorkest onder
leiding van Qui van Woerdekom. Za
terdagmiddag, Koninklijk Conserva
torium, Den Haag.
tja
Beek uit Boxtel en Wouter
Vossen uit Berkel-Enschot zijn
allebei zeventien jaar, allebei
leerling van Davina van Wely
en allebei wonnen zij zater
dagmiddag in aanwezigheid
van prins Claus in het Ko
ninklijk Conservatorium de
eerste prijs van het eerste Da
vina van Wely Vioolconcours.
De derde prijs ging naar Nien-
ke van Rijn en op de vierde
plek eindigde Wanda Hartstra.
De prijzen bestaan uit geldbe
dragen die aangewend worden
voor de vioolstudie.
Het concours is ingesteld met
de bedoeling een schakel te
vormen tussen de Iordens
Viooldagen voor jeugdige ta
lenten tussen tien en veertien
jaar en het Nationaal Oskar
Backconcours voor afgestu
deerde violisten. Het Davina
van Wely-concours, voor aan
komende violisten tussen
veertien en zeventien jaar, is
in het leven geroepen om die
lacune op te vullen, maar
vooral ook als eerbetoon aan
de vrouw die tal van vooraan
staande violisten heeft opge
leid. Daarvan zijn te noemen
Jaring Walta, Isabelle van
Keulen, Jaap van Zweden en
Theodora Geraets. Mevrouw
Van Wely maakte zaterdag
middag deel uit van de jury,
w
maar zij onthield zich bij de
beoordeling van haar beide
leerlingen van stem. De overi
ge juryleden waren onder an
deren Jaring Walta, Isabelle
van Keulen, Lucy van Dael en
Theodora Geraets. Sonja van
Beek en Wouter Vossen speel
den met begeleiding van het
Atheneum Kamerorkest onder
leiding van Qui van Woerde
kom het vioolconcert in D, KV
211 van Mozart.
Erbarmelijk
Inschrijving voor deelname
aan dit concours was mogelijk
door het inzenden van een
cassettebandje met het Mozart-
vioolconcert, een werk van
Bach en een deel uit werken
van Bruch, Lalo, De Sarasate
of Wieniawski. Leverde dat
een lawine aan cassettebandjes
op? Juryvoorzitter Jaring Wal
ta: „Nee, dat zeker niet. Wij
kregen zes inzendingen en alle
zes hebben wij toegelaten tot
de eind januari gehouden hal
ve finale. Dat het meedoen
aan een dergelijk concours
soms belangrijker is dan het
winnen van een prijs bewees
één van de deelnemers aan die
halve finale: hij speelde name
lijk zo erbarmelijk slecht, aan
merkelijk slechter dan op het
bandje, dat wij eens met hem
en zijn ouders zijn gaan pra
ten. Hij gaat nu naar het con
servatorium en ik voorspel
hem een grote toekomst".
De jury had zaterdagmiddag
lange tijd nodig om tot een be
slissing te komen en een ge
deelde eerste prijs doet ver
moeden dat de jury het onder
ling niet eens kon worden.
Walta: „Dat is ook zo. Het ni
veau van beide finalisten lag
zo dicht bij elkaar, dat wij niet
tot een eensluidende uitspraak
konden komen. Wij hebben
aan Sonja de extra prijs voor
deelname aan een zomercursus
toegekend en daaruit zou kun
nen worden afgeleid, dat zij
toch iets overtuigender over
kwam dan Wouter". Op initia
tief van presentator Ursul de
Geer en met bezwaar van een
deel van het publiek kozen de
aanwezigen in meerderheid
voor de prestaties van Sonja
van Beek.
Geen geheim
Het mag opvallend genoemd
worden, dat beide finalisten
opgeleid worden door Davina
van Wely. Wat is haar ge
heim? Mevrouw van Wely: „Ik
heb geen geheim. Ik laat iede
re leerling zich zelf zijn en
werken aan zijn eigen per
soonlijkheid. Dat is meer dan
vioolspelen alleen. Ik ben dan
ook blij, dat er geen sprake is
van een Van Wely-school.
Neem Isabelle van Keulen en
Jaap van Zweden, het ligt toch
niet voor de hand dat zij één
en dezelfde docente gehad
hebben? Ook Sonja van Beek
en Wouter Vossen zijn twee
anders-geaarde violisten, maar
het zijn alle twee wel talenten.
Daarom ben ik ook gelukkig
met deze jury-uitslag".
Sonja en Wouter hopen op een
solistencarriere. Sonja, die al
over ruime concours-en podiu
mervaring beschikt (zo speelde
zij tijdens de kerstconcerten
van Hagacantare samen met
Theo Olof) zou voor het spelen
in de finale de voorkeur heb
ben gegeven aan een vioolcon
cert uit de romantiek, bijvoor
beeld van Vieuxtemps. „Maar
ook deze Mozart ligt mij wel",
liet ze weten. Heeft zij een
voorbeeld, iemand aan wie zij
zich spiegelt? „Isabelle* van
Keulen denk ik, dat vind ik
wel een voorbeeld". Sonja
speelde Mozarts concert met
allure, trefzeker en prachtig
van toon. Meeslepend klonk
haar toegift, de Malaguena van
De Sarasate.
Wouter is van mening, dat een
musicus die de top wil berei
ken meer nodig heeft dan ta
lent alleen. Hij beschouwt heel
nuchter deze prijs als een stap
je in de goede richting. Zijn
Mozartvertolking was veder
licht en klankrijk, zijn hoogste
troeven speelde hij uit in het
middendeel.
Gebroken duim
De derde prijs van dit con
cours werd toegekend aan
Nienke van Rijn en de vierde
prijs aan Wanda Hartstra, leer
lingen van Else Krieg. Wanda
liep op deze finalemiddag met
haar rechterhand in een mitel
la, gelukkig hoefde zij niet te
spelen. Gevallen op het ijs
Wanda: „Nee, met mijn duim
tussen de tramdeur gezeten. Ik
heb het vorige week niemand
verteld, maar ik heb met die
gebroken duim meegedaan
aan de halve finale en heb
toch nog de vierde prijs ge
wonnen. Morgen mag ik weer
zonder die mitella".
ADRIAAN HAGER
Na afloop van de finale van het Davina van Wely-concours onderhield Prins Claus zich In het Koninklijk Conservatorium met de
eerste prijs-winnaars Sonja van Beek en Wouter Vossen. foto: corné sparidaens
HERHALING DOCUMENTAIRE OVER FRIESE SCHILDER
Jopie Huisman. Documentaire. RVU-
televisie, Nederland 3, 20.25-21.15
uur. Vanavond.
HILVERSUM De educatie
ve omroep RVU herhaalt van
avond op Nederland 3 het pro
gramma over de opmerkelijke
Friese kunstschilder Jopie
Huisman, dat eerder op 8 au
gustus 1989 te zien was.
Jopie Huisman, schilder en
handelaar in lompen en oude
metalen, werd in Workum ge
boren, midden in 'de Holle
Mar', een stuk verschraalde
grond vol zuring en paarde
bloemen, waarvan volgens
Huisman „later de hemel zal
worden gemaakt". Zijn moe
der had er een winkeltje in
manufacturen, zijn vader was
boerenknecht. Huisman: „Ze
hebben me tot de strot met
liefde volgegoten".
Hij werd voddenboer, omdat je
dan pas volmaakt zelfstandig
bent, zonder status, uniformen
of medailles. Schilder was hij
toen allang, want als kunste
naar word je nu eenmaal gebo
ren. Hij is één van de weinige
schilders, voor wie tijdens zijn
leven al een eigen museum is
ingericht. Per jaar komen zo'n
100.000 mensen kijken naar de
schilderijen die hem beroemd
maakten. Je kunt duidelijk
zien wat het is, maar de men
sen herkennen de schilderijen
van gebreide onderbroeken,
gebarsten poppen en klompen
zelfportretten van de maker.
En, wonderlijk genoeg, ook
nog soms als een beeld van
zichzelf.
De programmamakers Ingrid
van Goor en Manus van de
Kamp zijn in deze documen
taire op zoek gegaan naar de
mens achter deze magisch-rea
listische kunst. En de kijker
leert hem ook kennen als de
maker van vele nog onbeken
de en verbijsterend mooie por
tretten die hij heeft geschil
derd met „gekleurde modder,
soms met tranen gemengd".
Jopie Huisman, volgens zich
zelf „een mens als ieder an
der", maar dan wel begiftigd
met een handvol uitzonderlij
ke kwaliteiten.
Dracula
Chris Roelandt en Lucinda Tallack Garner zoals ze te zien zijn in de balletvoorstelling 'Dracula' van h j<
Koninklijk Ballet van Vlaanderen. In 'Dracula' heeft choreograaf Stuart Sabastian getracht het boek vd
Bram Stoker te bewerken tot een thriller-ballet. Sebastian deed dat eerder voor het Dayton Balli
waarvan hij artistiek leider was voor zijn overgang naar het ballet van Vlaanderen. Dracula wordt
vrijdag 15 en zatedag 16 februari opgevoerd in het Danstheater in Den Haag. foto: i
Bond Heemschut wil strijd
tegen „cultuurarm denken"
AMSTERDAM De Bond Heemschut wil dat er meer monu
menten op de Rijksmonumenten-lijst komen. „De onlangs afge
ronde inventarisatie heeft ongeveer 200.000 nieuwe monumen
ten in Nederland opgeleverd. Slechts 10 procent daarvan komt
via de selectieprocedure op de lijst van Rijksmonumenten te
staan. Dit is een bewijs van armoede en kortzichtigheid".
Deze uitspraak deed de Bond Heemschut, de vereniging tot be
scherming van cultuurmonumenten, tijdens de viering van haar
80-jarig bestaan in Amsterdam. Heemschut zegt, bij monde van
voorzitter J. Franssen, de strijd aan te willen binden tegen het
„cultuurarme denken" en zich in te willen zetten om ook de an
dere 190.000 monumenten op de lijst te krijgen. „De strijd is niet
alleen van grote culturele betekenis maar heeft zelfs niet onaan
zienlijke economische effecten". Een stad met een fraaie binnen
stad zou immers veel sterker staan in de Europese concurrentie
strijd.
Zeeland zet jeugdschrijver
Wim Hofman in de kijker
VLISSINGEN In verband met de 50e verjaardag van Wim
Hofman hebben een aantal Zeeuwse instellingen exposities inge
richt van het illustratieve en vrije werk van deze in Vlissingen
woonachtige schrijver en illustrator van kinder- en jeugdboe
ken. Daarnaast wordt het boek „De kleine Hofman" met een en
cyclopedisch overzicht van zijn werk uitgegeven.
In het Zeeuws Museum in Middelburg is van zaterdag tot 10
maart een overzichtstentoonstelling van het illustratieve en ge
schreven werk van Hofman te zien. De tentoonstelling zal de
komende jaren op diverse plaatsen in Nederland en België wor
den ingericht. In de Zeeuwse bibliotheek in Middelburg is,
eveneens van zaterdag tot 10 maart, een overzicht van de literai
re aspecten van Hofmans oeuvre te zien. In dezelfde periode
biedt het Stedelijk Museum in Vlissingen een tentoonstelling
met vrij werk van Hofman.
Van de 17 werken van de schrijver/illustrator zijn er inmiddels
een aantal bekroond met Gouden Penselen en Zilveren Griffels.
In 1989 ontving hij de Gouden Griffel voor „Het Vlot", het boek
over zijn eigen jeugd.
Massale verkoop
vervalste etsen
Miro en Dali
STOCHOLM De
Zweedse politie heeft
vierduizend vervalste
kunstwerken van de
Spaanse schilders Joan
Miro en Salvador Dali in
beslag genomen en vier
kunsthandelaars in Zwe
den en Denemarken aan
gehouden.
Volgens de politie zijn de ver
valste etsen en litho's voor on
geveer 20 miljoen gulden ver
kocht naar Finland, Groot-
Brittannie, de Verenigde Sta
ten en Duitsland.
De zwendel werd ontdekt door
een expert van het veilinghuis
Bukowski.
Deze expert verklaarde later
dat hij verwacht dat de markt
voor met name Miro's als ge
volg van de vele vervalsingen
wel eens geheel zou kunnen
instorten.
Kritiek op j s
aandacht van
omroepen vooi
filmfestival
ROTTERDAM Voorzitli
Felix Rottenberg van de Stiel ii
ting Film Festival Rotterdai
is „ernstig teleurgesteld" ovi
de geringe aandacht die Lj
Nederlandse omroepen aai Zl
het twintigste festival hebbel da
besteed. ec
Dertig minuten in de afgel
pen tien dagen vindt hij e:
mager. In andere landen zd
aan een dergelijk festival vd in
gens hem iedere dag uitvoer SC
aandacht zijn besteed. H Rj
meent dat er sprake is van oi
derschatting van het televisii D(
kijkende publiek. Dat w ce
films die op het festival zij kl;
gedraaid ook zien, vindt hij. nis
Rottenberg uitte zijn kritie pr
gisteren tijdens de afsluitii va
van het festival. In tegenste de
ling tot de enkele dagen gel D(
den door de organisatie uitgi sis
sproken verwachting dat oi rij
geveer 175.000 mensen het fe zie
tival zouden bezoeken, is hl ni.'
totale aantal blijven steken c lei
ongeveer 150.000. Het aant ke
betalende bezoekers van Cl
ruim tweehonderd (kort lei
films en video's was 65.000. Z ha
zorgden voor een recette va Bi;
400.000 gulden. Dat is 25.00
gulden minder dan vorig jaai
Rottenberg tilt daar niet aa:
zwaar aan, omdat het festivi rij!
in eerste aanleg niet is bedoel de
als publieksfestival. Meer in eij
genomen is hij daarentege nii
met het feit dat een aantal we
het festival aanwezige regiJ uil
seurs van de gelegenheid g wi
bruik heeft gemaakt om fond de
sen te vinden voor het makè uit
van nieuwe produkties, ondf eei
meer voor Britse en Spaans Mi
omroepen. m<
Rottenberg en zijn medebe kv
stuurders gaan met festivaldi tei
recteur Marco Mtlller 14 fe Fr
bruari praten over het al da< da
niet aanblijven van Mtlller. I> ari
laatste, opvolger van de in ja ph
1988 overleden stuwend 10
kracht achter het festiv ap;
Huub Bals, vindt dat met hl
20ste festival een „unieke vei t
zameling van verschillend! I]
stromingen in de film bij
kaar is gebracht."
Voor het eerst is er volger hi
hem een succesvolle discuss ee
geweest met filmmakers,
dat zij de angst om met elkaat na
te praten hadden laten varei be
Het festival heeft naar zij de
mening ook een aantal nieuw ge
talenten opgeleverd. Het Fill cli
Festival Rotterdam neemt on de
der meer daardoor een aparl ui
plaats in in het anders saa> gu
filmfestivalcircuit in Europi gr
aldus Mtlller. or
dii
L]
Hi