m
Adelmund bezorgd over
de arbeidsvoorziening
SN* - r;
S8!S-j.SB!f Ij;
iiiiSliSi Jf f
Kernwapens, Golfcrisis en beleid
in Oost-Europa splijten coalitie
QeidaiQowuvnt
mmmm-' t ÊMËfi
N lil
„Nergens zijn ouderen zo goed georganiseerd^
Deze organizer is
stressbestendig.
NNENLAND
WOENSDAG 12 DECEMBER 1990 PAGINA 5
roningen beloont
etsende ambtenaar
ONINGEN De provincie Groningen heeft
extra beloning in petto voor ambtenaren die
het openbaar vervoer, per fiets of lopend naar
i werk gaan. Fietsende en lopende ambtenaren
gen een bonus van honderd gulden of twee-
iderd gulden, afhankelijk van de afstand die zij
hun werk wonen. Wie met het openbaar ver-
r reist, krijgt de helft van de kosten vergoed,
carpoolers kunnen een vergoeding krijgen.
staat tegenover dat ambtenaren die nergens
meedoen voortaan tweehonderd gulden per
gaan betalen voor het gebruik van de par-
rruimte bij het provinciehuis. Het provinciebe-
ir gaat niet op grote schaal controleren of de
itenaren op een juiste manier gebruik maken
de geboden voorzieningen. Het gaat uit van
goede trouw.
Ganzeveer
Prof. dr. L. Reijnders is
de Gouden Ganzeveer
toegekend. Deze cultu
rele uitgeversprijs werd
hem gistermiddag met
bijbehorende oorkonde
overhandigd door staat
secretaris Gabor (links)
van landbouw, natuur
beheer en visserij. De
onderscheiding viel
prof. Reijnders ten deel
vanwege diens uitzon
derlijke activiteiten en
publicaties over natuur
en milieu in Nederland.
De prijs werd in 1955 in
gesteld en is intussen
dertien maal uitgereikt.
Groen Links: Zwangeren
in proeftijd niet ontslaan
DEN HAAG De wettelijke ontslagbescherming
voor zwangere vrouwen moet gelden tot en met de
overeengekomen proeftijd. De ministers De Vries
(sociale zaken en werkgelegenheid) en Hirsch Bal-
lin (justitie) dienen hiertoe snel een voorstel te ont
wikkelen. De Kamerleden Rosenmöller en Brou
wer (Groen Links) bepleiten dit in schriftelijke
vragen Aanleiding vormt de uitspraak van de
kantonrechter in Hilversum dat een arbeidsove
reenkomst tussen een werkgever en een zwangere
werkneemster mag worden ontbonden „wegens
verandering van omstandigheden". De vrouw had
zeventien dagen nadat zij met proeftijd in dienst
was getreden voor het eerst duidelijk gemaakt dat
zij reeds geruime tijd in verwachting was. De ar
beidsrelatie was daarmee volgens de kantonrechter
„ernstig verstoord".
Verdachten AH-overval weer vrij
ARNHEM De twee belangrijkste verdachten in de zaak van
de overval op een AH-filiaal in Oosterbeek in mei van dit jaar
zijn gisteren in Arnhem op vrije voeten gesteld. De twee ver
dachten, een 23-jarige man uit Nieuwegein en een 24-jarige in
woner van Utrecht, hebben in totaal 91 dagen in voorarrest ge
zeten. Volgens de officier van justitie is er niet voldoende bewijs
tegen de mannen verzameld door het recherche bijstandsteam.
Bij de overval werden destijds twee personeelsleden doodgescho-
Senator vindt tv-reclame 'stinkvervelencT
DEN HAAG Het PvdA-Eerste-Kamerlid Van der Meer nam
gisteren in de Senaat geen blad voor de mond toen het ging om
het niveau van de televisie-reclame. „Ik persoonlijk vind het
een absolute ramp, niet uit principiële overwegingen, maar om
dat ik het stinkvervelend vind. Het is een bron van voortduren
de ergernis". Van der Meer bracht haar mening naar voren bij
een debatje over de uitbreiding van de Ster.
neeuw in
lpen trekt
itra winter -
>orters aan
N HAAG Rond de kerst
zijn naar schatting zo'n
Nederlanders op va-
itie. Ongeveer 100.000 per
en blijven in Nederland en
"0 mensen gaan de grens
Het merendeel van die
tste groep gaat naar de win-
iport, maar er is ook een
ik aantal landgenoten dat
winterzon opzoekt, zo blijkt
cijfers van de ANWB en
Nederlands Bureau voor
irisme (NBT). De sneeuw-
van de laatste dagen in de
>en heeft er volgens de
WB toe geleid dat veel
nsen alsnog een korte va-
ïtie op de lange latten wil-
doorbrengen. Voor het ge-
e wintersportseizoen rekent
ANWB op zo'n 1,2 miljoen
itersporters. Het vorig sei-
n lag dat aantal rond de
Iheo van Gogh
Bch veroordeeld
!N HAAG Cineast/co-
nist Theo van Gogh is na
slepende zaak toch veroor-
ld tot een boete van dui-
id gulden, omdat hij zes jaar
leden joden heeft beledigd,
in Gogh schreef in 1984 een
:ikel in het filmtijdschrift
iviola, waarin hij uitviel te-
jn de schrijver en filmer
de Winter. Die had des-
n een tv-programma uit-
igezet wat hij onder de
dse identiteit verstaat. Van
>gh meende echter dat De
'nter „eigenlijk reclame met
k miljoen doden maakte" om
(n film 'La Bastille' te verko-
;n. Tegen Van Gogh werd
I Jn aanklacht ingediend we-
ns belediging van joden. De
Éak kwam tot twee keer toe
V or de Hoge Raad. Gisteren
I rwierp dit hoogste rechtscol-
I ;e het beroep dat Van Gogh
M jen het vonnis van het Am-
irdamse gerechtshof had
ngetekend. Overigens heeft
in Gogh altijd ten stelligste
tkend dat hij de bedoeling
eft gehad joden te kwetsen.
zegt dat hij alleen zijn toe-
icht heeft genomen tot de
k joke', een stijlfiguur om
t 'gruwelijkste van het gru-
ïlijkste', wat niet in woorden
zegd kan worden, samen te
FNV BANG VOOR BUREACRATISCHE TOESTAND
DEN HAAG Gehuld in
een motorjack raasde Ka
rin Adelmund, vice-voor-
zitter van de vakcentrale
FNV, gisteren door de
nieuwe opzet van de ar
beidsvoorziening.
Terwijl de'overige kopstukken
zich in het Haagse Muziekthe
ater vooral tot beleefdheden
beperkten, uitte Adelmund
haar grote zorg. Zij deed dat
op de dag waarop minister De
Vries (sociale zaken) de ver
antwoordelijkheid voor het
Centraal Bestuur voor de Ar
beidsvoorziening (CBA) over
droeg aan voorzitter R. de
Boer, oud-topambtenaar en
'onafhankelijk' beleidsadvi-
seur. Ogenschijnlijk was het
niet meer dan een administra
tieve handeling. Maar het kan
belangrijke gevolgen hebben
voor het aan de slag helpen
van veel werklozen.
Tot nog toe was de arbeids
voorziening, waarvan de 150
arbeidsbureaus deel uit ma
ken, volledig in handen van
de overheid. In de jaren tach
tig, toen het aantal werklozen
gigantisch toenam, ontstond
echter steeds meer het gevoel
dat de overheid het niet alleen
afkon. Hoewel de werkloos
heid de afgelopen jaren is ge
daald, zijn er nog tal van pro
blemen. Zoals de 'vervuiling'
van de kaartenbakken van de
arbeidsbureaus. Er staan nog
werklozen ingeschreven die
allang een baan hebben, en er
staan mensen geboekt die he
lemaal geen werk meer willen
hebben. Daardoor omzeilen
veel werkgevers de arbeidsbu
reaus en gaan zij zelf op zoek
naar personeel. En dan is er de
toenemende vraag naar ge-.
schoold personeel tegenover
het schreeuwende tekort aan
kwalitatief goede arbeids
krachten. Of de hoge werk
loosheid onder vrouwen, ge
handicapten en etnische min
derheden.
Er was en is duidelijk behoefte
Karin Adelmund
aan een beter op de praktijk
afgestemd beleid. Daarom be
sloten het kabinet en de orga
nisaties van werkgevers en
werknemers het bestuur over
de arbeidsvoorziening geza
menlijk in handen te nemen.
Er gingen vele jaren overheen,
maar per 1 januari is het een
feit. Het CBA, dat het afgelo
pen half jaar al voorzichtig
van start is gegaan, wordt los
geweekt van de overheid en
wordt het overkoepelend or
gaan van de 28 Regionale Be
sturen voor de Arbeidsvoorzie
ning (RBA's), waarin naast de
sociale partners ook de ge
meenten zijn vertegenwoor
digd. Door deze operatie wordt
de overheid in één klap 'ver
lost' van 5500 ambtenaren die
allen naar het CBA/RBA
overgaan. Het budget van het
CBA bedraagt volgend jaar 1,9
miljard gulden.
Versterking
„Ik verwacht een belangrijke
versterking van de arbeids
voorziening", begon minister
De Vries, „met een rechtvaar
dige en doelmatige arbeidsbe
middeling. Het risico bestaat
dat de overheid zich meer af
hankelijk maakt van de ande
re partijen maar ik heb er ver
trouwen in dat we een grotere
effectiviteit zullen bereiken".
FOTO: DIJKSTRA
CBA-bestuurder Dortland, di
recteur sociale zaken, van het
Verbond van Nederlandse On
dernemingen (VNO), zei dat
hij en zijn collega's voor een
zware taak staan. „De arbeids
bemiddelaars moeten de boer
opgaan, moeten de bedrijven
goed kennen. De grondfiloso-
fie van het CBA is volstrekte
gelijkwaardigheid tussen de
partners. We moeten elkaar
niet voor een voldongen feit
stellen en zeggen: teken hier
maar even bij het kruisje". En
CBA-voorzitter De Boer vond
het positief dat zijn organisatie
„de tucht van de markt zal
voelen".
Tussen deze vrij obligate uit
spraken door 'scheurde' Karin
Adelmund. In hoog tempo
hakte zij er lustig op los. „Het
grootste gevaar op een mooie
dag als deze is dat er alleen
maar mooie woorden worden
gesproken: samen verantwoor
delijk, samen goed voor werk,
dienstverlening voor iedereen.
Allemaal prachtig natuurlijk,
maar veranderen zal er daar
door niets". Vervolgens somde
zij een groot aantal knelpun
ten op de arbeidsmarkt op
waarvan er twee uitsprongen:
„Blijft Nederland in Europa
het land met bijna de laagste
deelname van de bevolking
aan het arbeidsproces? En blij
ven de beschikbare banen zo
oneerlijk verdeeld over de be
volking? Daarop zou ik over
een paar jaar graag een ont
kennend antwoord willen heb
ben. Maar ik houd mijn hart
vast of dat lukken zal".
Volgens Adelmund blijft de
nieuwe arbeidsvoorziening
„een dwerg" tussen grote,
moeilijk te omvatten terreinen
als de werkgelegenheid, de so
ciale zekerheid en het onder
wijsbeleid. „Het CBA gaat aan
de slag met 1,9 miljard. Dat
lijkt veel. Maar vergelijk dat
eens met wat er omgaat in die
drie wolkenkrabbers naast
Adelmund gaf ook de Tweede
Kamer, die zich met hand en
tand heeft verzet tegen het uit
handen geven van bevoegdhe
den en er pas na veel discussie
mee akkoord ging, een veeg
uit de pan. „Tot mijn verba
zing hoor ik dat de politiek er
slecht aan heeft gedaan het ar
beidsmarktbeleid uit handen
te geven. Daar is echter geen
sprake van. De politiek is haar
beleid gaan delen maar blijft
verantwoordelijk. Daarop zul
len we de politiek zeker aan
spreken".
En zo raasde de vice-voorzitter
van de FNV maar door. Na af
loop van de presentatie zei
Adelmund bij zichzelf „zeer
veel onrust" te voelen. „Men
doet alsof de vakbeweging op
rooftocht is geweest door be
voegdheden te eisen in de ar
beidsvoorziening. Dat is niet
zo Wij willen voorkomen dat
het CBA een bureaucratie
wordt. Er moet gewoon wor
den geluisterd naar degenen
die elke dag op de werkvloer
komen". En andersom moeten
het CBA en de RBA's toegan
kelijk zijn voor iedereen, be
toogde Adelmund. Wat dat be
treft rzit zij op één lijn met
CBA-voorzitter De Boer, die
plechtig besloot met: „Onze or
ganisatie moet de ANWB van
de arbeidsmarkt worden".
ROB 6EBES
Dierenasiel verwoest
Een van de honden die gisteren uit een in brand staand asiel in Zegveld kon worden gered, staat
op veilige afstand van de brand te wachten op de dingen die komen gaan. De woonboerderij annex
dierenasiel 'Oude Meye', waarin een dertigtal hondenkennels was ondergebracht, ging geheel in
vlammen op. Een ernaast gelegen boerderij kon op het nippertje worden behouden. De schade
wordt op minimaal een half miljoen gulden geschat.
COSBO-VOORZITTER WEHKAMP BIJ AFSCHEID:
FOTO: PERS UNIE
UTRECHT „Hoe de ou
derenbonden er in Neder
land voorstaan?" Theo
Wehkamp, al jarenlang de
grote voorman van de ou
deren in ons land, geeft
een helder antwoord:
„Nergens in Europa zijn
de ouderen zo goed geor
ganiseerd".
Morgen legt hij na zes jaar zijn
functie neer als voorzitter van
de overkoepelende ouderen
bond Cosbo. Terugblikken op
het verleden van de bonden
pn vooruitkijken naar hun toe
komst gaat Wehkamp, de ou
deren-bobo bij uitstek, gemak
kelijk af. „Er is de laatste jaren
een nieuwe maatschappelijke
groep zichtbaar geworden. Een
grote groep ouderen die rela
tief nog gezond is en steeds
meer van zich laat horen".
Die groep is volgens Weh
kamp op een punt aangeko
men dat men inspraak eist in
zaken die de ouderen direct
aangaan. Wat dat betreft is er
de laatste tien jaar veel be
reikt, zo stelt de 70-jarige
scheidende Cosbo-voorzitter.
„Vooral de rechtstreekse con
tacten tussen de ouderen en de
beleidsmakers zijn belangrijk.
Zo hebben de gezamenlijke
ouderenbonden enkele keren
per jaar overleg met minister
D'Ancona van WVC, die ver
antwoordelijk is voor het ou
derenbeleid. Maar ook met an
dere ministeries zijn er tegen
woordig op hoog niveau con
tacten. Zo zaten we onlangs
aan tafel met de staatssecreta
ris van financiën om te praten
over de gevolgen van de belas-
tingwijziging-Oort voor oude
ren. Zelfs in de burcht die het
ministerie van financiën is,
worden we als ouderen lang
zaam voor vol aangezien".
Een half miljoen ouderen in
ons land zijn georganiseerd in
drie bonden: de Unie KBO
(katholieken), de PCOB (pro
testanten) en de ANBO (niet-
religieus). Zij werken samen in
de Cosbo. De driedeling is vol
gens Wehkamp niet zozeer re
ligieus bepaald, als wel cultu
reel. „De bijeenkomsten van
de Unie KBO zijn vooral ge
zellig, met zo'n typisch Bra
bants sfeertje. De PCOB is cal
vinistisch gekleurd, veel se
rieuzer. In de ANBO hangt
daarentegen meer een vak
bondsfeer, laten we zeggen de
oude NVV".
De besturen van de bonden
zijn tegenwoordig veel beter
bemand dan vroeger en heb
ben ook veel betere financiële
middelen. De 55-plussers van
vandaag zijn volgens Weh
kamp ook veel beter opgeleid
dan pakweg in de jaren zestig.
„In het buitenland wordt vaak
met jaloezie gekeken naar de
goede organisatie van de'oude
ren hier In de meeste andere
Europese landen zijn de oude
ren erg versnipperd georgani
seerd. Alleen in de VS hebben
de ouderen het nog beter voor
elkaar. Daar heb je de AARP
met 25 miljoen leden en een
heel sterke politieke lobby. Zij
hebben veel commerciële re
gelingen met het bedrijfsleven.
De lidmaatschapskaart van de
AARP geeft de bejaarde aller
lei voordelen en kortingen".
Wehkamp benadrukt dat Ne
derland nog zeker veel kan le
ren van de Amerikaanse situa
tie. Tot nu toe is er hier nau
welijks gekeken naar de com
merciële mogelijkheden van
sponsors. „Misschien een aar
dige opdracht voor mijn opvol-,
ger", aldus de Cosbo-voorzit
ter.
Helemaal koek en ei is het tus
sen de drie ouderenbonden
niet. Er is naar de mening van
Wehkamp toch een zekere
concurrentie tussen de drie.
„De bonden willen zich duide
lijk profileren, maar hét zou
beter zijn als ze hun energie
niet zouden steken in het af
zetten tegen elkaar. Ze zijn
ook bang dat de Cosbo, als
overkoepelende organisatie, in
de publiciteit te veel de aan
dacht naar zich toe trekt. Hoe
de samenwerking tussen de
bonden er in de toekomst uit
zal zien, ik durf het niet te
voorspellen".
FRANK HOLLAAR
ractie D66 tegen
a erv uiling' van
I ronks begroting
en HAAG D66 wil dat
inister Pronk voor ontwik
kelingssamenwerking een
injarenplan opstelt om de
ervuiling' van zijn begroting
jen te gaan.
de Tweede Kamer bleek
iteren dat de 'vervuiling'
in de ontwikkelingsbegro-
ig onder meer wordt veroor-
akt door kosten van de op
ing van asielzoekers uit ont-
ïkkelingslanden. D66 vreest
hter ook vervuiling als er
oor steun aan Oosteuropese
nden een greep uit de begro-
ig voor ontwikkelingssa-
enwerking wordt gedaan,
(oordvoerder Tommei wees
idrukkelijk op de kamer
eed gesteunde motie die
ructurele hulp aan Oost-Eu-
Jpa uit de begroting voor ont-
'ikkelingssamenwerking ver-
iedt.
DEN HAAG Niet al
leen de toekomstige rol
van de Amerikaanse
kernwapens in Europa,
maar ook het beleid ten
aanzien van de Golfcrisis
en het Oost-Europabeleid
houden de meningen van
de coalitiepartners in de
Tweede Kamer verdeeld.
Dat bleek gisteren tijdens de
begrotingsbehandeling van zo
wel buitenlandse zaken als de
fensie. Op beide punten, het
Oost-Europabeleid en het be
leid ten aanzien van de Golf
crisis, greep minister Van den
Broek in en trachtte het ver
schil van mening weg te strij
ken. PvdA-woordvoerder Van
Traa riep de woede van het
CDA-Kamerlid Gualthérie
van Weezei over zich af toen
hij een lans brak voor een „po
litieke dialoog met Irak",
waarin uitzicht wordt geboden
ook andere problemen in het
Midden-Oosten aan de orde te
stellen. Van den Broek pro
beerde de partijen tot elkaar te
brengen met de opmerking dat
er toch 'consensus' bestaat
over het feit dat de aanpak
van deze problemen.
Een tweede botsing tussen de
coalitiegenoten deed zich voor
bij het pleidooi van Van Traa
voor een tijdige integratie van
Oosteuropese landen in de Eu
ropese gemeenschap. Hij
vreesde dat als de Oosteurope
se staten te lang in de wacht
kamer zouden moeten plaats
nemen, er een nieuwe deling
tussen oost en west zou ont
staan, namelijk die van arm en
rijk. Van Traa riep de regering
dan ook op zich sterk te ma
ken voor een Europa van de
twee snelheden. Ook hier
vond Van Traa het CDA te
genover zich. Gesteund door
het VVD-Kamerlid Weisglas,
maakte Van Weezei duidelijk
dat toelating van Oost-Europe-
se staten tot de gemeenschap
pas aan de orde kan komen als
de EG voldoende kracht heeft
opgebouwd. Opnieuw greep
Van den Broek in met de sus
sende mededeling, dat er in
feite „door de coalitiepartijen
niet verschillend wordt ge
dacht".
Bij het debat over de defensie
begroting bleek dat de PvdA
in de aanwezigheid van Ame
rikaanse kernwapens op Euro
pees grondgebied uiteindelijk
geen voorwaarde meer ziet
voor de veiligheid in dit we
relddeel. Het CDA is het daar
entegen met de regering eens
dat de rol van kernwapens
voor de korte afstand (SNF,
reikwijdte tot 500 kilometer)
weliswaar afneemt, maar dat
daardoor kernwapens met een
langer bereik belangrijker
worden.
Een meerderheid in de Twee
de Kamer, bestaande* uit CDA
en VVD, verzet zich tegen het
voorgenomen besluit van mi
nister Ter Beek van defensie
om het korps mariniers met
300 man in te krimpen.
(ADVERTENTIE)
Select organizer. Met onder andere
maandplanners.voor 1991,2 uitvouw
bare jaarplanners 1991 en 1992, bladen
voor persoonlijke aantekeningen, kas-
bladen, notitieblok, 13 tabbladen met
alfabet, een bladwijzer (tevens liniaal)
en plastic hoesjes voor creditcards.
Leder 99,-®
Kunstleder 49.95
rSELÉCT]
e calculator.95 I—^'~J
