Ze hebben Kuwayt
elemaal leeg gejat"
Tyminski vrij
op borgtocht
Moskou dreigt Balten met voedselembargo
na 3UITENLAND
QeidóaQowuvnt
WOENSDAG 12 DECEMBER 1990 PAGINA 7
5x-leider Bulgarije
ervolgcl wegens fraude
jOFIA De voormalige communisti
sche leider van Bulgarije Todor Zhivkov
uur n z'jn nauwste bondgenoot, Milko Balev,
ijn in staat van beschuldiging gesteld
zegens fraude. Zhivkov heeft momenteel
huisarrest. Onlangs heeft hij vèrschillen-
e journalisten ontvangen, tegenover wie
1i ij verklaarde zich aan geen enkele mis-
aad te hebben schuldig gemaakt. Zhiv-
ov wordt ervan beschuldigd in de perio-
e 1962-1989 voor zichzelf en anderen
6,5 miljoen leva (ruim zes miljoen gul-
en) te hebben verduisterd. Grote som-
nen geld zouden bijvoorbeeld gegaan
ïaar verpleegsters, fysiotherapeuten, ste-
I zardessen en andere personen van wier
'liensten Zhivkov gebruik maakte.
„Journalist Der Spiegel
spioneerde voor DDR"
BERLIJN Een topjournalist van het toonaan
gevende Duitse weekblad Der Spiegel wordt er
van beschuldigd jarenlang gevoelige militaire
informatie te hebben doorgespeeld aan de Stasi,
de voormalige Oostduitse staatsveiligheids
dienst. De journalist, Diethelm Schroeder, is
chef van de Berlijnse redactie van Der Spiegel.
Volgens de Duitse omroep ARD heeft de open
baar aanklager een onderzoek ingesteld naar de
vermeende activiteiten van Schroeder. De jour
nalist zelf zei niet te weten waar de beschuldi
gingen vandaan komen. Volgens de ARD was
Schroeder tussen 1974 en 1987, toen hij in Bonn
werkte, een van de best geïnformeerde journa
listen in militaire aangelegenheden. Door zijn
nauwe contacten met het Westduitse ministerie
van defensie en hooggeplaatste militairen had
hij toegang tot belangrijke informatie.
Nieuw
middel
Geen handvol van
een nieuw soort lu
cifers of iets derge
lijks, maar een
nieuw voorbehoed
middel dat bij vrou
wen kan worden
geïmplanteerd. Het
nieuwe middel, dat
is ontwikkeld door
Wyeth-Ayerst Labo
ratories in New
York, werkt vijf jaar
lang en is gisteren
in de Verenigde
Staten voor de ver
koop vrijgegeven.
FOTO: AFP
Chaos in Somalië
NAIROBI Westerse ambassades
en hulporganisaties hebben buiten
landers in Somalië aangeraden het
land te verlaten, omdat zij er door
de heersende chaos hun leven niet
zeker zouden zijn. In Somalië ver
blijven vier Nederlanders. In de
hoofdstad Mogadishu heerst steeds
meer armoede en neemt de mis
daad hand over hand toe. Ook
wordt met geweld opgetreden door
veiligheidstroepen en rukt een re
bellenleger op naar Mogadishu.
Volgens waarnemers wordt de po
sitie van president Mohamed Siad
Barre, die in 1969 door een staats
greep aan de macht kwam, door de
veelheid van problemen ernstig be
dreigd.
BAGHDAD EEN GROOT HELERSPARADIJS
1AGHDAD De Iraakse
ïoofdstad Baghdad lijkt in
maar weinig opzich-
;n op het Baghdad van
foor de inval in Kuwayt.
Jveral rijden snelle auto's
jond en de winkels puilen
75üit met electronica, par-
ims en andere dure din
gen. Het resultaat van
nBblunderingen op grote
1Jj|chaal.
40
70Vloekend loopt gijzelaar Arie
^randwijk door Baghdad. Nog
jven en hij kan met zijn ande-
le Nederlandse lotgenoten
l45Ölaar huis. Maar nu is hij boos:
42|Zie je die rode BMW, gejat uit
"fcuwayt, kijk die Toyota ook
n daar die radio's! Die luxe
43>ebben ze hier voor de inval
87iooit gezien. Het was hier in
691e winkels altijd armoe tot ze
^Kuwayt plunderden. Ik bekijk
gAier alles. Het is een syndroom
l48.ieworden: kijken of iets gesto-
n is of niet. Het meeste wat
de shops ligt is gestolen".
Ie lopen door Rasheed
treet, een drukke winkel-
325,jtraat in Baghdad. Arie Brand-
ijk gromt: „Ja echt, ik heb er
ngzamerhand een tic van. Ik
iop steeds rond te kijken om
n wat ze allemaal wegge-
hebben en wat er van-
230,jjaag weer is bijgekomen. Ge-
^ivoon omdat ze zo'n mooi wel
varend land naar de kloten
I9i'jielpen. Ze hebben Kuwayt he-
33,ljemaal leeg gejat".
li Baba en zijn veertig rovers
onen werkelijk in Baghdad,
iaddam Husayn heeft van de
tad een groot helersparadijs
[emaakt. Elke dag worden er
nieuwe winkels geopend. Eta
lages puilen uit met luxe-arti
kelen: elektronica, geluidsap
paratuur, parfums, horloges,
alles afkomstig uit de schatka
mers en voorraadschuren van
de Negentiende Provincie. De
diefstal gekoppeld aan heling
is in Baghdad moeiteloos te
ontdekken. De Iraki's vinden
het best. Ze hebben nog nooit
zoveel glitter en luxe bij el
kaar gezien.
We lopen langs de etalages,
stappen een horlogezaak bin
nen. „Kijk", zegt Arie en pakt
een polsklokje: „Da's een echte
Cartier. Zie je die inscriptie?
Da's een serie gemaakt voor
Al Sabah de emir van Ku
wayt. Hebben die dieven uit
z'n paleis gepikt".
Helersprijzen
Ze liggen er bij tientallen, gou
den horloges, armbanden en
andere sieraden. Vaak kun je
zien dat ze al gedragen zijn.
Longines, Cartier, Citizen, ex-
lusieve ontwerpen in goud en
met diamanten, horloges die in
het westen duizenden guldens
kosten. Het ligt er allemaal
open en bloot en voor een
fractie van de oorspronkelijke
waarde, helersprijzen.
„Hoor je die motor pingelen?"
Arie wijst op een gloednieuwe
witte Mercedes met getint glas
en aan het stuur een Iraakse
legerofficier: „Gejat natuurlijk.
De motor helpen ze in een
paar weken aan gort, omdat ze
hier geen goeie benzine meer
hebben".
Ik maak notities met een luxe
blauwe pen, merk Waterman,
met een gouden vogeltje erop.
Dat vogeltje is het embleem
van Kuwayt Airways. De rela
tiegeschenken van de lucht
vaartmaatschappij liggen in
Baghdad in de winkels. De
vliegtuigen zelf staan, overge
schilderd, op de luchthaven
We lopen door de bazaar. Het
is er rumoerig als altijd. Er
hangt een zoete lucht van oos
terse thee en dadels. Mannen
met tulbanden liggen op hun
tapijtenhandel te slapen. Jon
gens schreeuwen, katten schie
ten weg tussen rollen stof. Ik
grabbel in een stapel broeken
en lees de labels. Safadi Dress
Centre, Kuwayt City staat
erop. Jassen idem, uit dezelfde
We lopen verder door Rasheed
Street, drinken een blikje fris
van de Al Hoda Coolstore Ine,
Kuwayt City. Arie vloekt
weer. „We zullen in Neder
land de grootste problemen
hebben om de mensen duide
lijk te maken en te overtuigen
van wat hier gebeurt. Hoe ver
tel je een blinde hoe de wereld
eruit ziet? Dat zal het pro
bleem worden. Er was hier
niks te krijgen, maar door de
inval in Kuwayt is de hemel
opengegaan. Er zijn nog nooit
zoveel winkels geopend als de
laatste maanden".
Brandschoon
Brandwijk is nuchter genoeg
om zich te realiseren dat de
Kuwayti's geen brandschoon
verleden hebben als goede bu
ren, dat ze in Irak bekend
staan als arrogante patsers, die
hun buurland gebruikten om
alles te doen wat ze thuis niet
mochten: drinken, feestvieren
en met ongesluierde vrouwen
uit de bocht gaan. „Maar dit
hebben ze niet verdiend", zegt
hij. Dagelijks nog arriveren er
in Baghdad trucks vol met
goederen uit de opslagplaatsen
van de Al Sabah-familie. Ze
gaan naar speciale distributie
centra van het leger. Leden
van de regerende Bathpartij,
soldaten en officieren staan
vooraan bij de verdeling. Voor
hen is het een soort betaling in
natura. Via dit verdeelsysteem
komen de goederen in de lega
le economie terecht. In de
Rolls Royces van de sjeik rij
den sinds kort de generaals
van Saddam.
Arie Brandwijk: „Zo koopt
Saddam Husayn zijn loyaliteit.
Hij moet alles kopen, zelfs zijn
eigen verleden, want hij hoort
nergens bij. Hij heeft geen
echte familie, geen stam, geen
broers, alleen maar halfbroers.
Zijn moeder is vier of vijf keer
getrouwd geweest. Hij is gebo
ren uit een hoer zeggen ze
hier. Hij heeft zijn eigen af
komst en de Iraakse geschie
denis laten reorganiseren om
te bewijzen dat hij van Mo
hammed afstamt".
De tic van Arie, rondkijken
naar wat gestolen is, werkt be
smettelijk. Terug bij het hotel
laat ik automatisch m'n blik
over het wagenpark gaan. On
der de palmen overheersen de
Mercedessen, Chevrolets en
Cadillacs. En op zes van die
auto's zit hetzelfde plakplaatje
als op die geblindeerde glim
mende Lincoln Continental
waar net een hoge regerings
functionaris instapte: Algha-
nim Car Company, Kuwayt
City.
PAUL DE SCHIPPER
[oskou legt
tadruk op
voorkomen
rolfoorlog
(Vervolg van voorpagina)
OUSTON Sovjet-mi-
ister van buitenlandse
:aken Edoeard Sjevard-
ïadze heeft er gisteren
lan het slot van zijn twee-
'aagse overleg met zijn
.merikaanse collega Ja1-
.es Baker bij de VS nog
■ens nadrukkelijk voor
lepleit om het niet op een
lorlog met Irak te laten
ji tankomen.
7 ,We hebben alle hoop geves-
igd op de komende contac-
2; en", zei Sjevardnadze over de
lesprekingen tussen de VS en
4 rak die binnenkort 'worden
2 jevoerd. „Ik hoop van harte
21 lat de Amerikaanse troepen
liet in actie hoeven te ko-
laker verklaarde van zijn
cant dat er nog altijd geen
ivereenstemming is over een
latum voor zijn gesprek in
1 rak met leider Saddam Hu-
>ayn. Baker wil dat gesprek
rei liet later dan 3 januari hou-
len, gezien het in de laatste
Amerikaanse militairen in Saudi-Arabië in gesprek met hun thuisfront.
VN-resolutie gestelde ultima
tum van 15 januari, waarop de
Iraakse troepen uit Kuwayt
weg moeten zijn.
Intussen overweegt Frankrijk
zijn troepenmacht in de Golf
voor 15 januari op te voeren
tot tienduizend man. Naar ver
luidt zal het in Franse contin
gent dat aan de Iraaks-Saudi-
sche grens is gelegerd op korte
termijn worden uitgebreid met
zware artillerie, tanks en een
regiment gevechtshelicopters.
De Franse president Mitter
rand heeft tot de versterkin
gen besloten ondanks groeien
de binnenlandse kritiek.
De VS hebben aangekondigd
hun bondgenoten een extra fi-
FOTO: AP
nanciele bijdrage te vragen om
de enorme kosten te dekken
van de ruim 400.000 Ameri
kaanse militairen die half ja
nuari in het Golfgebied zullen
zijn. Thans bestaat de troepen
macht van de VS uit 260.000
man. De Amerikanen zijn be
zig aan hun grootste militaire
expeditie sinds Vietnam.
pE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
MYSTERIE VAN HET ZEVENGESTERNTE
^ei 772 Boven de zandbank, waar de „Lutine" ligt, staat maar
h weinig water en Rob begrijpt nu ook, waarom het schip zo lang
schijnbaar doelloos heeft rondgevaren: Ladrone heeft de spring
vloed afgewacht. Maar hoe heeft hij zo precies de plaats weten
te vinden waar het wrak ligt? Hij vraagt het aan Ladrone en die
neemt hem mee naar een hut, waar de disperiscoop staat opge
steld. Inmiddels wordt een reusachtige compressor in zee neer
gelaten, die het zand ter plaatse begint weg te spuiten. „Kijk",
zegt Ladrone, „met de disperiscoop kunnen we de krachtlijnen
van het wrak op het doek projecteren. Deze zwarte lijnen geven
de plekken aan, waar zich het ijzer bevindt en daar, bij die grijze
vlekken, ligt het goud. En onze magneet doet straks de rest als
we eerst het zand opzij hebben gespoten". Rob heeft gezien hoe
snel de „Ranger" kan werken en het wordt nu toch tijd dat hij
een poging doetde diamanten in handen te krijgen. Maar
hoe? Wacht, er rijpt een plan in zijn hoofd.
Ondervoed
Honderden
kinderen komen
de laatste tijd
om in de straten
van de
Liberiaanse
hoofdstad
Monrovia, waar
nu al weer een
jaar een
burgeroorlog
woedt. Deze
foto toont twee
ernstig
ondervoede
kinderen, die
ook het
slachtoffer zijn
van het geweld.
FOTO: AP
Verbod op
terugkeer
vooroorlogse
partijen
(Vervolg van
de voorpagina)
BELGRADO In Bel
grado verklaarde de Alba
nese topambtenaar Fatos
Nano gisteravond dat er
in de toekom?* >'n principe
geen obstake. meer zijn
voor kapitalistische partij
en in Albanië. Nano is een
van de opstellers van de
nieuwe grondwet zoals die
op stapel staat.
Volgens hem zal de leidende
rol van de communistische
partij alleen nog maar histo
risch zijn bepaald. „Alle par
tijen zullen gelijk zijn, de wet
kent geen privileges meer".
Volgens hem zijn de zes oud
leden van het Politburo
mede onder druk van de stu
dentendemonstraties vervan
gen.
Nano nuanceerde zijn
woorden over het toestaan
van kapitalistische partijen
onmiddelijk door de verze
kering dat de nieuwe partij
en niet mogen teruggrijpen
op het gedachtengoed van de
partijen van voor de oorlog.
Herinvoering van grond- en
privé-bezit op enigzins grote
schaal is niet mogelijk, roya
listische partijen zullen niet
worden toegestaan. Hij zag
daarin geen tegenspraak met
zijn eerdere woorden. „De
mocratie en markteconomie
zullen op de Albanese ma
nier worden ingevoerd. De
mensen willen niet anders".
Behalve dat terugkeer naar
de vooroorlogse partijen ver
boden zal zijn, worden alle
partijprogramma's volgens
Nano aan vier andere krite-
ria getoetst: ze mogen niet
fascistisch, racistisch, terro
ristisch of anti-nationalis
tisch zijn. Elke programma
zal worden voorgelegd aan
de minister vart binnenland
se zaken en aan het hoogste
gerechtshof in het land.
WASHINGTON De
Sovjetunie dreigt voedsèl-
leveranties aan de Balti-
sche staten af te snijden
als zij zich niet aan de
centrale economische
planning onderwerpen.
Het Sovjetplanbureau
Gosplan heeft Estland,
Letland en Litouwen ge
zegd dat het embargo an
ders op 1 januari ingaat,
aldus de Litouwse presi
dent Landsbergis.
„Ik ben ervan overtuigd dat
deze winter beslissend zal zijn
in onze strijd", aldus Lands
bergis. Gosplan dreigt volgens
hem de leverantie van voed
sel, brandstof en grondstoffen
voor de Litouwse industrie
stop te zetten, onder het mom
van algehele tekorten in de
Sovjetunie. „Ze rekenen erop
dat koning Winter aan hun zij
de zal staan". Estland en Let
land zijn met hetzelfde dreige
ment geconfronteerd, aldus
Landsbergis, maar hij zei niet
te weten of hen ook een voed
selembargo boven het hoofd
hangt.
Estland, Letland en Litouwen,
die in 1940 door Stalin werden
geannexeerd, streven ernaar
hun onafhankelijkheid te her
stellen.
In navolging van de Russische
Federatie heeft ook de Sovjet
republiek Kazachstan gisteren
laten weten het nieuwe unie
verdrag niet te zullen onderte
kenen wanneer Sovjet-presi
dent Gorbatsjov zijn voorstel
handhaaft om de economie
centraal te blijven leiden.
Unieverdrag
Het parlement van de Russi
sche Federatie en de president
van Kazachstan, Nursultan
Nazarbajev, verklaren het
unieverdrag alleen te accepte
ren wanneer het de republie
ken zeggenschap geeft over
hun bodemschatten en indus
trieën. Het nieuwe uniever
drag is een uiterste poging de
15 Sovjet-republieken bijeen te
houden. „We zijn voor het
verdrag. Maar pogingen van
de top om het zelf allemaal te
regelen zullen niet slagen". Zei
Nazarbajev. De president van
de grootste Sovjet-republiek,
Boris Jeltsin, neemt hetzelfde
standpunt in.
Het parlement van de Sovjet
republiek Georgië heeft giste
ren een eind gemaakt aan de
autonomie van de autonome
republiek Noord-Ossetië.
Daarmee is de dreiging van
een nieuwe confrontatie in de
regio toegenomen.
WARSCHAU Stanislaw
Tyminski, de presidents
kandidaat die afgelopen
zondag de verkiezingen
verloor, heeft vandaag
Polen mogen verlaten.
Tegen hem loopt een aan
klacht wegens smaad,
maar na het storten van
een borgsom van 100.000
dollar kon hij vertrekken.
Tyminski wordt ervan be
schuldigd premier Tadeusz
Mazowiecki in de campagne
voor de presidentsverkiezin
gen van verraad te hebben be
ticht.
Tyminski, die behalve de
Poolse nationaliteit ook het
Peruaanse en het Canadese
staatsburgerschap bezit, liet
gisteren weten dat hij Polen
slechts voor korte tijd wil ver
laten. Vanwege de grote steun
die hij heeft ontvangen, ziet
hij het als zijn „plicht en ver
antwoordelijkheid" in Polen te
blijven. Of hij een politieke
partij zal oprichten wist hij
nog niet te zeggen.
De aftredende Poolse presi
dent, generaal Wojciech Jaru-
zelski, excuseerde zich gister
avond tijdens een door de na
tionale televisie uitgezonden
toespraak bij het Poolse volk
voor alle „pijn en onrechtvaar
digheid" die hij tijdens zijn ne
genjarige ambtstermijn ver
oorzaakt heeft. Jaruzelski leek
met name te doelen op de ge
volgen van de staat van beleg
die hij in 1981 instelde om de
vakbond Solidariteit dwars te
zitten. „Het spijt me. Dat
klinkt misschien wat gewoon,
maar ik kan niets anders ver
zinnen", aldus de generaal. PJij
voegde er aan toe dat hij het
altijd goed heeft gemeend met
Polen en wilde voorkomen dat
de bevolking bovenmatig zou
Stanislav Tyminski toont de aanklacht die tegen hem is uitge-.
bracht op beschuldiging van smaad aan het adres van premier
Mazowiecki.
FOTO: EPA
Ex-president
Bangladesh
wacht arrestatie
DHAKA De politie van
Bangladesh heeft opdracht ge
kregen om dé vorige week on
der druk van de oppositie af
getreden president Hussain
Muhammed Ershad te arreste
ren. Ershad wordt ervan be
schuldigd zich tijdens zijn re
geerperiode sinds 1982 te héb
ben bezondigd aan corruptie
en machtsmisbruik. Op de ar
restatie van de president en
andere voormalige regerings
leden zou vooral zijn aange
drongen door radicale studen
ten, ,die een vooraanstaande
rol hebben gespeeld in de pro
testen die tot het aftreden van
Ershad leidden.
Koreaanse premiers bespreken eenwording
SEOUL De premiers
van de rivaliserende sta
ten Noord- en Zuid-Korea
hebben in Seoul gisteren
gezamenlijk een Koreaans
lied voor de vereniging
gezongen tijdens het emo
tionele hoogtepunt van de
eerste dag van het bezoek
van de Noordkoreaanse
premier Yon Hyong Muk
aan Zuid-Korea.
Premier Yon arriveerde via.
het zwaar bewaakte grensge
bied in Zuid-Korea voor een
nieuwe gespreksronde met
vertegenwoordigers van de re
gering van het buurland over
toenadering.
Maar de hartelijke ontvangst
in Zuid-Korea kon de aanhou
dende strubbelingen tussen
beide landen op hun toenade
ringspad niet verbloemen.
Kort na de aankomst van de
delegatie gaven de Noordkore-
anen een verklaring uit waar
in zij zich pessimistisch uitlie
ten over de mogelijke resulta
ten van het nieuwe gesprek,
het derde op dit hoge niveau
tot nu toe. De regering in
Seoul werd in de verklaring
gekritiseerd, omdat zij onlangs
drie Zuidkoreaanse leden van
de oppositie.liet oppakken na
een gesprek dat dezen in het
verre Berlijn hadden met een
groep Noordkoreanen. De
Zuidkoreaanse regering staat
op het standpunt dat dergelij
ke particuliere initiatieven on
geoorloofd zijn en wil de dia
loog over hereniging voorlopig
geheel via de officiële kanalen
laten lopen.
„De tijd dat de discussie over
hereniging door bepaalde per
sonen wordt gemonopoliseerd
is voorbij", liet een woord
voerder van het Noordkore
aanse Comité tot Vreedzame
Hereniging van het Vaderland
weten in een kritische reactie
op de aanhouding van de op
positieleden.
Hoewel het de hoogste politie
ke ontmoeting is tot nu toe,
wordt niet verwacht dat beide
landen tot een belangrijk ver
drag besluiten; de gesprekken
zijn meer een volgende stap in
het moeizame toenaderings
proces.
