„06-nummer tegen
kindermish andeling'
Verhoging huurwaardeforfait
ligt het meest voor de hand
Kerstmis 1990: geen vrede
Straatverbod anti-abortus^
demonstranten Rotterdam
Kabinet: Geen extra
manschappen naar Golf
BINNENLAND
EcidócSou/uj/nt
VRIIDAG 14 DECEMBER 1990 PAGI JU
Dolfinarium
Medewerkers van het
X dierenopvangcentrum
Ecomare houden op
V. het strand van Den
X' Helder een daar aan-
«V gespoelde witsnuit-
dolfijn nat met spon-
zen. Het dier door
de vinder gedoopt
met de naam Theo
is als gevolg van de
storm van een paar
dagen geleden uit de
koers geraakt en ge
strand. Theo is inmid
dels naar het Dolfina
rium in Harderwijk
vervoerd.
Korting spijbelproject ongedaan gemaakt
DEN HAAG De bezuinigingen op de rijksbijdragen voor spij-
belprojecten van basisscholen worden teruggedraaid. Deze toe
zegging deed staatssecretaris Wallage van Onderwijs gisteren in
overleg met de bijzondere kamercommissie voor de sociale ver
nieuwing. Volgens Wallage dreigden de spijbelprojecten ten on
rechte de dupe te worden van de snoei-operatie op de onderwijs
begroting voor 1991. Hij zegde de Kamer toe dat de projecten na
augustus gewoon doorgang kunnen vinden. Het ministerie on
derzoekt nog op welke wijze de benodigde gelden bijeengesprok
keld kunnen worden.
Accountant onderzoekt claim A'dam
AMSTERDAM Een onafhankelijke accountant gaat een on
derzoek instellen naar de vraag of de claim van zevenhonderd
miljoen gulden, die Amsterdam zegt te hebben op het Rijk, te
recht is. Het besluit is het resultaat van een gesprek dat de Am
sterdamse wethouder De Grave maandag heeft gehad met
staatssecretaris De Graaff-Nauta over het probleem.
PvdA: beboet
werkgevers
bij groei van
leger wao'ers
(Van onze parlementaire re
dactie)
HILLEGOM Als de groei
van het leger arbeidsonge
schikten (wao) niet spoedig ge
keerd wordt moeten de werk
gevers maar opdraaien voor de
financiële consequenties. Dit
voorstel deed vice-voorzitter
Frans Leijnse van de PvdA
gisteren tijdens een spreek
beurt in Hillegom. De PvdA
denkt dat een sterke financiële
prikkel nodig is om de doel
stellingen te halen van het
wao-akkoord dat werkgevers,
overheid en werknemers in
oktober hebben gesloten.
Daarin staat dat het aantal
wao'ers na 1991 tenminste ge
lijk moet blijven. De cijfers
over de laatste maanden laten
echter een gestage groei zien.
De eventuele boetebedragen
voor de werkgevers kunnen
flink in de papieren lopen, zo
erkende Leijnse. Als de groei
van het leger arbeidsonge
schikten onverminderd door
gaat, kost dat de staat totaal
zes miljard gulden extra.
STICHTING NOEMT PREVENTIE IN BELEID ONDERBELICHT
DEN HAAG In de
strijd tegen de kindermis
handeling moet een 06-
nummer worden ingezet.
Bedreigde kinderen, ou
ders die het niet meer
aankunnen en mensen die
kindermishandeling me
nen te constateren,
moeten daar met vragen,
problemen en meldingen
terecht kunnen.
Uit preventie-overwegingen
moet bovendien op de middel
bare scholen een vak relatie-
kunde worden ingevoerd. Dat
zal de jongelui leren later be
ter met hun kroost om te gaan,
zo is de mening van directeur
P. Schoof van de Vereniging
tegen Kindermishandeling in
Den Haag. De vereniging, diè
twintig jaar bestaat, vindt dat
de preventie in de vorige
week verschenen beleidsbrief
tegen kindermishandeling on
derbelicht wordt. Er moet
meer en duidelijker informatie
komen voor kinderen, ouders
en beroepsgroepen die met
kinderen in aanraking komen.
De strijders tegen kindermis
handeling zullen het steeds
drukker krijgen, aldus Schoof.
Op basis van de huidige gege
vens hebben hij en zijn mede
werkster J. Niekus vastgesteld
dat er in 1995 zo'n twintigdui
zend meldingen over kinder
mishandeling zullen binnen
komen. Dat is vooral te dan
ken aan de steeds groeiende
aandacht die het tot ongeveer
1975 ontkende probleem te
genwoordig krijgt.
De Vertrouwensartsen berei
den een campagne voor (die
mede om financiële redenen
tot eind volgend jaar is uitge
steld) en de vereniging zelf
ook. Over een week of zes zal
zij een informatie-koffer voor
het onderwijs presenteren,
mogelijk gemaakt door bijdra
gen van bij voorbeeld het Juli-
ana-fonds en de opbrengst van
de kinderzegels. Hieruit kun
nen zowel de kinderen als de
leerkrachten informatie halen.
Volgens Schoof komen er door
alle aandacht voor kindermis
handeling nauwelijks onte
rechte meldingen binnen, ook
niet van kinderen zelf. Een
pak op hun broek weten ze
meestal wel in het juiste kader
te plaatsen. Slechts vijf pro
cent van wat er bij de tien
Vertrouwenartsen binnen
komt blijkt onzin te zijn. Een
meldingsplicht, zoals in de
Amerikaanse staat New York
bestaat, zou daarom volgens
hem fnuikend zijn. Daar blijkt
ongeveer de helft van de mel
dingen op spookbeelden te be-
Volgens de Vereniging tegen
Kindermishandeling zijn er
wel degelijk risicogroepen als
het om kindermishandeling
gaat. Dat zijn de éénouderge
zinnen, de ouders die kampen
met alcohol en drugs en/of
huwelijksproblemen. Werk
loosheid lijkt nauwelijks op
kinderen te worden afgerea
geerd. Volgens Schoof speelt
ook het feit een rol dat de kin
deren tegenwoordig altijd op
hun ouder(s) zijn aangewezen.
In vroeger tijden woonden opa
en oma vaak bij het gezin en
dat zorgde meestal wel voor
een soort sociale controle. Een
jonge moeder die haar huilen
de baby niet meer kon horen,
kon dan haar hart even bij
haar vader of moeder luchten.
Schoof hoopt dat het genoem
de 06-nummer in dit soort ge
vallen soelaas kan gaan bie-
KOK: EFFECTEN 'OORT' PAS IN 1992 ZICHTBAAR
DEN HAAG Minister
president Lubbers streeft
niet naar een beperking
van de aftrekbaarheid
van hypotheekrente.
Evenmin wil hij bewerk
stelligen dat de huren vol
gend jaar met vijf tot tien
procent extra omhoog
gaan. Lubbers zegt dit in
antwoord op schriftelijke
vragen van de VVD-Ka-
merleden De Korte en
Koning.
Dezen wilden weten of het
waar is dat Lubbers een brief
over deze onderwerpen heeft
gestuurd aan vice-premier
Kok. Dat laatste klopt wel, al
dus de premier. Ten behoeve
van het kabinetsberaad over
de tussenbalans, dat in januari
moet beginnen, hebben ambte
naren op verzoek van Lubbers
een lijst opgesteld van moge
lijkheden tot bezuiniging die
moeten worden „uitgediept".
Ook de mogelijkheid van het
verhogen van de woonlasten
komt daarin aan de orde .Ui
teraard is er hier een verband
met de hogere rente die zich
nu structureel aftekent en die
langs verschillende wegen
doorwerkt in de uitgaven en
inkomsten van het Rijk", zegt
Lubbers. In de sector van de
eigen woningen categorie ligt
het volgens de premier overi
gens het meest voor de hand
het huurwaardeforfait te ver
zwaren. De premier doelt op
het bedrag dat een eigenaar
bewoner bij zijn belastbaar in
komen moet tellen. Begin dit
jaar heeft het kabinet al eens
geprobeerd dit bedrag extra te
verhogen, maar dat liep stuk
op verzet in de Eerste Kamer.
Kennelijk meent de minister
president dat er nu wel moge
lijkheden zijn om een dergelijk
voorstel door de beide Kamers
van het parlement te krijgen.
De VVD overweegt om vol
gende week een spoeddebat te
doen houden over de zaak van
de rente-aftrek. De liberalen
zijn niet helemaal tevreden
over de antwoorden van Lub
bers. Vorige maand spraken
de liberalen de premier ook al
eens aan op berichten over
aantasting van de fiscale af
trek. Lubbers ontkende toen
met een kortweg nee dat er
plannen die richting beston-
Minister De Vries van sociale
zaken en werkgelegenheid zei
gisteren op een symposium in
Den Haag dat hij bereid is een
uitzondering te maken op zijn
harde eis dat lastenverzwarin
gen voor de burger bij de tus
senbalans van het kabinet ach
terwege blijven. „Als de minis
ter van financiën bijvoorbeeld
tot de conclusie zou komen dat
de operatie-Oort veel meer
lastenverlichting voor de ho
gere inkomens heeft opgele
verd dan volgens de oorspron
kelijke berekeningen de ver
wachting was, dan kan dat
aanleiding zijn om te bekijken
of we dat als kabinet kunnen
corrigeren," aldus De Vries.
Uit antwoorden van minister
Kok op vragen van de com
missie voor de rijksuitgaven
van de Tweede Kamer over de
effecten van de operatie-Oort
blijkt echter, dat het nog lang
niet is bewezen dat de tegen
vallende belastinginkomsten
voor de staat voor een deel
aan Oort zijn te wijten. Vol
gens minister Kok is een rede
lijk zicht op de effecten van
'Oort' pas in 1992, twee jaar na
de invoering, mogelijk. Pas
dan is de verwerking van de
aanslagbiljetten voldoende ge
vorderd om conclusies te kun
nen trekken over de opbrengst
van 1990.
Minister Kok foto: dijkstra
Maij opent Den Uyl-brug
Minister Maij van Verkeer en Waterstaat
(rechts) heeft gistermiddag de Dr. J.M. den Uyl-
brug, de tiende oeververbinding over de Zaan in
Zaanstad geopend. ,,lk heb een zeer groot res
pect voor zijn sociale bewogenheid en de poli
tieke strijd die hij heeft geleverd om zijn idealen
waar te maken", aldus de minister. Mevrouw S.
Noorman-Den Uyl, de oudste dochter var.6iiv
1987 overleden staatsman (links), onthulL^
vijf meter hoog beeld op de brug van d^n e
van Jan Wolkers (midden). Hij maakte hjen<
stracte beeld met een hart van rood glas tn q
gedachtenis aan het gedachtengoed vaie
Uyl- FOTO: Dl£n I
DEN HAAG Demon
stranten van de Anti-
Abortusstichting „Mi
chael, red het leven" mo
gen zich voor onbepaalde
tijd niet binnen een straal
van 250 meter rond de
abortuskliniek van Stime-
zo in Rotterdam begeven,
op straffe van een dwang
som van duizend gulden
voor iedere overtreding
van dat verbod.
Dat besliste president van de
rechtbank in Den Haag, mr.
A.H. van Delden vanmorgen
in het kort geding van de kli
niek tegen de demonstranten.
De demonstranten zijn volgens
de president weliswaar ge
rechtigd hun mening in het
openbaar te verkondigen,
maar mogen geen inbreuk ma
ken op de openbare orde en de
rechten van de kliniek en de
genen wiens belangen deze be
hartigt.
In de periode van 6 april tot 4
oktober dit jaar hebben zes le
den van de Stichting geregeld
vrouwen lastig gevallen die de
kliniek wilden bezoeken. Op 6
april drongen vier demon
stranten de kliniek binnen,
zongen zingend op de grond
psalmen, schopten een ver
pleegster en drongen behan
delkamers binnen. 17 Juni
versperden zij liggend op de
stoep de toegang tot de kli
niek, waardoor dagpersoneel
noch patiënten de kliniek kon
den betreden. Later op die dag
toonden zij bezoekende vrou
wen grote foto's met foetussen
en spraken hen aan op hun
voorgenomen behandelN A
de kliniek. Ld
Op 9 augustus maakten L(
monstranten vier °Ptn
van mensen die de klinr
en uit gingen. Er is dir
twee maal procesverbaal^1
de demonstranten opgeijoui
Tijdens de laatste actiekjn
oktober deelden de dKt
stranten folders en plast»t
tussen uit. Zij zijn door dr
tie verwijderd en er is pP§
verbaal tegen hen opgenPOl
De demonstranten veram
volgens Van Delden u)
oog dat abortus een groi
vindt in de Wet Afbnoe'
Zwangerschap. De expl|ruÉ
van de kliniek vindt Mu^
tens die wet plaats, aldu|ei1'
Delden. „Er is op geen
wijs aannemelijk gemaal116
daar in strijd met de wFn
handeld", aldus Van Dell
DEN HAAG De Nederlandse overheid zal geen manschappen
naar het Golfgebied sturen, maar alleen materieel, zo is vanoch
tend vernomen in kringen rond het kabinet. De zogeheten
'Golfclub', waarin premier Lubbers, vice-premier Kok en de mi
nisters Ter Beek (defensie) en Van den Broek (buitenlandse za
ken) zitting hebben, vergaderde gisteravond laat over de Neder
landse bijdrage aan de golftroepen. Naar verluidt zijn de min
sters het in principe eens geworden over het zenden van met
name 155-millimeter-munitie. Deze munitie kan gebruik wor
den in artillerie-geschut tegen grondtroepen en tanks. De kosten
voor de munitie en het transport zouden zo'n 200 a 300 miljoen
gulden belopen. In defensiekringen wordt er echter op gewezen
dat dit een „relatief bedrag" is, omdat de 155-millimeter-artille-
rie volgens het dit jaar in Wenen gesloten CVSE-ontwapenings-
akkoord sowieso afgestoten moet worden.
Ook reumapatiënten
stappen naar de EG
UTRECHT Nadat eerder
deze week de Epilepsie Vere
niging Nederland zich heeft
beklaagd bij de Europese Com
missie, zijn nu ook de reuma
patiënten naar Brussel gestapt.
De patiënten hebben een aan
klacht tegen staatssecretaris
Simons (volksgezondheid) in
gediend omdat het door hem
voorgestelde vergoedingensys
teem voor geneesmiddelen
(GVS) hen benadeelt.
Zij voorzien ernstige proble
men als zij minder keus krij
gen in medicijnen die zonder
bijbetaling beschikbaar zijn.
Mensen met reuma moeten
immers veel van geneesmidde
len wisselen om blijvend een
effectieve behandeling moge
lijk te maken.
SUSKE EN WISKE
DE GOALGETTER
(c) Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
Blijde gezichten op
Schiphol, tevredenheid
alom, champagne in de
glazen: de gijzelaars zijn
terug! En er wordt weer
gepraat tussen Irak en de
Verenigde Staten: Kan
het mooier, zo net voor
de kerstdagen? Wordt
het dan toch nog 'Vrede
op aarde', terwijl de
kerstbomen opgetuigd
worden en de kaarsjes bij
de kerstkribbetjes wor
den geplaatst?
Vele kerkelijke leiders roe
pen weer op tot gesprek. Hier
en daar wordt zelfs gedemon
streerd tegen een eventueel
militair ingrijpen in de Golf
Door ongeveer dezelfde men
sen, die ten tijde van de
kruisrakettendiscussie ook al
massaal de straat opgingen
om hun gevoelens tot uit
drukking te brengen. Ook
toen zaten ze er overigens
naast. Het machtige Sovjet
rijk, oorlogszuchtig en tot de
tanden bewapend (zoals het
nu zelf openlijk toegeeft)
voelde zich toen door die de
monstraties in de rug ge
steund.
Dat er een einde is gekomen
aan de wapenwedloop tussen
Oost en West, èn aan de ja
renlange militaire spanning
èn aan de dreiging van een
atoomoorlog, is niet aan hen
te danken. Eerder is het te
gendeel het geval. Onbedoeld
speelden zij de dictatuur aan
de andere kant van het IJze
ren Gordijn in de kaart. Wat
zullen ze in die jaren in het
Kremlin hebben gelachen
over al die zo goed bedoelde
onnozelheid, die hier en daar
zelfs van de kansel werd ge
preekt!
Neen, dat er aan het Oost-
West-conflict een onver
wacht einde is gekomen is
slechts te danken aan twee
mensen In de eerste plaats
aan de Amerikaanse presi
dent Reagan Hij was het, die
besloot om de door hem ver
foeide Sovjet-dictactuur op
spectaculaire wijze te gaan
bestrijden. Niet door vermin
dering, maar door opvoering
van de militaire uitgaven en
het bewapeningsniveau. De
gevolgen zijn bekend. Eerst
heeft de Sovjetunie nog ge
probeerd deze wedloop bij te
houden, maar daartegen was
hun wrakke economie niet
bestand. Een economische
crisis was het gevolg. Het is
de grote verdienste van Gor-
batsjov dat hij daaruit de juis
te conclusies heeft getrokken.
Dat is dan de tweede naam,
die ik met grote waardering
Wat hebben we nu van deze
geschiedenis geleerd? In de
eerste plaats dat je nooit mild
moet omspringen met dicta
turen. In de tweede plaats,
dat ook anno 1990 militaire
middelen en bewapening wel
degelijk kunnen bijdragen
aan bevordering van de
vrede. Er zijn echter mensen
die het nooit schijnen te le
ren. Dat zijn al diegenen die
denken dat, als je maar hard
genoeg om 'vrede' roept, die
vrede er ook wel zal komen.
Parallel
Helaas is dat in werkelijk
heid niet zo. Roepen om iets
helpt meestal niet. Het gaat
om de daden, niet om de
woorden. Een democratie,
die niet bereid is om de vrij
heid desnoods gewapend te
verdedigen, zal op den duur
ten onder gaan.
Ik zie een historische parallel
tussen de gebeurtenissen in
1938 en de politiek in onze
dagen. In 1938 kwam de En
gelse minister-president
Chamberlain terug met een
vodje papier met daarop en
kele loze beloften van Adolf
Hitler. Hij werd luid toege
juicht: „Vrede in onze tijd"
was het parool. Het is een
zeer populair misverstand dat
als er (nog) niet gevochten
wordt, het dan 'vrede' zou
zijn. De geschiedenis van de
jaren na 1938 heeft iets an
ders geleerd. Terwijl de de
mocratieën met uitzonde
ring van staatslieden als
Churchill en De Gaulle
zich in slaap lieten wiegen,
ging Adolf Hitler in hoog
tempo door met z'n oorlogs
voorbereidingen.
In het Midden-Oosten dreigt
nu eenzelfde situatie. On
danks alle militaire machts
vertoon van de Amerikanen
en hun bondgenoten, wordt
het spel in feite bepaald door
de slimme dictator uit Bagh
dad. Hij is z'n tegenstanders
steeds enkele zetten vooruit
op het schaakbord. Zijn te
genstanders hebben wel iets
geleerd van de situatie in
1938. Ze laten zich niet in
slaap wiegen, maar ze laten
hem wel z'n gang gaan.
Nuchtere analyse leert dat
het Saddam niet gaat om Ku-
wayt. Kuwayt is slechts een
pion in het spel.
Het gaat hem zelfs niet om
de olie, ook al zeggen velen,
dat alles slechts om olie en
het oliekapitaal zou gaan. Dat
klinkt intelligent en quasi-
diepzinnig, maar dat is het
niet. Het is zelfs oliedom. Het
gaat Saddam net als Hit-
Ier vervallen in persoonlijke
grootheidswaan om de
vorming van één grote Ara
bische natie en vernietiging
van Israël.
Net als Hitler in zijn boek
'Mein Kampf', waarin hij
zeer gedetailleerd heeft ver
teld wat zijn plannen waren,
heeft Saddam dat onlangs ge
daan in een interview. De
wereld heeft indertijd het
boek van Hitier niet serieus
genomen. Hetzelfde dreigt nu
te gebeuren met dat inter
view van Saddam.
Griezelig
Ook hier weer een griezelige
historische parallel. Roeide
Hitier indertijd zes miljoen
joden uit met chemische mid
delen in z'n gaskamers, Sa-
dam heeft aangekondigd om
op een kwade dag plotseling
tweederde van Israël onver
wachts met raketten, geladen
met afschuwelijke chemische
wapens, te vernietigen. Sad
dam heeft daarvoor tijd no
dig. Niet zoveel, maar toch:
tijd. Zijn chemische fabrie
ken werken op volle toeren.
Zijn deskundigen werken
aan de fabricage van de „isla-
mistische" atoombom. Zijn
geheime diensten proberen
op alle denkbare wijzen mo
derne wapentechnologie te
stelen, daarbij geholpen door
de PLO en gewetenloze pro
fiteurs van het grootkapitaal.
Er is zeker één man die nu
geen oorlog wil: Saddam. Al
thans nog niet. Zoals Hitier
in 1939 (nog) geen oorlog wil
de, omdat zijn Wehrmacht
eerst in 1941 op topsterkte
zou zijn om de wereld te ver
overen. Wie meeloopt in de
monstraties tegen militair op
treden in de Golf moet besef
fen dat hij zich in de hache
lijke sympathie van Saddam
Husayn kan verheugen.
Wat ze zullen tegenhouden
is, wellicht, een verschrikke
lijk conventioneel conflict.
Dat lijkt iets bij te dragen
vrede op aarde. OndertussL'
komt Israël dat met
kerheid weet het volgei
doelwit van de Iraakse dicLe(
tor te zijn steeds meer
de rug tegen de muui
staan. Israël zal dan in laat
instantie moeten terugval
op zijn militaire macht. WL
licht heeft Israel een ker
macht. In elk geval is li
bezig er nu één op te fc
wen. En Saddam heeft de
reidheid getoond om alle
delen te gebruiken die
heeft.
Als de democratische werj
nu geen orde op zaken sl
wat moet Israël dan doi
Gelaten afwachten tot de
verhoedse nieuwe poging
volkerenmoord komt?
Betogers tegen onze militi
aanwezigheid in de C
moeten zich eens afvraj
waarmee ze bezig zijn.
Irak nü niet wordt ii
damd, wanneer zal dat
wel gebeuren? En door
We zullen in de komei
kerstdagen weer veel prei
horen, waarin met dankbi
heid wordt gezegd dat er|
de Golf (nog) geen milil
conflict is geweest. Ik wei
in elk geval dat vrede op a -j.
de te noemen. Ik weet zef
niet of ik er dankbaar v
moet zijn. De tijd zal het
(W.A. Mateman is lid van
Tweede Kamer voor
CDA)
