Mozart compleet op CD is
)hilips prestigeproject
ïleidóe Qowumt
jé
Madonna en The Rolling Stones bij de BBC
Jack Spijkerman
verwijdert corpsballen
[JNST/RTY
ZATERDAG 8 DECEMBER 1990 PAGINA 19
erren MCW in actie
;en dierproeven
STERDAM Het team van de tv-serie Me-
h Centrum West springt komende zaterdag
e bres voor de proefdieren die worden ge-
'ct in de cosmetische industrie. De tv-ster-
die zelf overigens veelvuldig worden ge-
ninkt, bezoeken die dag een manifestatie op
lam in Amsterdam gericht tegen dierproe-
voor cosmetica. De manifestatie maakt on-
leel uit van een internationale campagne
op Werelddierendag (4 oktober) is begon-
Doel van de campagne is twee miljoen
dtekeningen te verzamelen die te zijner tijd
den aangeboden aan het Europees Parle-
it. Het is de bedoeling dat de sterren van
lisch Centrum West zaterdag hun handteke-
onder de petitie plaatsen. Andere tv-per-
ilijkheden komen zaterdag eveneens naar
)am.
Hier en Nu bij
gijzelaars in Baghdad
HILVERSUM In NCRV's
Hier en Nu-tv is maandag
avond een bijdrage te zien van
correspondent Frans Nijhoff in
Baghdad over de Nederlandse
gijzelaars die daar dan op het
punt van vertrekken staan.
Verder aandacht voor de berg
aan plannen om de files te lijf
te gaan. Van die plannen komt
tot nu toe weinig terecht.
Maandag vergadert de Kamer
over de nieuwste voorstellen
van minister Maij. Naar aanlei
ding van drie jaar Intifadah in
de door Israël bezette gebieden
een reportage over hoe die op
stand het leven van Palestijnse
kinderen beïnvloedt.
Carnavalsvereniging wint proces om 'Prijs je rijk'-auto
studio werd die mededeling nog eens her
haald.
In de studio werd het betrokken lid uit het
publiek gehaald voor daadwerkelijke deel
neming aan 'Prijs je rijk'. Hij won twee prij
zen. Een auto van ruim vijftienduizend gul
den en een fruitschaal van driehonderd gul
den. De man weigerde echter de Lada af te
DEN HAAG/ZWOLLE- Carnavalsvereni
ging De Sassenpoorters in Zwolle heeft
steun gekregen van de Hoge Raad in haar
strijd om de auto die in 1986 door een van
haar leden werd gewonnen in de 'Prijs je
rijk-show' van de AVRO. Het verenigings
lid wilde de auto, een Lada Samara van
ruim vijftienduizend gulden, niet aan De
Sassenpoorters afgeven omdat daarover
geen bindende afspraken zouden zijn ge
maakt. De vereniging heeft dit altijd bestre-
De Sassenpoorters reisden op 7 juli 1986, de
dag van de opname, met een gezelschap van
22 personen af naar de studio. Volgens de
vereniging was op 14 juni tijdens een fèesta-
vond afgesproken dat eventueel bij de quiz
te winnen prijzen zouden toevallen aan De
Sassenpoorters. Tijdens de bustocht naar de
staan Daarop toog de vereniging naar de
rechter, die de man gelijk gaf, omdat niet
duidelijk was of hij op de hoogte was van de
afspraak. In hoger beroep voor het Arn
hemse gerechtshof bleek dat de man wel de
gelijk aanwezig was geweest toen werd af
gesproken dat de prijzen naar de vereniging
gingen. Hij werd veroordeeld de prijs in te
leveren. Het verenigingslid klaagde over
deze uitspraak bij de Hoge Raad Die ver
wierp zijn beroep om formele redenen, zo
dat de uitspraak van het Arnhemse hof in
stand blijft.
Krönungsmesse
in Elandstraatkerk
DEN HAAG In de r.k. kerk van
de O.L.Vr. Onbevlekte Ontvangenis
aan de Elandstraat in Den Haag
wordt in de kerstnacht (24 dec.) tij
dens de nachtmis, die om 24.00 uur
begint, de Krönungsmesse van W.A.
Mozart uitgevoerd met solisten,
koor (gemeng parochieel koor Can
tate Domino) en orkest. Behalve
deze mis worden gezongen de vaste
Gregoriaanse gezangen en enige lie
deren en motetten van o.a. Monte
verdi, Ecard, A. Adam Uitvoeren
den zijn: Ella Dijkhuizen, sopraan,
Frida van Engelenburg, alt, Ries
Lindhout, tenor en Bert van der
Kamp, bas. Het geheel staat onder
leiding van Karei Smagge.
Radio Utrecht daagt
STER voor de rechter
UTRECHT De regionale omroep Radio
Utrecht (RU) spant een kort geding aan tegen
de STER omdat die weigert om reclamespotjes
voor het radiostation uit te zenden. Radio
Utrecht wilde via de STER een breed publiek
informeren over het feit dat het station per 1
januari een dagvullend programma gaat bren
gen. Volgens het radiostation wil de STER de
spotjes echter niet uitzenden omdat ze RU min
of meer als concurrent beschouwt. Het radiosta
tion ziet zichzelf echter niet als concurrent van
het publieke bestel maar als onderdeel daarvan
„Het is onaanvaardbaar dat de STER, die een
monopoliepositie bekleedt, eën publieke orgaoi-
satie als Radio Utrecht uitsluit", aldus de regio
nale omroep. Het geding zal waarschijnlijk in
de loop van volgende week dienen voor de pre
sident van de rechtbank in Amsterdam.
\|)EN HAAG De reactie
de platenhandelaar
ireekt boekdelen. „We
adden nooit verwacht
it we ooit één exemplaar
in de complete Mozart-
ditie zouden verkopen,
laar we hebben er nu al
ijf reserveringen voor".
Iet omvangrijke Mozart-
iroject van Philips, 200
m iur Mozart-muziek op CD,
rekt meer belangstelling
in verwacht.
Ms straks na voltooiing van
hel project alle CD's naast el-
haar op de plank staan, nemen
ze twee en een halve meter
plank in beslag. Twintig kilo
muziek, een rijk bezit, waar-
nor de liefhebbers een inte-
fenprijs van bijna vierduizend
het ogenblik
■rschijnen maandelijks
lleveringen van een
mvangrijk en nu al
wereldberoemd project:
lie werken van
Volfgang Amadeus
fozart op CD. Veel werk
i speciaal voor deze
itgave opnieuw, of soms
ilfs voor het eerst,
igenomen door artiesten
ran wereldnaam. Een
intal werken is zelfs nog
looit in een concertzaal
tgevoerd. Zo bevat 'The
lomplete Mozart Edition'
iaar liefst meer dan twee
wereldpremières van
roege opera's, dansen en
barsen. Een
liriventarisatie van een
[project dat naast
artistieke records, ook
:en plaatsje verdient in
iet Guinness Book of
.ecords.
gulden moeten neertellen. De
180 CD's zijn ook afzonderlijk
te koop. maar dat pakt uiter
aard aanzienlijk duurder uit:
4800,- om precies té zijn.
Philips komt ermee in hèt
Guinness Book of Records.
Product manager Stef Collig-
non: „Niet dat we daar groot
belang aan hechten, maar in
de USA gaan ze van zo n ver
melding helemaal uit de bol.
Dan tel je pas echt mee. Dus
voor de verkoop van de serie
daar, is opname in het 'grote
boek' een flinke stimulans. En
daar moeten we blij mee zijn,
want de kosten van The Com
plete Mozart Edition zijn gi
gantisch".
Alleen al de honoraria van de
in totaal 250 solisten en van de
veertien orkesten met elk ge
middeld zeventig musici, vor
men een indrukwekkende
kostenpost. De totale financië
le omvang van het project is
niet bij benadering te becijfe
ren. Behalve de geldelijke
winst denkt Philips de winst
vooral te vinden in het imma
teriële vlak. Voor de beeldvor
ming omtrent Philips wordt
het van grote betekenis ge
acht.
Tien jaar
Tien jaar is gewerkt aan dit
omvangrijke project. De inte-
kenproeedure is in mei begon
nen en loopt nog tot en met
eind december. Intekenaren
van het eerste uur zijn inmid
dels al in bezit van de tot nu
toe uitgekomen 'volumes'. De
180 CD's zijn ondergebracht in
45 'volumes', elk één of meer
CD's bevattend. Ze verschij
nen met een gemiddeld tempo
van drie per maand. Het eerste
volume kwam in september jl
beschikbaar. Voor de laatste
Enkele van de in totaal rond
1250 uitvoerenden die betrok
ken zijn bij het vastleggen van
alle Mozartwerken op CD: de
dirigenten Sir Neville Marriner
(links) en Sir Colin Davis en de
sopraan Kiri Te Kanawa.
FOTO'S. PR
CD's moeten zelfs nog opna
men gemaakt worden Ze ko
men uit in november '91. Dan
is The Complete Mozart Edi
tion pas echt compleet.
Voor de eerste duizend inteke
naren was een fraai welkomst
geschenk beschikbaar, een ko
pie van het manuscript van
Mozarts Requiem. Deze uitga
ve is weliswaar niet meer gra
tis te verwerven maar nog wel
te koop. De Requiem-uitgave
komt overigens pas na comple
tering van de editie beschik-
Er is uiteraard een pilot-CD,
een compilatie, beschikbaar.
Stef Collignon: „Op zich niets
bijzonders, maar tot onze ver
bazing en verrassing is die
sampler een geheel eigen le
ven gaan leiden. Hij bleek al
vrij kort nadat hij in samen
hang met een compactotheque
('spoorboekje' om de weg te
vinden in deze immense hoe
veelheid muziek) voor een
schappelijk vriendenprijsje op
de markt kwam, een erg ge
wild verzamelobject. In het
toonaangevende Engelse dag
blad The Guardian werd de
compilatie zelfs zeer lovend
besproken. De werken voor de
gids-CD zijn uitgekozen door
Hans Tecker, de geestelijke
'leidsman' van het project en
hij bevat uitsluitend complete
werken of complete delen van
werken".
Mozartkenner
Stef G. Collignon raakte pas in
juni van dit jaar bij het project
betrokken. In korte tijd werk
te ('groef') hij zich in. Hij is be
halve product-manager ook de
leider van The English Cham
ber Choir and Orchestra in
Leiden. Door het Mozart-pro
ject is hij een echte Mozart
kenner geworden. Hij heeft er
inmiddels zelfs een erg goede
kennis aan overgehouden, na
melijk Mozart zelf. Collignon
„Ik heb het gevoel dat ik Mo
zart echt heb leren kennen.
Voorheen wist ik van Mozart
niet meer af dan van vele an
dere componisten".
Veel is nieuw aan het project
De begeleidende teksten (bij
elk volume hoort een boekje)
zijn over het algemeen voor
elk van de vier gebruikte ta
len opnieuw geschreven. De
manier waarop reclame voor
The Complete Mozart Edition
wordt gemaakt is ook nieuw
en op onderdelen ontleend aan
de pop-muziek. Zo wordt ge
dacht ovèr een video-clip.
De nawerking van de serie zal
zich zeker nog tot het eind van
deze eeuw uitstrekken. Ook de
verkoop zal nog jaren voortdu
ren. Ook kan het gebeuren dat
tot op heden onbekende wer-
ken van Mozart boven water
komen. Die zullen onverwijld
aan het al omvangrijke pakket
worden toegevoegd.
Niet echt alles dat Mozart ooit
schreef is op CD vastgelegd.
Stef Collignon: „We hebben
gekozen voor werken waarvan
vaststaat dat ze volledig van
zijn hand zijn Da?'bij zijn we
heel ver gegaan, tot en met
een andantetje van zeventien
seconden. Maar een Mozartbe-
werking van Handels Messiah
hebben we niet meegenomen
Weer wel opgenomen is het
stukje pantomimemuziek dat
onder KV 446 bekend staat
Voor liefhebbers en kenners is
dat trouwens een stukje mu
ziek dat het dichtst bij een mu
zikaal 'zelfportret' van Mozart
komt. Het is bekend dat Mo
zart ondanks zijn beroemdheid
en ondanks alle uiterlijk ver
toon, in wezen een verlegen
mens was. Desondanks heeft
hij op dit muziekje ooit zelf
pantomime gespeeld".
Kop<
ers
Collignon: „Niet eens de grote
Mozartkenners, want die heb
ben veel van Mozart dat ooit
op de plaat is gezet, al lang in
huis. Dit soort specialisten is
alleen nog geïnteresseerd in
muziek die nog nooit is vastge
legd. Belangstelling voor de
serie bestaat voornamelijk in
de categorie van klassieke-mu-
ziek-minnaars, en niet uitslui
tend de beter-gesitueerden on
der hen. Er zijn mensen die
zich veel andere zaken ontzeg
gen om Mozart compleet in
huis te hebben. We hoorden
zelfs van iemand die het lid
maatschap van twee sportver
enigingen opzegde om de serie
te kunnen betalen. Ook schijnt
er iemand te zijn die z'n auto
in de kleuren van het Mozart-
project (wit en rood) heeft la
ten overspuiten omdat hij z'n
auto tot 'Mozartauto' wilde
ombouwen".
Bij het project is niet de volg
orde van de beroemde Köchels
Verzeichnis aangehouden. Col
lignon: „Er is gekozen voor ru
bricering. Aanvankelijk is wel
gedacht over chronologie,
maar dat idee is om artistieke
redenen al vrij snel verlaten.
Als luisterprogramma is de
chronologische aaneenschake
ling van Mozarts werken niet
echt interessant. Bovendien
zouden we te maken hebben
gekregen met technische pro
blemen. Op één en dezelfde
CD zou dan muziek van zeer
uiteenlopende aard hebben
moeten staan Dat is onge
wenst. Nu zijn per CD werken
bij elkaar gezocht die tech
nisch en artistiek niet al te
zeer van elkaar verschillen".
En wie wil weten hoe Mozart
destijds dirigeerde, moet pagi
na 147 t/m 203 van het com-
pactotheque-boekje bij wijze
van 'filmstripje' snel voorbij
laten flitsen. Op die pagina's is
namelijk Mozart getekend met
een achtttiende eeuwse diri
geerstok afgebeeld, maar dan
zodanig dat de stok op elke
bladzij een andere stand heeft.
Als de tekeningetjes voorbij
flitsen, kan men zien hoe Mo
zart dirigeerde. Grapje.
GÉ TOL
«Schouwburgen: geen steun
voor theaterhotel Almelo
ILMELO Het fheaterhotel
)e Hagen is geweigerd als lid
I ot an de landelijke vereniging
ran concertzalen en schouw-
irgen. De vereniging wil met
goj Ie weigering vooral proteste-
IR en tegen de privatisering van
et Almelose cultureel cen-
Jsjj rum. De verkoop van De Ha-
rcai en aan het Van der Valk-
indertijd goed voor
.ischudding in heel cultureel
ïederland, wordt gezien als
it opofferen van de cultuur
in de commercie. Ook elders
het land worden cultuur-
'j^j Bmpels geprivatiseerd.
fen uiterst slechte ontwikke-
ng waar we niets mee te ma-
willen hebben", aldus di-
eeteur Van Hulst van de Arn-
:mse stadsschouwburg. De
eremging van concertzalen
schouwburgen meent dat
3iS';
iligi |e
lokale overheden geld over
moeten hebben voor cultuur
Van Hulst: „Dat heeft ook met
normen en waarden in een ge
meente te maken".
De vereniging heeft met de
weigering De Hagen als lid in
te schrijven een daad willen
stellen. Ank Le Noble van het
Almelose theaterhotel, dat in
januari de eerste voórstellin-
gen van stapel laat lopen, liet
gisteren weten niet wakker te
liggen van het besluit. „Er
daalt geen diepe treurnis over
mij". Ze zei het besluit wel
jammer te vinden „omdat we
best een steuntje in de rug
hadden kunnen gebruiken".
Le Noble verklaarde dat ze de
Indruk heeft dat de vereniging
veronderstelt dat er in De Ha
gen vreselijke, dingen gaan ge
beuren. „Maar wie bepaalt wat
mooi is?".
i Nieuw-Zeeland is nogal wat opschudding ontstaan over dit
Jchilderij. Althans, niet over het schilderij zelf, maar over de
faarde. Geheel ongevraagd betaalde de Nieuwzeelandse over
heid de eigenaar van het blijkbaar waardevol beschouwde werk
keer de prijs die hij vroeg. Reden: een veilinghuis vond het,
ivraagd naar de prijs, dat wel waard. De gemiddelde Nieuwzee-
ïnder schijnt het wat minder te vinden, al vermeldt de historie
et hoeveel nou precies betaald is. Het werk stamt uit 1903,
erd gemaakt door Charles F. Goldie, en heet 'Darby en Joan'.
FOTO: EPA
■n
'E.T.' op Eerste Kerstdag bij de BBC.
KERSTMIS MET TV-PREMIÈRE SPIELBERG-FILM E.T.'
LONDEN De BBC
viert zijn Kerstmis met de
wereldpremière-op-televi
sie van de met drie Oscars
onderscheiden Ameri
kaanse rolprent 'E.T.'.
Deze kinderfilm voor vol
wassenen over een buiten
aards wezen, die door re
gisseur Steven Spielberg
werd gemaakt, wordt op
Eerste Kerstdag op het
scherm gebracht en maakt
deel uit van het zesen
twintig miljoen pond kos-
teride Kerstpakket dat op
de beide Britse nationale
zenders is té zien.
In totaal beleven dertig speel
films hun Engelse tv-première
rond de kerstdagen zoals 'The
Witches Of Eastwick' met
Jack Nicholson, 'Moonstruck'
met Cher, 'Baby Boom' met
Diana Keaton, 'Roxanne' met
Steve Martin en Daryl Han
nah en 'Blind Date' met Bruce
Willis en Kim Basinger.
Opera
Maar de Britse staatsomroep
brengt niet alleen speelfilms
op televisie. Zo is op BBC 2 be
hoorlijk wat tijd ingeruimd
voor concerten waaronder re
gistraties van twee van de
meest succesvolle pop-arties
ten van het afgelopen jaar:
Madonna en The Rolling Sto
nes. Maar ook de liefhebbers
van klassieke muziek komen
aan hun trekken. Zo is opera
zanger Luciano Pavarotti een
van de gasten tijdens het af-
scheidsgala van dame Joan
Sutherland in het Royal Opera
House in Londen. De muziek
van Mozart en Beethoven
vindt een klankkast in de uit
voeringen van de Mozart-ope-
ra 'Le Nozze de Figaro' en de
Beethoven-symfonieën. Wie
interesse heeft in ballet kan
terecht bij het Royal Ballet,
die David Bintley's 'Hobson's
Choice' opvoert.
Op Eerste Kerstdag wordt tij
dens een live-uitzending een
satelliet-verbinding tot stand
gebracht tussen Londen en
Bahrein in Saoedi Arabië.
Hierdoor kunnen familie en
vrienden praten met soldaten
van het Êngelse leger in de
Golf. Talkshow-prins Clive
James maakt ook deel uit van
het gevarieerde pakket. Hij
neemt op zijn geheel eigen wij
ze afscheid van 1990, terwijl
natuurliefhebbers een blik
achter de schermen wordt ge
boden bij de serie 'Trials Of
Life', een werkstuk van David
Attenborough.
Honderdvijftig uur
De BBC brengt rond de kerst
dagen in totaal honderdvijftig
uur eigen werk op televisie.
Daartoe behoren ook vijftien
nieuwe comedy-specials.
Hoogtepunt vormt de lolbroe
kerij rond het vertrek van
mrs Thatcher uit het Londen-
se Downing Street 10. Angela
Thorne speelt mrs. Thatcher
terwijl John Wells werd inge
huurd voor de rol van haar
man Dennis. 'Bergerac' keert
op het scherm terug met een
aflevering van speelfilmleng
te, waarbij de liefhebber John
Nettles weer in de huid van de
inspecteur ziet kruipen. Om
ook de doven- en slechthoren-,
den een prettige kijk-kerst te
bieden, verzorgt de Engelse te
letekst honderdzeventig uur
aan ondertitels.
Dubbel en Dwars speelt 'Er staat
een gek om de hoek'. Teksten: Jack
Spijkerman en Arie van der Wulp.
Regie: Fred Florusse. Muziek: Arie
van der Wulp en Joop van Dijk. Ge
zien op 7 december in Diligentia.
Herhalingen op 8, 14, 21 en 22 de
cember.
In mei was het raak in Pepijn,
nu in Diligentia: een grote
groep leden van studenten
corps Minerva in de zaal. Het
schijnt de gewoonte te zijn dat
die voor een galabal een voor
stelling bezoeken. Drank en
groepsgedrag maken de stem
ming dan meestal zo jolig dat
de reguliere bezoekers daar
veel last van hebben
In Pepijn kwam destijds zelfs
een meisje het podium op om
een verhaal te gaan afsteken.
Jack Spijkerman van Dubbel
Dwars liet het zo ver niet
komen. Hij was niet voor niks
leraar en begon met een stren
ge toespraak. Daarna hielden
de corpsballen zich redelijk
rustig. Na de pauze lieten ze
hun afkeuring blijken met
commentaar en te hard lachen
op de verkeerde momenten.
Spijkerman sommeerde de sto
rende elementen de zaal te
verlaten en een flinke groep
vertrok. Daarna bralde die
nog wat door in de foyer, maar
de rust keerde weer en Spij
kerman bood de rest van zijn
publiek een borrel na afloop
aan. De resterende studenten
distantieerden zich kennelijk
van hun verenigingsgenoten
en gedroegen zich de rest van.
de voorstelling rustig.
Goed opgelost, Jack Spijker
man lijkt me een sympathieke
man en een verlies voor het
onderwijs. Dat neemt niet weg
dat ik niet erg enthousiast was
over zijn voorstelling. 'Er staat
een gek om de hoek' is het
verhaal van de man die zijn
vrouw vermoordde en over
zijn jeugd vertelt. Spijkerman
speelt diverse familieleden,
met als dieptepunt de wielren
nende broer. De passages over
moeder en opa hebben soms
iets ontroerends, maar het ge
heel heeft weinig samenhang
en geeft geen duidelijk beeld
van de hoofdpersoon. Tussen
door worden er veel grappen
gemaakt over obligate cabaret-
onderwerpen: de onpersoon
lijkheid van het crematorium,
de arme jeugd, pis, poep, puis
tjes, politiek, godsdienst, het
koningshuis en sex. Spijker
man probeert een variant van
de De Freek de Jonge-cocktail
samen te stellen, met geestig
heid, gevoel, banaliteit, kolder
en kritiek, maar heeft de juiste
mix nog niet gevonden.
DICK VAN TEYLINGEN
Affiche Jan Toorop moet
15.000 gulden opbrengen
AMSTERDAM Het affiche 'Delftsche Slaolie', waarmee Jan
Toorop grote bekendheid verwierf, komt op 18 december bij So
theby's in Amsterdam onder de hamer op een veiling van 20e
eeuwse toegepaste kunst. De poster werd gedrukt door S. Lank-
hout Co en heeft een geschatte waarde van 10.000 tot 15.000
gulden, aldus een bekendmaking van het veilinghuis. Toorop
ontwierp het affiche in 1895 voor de Nederlandsche Olie Fabrie
ken in Delft. Daarop zijn -twee gestyleerde vrouwen afgebeeld
met uitzondelijke lange, uitwaaierende haren. De Nederlandse
Jugendstil kreeg daardoor de bijnaam „slaolie-stijl". Op de vei
ling worden ook enige posters van A.M. Cassandre aangeboden
Daarbij zijn „Etoile du Nord" uit 1927 (waarde 6000 tot 8000 gul
den). „Paris" uit 1935 (3000 tot 4000 gulden) en „Wagon Lits
Cook" uit 1933 (6000 tot 8000 gulden). Verder maakt glas een
belangrijk deel uit van de veiling. Er wonden diverse cameo-gla-
zen vazen van Daum en Gallé aangeboden Itearbij is een prach
tige, grote Gallé-cameo vaas uit circa 1900 met een geëtst décor
van hortensia's in olijfgroen en lavendel tegen een geel fond. De
richtprijs is tussen de 25.000 en 32.000 gulden.
