Mgr. Gijsen wijdt komend jaar geen priesters 'Humanisten moeten individualisme te lijf' Kansen voor 'vergeten' factor religie £eidóe6ou/ia/if kerk wereld brieven van leze GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CfiklócSoirumt WOENSDAG 12 DECEMBER 1990 PAG 4 Vaticaan heeft kritiek op Diego Maradona VATICAANSTAD Het Vaticaan heeft kritiek op Maradona. De Osservatore Romano, het dagblad van het Vaticaan, laakt het gedrag van de Argentijn, die overtuigd katholiek is. Onder de titel 'het verval van een ster' schrijft de Osservatore, dat Maradona geen positief voorbeeld is voor de jeugd en voor de liefhebbers van voetbal. „Hij is een kampioen in de sta dions", schrijft de krant. „Niet erbuiten. De voetballer Marado na heeft niet leren omgaan met zijn verantwoordelijkheden die inherent zijn aan het bestaan van een vedette: een voorbeeld zijn voor de jeugd en de liefhebbers van de sport, niet alleen op basis van technische capaciteiten maar vooral in het dagelijks leven." „Mogen de buitengewone technische begaafdheden van een kampioen zijn arrogante privileges en onuitstaanbare gedragin gen rechtvaardigen? Mag een voetballer zo belangrijk zijn, dat hij een negatieve invloed heeft op zijn elftal, zijn medespelers en zijn supporters?", vraagt de krant zich af. „Diego Maradona heef niet begrepen dat een sportkampioen een' voorbeeld moet zijn, vooral in moreel opzicht." De Osservatore is van mening dat de praalzucht van de rijk dommen van de Argentijnse speler een uiting zijn van „slechte smaak, die agressief werken op degenen die niets of bijna niets bezitten". ROERMOND Bisschop J. Gijsen van Roermond zal het komend jaar de wijding van priesters overlaten aan de pause lijk pronuntius mgr. A. Backis. Volgens de woordvoerder van het bisdom Roermond past het overlaten van de wijding van nieuwe priesters aan an deren traditiegetrouw heeft die in het Roermondse bisdom plaats op de zaterdag voor Pinksteren in het streven van de bisschop een groot aantal taken aan ande ren te delegeren zoals daar zijn het benoemingenbeleid en het beleid rond de oplei ding van priesters. Volgens de woordvoerder van bisschop Gijsen behoudt deze echter de eindverantwoorde lijkheid. „Buiten de bisschop om wordt er geen priester ge wijd" Hoe lang de bisschop zijn wijdingsrecht aan ande ren zal delegeren, weet de woordvoerder nog niet. „Dat is aan hem om te bepalen". Hij ontkent verder dat de bis schop aangeslagen is door de gebeurtenissen rond het semi narie Rolduc. „De bisschop blaakt van energie" aldus zijn woordvoerder die verder over de trammelant rond zijn werkgever opmerkt: „De hon den blaffen, maar de kara vaan trekt verder". Over de redenen om de wij ding van priesters aan ande ren over te laten, wenst hij zich evenmin uit te laten. Dat bisschop Gijsen deze stap heeft genomen heeft volgens ingewijden in Limburg te ma ken met het feit dat de bis schop bij de wijding in Pink steren op de hoogte was van het feit dat een van de wijde lingen een seksuele relatie had gehad met een lid van de staf van Rolduc. Deze werd kort na zijn wijding uit het ambt gezet toen hij een relatie was aangegaan met een vrouw. Het staflid verdween naar een klooster in Duits land. Bisschop Gijsen zou voorlopig schoon schip willen maken en daarom de komende wijdin gen overlaten aan de pronun tius. Ook hulpbisschop A. J. Cas termans zal overigens wijdin gen voor zijn rekening kun nen nemen, zo bevestigt de woordvoerder. Als je uit jezelf geen gezond verstand hebtt, heeft het geen zin naar een wijs man te luisteren Publilius Syrus Misbruik religieuze afbeelding Een groep vrijwilli gers die zich 'Natio naal Front van Red ding' noemt, heeft in New Delhi gepro testeerd tegen het gebruik van een af beelding van een olifant op de ver pakking van ciga- retten. Het is dezelf de olifant die de hindoes vereren als Ganash, de olifant god. De cigaretten- fabrikant wordt ver weten door het ge bruik van de afbeel ding de religieuze gevoelens van mil joenen hindoe's te kwetsen. Als uit- .drukking van het protest lieten de ac tievoerders een gro te cigaret van kar ton in rook opgaan. OUD-VOORZITTER HUMANISTISCH VERBOND TIELMAN: UTRECHT Humanis ten moeten zich de kri tiek van overmatig indi vidualisme en gebrek aan solidariteit aantrekken. Samen met buitenlandse geestverwanten moeten zij werken aan de op bouw van praktisch hu manisme, zei prof. dr. R.A.P. Tielman, oud voorzitter van het Huma nistisch Verbond, tijdens de jaarlijkse Socrates-le- zing in Utrecht. Met solidariteit is het in hu manistische kring slecht ge steld, aldus Tielman. Hij had daar ook wel een verklaring voor: vanaf het ontstaan van organisaties als de Verenigde Naties en UNESCO hebben humanisten een belangrijke rol gespeeld bij de versterking van internationale solidariteit, gebaseerd op mensenrechten, „Daardoor is de humanisti sche invloed er vooral één van bovenaf geweest en niet van onderop." Solidariteit mag echter niet beperkt blijven tot de 'huma nistische intermediaire struc turen', betoogde Tielman. Ook via onderwijs, hulpverlening en de media moeten ménsen kunnen terugvallen op het humanisme „En dat aanbod van praktisch humanisme ontbreekt vrijwel overal bui ten Nederland." Hoewel het goed is dat het humanisme geen zendelingen kent, moet daarin volgens Tielman snel verandering komen. Tielman ging ook in op kri tiek van godsdienstige zijde. Volgens 'fundamentalistische godsdienstigen' is het 'godde loze humanisme' verantwoor delijk voqr-alle normloosheid en daarmee samenhangende criminaliteit, drugsgebruik, prostitutie en consumptiecul tuur. De achterliggende rede nering is dat mensen zelf niet in staat zijn om te bepalen Hij gaf toe dat sommige hu manisten wel aanleiding heb ben gegeven tot deze kritiek. Er waren en zijn humanisten die vinden dat de meps van nature goed zou zijn. Die vin den dat het verspreiden van wetenschappelijke kennis vanzelf tot betere mensen leidt en dat een scheiding van kerk en staat vanzelf tot een betere samenleving voert. Maar niet voor niks zijn juist humanistische bewegingen die deze vooronderstellingen hebben verlaten, het meest succesvol geweest. Tielman doelde hier op humanisten die geen neutrale, maar een plu riforme staat willen en niet uit zijn op het afbreken van de godsdienst. „Het heden daagse humanisme is geen anti-godsdienstig neutralisme, maar een levensovertuiging die wezenlijk bijdraagt aan een pluriforme democratie". Vastenbrief over ouderen DEVENTER De rooms-ka- tholieke bisschoppen komen met een vastenbrief over het ouder worden. Met de herder lijke brief, die als titel krijgt: 'Groeien door het leven', wil len de bisschoppen ouderen bemoedigen en de gehele ge loofsgemeenschap bezinnings- stof aanbieden rondom het' thema ouderen in kerk en Sa menleving. De concept-tekst is gisteren besproken tijdens de bisschop penconferentie. Ook werd een concept besproken van een nieuw reglement voor de (in terparochiële caritas-instel- lingen. De herzieningen zijn nodig in verband met bepa lingen in het nieuwe Kerke lijke Wetboek. In februari stellen de bisschoppen de nieuwe regelingen vast. Daar in wordt onder meer de rela tie tussen de parochiële diako- nale werkgroepen en het pa rochiebestuur geregeld. Ook wordt in'de voorgestelde re geling voorzien in mogelijk heden om als parochiële cari- tas-instelling in te spelen op nieuwe maatschappelijke no den zoals die waarop de ker kelijke beweging 'De arme kant van Nederland' zich richt. Nederlandse Hervormde Kerk Benoemd door de GZB tot do cent aan het Zomba Theologi cal College te Malawi (Afrika) J.J. Tigchelaar, eervol onthe ven pred. te Putten. Aangeno men naar Abbenbroek K.J. Visser te Rijswijk (Z-H); naar Almelo (toez.) J.A. Wouden berg te Nootdorp. Bedankt voor Bodegraven en voor Ou dewater drs. J.A. de Koeijer te Wilnis. Beroepen te Goor C.A. Westerveen te Domburg. Aan genomen naar Zetten en An- delst J. Geene, kand. te Oude Pekela. Gereformeerde Kerken vrij gemaakt Bedankt voor Leer dam J. Zwart te Winschoten. Christelijke Gereformeerde Kerken Beroepen te Oud-Beijerland (bijzondere arbeid verpleeg huis De Egmontshof aldaar) K. Boersma te Rotterdam-Zuid, die dit beroep heeft aangeno men. FILOSOOF VAN DER WAL: NIET OM BURGERZIN OP TE KRIKKEN RAALTE Er liggen nieuwe kansen voor de 'vergeten' factor religie. Mensen zijn in toenemen de mate op zoek naar een innerlijk houvast en heb ben een groeiende be hoefte om de belangrijke momenten in hun leven te omgeven met rituelen, terwijl godsdienst als om vattend zingevingssys teem is afgebrokkeld. Binnen de kerk uit zich dat zoeken naar een nieuw inner lijk houvast in revitaliserings bewegingen als de charismati sche beweging en de evange lische beweging, en buiten de kerk in de grote aandacht voor de New-Age stromingen. Daarbij zal godsdienst meer het hart van de mens moeten raken dan het verstand. De christelijke boodschap moet daarom aangeboden worden als een vrije gave, als een dienst aan de mensen. Dat be toogde mgr. J. Niefihaus, hulpbisschop van Utrecht, on langs in Raalte waar hij sprak cularisatie (verwereldlijking, red.) en het secularisme (de geestesstroming, waarin voor God geen plaats meer is) zijn zelf in een crisis geraakt. „In de huidige geseculariseerde cultuur sluit de werkelijkheid de mens op in een stolp. Afrekening Mgr. J. Niënhaus FOTO: DIJKSTRA op een oecumeninsche bijeen komst voor Overijsselse pasto res. Niet alleen de hulpbisschop van Utrecht, maar ook prof. G. van der Wal, filosoof aan de Erasmusuniversiteit van Rotterdam, was ervan over tuigd dat er nieuwe kansen liggen voor de religie. De se- Van der Wal wees erop dat de positieve waarde van de secu larisatie gelagen is in de afre kening met vormen van reli gie, waarin God een projectie is van de bestaande realiteit, een ideool of een sluitstuk. Zo heeft de God is dood-filosofie van Friedrich Nietzsche schoon schip gemaakt en af gerekend met vormen van re ligie, die louter een voortzet ting zijn van de bestaande werkelijkheid. Een afreke ning die nieuwe kansen schept voor religie als een vorm van „eerbied en schroom voor een andere werkelijkheid", die onaantast baar is. „Religie als een vorm van ontvankelijkheid, als het zich open stellen voor het Andere, is een fundamentele menselij ke mogelijkheid", aldus Van der Wal. De religie gebruiken voor het opkrikken van de christelijke burgerzin, zoals minister van justitie Hirsch- Ballin onlangs bepleitte, of om het management van be drijven te olieën, wees de filo-, soof af. „Dan corrumpeer je religie. Religie is juist het be sef van de overgrijpende, on uitputtelijke werkelijkheid, die het Andere ook het Ande re laat zijn. Je zult om de er varing zelf religieus moeten zijn. Al het andere zal dan ge schonken worden." De Utrechtse hoogleraar in de psychiatrie Kuilman sprak er zijn verbazing over uit dat jonge hulpverleners in de psy chiatrie geen kennis meer hebben van godsdienstige en kerkelijke ervaringen van pa tiënten. „Ze spreken die taal niet meer en zo bereiken ze de patiënt niet. Bij het stellen van de diagnose wordt aan al les aandacht besteedt, zoals de hobby's van de patiënt, of dat nu voetballen is of hockey. Maar voor de godienstige er varingen hebben ze geen aan dacht." Waar vroeger een pa tiënt melancholisch kon ver tellen dat hij de „zonde tegen de Heilige Geest had bedre ven", treft de hoogleraar daarvan niets meer aan in de behandelverslagen. „De zon- dewaan, masturbatiewaan, ar- moedewaan of de Christus- waan, je komt het niet meer tegen. Terwijl het toch de taak van de psychiater bij de behandeling is om te onthul len wat verborgen is." In dat verband zag Kuilman een taak weggelegd voor de ziekenhuispastores om direkt bij de beleidsbepaling van psychiatrische instellingen be trokken te worden en de hulpverleners te informeren over religieuze en gelovige achtergronden die bij patiën ten een rol spelen. Bovendien zou in dat opzicht oók de me dische opleiding in Nederland herzien moeten worden. „Mensen zijn in toenemende mate op zoek naar een inner lijk houvast en hebben een groeiende behoefte om de be langrijke emomenten in hun leven te omgeven met ritue len." THEO KRABBE Aartsbisdom vraagt verduidelijking rapport Zandbelt UTRECHT De staf van het aartsbisdom Utrecht wil op vier punten ver duidelijking krijgen van het rapport dat een com missie van wijze mannen heeft uitgebracht over de zaak rond pastoraal wer ker André Zandbelt. Het betreft de rol van Kardi naal Alfrink zoals in het rap port beschreven, de wijze waarop de commissie de ver antwoordelijkheid van de bis schop beschrijft, de waarde van de ondertekening van een arbeidsovereenkomst door de pastoraal werker, en de suggestie dat er pastoraal werkers zijn die te goeder trouw sacramenten toedienen. Aartsbisschop Simonis heeft dit in een brief aan de com missie voorgelegd, met het verzoek voor het einde van dit jaar te antwoorden. Volgens de bisdomstaf wordt op verschillende plaatsen in het rapport de indruk gewekt „dat kardinaal Alfrink in ju ni/juli 1969, toen er nog meer dan 600 priesters in de paro chies van het Aaartsbisdom werkten, toen er nog geen nood was in de sacramenten bediening en er nog geen én kele pastoraal werker in het Aartsbisdom was, aan een groep afgestudeerde theolo gen, los van de diakenwijding de bevoegdheid gegeven heeft voor de sacramentenbedie ning met uitzondering van de biecht en de eucharistie". De staf van het bisdom wil hier over opheldering krijgen, „om het belang hiervan voor de geschiedschrijving en de bio grafie van kardinaal Alfrink, vooral omdat hierbij zijn inte griteit als bisschop in het ge ding is." Voorts wekt het rapport de indruk dat de verantwoorde lijkheid van de bisschop voor de sacramentenbediening „wordt opgeschort door de verplichting om tegenover de pastoraal werker redelijk te handelen, en pas in werking treedt nadat de betreffende huwelijken ongeldig gesloten zijn", en dat de bisschop bij het waarmaklen van die ver antwoordelijkheid „afhanke lijk is van de welwillende me dewerking van de pastoraal werker". Verder vraagt de bisdomstaf wat de waarde en betekenis is van het ondertekenen van „een arbeidsovereenkomst, waaraan een pastorale op dracht, een taakomschrijving en rechtspositieregeling zijn gehecht, waarin de bediening van de sacramenten uitdruk kelijk wordt uitgesloten." De indruk wordt gewekt dat de ondertekening zonder conse quenties blijft, wanneer de pastoraal werker subjectief ervan overtuigd is dat hij die bevoegdheden wel heeft. Een vierde punt betreft het door de commissie aangege ven onderscheid tussen „het in goede trouw uitoefenen - van bevoegdheden" en het zich „aanmatigen van be voegdheden". Het rapport suggereert dat er, buiten de groep van degenen die in 1969 diaken zijn gewijd, pastoraal werkers en pastoraal werk sters zijn die „te goeder trouw sacramenten bedienen, indien zij niet zelf op eigen initiatief hiertoe overgaan, maar op uitnodiging van hun omge ving". De bisdomstaf hoopt voor het einde van het jaar op deze vier punten helderheid te krijgen. Wanneer het ant woord van de commissie bin-, nen is, zal het bisdom een of ficiële reactie geven op de be vindingen van de commissie. boekwijzer Aantrekkelijke kerk Voor veel mensen is de kerk niet zo'n aantrekkelijk insti tuut; de kerkverlating is voor kerkelijke beleidsmakers een grote zorg. Van de hand van dr. J. Hendriks van het Insti tuut voor praktische theologie van de Vrije Universiteit ver scheen een boek dat een handreiking wil bieden voor het opbouwen van een 'vitale en aantrekkelijke' gemeente/ parochie. Op uitgebreide en begrijpelijke wijze legt Hen driks uit welke factoren de opbloei bepalen van een ge meente/parochie en hoe op basis van die factoren beleid kan worden ontwikkeld. Het boek: 'Een vitale en aantrek kelijke gemeente, model en methode van gemeenteop bouw' is uitgegeven bij Kok en kost 39,50. Help Gorbatjsov de winter dop; De Vara heeft besloten haar grote actie voor de Russi1 de sfeer van de voedselpakketten" te halen. Eigen vene vers van de omroep hebben geconstateerd dat er varó verbreid hongerlijden in Moskou en omstreken geen i is. De actie van zaterdagavond zal daarom volstrekt teken staan van het inzamelen van gèld. Niemand tya zich dus niet meer het hoofd te breken over de vraaj harde of zachte worst in het voedselpakket moet word stopt. [N KENNELIJK begint dan eindelijk tot de tv-makers dj dringen wat de tv-kijkers allang wisten. Het probleeri de Sovjetunie is niet dat er geen voedsel is, maar dat hL zonder slecht wordt verdeeld. Met de afschaffing van dl tatuur en de introductie van 'perestrojka' zijn krachten I komen die de samenleving ernstig hebben ontregeld. I geen strenge straffen meer staan op het niet nakomer orders uit Moskou, wordt onvoldoende voedsel van de boerderijen naar de steden gezonden. De sovchozen ei chozen houden grote delen van hun voorraden liever vj de hoop deze straks tegen veel hogere prijzen te kunneL kopen. Als gevolg van Michail Gorbatsjovs politiek moM directies eventuele winsten nu in het eigen bedrijf h^ Bovendien belandt een groot gedeelte van het voedsel i winkels in Moskou en Leningrad wel bereikt, binri kortste keren in handen van de plaatselijke maffia diej^ zwarte markt lucratief zaken doet. I Bi ORTHODOXE communisten lijken de chaos, die het is van deze liberalisering, met genoegen gade te slaafih mers! hoe groter de ontevredenheid bij de bevolking^ meer kans dat Gorbatsjov ten val komt en hoe meer ka d de oude communistische dictatuur in de Sovjetunie wordt hersteld, al dan niet met hulp van het leger. Het^ duidelijk zijn dat een dergelijke ontwikkeling niet in h lang is van het Westen en dus ook niet van ons land 'e behalve de wapenindustrie, heeft immers belang bij i1* rugkeer van de Koude Oorlog? a; 'Jg DAARDOOR rijst de vraag: wat kunnen wij doen om"s batsjov in het zadel te houden? Het antwoord is eenv<Pn zoveel hulp naar de Sovjetunie sturen dat een eventue£a ging tot staatsgreep geen draagvlak vindt bij de gewonac volking. Het motto van de VAR A-actie zou dan ooklaj kunnen zijn: Help Gorbatsjov de winter door! Dat is o?e reden waarom bijvoorbeeld Duitsland en de Verenigd^ ten, hoewel zij heel goed weten dat er daar geen echt g^t( aan voedsel is, op grote schaal hulpacties organiseren. U] Brieven graag kort an duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezo* stukken te bekorten Proefschriften Er gaat tegenwoordig bijna geen dag voorbij of er staan een of meer uiteenzettingen van proefschriften van promo vendi in onze krant. (U heeft waarschijnlijk een aankomend verslaggever belast met de „bewaking" over het verschij nen ervan?"). Uit een oogpunt van algemeen belang vind ik dit echt „non"-nieuws. Aardig voor het ego van de betreffen de doctor in spe. Wat mij be treft mag de daaraan bestede ruimte leeg blijven, tenzij u er een betere bestemming voor heeft. (Een leuk stripverhaal misschien?). Vermelding van de promotie, met naam en on derwerp, lijkt mij meer dan voldoende in plaats van de soms 1/3 pagina die daaraan wordt besteed. fundamenteel dat „alc<? worden voor Christus'1S! middel kan zijn tot geloo'P dieping. Is het mogelijP Nederland voorwaarden^ aangaande alcoholmisbrdei ruil voor financiële hulp derhandelen dus? Clean^ Christus. K F.G. Sannes, DEN HAAG. >d Sovjetbaby's In onze krant van 6 december stond een artikel met de kop „Tienduizenden Sovjetbaby's slachtoffer alcoholisme". Vol gens ondergetekende komt dit omdat er nog steeds alcohol (wijn) wordt geschonken bij het Avondmaal en geen drui- vesap bijvoorbeeld (Deutero- nomium 32:14). Hier in het rij ke Westen hoeft dit niet per se uit te monden in alcoholisme. We hebben andere mogelijk heden om onszelf te overtui gen of ons te offeren voor Christus. In Rusland is alles zo Voedselhulp (2) k Braks wil de hulp aan Rül] leiding geven. Hij herlo: ons aan de Hongerwinte 1944-45. Maar volgensE" hadden we door hulp vaK ten daarna van alles Wat een onzin. In de lj> plaats was de Hongen' niet ontstaan door L schuld en in Rusland wr wijl ons land was leeggej Verder hadden we in IC niets volop maar was all 10 jarenlang op de bon tot i ist toe. Mede door eigen tqij; was onze ellende al na vi o; zo goed als over. In Ri zal de maffia echt niet n werken en is die ellende zichtloos. In de oorlog hhi de geallieerden Rusland gl holpen en wat waren de >n gen; communistische w ej verovering, bewapening ei de oorlog, China, Cuba e i: maals miljoenen slacht :r' Zolang Rusland nog geer op eigen zaken kan ds kunnen ze het beter ma; bi uitzoeken want er is wkk noeg voedsel, oorlogstuig goud, grond etc. Braks sne in elk geval niets van. Mr. R.C. Sangster, DEN HAAG. JSr CcldócSouoont Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers) Kantoor: Apothekersdijk 34. Leiden Telefoon 071 - 122 244 Postadres Postbus 11, 2300 AA Leiden Abonnee service Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 ui Nabezorging Telefoon: 071 -122 248. van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.00 i Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.' Bij automatische betaling: Bij betaling per acceptgirokfZ per maand f. 25,70 per maand f. per kwartaal f. 76,60 per kwartaal f. per jaar f. 294,30 per jaar f. Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel071 -122 244. Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941 Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswij 070 - 3902 702 Bankiers AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK NV 663 050

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 2