Neutraliteit voor Iran
kwestie van lijfsbehoud
Middelbare scholen Israël weer geopen|
Irak verandert Kuwayt in groot mijnenvel
Rambo baif
voor terreiih
Inwoners Kuwayt openen de aanval van binnenuit
Mike Burstyn: „Ik kan nu geen grapjes maken'
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
VS: 24 Irakezen
geland in Iran
WASHINGTON Vol-
gens het Pentagon in Was
hington zijn er zeker 24
Iraakse gevechtsvliegtui
gen en andere toestellen in
Iran geland. Amerikaanse
functionarissen konden
echter niet vertellen of de
Irakezen waren gedeser
teerd 'of dat er een over
eenkomst is tussen Tehe
ran en Baghdad om Iraakse
toestellen bescherming te
bieden tegen geallieerde
aanvallen. Iran zei de pilo
ten te hebben ondervraagd,
maar gaf verder geen bij
zonderheden. Teheran ver
klaarde dat Iraans grond
gebied niet mag worden
gebruikt en dat het beslag
legt op alle toestellen van
de in de oorlog betrokken
partijen tot de strijd voorbij
is. Irak eist dat de Iraakse
piloten terugkeren naar
hun land.
Rafsanjani niet voor de voeten
te lopen. Het Turkse besluit
om de geallieerde luchtmacht
het gebruik van geallieerde
luchthavens toe te staan, heeft
in Teheran enige wrevel opge
wekt. „Een schoonheidsfout
je", zegt een diplomaat in Isla
mabad.
Vredesplannen
Het is dan ook niet verwon
derlijk dat Iran de spil is van
veel diplomatieke acties dezer
dagen. Op een rondreis langs
de landen om de Golf kwam
de Pakistaanse premier Nawaz
Sharif eerst naar Teheran om
de zegen af te smeken voor
zijn vredesmissie.
En de Indiase minister van
buitenlandse zaken, Charan
Shukla, was zo verstandig om
Iran te betrekken bij zijn po
gingen om de bewegingen van
ongebonden landen te active
ren in een vredespoging.
Het is veelzeggend dat de
Iraanse voorzitter van het par
lement, Mihdi Karrubi met
een vijf-puntenplan is geko
men dat die" Iraanse neutrali
teit zeer duidelijk weerspie
gelt. Irak uit Kuwayt, de wes
terse troepen uit Saudi-Arabië,
een islamitische vredesmacht
in Kuwayt, het opheffen van
het embargo tegen Irak en een
stopzetting van de joodse im
migratie vanuit de Sovjetunie
naar Israël. Het laatste ele
ment is duidelijk bedoeld om
Irak en veel Arabische landen
tegemoet te komen en moet
gezien worden als een voorbo
de tot een internationale con
ferentie over het Midden-Oos
ten, de Palestijnse kwestie
voorop.
President Rafsanjani en de ar
chitect van de Iraanse buiten
landse politiek, dr. Velayati,
hebben via Karrubi's mond
echter één ding verzwegen:
Saddam Husayn heeft voor en
na 15 januari alle redelijke
voorstellen genegeerd.
Niettemin zeggen waarnemers
dat Iran in het Midden-Oosten
waarschijnlijk het enige land
is dat in de positie verkeert om
Saddam Husayn over de streep
te halen, domweg omdat het
op geen enkele wijze partij
heeft gekozen.
Prullenmand
Er zijn echter aanwijzingen
dat Iran zijn vredesplannen
alsnog in de prullenmand zal
gooien, gelet op de uitlating
van president Rafsanjani
eerder deze week. „Voor Iran
is het zelfmoord partij te kie
zen in de Golfoorlog. Als we
Irak helpen dan dragen we er
toe bij dat Irak in Kuwayt
blijft en krijgt Baghdad daar
mee de controle over de mon
ding van de Shatt-el-Arab en
is er geen schip meer veilig
dat naar onze havens wil. Als
we Irak steunen, geven we de
Golf weg aan Saddam Hu
sayn".
De achtjarige oorlog tussen
beide buurlanden ging juist
over de controle over de
toegang tot de Golf en Iran
heeft zelfs al gedreigd eiland
jes voor de kust van Kuwayt
te bezetten als er een vredes
regeling zou komen die Ku
wayt teruggeeft aan de familie
Al-Sabah, met als concessies
aan Irak dat het de noordoos
GOLFOORLOG
Martelaar na terreurdaad
NICOSIA De Iraakse dictator Sad
dam Husayn heeft een nieuwe oproep
gedaan aan commando's overal ter we
reld om commando-aanvallen uit te
voeren op de Verenigde Staten en hun
bondgenoten.
Iedereen die doodgaat zal de 'martela-
rendood' sterven in 'de Moeder van
alle veldslagen'. Radio Baghdad riep
op tot 'tastbare daden' die 'hun echo
zullen doen weerklinken op het slag
veld'.
„Iedere Irakees, Arabier of moslim die
sterft omdat hij deelneemt aan een
commando-aanval op de landen die
deelnemen aan de barbaarse agressie
tegen Irak, hun belangen of hun bond
genoten, zal worden beschouwd als
een martelaar in de Moeder van alle
veldslagen".
£eidóc6ouocpnt
Patriot-taart
Een Israëlische bak
ker biedt Ameri
kaanse soldaten
een taart in de vorm
van een Patriot-lan-
ceerinstallatie aan
om ze te bedanken
voor hun hulp. Israël
heeft van de Vere
nigde Staten de be
schikking gekregen
over een aantal Pa-
triot-lanceerinstalla-
ties met personeel
om zijn luchtruim
beter tegen de
Iraakse Scud-raket-
ten te kunnen ver
dedigen.
FOTO: EPA
Geallieerden verwachten
veel Iraakse gevangenen
RIYAD De geallieerde strijdkrachten
verwachten na het begin van een
grondoorlog tegen Irak een groot aantal
krijgsgevangenen te maken, zo heeft
kapitein Niall Irving van de Britse Roy
al Air Force bekendgemaakt. „Gevan
genschap zou wel eens het beste zijn wat
hen kan overkomen", aldus Irving. Hij
verklaarde dat een groot deel van de
tachtig tot nu toe gevangen genomen
Iraakse soldaten hongerig en gedemora
liseerd was.
Drie Britse bataljons, in totaal achttien
honderd man, zijn aangewezen voor de
opvang van de krijgsgevangenen. De
uiteindelijke verantwoording voor de
krijgsgevangenen ligt echter bij Saudi-
„Baghdad Café"
verandert
van naam
MONTPELLIER
„Baghdad Café" een popu
laire bar in de Zuidfranse
stad Montpellier, heeft zijn
naam veranderd in
„Drum's Café". Sinds het
uitbreken van de Golfoor
log had de eigenaar een
reeks telefonische dreige
menten gekregen dat het
café zou worden opgebla
zen. De voormalige naam
had niets van doen met
Irak. De bar heette naar
een onlangs verschenen
film, getiteld 'Baghdad
Café'.
(Van onze correspondent
Hans Kuitert)
ISLAMABAD/TEHERAN
Als je moet kiezen tus
sen twee kwaden, kun je
ze ook de rug toekeren",
zegt een Iraanse diplo
maat in de Pakistaanse
hoofdstad Islamabad om
aan te geven waarom zijn
land ten koste van alles
neutraal wil blijven in de
Golfoorlog.
Irak is net zo verwerpelijk in
de ogen van Teheran als de
Verenigde Staten. De Teheran
Times beschreef dat onlangs
heel scherp: 'Irak wil de al
leenheerschappij krijgen over
de Golf. De Amerikanen wil
len precies hetzelfde. De een
om een zeehaven te krijgen en
de vaarroutes te beheersen. De
ander om zijn olievoorziening
en daarmee zijn economie vei
lig te stellen. Beiden vergeten
dat historisch gezien, de Golf
altijd Perzisch was en zal blij
ven".
Neutraliteit is het wapen
waarmee Iran de twee kam
pen in de oorlog de rug toe
keert. Zeven Iraakse vliegtui
gen mogen na een noodlan
ding op Iraans grondgebied
niet terugkeren en zullen pas
na de oorlog worden terugge
geven. Hetzelfde zal gebeuren
als geallieerde toestellen uit de
koers raken, zo heeft Teheran
gisteren al gewaarschuwd.
Iran heeft de trauma's van
acht jaar oorlog met Irak nog
maar nauwelijks verwerkt,
maar het land begint er al wel
bovenop te komen. Het heeft
inmiddels de banden met oude
vrienden in de Arabische we
reld aangehaald, zoals met, Sy
rië. En het heeft nieuwe ban
den gesmeed met landen die,
zoals Iraanse commentatoren
zeggen, „tijdens de eerste Golf
oorlog op het verkeerde paard
(Irak, red.) hebben gewed". De
emiraten en Jordanië hebben
intussen de diplomatieke be
trekkingen met Teheran her
steld en landen als Pakistan en
Turkije, twee niet-Arabische
moslim-buurlanden, doen hun
uiterste best om president
MAANDAG 28 JANUARI 1991 PAGlJSl
telijke eilandjes krijgt, zoals
Saddam Husayn in juli van het
vorig jaar al heeft geëist. Irans
neutraliteit is er dan ook op
gericht om Kuwayt vrij te
krijgen, hoewel Teheran de
emir van Kuwayt net zo ver
foeit als de koning van Saudi-
Arabië. Dat vanwege hun ka
pitalistische instelling en hun
pro-westerse houding die in de
ogen van Teheran afbreuk
doet aan de islamitische een
heid.
Weinig neutraal klonk giste
ren ook de krasse taal die
geestelijk leider Khamenei aan
het adres van president Bush
uitte. In één van zijn toespra
ken betitelde Khamenei Bush
als „een moordenaar".
Uitlatingen van die strekking
zijn er echter vooral op gericht
radicalen binnen het Iraanse
parlement de mond te snoe
ren, meent de Iraanse diplo
maat in Islamabad. Een van de
haviken, ex-minister van bin
nenlandse zaken Ali Akbar
Mohtashemi, eiste onlangs dat
de hezbollahs (de strijders van
de islam) inschepen op de ji
had, de heilige oorlog die Sad
dam Husayn wil ontketenen
tegen het Westen. Rafsanjani
is echter niet van zins op der
gelijke suggesties in te gaan
omdat hij beseft dat de Iraanse
economie, die nu extra op
bloeit door de stijgende olie
prijzen dank zij de oorlog, nog
een lange weg van herstel te
gaan heeft.
De patiënt kan het niet stellen
zonder „goudinjecties en won
derpillen", zegt de Iraanse di
plomaat in Islamabad. En die
zaken komen uit het Westen
en niet uit de islamitische
broederlanden die, afgezien
van een paar Arabische leden,
economisch dieper in het moe
ras zitten dan Iran.
„Er moet dus een onderscheid
worden gemaakt tussen reto
riek en de feitelijke politieke
opstelling van Teheran", zegt
de Iraanse diplomaat in Isla
mabad. „Iran wil Japans en
westers geld voor investerin
gen. Enerzijds zijn er die kras
se woorden, anderzijds de di
plomatieke plannen die min
der anti-westers zijn dan ze lij
ken.
Nederlander in
Japan opgepakt
TOKYO De 28-jarige Ne-
derlander Hugo Alexander
Ras veldt en zijn 21-jarige
Amerikaanse vrouw Lisa
Jane zijn gisteren door de
Japanse politie opgepakt
nadat zij bij de ingang van
de Iraakse ambassade in
Tokyo een vitrine met por
tretten van de Iraakse lei
der Saddam Husayn hadden
vernield. Volgens de politie
waren beide verdachten
waarschijnlijk dronken. De
Iraakse ambassade in Tokyo
wordt nu permanent be
waakt.
Een van de leerlingen in Israël die gisteren weer naar school ging droeg een trui met Saddam Husayn als schietschijf
JERUZALEM De Israëlische middelbare scholen hebben gis
teren voor het eerst sinds het uitbreken van de Golfoorlog weer
hun deuren geopend. Negentig procent van de scholieren zou
weer naar school zijn gegaan. Alleen leerlingen in een buiten
wijk van Tel Aviv, die in het weekeinde door Iraakse Scud-ra-
ketten werd getroffen, mochten tot vandaag thuis blijven,
scholieren gingen naar school met een kartonnen doos bij
waarin zij hun gasmasker droegen. De ruiten van de klasloW
zijn tegen een mogelijke chemische aanval afgedicht met
band en plastic.
DHARAN Irak heeft al
een'half miljoen landmij
nen gelegd in Kuwayt en
is volgens Amerikaanse
woordvoerders bezig dat
land te veranderen „in
één groot mijnenveld" in
afwachting van een mas
sale aanval over land van
de geallieerde strijdkrach
ten.
De mijnen zijn onderdeel van
de reusachtige verdedigingsli
nies die door het leger van
Saddam Husayn zijn opgewor
pen, waaronder vier meter
hoge wallen, tankgrachten ge
vuld met olie en verborgen op
slagtanks met butaangas. „Hij
is niet van plan te verliezen",
aldus de Amerikaanse majoor
George Cutchall. „Deze vent
weet wat hij doet en hij houdt
van mijnen".
Volgens Cutchall zijn de mees
te landmijnen een half mil
joen is maar een „conservatie
ve schatting" gelegd in
twee grote stroken ten noor
den van de Saudisch-Kuwayt-
se grens. Tegen de tijd dat de
grondoorlog in alle heveigheid
losbarst zal waarschijnlijk heel
Kuwayt één mijnenveld zijn.
Irak beschikt over ongeveer
twintig miljoen landmijnen,
vele geleverd door „vroegere
vrienden". Volgens luitenant
kolonel Mitch Youngs vormen
de mijnen en tarikwallen en
zeer groot probleem. Die
moeten de opmars van de ge
allieerden zodanig vertragen
dat zij kunnen worden be
stookt door de Iraakse artille
rie. „In principe wil hij ons op
sluiten in wat wij een afslacht-
gebied noemen".
De landmijnen zijn zeer ver
schillend en variëren van een
anti-tankwapen dat een
MIAl-tank van zestig ton an
derhalve meter omhoog j
blazen tot kleine teenkral
die net krachtig genoeg
om de voet van een om
zichtige soldaat af te ruklij
Sommige van de landmi
zijn high-tech en kunnen
programmeerd worden or
een bepaalde tijd en op eeii
paalde manier te ontplol
Andere, zoals de Boun
Betty, zijn uiterst afscl
wekkend. Als men er op s
springt de mijn ruim een
ter in de lucht en ontploft
pas, waardoor het slachti
doormidden kan worden
scheurd.
ST. MORITZ De A 1
kaanse filmster Sylvestepd
lone heeft uit angst voor||É
ristische aanslagen een dj1
aan St. Moritz in Zwits#
afgelast, zo heeft zijn ag» 1
zegd. De perschef van h|-
lotoernooi in St. Morit^1'
klaarde dat Stallone,
kendheid verwierf als
bo" en „Rocky",
deelname aan de
'omdat hij in de huid
tie en vanwege angst
roristische aanslagen
Europa wil vliegen'.
ren geïnspireerd door het suc
ces van de geallieerde bombar
dementen".
De vrouw heeft ervoor geko
zen in Kuwayt te blijven toen
Saddam Husayn de westerse
burgers toestemming gaf te
vertrekken. Ze schrijft onder
meer: „Hoe beangstigend oor
log ook kan zijn, de explosies
en het gebulder van geschut in
de nabijheid klinken de inwo
ners van Kuwayt nu als mu
ziek in de oren. Het zegt hun
dat de bevrijding van hun
land steeds dichterbij komt".
De berichten die Kuwayt van
uit Irak bereiken, melden dat
de geallieerde bombardemen
ten meedogenloos zijn.
De straten in Kuwayt zijn gro
tendeels verlaten en strategi
sche doelen worden elke twee
of drie uur gebombardeerd,
sinds de geallieerde aanvallen
elf dagen geleden een aanvang
namen. De Iraakse troepen
slaan terug met luchtafweer
geschut.
„Sommige families zijn zo be
vangen door angst, dat zij zelfs
in rustige perioden weigeren
hun schuilplaats te verlaten.
Men is bang dat het succes van
de bondgenoten bij het afsnij
den van de bevoorradingslij-
nen naar de Iraakse troepen in
Kuwayt de soldaten er toe zal
noodzaken in de Kuwaytse
huizen naar voedsel te zoeken.
Anderen, die zich zorgen ma
ken om het psychologisch en
fysiek welzijn van hun kinde
ren, proberen een zo normaal
mogelijk leven te leiden en be
perken de paniek tot een mi
nimum", aldus de vrouw.
„Veel gezinnen vertrekken
's nachts naar de schuilkelders.
Anderen gaan naar buiten om
de vertoningen in de nachtelij
ke hemel te bekijken - het re
sultaat van luchtafweerge
schut".
Geallieerde vliegtuigen strooi
den vorige week papieren uit
boven Iraakse posities met
waarschuwingen dat een aan
val pphanden was. „Het is een
eenvoudige tekening van
Iraakse posities en overvlie
gende geallieerde straalvlieg
tuigen met een onderschrift in
het Arabisch: het is te laat. Op
de achterkant staat: „Deze lo
catie zal spoedig gebombar
deerd worden. Laat je uitrus
ting achter en breng jezelf in
veiligheid".
Volgens de vrouw zouden veel
soldaten bang zijn en in ver
warring gebracht. Hun moreel
zou dichtbij het breekpunt
zijn. „Er zijn tekenen dat de
troepen het op hun zenuwen
beginnen te krijgen. Er is door
Irakezen geschoten op een
Kuwayti die een televisie-an
tenne op het dak van zijn huis
aan het bevestigen was, niet
ver van het kwartier van een
aantal hoge Iraakse officieren.
Een dienstmeisje dat de was te
drogen hing op het dak van
een huis in hetzelfde gebied
kreeg het bevel naar beneden
te komen".
De vrouw constateert dat de
mensen in Kuwayt zich goed
hebben voorbereid op de oor
log. „De kelders in huizen en
appartementenblokken zijn
veranderd in schuilkelders
met voedsel, water en dekens.
De ramen zijn afgeplakt en de
gordijnen zijn gesloten oi
voorkomen dat bij een aa
rondvliegend glas naar bii
komt. Iedereen zit vastgel
aan zijn televisie en r
Sommige Kuwayti's die
nooit een wapen in hal
hadden gehad, hebben ei
een gekocht om zichzelf, i
neer de nood aan de
komt, te kunnen verdedig
De water-en elektriciteit
ziening is nog niet afgesl
en er kan nog steeds pla
lijk getelefoneerd woi
„Sommige kruideniers zijl
opend, voornamelijk in 1
stijnse wijken, en de pr
zijn hoog. Veel Kuwayti's
den schapen, kalveren, kc
en kippen in hun tuin ii
wachting van voedselte
ten". „De dood die het n
wordt gevreesd is die
chemische wapens. Er is
zien dat Iraakse soldaten
maskeroefeningen hiel
Maar niemand die ik
heeft een gasmasker kui
bemachtigen".
ANDREW ALDER
(c) The Sunday T
maken. De tragedie die mijn
volk doormaakt is te erg. Kijk
eens hoe de mensen zich ge
dragen. Helden zijn het! En
vooral de kinderen. Ze zijn
niet in paniek. Ze schreeuwen
niet. Als ik vlak na een aanval
bij ze kom kijken, zie ik ze la
chen. En stel je even voor:
mensen die hun huis, hun ei
gendom verloren hebben. Ze
klagen niet eens. Weet je, het
joodse volk is in staat om zich
zelfs in de moeilijkste situaties
aan te passen. Wij zijn een
volk dat geleerd heeft te over
leven. Wat er nu gebeurt is
weer een gevecht in een aan
houdende oorlog".
Ondanks zijn sterke band met
Israël is Mike Burstyn het af
gelopen weekeinde terug naar
New York gevlogen. „Ik wil
hier niet weg, maar ik moet.
Ik zit vast aan een contract. Ik
LONDEN Inwoners
van Kuwayt nemen, be
moedigd door de geal
lieerde pogingen hun va
derland te bevrijden, deel
aan felle vuurgevechten
met Iraakse troepen. Ten
minste twintig Kuwayti's
zijn omgekomen bij twee
afzonderlijke aanvallen op
scholen, waar sinds de in
vasie Iraakse soldaten zijn
ingekwartierd.
MYSTERIE VAN HET ZEVENGESTERNTE
Mike
Burstyn
verscheen
drie jëar
lang in
liveshows
voor de
VARA.
FOTO: PR
moet het toneel weer op, maar
ik weet niet of ik het zal kun
nen. Ik vind het vreselijk mijn
mensen hier te moeten achter
laten. Juist nu Saddam Hu
sayn, net als Hitier vijftig jaar
geleden, onze mensen wil
gassen. Leg dit uw lezen
Wat er in Israël gebeui
vreselijk. Maar ook deze t
die zal overgaan. En wi;
men er wel weer boveno]
Deserteurs
Twee leden van de Iraakse Revolutionaire Garde vertellen gretige journalisten in het Turkse dorp
Hakari hoe zij hun basis aan de Kuwaytse grens hebben verlaten. Sinds het uitbreken van de Golf
oorlog zijn er veel Iraakse soldaten gedeserteerd en naar Turkije gevlucht. De Turken zien de
vluchtelingen met gemengde gevoelens komen. Zij zijn bang dat buurman Saddam Husayn hun
land zal straffen voor de pro-Amerikaanse opstelling van president Turgut özal. FOTO: EPA
In een brief die zaterdag per
satelliet het bezette land werd
uitgesmokkeld schrijft een
westerse vrouw, die om veilig
heidsredenen anoniem moet
blijven, dat scholen in Rumait-
hiya, Kuwayt-Stad en de na
bijgelegen stad Jahra het doel
wit waren geweest van aan
vallen. Er is niets bekend over
Iraakse slachtoffers. „De aan
vallen werden niet noodzake
lijk geopend door het verzet,
maar werden uitgevoerd door
enthousiaste burgers die wa
Vervolg van de voorpagina)
TEL AVIV De 45-jarige
Israëlisch-Amerikaanse
zanger Mike Burstyn
treedt nu sinds een jaar op
in New York in de nieuwe
show „The Rothschild's"
en boekt daarmee gewel
dige successen.
„Maar toen ik hoorde dat Tel
Aviv, mijn stad, voor de twee
de maal was gebombardeerd,
was ik toen ik op het toneel
stond in gedachten al in Is
raël".
Tijdens de zesdaagse oorlog in
1967 reisde Burstyn langs de
Israëlische troepen aan het
front om de soldaten op te
beuren. „Maar dit keer was ik
niet in staat om hier te komen
zingen. Ik kan nu geen grapjes
808 Enkele minuten is „De Vrijheid II" in een dichte nevel ge
huld, doch wanneer deze optrekt, merken de opvarenden, dat de
boot.... op het droge ligtl En rondom hen staat als een hoge
muur 't water van het IJsselmeer, maar de geheimzinnige bom
metjes van Lupardi hebben het water rondom de boot volkomen
doen verdwijnen.
Lupardi, opgetogen over deze ook voor hem onverwachte uitwer
king, loopt vrolijk zwaaiend met de dekzwabber om de boot
heen, maar de anderen vertrouwen het verschijnsel toch niet.
Want die muur van water in de verte BLIJFT. „Dat kan nooit lang
duren", bromt Prudon, „we kunnen veel beter aan boord blij
ven". En de Franse geleerde krijgt gelijk, want na ongeveer een
kwartier komt met bulderend geweld het water weer aange
stormd. Tegelijkertijd echter ziet Ross aan de horizon een klein
vliegtuig naderen.
