Assemblee Wereldraad loopt
gevaar door Golfoorlog
ÊridócSotncuJ
Theorie hield oorlogvoering altijd open
brieven van lezer
ficidócSomant
kerk
wereld
VATICAAN VERBITTERD EN BEDROEFD
w
M en
HET VATICAAN EN DE RECHTVAARDIGING VAN DE OORLOG
Onvermijdelijke ontwikkelinj
CcldócSouoant
GOLFOORLOG
DONDERDAG 17 JANUARI 1991 PAGIN1
Rabbijn Van de Kamp: grote opluchting bij joden
AMSTERDAM De Joodse gemeenschap in Nederland heeft
„met grote opluchting" gereageerd op de aanval op Irak. Dat is
de indruk van de Amsterdamse rabbijn L.B. van de Kamp op
grond van veel telefoontjes en de „heel verheugde stemming
vanmorgen tijdens de dagelijkse synagogedienst in Amsterdam.
„We zijn heel blij met de berichten uit Israël dat de spanning
daar grotendeels is geweken. In de joodse gemeenschap in Ne
derland groeide de afgelopen weken de bewondering voor onze
Israëlische broeders en zusters omdat zij zoveel terughoudend
heid en moed toonden." Rabbijn Van de Kamp is verder blij
dat er zo weinig slachtoffers zijn gevallen. „Wij hopen verder
op een oplossing van alle problemen in het Midden-Oosten",
aldus Van de Kamp.
„Geen sprake van zaligverklaring Isabella van Spanje"
UTRECHT Er is geen sprake van enige voorbereiding op de
zaligverklaring van koningin Isabella van Spanje (1451-1504).
Bij de congregatie voor de zalig- en heiligverklaringen is hier
over niets bekend, aldus de Nederlandse bisschoppenconferen
tie aan het Centrum voor Informatie en Documentatie Israël
(CIDI. Dat tekende, op basis van een 'betrouwbare' bron, in
december 1990 protest aan tegen de voorgenomen zaligverkla
ring. Onder Isabella 'La Cattolica', werden 600.000 joden uit
Spanje verdreven. Tijdens de Inquisitie kwamen tienduizenden
joden om het leven. Zaligverklaring van deze vrouw zal ernsti
ge schade toebrengen aan de toch al broze relatie tussen joden
en rooms-katholieken, schreef het CIDI.
In de langste vrede
praat de mens niet
zoveel onzin als in
de kortste oorlog.
Vredesdemonstratie
IKV en Pax Christi
DEN HAAG De kerkelijke
vredesbewegingen Pax Christi
en IKV houden zaterdag een
stille tocht in Den Haag onder
het motto 'Golf van vrede'.
De manifestatie, waaraan de
Raad van Kerken in Neder
land medewerking verleent,
voorziet in een tocht van het
Plein langs het Binnenhof, de
ambassade van de Verenigde
Staten naar de ambassade van
Irak.
Tot de sprekers behoren de
voorzitters van IKV en Pax
Christi, Ien van den Heuvel en
Elizabeth Schmitz, de secreta
ris van de Raad van Kerken,
ds. Willem van der Zee en
Tweede-Kamerlid Leonie Sip-
kes van Groen Links. De orga
nisatoren zijn bezig nog meer
politici te recruteren die zich
geërgerd hebben aan de con
sensus in de Tweede Kamer
over het Golfbeleid.
IKV en Pax Christi zijn niet
onder alle omstandigheden te
gen het gebruik van geweld,
aldus organisator Pieter van
Rossem. Onder de huidige om
standigheden is geweld echter
niet gerechtvaardigd. Zo'n si
tuatie zou pas intreden als Irak
zou overgaan tot genocide
(volkerenmoord) in Kuwayt.
Beide vredesbewegingen na
men op 15 december niet deel
aan de demonstratie van het
Komitee Anti Golf Oorlog,
omdat binnen dit comité som
migen van mening zijn dat de
wereld niet het recht heeft
zich met deze kwestie te be
moeien. Irak zou met de inva
sie van Kuwayt alleen maar
hebben teruggenomen wat
'imperialistische landen' in
1920 het land hadden afgeno-
Thomas More Academie
met lezingencyclus
over ideologieën
DEN HAAG De Thomas
More Academie organiseert
dit voorjaar opnieuw een le
zingencyclus in Pulchri Stu
dio in Den Haag. De reeks
gaat ditmaal over: Voorbij de
ideologie? Over geloven na de
ineenstorting van de ismen.
Uitgangspunt is of het christe
lijk geloof een antwoord heeft
op wat na de ineenstorting
van de ideologieën overeind is
gebleven: de overwinning van
de vrije markt. Sprekers als
prof. dr. B. de Gaay Fortman,
prof. B. Tromp, prof. dr. G.
Harmsen en drs. A. Oostlan-
der gaan in op het veronder
stelde einde van de ideologie
van de verzorgingsstaat, het
marxisme, het christelijk soci
aal-denken en het individua
lisme.
De bijeenkomsten hebben
Claats op respectievelijk 25 fe-
ruari, 11 en 25 maart en 8
april 1991.
De kosten van een lezingcy
clus met speciale syllabus be
dragen 40,-. Opgave Tho
mas More Academie, postbus
152, 5260 AD Vught. Tel. 073
579011.
GENEVE De zevende
assemblee van de We
reldraad van Kerken, die
volgens plan volgende
maand in Canberra
plaatsheeft, komt in ge
vaar nu de oorlog in het
Golfgebied is uitgebro
ken.
Als een kwart van de onge
veer 950 afgevaardigden niet
naar de Australische hoofd
stad kan reizen, wordt de bij
eenkomst waarschijnlijk afge
last, heeft Wesley Ariarajah,
een van de onderdirecteuren
van de Wereldraad en belast
met de voorbereiding van
Canberra, meegedeeld. Een
verschuiving naar een latere
datum is volgens Ariarajah
om technische redenen niet
mogelijk.
Afgelasting zou de Wereld
raad minstens vijf miljoen
Zwitserse frank (ongeveer 6,8
miljoen gulden) kosten, meer
dan de helft van de totale
kosten van de assemblee. In
Nederland bereiden zich on
geveer dertig mensen voor op
een reis naar Canberra. De
assemblee, de algemene ver
gadering, is het hoogste or
gaan van de Wereldraad,
waarbij 311 protestantse, ang
licaanse en orthodoxe kerken
zijn aangesloten. Als het in
ternationale luchtverkeer
ernstig wordt beperkt, min
stens 230 afgevaardigden af
zeggen, de kerken in het Mid
den-Oosten tegen het door
gaan van de assemblee zijn of
er biologische of chemische
wapens worden gebruikt, zal
afgelasting onvermijdelijk
worden.
Het is niet de eerste keer dat
de Wereldraad bij het organi
seren van de assemblee op
problemen stuit. De oprich
tingsvergadering moest we
gens de Tweede Wereldoorlog
worden uitgesteld tot 1948. In
1974 werd in verband met
conflicten tussen de christe
nen en moslims in Indonesië
besloten de assemblee te ver
schuiven van Djakarta naar
Nairobi, een jaar later.
In het Vaticaan is vanmorgen
met droefenis en bitterheid
gereageerd op het uitbreken
van de vijandelijkheden in do
Golf. Een officiële reactie van
de Heilige Stoel is nog niet
bekend gemaakt.
Paus Johannes Paulus II, die
zich dinsdagavonds nog per
soonlijk per brief tot Bush en
Saddam Husayn had gericht,
heeft een deel van de nacht
met naaste medewerkers in
gebed doorgebracht.
Enkele prelaten uit de naaste
omgeving van de paus hebben
hun bedroefdheid over het
- verlies van mensenlevens uit
gesproken. Zij toonden zich
verder verbitterd omdat een
vreedzame oplossing voor het
conflict onmogelijk bleek.
Overigens wordt het in het
Vaticaan niet uitgesloten ge
acht dat de paus binnenkort
nieuwe vredesinitiatieven zal
ontplooien.
Paus Johannes Paulus II had,
in een laatste poging om
vrede te stichten, boodschap
pen gestuurd aan de Ameri
kaanse president George Bush
en de Iraakse president Sad
dam Husayn. De brieven be
vatten oproepen tot voorko
men van een gewhpend con
flict.
In de brief aan Bush stelde de
paus dat een oorlog geen pas
sende oplossing voor de pro
blemen in het Midden-Oosten
zou brengen. Hij zei dat het te
prefereren was om tijdelijk te
leven met een onrechtvaardi
ge situatie dan een oorlog te
beginnen met alle verwoes
tende en tragische gevolgen
vandien. „We moeten besef
fen dat het gebruik van wa
pens, behalve leed en ver
woesting, nieuw en wellicht
ernstiger onrecht zal uitlok
ken", schreef de paus, die zijn
brief afsloot met het uitspre
ken van hoop dat de vrede
nog kan worden gered.
Aan Saddam Husayn richtte
de paus ongeveer eenzelfde
pleidooi als een week geleden,
toen hij de Iraakse leider
Kuwayt terug te trekken.
„Een gebaar van bereidwillig
heid van uw kant zal niet na
laten u eer te brengen tegen-
Paus Johannes Paulus II tij
dens de algemene audiëntie
gisteren in het Vaticaan.
FOTO: EPA
over uw geliefde land, uw
godsdienst en de hele we
reld", zei Johannes Paulus II.
„In deze dramatische uren bid
ik tot God dat hij u licht mag
schenken en u kracht geven
om een grootmoedig gebaar te
maken dat oorlog zal voorko
men".
Joden
dansen
bidden
Orthodoxe
joden dansten
en baden
gisteren na
het verstrijken
van het
ultimatum bij
de muur die
oostelijk
Jeruzalem van
het westerse
gedeelte
scheidt.
FOTO: AP
MGR. BAR:
„Er is gebeurd
wat we vreesden'
ROTTERDAM „Nu alles is
geprobeerd om het conflict
vreedzaam te regelen, doch de
president van Irak daarvoor
volstrekt ontoegankelijk is ge
bleken, is nu gebeurd waar
wij allen voor vreesden". Dit
zegt mgr. R. Bar, bisschop
voor de Nederlandse strijd
krachten in een eerste reactie
op het uitbreken van de Golf
oorlog.
Hij vervolgt: „Laten wij ho
pen en bidden dat de inzet
van de wapens beperkt zal
blijven tot het realiseren van
de doelstellingen van de reso
luties van de Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties, zo
dat ieder overbodig geweld en
verlies aan mensenlevens en
materiaal wordt voorkomen.
Bisschop R. Bar zegt met veel
instemming geluisterd te heb
ben naar de woorden van mi-
nister-president Lubbers.
„Mét hem moeten wij hopen
op en bidden voor een snelle
beëindiging van deze oorlog".
DEN HAAG Nooit
meer oorlog! riep paus
Paulus VI in zijn befaam
de toespraak tot de Vere
nigde Naties in 1965 uit.
De huidige paus lijkt dat
alleen maar te willen on
derstrepen. In zijn kerst
toespraak noemde Johan
nes Paulus II een oorlog
in het Golfgebied „een
avontuur zonder weg te
rug". „Door rede, geduld
en dialoog met respect
voor de onvervreemdbare
rechten van mensen en
volkeren" moet volgens
het hoofd van de RK
Kerk een uitweg uit het
conflict worden geboden.
Maar het is ditmaal geen koe
koek een zang. De Nederland
se bisschoppen keerden zich
weliswaar begin december
onvoorwaardelijk tegen een
oorlog maar verscheidene an
dere bisschoppenconferenties
hebben de afgelopen maan
den opnieuw, zij het voorzich
tig, het concept van de recht
vaardige oorlog geïntrodu
ceerd. De Franse kardinaal
Decourtray zei in november:
„Het is beter oorlog te voeren
dan onteerd te worden". Zijn
Franse collega's zeiden in een
verklaring van 10 november
dat „oorlog vandaag geen ge
schikt middel is om recht te
doen wanneer rechten zijn ge
schonden", toch sloten zij een
gewapend conflict niet uit
„wanneer alle andere moge
lijkheden voor een vreedzame
regeling zijn uitgeput".
Voor sommige Amerikaanse
bisschoppen idem dito die on
der strikte voorwaarden mo
gelijkheden zagen voor een
rechtvaardige oorlog. En de
Britse kardinaal Hume heeft
deze week in een verklaring
die ook is ondertekend door
zijn Anglicaanse collega Run-
cie, nota bene de man die fel
le kritiek leverde op Thatcher
tijdens de Falklandoorlog, ge
zegd dat oorlog in de huidige
situatie noodzakelijk kan zijn.
Gevoeligheden
Politieke gevoeligheden in
elk land afzonderlijk blijken
in de praktijk de stellingname
van menig bisschoppencollege
te hebben beïnvloed. Dat het
Vaticaan in zijn stellingname
in het Golfconflict rekening
houdt met de Arabische chris
tenen wier positie uiterst
kwetsbaar is, behoeft geen be
toog. De Engelse bisschoppen
vertolken daarentegen in hun
verklaring de grote veront
waardiging in de publieke
opinie over de overmeestering
van Kuwayt, een schepping
overigens van de Engelse ko
loniale politiek.
Toch zou het onzin zijn te
suggereren dat het eeuwen
oude concept van de recht
vaardige oorlog in de RK
kerk nieuw leven zou zijn in
geblazen. Als het al opnieuw
wordt gelanceerd dan wordt
het in al die verklaringen van
bisschoppen steeds van zeer
veel mitsen en maren voor
zien. Het karakter van de mo
derne oorlog is zo ingrijpend
veranderd dat de ideeën die
de kerkvader Augustinus en
in zijn voetspoor Thomas van
Aquino over de rechtvaardige
doeleinden van de oorlog ont
wikkelde als een hopeloze
anachronismes moeten wor
den afgedaan.
De bepaald niet revolutionai
re paus Pius XII verklaarde
in december 1944, dus nog
ruimschoots voor het moment
waarop de atoombommen op
Hirosjima en Nagasaki vielen,
dat „de theorie van de recht
vaardige oorlog als middel om
conflicten op te lossen van
daag de dag als achterhaald
moet worden beschouwd".
Later zou hij verklaren dat er
alleen een rechtmatige verde
diging bestaat, aanvalsoorlo
gen worden dus uitgesloten.
Euforie
In de euforie die het Tweede
Vaticaanse Concilie (1962-
1965) kenmerkte, was men
bereid nog een stapje verder
te gaan. Het ging er in de vi
sie van de concilievaders om
te zorgen voor een „recht
vaardige vrede". Naar het
woord van Paulus VI: Als je
de vrede wilt, bereid haar dan
voor (Si vis pacem, para pa-
cem).
Deze opvattingen werden ge
lanceerd toen het hoogtepunt
van de koude oorlog al weer
voorbij was en de hoop op een
zonriige toekomst zeer groot
was, maar de wereld volop
leefde in een nucleaire pat
stelling. Een oorlog tussen de
supermachten viel onder die
omstandigheden geheel bui
ten de orde. Toch verviel het
Vaticaan nooit in een ver
gaand pacifisme. Anders dan
bepaalde protestantse kerkge
nootschappen (de Nederland
se Hervormde Kerk voorop)
veroordeelde het Vaticaan
nooit het bezit van kernwa
pens.
Prof. dr. P. Teunissen, hoogle
raar internationale betrekkin
gen in Groningen en oud-
vice-voorzitter van Pax
Christi, meent dat er in het
denken in de rooms-katholie-
ke kerk over oorlog steeds
twee tendenzen een rol heb
ben gespeeld. „Enerzijds werd
er gezegd: oorlog is iets dat uit
de tijd is. Maar er waren er
ook die zeiden: je weet maar
nooit". „De afschrikkingsrol
van kernwapens werd niet af
gewezen door het Vaticaan.
Toen sommige Amerikaanse
bisschoppen in 1983 dat wel
wilden doen, heeft het Vati
caan daar een stokje voor ge
stoken. Tenslotte is het even
tueel beperkt gebruik van
kernwapens in het Vaticaan
een open kwestie gebleven
omdat men rekening wilde
houden met zuiver technische
en strategische factoren en
die kunnen wisselen met de
tijd".
Hij meent niet dat het Vati
caan in zijn opvattingen over
een rechtvaardige oorlog de
laatste jaren een zigzagkoers
heeft gevaren, er zit een grote
mate van continuïteit in.
Rechtsorde
Toch zijn er wel ernstige pro
blemen, want hoe moet er in
de grillige praktijk van de on
volkomen internationale
rechtsorde gehandeld worden,
nu oorlogen niet langer met
de zegen van Sint Augustinus
en van Sint Thomas van
Aquino rechtvaardig kunnen
heten en vrede tegen iedere
prijs evenmin acceptabel is?
Het conciliedocument Gaudi-
um et Spes (1965) gaf een aan
zet tot een antwoord. Het do
cument mikt op het natuurlijk
volkenrecht en op de bestaan
de internationale verdragen.
Het hoopt ook op perfectione
ring va'n die verdragen.
Drs. F. van Iersel van het Mi
litair Pastoraal Centrum die
een korte studie schreef over
de RK kerk en de morele as
pecten van de oorlog, wijst er
op dat alle pausen sinds Jo
hannes XXIII hebben aange
drongen op de vorming van
een wereldautoriteit, in feite
een orgaan als de Verenigde
Naties. Net als in de kernwa
pendiscussie treft ook nu de
realistische benadering van
het Vaticaan. Er worden geen
pogingen ondernomen om een
ethisch verantwoorde blauw
druk te ontwerpen voor de
wereldsamenleving waarin de
kerk vervolgens de sancties
hanteert, maar aan de leken
wordt, in ieder geval hier,
volledig crediet gegeven wan
neer zij werken aan de tot
standkoming van een wereld
autoriteit waarin alle staten
participeren.
Het conciliedocument Gaudi-
um et Spes laat in het mid
den, aldus Van Iersel, of zo'n
organisatie ook de militaire
competentie zou moeten heb
ben om conflicten te kunnen
regelen. Dat is wel zijn wens,
daar anders, krachtens het
zelfde conciliedocument, het
recht van afzonderlijke staten
overeind blijft om zich zelf te
verdedigen wanneer ze wor
den aangevallen. Het docu
ment geeft de voorkeur aan
een autoriteit die de onderlin
ge afhankelijkheid belichaamt
van allen die haar dragen.
Waarschijnlijk zullen de op
vattingen van de auteur pa
rallel lopen met die van de
paus zelf. Zonder de Verenig
de Naties expliciet te noemen,
baseert de paus zich in zijn
veroordeling van Irak op het
internationale recht.
Maar het is ook duidelijk dat
de Verenigde Naties die mili
taire competentie mist en dat
daarom het pauselijk enthou
siasme voor de politieagenten
die op dit moment zichzelf die
taak hebben aangemeten niet
erg groot is.
PAUL VAN VELTHOVEN
De brochure „Aspecten van
een morele beoordeling inza
ke militaire interventie in de
Golfcrisis" door drs. A. van
Iersel is verkrijgnaar bij het
Militair Pastoraal Centrum,
Bachman Wuytierslaan 53 a,
Amersfoort.
PREMIER Lubbers begon vandaag zijn verklaring over
Golfoorlog met de zinsnede „dat het ongelooflijke dan tocl
gebeurd". Hij wilde daarmee aangeven dat aan het begin v
de lange weg die de wereld is gegaan sinds de inval in I!
wayt op 2 augustus van het vorig jaar, weinigen het voor n
gelijk hadden gehouden dat daar uiteindelijk een oorlog v
een internationale strijdmacht tegen het Irak van Sadd
Husayn op zou volgen. Iedereen hóópte op zijn minst dat
de dictator het gezond verstand toch wel zou zegevieren
hij zich zou terugtrekken. Maar gaandeweg is het hopen
gen beter weten in geworden.
Met de aanval, die in de afgelopen nacht is begonnen,
niet het ongelooflijke maar wel het onvermijdelijke gebeu
als gevolg van de halsstarrige houding van Saddam Husa]
Reeksen bemiddelingspogingen heeft de dictator in de wi
geslagen, ook de laatste van VN-secretaris-generaal Perez
Cuellar die kwam op een moment dat het ook voor Sadd
Husayn overduidelijk moet zijn geweest dat hij geen 5
van kans heeft.
Maar inmiddels is er al weer een nieuwe poging ondert
men om de Iraakse dictator, na de even verrassende als si
cesvolle tactische luchtaanval van vannacht, alsnog tot
haastige terugtrekking te bewegen. De Amerikaanse amh
sadeur bij de Verenigde Naties heeft het vannacht duidel
gezegd: zelfs nü nog kan Saddam Husayn zijn landgenoi
verder leed besparen, door zijn troepen uit Kuwayt terug
trekken. Indirect heeft president Bush dat vannacht in j
televisietoespraak ook enigszins aangegeven: wij hebl
niets tegen het Iraakse volk, wij willen slechts de bevrijd
van Kuwayt.
De kans op een capitulatie van Saddam Husayn op een n
ment dat er nog iets te capituleren valt lijkt niet groot, m<
uitgesloten is hij niet. Het kan best zijn dat zoals de Ira<
se president heeft gezegd het beter is voor Allah te s
ven dan gezichtsverlies te lijden voor diens aanschijn. Mi
het kan ook best zijn dat zijn instinct voor zelfbehoud
voor het behoud van zijn familie en zijn clan, uiteinde!
groter zal zijn dan zijn vrees voor Allah.
IRAK wordt, zoals bijna alle Arabische landen, geregeerd!
een familiebezit. Tegenover de El Takritis in Irak staan I
Al Sabahs in Kuwayt en de Saoeds in Saoedi-Arabië. Sa
dam Husayn heeft in een oorlog niet alléén alles te verlieza
wanneer hij valt, valt zijn familie, zijn clan, zijn partij
heel zijn regime. Het is moeilijk voor te stellen dat de Tald
ti-clan bewust aanstuurt op collectieve zelfmoord. Tenslo
vielen zij Kuwayt niet binnen ter ere van Allah of omwi
van de Palestijnse zaak, maar om zich meester te maken
de schatkist van de steenrijke Sabah-clan. Volkomen uiti
sloten is het dus niet dat Saddam Husayn uiteindelijk toj
zelf een eind maakt aan zijn „oorlog der oorlogen".
ONDERTUSSEN moet worden gevreesd dat er op de een
dag van de strijd toch al een zeer groot aantal slachtoffers
gevallen onder de Iraakse militairen, terwijl ook onder i
burgerbevolking ernstige verliezen zullen zijn geleden. Ze
bij zeer zorgvuldig uitgevoerde „chirurgische luchtaam
len" is het onvermijdelijk dat het lancet van de elektronis
oorlogvoering soms wat afwijkt van het tevoren uitgestig
de en door laserstralen geleide pad.
DAAR staat tegenover dat we vooral dankbaar kunnen i
voor de uitschakeling bij de eerste aanvalsgolf van de insl
laties met speciaal voor Israël bedoelde raketten met, nj
gevreesd werd, een chemische lading. Had Irak die kunm
afvuren, dan waren de gevolgen ook als ze naast de de
len en niet in Israël waren terecht gekomen voor het hl
Midden-Oosten ongetwijfeld zeer ernstig geweest. Ook
succesvol verloop van de aanvallen op fabrieken voor kei
wapens en chemische strijdmiddelen, op de militaire co
mandoposten, de raketten en de vliegtuigen kan slechts 1
den tot een verkorting van de strijd in het Golfgebied.
een-snelle beëindiging daarvan is een volgende ontwikkeli
waar we allen vurig op hopen.
Brieven graag kort jn duidelijk geschreven
De redactie behoudt zich het recht voor mgezondt
stukken te bekorten
Pelzen-branche
„Wat is nou het verschil tus
sen een kistkalf en een pels-
dier", vraagt een nertsenfok
ker, die onlangs in de krant
het vuur na aan de schenen is
gelegd. Wel, een kistkalf
wordt door menigeen als
noodzakelijke voeding be
schouwd, terwijl een nerts be
stemd is voor luxe kledij. Maar
dan dit. De hele pelzen-bran
che zou in een volkomen an
der licht kunnen komen te
staan indien de diertjes niet,
na een jaar goed verzorgd
zijn geweest, heengezonc
worden, maar goed verzoi
blijven totdat ze op natuurlj
wijze heengaan. Dan zal
geen actiegroep meer n
kraaien. Dan ook kan n<
gedragen worden zonder bij
dachten en zonder scheefl
kerij. De hogere kosten van
produktie kunnen aldus
compenseerd worden d
verlaagde verzekeringskos
en vergrote vraag naar
produkt.
N. Pleumekers,
DEN HAAG.
UitgaveWesterpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden
Telefoon: 071-122 244
Postadres: Postbus 11. 2300 AA Leiden
Abonnee service
Telefoon. 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 uur.
Nabezorging
Telefoon 071 -122 248
van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.00 uur
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW
Bij automatische betaling: Bij betaling per acceptgirokaai
per maand f. 25,70 per maand f 26.'
per kwartaal f. 76,60 per kwartaal 78,1
per jaar 294,30 per jaar f 299,
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk
070 - 3902 702
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
