Joden in Polen zijn
gesprek van de dag
ik
CeidóeGouaant
kerk
wereld
Tevergeefs
beroepingen
„CIA bereidde in 1951
vlucht paus voor"
CcidaeSotiAO/r
Optimistisch beeld
I
brieuen van leze
£cidóc@otKa/nt
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
ZATERDAG 8 DECEMBER 1990 PAC
Methodistenpredikantes kampen met ongewenste intimiteiten
NEW YORK Meer dan driekwart van de vrouwelijke me
thodistenpredikantes in de Verenigde Staten heeft de afgelo
pen jaren last gehad van ongewenste intimiteiten. Vaak waren
hun mannelijke collega's de schuldige, blijkt uit een onderzoek
onder 1578 mannelijke en vrouwelijke predikanten en leken
van de Verenigde Methodistische Kerk, met ruim 9 miljoen le
den de op een na grootste protestantse kerk in de Verenigde
Staten. De onderzoekers vroegen de predikantes, of zij ooit het
slachtoffer waren geworden van negen vormen van ongewen
ste intimiteiten, uiteenlopend van ongewenste blikken of grap
pen tot aanranding en verkrachting. Overigens was 8 procent
van de ondervraagden van mening dat geen van deze gedra
gingen tot ongewenste intimiteiten mogen worden gerekend.
De predikantes klaagden vooral over ongewenste grappen met
een seksuele inhoud.,,Wat me vooral stoort, is het gedrag van
predikanten die nogal eens lonken naar aantrekkelijke vrou
welijke collega's of haar proberen aan te raken. Ik vraag me
af, of zij met hun gemeenteleden ook zo omgaan", aldus een
predikante.
De helft van de mannelijke predikanten meldde wel eens pro
blemen te' hebben met aanhalig êedrag van gemeenteleden. Zo
zei een predikant: „Een van mijn vrouwelijke gemeenteleden
schijnt verliefd op mij te' zijn. Zij is hartelijk, jong, attractief en
gehuwd. Af en toe vraagt ze me met haar en haar dochters uit
te gaan. Ik maak me zorgen. Ik zit niet echt in de problemen,
maar de situatie kan gemakkelijk uit de hand lopen". Slechts 5
procent van de ondervraagden zei, dat zij iets tegen de dader
hadden ondernomen.
Bemin de waarheid
maar vergeef de
dwaling!
door Marinus van der Berg
Vorige week stond ik stil bij
het hoopvolle wachten. Van
daag sta ik stil bij het wachten
dat tevergeefs is.
Niet alle wachten wordt ver
vuld. Wachten kan tevergeefs
zijn. Een verlangen of eens
wens kan onvervuld blijven.
Bidden kan tevergeefs lijken.
Zoals tevergeefs bidden om
beterschap. Een hevig verlan
gen wordt niet beantwoord.
De ziekte zet door. Dit niet
vervuld worden doet vaak he
vig pijn. Meer pijn soms dan
anderen opmerken. Misschien
zelfs wel meer dan jezelf toe
geeft. Mag je wel hevig ver
driet voelen om deze onver
vuldheid?
Gun je jezelf dit verdriet en
kun je dit delen? leder ervaart
het op een eigen wijze. Het
loslaten van dit verlangen,
vraagt om een herwaardering
van je toekomst. Je verlangen
moet opnieuw gericht worden.
Dit opnieuw instellen is het
verwerken van een verlies. Je
bent erdoor in de rouw.
Zo zijn er ook steeds weer
mensen in de rouw om God.
God heeft hun verwachting
niet beantwoord. Ze hebben
tevergeefs gebeden en ge
smeekt. God heeft niet geant
woord. Is dat die God van lief
de? Wat hebben wij van God
te verwachten? Niets? Wie
ontdekt dat hij tevergeefs om
beterschap heeft gebeden,
zou tot dit antwoord kunnen
komen. Er is in onze dagen
een steeds verder doordrin
gend besef dat we onze ver
wachtingen van God moeten
bijstellen. God is niet de Al
machtige zoals wij dachten. Er
is geen God die een onge
neeslijke ziekte keert. Er is
geen God die ons behoedt
voor een hartaanval of een
verkeersongeval. Zo'n God is
een stenen beeld dat koud en
hard blijft.
Er is ook geen God die de
dood wil en daarmee iets
goeds voor ogen heeft. Op
zo'n God wachten wij tever
geefs. Wij moeten ons op
nieuw instellen als het om God
gaat. Ik vermoed, want over
God kan ik slechts vermoe
dend spreken, dat ik mijzelf
een nieuwe vraag moet stel
len. Niet de vraag: Wat kan ik
van God verwachten, maar
wat verwacht God van mij? Nu
ik niet alles van God kan ver
wachten, moet ik mijzelf een
nieuwe vraag stellen. Dat is
niet gemakkelijk, want het
antwoord is niet vrijblijvend.
Op de vraag wat verwacht
God van mij is maar één kort
antwoord: God verwacht van
mij liefde. God heeft maar aan
één ding behoefte en dat is
liefde. Liefde die aandacht
heeft, liefde die omziet en die
weet dat wij mensen elkan
ders hoeder zijn. Dat God
mens wordt, wat we vieren in
de Kerstnacht, dat zet alle
verwachtingen op zijn kop. Er
kwam geen Almacht ter we
reld, maar Geweldige Liefde.
God kwam. en komt heel on
verwacht. Ik keer dan ook
steeds meer de verwaphting
om: God verwacht dat ik
steeds meer mens wordt, vol
op mens. God is in ons. Te
veel hebben we God buiten
onszelf geplaatst. God wil in
de mens en onder de mensen
wonen. We hoeven niet bang
te zijn om mens te worden.
Steeds meer mens worden is
steeds weer herboren worden.
Als een mens meer mens
wordt, komt God aan het licht.
Bij mensen die tevergeefs
hebben gebeden om herstel
en die hun verwachting op
herstel hebben opgegeven,
komt soms een nieuwe inner
lijke kracht vrij.
Ze keren niet in zichzelf. Ze
wenden zich niet bitter en te-
leurstelgesteld van anderen
af, maar openen zich opnieuw.
Er kan van hen heel veel uit
gaan, zodat je ook graag in
hun nabijheid komt. Ik waag
het om te zeggen dat God,
broos en weerloos, in hen aan
het licht komt en dat vervult
mij van diepe eerbied. Het
geeft mij knikkende knieen.
Grote mannen gaan door hun
knieën bij het zien van het
kind, de gestalte van de Ge
weldige Liefde.
ANTISEMITISME ZONDER JODEN
(Van onze correspondent
Frans Wijnands)
WARSCHAU De joden
zijn in Polen het gesprek
van de dag. ,,En dat is de
schuld van Lech Walesa",
is de algemene opvatting
in joodse kringen in War
schau. Hoe behoedzaam
sommigen hun mening
ook formuleren, hun con
clusie is duidelijk: Walesa
heeft bewust de sfeer van
antisemitisme opgeroepen
en die net zolang laten
gedijen tot hij er voldoen
de stemmenwinst uit
heeft kunnen halen.
Toen de eerste symptomen
van anti-joodse gevoelens in
de Poolse presidentsverkie
zingen opdoken, had - volgens
joodse zegslieden - Walesa
duidelijk moeten zeggen, halt,
dit is niet onze stijl, hier wil
ik niets mee van doen heb-
Hij deed het niet, en de trieste
afgang van premier Mazo-
wiecki in de eerste verkie
zingsronde is volgens joodse
kringen in Warschau alleen
maar te wijten aan de dubbel
zinnige suggesties over Mazo-
wiecki's verleden en zijn jood
se vrienden.
Een verspreking van Walesa
misschien? „Geen sprake van!
Walesa is niet naïef. Hij mag
niet de meest ervaren politi
cus in het land zijn, maar hij
is buitengewoon slim. Hij
heeft opzettelijk en nadruk
kelijk verklaard, dat hij een
zuivere Pool was, onuitge
sproken suggererend dat an
deren - met name Mazowiecki
- dat niet zouden zijn. Hij
heeft suggesties gewekt, twij
fel opgeroepen, verborgen ge
voelens bij een deel van het
volk geactiveerd."
Dr. Stanislaw Krajewski ana
lyseert de plotselinge golf an
tisemitisme bijna afstandelijk.
Daarvoor is hij misschien ook
mathematicus, maar als reli
gieuze jood in Warschau is hij
ook actief in alles wat de jood
se gemeenschap bezig houdt:
van de dialoog met de christe
nen tot het Auschwitz-mu
seum. Hij is lid van het Comi
té ter bescherming van Joodse
Monumenten en heeft uitste
kende contacten in Israël en
met het Joods Congres. Zijn
vrouw maakte ondermeer een
fotoboek over de joodse be
graafplaats in Warschau.
teleurgesteld
„Ik stem zondag toch maar op
Walesa. Tyminksi? Nee toch!
Dat kan toch niet gebeuren!
Hij brengt rampspoed, en al
heeft hij geen anti-joodse ele
menten in zijn campagne ge
vlochten, hij houdt het ander
zijds met extreme groeperin
gen in onze samenleving."
Krajewski die het antise
mitisme in Polen op zich niets
nieuws noemt, is vooral te
leurgesteld in de houding van
de katholieke kerk. Die heeft
naar zijn zin veel te laat en te
slap gereageerd op het antise
mitisme in de presidentscam
pagnes.
Mgr. Muszynski, voorzitter
van de bisschoppelijke com
missie voor de dialoog met de
joden, heeft deze week een
herderlijk schrijven aange
kondigd, waarin het antisemi
tisme wel zal worden afgewe
zen, maar een scherpe veroor
deling had al yeel eerder
moeten komen, meent Kra
jewski.
Maar Walesa heeft zich deze
week openlijk verontschul
digd voor zijn kwalijke op
merking dat hij tenminste een
zuivere Pool was?
„Ach wat, excuus." Szymon
Szurmiej maakt zich boos.
„Wie me vandaag zwart
maakt, zal me morgen weer
schoonwassen en doen alsof
er niets gebeurd was. Onze
beste kandidaat Mazowiecki is
politiek om zeep geholpen
door de suggesties over zijn
afkomst. Walesa was een ech
te, dus zal Mazowiecki een
onreine Pollack zijn."
Paradox
Szurmiej 'is sinds twintig jaar
directeur en artistiek leider
van het Joodse Theater Zy-
dowski, gehuisvest in een
schlemielige betonnen laag
bouw aan de rand van de bin-
nenstadsbuurt, waar eens het
getto van Warschau begon.
Hij zat vier jaar als onafhan
kelijk kandidaat in het parle
ment en pretendeert de ge
voelens van zijn landgenoten
te kennen.
„Wat had het voor nut om dat
antisemitisme te gebruiken?
Om sneller president te kun
nen worden9 De joden zouden
weer de dienst uitmaken. Wat
een paradox! De religieuze
joodse gemeenschap in War
schau telt misschien 400 le
den. In heel Polen nog geen
6000 joden. Wat zou dat
groepje voor pretenties, laat
staan macht moeten hebben?
'Een goeie jood is een dooie
jood' werd onlangs op onze
synagoge geschreven. Dat
noem ik niet meer marginaal.
De bacil van de haat doet nu
al zijn werk."
Graffiti? Dat is geen pro
bleem, meent Stanislaw Kra
jewski daarentegen. „Dat is
onderdeel van de democratie.
Een halve gare kan een hele
muur volkladderen. Echt ver
ontrustend zijn de reacties
van grote groepen mensen.
Op massabijeenkomsten van
Walesa werden tevoren
schriftelijk gestelde vragen
voorgelezen, zo van: 'Wilt U
ervoor zorgen dat de volgende
regering puur Pools is?'. En
Walesa, die dan antwoordt,
dat hij zal zorgen, dat voort
aan iedereen te weten komt
wie wie is. En dan het applaus
wanneer zulke vragen wer
den gesteld. Stormachtige bij
val, en dat vind ik beangsti
gend. Er heerst zo'n beetje de
sfeer van: Walesa zal niet al
leen de communisten, maar
ook de joden uit Warschau
wegjagen", aldus Krajewski.
„Als ik het voor het zeggen
krijg, zal er in dit land geen
nationalisme, geen chauvinis
me, geen antisemitisme zijn.
Iedereen die hier leeft en
Pools staatsburger is, is voor
mij Pool. Hoe kan ik antise
miet zijn, als mijn geweten me
zegt dat ik de staat Israël
moet respecteren?", reageerde
Walesa letterlijk in de loop
van deze week.
Gehuichel? „Ik geloof niet dat
Lech Walesa en Tadeusz Mazowiecki (midden) tijdens een
mars in Gdansk voordat Solidariteit de macht van de commu
nisten overnam. foto: ap
Walesa antisemiet is", menen
zowel theaterdirecteur Szur
miej als Krajewski „Maar hij
kent de onderhuidse gevoe
lens van ons volk precies.
Hoeveel Polen hadden eeu
wen terug geen joodse voor
ouders? Walesa heeft de* zoon
van Adam Michnik nu zijn
felste politieke tegenstander
ten doop gedragen. Fana
tieke katholieke activisten
hebben een joodse afstam
ming. Onze hele natie, het
hele volk is nu eenmaal histo
risch onverbrekelijk met de
jiddische cultuur verbonden."
Gouden kroontje
In de pover gemeubileerde di
recteurskamer van Szurmiej
heeft de Poolse adelaar op zijn
wandkleedje kort geleden
weer een geborduurd goud-
brocaten kroontje gekregen.
Maar volgens Szurmiej zal de
adelaar nog moeten bewijzen
hoe 'koninklijk' hij is.
Over gebrek aan belangstel
ling heeft de directeur nog
niet te klagen. Zijn merendeel
joodse theatergroep trekt met
een breed toneel- en musical
repertoire van puur jiddische
origine drie dagen in de week
volle zalen.
„Het .enige Jiddische theater
ter wereld. Met simultaan-
vertalïng in de zaal voor bui
tenlandse bezoekers. Maar
daar gaat het nu niet om. Wat
we buiten onze theater bele
ven, is je reinste paranoia,
pure verbeeldingsmacht. Plot
seling hebben de joden het
die in de Poolse
Om de hoek ligt de synagoge,
de enige van de drie die in de
nazi-storm overeind is geble
ven. Een rabbi uit Israël is op
contractbasis van anderhalf
jaar aangetrokken om de
diensten te leiden. Met zijn
bijzonder fraaie hoed en zijn
opvallende (haar)dracht is hij
een bezienswaardigheid in de
binnenstad van Warschau.
Met de vanzelfsprekendheid
die orthodoxen kenmerkt,
draagt hij het hart op de tong
en zegt dingen die sommige
joden de tenen bij elkaar doet
knijpen.
„Hij voelt de sfeer niet aan,
kent de mentaliteit hier on
voldoende, heeft geen band of
weet weinig van onze geschie
denis", meent Ninel Kame-
raz-Kos. Zij werkt als conser
vator in het Joods. Historisch
Instituut.
Het slecht onderhouden ge
bouw met een ontroerende
verzameling religieuze ge
bruiksvoorwerpen, boeken,
schilderijen, manuscripten en
snuisterijen staat letterlijk in
de schaduw van een protseri
ge glazen kantoren-wolken
krabber, waarin het stadsbe
stuur van Warschau een mo
dern handelscentrum wil ves
tigen; precies op de plaats
waar tot vlak voor het einde
van de oorlog de Grote Syna
goge stond. Die werd door de
wraakzuchtige Duitsers gron
dig opgeblazen. Het vroegere
stratenplan in dit stadsdeel is
onherkenbaar veranderd. Al
leen het Arsenaal staat er nog,
„en daarachter begon het ech
te getto", wijst Robert Levan-
dowski, een niet-joodse kunst
historicus, die ook aan het In
stituut verbonden is.
Bar Mitswa
„Na de oorlog ben ik uit Mos
kou naar Warschau geko
men", vertelt Ninel Kameraz.
„Mijn zoon Mateusz hij is
nu 19 heeft hier zijn Bar
Mitswa gevierd. En na hem
nog een jongen. Toen hield
het op. Joden in Warschau?
Er zijn er zo weinig. Je ziet ze
niet, je herkent ze niet."
Voordat Hitier zijn vernieti
gingsmachine op gang bracht,
woonden er ruim 3,5 miljoen
joden in Polen. Er is weinig
van over. Er bestaat geen
joodse buurt, er zijn geen
joodse straten, de joodse cul
tuur leeft hooguit in dat ene
theater, „er is geen joodse lob
by of mafia", vult Ninel aan.
„De mensen hebben zich het
hoofd op hol laten brengen.
Ze zien spoken, laten hun
verbeelding spreken. Met
onze huidige voedselsituatie is
het voor orthodoxe joden hier
vrijwel onmogelijk om vol
gens de voorschriften van
hun geloof te leven." Koshere
maaltijden krijg je altijd bij
Gessier, maar dat wordt een
restaurant voor toeristen ge
noemd en volgens insiders is
de bediening er allerbelab
berdst.
„We zijn het gesprek van de
dag geworden", merken alle
drie gesprekspartners op. Da
gelijks vangen ze op straat, in
winkels, in trams en bussen
discussies op waarin mensen
openlijk zeggen op Walesa te
zullen stemmen, „omdat die
tegen de joden is."
Deze week zijn de antisemiti
sche uitlatingen achterwege
gebleven.' Walesa heeft pu
bliekelijk zijn handen schoon
gewassen en zelfs een delega
tie van de invloedrijke joodse
B'nait Brith-organisatie ont
vangen om zijn 'verspreking'
uit te leggen.
Maar het kwaad is geschied.
„Jood is weer een verdacht
making, een scheldwoord ge
worden en dat doet pijn", zegt
Szurmiej. Om in Polen presi
dent te worden zijn alle mid
delen heilig, antisemitisme in
begrepen. „Het zal oppervlak
kig gezien wel weer over
gaan", meent Szurmiej, „maar
veel zal blijven wringen. Er is
al teveel gezegd en vooral ge
suggereerd de afgelopen we-
Evangelisch Lutherse Kerk
Beroepen te Hilversum drs. A.C. Ver
waal te Amsterdam (Augustanakerk).
Aangenomen naar Zaandam mw.
drs. G.F. Rohrmoser te Almere en
Lelystad.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Oosterend (Litt.) e.o.
(herv.geref.) drs. H.K. Zijlstra te Tijn-
je en Nij-beets, die dit beroep heeft
aangenomen. Beroepbaarstelling
Drs. W. Dekker, Tesselschadestraat
37, 2332 BH Leiden; drs. B.M.H. van
Drongelen, Nieuwe Herengracht 18,
1018 DP Amsterdam, tel.020-
270183. Aangenomen naar IJssel-
muiden-Grafhorst drs. A.J.J. Noord
te Streekgemeente Midden-Betuwe
(wijk Kesteren) en hervormde deel
gemeente Emmaus te Kesteren.
Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Amsterdam-Zuid West
H.J.D. Smit te Marknesse;
Aangenomen naar Enschede-Oost
J.J. Poutsma te Hardenberg.
Bedankt voor Vlaardlngen D.F. En-
slng te Vroomshoop.
ROME De Amerikaan
se geheime dienst CIA
heeft in 1951 een vlucht
route voor paus Pius XII
uitgestippeld, voor het
geval de communisten in
Italië de macht zouden
overnemen en ook het
Vaticaan zouden bezetten.
Dit onthult de Italiaanse
krant La Stampa gisteren.
De krant beroept zich op een
document van 18 januari 1951,
dat door de toenmalige minis
ter van buitenlandse zaken,
Dean Acheson, is onderte
kend. Het memorandum is
gericht aan president Truman
en draagt de titel 'Mogelijk
heid voor een ballingschap
van de paus'. Het gevaar van
een communistische bezetting
van het Vaticaan was volgens
Acheson „niet ondenkbaar".
Acheson vond het echter te
vroeg om de paus al op te roe
pen het Vaticaan, te verlaten.
Hij sloot niet uit dat Pius XII
liever naar een ander land
dan de Verenigde Staten zou
willen vluchten.
In het document wordt ook
gewezen op de eventuele be
zwaren van protestanten en
andere godsdienstige groepe
ringen tegen een mogelijke
komst van de paus als balling
naar de Verenigde Staten.
Dienstencentrum kloosterarchieven geopend
NIJMEGEN In Nijmegen
is gisteren het Dienstencen
trum Kloosterarchieven Ne
derland officieel geopend. Het
Dienstencentrum, gevestigd
op het terrein van de Katho
lieke Universiteit Nijmegen,
zal religieuze ordes en congre
gaties adviseren en begeleiden
bij het opzetten en beheren
van archieven.
Het dienstencentrum beheert
geen archieven. Iedereen kan
hulp inroepen voor het op
juiste wijze archiveren van
zowel oude als nieuw op te
zetten kloosterarchieven.
Twee archivarissen en enkele
medewerkers zijn daarbij be
hulpzaam. Daarnaast zullen
de archivarissen cursussen
kloosterarchieven. Houders
van een jaarabonnement kun
nen rekenen op geregeld be
zoek van en overleg met me
dewerkers van het diensten
centrum. Maar ook zijn de
medewerkers bereid bij een
malige projekten te adviseren.
Ter gelegenheid van de offi
ciële opening zal mgr. J.
Bluyssen in de Universiteits
bibliotheek van de katholieke
universiteit een tentoonstel
ling openen over de geschie
denis van drukkerij/uitgeve
rij het „Rooms-Katholiek
Jongensweeshuis", tegen
woordig „Uitgeverij Zwijsen"
te Tilburg. Deze tentoonstel
ling is ingericht door studen
ten van de Hogeschool Gel
derland en heeft als titel
„Kennis en Deugd".
TiJDENS de algemene politieke en financiële beschi
gen die deze week in de Eerste Kamer zijn gehouden
premier Lubbers een nogal optimistisch beeld gesche
's lands economische situatie. Er is naar het oordeel
eerste minister geen enkele reden om zich aan doemc
over te geven, maar wie kennis neemt van de laatste p
ses van het Centraal Plan Bureau is minder optimisti
HeT CPB heeft berekend dat het kabinet in de periij6
'94 tussen de 11,5 en 16,5 miljard extra moet bezuinigeij 'af
overheidsuitgaven. Dat is nodig om de collectieve lastunr
niet te laten stijgen en het financieringstekort binnen
ken te houden. Zonder die extra maatregelen wordei-
zeer belangrijke doelstellingen van het kabinet niet g<
het terugdringen van het financieringstekort en het ni}
der opvoeren van belasting- en premiedruk.
De cijfers van het CPB laten duidelijk zien dat het 1
in de jongste Miljoenennota een veel te rooskleurige vc
ling van zaken heeft gegeven. Bij de presentatie van
groting '91 heeft het kabinet de Kamer laten weten
in de eerste maanden van het nieuwe jaar met een tus
lans komt. Het wordt met de week duidelijker dat de|
begroting op hoofdpunten moet worden bijgesteld. Aal
lijke keuzen nog meer bezuinigen of het verhogi
premies en belastingen valt niet te ontkomen.
-D TE
.DIJ het aantreden van het kabinet Lubbers/Kok bedrieg
totale belastingdruk 52,7 procent. Als het kabinet geen,
maatregelen neemt, zitten we volgens de rekenmeesteLc
het Planbureau aan het eind van deze kabinetsperi^(
een percentage van 53,5. Dat is een uiterst somber p^ v
tief, want onze premie- en belastingdruk heeft zeker ir^er
tionaal gezien al een gigantische omvang aangenomepjjj
De prognoses waarop het regeerakkoord stoelt zijn at
veel te zonnige kant geweest. Nu laat een gebeurtenis i
Golfcrisis zich uiteraard moeilijk voorspellen, maar de
nenmakers hebben ook niet voorzien dat de lonen veaeei
ker zouden stijgen dan aan het eind van de jaren tachr^
geval was. De langdurig volgehouden loonmatiging, difoj,
geleid tot een krachtig herstel van onze economie,(het
plaats moeten maken voor een minder beheerste ontitke
ling. In diverse bedrijfstakken zijn al looneisen gesteld)Al
drie procent, die het kabinet als het maximum besclfe v
verre te boven gaan.
Dat is mede het gevolg van de stevig aanwakkeren^
flatie. We hebben lange jaren in een comfortabele Ln'
verkeerd: er was nauwelijks sprake van inflatie, maar tav
laatste cijfers tot zich neemt, wordt het angstig te moeq
staat nu al vast dat de koppeling tussen de lonen d
bedrijfsleven en de hoogte van de uitkeringen (en am|
rensalarissen) volgend jaar veel duurder voor de Staat t^i
dan was voorzien. Alleen al om de koppeling te behoubie
en dat zou een goede zaak zijn is het nodig dat er o
bezuinigd wordt of dat voor een verdere verhoging v-vt
belasting- en premiedruk wordt gekozen. Een keus uipl
kwaden. Tegen die achtergrond doet het optimisme v 1
minister-president dat hij deze week zo rijkelijk in de S
tentoonspreidde nogal merkwaardig aan.
Brieven graag kort an duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor ingezo
stukken te bekorten.
Woning prinses Irene
Zoals aan de overzijde van de
Maas bij Maastricht in de Ro
meinse tijden een versterkt
bruggehoofd met een huizen
blok (vicus, wijk) lag om de
brug over de Maas te bescher
men, zo lag ook bij het oude
Dorestad een brug over de
Lek met een versterkte 'vicus'
aan de overzijde van de rivier
om Dorestad te beschermen.
In de achtste eeuw plunderden
en verwoestten de Noorman
nen deze belangrijke handels
nederzetting en alleen de
'wijk' bleef bestaan. Vandaar
de naam „Wijk" bij Duurstede.
Er groeide een bescheiden ne
derzetting uit, die in de 15de
eeuw een bijzondere betekenis
kreeg toen het de resref
werd van de Utrecht!
schop David van Bouike
(1455-1496). Er werd toficl
groot kasteel gebouwd be
van nog een machtige^
bestaat. Zijn hof werd etf
trum van kunst en cultuPa
die tijd dateert vermop
het ontstaan van het la| i
Mariënhove, want de v
draagt een katholiek stj^jn
Er woonde wellicht ii
van de hofhouding vr
noemde bisschop. Nu gé
landgoed door een Orajhe
woond worden. Wijk bijieic
stede vindt het voorzeüfij
passende bestemming vjjjn
oude landgoed. dat
Dr. W.J.A. Visser, fe
DEN HAAG. leg
Wat grote mensen met vertellen
lees ik toch wel m de krant.
UitgaveWesterpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden
Telefoon: 071 - 122 244
Postadres: Postbus 11, 2300 AA Leiden
Abonnee service
Telefoon- 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8 30 tot 17.00 uur
Nabezorging
Telefoon: 071 -122 248.
van ma. t/m vr van 18 00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.00
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betaling: Bij betaling per acceptgirol
per maand f. 25,70 per maand
per kwartaal 76,60 per kwartaal
per jaar 294,30 per jaar
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel.: 071 - 122 244. Ei
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswf J
070 - 3902 702 fer
gar
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515 l
POSTBANK NV 663 050
:giro|
