Wat moeten mensen God vragen
in verband met golfcrisis?
Ceidóc Soman
Oproep tot gebed vindt veel weerklank
brieven van lezer
kerk
wereld
Openbaar onderwijs steeds meer bijzonder
Schoolwijzer
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
£aidM<2owumt
VRIJDAG 11 JANUARI 1991 PAC
Marahishi laat TM'ers voor vrede mediteren
MAASTRICHT Tijdens een tweedaagse conferentie van de
transcendente meditatie-beweging (TM) morgen en zondag in
het Maastrichtse expositie- en congrescentrum (MECC) zal de
stichter van deze beweging, marahishi Mahesh Yoghi, de ruim
7000 deelnemers proberen te beïnvloeden om de Golfoorlog te
voorkomen. Volgens de marahishi kan van 7000 wereldburgers
'zo'n uitstraling uitgaan dat de wereldvrede onafwendbaar is.
De deelnemers aan het congres komen uit alle landen van de
wereld. Aansluitend aan de vredesconferentie vindt de inaugu
ratie plaats van het eerste academisch jaar van de Marahishi
Vedic-universiteit Holland plaats. De eerste cursus voor 3000
studenten wordt in het MECC gegeven.
Kerken bezorgd over groei van zondagsarbeid
LEIDSCHENDAM De Nederlandse kerken zijn bezorgd
over de groei van de zondagsarbeid. De algemene zondagsrust
wordt aan economische belangen ondergeschikt gemaakt.
Dit hebben de voorzitters van de Rk Bisschoppenconferentie,
de Hervormde en Gereformeerde synode (respectievelijk kar
dinaal dr. A.J. Simonis, ds. B. Wallet en ds. E. Overeem) kort
geleden vastgesteld tijdens hun regelmatig overleg. Zij willen
hierover met de werkgeversorganisaties praten. Marginalise
ring van de zondag als 'dag des Heren' betekent een breuk met
de religieuze traditie van ons land. Dat zal de onkerkelijkheid
bevorderen. Voor gelovige mensen wordt het steeds moeilijker
om gezamenlijk aan hun geloof vorm te geven.
Het is een zegen te
kunnen vergeten
Kamerlid
De Visser: belang
kerken miskend
UTRECHT De kerken
worden volgens PvdA-Twee-
de Kamerlid Piet de Visser
door veel mensen, onder wie
helaas vele politici, be
schouwd als instituten in de
marge van de samenleving.
„Dat is zowel in kwantitatief
als in kwalitatief opzicht een
ernstige miskenning van het
maatschappelijk belang van
de kerken".
De Visser zei dit donderdag in
Utrecht bij de start van de
jaarlijkse kerkelijke geldwer
vingsactie Kerkbalans. De ac
tie, een initiatief van zeven
kerkgenootschappen, wordt
voor de negentiende keer ge
houden, dit jaar onder het
motto 'Teken van geven'. Be
kend werd gemaakt dat de
negen miljoen gelovigen in
1989, net als vorige jaren,
weer ietsje meer hebben gege
ven voor het plaatselijk ker-
kewerk. De rooms-katholie-
ken zijn hierin relatieve ach
terblijvers.
Elk weekeinde gaan er ruim
anderhalf miljoen mensen
naar de kerk. aldus De Visser.
Hij was niet precies op de
hoogte van de cijfers van
KNVB, maar vermoedde dat
voetballend Nederland een
dergelijke score niet haalt.
„Onder die anderhalf miljoen
schuilen uiteraard ook zon
daars. Maar ik heb nog nooit
ergens gelezen dat zij door de
politie tegen hoge kosten in
het oog moeten worden ge
houden wegens hun neiging
treinen, trams of bussen te
Het „zwaar geestelijk werk"
van 6.500 priesters, predikan
ten en pastorale werkers en
naar schatting 650.000 vrijwil
ligers wordt zwaar onderge
waardeerd, ook financieel,
vindt De Visser.
Niet alleen voor kerkmensen
en randkerkelijken, maar
voor de hele samenleving is
het van belang dat de kerk in
stand wordt gehouden. „Als
er ooit een tijd is geweest voor
de kerk om een boodschap
voor de mensen te hebben
dan is het nu, nu we zonder
het besef van Zijn Geest
steeds meer dreigen te verval
len in een gruwelijke leegte
en zinloosheid".
De Visser wees op „de nieuwe
religie, die wij economische
vooruitgang noemen". „We
hebben het in het westen
ideologisch en materieel ge
wonnen van een goddeloos
communisme, maar het is de
vraag of we inmiddels onze
eigen ziel niet verkocht heb
ben aan de niets ontziende, al-
lesgelijkschakelende wel
vaartsgod, die alsmaar wil
groeien, ons helemaal opeist
en geen tijd gunt, zelfs bijna
geen zevende dag meer".
Mr. J.M.C. Klok, die namens
de RK Kerk bij Kerkbalans is
betrokken zei dat voor zijn
kerk de gestage jaarlijkse stij
ging van de kerkelijke bijdra
gen in de nabije toekomst on
voldoende is om de stijging
van de loonkosten bij te hou
den. Ook de kosten van de in
standhouding van de kerkge
bouwen zullen de kerken nog
voor problemen stellen, aldus
Klok, die hiermee niet alleen
op de historische gebouwen
doelde.
DR. SPIJKERBOER: BIDDENDE MENS ZIT IN DILEMMA
AMSTERDAM De cri
sis in de Golf zit veel
mensen hoog en het bid
den daarvoor ook. Dat
heeft de Amsterdamse
Hervormde Kerk dr. A.A.
Spijkerboer ervaren. Hij
heeft zich publiekelijk
via de NCRV radio uit
gesproken voor het niet
concreet bidden voor de
Golfcrisis, omdat zoals hij
zegt: „ik niet weet waar
voor ik moet bidden".
Veel mensen hebben op
die visie gereageerd.
„Heel begrijpelijk dat mensen
reageren; de Golfcrisis zit ve
len erg hoog. Terecht, denk
ik, wie zou zich niet vreselijk
zorgen maken over wat daar
er eventueel staat te gebeu-
In een toelichting op zijn
standpunt over het bidden
zegt ds. Spijkerboer dat er
zijns inziens sprake is van een
patstelling, van een dilemma.
Een gebed waarin wordt ge
vraagd dat de Verenigde Sta
ten mogen kiezen voor de
voortzetting en intensivering
van de economische boycot
om zodoende de oorlog te
voorkomen, kan op kortere of
langere termijn afschuwelijke
consequenties hebben. De
boycot is tot nu toe lang niet
waterdicht gebleken en zal
waarschijnlijk nooit echt een
effectief middel kunnen wor
den. De 'vreedzame' weg van
de boycot zal mede daarom
tot gevolg kunnen hebben dat
Sadam Hussein zijn bewape
ning verder kan op te voeren
en te perfectioneren. Nu al is
hij staat met zijn chemische
wapens, gemonteerd op raket
ten, verafgelegen doelen te
bereiken en over hoeveel tijd
is hij in staat een atoombom te
Dr. A.A. Spijkerboer
maken?", aldus ds. Spijker-
Daarom", vervolgt hij, „weet
ik niet wat de kerk moet bid
den en concludeer dus dat de
kerk niet specifiek voor de
Golf moet bidden, maar dat ze
veeleer tegen God moeten
zeggen dat ze niet weet wat te
bidden".
Veel kerkelijke oproepen tot
gebed zoals die in de publici
teit komen, vragen om het af
zien van oorlog, met als alter
natief diplomatiek overleg en
de voortzetting van de boycot,
constateert ds. Spijkerboer,
„en met zulke oproepen heb
ik dus, want die bepleiten in
feite een versterking van de
positie van Hussein".
Zijn standpunt om maar niet
concreet te worden in het
gebed voor de Golf wordt niet
door iedereen gedeeld, zo is
de Amsterdamse predikant
gebleken tijdens de radio-uit
zending. Veel mensen waren
van mening dat de kerk altijd
moet kunnen bidden en veler.
vonden het merkwaardig dat
een predikant zegt dat er
maar niet gebeden moet wor
den. Ds. Spijkerboer: „Na
tuurlijk kan er gebeden wor
den en wat mij betreft ge
beurt dat ook. Maar ik zou
dan willen bidden om wijs
heid voor regeringen. Concre
ter wil ik niet worden. En er
is natuurlijk het model voor
het gebed bij uitstek, het Onze
Vader, waarin eerst drie maal
Gods zaken aan de orde ko
men: zijn Naam worde gehei
ligd; zijn Koninkrijk kome en
zijn wil geschiede, dat wil zeg
gen dat mensen Hem gehoor
zaam zijn. Pas dan komen
ónze dingen aan de orde. Ons
dagelijks brood bijvoorbeeld
en de bede dat het kwaad ons
niet de baas wordt".
Schending
Ds. Spijkerboer licht toe dat
zijn standpunt over het bid
den niet is ingegeven door de
wandaden van Hussein als zo
danig. Want Hussein is niet de
FOTO: DIJKSTRA
enige die de internationale
rechtsorde schendt. „Je moet
altijd oppassen om al te ge
makkelijk politieke gebeurte
nissen te vergelijken, maar als
ik denk wat Rusland met de
Baltische staten heeft gedaan,
hoe de Verenigde Staten in
Midden Amerika eigen orde
op zaken stelt, is Hussein niet
de enige die de rechtsorde ne
geert. Daar zit niet de moeite;
wél in de impasse die is ont
staan omdat je niet weet wat
wijsheid is. Wat je ook vraagt
in het gebed, het is altijd
slecht wat er gebeurt".
Zijn opvattingen werden be
vestigd door een in ons land
wonende Irakees, die geluis
terd had naar de uitzending
waarin ds. Spijkerboer. „De
man vertelde dat hij precies
kon navoelen wat ik bedoel
de. Hij sprak van de ver
schrikkingen van het Hus-
sein-regime. Een persoonlijk
voorbeeld daarvan is het feit
dat vijftien broers en neven
van hem op dit ogenblik zeer
tegen hun wil in het Irakase
leger zitten. Eruit stappen is
onmogelijk. Oorlog met Hus
sein is inderdaad verschrikke
lijk, vond ook hij, maar waar
om zal het resultaat van het
alternatief (overleg, boycot)
minder verschrikkelijk zijn?"
Israël
Ds. Spijkerboer heeft zich
over allerlei dingen verbaasd
tijdens de Golfcrisis en wel in
het bijzonder over de in ver
houding geringe aandacht
voor Isra-1. „Je leest dan er
gens in een zinnetje halver
wege een artikel hoe de Isra-
-li-rs gasmaskers uitgereikt
kregen. Kennelijk ontgaat het
ons wat voor huiveringwek
kends daar gebeurd is: de
slachtoffers van Auschwitz,
hun kinderen en kleinkinde
ren hebben in eigen land gas
maskers nodig om zich te be
schermen tegen gas van Sad
dam Hussein; hem geleverd
door Duitse firma's. Afschu
welijk, zo'n gebeurtenis. Maar
het haalt de krantekoppen
niet".
Slechte dingen kunnen aan
leiding zijn tot bezinning, be
kering, zo blijkt steeds. Ook
de Golfcrisis kan aanleiding
zijn om stil te staan bij de rol
van de westerse landen op de
achtergrond van het conflict
en dan het liefst op het con
crete, persoonlijke niveau.
„Een bezinning op bijvoor
beeld de enorme energie-con
sumptie van ons westerlingen,
.waardoor de olie zo belangrijk
wordt. Of, anders gezegd, of
we niet bidden om ons dage
lijks bróód, maar inmiddels
taart zitten te eten".
„Ik zat onlangs in een taxi.
De chauffeur zei: 'meneer, er
komt oorlog in de Golf omdat
wij allemaal zo graag in onze
eigen auto willen rijden'. Ik
vond, dat goed gezegd".
LUTSEN KOOISTRA
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG De landelijke
bijeenkomst 'Golf van vrede'
zondagmiddag in Amsterdam
(Mozes en Aëronkerk) wordt
georganiseerd door de lande
lijke Raad van Kerken, de
Amsterdamse Raad van Ker
ken en het Mozeshuis in sa
menwerking met Pax Christi
Nederland en het IKV. Tot de
sprekers behoren voorzitter
prof. dr. D. C. Mulder van de
Raad van Kerken en Sienie
Strikwerda, voorzitter^ van
het Komitee Kruisraketten
Nee.
Bisschop J.G. ter Schure van
Den Bosch heeft de gelovigen
in zijn bisdom gevraagd
maandag nadrukkelijk te bid
den voor de vrede. Op deze
'gebedsdag voor de vrede'
zouden alle kerken en kapel
len in het bisdom open
moeten zijn. De andere bis
schoppen volstaan met het
onderschrijven van de (her
haalde) oproep tot gebed van
de Raad van Kerken. De Ge
reformeerde Kerken en de
Nederlandse Hervormde
Kerk hebben zich ook achter
de oproep geschaard.
Overal in het land wordt ge
volg gegeven aan de oproep:
In de Marthakerk in Den
Haag bijvoorbeeld wordt al
sinds 5 januari dagelijks de
rozenkrans gebeden voor de
vrede. De parochie in de
Schilderswijk wil daar tot en
met maandag mee doorgaan.
Van de vele diensten maan
dag kunnen worden genoemd
die in de Haagse Kloosterkerk
die in de Leidse Maranatha-
kerk, in de rooms-katholieke
kerk aan de Van Limburg
Stirum straat in Noordwijk en
die in Oegstgeest, in de Willi-
brorduskerk.
De joodse gemeente in Den
Haag is niet van plan een
aparte dienst te houden, zegt
rabbijn Pinchas Meijers. Di
rect na de bezetting van Ku-
wayt door Irak heeft het op
perrabbinaat in Israel de sy-
nagoges in de wereld opgeroe
pen bijzonder te bidden voor
vrede in het Midden-Oosten.
De Haagse gemeente heeft
aan die oproep voldaan en
vier weken lang aandacht be
steed aan het conflict rond de
Perzische Golf. Meijers heeft
nog altijd hoop op een vreed
zame oplossing van het Golf-
conflict, „al houd ik mijn hart
vast voor Israel".
De joodse gemeente in Am
sterdam overweegt volgens
secretaris H.M. Polak binnen
kort een speciale dienst voor
vrede in het Midden-Oosten
en voor behoud van de staat
Israël te houden. Er wordt ge
dacht aan een dienst op een
vastendag.
Een woordvoerder van het
platform van islamitische or
ganisaties in Rotterdam ver
wacht niet dat vrijdag tijdens
de diensten in de moskee spe
ciale aandacht aan het Golf-
conflict wordt besteed. De ge
beden die tijdens de diensten
worden gezegd, komen alle
uit de Koran en het is voor
moslims ongebruikelijk daar
speciale gebeden aan toe te
voegen.
Collecte gasmaskers
Het moderamen (bestuur) van
de Evangelische Broederge
meenten (de Hernhutters) in
Nederland heeft de acht aan
gesloten gemeenten gevraagd
te collecteren voor gasmas
kers voor de Palestijnse be
volking in de door Israël be
zette gebieden.
De kerk, die ruim 10.000 le
den telt onder wie vele Su
rinaamse Nederlanders re
ageert daarmee op de Israëli
sche maatregel om aan joodse
inwoners gratis gasmaskers te
verstrekken. De Palestijnen
moeten 50 shekel (40 gulden)
betalen voor een masker. De
Israëlische regering heeft
daartoe besloten omdat de Pa
lestijnen bepaalde belastingen
niet behoeven te betalen.
Directeur drs. R. Nafthaniel
van het Centrum Informatie
en Documentatie Israël
(CIDI) kritiseert de oproep
van de Evangelische Broeder
gemeenten, onder meer om
dat de kerk voorbij zou gaan
dat de Palestijnen op de bezet
te gebieden geheel achter
Saddam Husayn staan.
Het Overlegorgaan van joden
en christenen in Nederland
(Ojec) heeft de kerken opge
roepen hun solidariteit met
Israël te topen nu Irak onom
wonden zijn agressieve bedoe
lingen jegens dit land heeft
uitgesproken. De gerefor
meerde synode-voorzitter ds.
E. W. Overeem zegt desge
vraagd dat de Raad van Ker
ken in zijn oproep tot gebed
mede Israël op het oog heeft.
Woensdag vroeg de Raad de
plaatselijke gemeenten en pa
rochies opnieuw te bidden
voor het voorkomen van een
oorlog in het Midden-Oosten.
Op 17 december van het
vorige jaar bracht staats
secretaris Wallage het ka
binetsstandpunt naar bui
ten over 'Verantwoorde
lijkheid voor onderwijs'.
Dit was naar aanleiding
van een discussie door
minister Deetman op
gang gebracht in de nota
'School op weg naar
2000'. Een commissie on
der leiding van de vroe
gere professor Hirsch
Ballin gaf op die nota
commentaar. En daar re-
ageerte het kabinet nu
weer op.
Het lijkt allemaal misschien
een beetje ingewikkeld, maar
het gaat om een toch vrij sim
pele, maar wel uiterst belang
rijke vraag: in hoeverre is de
overheid verantwoordelijk
voor onderwijs en in hoeverre
zijn dat dé scholen zelf? Daar
bij gaat het ook over het ver
schil' in positie tussen het
openbaar en het bijzonder on
derwijs. En met name ook
over de positie van het open
baar onderwijs zelf.
Openbaar onderwijs
In het begin van de nota die
het kabinetsstandpunt weer
geeft komt al een interessant
facet van dat openbaar onder
wijs naar voren. Wallage ci
teert dan onder meer een
A.B.O.P.-commentaar waar
meer vrijheid voor openbare
scholen wordt bepleit voor de
vormgeving van de openbare
identiteit. Jaren geleden heb
ik al eens de toenmalige A.R.-
senator Hendrik Algra in een
toespraak met verve horen
uitleggen dat de vrijheid van
onderwijs alleen betrekking
heeft op het bijzonder onder
wijs. Immers, het gaat om het
vrij zijn van de overheid. En
het openbaar onderwijs is
overheidsonderwijs dus is de
vrijheid van onderwijs (uit de
Grondwet) er niet op van toe
passing.
Nu is er een tijd geweest dat
met name in het voortgezet,
onderwijs de rijksoverheid
flink wat eigen rijksscholen
had. Maar nog even, en alle
openbaar onderwijs zal ge
meentelijk onderwijs zijn. Dat
staat dus een stuk verder van
die rijksoverheid vandaan, die
volgens de Grondwet het
openbaar onderwijs moet re
gelen. Vanwege die afstand
zien we nu de laatste tijd een
trend om die openbare ge
meentelijke scholen in feite
steeds meer te behandelen als
bijzondere scholen. In dat
licht moet men ook zien de
wens van de ABOP dat open
bare scholen meer vrijheid
zouden moeten krijgen voor
de vormgeving van. die open
bare identiteit (ik ben er ove
rigens wel blij om, dat hier nu
toch eens duidelijk blijkt dat
niet alleen bijzondere maar
ook openbare scholen zich
zullen moeten inspannen voor
het waarmaken van hun
identiteit!) In de nota van
Wallage zet die trend om de
gemeentelijke openbare scho
len in zekere zin te behande
len als bijzondere scholen zich
Maar daarbij wordt er tevens
maar vanuit gegaan dat het
goed is, dat voor het openbaar
en het bijzonder onderwijs zo
veel mogelijk dezelfde voor
schriften gelden. En dat nu is
en blijft een heel discutabel
punt wat niet strookt met de
Grondwet. Daarin staat bij
voorbeeld niet dat de voor
schriften voor het openbaai
en het bijzonder onderwijs ge
lijk, wel dat ze gelijkwaardig
moeten zijn. Maar Wallage
wil die voorschriften wel zo
veel mogelijk gelijk doen zijn
om het openbaar onderwijs
ook zoveel mogelijk als bij
zonder onderwijs te kunnen
behandelen.
Hij gaat zelfs nog een stapje
verder getuige de zin uit de
nota (blz. 6): „Ook inhoudelijk
ziet het kabinet overigens
geen reden om voor het open
baar onderwijs voorschriften
vast te stellen, waar het bij
zonder onderwijs vrij zou
zijn." Een zin om goed te ont
houden, want die gaat .wel erg
ver. Senator Algra zou zich
'in zijn graf omdraaien' als hij
het had kunnen horen! Toe
passing vindt deze opvatting
van Wallage in deze nota in
zijn opvatting over eindter
men en kerndoelen. Men
weet, dat van de kant van het
confessioneel onderwijs daar
tegen steeds grote bezwaren
zijn ingebracht, omdat men
bang was dat ze in strijd zou
den zijn met hun eigen identi
teit. Nu is in het wetsontwerp
Basisvorming de mogelijkheid
gecreëerd voor scholen die
overwegend bezwaar hebben
tegen de overheidskerndoelen
om eigen kerndoelen te ma
ken. Het merkwaardige is nu,
dat Wallage meldt, dat het ka
binet er in principe niet afwij
zend tegenover staat om
openbare scholen ook die mo
gelijkheid te geven. Daarbij
wordt onder meer als argu
mentatie gegeven, dat die
rijkskerndoelen niet alleen in
strijd mogen komen met de
vrijheid van richting van het
bijzonder onderwijs. Nee,
schrijft Wallage, „er moet ook
voor worden gewaakt dat zij
er niet aan in de weg zullen
staan dat het onderwijs aan
openbare scholen met eerbie
diging van ieders geloofs- en
levensovertuiging zal worden
gegeven." Uiterst merkwaar
dig: rijkskerndoelen, die on
geschikt zouden zijn voor het
openbaar onderwijs. Tenzij
men dat openbaar onderwijs,
zoals hiervoor als trend gere
leveerd, steeds meer laat op
schuiven in de richting van
bijzonder onderwijs...
Bestuursvorm
Zoals men weet is er de laat
ste tijd ook veel te doen ge
weest over de bestuursvorm
van het openbaar onderwijs.
Zou die ook niet meer bijzon
der moeten worden, bijvoor
beeld meer losgemaakt van de
gemeente? Ook hier komt
Wallage weer mee. En hij
doet dat door de z.g. twee-pet
ten-theorie ten tonele te voe
ren. Een gemeentebestuur
heeft nl. altijd twee taken ten
opzichte van het onderwijs.
Aan de ene kant heeft het
wettelijke taken ten aanzien
van het gehele onderwijs. Aan
de andere kant is het ook be
voegd gezag van het openbaar
onderwijs. En die twee zaken
komen nogal eens met elkaar
in strijd. Vandaar dat hij toch
nog eens wil laten onderzoe
ken of er niet een andere be-
door drs. K. de Jong Ozn.
stuursvorm voor het openbaar
onderwijs mogelijk is. Ook
hier is de trend weer duide
lijk. Een zeer discutabele. De
Onderwijsraad heeft gelukkig
op een aantal punten al be
zwaar aangetekend. De dis
cussie is bepaald nog niet af
gelopen.
Dogma - In het artikel over
de encycliek die paus Johan
nes Paulus II zal uitbrengen -
in onze krant van gisteren -
staat een fout. Niet het dogma
van de Onbevlekte Ontvange
nis werd in 1950 afgekondigd,
maar het dogma van Maria
ten Hemelopneming.
Hoop voor Afrika
Is er nog hoop voor Afrika? Voor de zoveelste keer drei r(
hongersnood toe te slaan in grote delen van het zwarte
nent. Twintig miljoen mensen zullen sterven indien het
Westen niet snel voedsel stuurt. Er heerst scepsis in dat
Westen. De Westeuropese regeringen staan voor de taa >d'
armlastige Oost-Europa op de been te helpen. Dat kosr'
enorme smak geld, maar het is wel tevens een investei
de eigen toekomst.
■jacl
'n dot.
irke
Dat geldt niet voor voedselhulp aan hongerend Atee 1
Wat zich in de Sahel en de Hoorn afspeelt heeft voor d
ropeanen een te verwaarlozen politiek belang. De West-rT
pese burgers hebben dezelfde aarzeling als hun regeril|J.
Een kerstpakketje aan een nooddruftige Roemeen stui
tenminste weer eens wat anders. Afrika blijft toch maa
bodemloze put waarin hulpgoederen verdwijnen als sn
voor de zon. j
BOVENDIEN zijn de Afrikanen voor een belangrijk
zelf schuld aan hun ellende. Niet de gewone mensen -
zijn zoals altijd en overal alleen maar slachtoffer
m
<-'J"
wèl hun corrupte, oorlogszuchtige regeringen. In de m 1CIJ
landen waar de hongerdood om de zoveel tijd genadeloo
slaat, heerst sinds jaar en dag een even zinloze als blo oei
burgeroorlog. Sudan, Etiopië, Angola en Mozambique
vaste punten op de agenda van zowel de hulporganisati !rf'
de wapenfabrikanten. Rivaliserende groeperingen zij rlJc
druk bezig met het afslachten van elkaar, dat er geei,uc
overblijft om te zaaien en te oogsten. ie*
*?rd
oet
En dus mag de burger in Nederland en elders in Euro
portemonnee trekken, in de hoop dat ten minste een 1
van zijn gift terecht komt bij de mensen die nu dreig oei
creperen van de honger. Want of het geld en het voedse,ns
juiste bestemming vinden is, uitgerekend in de traditi
Afrikaanse hongerlanden, twijfelachtig. Hetgeen het cyi
alleen maar doet toenemen.
ONDANKS dat cynisme mag er deze week eigenlijk
discussie zijn over de vraag of we hongerend Afrika m
helpen. Natuurlijk moet dat gebeuren, zo royaal en zo
mogelijk. Zelfs als we tot in lengte van jaren voedsel
Afrika moeten blijven sturen, raken we in het welvai
Westen echt niet aan de bedelstaf.
NIETTEMIN wordt het hoog tijd om de regeringen v Dl^
betrokken landen enige harde waarheden onder ogi t
brengen. De echte vijand de vernietigende droog a\,
kan alleen met vereende krachten worden bestreden
betekent dat de burgeroorlogen moeten stoppen en d
dictatoriale eenpartijstaten ten grave moeten worden
gen.
De Afrikaanse leiders dienen in navolging van de
ropese communisten het failliet te erkennen van hun
economie. Pas wanneer aan deze voorwaarden is voli
kan structurele ontwikkelingshulp effect sorteren en ku
de hongerlanden op termijn zelfredzaam worden. Pas
neer aan deze voorwaarden is voldaan, komt er hoop
Afrika. Maar ondertussen blijft noodhulp noodzakelijk
,n li
Brieven graag kort jn duidelijk geschreven
De redactie behoudt zich het recht voor ingezc
stukken te bekorten
Moorden
In het artikel 'Aantal moorden
in Den Haag dit jaar sterk toe
genomen' laat hoofdinspecteur
S. Bloemsma zich als hoofd
bureau zware criminaliteit on
zorgvuldig uit over de moord
op M. Elbouyadi in april 1990.
Hij zegt kennelijk: „Dit is nu
zo'n geval waar de politie na
hard werken de dader in zijn
kraag grijpt, die vervolgens
tien jaar hoort eisen en daarna
door de rechter wordt vrijge
sproken. Gebrek aan bewijs.
In het pand hebben we zijn
vingerafdrukken gevonden.
'Dat kan kloppen, ik ben er
weieens geweest', verklaarde
de betrokkene ijskoud. Hij
bleef hardnekkig ontkennen
iets met de moord te maken te
hebben. Het verhoor was extra
moeilijk, omdat hij een buiten
lander was. Hij loopt vrij rond,
maar ik beschouw de moord
als opgelost." Deze weergave is
onjuist. De politie wist vante-
voren dat meerdere personen -
onder wie de verdachte - in
het pand kwamen, zoals de po
litie ook wist dat het slachtof
fer meerdere vijanden had. Er
waren géén vingerafdrukken.
Er was een krant, waarop een
gedeelte van een linker wijs
vinger van de verdachte zou
kunnen staan. De kwaliteit
van het politie-onderzoek was
gering, omdat belangrijk
gevens waren veroi
zaamd. Die gegevens i
niet op de verdachte, ma
andere, meer belangheblia
daders.
De rechtbank sprak de
dachte na een nauwgeze:.
derzoek tijdens een langd
terechtzitting vrij. De of!
van justitie ging terecht n
hoger beroep. Zelfvertra a
is een mooie eigenschap, u
men kan overdrijven: h&:f[
specteur Bloemsma heeft
monopolie op de waai
Zijn uitlatingen zijn ook>n'
tamelijk. Zo'n uitspraak iel
herroepelijk: de verdacl n
niet schuldig bevonden,
vrijspraak behoort onaa
baar te zijn. (MvT 1913
art. 430 WvSv). De rechl 1
heeft onpartijdig en me
zicht geoordeeld over een
stige buitenlander, die
merkt werd door een
taal en cultuur. Dan
opgeluchte betrokkene,
zich inspant een goedi
de samenleving te
niet achteraf aangeduid
den als moordenaar. Ik
het daarom laakbaar, j
hoofdinspecteur Bloemsn
hoofd van het bureau
criminaliteit zich deze u
gen in uw krant heeft v( i
loofd.
Mr. B. B. Jagt, advocaat
DEN HAAG
£eid&e (Sowuvnt
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor Apothekersdijk 34, Leiden
Telefoon 071-122 244
Postadres: Postbus 11, 2300 AA Leiden
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 uur.
Nabezorging
Telefoon: 071 -122 248
van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za van 14.00 tot 15.00
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betaling: Bij betaling per acceptgiro)!
per maand f. 25,70 per maand
per kwartaal f. 76,60 per kwartaal
per jaar f. 294,30 per jaar 29
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel.. 071 - 122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswi
070 - 3902 702
Bankiers
AMRO BANfNV 473 575 515
POSTBANK «IV 663 050
ANK NV
NK BV 6
