Conditie van politie is
ial tien jaar belabberd
Overpompen brandstof
Maersk Yare gestaakt
Kritiek politiebond op doemdenken korpschefs
bekkens»
Geen Duitse uitkering
voor ex-dwangarbeiders
binnenland
£eidóe(2otMcmt
DONDERDAG 3 JANUARI 1991 PAGINA 3
blitie Tilburg neemt
eer vrouwen aan
ILBURG De politie van Tilburg
•ft in 1990 - voor het eerst in de
orpsgeschiedenis - meer vrouwen
an mannen in dienst genomen. Te-
•nover 21 mannen, traden vorig jaar,
verschillende functies, 25 vrouwen
tot het Tilburgse korps, aldus
Dofdcommissaris R. Gerrand van de
kaailburgse politie gisteren tijdens zijn
ere ieuwjaarstoespraak. Volgens Ger-
nd is het niet alleen zaak meer
-ouwen te werven, maar ook te zor-
1 dat vrouwen in de organisatie
erkzaam blijven. Dat kan volgens de
oofdcommissaris door verruiming
an an mogelijkheden voor kinderop-
ang en deeltijdwerk, en stimulering
herintreding van vrouwen.
Versnipperen
Kerstbomen verdwijnen
in een houtversnipperaar.
In veel gemeenten in Ne
derland mogen, om het
milieu te ontzien, tijdens
en na de jaarwisseling
geen kerstbomen meer
worden verbrand. In
plaats daarvan worden ze
versnipperd om te wor
den verwerkt tot com
post. In Den Haag en Lei
den echter rust nog geen
verbod op de verbran
ding van de bomen met
de daaraan verbonden
traditionele vreugdevu
ren.
foto: cor de kock
Leeuwarder gedood
met scherp voorwerp
LEEUWARDEN De 33-jari-
ge inwoner van Leeuwarden,
die met oud en nieuw in zijn
woonplaats om het leven
kwam, is gedood door een
scherp voorwerp. Aanvanke
lijk dacht de politie van Leeu
warden dat de man werd ge
dood door ontploffend vuur
werk in zijn mond. Uit sectie
bleek echter dat het slachtof
fer aan een slagaderlijke bloe
ding is overleden. De oorzaak
hiervan zijn twee sneetjes in
de hals. De politie wil moord
niet uitsluiten. Buurtonder
zoek leverde tot nu toe echter
geen nieuwe gegevens op.
Infolijn over
orgaandonatie
UTRECHT De Werkgroep Do-
norwerving start aanstaande
maandag een telefonische infor
matielijn voor vragen over or
gaan- en weefseldonatie. De
werkgroep wil zo proberen vra
gen en problemen op te vangen
maar ook te registreren zodat er
een beeld komt van wat er over
dit onderwerp onder de bevol
king leeft. Het nummer (06-
8212166) bestaat voorlopig nog
maar uit één lijn en is op werk
dagen tussen 9 en 20 uur bereik
baar. De vragen worden beant
woord door vrijwilligers. De tele
foonlijn wordt vooral gesubsi-
deerd door WVC.
Jongen gedood
onder trein
UTRECHT Op
een spoorwegover
gang in Bilthoven is
gistermiddag een
16-jarige jongen uit
die plaats onder een
intercity gekomen.
Hij was op slag
dood. Het ongeluk
vond plaats op het
baanvak Utrecht-
Amersfoort waar de
jongen wilde over
steken.
De gemeentepolitie
in De Bilt verklaar
de dat de spoorbo
men gesloten wa
ren.
Oorzaken zijn arbeidsomstandigheden en macho-cultuur
•i
)EN HAAG De condi-
ie van veel politiemensen
vu Nederland is al tien
m lar om te huilen. Om de
maoveel jaar barst een dis-
de ussie los over de gebrek-
leii [ige bedrijfsgezondheids-
!en org bij de politie en ver-
'olgens gebeurt er niets.
,Het is een zootje", meent
ce, rakbondsvoorzitter L. van
yn Ier Linden van de Neder-
no andse Politie Bond
ca,NPB).
Vie op de politieschool de
ijk loogste cijfers behaalt, maar
egi n de sporttest onvoldoende
aa. iresteert, krijgt geen diploma,
lóveel waarde hecht de over-
leid aan een goede lichamelij-
te conditie van agenten. Maar
ïeeft men het diploma een-
j bilaal binnen, dan is er geen
ïaan die nog kraait naar de li-
ihamelijke conditie van poli-
in3 iemensen. Er bestaan geen
ei reuringen of jaarlijks terugke-
tv rende sporttests die politië
le nensen dwingen hun conditie
)p peil te houden. Het móet
dus niet. De politiemensen die
hun conditie toch willen bij-
•m houden worden "gehinderd
,evdoor onregelmatige werktij-
L den. De toenemende werk
druk zet aan tot roken, drin-
en ken en onregelmatig eten, wat
penog steeds als stoer geldt bin-
e ïen de politie. Kortom, in
plaats van de toegenomen
spanningen te ontladen in
sport, grijpen politiemensen
naar ongezond voedsel, drank
en sigaretten. De meerderheid
van volwassen Nederland doet
niet anders, maar zij hoeft
geen verdachten te achtervol
gen die in hun vlucht rennen,
springen en klauteren.
Oud nieuws
Politiemensen moeten dat
soms wel, maar lichamelijk
zijn ze daar lang niet allemaal
toe in staat. Van veertig pro
cent van de geüniformeerde
politiemensen is de conditie
onder de maat. Dat verkondig
de voorzitter P. Slikker van de
Landelijke Overleggroep Be
drijfsartsen van de politie
(LOB) gisteren. „Oud nieuws",
meent G. Vlek, onderzoeks
coördinator van de hoofdafde
ling politiebeleid bij het minis
terie van binnenlandse zaken.
Tien jaar geleden heeft hij uit
gebreid onderzoek gedaan
naar de lichamelijk gesteld
heid van de Nederlandse poli
tie en kwam tot exact dezelfde
conclusie. Maar nu diverse
korpsen vergrijzen, kampen
met onderbezetting en reorga
nisatieplannen, wordt de pro
blematiek weer actueel, meent
Slikker.
Maar in feite speelt de proble
matiek al minstens tien jaar.
Vlek: „Periodiek staat er ie
mand op en dan waait er weer
wat stof op, maar uiteindelijk
gebeurt er niets want de con
ditie van politiemensen heeft
geen prioriteit". Waarom heeft
de conditie wél prioriteit op de
opleidingen en wordt zij met
een daarna verwaarloosd? „Op
de opleidingen stelde de aan
dacht voor conditie aanvanke
lijk ook weinig voor. Een aan
tal jaren geleden zijn de pro
gramma's aangepast. Dat ging
vrij gemakkelijk omdat je de
opleidingen centraal kunt aan
pakken. Maar met meer dan
honderd korpsen gaat dat veel
moeilijker".
Zelfvertrouwen
In tegenstelling tot commer
ciële bedrijven beseffen poli
tiekorpsen volgens Vlek niet
wat het belang is van een goe
de conditie van de werkne
mers. „Politiemensen met een
goede conditie hebben niet al
leen minder kans op hart- en
vaatziekten, maar ook minder
gevoelens van angst. Ze heb
ben meer zelfvertrouwen en
dat kan heel belangrijk zijn
wanneer ze in gevaarlijke situ
aties moeten optreden of in
grijpen. Maar het zijn allemaal
indirecte effecten die in de da
gelijkse praktijk moeilijk zijn
af te dwingen. Je kunt nooit
aangeven dat iemand met een
belabberde conditie slecht
functioneert", aldus Vlek. Het
is onmogelijk om aan te geven
welke missers de politie jaar
lijks begaat vanwege een ge
brekkige conditie van agenten
of hoeveel agenten onnodig in
het ziekbed belanden omdat ze
minder weerstand hebben.
Vlek kan niet eens berekenen
wat de jaarlijkse kosten zijn
van het ziekteverzuim onder
politiemensen omdat een lan
delijke registratie ontbreekt.
„Het bedrijfsleven heeft allang
begrepen dat de gezondheid
van de werknemers een be
langrijke kostenpost vormt en
overal zie je dan ook bedrijfs
fitness ontstaan. Maar bij de
politie is de bedrijfsgezond
heidszorg altijd een onderge
schoven kindje geweest".
Simpelweg bedrijfsfitness is
volgens Vlek niet voldoende.
„Fitness moet een onderdeel
zijn van een goede bedrijfsge
zondheidszorg. Naast bedrijfs
artsen, psychologen en maat
schappelijk werkers moeten er
bij de politie mensen komen
die een taak hebben voor de
algemene conditie: geestelijk
en lichamelijk. Het is te dol
dat we dat nog niet hebben".
Training
Wat betreft de lichamelijke
conditie denkt Vlek aan een
jaarlijkse test, waarbij de nor
men worden afgestemd op de
persoon en functie. Aan een
'zittende' politieman of -vrouw
hoeven lichamelijk minder ei
sen te worden gesteld dan aan
een collega die veel op straat is
Het valt voor agenten niet mee bij hun drukke werkzaamheden met dodelijke ongevallen, arresta
ties en zelfmoorden van de sigaretten af te blijven. foto: anp
te vinden. Wie zakt voor de
keuring zou volgens Vlek een
oefenprogramma moeten vol
gen van minimaal één uur per
week verplichte training. Vol
doet de conditie na drie maan
den nog niet aan de normen,
dan zou de betreffende agent
verplicht een bijscholingspro
gramma moeten volgen.
Maar de vakbonden voelen
weinig voor dwangmatige
maatregelen. Van der Linden
van de NPB: „Ik geloof niet in
dwangmatige maatregelen. Er
zullen stimuleringsmaatrege
len bedacht moeten worden
die mensen vrijwillig tot sport
en aanzetten. Hoe die er uit
moeten zien, weet ik ook
niet". Maar de 'macho'-be-
drijfscultuur binnen veel poli
tiekorpsen is volgens Slikker
nog niet rijp voor een bewuste
levensstijl met gevarieerd, ge
zond eten, meer bewegen, ge
matigd drinken en niet roken.
In samenwerking met een ge
dragsdeskundige zal een door
dacht programma worden ont
wikkeld dat politiemensen er
van moet overtuigen dat het
ook stoer is om gezond te le
ven. Slikker denkt daarbij aan
een groepje gemotiveerde poli
tiemensen die model moeten
staan voor de in totaal 36.000
dienders. Van der Linden:
„Drinken en roken horen his
torisch bij de flinke jongens
cultuur van de politie. Maar
het wordt wel minder". Even
als Vlek hoopt Van der Lin
den dat er nu eindelijk een
volwassen bedrijfsgezond
heidszorg komt. „Het is heel
droevig maar de bedrijfsge
neeskundige begeleiding is al
tijd een verwaarloosd gebied
geweest. Eigenlijk is het een
zootje. Daarnaast zal de ar
beidsomstandighedenwet beter
benut moeten worden, zodat
de werkdruk afneemt. Want
het valt niet mee om in alle
drukke bezigheden met daar
bij dodelijke ongevallen, arres
taties en zelfmoorden van de
sigaretten af te blijven als je je
hebt voorgenomen om te stop
pen met roken".
MONIQUE VAN DE VEN
Jongen
getuige
van moord
op moeder
MAASTRICHT Een veer
tienjarige jongen is er getuige
van geweest, hoe zijn 31-jarige
moeder tijdens een overval
door drie gemaskerde mannen
koelbloedig is vermoord. Een
dertig man tellend recherche-
bijstandteam is gisteren met
een grootscheeps onderzoek
begonnen naar de toedracht.
In de nacht van dinsdag op
woensdag forceerden de man
nen de achterdeur van de wo
ning, waarna zij onder ande
ren de moeder van de van het
leven beroofde vrouw en haar
drie kinderen van 14, 11 en 7
jaar aantroffen. Allen werden
ze, met uitzondering van het
slachtoffer en haar oudste
kind van 14, naar een slaapka
mer gebracht en daar opgeslo
ten. Het in de huiskamer ach
tergebleven kind werd ge
boeid en moest machteloos toe
zien bij het vermoorden van
zijn moeder. Hoe dit gebeurd
is wil de politie niet kwijt. Na
dat de daders het huis hadden
verlaten zag het 14-jarige kind
kans alarm te slaan. De echt
genoot van de omgekomen
vrouw brengt een vakantie
door in zijn vaderland Turkije
Verdachte
bekent brand
stichting
winkelcentrum
ASSEN Een 20-jarige in
woner van Assen heeft be
kend de brand te hebben ge
sticht die op de vroege
nieuwjaarsmorgen een win
kelcentrum gedeeltelijk in de
as legde. Het vuur verwoest
te drie winkels en beschadig
de belendende panden en de
overkapping zwaar. De scha
de loopt in de miljoenen gul
dens. Aanvankelijk bekende
de man alleen een inbraak in
de afgebrande dierenspeci
aalzaak, waarbij hij een kooi
met vogels meenam, waar
mee omstanders hem op
straat hebben zien lopen.
Gisteren verklaarde hij te
genover de politie dat hii
vervolgens een hoeveelheid
stro in dezelfde winkel heeft
aangestoken voordat hij het
pand verliet. Een motief
voor zijn daad kon de man
niet geven.
«elJitkeringslast
van SVB vorig
faar fors omhoog
MSTELVEEN De Sociale
'erzekeringsbank (SVB) heeft
orig jaar 5,3 miljard gulden
teer uitgekeerd dan in 1989.
e SVB keert aow (ouder-
jdom), aww (nabestaanden) en
^akw (kinderbijslag) uit. In zijn
nieuwjaarsrede vertelde presi
dent-directeur mr. P.A.
Schaafsma van de SVB dat de
totale uitkeringslasten vorig
jaar 39,8 miljard gulden be
droegen.
Het grootste deel van de las
tenstijging is veroorzaakt door
de Oort-operatie, die een wijzi
ging in de heffing van de
premies volksverzekering en
loonbelasting inhoudt. Tegen
over de hogere lasten staan
echter ook hogere premie-in
komsten. aow en aww worden
via een omslagstelsel betaald,
de akw uit de algemene mid
delen. Andere oorzaken van
de stijging van de lasten zijn
een groei van het aantal aow-
ers met 29.000 tot 2.040.000 en
van het aantal weduwnaars
21.600 tot 27.000. Het hier
mee gemoeide bedrag is gerin
ger dan dat van de effecten,
van de Oort-operatie.
Voorts zijn de kinderbijslagen
en het mimimumloon (waar
aan aow- en aww-pensioenen
zijn gekoppeld) op 1 januari en
1 juli aan de loonindex aange
past en is de kinderbijslag voor
het eerste kind met 85 gulden
verhoogd. Alleenstaande be
jaarden en bejaarden met een
partner jonger dan 65, alsmede
aww-ers zonder kinderen heb
ben een eenmalige uitkering
van vijftig gulden gekregen in
december 1990.
Per 1 januari van dit jaar zijn
de aow- en aww-pensioenen
opnieuw verhoogd, omdat de
bruto-minimumlonen met 1,26
procent zijn aangepast aan de
ontwikkelingen van de loonin
dex. De kinderbijslag voor het
eerste kind is per 1 januari
1991 met ruim zestig gulden
omhoog gegaan.
Ondergelopen uiterwaarden
De grens tussen land en water is in de omgeving van Arnhem
nauwelijks meer te onderscheiden. Dit schip koerste gisteren bij
Rheden langs de ondergelopen uiterwaarden van de IJssel. De
bomen geven zo ongeveer de scheidslijn aan. Door vroeg smelt
water en veel regenval is het waterpeil in de Nederlandse rivieren
de laatste week twee tot drie meter gestegen. foto: anp
DEN HAAG De Algemeen
Christelijke Politiebond (ACP)
vindt het hoog tijd dat de poli
tiechefs eens oplossingen aan
dragen voor het tekort aan po
litiemensen. ACP-voorzitter
Blijleven heeft dit vanmorgen
voor de AVRO-radio gezegd.
Blijleven oefende kritiek uit
op de negatieve geluiden die
in de nieuwjaarstoespraken
van de verschillende korp
schefs doorklonken. „Je merkt
uit al die nieuwjaarstoespra
ken dat het water tot de lippen
staat. Nu verwacht ik van het
management dat men ant
woorden gaat geven".
„De korpsleiding moet niet
meedoen aan het roepen van
alleen maar sombere dingen,
dat kan wel eens averechts
werken op de motivatie van
de politieman. We hebben als
ACP jarenlang geroepen: hou
die scholen bezet. We hebben
alternatieven aangedragen:
neem marechaussees over,
probeer het politie-assistent-
schap op een verantwoorde
wijze inhoud te geven".
„Als vakorganisatie zijn wij
vaak geneigd een heel somber
beeld te schetsen van de ar
beidsomstandigheden. Als het
politiemanagement dat nog
eens onderstreept dan zijn we
het eens, maar probeer dan
ook eens met ons samen te
denken in de richting die we
moeten gaan om het op te los-,
„Daarvoor is een forse uitbrei
ding nodig van de politiesterk
te in de komende jaren. Dan
praat ik over duizenden men
sen, wil je een antwoord geven
op de uitstroom van 57-, bij de
reorganisatie mogelijk zelfs 55-
jarigen," aldus Blijleven.
CASPER EN HOBBES
door bill waterson
HOBBESPEÊP'T.PAP.'!
HIJ SPP0N6 OP HET
dwiemKWAAfjir'
'J
HOeeES SPP0N6 NIET
OP HET PEP!! EN NU SLA
PEN U1JÜ
000H!JIJ 5PP0N6 WBi
OP HET PEP
NOU.AMARJIJ^
SU3E6/MET PE
onderzoek naar oorzaak stranden vrachtboot
DEN HAAG Het overpom-
Cen van de in totaal vijftig ton
randstof van het gekapseisde
containerschip Maersk Yare is
in de loop van gistermiddag
gestaakt. Volgens een woord
voerder van het gemeentelijk
havenbedrijf van Den Haag
gebeurde dat in verband met
het de harde wind.
„Als het weer beter wordt,
gaan we weer verder", aldus
de woordvoerder gistermid
dag. Hij verwachtte dat in de
loop van vandaag weer met
het wegpompen van de brand
stof kon worden begonnen.
Gevaar voor weglekken van
de brandstof van het op acht
honderd meter voor de kust
van Kijkduin gekanteld lig
gende schip is er volgens hem
niet. De Havenstaatcontrole
van de Scheepvaartinspectie is
gisteren begonnen met het
verhoren van de bemannings
leden van het gestrande Britse
vrachtschip. Uit de verhoren
moet duidelijk worden hoe het
schip in moeilijkheden kon ra
ken en of er voldoende ge
kwalificeerd personeel aan
boord van het schip was op het
moment dat het schip stuur
loos werd. De gegevens daar
over zouden zich op dit mo
ment nog op het schip bevin
den. De gegevens uit de ver
horen worden opgenomen in
een rapport dat naar de afde
ling scheepsongevallen van
het directoraat-generaal van
de scheepvaart en maritieme
zaken zal gaan. Inspecteur
Jansen van het district Rotter
dam van de Havenstaatcontro
le verklaarde dat de normen
waaraan het schip moet vol
doen Engelse normen zijn, om
dat het onder een Britse vlag
voer. De Scheepvaartinspectie
Nederland kan daardoor nu
niet zeggen of twaalf beman
ningsleden voldoende was
voor het bevaren van een
vrachtschip als de Maersk
Yare. Het onderzoek zal zich
toespitsen op de vraag of de
bemanningsleden, zoals de
stuurman en de machinist,
voldoende gekwalificeerd wa-
Asielzoekers in
lege kazernes
DEN HAAG Het ministerie
van defensie biedt kazernes
aan voor de opvang van asiel
zoekers. Ook het Rode Kruis
en het Leger des Heils over
wegen ruimte beschikbaar te
stellen. De opvang is bedoeld
voor Oosteuropeanen.
Na inkrimping bij de land
macht komen kazernes leeg.
Welke dat zijn, staat in de De
fensienota die dit voorjaar ver
schijnt. Het ministerie van
WVC doet geen mededelingen
over de aangeboden hulp. „Dat
is voorbarig. De betrokkenen,
met wie we vlak voor kerst op
ambtelijk niveau hebben ge
praat, hebben niet meer dan
hun goede wil uitgesproken.
Concrete besluiten zijn niet ge
nomen", aldus een woordvoer
der vanochtend.
McDonald's boekt in
Nederland recordomzet
AMSTERDAM De hamburgerketen McDonald's heeft in Ne
derland in 1990 een recordomzet geboekt van j 238 miljoen,
ruim 28 procent meer dan de 185 miljoen in 1989. Over winst
of winstverwachtingen kon het concern nog niets kwijt. „Onze
cijfers moeten nog worden geconsolideerd met die van het moe
derconcern in de Verenigde Staten", verklaarde financieel di
recteur H. Drayer. In 1991 rekent de hamburgerketen op een
omzet van meer dan 300 miljoen. Dit jaar opent het concern in
Nederland tien nieuwe restaurants, waaronder één in Amster
dam, Utrecht en Eindhoven. Bij McDonald's in Nederland kwa
men vorig iaar meer dan 75 miljoen mensen over vloer. Het con
cern is sinas 1971 in Nederland gevestigd. Nu zijn er in ons land
zestig restaurants, waarvan er tien een McDrive-faciliteit heb
ben. McDonald's in Nederland telt 4600 werknemers.
DEN HAAG Mensen
die in de Tweede Wereld
oorlog in Duitsland dwan
garbeid hebben verricht,
kunnen geen uitkerings
rechten ontlenen aan de
Duitse sociale verzekerin
gen. Zij hebben in voorko
mende gevallen een Ne
derlandse uitkering ont
vangen op grond van een
ruim dertig jaar oude
overeenkomst tussen ons
land en Duitsland.
Het is uitgesloten dat deze
overeenkomst met terugwer
kende kracht ongedaan wordt
gemaakt. Dat heeft staatssecre
taris Ter Veld van Sociale Za
ken gisteren in een notitie aan
de Tweede Kamer laten we
ten.
Begin vorig jaar wilde de Ka
mer dat de staatssecretaris zou
overleggen met de Vereniging
Dwangarbeiders Nederland
over uitkeringsrechten van
mensen die in de Tweede We
reldoorlog gedwongen in
Duitsland werkten. Deze vere
niging vindt dat ex-dwangar
beiders recht hebben op een
individuele uitkering van de
Duitse sociale verzekeringsin
stellingen.
Hun probleem hangt samen
met de zogenoemde Vierde
Aanvullende Overeenkomst
bij het Nederlands-Duits ver
drag inzake de sociale verze
kering van 1951. Deze regelt
dat Nederlanders tijdens hun
tewerkstelling in Duitsland
werden geacht in ons land
verzekerd te. ziin voor de In
validiteitswet, die de financië
le gevolgen van invaliditeit,
ouderdom en overlijden verze
kerde regelt.
Betrokkenen die een beroep
op deze wet deden, kregen dan
een uitkering alsof zij daar
voor tijdens hun verblijf in
Duitsland normaal waren vejr-
zekerd. In ruil voor het over
nemen van deze verplichtin
gen, ontving ons land in de ja
ren vijftig een vergoeding van
20 milioen gulden van de
voormalige Bondsrepubliek
De Vereniging Dwangarbei
ders heeft nu voorgesteld in
overleg met Duitsland te tre
den, de vergoeding van 20 mil
joen terug te betalen en in ruil
daarvoor alsnog individuele
(Duitse) uitkeringen toe te
kennen aan ex-dwangarbei
ders.
Ter Veld wijst dit af. Duits
land is door te voldoen aan
haar verplichtingen de over
eenkomst volledig nagekomen
Nederland kan daar als ver
dragspartner niet op terugko
men, vindt zij. Bovendien zou
het tal van praktische proble
men opleveren.
