Het schrikbewind van Saddam Husayn <l E K IJ K PW*! BUITENLAND Zaterdag 29 december 1990 pagina Libanon naar vrede Een Libanese moslim passeert voor het eerst in vijftien jaar de 'Groene Lijn' die Bayrut in een christelijke en een islamitische sector verdeelde. Het einde van de burgeroorlog kwam langzaam dichterbij nadat generaal Aoun uit de hoofdstad was verdreven. Soldaten verwijderden op 18 oktober de mijnen uit de grenslijn. Daarna beloofden de milities zich terug te trekken en de macht over te dragen aan president Hrawi. foto: anp al-Bakrs zoon met haar zuster en die tussen haar twee broers met twee van diens dochters. Na de geslaagde coup van 1968 was neef Ahmad Hassan al-Bakr behalve secretaris-generaal van de Baath-par- tij en voorzitter van de revolutionai raad ook president en opperbevt hebber. Husayn was als 'mijnheer de vice-president' verantwoordelijk voor de binnenlandse veiligheid en de par tijdiscipline. In die tijd legde Husayn met de op richting van verschillende veiligheids diensten de basis voor zijn huidige schrikbewind. Zijn halfbroers Barzan, Sabawi en Wathban toonden zich voorbeeldige leerlingen. Dat gold ook voor zijn neef Ali Hassan al-Madjid, die tijdens de oorlog met Iran zorg droeg voor de inzet van chemische wapens tegen de Kurden en een lei dende rol speelde in de Iraakse be zetting van Kuwayt. Neef en zwager Arsjad Jassin heeft zich ontpopt tot een van Husayns lijf wachten. Hij werd tijdens de gijze laarscrisis wereldberoemd als de man die voor de televisie herhaaldelijk het Amerikaanse jongetje Stuart Loo kwood over de bol aaide in een po ging hem te laten vertellen over melk en cornflakes. Husayn, die in 1979 president werd, laat zijn verwanten delen in privileges en rijkdom, maar spaart ze ook niet als ze zijns inzien over de schreel gaan. Zo kwam een oom aan zijn ein de doordat Husayn hem tijdens een familiediner persoonlijk met een ijze ren staaf de hersens insloeg Sadjida's broer Adnan Khajrallah, te vens minister van defensie, raakte onmin na een ruzie over gewelddadijil optreden van Husayns oudste zoo Oedaj. Na aanhoudende geruchti over diens ontslag kwam de bewinds man in mei van dit jaar om bij raadselachtig helikopterongeluk. Amnesty De mensenrechtenorganisatie nesty International beschikt over pels 'klachten over het optreden Saddam Husayn en zijn clan, krijgt in Baghdad geen gehoor, dam Husayn, wiens schrikbewind dens de oorlog tegen de mitische Iraniërs in het de vingers werd gezien, heeft zich jaar zonder concurrentie met stip vestigd op de eerste plaats van top-tien van dictators. In zijn boek 'Republiek van de stelt de gevluchte Iraakse Samir al-Khalil dat Husayns bewind gebaseerd op geweld. Eén op de Irakezen is daarbij betrokken, als daat, veiligheidsagent, verklikker partijlid. Met als gevolg dat in Irak dereen iedereen terroriseert en iedereen bang is. Daarom zal in de ogen van al-Khalil geweld ven zoeken, omdat dat zijn machtsbasis is. Husayns favoriete boek is 'De der' van Mario Puzo. Don Corleone spreekt hem daarin teraard) het meest aan. Blijkbaar kent Husayn veel in de van de arme boerenjongen die maffia-praktijken rijk werd en trouw aan de familieband alleen troffen werd door diens honger macht. Maar Saddam Husayn gaat nog stapje verder dan de maffiosi, probleem wat te doen met slachtoffers heeft hij opgelost: hij zijn doden verdwijnen in zoutzuur JEAN-LOUIS ;en ze- »r I :er Bloedbad op Tempelberg De Israëlische politie probeert arrestanten in bedwang te houc na de gewelddadigheden op de Tempelberg in Jeruzalem waai vijftien Palestijnen werden gedood. De vechtpartijen ontstonc toen aanhangers van een joods-extremistische groep bij moskee de eerste steen wilden leggen voor de wederopbouw een joodse tempel. FOTO- fi A" f Bloedbad in Liberia Een Liberiaanse student, met een van angst vertrokken gezit, wordt 'ondervraagd' door een aanhanger van het rebellenlje' van Charles Taylor. Korte tijd later zou de verdachte in kdei bloede worden neergeschoten. De in juni uitgebroken burgeioi log in Liberia heeft vele honderden mensen het leven geks Ook president Samuel Doe vond de dood toen hij in handerrs de rebellen viel. fotokf Doden in Mecca Een mankement aan een ventilatiesysteem in een voetgangers tunnel veroorzaakt paniek onder pelgrims in Mecca. Door ver drukking kwamen in juni ruim 1400 moslims om het leven. foto: ap Stammenstrijd Een zwarte Zuidafrikaan vlucht weg nadat zijn belagers hem mei"" benzine hebben besprenkeld en in brand hebben gestoken. Na^ de vreugde om de vrijlating van Mandela werd Zuid-Afrika be-w heerst door de stammenstrijd tussen Zulu's en Xoha's. Tever geefs riep Nelson Mandela op tot het beëindigen van de bloed- baden in de zwarte woonoorden, waar aanhangers van het ANC de en de Inkatha-beweging elkaar naar het leven staan, foto: epatei Nobelprijs Gorbatsjov De Amerikaanse president George Bush en zijn Scet-arotge- noot Michail Gorbatsjov schudden elkaar de har tijdee de 'top-ontmoeting' in mei in Washington. Het afgelopejaar tken- den Bush en Gorbatsjov een reeks akkoorden, waaiee o« het einde van de Koude Óorlog werd bezegeld. De leers vn de supermogendheden maakten afspraken over wapibehersing en wederzijdse handel. Gorbatsjov kreeg in decemtr de hbel- prijs voor de vrede toegekend, maar kon de prijs nkpersonlijk in ontvangst nemen vanwege drukke werkzaamheon en pan- ningen in zijn land. Fo> ap Mijnwerkers op mensenjacht ,,lk zit hoofden voor mij die rijp zijn en klar zijn om geplukt te worden, en ik <en degene die ze plukken zal, en tusen de tulbanden en de baar den zt ik bloed glinsteren". Dit pa- triottishe lied krijgen de schoolkin deren n Irak in het hoofd gestampt. Kindesn die worden klaargestoomd voor en leven in een keiharde dicta tuur. linderen ook die mogelijk ach ter dehand worden gehouden als ka- nonnelees bij een almaar naderbij komed militair treffen als gevolg van de beetting van Kuwayt door het Iraaks leger. Saddm Husayns grote droom is het rijk vn de Babylonische koning Ne- bukaoezar te doen herleven. Dit be teken dat hij de heerschappij na- streel over ruwweg het gehele Mid- den-östen, Israël incluis. En hij is er niet c man naar zich wensen te ont- zegga. Israëkche grafologen maken uit Hu- saynshandschrift op dat de Iraakse leiderlijdt aan grootheidswaanzin en parania. Maar ook een bezoeker van Baghad kan die conclusie trekken. Behae op metershoge posters is zijn contefeitsel ook afgebeeld op alle daags gebruiksvoorwerpen zoals horloes. Hij is dagelijks voorpagina nieuw in de kranten en in strijd met de iamitische gewoonte viert hij zijn verjardag (28 april) die tot nationale feestag is uitgeroepen. Stratarm Het S/enslicht aanschouwde Husayn in 137 in een straatarm, landloos boengezin in een geïsoleerd dorpje rorden van Baghdad. Zijn jeugd iet probleemloos, ader verdween al vroeg uit zijn lever Hij kreeg Ibrahim Hassan als stiefider, een hardvochtige man die nietsnaliet om de jonge Husayn te Jare later herinnerde Husayn zich zijn stiefvader hem bij het steevast wakker onder de toevoeging: „Sta hoerenzoon, en ga de schapen Ook stuurde Hassan de jon- vaak op uit om kippen of scha- te stelen, om die dieren later te verkopen. tienjarige leeftijd mocht Hu- naar school. Zijn moeder bracht onder bij haar in Baghdad wo- broer Khajrallah Toelfah, een dienst ontslagen onder- Dat ontslag was het gevolg de betrokkenheid bij een misluk- nationaal-socialistische coup tegen e Britse kolonisten. Ongetwijfeld eeft Husayn in die jaren veel meege- regen van Toelfahs haat tegen de ritten en 'het imperialisme'. fgewezen oen Saddam zestien was, werd hij ot zijn grote teleurstelling niet aange- omen op de militaire academie van aghdad. Oorzaak: slechte schoolcij- ers. Die gemiste militaire carrière aakte hij, toen hij de macht kreeg, oed door zich te laten benoemen in e hoogste militaire functies, ommige psychologen verklaren uit afwijzing Husayns voorliefde voor ens en uniformen. Zo draagt hij een revolver bij zich. Met leden kabinet vervoegt hij zich ge- bij de gevangenis van Bagh- om daar ter dood veroordeelden te executeren, vijftig, toen de Egyptische Nasser het pan-Arabisme stortte Husayn zich in sloot zich op 20-jarige Saddam Husayn, nummer één in de toptien van dictators. leeftijd aan bij de Baath-partij; toen een kleine machteloze groepering, nu de enig toegestane partij in Irak. De Baath-partij stond geheel buiten de coup die een groep nationalisti sche officieren in 1958 pleegde ten koste van koning Faysal II. In de daarop volgende instabiele periode rook de minderheidsgroepering ech ter wel een kans. Met een aantal par tijgenoten was Husayn betrokken bij een mislukte aanslag op coupleider generaal Karim Qassim. De daarbij licht gewonde Saddam moest het land ontvluchten en belandde in Egypte. In zijn ballingsoord Cairo bekwaamde Husayn zich in de politiek. Tussen de bedrijven door behaalde Husayn op 24-jarige leeftijd zijn middelbare- schooldiploma, waarna hij zich als rechtenstudent liet inschrijven. Zijn meestertitel zou hem pas in 1970, in Baghdad, worden verleend, toen hij in Irak de tweede man van het regime was geworden. Voor het zo ver was begaf Husayn zich in 1963 hals over kop naar zijn vaderland, toen Baath-gezinde officie ren er ditmaal wel in slaagden Qassim af te zetten. Op 27-jarige leeftijd ver richtte hij zijn 'revolutionaire taken' in de martelkamers. Toen het Baath-regime na negen maanden, in november 1963, werd verdreven en de leiders in de gevan genis belandden, verraadde het ach tergelaten gereedschap Husayns werkwijze. Temidden van bebloede kleren en omgeven met van bloed- spatten voorziene muren stond daar onder meer een machine waarmee vingers konden worden afgehakt. Blijkbaar een specialiteit van Husayns familie: zijn zonen schijnen de afge hakte vingers van hun slachtoffers op sterk water te bewaren. In 1966 ontvluchtte Husayn de gevan genis en in 1968 volgde een nieuwe staatsgreep, die wel lukte. Zijn opmars in de partij dankte hij aan zijn familie, die hij op zijn beurt niet vergat te laten delen in de macht. In die dagen tekende de partij zich ei genlijk al af als de familieclan waar van thans sprake is. Husayns vrouw Sadjida, de dochter van de oom bij wie Husayn als tienjarige introk om in Baghdad naar school te gaan, regelde de huwelijken tussen Ahmad Hassan Twee vrouwen in het noorden van Iran wenen bij het graf van een slachtoffer van de aardbeving in juni, die tienduizenden mensen het leven kostte. Een aantal dorpen werd met de grond gelijk gemaakt. foto: afp Na de val van dictator Ceausescu bleef de bevoking van R«me- nië kritisch. Duizenden mijnwerkers besloten de nieuwe predent Ion lliescu een handje te helpen. Iliescu riep in het voorja- op ,,de orde te herstellen". Gewapend met stokkenen ijzeren jpen trokken de mijnwerkers naar Bukarest om in te slaan op ider- een die hen voor de voeten liep. po* ap Aardbeving Iran I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 26