nternationale fusies in 1990 verminderd
Managers blijven optimistisch
GELD GOED
erste grote
ivatisering
oolse bank
Akkoord sociaal
plan Douwe Egberts
erkste groei Westduitse
:onomie in veertien jaar
itgeverijen Meulenhoff
Malherbe gaan fuseren
KAREL
APPEL
fationale
ïederlanden
ctief in
longarije
Luchtvaart YS: verlies
twee miljard dollar
Beurs van Amsterdam
Camdessus: toestand
economie zorgwekkend
DNOMIE
£eidócSoivtant
ZATERDAG 12 JANUARI 1991 PAGINA 9
ICHAU De Poolse Export De
ment Bank, de grootste verschaf-
an harde valuta's in Polen, is van
een gedeelte van het aandelenkapi-
verkopen aan het publiek. Direc-
xyzystof Szwarc verklaarde dat al
Europese banken belangstelling
ien getoond om deel te nemen aan
privatiseringsoperatie, die binnen
zes tot twaalf maanden moet zijn
sloten. De bank, in het Pools Bank
moju Eksportu geheten, had in 1989
kapitaalbalans van ongeveer 450
ten dollar.
Wolters Kluwer doet
Krauthammer van hand
NOORDWIJK Wolters Kluwer heeft Kraut
hammer International uit Noordwijk verkocht
aan Krauthammer SA in Genève. Daarmee komt
dit onderdeel van de opleidingendivisie van Wol
ters na acht jaar weer terug bij de oorspronkelijke
moeder. Over de hoogte van het overnemingsbe
drag zijn geen bijzonderheden gemeld. Kraut
hammer is gespecialiseerd in managementtrai
ning en -advies Bij de vestiging in Noordwijk
werken 30 mensen. De totale Krauthammergroep
heeft in Europa, de Verenigde Staten en Marok
ko 115 mensen in dienst. De groep boekte volgens
een woordvoerder in 1990 een omzet van 35 mil
joen Zwitserse frank (f 46,9 miljoen). Voor dit jaar
verwacht de groep een omzet van 42 miljoen
Zwitserse frank (f 56,3 miljoen). Het instituut ver
zorgt dit jaar opleidingen voor ongeveer 15.000
mensen van 3.500 ondernemingen.
UTRECHT De directie van Douwe Egberts
(koffie, thee, tabak) en de vakbonden hebben
overeenstemming bereikt over het sociaal plan
voor de komende reorganisatie. DE garandeert
dat er geen gedwongen ontslagen vallen. Werk
nemers wiens functie vervalt, krijgen een pas
send aanbod voor ander werk binnen het con
cern Voor 57,5-jarigen geldt een selectieve uit
tredingsregeling. Zij kunnen vervroegd uittre
den als hun baan vervalt of als zij plaats maken
voor een jongere werknemer, zo heeft bestuur
der A. Lakerveld van de Industriebond FNV
gisteren meegedeeld DE maakte in september
van het vorig jaar bekend zo'n tweehonderd ar
beidsplaatsen te willen schrappen en 25 miljoen
gulden te bezuinigen om de doelmatigheid te
vergroten.
VS onderzoeken verbod
van import vlees EG
WASHINGTON De Verenigde Staten gaan
onderzoeken of de Europese Gemeenschap in
haar recht staat wat betreft het verbod op de
invoer van Amerikaans varkens- en rund
vlees. Eind november klaagde de Amerikaanse
vleesindustrie bij Washington over het EG-im-
portverbod. Het verbod is ingesteld omdat naar
mening van de EG de veterinaire en hygiëni
sche voorschriften in de Amerikaanse slacht
huizen niet overeenkomen met de Europese
normen.
Vertegenwoordigers van de VS en de EG heb
ben al enkele weken met elkaar overlegd om
een oplossing te vinden.
Als beide partijen elkaar niet kunnen vinden,
dan zullen de VS het importverbod voorleggen
aan de GATT (Algemene Overeenkomst inza
ke Tarieven en Handel).
STERDAM Het
tal grensoverschrijden-
fusies van ondernemin-
is vorig jaar vermin-
el met 9 procent tot
1. De waarde van deze
es daalde met 13 pro
tot 114,2 miljard dol-
Dat blijkt uit het jaar
overzicht „Internationale
fusies en overnemingen"
van de Amsterdamse ac
countants- en adviesorga
nisatie KPMG dat gisteren
verscheen.
Volgens het rapport was de
daling vooral duidelijk in de
tweede helft van het voor
gaande jaar waarin „economi
sche teruggang en onzekerheid
het sterkst tot uiting kwa
men". De opstellers van het
rapport denken dat ook in
1991 het aantal grensover
schrijdende fusies zal afne
men, omdat ondernemers door
de onzekere economische en
politieke situatie in de wereld
niet zullen kiezen voor risico
dragende transacties.
De Britten waren de actiefste
internationale kopers die 20
miljard dollar staken in over
nemingen. De gegevens van
de KPMG wijzen verder uit
dat ook Japanse kopers van
bedrijven zich op grote schaal
in het buitenland hebben laten
zien. In 1990 namen Japanse
ondernemingen meer buiten
landse bedrijven (205) voor
meer geld (16,7 miljard dollar)
over dan ooit tevoren. De
grootste internationale aan
koop kwam wèl uit het land
van de rijzende zon: de over
neming van het Amerikaanse
MCA door het elektronicacon
cern Matsushita voor 6,2 mil
jard dollar.
Amerikaanse bedrijven koch
ten vorig jaar 357 buitenlandse
bedrijven voor 15,8 miljard
dollar. Dat was in aantal 12
procent minder en in de waar
de 32 procent minder. De Eu
ropese Gemeenschap was bij
de Amerikanen niet erg in
trek. De waarde van de aan
kopen verminderde in de EG
van 12,7 miljard dollar tot 3,7
miljard dollar, een daling van
71 procent.
INKFURT De econo-
van het voormalige West-
Bland is vorig jaar met 4,6
ent gegroeid, zo blijkt uit
•ren gepubliceerde voorlo-
gegevens van het bureau
r statistiek. Het percentage
ts gunstiger dan verwacht
betekent de sterkste reële
sinds de 5,6 procent in
De economische groei is
1987 gestaag opgelopen.
jaar nam het bruto na-
aal produkt (bnp) reëel
na correctie voor prijsver-
eringen) toe met 1,7 pro-
In 1988 bedroeg de groei
irocent en in 1989 3,9 pro-
Dit jaar valt een duidelij
ke vermindering te verwach
ten.
De directeur van het bureau
voor statistiek, Egon Hólder,
verklaarde dat de Duitse here
niging belangrijke impulsen
aan de Westduitse economie
heeft gegeven. Zonder dit ef
fect zou de groei 1,5 procent
punt geringer zijn geweest. De
hereniging zorgde niet alleen
voor grote vraag vanuit de
voormalige DDR. maar leidde
ook tot hogere investeringen
voor uitbreiding van de pro-
duktiecapaciteit in het weste
lijk deel van het land. „Deze
impulsen kwamen gezien de
verzwakking van de werelde
conomie precies op tijd", aldus
Holder.
STERDAM De Amsterdamse uitgeverij-groep Meulenhoff
'o en de Malherbe-Groep in Weert voeren momenteel be
kingen om te gaan fuseren. Beide ondernemingen zijn in
erland en België werkzaam in het uitgeven en distribueren
algemene en educatieve boeken. Na een fusie ontstaat een
y»Nerij met 460 medewerkers en een geconsolideerde jaarom-
vin f 220 miljoen. De samenwerking heeft geen negatieve
";en voor de werkgelegenheid.
AGS GEMEENTEMUSEUM
SIERWERKEN.
.PTUREN
FNTE SCHILDERIJEN
5HOUDERSLAAN 41
IK WOU DAT IK
EEN VOGEL WAS
AMSTERDAM
GROTE FORMATEN
INGANG BEURSPLEIN 1
BEURS VAN BERLAGE
■N HAAG Hongarije
eft Nationale-Nederlanden
rgunning verleend om in
l land levens- en schadever-
teringen te gaan verkopen,
tionale is daarmee een van
eerste buitenlandse verze-
ringsbedrijven die een vol-
üge dochter in Hongarije
>gen oprichten. Het Neder-
idse concern hoopt in de
eede helft van 1991 te kun-
tn beginnen met de verkoop
[n levensverzekeringen via
ktionale-Nederlanden Hun-
Iry Insurance Company.
Beleggingsfonds:
Postbank biedt
8% rendement
AMSTERDAM Ondanks de
koersdalingen op de aandelen
markten is het Postbank Be
leggingsfonds erin geslaagd
vorig jaar een rendement van
acht procent te verwezenlij
ken, inclusief een interimdivi
dend van ƒ.1. Volgens de Post
bank is actief gebruik gemaakt
van het hoge rentepeil en is
slechts in beperkte mate be
legd in aandeleh. Op dit mo
ment is ongeveer 90 procent
van het fondsvermogen belegd
in vastrentende waarden. Het
Postbank Beleggingsfonds is
op 31 januari vorig jaar van
start gegaan met een uitgifte
prijs van 50 per aandeel van
10 nominaal. Eind december
bedroeg die koers f 53.
Blues stimuleert de melkproduktie
De Engelse boer Mark Purdey uit Elworthy (240 km ten westen
van Londen) heeft het helemaal voor elkaar. Als fanatiek saxofo
nist kwam hij erachter dat zijn 70 Jersey koeien na een gevoelig
gespeelde serenade veel meer melk gaven. Hij probeerde allerlei
muziekstijlen uit en wat blijkt: The Blues spreekt de dieren het
meeste aan. Tweemaal per dag wordt dus voortaan het blaasin
strument uit de koffer gehaald, zet hij zich in het hooi en krijgen
de dieren een gratis concert....
FOTO: AP
British Airways staakt
verbinding Amsterdam-Gatwick
SCHIPHOL British Airways (BA) heft met ingang van 31
maart de luchtlijn Amsterdam-Gatwick op. Dat heeft het bedrijf
gisteren bekend gemaakt.
British Airways vliegt dan alleen nog van Schiphol naar Lon
don-Heathrow en naar Manchester. Alle luchtverbindingen die
BA tussen Groot Brittannië en de republiek Ierland onderhoudt,
zullen worden beëindigd. Deze maatregelen zijn onderdeel van
een aantal wijzigingen die British Airways invoert vanwege ge
stegen kosten en verwachte economische teruggang.
De maatschappij gaat overigens investeren in de Nederlandse
organisatie. De reserveringsafdelingen van Nederland en België
worden in Amsterdam gebundeld in een centraal telefonisch
verkoopcentrum. Dat moet per 2 april gaan werken.
WASHINGTON De resultaten van de Amerikaanse lucht
vaartmaatschappijen zijn vorig jaar sterk verslechterd door de
enorme stijging van de brandstofrekening en de economische
malaise. Het totale verlies bedraagt naar schatting het recordbe
drag van omstreeks twee miljard dollar. Het verlies is ruim
tweemaal zo groot als eerder is gezegd en ook meer dan twee
maal zo groot als het vorige record verlies. Volgens de Ameri
kaanse Air Transport Association, waarbij tien grote Ameri
kaanse luchtvaartbedrijven zijn aangesloten, bedroeg het verlies
van de gezamenlijke luchtvaartmaatschappijen in de eerste drie
kwartalen van 1990 240 miljoen dollar. Het laatste kwartaal zal
naar alle verwachting een verlies opleveren van 1,7 miljard dol
lar.
De middelgrote onderne
mingen van ons land
functioneren normaal. De
betogen van de managers
van deze soort onderne
mingen zijn veelal opti
mistisch van toon. De re
cessie, waarover iedereen
de mond vol heeft, zal Ne
derland voorbijgaan dank
zij de kansen, die de bloei
ende Duitse economie het
bedrijfsleven biedt. Dat is
dus een pluspunt in een
periode waarin inflatie
angst en onzekerheid ten
gevolge van de Golfcrisis
heersen.
Opvallend is overigens, dat
ook in het buitenland en voor
al uit de Verenigde Staten, het
Verenigd Koninkrijk en ande
re Angelsaksische landen posi
tieve berichten over het mid
delgrote bedrijf binnenkomen.
Daarbij moet men bedenken
dat de situatie in het kleinbe
drijf in die landen vrij wat
somberder is. In een analyse
wordt gewezen op het feit, dat
de klad in die kleine bedrijven
zit na een bloeiperiode in de
jaren tachtig toen de Ameri
kaanse beleggers over elkaar
heenvielen om aandelen in die
kleintjes te kopen. Daardoor
stegen de koersen van hun
aandelen buitensporig. In 1990
groeide het wantrouwen ech
ter en zakten die koersen weg
naar ongekende diepten.
Die kleine bedrijven groeiden
in enkele gevallen uit tot ware
concerns met miljardenomzet
ten - denk hier in het bijzon
der aan de high tech industrie
in de Californische Silicon
Valley. In een studie over die
kleine bedrijven wordt onder
meer gezegd, dat in de jaren
tachtig enkele knappe technici
plus een garage of een onder
stuk al voldoende waren om
beleggend Amerika te bewe
gen in zo'n avontuur geld en
soms zelfs relatief veel geld te
steken.
dense onderneming sinds jaar
en dag met de conjunctuurgol
ven meedeint en de beleggers
dus zeker de laatste maanden
hadden kunnen weten dat een
behoorlijke achteruitgang niet
tot de onmogelijkheden be
hoorde. Bij Hoogopvens ook
krimpende winstmarges.
Daaruit blijkt voor de zoveel
ste keer dat omzetcijfers zon
der meer weinig zeggen en dat
kennis van de winstmarges es
sentieel is voor de beoordeling
De middelgrote managers me
nen dus dat er in Nederland
geen recessie komt. Dat wil
echter niet zeggen dat de re
sultaten van de ondernemin
gen zich op het niveau van
1989 zullen handhaven. Tot
dusverre zijn in de nieuwjaar
stoespraken al enkele harde
noten gekraakt - Hoogovens,
het uitgeversbedrijf VNU,
Nedlloyd en niet te vergeten
DAF zijn met slechte resulta
ten voor het voetlicht getreden
en hebben zich daarmee de
gram van de beleggers op de
hals gehaald. Op de Amster
damse effectenbeurs daalden
hun koersen flink na het be
kend worden van het ongun
stige nieuws. Het is frappant
dat de koers van Hoogovens
op het bedrijfsnieuws zo fors is
gedaald, omdat deze IJmui-
van de gang van zaken bij een
onderneming.
Philips
Bij Philips is de gang van za
ken allerbedroevendst, maar
dat is oud nieuws. Wel vraag
ik mij nog steeds af in hoever
re de resultaten van Philips'
toeleveranciers door de ram
pen bij het elektronicaconcern
zullen worden beïnvloed. Een
ander pijnlijk aspect van de
ontwikkelingen bij Philips
schijnt te zijp, dat zoveel top
functionarissen de aftocht bla
zen dat hun herplaatsing in
andere bedrijven met de dag
meer problemen oplevert. Is
het overigens opgevallen hoe
veel directeuren en andere
topfunctionarissen op het
ogenblik van baan verande
ren? Terug naar Philips. Je
moet ajs toeleverancier opere
ren als Aalberts Industrie die
deze strategie heeft ontwik
keld: De 2500 tot 3000 afne
mers van de onderneming zijn
gespreid over een breed scala
afnemerssectoren in Europa:
een afnemer mag niet meer
dan circa 5 procent van de to
tale omzet voor zijn rekening
nemen; per marktsegment is
het maximum 12 procent.
„Hierdoor worden de risico's
gespreid en dit is een belang
rijke troef in economisch min
dere tijden", aldus J. Aalberts,
oprichter en president-direc
teur van deze onderneming,
toeleverancier van alumini-
umprodukten aan de compu
ter-, radar- en ruimtevaartin
dustrie.
DAF
Ik noemde hiervoor al DAF,
die in 1990 vijfduizend minder
bedrijfswagens heeft verkocht.
Het kwaad zit bij DAF in de
ingezakte Engelse markt. Daar
is de bedrijfswagenomzet met
meer dan 30 procent terugge
lopen. In Nederland is in 1990
met die markt echter niets aan
de hand geweest - ik ontving
zojuist de door de RAI gepu
bliceerde statistische cijfers
van de bedrijfswagenomzetten
voor de eerste tien maanden
van 1990. Daaruit blijkt zonder
meer dat in de zes belangrijk
ste categorieën bedrijfswagens
de omzetten behoorlijk zijn ge
stegen - de totale Nederlandse
verkopen bedroegen in die
tien maanden 61.019 stuks in
1990 en in 1989 52.853 stuks.
Daarbij inbegrepen waren de
kleine categorieën vertegen
woordigd met 1714 stuks in
1990 en 1263 in 1989. Het is
jammer dat DAF geen omzet
cijfers voor Nederland afzon
derlijk geeft, omdat nu niet is
vast te stellen of het markt
aandeel in Nederland kleiner
is geworden. In elk geval heeft
de eigen markt onvoldoende
compensatie geboden voor de
achteruitgang in het Verenigd
Koninkrijk.
Uitdagingen
Een geheel andere, algemener
kwestie is en blijft of de Ne
derlandse industrie echt klaar
is voor de uitdagingen, die de
grote Europese markt van
1992 zal bieden. Natuurlijk, er
zijn grote, middelgrote en klei
ne ondernemingen die uitslui
tend voor de eigen markt wer
ken, maar talloze bedrijven
exporteren op behoorlijke
schaal naar de elf andere EG-
landen. En juist die krijgen het
extra moeilijk als zij onvol
doende voorbereid zijn voor de
nieuwe uitdagingen.
Ondanks alle optimisme van
talloze topmanagers duurt de
onzekerheid voort - zeker tot
de komende 15de januari,
wanneer het conflict in het ge
bied van de Perzische Golf
zijn hoogtepunt bereikt. Hoe
groot die onzekerheid is kunt
u ook aflezen aan het Dow Jo
nes indexcijfer voor 30 grote
Amerikaanse industrie-aande
len, dat sinds de jaarwisseling
al met 140 punten is gedaald!
WIM VAN DER MEULEN
Noteringen van vrijdag 11 januari 1991 (tot 16:30 uur)
89/5.75
89 1185
89 ƒ8.—
86/87 5% St.
89/2.65
89/90 4.24
89/3.50
89/2.75
88/89 1.85
89/2.50
90/7.80
89 ƒ8
89 11.80
89 3.32
89 /240
88/89 1.80
78 4.40+5% st.
89 1.25
89 4.72
ho <Jd
32.304/1
107002/1
67.709/1
76.509/1
162 802/1
47.109/1
7600 2/1
71.30 2/1
45.70 9/1
83 60 3/1
19.104/1
125.50 2/1
90.40 9/1
76.504/1
29.80 4/1
28.80 3/1
9.30 2/1
138.80 4/1
51.302/1
57.003/1
73.00 9/1
21.30 9/1
37.303/1
132.40 2/1
54.30 9/1
39 80 11/1
4260 9/1
36.0011/1
198.702/1
20.80 11/1
20.80 11/1
30.204/1
86.40 3/1
56 0011/1
80.50 3/1
60 6011/1
41.703/1
153.00 3/1
83.00 4/1
43.50 4/1
30.60 3/1
65.40 11/1
48 503/1
3130 2/1
103.30 8/1
65.303/1
73.108/1
162.50 7/1
44.30 8/1
75.00 10/1
68.10 8/1
43.30 8/1
81.00 9/1
17.00 7/1
121.7011/1
84.50 3/1
72.0011/1
26.30 10/1
26.70 8/1
7.90 9/1
133.7010/1
42.2011/1
53.50 7/1
68.50 2/1
19.50 2/1
34.60 10/1
128.40 11/1
48.102/1
33.80 7/1
37.702/1
33.50 2/1
170.5011/1
20.00 2/1
20.00 3/1
28.809/1
84 80 10/1
54.00 3/1
78.80 9/1
60.102/1
39.30 7/1
145.00 10/1
77.50 9/1
41.2010/1
27.00 10/1
61.00 8/1
47.60 11/1
buhrm let c
lokker c
he* techn
heineken
hoogoven* c
hunLdoug.
intenunul
162.60 162.60
134.80 134.80 133.90
129.00 129.00
nmb poitbk 41.60 41.70
polygram
•lork
178.00L 175.00 170.50
146.20 146.60 146.30
Slotkoers vrijdag 11 januari 1991
aalberts
abn-amro pr
acl hold c
amst rubber
anl.vert
alag hold c
auto ind pr 47 50B 47.50B
bam groep 68.50 68.00
batenbbeh. 110.00 107 00
beers 100.00 99 00
begemann 127.00 126 00
ir druk 249.00 249.00
burg heybr 2900.00 2900.00
calvé 94500 936.00
catvè c 950.00 941.00
calve pr 835.00 835.00
cred lyonn 28.30 2830
dorp groep 39 80 41.00
goudsmit
grotschc.
gtl hok)
hagemeyer
hal trust
hem hok) 115.60
hoek's mach 198.00
holland sea 100
hoHkkxs 465.00
xwes 3120 31.80
moeara opr 139000. 139000.
moeara c op 13900.0 13900.0
moeara wb 14900.0 15000.0
moolen hold 33.30 33.20
mulder bosk 63.60 63.80
nat.inv.bnk 536,50 536.00
nbm-amstel 8.70
300 00
12740.0
231.00
nutneia gb
nljv-t.cate
polynormc
pore lies
randstad h.
w kabelh c 108.50 108.00
ill 7 c pr 92.00 92.00
ver.glas nb 326.00 326.00
west-inv wb 95.00L 95.00L
westersulk 82.00
wol.kl cp c 189.50 188.00
Bron: GWK/CDK-Bank
Hire (10.000)
1,790 jap.yen (10.000)
joeg din t/m 100
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 21230 - 21830 21170 - 21770 onbewerkt 190 - 260 190- 260
bewerkt 23430 23370 bewerkt 300 300
Opgave Drijfhout, A'd»m
WASHINGTON De groeivertraging in de economie van de
Verenigde Staten en van enkele andere industrielanden is een
zorgwekkende ontwikkeling. Niettemin zorgt de gezonde econo
mische groei in Duitsland en Japan ervoor dat er van een we
reldomvattende recessie geen sprake zal zijn. Dit heeft Michel
Camdessus, directeur van het Internationale Monetaire Fonds
(IMF), in Washington gezegd.
Volgens Camdessus ziet het er naar uit dat de slechte economi
sche gang van zaken in de VS van korte duur zal zijn. Landen
die hun economie maar langzaam zien groeien, moeten toch
voorzichtig zijn en hun monetaire beleid niet teveel versoepelen.
Hij verklaarde onder de indruk te zijn van de omzichtigheid
waarmee de Amerikaanse centrale banken de rente omlaag ha
len en toonde zich voorstander van een verdere renteverlaging
om de economie uit het slop te halen. De pogingen om begro
tingstekorten weg te werken moeten worden voortgezet. Mone
taire en fiscale versoepeling om de economie te stimuleren
werkt niet, aldus Camdessus. Hij ging niet in op vragen over de
gevolgen van een eventuele oorlog in het Golfgebied voor de
wereldeconomie. Het IMF zal wel „aanzienlijke" steun geven
aan landen die zijn getroffen door de Golfcrisis.
Geen krant ontvangen? Bel tusssen 18.00 en 19.00 i
14.00 en 15.00 uur, telefoonnummer 071-122248 en u
zorgd.
