talië medeschuldig
jan slachting Somalia
T> wenst duidelijkheid over
BVD bij Junglecommando
Aanval VS moet leger Irak snel ontregelen
Blusboot en hospitaal
tijdig in Golfgebied
AGitfENLAND
EeidócSowuvnt
DONDERDAG 3 JANUARI 1991 PAGINA 5
e Kruis: Russen
en geen honger
iEL In de Sovjetunie heerst geen
en er is dus geen enkele reden voor
jdhulpactie, heeft een vertegenwoordi-
in nai het Belgische Rode Kruis gisteren ge-
alcj terugkeer uit de Sovjetunie. De mis-
?rkeli; het Belgische Rode Kruis, die elf da-
or ameft geduurd, vond plaats op verzoek
i". t Belgische ministerie van buitenland-
Higiem, zo verklaarde de arts. „De situatie is
eten k bevredigend en veel beter dan in
Ohio nië. Wij hebben geen gevallen van
ma gezien", zei de arts, die eraan toevoeg-
Amde noodzakelijke levensmiddelen voor-
en i waren. De EG besloot op 15 decem-
krantens de top in Rome de Sovjetunie voor
iljard dollar aan voedselhulp te ver-
ben.
delhe
Gijzelaars op
Corsica weer vrij
BASTIA Politiemensen hebben gisteravond
een eind gemaakt aan de gijzeling van een tiental
mensen die werden vastgehouden door 30 gemas
kerde en gewapende lieden. De bende was 's och
tends een bekend vakantieoord aan de kust bin
nengedrongen. Volgens de politie was het de be
doeling de over het terrein verspreide bungalows
op te blazen, zoals ook gebeurde in januari 1990,
toen ongeveer 60 huisjes werden vernietigd. De
politie verijdelde de plannen echter. Ongeveer
zeventig man politie omsingelde het terrein na
een anonieme tip en bestormde het park even la
ter. De overweldigers, die de gijzelaars in ver
scheidene bungalows vasthielden, wisten te ont
komen. De actie van vorig jaar was het werk van
het FLNC, het Corsicaanse Nationale Bevrij
dingsfront.
Neutraal Ierland steunde
Engeland in wereldoorlog
DUBLIN Ierland, dat tijdens de Tweede We
reldoorlog formeel een neutrale positie innam,
heeft in het geheim steun gegeven aan Groot-Brit-
tannië, zo blijkt uit documenten die gisteren zijn
vrijgegeven. Voormalig premier Eamon de Valera,
een hoofdfiguur in de Ierse strijd voor onafhanke
lijkheid van Groot-Brittannië in de jaren twintig,
gaf persoonlijk toestemming informatie over Duit
se marine- en luchtvaartbewegingen rondom Ier
land door te spelen aan Londen.
Ook gaf hij Britse vliegtuigen toestemming te vlie
gen door het neutrale Ierse luchtruim. De jaren
tussen 1939 en 1945 staan in Ierland bekend als 'de
Noodtoestand'.
Historici hebben altijd gezegd dat het land tijdens
de oorlog „neutraal was aan de kant van de geal
lieerden".
Sjevardnadze praat
weer in openbaar
MOSKOU Eduard Sjevardnad
ze, de demissionaire minister van
buitenlandse zaken van de Sovjet
unie, heeft in een interview giste
ren opnieuw zijn vrees uitgespro
ken voor een militair ingrijpen.
Hij zei zijn ontslag te hebben inge
diend, omdat hij bang is voor een
herhaling van de gebeurtenissen
in 1989 en 1990, toen militair op
treden in twee steden leidde tot
honderden doden. In zijn eerste
opmerkingen in het openbaar
sinds zijn ontslag, oefende Sjevard
nadze kritiek uit op het Kremlin.
Maar hij prees Gorbatsjov en zei
dat de leider de zwaarste taak van
iedereen heeft.
Drugsmoorden Colombia
BOGOTA Marxistische guerrille
ro's hebben de afgelopen dagen bij
twee aanslagen twintig politie-officie-
ren gedood. Vijftien politie-officieren
vonden de dood toen zij gisteren bij
een brug over de Toribio (ongeveer
700 kilometer ten noorden van Bogo
ta) in een hinderlaag liepen van de
marxistische Colombiaanse Revolutio
naire Gewapende Strijdkrachten
(FARC). De agenten maakten deel uit
van de Colombiaanse anti-narcotica
brigade.
De overige vijf officieren kwamen
dinsdag om het leven toen leden van
de FARC in de buurt van Buenaven
tura (500 kilometer ten westen van
Bogota) een oliepijpleiding opbliezen.
>rd j;
gio I
(opia
u
onze correspc lent
Aart Heering)
MOQDISHO Bij
-aatgevechten in de
ische hoofdstad
:iseWsk° Tussen opstan-
u5en en troepen die
i wet zijn aan president
waaBarre zijn de afgelo-
1 v°cagen meer dan vijf-
mtu^rd slachtoffers ge-
>urge
sevi^1
y! de Europese Gemeen-
Barre heeft gisteren
voor een staakt-het-vu-
orijdens het bestand zou-
pogingen kunnen
ondernomen om de
worchatting 500 buitenlan-
toen)nc*er w'e twee Neder-
r VOis, te evacueren.
van ^O-jarige Barre
p0je elk moment verwacht.
[ongiee zou een einde komen
fmeer dan 20 jaar lang
schrikbewind dat werd
erkt door corruptie,
jn„em het Italiaanse ontwik-
^pbeleid, dat de dictator
De Somalische president Mo-
hamed Siad Barre.
FOTO: AFP
tegen beter weten in in het za
del heeft gehouden. Somalia,
aanse kolonie was en daarna
nog tien jaar als VN-mandaat-
gebied door Italië is bestuurd,
heeft steeds nauwe banden
met het voormalige moeder
land onderhouden. De elite
spreekt uitstekend Italiaans en
het nationale gerecht is spa
ghetti. Siad Barre, die zelf de
Italiaanse opleidingsschool
voor carabinieri heeft doorlo
pen, verklaarde een jaar gele
den vergenoegd dat Somalia
eigenlijk een Italiaanse pro
vincie was. Barre heeft dan
ook veel aan de Italianen te
danken. De enige universiteit
van het land wordt sinds haar
stichting in 1973 volledig door
Italië gedreven en gefinan
cierd. Tussen 1981 en 1988 ont
ving Somalia in totaal tweeën
eenhalf miljard gulden aan
hulpprojecten. Het overgrote
deel van dat geld blijkt echter
terechtgekomen bij Barre, die
in Rome kind aan huis was en
onder zijn familieleden kwis
tig overheidsfuncties en op
drachten verdeelde. Wat dat
betreft waren de Italianen
trouwens weinig beter. Een
aanzienlijk deel van het ont-
vikkelingsgeld belandde bij de
tot 1950 een Itali- duizenden artsen, ingenieurs,
onderwijzers en universitaire
docenten die als projectmede
werkers in Somalia vijftien
tot vijfentwintigduizend gul
den onbelast per maand ver
dienen.
Aanhang belonen
De hulp aan Somalia is door
de verschillende ministers van
buitenlandse zaken dan ook
vooral aangewend om de trou
we aanhang te belonen met lu
cratieve functies, volgens het
in de Italiaanse politiek vige
rende cliëntèlesysteem. Barre
begon zijn carrière als alleen
heerser na een staatsgreep in
1969 met een variant van het
toen populaire 'afrosocialisme'.
Daardoor kon hij rekenen op
sympathie en geld van de Rus
sen en de Italiaanse commu
nistische partij. Maar in 1977
stortte hij zijn land in een heil
loze oorlog met het buurland
Etiopië omwille van de vol
strekt onvruchtbare Ogaden-
woestijn. Anderhalf miljoen
vluchtelingen kwamen daar
door naar Somalia, dat nu met
naar schatting zeven miljoen
inwoners het op zes na armste
land ter wereld is. In de jaren
'80 werd de binnenlandse re-
In de Kenyaanse hoofdstad Nairobi zijn de laatste VN-medewerkers aangekomen die Somalia ont
vlucht zijn.
pressie steeds sterker en de be
stemming van het ontwikke
lingsgeld steeds onduidelijker.
Ondanks herhaalde protesten
dacht de Italiaanse regering er
niet aan om de steun aan het
regime-Barre stop te zetten en
in 1985 bracht premier Craxi
zelfs een vriendschapsbezoek
aan zijn collega in Moqdisho.
In juli van dit jaar werden bij
een betoging tegen Barre in
een voetbalstadion door diens
lijfwachten ruim zestig men
sen doodgeschoten, maar kort
daarop verklaarde de Italiaan
se minister van buitenlandse
zaken De Michelis, dat de epi
sode weliswaar betreurens
waardig was, maar geen reden
vormde om de hulp ter discus
sie te stellen. Natuurlijk spelen
ook niet-humanitaire overwe
gingen een rol bij de Italiaanse
steun aan de trouwe vazal
Barre. Een bruggehoofd van
meer dan 3000 kilometer So
malische kust kan van groot
strategisch belang zijn, bijvoor
beeld in geval van een oorlog
in de Perzische Golf. Met de
val van Barre zullen de pro
blemen van Somalia nog lang
niet voorbij zijn. Somalia-ken-
ner Pietro Petrucci legde gis
teren uit, dat de drie oppositio
nele groepingen steunen op
verschillende regionale clans,
die elkaar ook naar het leven
staan. Na de verovering van
Moqdisho kunnen die om de
tafel gaan zitten, maar waar
schijnlijker is dat zij onderling
de burgeroorlog zullen voort
zetten, waarna zioch voor dit
al zo zwaar geplaagde land een
uitzichtsloze 'Libanese situatie'
zal openen.
Griekse premier
wil amnestie
voor Albanezen
ATHENE Griekenland
gaat de Albanese regering
vragen een amnestie af te
kondigen voor de duizen
den vluchtelingen van
Griekse afkomst zodat de
zen naar Albanië terug
kunnen keren.
Griekse functionarissen ont
kenden gisteren echter dat er
plannen zouden zijn de vluch
telingen te dwingen weer te
rug te gaan. Albanië op zijn
beurt ontkent de Griekse be
schuldigingen als zou Tirana
de exodus om economische re
denen aanmoedigen evenals
met oog ,op de komende ver
kiezingen in februari.
Het onafhankelijke Atheense
tv-station Antenna liet weten
dat de Griekse premier Mitso-
takis bij zijn bezoek aan Alba
nië op 13 januari de regering
daar gaat vragen een amnestie
af te kondigen voor de vluch
telingen. Antenna baseerde
zich op bronnen in Tirana.
Mitsotakis zou in ruil daarvoor
Griekse investeringen aanbie
den.
Afgelopen nacht zijn opnieuw
300 vluchtelingen de grens
overgestoken. Dat brengt het
aantal vluchtelingen binnen
een week op 5000.
1990 'moordjaar'
voor Amerikanen
NEW YORK Het afgelopen
jaar is in de Verenigde Staten
een recordjaar geweest wat be
treft het aantal moorden. Vol
gens kranteberichten werden
in 1990 meer dan 23.200 Ame
rikanen vermoord. Dat is vijf
procent meer dan in 1989. Ten
minste negentien steden heb
ben een nieuw record geves
tigd in moord en doodslag. De
statistiek biedt echter één
troost. Weliswaar werden in
1990 de meeste moorden in de
Amerikaanse geschiedenis ge
registreerd, maar de verhou
ding tot het bevolkingsaantal
was lager dan in het jaar 1980.
Toen was er sprake van 10,2
moorden op 100.000 Amerika
nen, in 1990 waren het er
slechts 9,3.
zevn1ng
';nd
ii
:ho
'rei HAAG Het VVD-
;geerlid Dijkstal wil het
ilijl weten van de moge-
ja1? betrokkenheid van
jJjBinnenlandsé Veilig-
te^dienst BVD niet het
in Suri-
onder leiding van
oohswijk.
informeert in
taiftelijke vragen aan minis-
no!ales (binnenlandse zaken)
heremier Lubbers naar de
juistheid van beschuldigingen
van de Surinaamse bevelheb
ber Bouterse. Bouterse heeft in
zijn oudejaarstoespraak gezegd
bewijzen te hebben dat de
BVD betrokken is bij de recru-
tering, de financiering en pro
paganda van Brunswijks Jun
glecommando. Dijkstal wil we
ten waarom die steunverle
ning zou gebeuren en wat de
aard van de BVD-relaties dan
wel is,
Venezuela streeft naar een
ontmoeting van de Latijnsa-
merikaanse landen om te
overleggen over collectieve
sancties tegen Suriname, met
het doel het herstel van het
burgerbewind daar te bevor
deren. Waarnemend minister
van buitenlandse zaken Adol-
fo Taylhardat heeft dit giste
ren bekend gemaakt. De bij
eenkomst zou „zo spoedig mo
gelijk" in Caracas plaats
moeten hebben. Venezuela
verbrak na de coup van 24 de
cember de diplomatieke en de
economische betrekkingen
met Suriname.
Anti-Iraaks
radiostation
in Golfgebied
BAGHDAD Vanaf een ge
heime lokatie in het Golfge
bied richt sinds enkele dagen
het radiostation 'De Stem van
Vrij Irak' gedurende enkele
uren per dag propaganda-uit-
zendingen tot „ieder huis in
Irak en de massa's van de
Arabische natie". De uitzen
dingen hebben een overwe
gend politiek karakter. Het is
niet bekend wie de uitzendin
gen verzorgt, maar vermoede
lijk zijn het de Iraakse opposi
tiegroepen die de afgelopen
weken in Syrië bijeenkwamen
om een coalitie te vormen te
gen het bewind van Saddam.
ïej— Prudon, die weet welke gevaarlijke experimenten Lupardi
'®}tijd aan de Zuidpool heeft willen doen, vertrouwt de geleer-
^lerminst en in een telefooncel belt hij Rob op. „Kom eens
"r naar het laboratorium van Lupardi", vraagt hij. „Ik geloof
ïr'die magere geleerde weer iets in zijn schild voert". Rob
direct een taxi en ontmoet voor de deur van het laborato-
Prudon. Samen gaan ze naar boven, maar Lupardi hoort
piet direct, omdat hij bezig is met het dresseren van zijn dui
ven. „Wat voert-ie toch uit?", fluistert Rob; „moet je die planten
daar zien, Prudon; het lijken wel slangen. Bah, wat stinkt die
rommel". Maar dan kijkt Rob onwillekeurig op de detector, die
hij nog steeds om zijn pols draagt. Fel licht de detector op. Ha!
dus Lupardi moet de diamanten in zijn bezit hebben. Maar dat
had hij, Rob, toch ook wel eerder kunnen bedenken.... Lupardi
kan nu eenmaal kunsten uithalen die een ander niet kan.
STRATEGIE: HEVIGE BOMBARDEMENTEN TER VERKORTING LANDOORLOG
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
WASHINGTON Nu
een. oorlog in het Golfge
bied snel dichterbij lijkt te
komen, wordt uit de sa
menstelling van de Ame
rikaanse en Iraakse troe
penmachten en uit uit
spraken van politieke en
militaire leiders steeds
duidelijker welke vorm
en welk verloop de onver
hoopte strijd zou kunnen
aannemen.
De grootste onzekerheid be
treft niet de vraag wie de oor
log zal winnen, maar in welke
fase van de strijd Irak feitelijk
verslagen zal zijn. Beperking
van het aantal slachtoffers aan
weerszijden is een humanitaire
en politieke prioriteit van pre
sident Bush, die vooral daarom
zal kiezen voor de massale, in
tensieve en snelle aanval.
Weinigen in de VS twijfelen
er aan dat de Amerikaanse
luchtmacht een hoofdrol zal
spelen in de eerste uren en da
gen van de oorlog. Zulks in de
verwachting dat de 600.000
Iraakse troepen in bezet Ku-
wayt fysiek en electronisch
prompt en definitief kunnen
worden afgesneden van het
commando en de aanvoer van
uit Irak. Daarmee zou het lot
van de Iraakse bezettings- en
verdedigingstroepen in Ku-
wayt meteen al hopeloos zijn.
Washington hoopt - maar ver
wacht niet - dat dat al genoeg
zal blijken om die troepen in
staat van ontreddering te
brengen en de lust tot vechten
te ontnemen.
De luchtaanvallen zullen naar
alle waarschijnlijkheid
'snachts plaatshebben, om het
Amerikaanse technologische
voordeel van nachtapparatuur
uit te buiten. Tomahawk
kruisraketten met conventio
nele lading en F-117A (voor
radar onzichtbare) gevechts
vliegtuigen kunnen de bevels
structuur voor de Iraakse
luchtmacht uitschakelen door
radiozenders te vernielen.
Krachtige storingsapparatuur
kan de radiofrekwenties van
de Iraakse piloten onderling
onbruikbaar maken.
Eveneens om zo mogelijk bin
nen enkele uren luchtover-
wicht te krijgen, kunnen de in
Turkije gebaseerde F-11 I's en
de A-6-aanvalsvliegtuigen van
de Amerikaanse vliegdeksche
pen de Iraakse radar-instralla-
ties vernietigen met HARM-
en Tacit Rainbow-raketten die
zich door radarsignalen naar
hun doel laten leiden.
Verbindingen
Geleid door AWACS vliegen
de radarstations, die 600 vijan
delijke vliegtuigen tegelijk
kunnen onderscheiden en vol
gen, zullen F-15's, F-16's en
Hawkeyes van de luchtmacht
en F-14's van de maripe het
luchtruim boven Irak en Ku-
wayt 'schoonvegen' van Iraak
se toestellen, voor zover die
niet al op de grond zijn vernie
tigd door onder andere de gro
te B-52 bommenwerpers die
vanaf 10.000 meter hoogte
vliegvelden kunnen vernieti
gen.
De VS beschikken onder meer
over bommen die niet bij het
neerkomen exploderen, maar
op diverse latere tijdstippen,
zodat het onmogelijk is voor
de vijand om bijvoorbeeld snel
een vliegveld te repareren. De
totale Iraakse luchtmacht be
staat uit slechts 700, veelal
verouderde, gevechtsvliegtui
gen. De VS heeft er bijna 2000
in het Golfgebied.
In de Amerikaanse luchtaan
val zullen ook wégen, bruggen
en electriciteitscentrales in
Irak en Kuwayt kapot worden
gegooid, evenals de gelokali
seerde chemische en nucleaire
installaties.
In Kuwayt zelf en over de
grens met Irak zullen kleinere
bommen- en rakettenwerpers
de tankposities van Saddam
Husayn aanvallen.
Vuurfront
De Amerikaanse luchtmacht
en raketinstallaties in Saudi-
Arabië zullen echter nooit in
staat zijn alle honderden
zwaar verdedigde en ingegra
ven Iraakse tank- en andere
fortificaties uit te schakelen.
Als een nederlaag in de lucht
en als psychologische besto
king van de Iraakse troepen
met pamfletten en radio-uit
zendingen niet tot 'verdoving'
leiden, zal vrijwel meteen een
landoorlog moeten volgen om
Kuwayt te bevrijden. Hoe die
zou verlopen, daarover zijn de
deskundigen minder eensge
zind. De VS zijn vooral be
vreesd voor de Iraakse raket
ten van buitenlandse makelij
en hun chemische en bacterio
logische wapens.
Als Israël in de strijd betrok
ken zou worden, kan een heel
ander en meervoudig front
ontstaan.
De strategie ter bevrijding van
Kuwayt laat ten slotte de
vraag onbeantwoord wat er na
een overwinning van de VS
moet gebeuren met en in Irak.
Kan een overlevende Saddam
Husayn aan de macht blijven
om zijn gehavende leger weer
op te bouwen? Moet de VS mi
litair aanwezig blijven in de
regio? Het zijn vragen die ra
ken aan de fundamentele
kwestie die ook in de VS ve
len zich stellen: waartoe leidt
uiteindelijk die hele oorlog,
waarvan de strategie dan wel
voorziet in een snelle en klin
kende overwinning, maar
waarvan het nut veel onzeker
der lijkt dan het feitelijk ver
loop.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De blus
boot 'Smit New York' van
Smit Internationale, die
het ministerie van defen
sie heeft ingehuurd voor
werkzaamheden in de
Golfregio, kan desgewenst
ruimschoots vóór 15 janu
ari ter plekke zijn.
De New York bevindt zich
binnen enkele dagen varen
van het gebied waar de inter
nationale vloot momenteel
opereert.
Over het uitzenden van een
veldhospitaal zal de Neder
landse regering vanavond een
beslissing nemen. Een aantal
kernministers, onder wie Ter
Beek van defensie en Van den
Broek van buitenlandse zaken,
bespreekt dan de stand van za
ken rondom de Golfcrisis. Het
ministerie van defensie wijst
er op dat het hospitaal, dat be
staat uit tenten en een heel
scala aan medische appara
tuur, door de lucht vervoerd
kan worden.
Volgens de Algemene Federa
tie voor Zeevarenden is nog
niet duidelijk of de circa dertig
opvarenden van de Smit New
York in het gebied kunnen
werken op basis van vrijwil
ligheid. Hetzelfde probleem
geldt voor enkele Nederlandse
koopvaardijschepen die sedert
enkele dagen zijn ingescha
keld bij het transport van met
name Amerikaans en Brits mi
litair materieel.
De Federatie wil volgende
week een onderhoud met de
Nederlandse redersvereniging
over de arbeidsvoorwaarden
van opvarenden in het golfge
bied. De federatie wijst er op
dat in de cao is bepaald dat
zeelieden een toeslag van hon
derd procent op hun gage krij
gen voor werkzaamheden in
een oorlogsgebied. Ook kan
men weigeren in een oorlogs
regio dienst te doen.
Federatiebestuurder E. Sarton:
„Iedereen weet dat als het
VN-ultimatum verloopt, de
kans op een gewapend conflict
in het gebied erg groot is. Wij
willen al voor die tijd alle Ne
derlandse opvarenden die er
niets voor voelen hun leven in
de waagschaal te stellen, uit
het gebied hebben. Maar tot
nu toe hebben we alleen van
Verton nog de toezegging dat
vanaf die datum alleen nog
maar vrijwilligers meevaren".
Ook in de woestijn van Saudi-Arabië houden sommige Amerika
nen een huisdier. Hier speelt sergeant Denise Coleman uit Ohio
met haar hondje Sandy.
FOTO: AP
