Uitstel topo verleg onderstreept morele dilemma van Bush Saljoet 7 valt terug op aarde Christian Lacroix verliest zijn wilde haren SU op weg naar noodtoestand' Ali Mahdi Mohamed nieuwe president in wankel Somalia Proces tegen Tiscl: biedt een kijkje op corruptie in DDR BUITENLAND £etdóe6omant DINSDAG 29 JANUARI 1991 PAGItfc Ondertekening START uitgesteld WASHINGTON De uitstel van de top tussen Bush en Gorbatsjov, die gisteren werd bekend gemaakt, betekent dat het tekenen van het START-verdrag, waarin weder zijdse vermindering van de hoeveelheid kernwapens in de Sovjetuinie en de Verenigde Staten is geregeld, ook wordt uitgesteld. VS-minister van buitenlandse zaken Baker zei gisteren dat nog enkele problemen uit de weg moeten worden ge ruimd. Volgens hem gaat het om punten als controle op de naleving van het verdrag en de weigering van Mos kou om enkele gespecificeerde gegevens openbaar te ma ken. De Amerikaanse leider van de START-onderhandelin- gen, Richard Burt, treedt op korte termijn terug. Waar nemers in Washington verwachten dat Burt eind februa ri of begin maart zal aftreden. De voormalige ambassa deur in Bonn stapt over naar het bedrijfsleven. Berichten dat Burt woedend is over een niet aangeboden ambassa- deurspost in Londen worden door Washington ontkend. MOSKOU De loco-burge meester van Moskou, Sergei Stankevitsj, heeft gisteren ge zegd dat het voornemen van het Kremlin om vanaf vrijdag ge combineerde patrouilles van le ger en politie in te zetten in de grote steden een stap in de rich ting van de noodtoestand is. Hij voegde er aan toe dat de stads bestuurders zich tegen de maat regel zullen verzetten. Stankevitsj zei op een persconfe rentie dat stadsbestuurders formeel bij de ministers van defensie en binnenlandse zaken, Dmitri Jazov en Boris Pugo, hebben gevraagd om meer informatie over de maat regel, maar dat ze nog geen ant woord hadden ontvangen. „Het is een maatregel zonder precedent", aldus Stankevitsj. „In de praktijk betekent het een verandering van de politieke orde door invoering van elementen van de noodtoe stand". De democratisch gekozen gemeenteraden van Moskou, Leningrad en diverse andere ste den in de Sovjetunie gingen in het algemeen voorop bij het nastreven van politieke hervormingen. De le gerpatrouilles in de steden kunnen de vrijere sfeer bedrukken. Historische bijeenkomst leiders China en Mongolië PEKING De secretarissen-generaal van de communistische partijen in China en Mongolië zijn gisteren voor het eerst in dertig jaar bij eengekomen voor overleg, anderhalf jaar na de verzoening tussen de regerende partijen in Peking en Ulaanbaatar. Het persbureau Nieuw China, dat berichtte over de ontmoeting tussen Jiang Zemin en Gombojaviin Uchirbat in Pe king, maakte echter geen melding van de nieuwe ideologische meningsverschillen tussen de twee landen. De communistische leiders in China hebben namelijk geen enkele waarde ring voor de politieke ontwikkelingen in Mongolië, waar de communistische partij vorig jaar haar machtsmonopolie opgaf. Desondanks behaalde de partij bij de eerste vrije verkiezin gen in Mongolië vorig jaar een confortabele meerderheid in het parlement. Griekenland stuurt vluchtelingen terug BELGRADO De Griekse autoriteiten hebben volgens het Albanese ministerie van binnenlandse zaken de afgelopen dagen 5100 Albanezen die „illegaal de grens waren overgestoken" terugge stuurd naar Albanië. De Albanezen zijn „teruggestuurd naar hun haardsteden", aldus een woord voerder gisteren. Hij liet doorschemeren dat er geen strafmaatregelen tegen hen zullen volgen. Volgens Athene keren de vluchtelingen vrijwillig terug, maar ooggetuigen spre ken van een georganiseerde en gedwon gen repatriëring. De afgelopen tien we ken zijn zo'n 18.000 Albanezen naar Griekenland gevlucht, waarvan er 14.500 heimelijk de grens overstaken. Bom valt bij Litouws dorp 1É VILNIUS Een vliegtuig IV gisteren een bom laten valle A een dorp in Litouwen. Vol i E een woordvoerder van het h< touwse ministerie van bin voi landse zaken is nog onduid mi waarom de bom is gegooid e me: het om een ongeluk gaat of ilta Het projectiel sloeg in bij S le 1 ninkai, ongeveer 30 kilon r e van de Litouwse hoofdstad V t us. De bom sloeg een krater 1 vier a vijf meter diep en tw dul meter doorsnee tussen een in aanbouw en een boerderij, waterleiding werd^ erdoor nield. istig jur (Van onze correspondent Mare De Koninck) WASHINGTON Het besluit van Amerika's pre sident Bush om de beoog de top in Moskou met Sovjet-president Gorbats jov voor onbepaalde tijd uit te stellen, is kenmer kend voor het morele en politieke dilemma waarin de situatie in de Golf en die in de Baltische staten de Amerikaanse president hebben gebracht. In Bush' eigen woorden is de oorlog tegen Irak gebaserd op het morele principe dat het door Irak begane onrecht, de bezetting van een klein vreed zaam buurland, ongedaan moet worden gemaakt. Boven dien is de Golfoorlog in Bush' eigen woorden van belang voor de „nieuwe wereldorde", die na de val van het IJzeren- Gordijn is ontstaan. Om in de Golf het goede te doen zegevieren over het kwa de, voeren de VS thans tegen over de Sovjetunie een ouder wetse „realpolitik", door voor lopig de andere kant op te kij ken als het Sovjetleg'er de on afhankelijkheidsbeweging in de Baltische Staten (door de VS formeel als autonome na ties erkend) met dodelijk ge weld te lijf gaat. Waarnemers hebben de houding van de VS veroordeeld. Critici in de VS achten" de toelichting die mi nister van buitenlandse zaken James Baker gisteren gaf op het uitstel van de top in Mos kou-van een cynisch soort op portunisme. Baker zei dat Bush geen drie dagen weg kan uit Washington in verband met de situatie in de Golf en dat het START-overleg over nucleaire wapenvermindering te zeer is gestagneerd. Bezwaren De Baltische kwestie is vol gens Baker niet de reden voor het uitstel. Feit is echter dat president Bush tijdens een se rie ontmoetingen in Moskou met Gorbatsjov er niet onder uit zou kunnen grote nadruk te leggen op de Amerikaanse bezwaren tegen het Russische optreden in Estland, Letland en Litouwen. Maar tegelijk zou schrijnend duidelijk wor den hoe weinig consequenties Bush aan dat optreden wil verbinden, teneinde de Sovjet- steun voor het Amerikaanse Golfbeleid maar niet te ver spelen. „Het is onmogelijk voor Bush om de Baltische onafhanke lijkheid te steunen, zonder een confrontatie met Gorbatsjov aan te gaan. Waar de Ameri kaanse president elders in de wereld een politiek op basis van idealisme zegt te voeren, loopt hij in zijn eigen morele val", schreef gisteren de Was hington Post. Andere waarnemers in Was hington menen zelfs dat Bush de huidige politiek van de Sovjetunie ten aanzien van de Golf heeft „gekocht". Kort voor het uitbreken van die oorlog zou Bush in bedekte maar duidelijke termen per soonlijk aan Gorbatsjov heb ben beloofd weinig ophef te zullen maken als er een harde hand van Moskou over de Bal tische staten zou gaan. Beste hoop Wat de huidige Amerikaanse „Golf-Sovjet-politiek" voor sommige Amerikaanse critici President George Bush in gesprek met de Sovjet-minister van buitenlandse zaken Bessmertnykh die een bezoek brengt aan Washington. FOTO: EPA acceptabeler maakt, is de in schatting van de regering Bush dat Gorbatsjov het nog altijd waard is „politiek gered te worden" in zijn eigen land. De regering Bush acht Gor batsjov vooralsnog de leidende politieke kracht in de Sovjetu nie, ondanks de onmiskenbare druk die hij van het militaire establishment en van de KGB ondergaat. „Gorbatsjov is nog steeds onze beste hoop dat de Sovjetunie niet tot totale anarchie ver valt", aldus dezer dagen Bush' nationale veiligheidsadviseur Brent Scowcroft. Waarmee hij dë heimelijke zorg in het Wit te Huis prijsgaf dat een ver trek van de Baltische staten uit de Sovjetunie inderdaad tot zulke totale anarchie kan lei den. NAIROBI Het Vere nigd Somalisch Congres (USC) heeft vandaag vol gens radio-Muqdisho Ali Mahdi Mohamed be noemd tot de nieuwe pre sident van Somalia. Het land heeft een nieuwe lei der nodig om het land te herenigen na de maanden van felle gevechten tegen de inmiddels gevluchte president Siad Barre, al dus een verklaring van het USC. De opstandelingen in Somalia waren zondag, nadat president Mohamed Siad Barre met on bekende bestemming was ge vlucht, zeer optimistisch over de toekomst van het land. Jui chend en dansend trokken ze door de straten en zij beloof den een nieuw begin voor het land. Vanuit Londen kondigde Ali Hassan Hussein van het Vere nigd Somalisch Congres (USC) aan dat er een nieuwe rege ring gevormd zou worden. Gisteren kwamen de drie be langrijke verzetsbewegingen in Somalia USC, de Somali sche Patriottische Beweging (SPM) en het kleine Somali sche Democratische Bevrij dingsfront (SSDF) overeen een nieuwe regering te vor men. Veel minder optimistisch over de toekomst is professor Lewis van de London School of eco nomics. Er zijn zeker zeven goedbewapende opstandelin gengroepen, die ieder gedomi neerd worden door één clan. „Tussen de clans bestaat een grote mate van vijandigheid tengevolge van het bewind van Barre", aldus Lewis. Staatsgreep Barre greep 21 jaar geleden de macht tijdens een staatsgreep die zonder bloedvergieten ver liep en beloofde dat hij een eind zou maken aan de jaren lange rivaliteit tussen de ver schillende clans. Na Barre is het land echter verdeelder dan ooit. „Hij heeft het land econo misch en politiek vernietigd en de Somalische stammen verdeeld", aldus professor Le wis. Anders dan veel andere Afri kaanse landen, heeft Somalia een gemeenschappelijke taal, en een gemeenschappelijke cultuur. De clans zijn verdeeld langs ingewikkelde lijnen van rivaliteit, waarvan de oor sprong ligt in oude geschillen over de heerschappij over wa ter of over weiderechten voor de kuddes van nomaden. De opstandelingenbewegingen hebben geen duidelijke ideolo gie en geen duidelijke leiders. Om echt vrede te krijgen zul len de traditionele leiders, de clan-oudsten en de islamiti sche sjeiks, overeenkomsten moeten sluiten, vinden de op standelingen. „Wij moeten de chiefs aan het werk zetten om de geschillen tussen de clans tot een oplossing te brengen", aldus een woordvoerder van de SPM. Als de onderlinge verdeeld heid uit de wereld geholpen kan worden, blijven er nog ge noeg problemen over. Econo misch is het land bankroet en de vooruitzichten op veel ont wikkelingshulp zijn niet erg groot in het huidige klimaat van recessie en de Golfoorlog. Verder staat drie miljoen So- maliërs, ongeveer de helft van de bevolking, dit jaar honger te wachten. „Het land is terug gevallen tot wat het honderd jaar geleden was, behalve dat het nu tanks en geen speren heeft", zegt een westerse di plomaat. „De tragedie is dat het niemand in de wereld wat kan schelen". BERLIJN Rijkhalzend is er uitgekeken door veel Duitsers naar het proces tegen de voormalige Oost- duitse communistische vakbondsleider Harry Tisch, dat vandaag in Ber lijn is begonnen. Ze hopen meer details te weten te komen over de corruptie en het machtsmisbruik die in de DDR vaak vrij spel hadden. Tisch (63) was lid van het po- litburo en leider van de negen miljoen leden tellende staats- vakbond. Hij wordt beschul digd van corruptie en mis bruik van vertrouwen, waar voor hem een maximale ge vangenisstraf van tien jaar kan worden opgelegd. Het proces bij het regionale ge rechtshof in Berlijn zal naar verwachting zes weken duren. Tisch is de eerste belangrijke voormalige DDR-functionaris die daadwerkelijk voor het ge recht moet verschijnen. Tij dens de ruim twaalf maanden dat hij in voorarrest zat Tisch werd in december De voormalige Opstduitse communistische vakbondslei der Harry Tisch. FOTO: EPA 1989 kort na de ineenstoijwal van het DDR-regime gea!n teerd is een aantal - 9,1 toestanden in de openbaai gebracht waarvoor hij ver hts< woordelijk zou zijn. Tij ach het proces zullen wellicht 7£ dere details aan het licht men over corruptieprakti 0c en meer licht worden ge tiog pen op de mentaliteit die hts' der de communistische r" duitse leiders heerste. Volgens de officiële aanhi heeft Tisch zich schuldig maakt aan drie gevallen het zich onrechtmatig toe "9 nen van 4,5 miljoen Oostd ®pj mark (ongeveer 1,7 mi a gulden) uit de kas van df 391 deratie van Vrije Duitse l bonden voor de bouw var 9- jachthuis en vakantiehi ^0! aan de Oostzeekust. Daan s zou hij illegaal een bedrag ila 84.000 Ostmark uit de kas de vakbond hebben aan vakanties. Het derdt grootste geval van finan malversatie betreft het zo ife toestemming aanwenden honderd miljoen Ostmarl ,r^ de vakbondskas voor de nisatie van een landelijk val van de Vrije Duitse J( SI De verdediger van Tiscl advocaat Winfried Matth heeft gezegd dat hij de re^i.j een medisch rapport zal i a leggen dat zou moeten b zen dat Tisch niet in sta terecht te staan. De verdape zou lijden aan „extremf pressies" en een veel te ®r! bloeddruk. Het schermenj_o een slechte gezondheid; r stand is in de zaak tegeflpc partijleider Honecker to 1/1 toe succesvol gebleken. De Duitse justitie is nog si |0 van plan Honecker voor ti gerecht te brengen, maa wordt aan getwijfeld oi Sovjet-autoriteiten hem f nog zullen overdragen aai o. Duitse justitiële apparaat 00 necker wordt onder ar k verantwoordelijk gehoi voor de dood van Oostdui die over de Berlijnse irB naar het Westen wilden vl y, ten maar door Oostd rg grenswachten werden nef schoten. MOSKOU Het veertig ton wegende Russische ruimtelaboratorium Sal joet 7, dat sinds 1982 in een baan om de aarde draait, valt eind januari of in februari naar de aarde terug. Het gaat om de zwaarste brok ken uit de ruimte sinds stuk ken van het Amerikaanse ruimtestation Skylab (dat on geveer dubbel zo zwaar woog) op 11 juli 1979 in Australië te rechtkwamen. Het grootste deel van de Saljoet zal in de dampkring verbranden, maar mogelijk overleven enkele brokken de vurige doortocht door de atmosfeer. Het is uiterst onwaarschijnlijk dat delen van Saljoet 7 in ons land zullen terechtkomen, hoewel dat in principe kan. De baan van de Saljoet loopt on dermeer over Australië, Chi na, Zuid-Amerika, Afrika en §rote delen van de Verenigde taten en Europa. Het grootste deel van de tijd vliegt het station echter over water of dunbevolkte gebie den. Veel voorzorgen zijn er overigens niet te nemen. Pas enkele uren vooraf kan met enige zekerheid worden ge zegd waar de terugkeer pre cies zal gebeuren. De Saljoet 7 is de voorganger van het huidige Sovjet-ruimte- complex Mir. Het ruimtesta tion was net als zijn voorgan ger Saljoet 6 voorzien van twee koppelkragen voor be mande en onbemande ruimte vaartuigen. In totaal verble ven in de Saljoet zes ploegen kosmonauten. De langste vlucht, in 1984, duurde 237 da gen (inmiddels is dat record al twee keer gebroken met een vlucht van een vol jaar van twee kosmonauten aan l?oord van Mir). Even is er aan gedacht de Sal joet 7 met de Russische ruimte pendel Buran naar de aarde terug te halen. Dat plan bleek echter niet haalbaar. Buran heeft nog maar een keer (on bemand) gevlogen in novem ber 1988. Een nieuwe vlucht in combinatie met het station Mir en een Sojoez-capsule staat pas voor eind dit jaar op het pro gramma. Rechtbankzaken rechtstreeks op tv NEW YORK Courtroom Television Network (CTN) begint nog dit jaar met de rechtstreekse uitzending van rechtbankza ken op de televisie. CTN verwacht fans van Perry Mason, L.A. Law èn het nieuws dagelijks aan zich te binden met „de ideale combinatie van menselijk drama en het echte leven". CTN gaat 24 uur per dag in de lucht. Naast het directe verslag uit de "rechtszaal zijn er ook portretjes van de rechters en analyses van de pleidooien van de advocaten. Voor verveling bij de kijkers is Brill niet bang. Tweehonderd verslaggevers moeten volgens directeur Brill in staat zijn over voldoende pakkende rechtbankzaken te berichten. De Ameri kaanse advocatuur wacht de komst van CTN gelaten af. In American Lawyer, een door Brill uitgegeven blad, wordt de pro fessie reeds keihard aangepakt. Advocaten worden aangespro ken op hun professionele en menselijke kwaliteiten als waren het politici of filmsterren. Deze creatie in overwegend oranje, groene en paarse tinten maakt deel uit van de lente/zomer collectie 'Vredesboodschap' van de Franse couturier Jean-Louis Scherrer FOTO: AP PARIJS De goedlachse veertiger uit de Provence stond wel nooit bekend om zijn woeste krullebol, maar nu is Christian Lacroix echt zijn wilde haren "kwijt. Tege lijk is ook de Lacroix-dame volwassen geworden. Geen knipoogjes meer naar de Ar- lesiennes of de Camargue, geen bonte combinaties meer. Tegen Pasen overigens, opent Lacroix een boetiek in zijn geboorteplaats Arles. Lacroix geeft het ridderlijk toe: ja, hij koestert nostalgie voor de sixties. En ja, hij is een beetje chauvinistisch: in de jaren zestig kon Audrey Hepburn zich nergens anders kleden dan in Parijs. En dus regent het paraplu rokken en trapeziumjassen (die boord aan boord sluiten) en dragen de dames strohoe den met reuzerand of met toefjes wuivende veertjes. Geen soberheid in de sixties. Een zwart mantelpak (kraag loos jasje met verticale steek - zakjes en splitjes) sluit dan ook met brandenburgers van diamant. Om de hals prijkt een vierrijige diamanten halsband. Een wit pakje met ingewe ven bloemetjesmotieven krijgt een forse kraag die als het ware de vleugels spreidt en sluit met drie juweelkno- pen als eieren zo groot. Daar bij oorhangers die als kristal len luchters geen slecht fi guur zouden slaan. Harten Vichy-ruitjes beginnen aan een zoveelste jeugd in een chartreuse-groen ensemble met een figuurstrelend kort jakje over wijde shorts. En toch kruipt het bloed waar het niet gaan kan. Dan komt een strapless, chocoladebruin meerminnejurkje te voor schijn vanonder een dubbele torero-cape van geel over roze brokaat. In de herinnering van La croix borrelt het zuiderlijke landleven van onschuldige romantiek. Als het uniformp je van een pensionaatsmeisje is een marineblauwe, sluike (avond)overgooier met strik ken in de zij. Eronder gaat een maagdelijk wit bustier- jurkje schuil. En over een roestbruin T-shirt jurkje wordt een mosterdgeel jasje gedragen waarover een vracht bloemen en harten werd uitgestort. 's Avonds ontpopt de sobere Arlesienne zich tot een schit terende nachtvlinder. In bus- tieijurkjes, bezaaid met pail letten, lovertjes en veertjes. Lycra catsuits, met de hand beschilderd en met Afrikaan se borduursels van houten kraaltjes en zwarte veertjes. En voor meisjes die diamant en goud als boezemvrienden beschouwen bedacht Lacroix topjes van verguld en gedre ven metaal, bezet met flon kerstenen, waaraan een jurk je hangt van gebreide goud draad. De sprookjesachtige nacht vlinder trouwt heel roman tisch op de tonen van Dis ney's Sneeuwwitje. In pastel wolken van tule onder een hemelsblauw bolerootje met bloemborduursels en met een roze breedgerande hoed. De wereld volgens Lacroix? Een romantisch sprookje. En laat anderen maar voor de fi nancien zorgen. Zoals de 200 miljoen Franse frank die no dig waren voor de lancering Nina Ricci Gerard Pipart, huisontwer per van Ricci, houdt z'n col lectie in de plooi. De show begon met een marineblauwe zedig korte plooirok onder een zandbeige geplisseerde saharienhe, en eindigde met Griekse godinnegewaden (mimosageel, suikerboonroze, zilverblauw) met geplisseerde lange rok en plisse-soleil top je aan flonkerende spaghetti- lintjes. De weg naar dit spektakel leidde helemaal naar een pa viljoen in het beruchte Bois de Boulogne. In huize Ricci bleef de tijd stil staan. Men klampt zich vast aan stoere schouders als van rugbyspelers, men lonkt naar de tijd van de charles ton met zakjurkjes (wit met tabakbruine of turkooise bre de stroken) met een bijpas sende sjaal over de heupen gedrapeerd en geknoopt. De oubollige charme uit zich voorts in roze, azuurblauwe of romige ensembles, be staande uit een recht rokje en een los bloesje met wijde korte mouwen, opgesmukt met strikken en grote kno pen. Voor grote festiviteiten ont bloot men het middenrif (be- haatje onder openvallend jas je) of jasje met vooraan zo'n jaap van een split, dat het hart er wel eens echt van op hol kan slaan. Tot het mooiste wat Ricci in huis heeft behoren wijduit- staande baljurken met rui sende rokken van satiin en oorhangers als glitterballetjes uit de disco. LILY ARMON Rechter weigei zaak-Noriega te seponeren MIAMI Er bestaat geei den de rechtszaak tegei voormalige Panamese It Manuel Noriega te seponi 4, zo heeft een Amerikaje rechtbank beslist. De ging van Noriega had op neren aangedrongen vanv het feit dat het openbaar nisterie op ongeoorloofde v telefoongesprekken tussen riega en zijn advocaten hebben opgenomen. Wil Höveler, rechter van de ar dissementsrechtbank in mi, kwam gisteren tot de clusie dat de klacht die de vocaten van Noriega had ingediend, ongegrond is. „I wel er onrechtmatigheden voorgevallen één van gesprekken lekte uit en later door het Amerika nieuwsstation CNN uitge den volg ik de wet die dat seponeren een te g sanctie is", aldus de reel Hij voegde er aan toe dat riega op 24 juni gewoon recht zal moeten staan, gaf Höveler 'aan dat wat betreft de affaire niet ac de rug is en dat hij bereid zaak nog eens te bekijken de verdediging van Nol kan aantonen dat de opg men telefoongesprekken cliënt schade hebben be kend. Het openbaar minis! beschikt echter over docun ten die door Noriega zijn dertekend en waarin de malige sterke man van ma zegt te weten dat zijn foongesprekken worden nomen. Volgens de Amerikaanse heeft CNN destijds een sl baar feit gepleegd door de name uit te zenden, tegei richtlijnen van Höveler in. is echter nog niet bekend v neer een hoorzitting plaat vinden. Tegen José Blan de voormalige chef van df lichtingendienst van Nor die nu tegen hem getuigt, 1 nog steeds een onderzoek dat hij het bandje aan heeft doorgespeeld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 6