De Zwarte Weduwe: synoniem
met nazisme en antisemitisme
I
FFTII IFKKFfi,SLANK MET
!0i MALSOVIT
uit de weekbiade
SUSKEnWISKC
ELSEVIEF
Deetman: gekozen burgemeester nog niet onder tapijt
FLORENTINE ROST VAN TONNINGEN SCHRIJFT MEMOIRES
't Natuurlijke afslankrecept van uw warme bakker!
Oud en Nieuw
BINNENLAND
Said&aQowuMit
DONDERDAG 3 JANUARI 1991 PAClfe
DEN HAAG De gekozen burgemees
ter behoeft van Tweede-Kamervoorzit
ter Deetman nog niet onder het tapijt te
worden geschoven. Ondanks de regel
rechte afwijzing van het kiezen van een
burgemeester door zijn partijgenoten
van het CDA meent Deetman dat dit
onderwerp een eerlijke kans moet krij
gen.
Hij zei dat gisteren tijdens een nieuw-
jaarsgesprek met de vereniging van par
lementaire journalisten. De uitspraken
die het CDA-kamerlid Van der Heijden
onlangs deed hebben Deetman 'verdro
ten'. Van der Heijden heeft de gekozen
burgemeester volgens Deetman te vroeg
afgeschreven. Het afgelopen jaar was
Deetman voorzitter van een speciale ka
mercommissie voor bestuurlijke en
staatkundige vernieuwing. De commis
sie, die de politiek dichter bij de burger
wil plaatsen, kwam met een groot aan
tal aanbevelingen. Maar over de geko
zen burgemeester nu nog door de ko
ningin benoemd wordt nog in de
commissie gediscussieerd. In het voor
jaar, of uiterlijk in de zomer, valt een
besluit over het rapport.
Als kamervoorzitter heeft Deetman
overigens volgens cijfers van de afde
ling voorlichting vorig jaar geen en
kele vergaderdag meegemaakt waarop
alle 150 Kamerleden aanwezig waren.
Het hoogste aantal werd gehaald op 11
december (145). Het aantal aansluitin
gen op de de draadomroep van de
Tweede Kamer is vorig jaar gegroeid tot
boven de 2,3 miljoen. Ruim 21.000 men
sen volgden vorig jaar vergaderingen
van de Tweede Kamer vanaf de publie
ke tribune. Iets meer dan de bijna 20.000
uit 1989, maar een stuk minder dan de
ongeveer 28.000 mensen die in de jaren
1987 en 1988 kwamen luisteren.
Buiten 's lands vergaderzaal, op het
Binnenhof, is het aantal demonstraties
en protestbijeenkomsten de laatste vier
jaar sterk gestegen. In 1990 waren het
er zelfs 110, vooral als gevolg van het
aantal boerendemonstraties. In 1989 wa
ren het er nog zesentachtig, in 1988 ze
ventig en het jaar daarvoor 59.
Kamervoorzitter Deetman heeft vandaag zijn traditionele nieuwjaarsre
de gehouden. foto: dijkstra
DEN HAAG Dankbaar
kijkt de weduwe terug op
haar leven. Wij hadden
dat misschien niet ge
dacht, maar Florentine
Sophie Rost van Tonnin-
gen-Heubel koestert aan
gename herinneringen.
„Naast mijn gelukkige
jeugd, en mijn verdiept
mooi huwelijk, was een
van mijn hoogtepunten
het contact met Adolf Hit
ler", schrijft ze in haar zo
juist verschenen memoi
res.
Het openbaar ministerie on
derzoekt of ze strafrechtelijk
vervolgd kan worden, maar de
weduwe, die al tweemaal
eerder veroordeeld werd, gaat
onverdroten door. „Een fossiel
uit de Tweede Wereldoorlog",
noemt Richard Stein van de
Stichting Bestrijding Antisemi
tisme (Stiba) haar en ze doet
haar uiterste best aan die om
schrijving te voldoen.
Jarenlang heeft de weduwe
van mr. Meinoud Marinus Rost
van Tonningen (tweede man
van de NSB, president van De
Nederlandsche Bank in oor
logstijd, Obersturmführer bij
de Waffen SS) geleurd met
haar autobiografie, maar nie
mand wilde die uitgeven. Uit
eindelijk is ze uitgeweken naar
België, waar Koen Vanhabost
van uitgeverij/boekhandel De
Krijger bereid bleek 'Op zoek
naar mijn huwelijksring' op de
markt te brengen in een oplage
van 2500 exemplaren.
Als 'Zwarte weduwe' heeft
mevrouw Rost van Tonningen
zich de afgelopen jaren al doen
kennen als verblind en onver
beterlijk, maar wie haar boek
leest staat toch versteld van
haar antisemitisme, haar nazis
me, haar racisme. Ze camou
fleert haar opvattingen niet, ze
beweert niet dat ze een en an
der niet 'gewulit' zou hebben,
of dat we de Shoah genuan
ceerd moeten zien. Nee, voor
Rost van Tonnitigen-Heubel is
het gewoon zo dat de joden de
oorlog begonnen tegen de ede
le Adolf Hitler, wiens streven
door God zelf was ingeblazen.
Land en volk
Florentine Sophie Heubel
(1914) werd in een gegoede
Duitsgezinde familie geboren
en verhaalt daar geestdriftig
over in haar boek. Hoe haar
vader op koninginnedag de
Duitse vlag naast de Neder
landse hing, hoe haar zus niet
met een kleurling trouwen
mocht, hoe ze met haar broer
tenniste tegen ptinses Juliana
(„Ons werd dringend verzocht
haar altijd te laten winnen"),
hoe ze de Duitse cultuur kre
gen ingegoten: „Wat werd er
niet allemaal in Duitsland ge
daan, hoe heerlijk waren de
gesprekken met jeugdigen, met
die kameraadschap, vrolijk
heid en inzet voor zijn land en
volk, dat waren allemaal ei
genschappen, die ons hier in
Nederland vrijwel vreemd wa
ren". Zo begon het; op z'n pad
vinders. Maar toen ze als biolo-
gie-studente in Berlijn stage
ging lopen, werd het al ernsti
ger. „Ik beleefde van heel
dichtbij de opkomst van Hitier!
Dat in deze stad mee te mogen
maken, was reeds een beleve
nis, zo adembenemend, dat
niemand mij deze historische
tijd meer kon ontnemen, ik
ademde stukje bij beetje geheel
dit nieuwe tijdperk in, met zijn
kameraadschap, discipline en
geestdriftige inzet".
Vandaar is het geen grote stap
naar de vaststelling dat de
communisten „onder leiding
van de jood Kurt Eisner" de
macht wilden grijpen en dat de
nationaal-socialisten moedig
genoeg waren om dat te voor
komen. De weduwe memo
reert Mein Kampf, waarin Hit-
Ier uiteenzet hoe Duitsland ge
red moet worden „uit de han
den van het joodse kapitalis
me". Tegen het „onheilvolle
geknoei van zogenaamde intel
lectuelen en kunstenaars, wier
ziekelijke breinen producten
produceerden die men als on
taard erkennen moest", stond
Hitier pal, evenals de door Flo
rentine bewonderde Himmler,
Seyss-Inquart, Rauter, Mussert.
De Nederlandse neutraliteit
beschouwde ze als een farce
„omdat de diverse regeringen
zich allang aan joods-kapitalis
tische zijde geschaard hadden"
en dat terwijl „het joods we
reldcongres reeds in het jaar
1933 namens de gehele joodse
natie aan Duitsland de oorlog
had verklaard".
Uitstraling
Gedachtig de „wortel en aard"
gekregen van haar ouders, de
„erfmassa van hen in mij", zet
te Florrie met haar broer Wim
een Nederlandse variant van
de Hitlerjugend op, de Jeugd
storm. In die hoedanigheid
ontmoette ze ook mr. Meinoud
Marinus Rost van Tonningen,
tweede man der NSB, twintig
jaar ouder dan zij. „Zowel op
de lagere school als ook op de
middelbare school toonde Mei
noud zich een oplettende intel
ligente leerling. Hij deed
plichtsbewust eerst zijn huis
werk, alvorens te gaan spelen".
Rost had in opdracht van Mus
sert uitgezocht hoe het stond
met de homoseksualiteit bin
nen de NSB, Florentine deed
hetzelfde binnen de Jeugd
storm; het „contact tussen ons
was niet meer te verbreken".
Weldra kwam de dag dat Rost
vroeg: „Florelore, wil je mijn
vrouw worden. Florelore, ik
neem je mee naar het erfgoed
mijner voorvaderen, hun
machtige roepstem van hun
volkse bewustzijn zal je ver
rukken, kom ik zal je alles to
nen". Na enkele spannende da
gen, omdat Himmler slechts
toestemming voor een huwe
lijk wilde geven als hun beider
stamboom 'zuiver' was, trouw
de het nationaal-socialistische
stel op 21 december 1940. „In
Hotel Adlon wachtte ons een
fantastisch onthaal, door
Himmler georganiseerd. Het
was voor het eerst dat Hitier
mijn hand nam, en mij geluk
wenste... Wat een uitstraling
had deze man!"
Teleurgesteld over zijn loop
baan bij de NSB, nam Rost van
Tonningen in januari 1945
dienst bij de Waffen SS in
Amerongen om Nederland te
verdedigen tegen de Geallieer
den. In maart zocht zijn vrouw
hem op. „Ik zat op mijn mans
schoot, en we omhelsden el
kander - op dat moment wer
den twee lichamen tezamen tot
een eenheid gesmolten, waarbij
mijn man's hand op mijn buik
rustte, waar over enkele we
ken mijn jongste zoon uit voort
zou komen". En dan vervolgt
ze in hoofdletters: „Dit was ons
laatste samenzijn, ons afscheid,
nooit zou ik mijn man, of mijn
man mij meer terugzien".
Vreselijke nacht
Rost van Tonningen werd op
17 mei in Eist, bij Amerongen,
gearresteerd door de Canadese
Field Security en op 20 mei
overgebracht naar Utrecht.
Volgens zijn weduwe is hij
vervolgens eind mei naar de
strafgevangenis in Schevenin-
gen overgebracht, daar dagen
lang mishandeld en uiteinde
lijk op 6 juni vermoord. „Toen
mijn man weer na een vreselij
ke nacht naar buiten werd ge
dreven om hem met een volle
ton faecaliën te bevuilen, heeft
een bewaker hem plots gegre
pen en over een 1.25 meter
hoge leuning van het trappor
taal gewerkt". Deze versie van
de gebeurtenissen is hoogst on
waarschijnlijk. Weliswaar wer
den de gevangenen in Scheve-
ningen inderdaad slecht be
handeld (de voorbeelden die
Rost van Tonningen daarvan
geeft lijken regelrecht ont
leend te zijn aan het stan
daardwerk van dr. L. de Jong),
maar aan de officiële lezing dat
Rost zelfmoord pleegde hoeft
niet getwijfeld te worden. In
een gedocumenteerd artikel in
NRC/Handelsblad heeft Ge
rard Mulder aangetoond dat
Rost zichzelf over de ballustra-
de wierp en dat daar geen be
waarder aan te pas kwam.
Toenmalig politieman en oog
getuige W.M. Erwich: „Rost
deed een stap richting trappen
huis, liet plotseling het tonnetje
vallen, stapte op de ballustrade
af en gooide zich er met zijn
hoofd voorover overheen".
De na-oorlogse tijd ervoer de
jonge weduwe van Rost als een
'omgekeerde wereld'. Eventjes
verkeerde zij in 'een zekere
ongewisheid', maar de grafolo
gie redde haar: „Ik constateer
de dat eerstens mijn man een
uiterst intelligent handschrift
had, dan werd de handteke
ning van Hitier voor mij een
openbaring, wat intelligentie
betreft". Later schrijft ze: „Wat
voor kracht en eenvoud straalt
er van de Führer uit! Alleen al
het feit, dat Hitier zelf in Ber-
chtesgaden, beneden aan de
berg sigaren voor zijn gasten
kocht bij een klein winkeltje
en gezellig een praatje maakte
met de winkelier die in zijn
vrije tijd edelweissplantjes
kweekte getuigt van zijn een
voud". Dat is haar conclusie,
vijftig jaar na dato. „Hitier
moet men zien als het werk
tuig van de Schepper de over
koepeling - het vervullings
plan. Hitler deed niets wat
hem niet opgedragen werd van
hoger hand".
Strafvervolging
Dit merkwaardige mengsel
van kwaadaardigheid, naïvi
teit, vuilspuiterij en dementie
had volgens B.E. Nota, secreta
ris van de Stichting Centraal
Orgaan Verzet en Slachtoffers,
nooit gepubliceerd mogen wor
den. Al in oktober, toen be
kend werd dat de weduwe met
haar autobiografie zou komen,
heeft dé stichting een telegram
aan de minister van justitie ge
stuurd met het verzoek publi-
katie te voorkomen. „Kwetsing
van onze mensen moet voorko
men worden", aldus Nota. Het
openbaar ministerie is inder
daad in actie gekomen tegen
r Rost van Tonningen.
Eind december werd huiszoe
king bij haar verricht en offi
cier van justitie Van Zanten
verklaarde een onderzoek te
zullen starten naar overtreding
van artikel 137e van het Wet
boek van Strafrecht: „Straf
baar is hij die een uitlating
openbaar maakt die, naar hij
weet of redelijkerwijs moet
vermoeden, voor een groep
mensen wegens hun ras, hun
godsdienst of hun levensover
tuiging beledigend is, of aanzet
tot haat of discriminatie van
mensen, of gewelddadig optre
den tegen persopn of goed van
mensen wegens hun ras, hun
godsdienst of hun levensover
tuiging". Of de weduwe, die al
tweemaal eerder wegens over
treding van dit wetsartikel
werd veroordeeld, ook nu voor
de rechter zal moeten verschij
nen is nog niet bekend. Het
openbaar ministerie verwacht
hierover niet eerder dan half
januari een beslissing te kun
nen nemen.
De verspreiding van 'Op zoek
naar mijn huwelijksring' ge
schiedt voornamelijk per post.
De uitgever die vanwege
zijn Belgische lokatie immuun
is voor het Nederlandse
recht verstuurt ze naar zijn
klanten. Mede daarom, en van
wege de geringe oplage, is de
kans dat het boek bij een Ne
derlandse boekhandel in de
winkel komt te liggen niet al
te groot. Maar mocht het voor
komen, dan zal de Stichting
Bestrijding Antisemitisme niet
aarzelen een aanklacht tegen
de verkoper in te dienen, zegt
voorzitter Richard Stein. Dat
wil niet zeggen dat Stein niet
erkent dat het boek een zekere
educatieve waarde heeft als re
laas van rassenwaan en als his
torie in de marge, ondanks of
dankzij alle onjuistheden. In
eerste instantie zegt hij dat
Rost van Tonningen „een fos
siel is uit de nazi-tijd op wie
we zuinig moeten zijn". Maar
vervolgens stelt hij vast dat on
belemmerde publicatie toch te
veel bezwaren heeft. „Als Rost
van Tonningen dit mag, dan
zitten we over een paar maan
den met een hele stapel van
boeken waarin Auschwitz
wordt ontkend en dergelijke,
zonder dat we er iets tegen
kunnen doen. Dat is de prakti
sche kant van de zaak. De
principiële is dat er geen ge
loofwaardigheid mag worden
gegeven aan antisemitisme. We
moeten die maatschappelijke
norm handhaven en boven
dien ook rekening houden met
de gevoelens van maatschap
pelijke groepen". Stein begrijpt
dat sommigen dit ervaren als
een belediging van hun beoor
delingsvermogen, maar hij
wijst er op dat van ongestoorde
publicatie de suggestie uitgaat
dat antisemitisme mag en dat
wil hij tot elke prijs voorko
men. Hij hoopt dan ook dat het
komt tot strafvervolging tegen
de 76-jarige Florentine Sophie
Rost van Tonningen-Heubel en
dat zij veroordeeld wordt. Haar
hoge leeftijd weerhoudt hem
daarvan niet. „Luister eens, de
Duitsers hebben daar een hele
mooie uitdrukking voor: Ein-
mal gebrannt, zweimal vor-
sicht".
STEVO AKKERMAN
DE NIEUWE AVONTUREN VAN
cathplptn cum Ai, ook lm wpins gpnopno mho op mum ms bp-
SCHUL0/60 VAN BAAHOSTHHTPA'J (N HPT "&PT00VPAPN PPNI6HE PPPHOPN.
BPPSTPN, KINOPAPN Of TP A NOP AP PPA50NPN OP APCHTBANN VP IDF HAAA
VONNIS HPT AFKAPPPN VAN OP APIHTPAHAND, UUA6ING PN L'IKVPABAANDIN6
01 FXPCUM NOPST PtAATSVINDPN NAt'J OP 6APNSSLHPI0ING NPT HPT LAND
VAN HAN NA AA LPTN UPCHf HON ONTSNAPPPN NA PPN LANSP ZWPAFTOiHT
KUAN IP V/TPINO PUK TPAflHT B'J PPN B0PAPN6P7IN IN BPAHPNBOi HIP A VPA-
BLPPP TP PNI6P tud ON 0AN SP00AL00S TP VPAOU'JNPN IN OP PUT I
Helft van
hengelaars vist
zonder akte
AMSTERDAM Ruim vier
op de tien sportvissers in Ne
derland is niet in het bezit
van de wettelijk verplichte
sportvisakte. Van de henge
laars tussen de vijftien en de
negentien jaar vist bijna
driekwart zwart. Dit blijkt
uit een enquête die het NIPO
heeft gehouden in opdracht
van het ministerie van
Landbouw, Natuurbeheer en
Visserij.
De Nederlandse Vereniging
van Sportvissersfederaties
(NWS), die de cijfers be
kend maakte, is verbijsterd.
Vorig jaar werden naar
schatting 510.000 sportvisak
tes verkocht, ruim 40.000
minder dan in 1988.
ADVERTENTIE
Val snel en verantwoord kilo s af
Bel voor verkoopadressen
de Malsovit-Infolijn:
3V1T 03410-13458.
De oliebollen zijn op, de strij
kers de lucht in en de kerst
bomen opgebrand. De jaar
wisseling is weer achter de
rug en dat betekent dat de
nieuwe weekbladen, na een
weekje vakantie, vanaf van
daag op hun vertrouwde plek
in de boekhandel liggen. Zo
rond Oud en Nieuw hangt er
altijd een sfeer van bezin
ning. Wat hebben we het af
gelopen jaar gepresteerd en
wat staat ons de komende
twaalf maanden te wachten
HP/De Tijd liet de parlemen
taire pers beoordelen hoe de
vaderlandse politici het er in
1990 vanaf hebben gebracht
en men koos toch verras
send PvdA-fractieleider
Thijs Wöltgens als 'politicus
van het jaar'. Niet slecht voor
de man, die gedoemd leek te
zijn z'n dagen te slijten als
knecht van Wim Kok. Het
nieuwe jaar 1991 zal
volgens Elsevier het jaar van
de Russische uittocht worden.
Nog even en dan mogen 300
miljoen Sovjets vrij reizen.
En dat heeft de nodige gevol
gen voor de rest van Europa.
HI>DETIJD
Onbewust dwaalden op oude
jaarsavond de gedachten af
naar die verrukkelijke confé
rence van Youp van 't Hek
een jaar geleden. Naar z'n
Buckler-bier, de ruitjesbroe
ken en de quasi-gelukkige ge
zinnetjes. Want ook nu weer
liet Seth Gaaikema heel wat
kansen liggen. Gelukkig is
Van 't Hek bezig met een
'come back'. Na een jaar van
relatieve stilte, afgezien van
de commotie rond zijn werk
zaamheden als voetbaljourna
list bij NRC Handelsblad. In
Theater de Tobbe in Voor
burg is de cabaretier deze
week begonnen met een
reeks 'leesvoorstellingen'
waaruit in het voorjaar de
nieuwe show 'Alles of nooit'
moet ontstaan. Reden voor
HP/De Tijd om het carrière
verloop van Van 't Hek aan
een nader onderzoek te on
derwerpen.
Met 79 punten werd Thijs
Wöltgens de beste politicus
van het afgelopen jaar. 'Ai
mabel', 'oprecht', 'brutaal',
'bereid bruggen te slaan', 'kan
Lubbers op zijn nummer zet
ten', zijn zo de typeringen
van de parlementaire journa
listen. In een reactie op zijn
pas verworven eretitel zegt
Wöltgens onder meer: „...Het
moet gewoon spannender in
de politiek worden, er moet
meer passie komen".
Wat ooit een ontmoetings
plaats was voor kneusjes en
muurbloempjes, is, aldus HP/
De Tijd, inmiddels uitge
groeid tot een min of meer
geaccepteerd verschijnsel: de
contactadvertentie. Ben je
een geslaagd zakenman cq -
vrouw, maar heb je te weinig
tijd om contacten te leggen?
De krant biedt tegenwoordig
uitkomst. Het verschijnsel
gaat hand in hand met de
toenemende individualise
ring. „Ik liep met kloppend
hart de trappen op naar haar
flat. Dat is griezelig hoor.
Daar sta je dan voor die deur,
je belt aan en denkt: nu gaat
het gebeuren".
Een andere manier om een
vaste partner tegen te komen
is het huwelijksbureau. Maar
het rommelt nogal in bemid-
delingsland, stelt HN-magazi-
ne deze week. De Raad van
Toezicht funcioneert al jaren
niet meer en een onderzoeks
rapport van het ministerie
van WVC blijft in een la lig
gen. Ton van Schaik voor
spelt dat het aftreden van bis
schop Gijsen van Roermond
slechts een kwestie van tijd
is. De Wende lijkt in zicht,
schrijft hij. De Roermondse
muur begint scheuren te ver
tonen. Half december ver
baasde de bisschop vriend en
vijand door twee nieuwe vi
carissen te benoemen, aan
hen verregaande bevoegdhe
den af te staan en mee te de
len zelf op de achtergrond te
blijven. „Maar Gijsen is niet
de man om in de coulissen te
)dh
gaan staan en alleen in nai he
bisschop te blijven", alcj te
Van Schaik. „Een werkeli, he
sanering zal alleen door ameft
ren kunnen gebeuren". t B
De orthodox-religiem,
Amish en Mennonieten k 1
het platteland van Ohio nië
Pennsylvania zeg ma ge
het Staphorst van Ameie
ka hebben geen tv en i w
dio. Ook de gewone kranten:
taboe Die staat immers ilja
met foto's: verfoeilijke ben.
den van menselijke ijdelhe
Toch zijn deze diepgelov
mensen, herkenbaar aan h
zwarte kleding en strooM
hoeden, niet geheel verstokT
van nieuws. Al honderd jfl
verschijnt in de regio
weekblad The Budget (opia
18.000). Geen wereldnieu
in de kolommen van het bl;
maar louter ditjes en datj
zoals: „Wollie Detweiler he^-
een beer door haar veld^,
zien lopen", en „Abe Beacf
heeft een slapende vos in z
schuur ontdekt". Verder de
week de start van een niew
serie onder de titel 'Zwerv-j 0
in Nederland'.
is!
De cover van Elsevi
schreeuwt het bijna uit. „U>ei
tocht. De Russen willen wet
In een reeks verhalen waÈBa
het weekblad zich aan voc.ag
spellingen over een eventu€>r(
uittocht van Sovjet-burgë
naar het Westen. Elsevi^-
medewerkers namen ei
kijkje bij de oostgrens vj
Oostenrijk. Met volgepakt3
wrakkige auto's komen I.Y!
Russen aan. Bij de grens orjJ
moeten ze het tweede ijzerf31
gordijn'. Volgens oud-minP,
ter Max van der Stoel worc
de Sovjetunie bij een toen)n'
mende chaos een gevaar voF.'
de vrede in Europa. „Econ'
mische hulp aan Polee
Tsjechoslowakije en Hong*et
rije is geen filantropie, ma.f1
welbegrepen eigenbelang*s
schrijft hij in een artikel. M™
Jaap Hoeksma, tot voor kcF1
jurist bij de Hoge Commissar
ris voor de Vluchtelinge'1?
noemt de reacties op de m^
gelijke komst van Russe-
nogal overspannen. „Ik vejn
gelijk het met de afwijzend"
houding van de Britten trv
genover de liberalisering ve"
het personenverkeer binne
de EG. Ze zijn bang dat he
Europa straks, via de Kanaa
tunnel, naar Groot-Brittann
zal vluchten. Zeg eens eerlij!
ziet u dat ook gebeuren?"
Tot en met 25 februari is i
het Centre Pompidou in Pi
rijs de expositie Art Pubkr<
cité Kunst en reclame -er
te zien. Onmiddellijk denk
dan aan het soepblikje vaük
Andy Warhol. W.F. Hermanai
verdiepte zich in het themn
en kwam tot de volgendg
conclusie: „een moeilijke tem,
toonstelling". M
Ondanks de sterke ontkerke/j
lijking hoeven godsdienstsen
ciologen niet bang te zijin
voor hun boterham, „Er ber
staat ook een crisis in de s«ai
culariteit", zegt prof. Dekkeïd
godsdienstsocioloog aan dtt
VU in Amsterdam. „De roegf
naar waarden, New Age einr
holisme geeft aan dat we ee
ook met een volledig raticf
neel denken niet uit zijn gdï
komen. Er blijft dus nog gev
noeg te meten
Naast een interview met Els
ke ter Veld, waarin de staats
secretaris onthult dat ze ii
november heeft overwogei
op te stappen, deze week ik
VN ook aandacht voor Surr
name. Tijdens de kerstcou]
werd zoals bekend geen scho
gelost, geen arrestatie ver,
richt. Er is zelfs van te vorel
overleg geweest tussen legee
en politie. Een opmerkelijl
feit, aldus Rudie Kagie, wan
burger- en militaire politic
liepen elkaar de laatste tijr
voortdurend voor de voeter?'
Voor sommige Surinaams^
politiemensen werd de afgee
lopen jaren de druk te groot
Zij vluchtten naar Nederlam
met koffers vol belastend mai
teriaal tegen corrupte militaifi
ren. In VN luchten zij anoa
niem hun hart. Ook aan hei-
woord Lioe A Joe, een uit Su
riname afkomstig kaderlif
van de Nederlandse Politie
bond. „In het afgelopen jaaii
is de situatie totaal onwerkj
baar geworden. De Surij
naamse politie is gedegrai
deerd tot een soort bewal
kingsdienst. Van het eigenlijl
ke politiewerk komt niet)
meer terecht. Dat is te gel
vaarlijk geworden". f
Op 1 december nam drl
R.W.D. Oxenaar afscheid all
directeur van het museunfl
Kröller-Müller. Meer dan een,
kwart eeuw drukte hij z'n
stempel op het museum!
breidde het uit met nieuwj
bouw en een beeldenpark:
„Aan thematische tentoonl
stellingen heb ik altijd de pesj
gehad; wanneer je een thems
aanwendt gaat het niet meer
om de kwaliteit maar om heij
verhaal, het plaatje. Dat soorj
exposities vind ik 'boeken'r
daar hoef je niet met die wer-t
sjouwen", l
tooit" t»ttmal