Nostra Aetate: doorbraak
in Rooms- Katholieke Kerk
brieven van lezers
brieven van lezers
kerk
wereld
beroepingen
boekwijzer
ficidóc<2otmn(
Verrassingen in Duitsland j!
mST CcidócSouiaitt
GEESTELITK LEVEN/OPINIE
ËatdóeSouttMit
DINSDAG 4 DECEMBER 1990 PAGINA
China sluit moskeeën
PEKING De Chinese autoriteiten hebben de sluiting gelast van
ruim 50 moskeeën in de overwegend islamitische regio Xinjiang in
het noordwesten van China. Ook moeten alle bouw- en reparatie
werkzaamheden aan nog eens 150 moskeeën worden stopgezet.
Met de maatregelen hoopt de overheid „herhaling van de contra
revolutionaire opstand van Baren" te voorkomen, aldus het dag
blad van Xinjiang. Bij deze opstand in april kwamen volgens offi
ciële bronnen 22 mensen om het leven, volgens westerse bronnen
ruim 60.
De overheid houdt „een handjevol separatisten" verantwoordelijk
voor de opstand in Baren en voor de nieuwe onrust in het district.
Deze moslims opereren onder de vlag van de godsdienst, maar
misbruiken de moskee in feite voor hun „subversieve doeleinden".
Iraakse kerken houden vredesconferentie in Baghdad
FRANKFURT De kerken in Irak en enkele andere Arabi
sche landen zijngisteren in Baghdad bijeengekomen voor een
driedaagse vredesconferentie. Naast de vraag hoe zij een oorlog
kunnen voorkomen, staan het handelsembargo tegen Irak en
de Palestijnse kwestie op de agenda.
Aan de conferentie doen in ieder geval de orthodoxe, rooms-
katholieke en anglicaanse kerken mee, zo deelden Duitse vre
desactivisten bij hun terugkeer uit Irak mee. Het is de bedoe
ling dat de kerken morgen een gezamenlijke slotverklaring op
stellen. Namens het Vaticaan neemt de apostolische pro-nunti
us in Baghdad deel aan de conferentie. Volgens het Iraakse
persbureau INA zijn onder anderen ook Moeder Teresa en bis
schop Capucci aanwezig.
Zich dom houden
brengt vaak verder
dan zich slim tonen.
Guido Gezelle
Minister H. d'Ancona
FOTO: DIJKSTRA
Protest kerken
tegen korting
subsidie
monumenten
LEIDSCHENDAM De
kerken hebben bij minis
ter D'Ancona van WVC
protest aangetekend te
gen de voorgenomen kor
ting van 8 miljoen gulden
op subsidies voor de res
tauratie van monumenta
le kerkgebouwen. De be
zuiniging wekt grote ver
bazing, schrijft het Inter
kerkelijk Contact in
Overheidszaken (CIO).
De kerken zijn vooral ver
baasd omdat D'Ancona in mei
nog schreef dat 130 miljoen
gulden nodig was voor het in
halen van de achterstand in
restauratie en onderhoud.
Haar voorganger Brinkman
had dit extra bedrag in 1989
beschikbaar gesteld voor de
periode 1990-1995. Secretaris
generaal H.A. de Boer van
WVC onderstreepte onlangs
nog het belang hiervan.
De bezuining op de 130 mil
joen komt des te harder aan,
aldus het CIO, omdat uit de
aar\vragen blijkt dat in wer
kelijkheid 360 miljoen gulden
nodig is om tegemoet te ko
men aan 'de restauratiebe
hoefte' van ruim 1.000 monu
mentale kerkgebouwen.
Het CIO, waarbij 18 kerkge
nootschappen zijn aangeslo
ten, vraagt de minister drin
gend de bezuiniging ongedaan
te maken. Bij landelijke ker
kelijke instanties en plaatselij
ke kerkbeheerders zijn „in
middels zodanige verwachtin
gen gewekt dat het gehele be
drag var. 130 miljoen zou wor
den aangewend, dat het nu
bezwaarlijk is hierop terug te
komen".
Nederlands Hervormde Kerk
Beroepen te Kamerik H.J. Catsburg
te Goudswaard;
te Vuren (part-time) mw. J.H. Veld
huizen, kand te Veendam, die dit
beroep heeft aangenomen.
Aangenomen naar Groningen (toez.)
als studentenpredikant mw.drs. A
Diesemer, kand. te Hattem; naar
Schiedam H. Onderstal te 's-Graven-
hage-Loosduinen; naar Huizen dr. P.
Vermeer te Kesteren, die bedankte
voor Sint Annaland;
naar Oude Tonge P.J. Teeuw te
Moordrecht (deelgem. Bethel), die
bedankte voor Kockengen.
Bedankt voor Boskoop H. Nap te
Ede.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Arnemuiden drs. J.
Bakker, kand. aldaar, die dit beroep
heeft aangenomen.
Aangenomen naar 's-Gravenhage-
West A L. van den Dries, l.l. zend-
pred te Rwanda, wonende te Apel-
Beroepbaarstelling Drs. J. Bakker,
kand. te Arnemuiden.
Christelijke Gereformeerde Kerken
Bedankt voor Rotterdam-West
P D J. Buijs te Zwaagwesteinde.
VATICAANSTAD
'Nostra Aetate' is een
doorbraak in de geschie
denis van de Rooms-Ka-
tholieke Kerk geweest.
Door deze verklaring van
het Tweede Vaticaans
Concilie over de verhou
ding met de niet-christe-
lijke godsdiensten veran
derde de kijk van de RK
Kerk op het jodendom
van minachting in res
pect, zo zei de kardinaal
Franz König, emeritus
aartsbisschop van Wenen,
afgelopen week.
Rooms-katholieken én joden
herdenken op woensdag 5 en
donderdag 6 december geza
menlijk het feit dat Nostra
Aetate 25 jaar geleden door
paus Paulus VI werd uitge
vaardigd Voorafgaande aan
een audiëntie bij de paus is er
een tweedaagse conferentie,
waarop vertegenwoordigers
van het internationale joodse
comité voor interreligieus
overleg en de pauselijke com
missie voor de religieuze be
trekkingen met de joden el
kaar ontmoeten „De bijeen
komst zal niet zonder belang
zijn voor de dialoog met de jo
den," zo liet kardinaal Johan
nes Willebrands enkele we
ken geleden weten.
Tijdens de kardinaal Bea-le-
zing in 1985 te Londen wees
Willebrands, die zelf ook aan
de voorbereiding van het do
cument heeft meegewerkt, op
de bijzonder belangrijke rol
van paus Johannes XXIII. Op
uitdrukkelijke wens van deze
paus werd al aan het begin
van het Tweede Vaticaans
Concilie (juni 1962) dit onder
werp op de agenda van het
Concilie geplaatst. „Nooit, ik
herhaal nooit eerder was bin
nen de Kerk door een paus of
een Concilie een systemati
sche, positieve, alomvattende,
zorgvuldige en gedurfde voor
stelling van joden en joden
dom gemaakt."
Van joodse zijde werd positief
gereageerd op het document.
„Misschien wordt hierin wel
voor het eerst van katholieke
zijde ernstig geprobeerd om
het jodendom werkelijk te be-
Kardinaal Willebrands
FOTO: ANP
grijpen en als zelfstandige
partner te accepteren."
Wortels
De verklaring die in oktober
1965 met 2201 tegen 88 stem
men door de Concilievaders
werd aanvaard, fundeerde het
wezen van de Kerk in de re
latie tot haar wortels'in het
jodendom. De Kerk kan, al
dus Nostra Aetate, niet verge
ten dat zij door het joodse
volk de openbaring van het
Oude Testament heeft ont
vangen en dat zij gevoed
wordt vanuit de wortel van
de goede olijfboom.
Het document brak verder
met wat wel de 'catechese der
verguizing' werd genoemd.
Het joodse volk is niet een
door God verworpen volk,
maar „blijft steeds bijzonder
dierbaar aan God, die geen
berouw kent over zijn gaven
noch over zijn roeping". Voor
de dood van Jezus Christus
mogen noch het toenmalige
joodse volk in zijn geheel
noch de hedendaagse joden
verantwoordelijk worden ge
steld, aldus Nostra Aetate.
Veroordeling
Kardinaal König herinnerde
er ook aan dat de totstandko
ming van Nostra Aetate heel
wat voeten in aarde heeft ge
had. Oorspronkelijk had het
pas opgerichte Secretariaat
voor de bevordering van de
eenheid der christenen, met
kardinaal Bea als voorzitter
en Willebrands als secretaris,
een ontwerptekst aan het
Concilie voorgelegd waarin
het anti-semitisme werd "ver
oordeeld. Die tekst werd ech
ter onder Arabische druk in
getrokken.
Vervolgens stelde kardinaal
Bea de tekst voor als onder
deel van een verklaring over
de oecumene, waarin de na
druk werd gelegd op de ge
meenschappelijke punten tus
sen jodendom en christendom.
Opnieuw kwam er verzet van
Arabische bisschoppen die
vreesden dat hierdoor de
christenen in de Arabische
wereld onder zware druk zou
den komen te staan. Tenslotte
werd de tekst opgenomen in
de verklaring over de verhou
ding tot de niet-christelijke
godsdiensten.
Kardinaal Willebrands zei be
gin deze maand tijdens een le
zing over 25 jaar Nostra Aeta
te voor het Amerikaans Joods
Congres te New York dat
geen Conciliedocument zoveel
reizen noodzakelijk maakte
als Nostra Aetate. Hij moest
het hele Midden-Oosten afrei
zen om duidelijk te maken dat
de verklaring louter religieu
ze en geen politieke bedoelin
gen had. Het document, zo
legde hij Arabische leiders uit,
zou geen aanval op de Arabie
ren zijn, maar zou oproepen
tot betere relaties met hen.
Nederlandse kerken
Niet alleen de persoonlijke
bemoeienis van paus Johan
nes XXIII, die de jodenver
volging had ervaren als het
vermoorden van broeders,
maar ook de rol van de Ne
derlandse kerken in de oorlog
heeft tot het ontstaan van het
document bijgedragen, aldus
Willebrands. De Tweede We
reldoorlog was van grote in
vloed op de oecumenische be
trekkingen in ons land door
dat geestelijken van rooms-
katholieke en protestantse zij
de gezamenlijk leden in hun
verzet tegen de heidense
bloed en bodem-theorie van
de nazi's. Hierdoor werden de
christenen zich ook beter be
wust van het lijden der joden.
Kardinaal König
Paus Johannes Paulus II
noemde in 1986 tijdens zijn
'historisch' bezoek aan de sy
nagoge in Rome de joden
„mijn oudste broeders". Als
zijn pontificaat met dat be
zoek, het eerste van een paus
aan een synagoge, zou zijn be
ëindigd, dan zou het als een
ommekeer in de verhoudin
gen tussen joden en rooms-ka-
tholieken de geschiedenis zijn
ingegaan.
Tegen de verwachting in ken
den de afgelopen vier jaar
diepgaande conflicten tussen
joden en het Vaticaan. Twee
ontmoetingen van de paus
met de Oostenrijkse president
Kurt Waldheim, die zijn ver
leden als nazi-officier pro
beerde te verdoezelen; twee
ontmoetingen met PLO-leider
Yassir Arafat; de zaligverkla
ring van Edith Stein, een reli
gieuze van joodse afkomst;
een rede in 1987 in Miami,
waarin de paus zijn voorgan
ger Pius XII verdedigde tegen
beschuldigingen dat deze door
te zwijgen de jodenvervolging
mede mogelijk had gemaakt;
een interview in 1987 met
kardinaal Ratzinger van de
Congregatie voor de geloofs
leer, waarin deze zei dat het
christendom de plaats van het
jodendomf heeft ingenomen;
en de commotie rond het Kar
melietessenklooster in Ausch
witz, waarbij de RK Kerk
zich niet aan haar aanvanke
lijke toezegging hield het voor
een bepaalde datum te ver
plaatsen.
Opleving
Ondanks al deze problemen
kent 1990 weer een opleving
in de rk joodse dialoog.
Van grote betekenis was een
ontmoeting tussen de officiële
instanties van beide zijden,
die in september in Praag
plaats vond. Enerzijds werd
daarbij afgesproken om geza
menlijk het anti-semitisme in
Oost-Europa te bestrijden.
Anderzijds erkende de RK
Kerk voorzichtig schuld voor
vroegere opvattingen waarin
negatief over de joden werd
gesproken.
Het eerste onderwerp is een
actueel thema. Kortgeleden
heeft het Amerikaans Joods
Congres de rk bisschoppen
van Polen gevraagd het anti
semitisme in de campagne
voor de Poolse presidentsver
kiezingen te veroordelen.
Aanhangers van Walesa be
schuldigden, overigens zonder
enige grond, Mazowiecki er
van te verzwijgen dat hij van
joodse afkomst was. „Wij zijn
diep geschokt dat in Polen het
gebruik van het woord jood
bij voorbaat tot negatieve re
acties leidt," aldus de brief
van het Amerikaans Joods
Congres.
Twee joodse organisaties in de
Verenigde Staten hebben met
het oog op de herdenking van
25 jaar Nostra Aetate besloten
zich weer bij het Internatio
naal joods comité voor inter
religieus overleg aan te slui
ten. De Anti-Defamation Lea
gue, een organisatie die zich
het antisemitisme bestrijdt, en
het Amerikaans Joods Con
gres verzekerden zo hun deel
name aan de ontmoeting met
het Vaticaan, inclusief de
paus, volgende week in Rome.
Beide organisaties lieten we
ten dat ze mogelijkheden za
gen voor een grotere open
heid voor dialoog over theolo
gische vragen. Verder is het
voor joden belangrijk geza
menlijk op te treden als ze
met het Vaticaan en de We
reldraad van Kerken het an
tisemitisme in Oost-Europa
willen bestrijden.
Patriarch
Joegoslavische
metropoliet Pavle
werd gisteren in
Belgrado als de
nieuwe patriarch
van de orthodoxe
kerk aldaar
Moslims vallen patriarch aan
TBLISI Het hoofd van de Georgisch-Orthodoxe Kerk, pa
triarch Ilias II. beleefde vorige week enkele benauwde mo
menten tijdens een autoreis door Abchazië. In deze onafhan
kelijke deelstaat binnen de socialistische sovjetrepubliek Ge
orgië is de meerderheid van de 500.000 inwoners moslim. Het
Georgische ministerie van binnenlandse zaken maakte be
kend dat ongeveer 2.000 Abchazen in het dorp Lychny de pa
triarch de weg versperden, hem uitscholden en tegen z'n auto
schopten. Een van de volgwagens werd door de menigte om
ver gekiept. De inzittenden liepen enige klappen op voordat
ze door de politie konden worden ontzet.
Jongerenpastoraat
Jongerenpastoraat - Hoe be
staat het?! is de titel van een
werkboek dat dezer dagen
verscheen onder verantwoor
delijkheid van de bisschoppe
lijke contactcommissie Jonge
renpastoraat van het bisdom
Rotterdam.
Het ruim opgezette en met
cartoons verlevendigde
Werkboek is in zekere zin een
studieboek dat de belangrijk
ste informatie bevat voor ie
dereen die met jongerenpasto
raat te maken heeft of daar
mee wil beginnen De uitgave
wordt aangeboden aan alle
parochiebesturen en de deke
nale besturen in het bisdom
Rotterdam.
In het eerste deel komen de
volgende onderwerpen aan de
orde: parochiegemeenschap
en jongerenpastoraat, jonge
ren en hun leefwereld, dia
loog tussen jongeren en kerk,
consequenties voor het jonge
renpastoraat. In het tweede
gedeelte gaat het vooral, over
de mogelijkheden jongeren
pastoraat op te zetten in paro
chieel of dekenaal verband.
Het Werkboek is te bestellen
bij Service Centrum voor le
vensvorming, Waldeck Pyr-
montkade 904, 2$18 JV DEn
Haag. tel. 070 - 346 89 17.
Brieven graag kort jn duidelijk geschreven
De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden
stukken te bekorten.
Margaret Thatcher
Het aftreden van Margaret
Thatcher als eerste minister
van Engeland is een gevolg
van het Engelse kiesstelsel. Ei
genbelang van conservatieve
parlementsleden heeft aan
haar eerste ministerschap een
abrupt einde gemaakt. Enge
land kent het zogenaamde
„districtenstelsel". Het land is
verdeeld in een bepaald aantal
kiesdistricten, die elk een ver
tegenwoordiger in het Lager
Huis hebben. De gekozene
woont in zijn district. Zijn
beroep is zeer zwaar. Van
maandag tot en met donderdag
is hij te Londen in het Lager
Huis en van vrijdag tot zondag
thuis om daar wensen of grie
ven van bewoners te verne
men, plechtige openingen te
verrichten en dergelijke. Nu
hebben in tal van conservatie
ve districten bewoners gepro
testeerd tegen de 'Poll Tax' en
'hun' parlementslid laten we
ten hem niet meer te zullen
herkiezen als die gehate belas
ting blijft bestaan. Uit angst
hun zetel te verliezen hebben
ze de initiatiefneemster van
deze belasting mevrouw Mar
garet Thatcher laten vallen.
Vele Engelsen betreuren haar
val. Vele Engelsen dromen
nog van de tijd, dat Engeland
de eerste viool speelde in de
wereld (Brittania rules the wa
ves). Vele Engelsen vinden de
verbinding van hun (ei)land
met Europa door een tunnel
maar 'niks'. Margaret That
cher was de verpersoonlijking
van deze geest: van 'freedom'
en eerste-rangsmogendheid.
Nu komt er een eerste minis
ter, die meer Europees gezind
is en tevreden met een twee-
de-rangspositie. Vele Engelsen
zien dus het vertrek van hun
Korter werken
Op het einde van elk jaar is er
volop spanning in de sociale
sfeer. De kwesties die in de
media aan de orde komen, be
treffen „Koppeling lonen en
uitkeringen Koopkracht
Vierdaagse werkweek" De
achterban van de Industrie
bond FNV vreest dat invoe
ring van de vierdaagse werk
week tot inkomensverlies zal
leiden. Niettemin zal de Indus
triebond bij de komende cao
onderhandelingen „waar dat
kan" een vierdaagse werk
week bepleiten. Inkorten van
de werkweek lijkt positief en
kan ten gunste komen aan hen
die geen werk hebben. Alleen
blijkt dat bij eventueel korter
werken niet het besef door
breekt dat ook dan inlevering
van loon aan de orde zal
moeten komen. Men voert na
melijk bij een kortere werk
week in feite een gefaseerde
vut-regeling in, door het opne
men van zg. 'vervroegde' vut-
uren. En iemand die volledig
in de vut gaat derft ook inko
men. Als er voldoende econo
mische groei is dan kan een
loonstijging verantwoord zijn,
maar bijvoorbeeld vier uur
werktijd inleveren op de veer
tig uur betekent bij gelijkblij
vend inkomen een noodzake
lijke stijging van de produkti-
viteit van tien procent. Hoe
dan ook, de algemene vraag
blijft of het redelijk is dat de
„werkende stand" bij monde
van de vakbonden alle voor
uitgang in de economie voor
zichzelf opeist. Namelijk, de
economische vooruitgang in
onze maatschappij wordt, be
halve door de produktiviteit,
beïnvloedt door de maatschap
pelijke 'goodwill' die in voor
gaande en vroeger tijden door
het Nederlandse volk is inge
bracht en door de geografische
ligging en infrastructuur van
ons land. Vanuit deze invals
hoek zijn „koppeling" en
„koopkracht" elementen
waarop door alle Nederlanders
aanspraak kan worden ge
maakt. De vakbond kan niet
alle groei opeisen voor een on
evenredige loonontwikkeling
en de onderneming heeft
evenmin het alleenrecht op de
economische ontwikkeling.
Ing. Q.J. van der Horst,
RIJSWIJK.
BlJ nadere analyse blijken de eerste na-oorlogse verkieziij,,
gen waaraan alle Duitsers konden deelnemen, in meer dajt
één opzicht een opvallend resultaat te hebben opgeleverd
Dat Bondskanselier Helmut Kohl, de grote promotor van (j1
'Wiedervereinigung' de meeste stemmen in de wacht zou sld
pen stond bij voorbaat vast. Maar dat de liberale FDP de enP
ge partij zou zijn die winst zou behalen werd niet verwacl^
Evenmin was voorspeld dat de nederlaag van de socialist^
sche SPD zo'n pijnlijke omvang zou aannemen en dat ai
(Westduitse) Groenen de grootste tegenslag zouden moetej3
incasseren en zelfs uit de Bondsdag zouden verdwijnen. e
ROND de Duitse eenwording hebben de ontwikkelinge|i
zich in een duizelingwekkend tempo voltrokken. Het is naiL
welijks een jaar geleden dat de Muur, het symbool van dh
Koude Oorlog die de wereld decennia lang in zijn greet
hield, werd geslecht. In de periode vóór november '89 haq
den Kohl en zijn CDU het uiterst moeilijk. De popularitel.
van de kanselier liep zienderogen terug en bij verkiezingen
in deelstaten leed de CDU eep serie nederlagen. In de to
van de partij werd al voorzichting naar een nieuwe leidsmal
uitgekeken. r
DiE lijn werd grondig omgebogen toen het Oostblok in hoo|(
tempo uiteen viel. De DDR verzette zich onder Honeckeif
dictatuur weliswaar fel tegen de pogingen een einde aan d|J
socialistische heilstaat te maken, maar ook hij moest het vel|J
ruimen. Op het moment dat het ene Duitsland een feit is ge
worden en de CDU en FDP zich opmaken om de coalitig
voort te zetten, verhindert alleen de hoge bloeddruk van Hcjj
necker dat hij zich alsnog voor de rechter moet verantwooij
den voor zijn misdadig beleid. L
In tegenstelling tot de prognoses blijkt Helmut Kohl bij nao
der inzien wel iets minder goed uit de bus te zijn gekomen
dan de som van de verkiezingsuitslag in West-Duitsland vaè'
januari 1987 en die van de stembusslag in Oost-Duitsland iai
maart van dit jaar. Dat neemt niet weg dat de kanselier va{j
het verenigde Duitsland razend knap heeft ingespeeld op d)i
wens naar eenheid. Het siert zijn directe tegenstander, Oskaty
Lafontaine, de ambitieuze voorman van de socialistische
SPD, dat hij in zijn campagne voortdurend aandacht heef
gevraagd voor de ook pijnlijke gevolgen van het eenwoif
dingsproces. (f
De kosten die met de renovatie van het voormalige OostT
Duitsland zijn gemoeid, zullen ongetwijfeld tot belastingvei[a
hogingen leiden. Er moet nog een begin worden gemnaakj?
met het karwei om de in het vroegere Oost-Duitsland dreijr
gende massale werkloosheid te overwinnen, het verkeer ir
goede banen te leiden, een milieuramp tegen te houden er
een verscherping van de sociale spanningen tussen Oost eis
West te voorkomen.
|t
Het is daarbij verheugend te constateren dat de construct'
tieve politiek die de liberale minister van Buitenlandse Z%
ken, Hans Dietrich Genscher, in de afgelopen jaren heeft
voerd, door de kiezer is gehonoreerd. De FDP kwam voé
het eerst boven de tien procent en zal door dit resultaa1
straks in staat zijn een duidelijker stempel op de coalitie t"
drukken.
Brieven graag kort jn duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden'
stukken te bekorten
In het zonnetje
Op pagina 2 las ik dezer dagen
een lofwaardig hoofdartikel
naar aanleiding van de badka
mer van staatssecretaris Gabor
in het gebouw van het minis
terie die vijftigduizend gulden
moest kosten. Daar werd met
een een aantal andere voor
beelden aangeknoopt van poli
tieke figuren, die van dat soort
daden stellen. Zo er politici
zijn die opvallen door fijn en
onbaatzuchtig gedrag is het
misschien ook eens goed die in
het zonnetje te zetten.
Wat me de laatste tijd name
lijk is opgevallen, is dat zodra
iemand met goede voorstellen
of daden op de proppen komt
er meteen een „horde griezels"
op aanvalt. Neem nu het hon-
derd-gulden-boete-voorstel
van minister Maij-Weggen. Di
rect komt men met vergelij
kingen met andere vergrijpen
en boetes daarvoor aandragen.
Dat vind ik kletskoek: de aan
val op het zwart rijden door
Maij-Weggen werpt nu al
vruchten af. PvdA-fractie-
voorzitter Wóltgens en de aan
val op werklozen en „werk-
ontvluchting" is een ander
voorbeeld. Het is van hem
goed gezien. Bij Sonja Barend
waren %r onlangs van die ake
lige werkontvluchters te zien:
de een wilde niet als jongste
herbeginnen, de ander wilde
alleen maar vuilnisman wor
den als hij te maken had met
gesorteerd huisvuil. Daarnaast:
Wöltgens werd ook door ande
ren aangevallen, terwijl zijn
visie toch goed was. Bij voetb
is het nog erger: de heer U
lenburg deelt rode kaarten u
en andere trekken die kaarte a
weer in. Dat vind ik een
mene gezagsondermijning.
J. ten Berge.
POELDIJK.
Constitutioneel hof
Het is een zeer goede gedacht!e
van de minister-president er01
zijn minister van justitie z(,e
snel mogelijk een constitutio
neel hof op te richten, dat wet
ten moet controleren of dez<1
al dan niet strijdig zijn met di
grondwet-1983. De oprichting'
is urgent geworden sedert D6cf
in 1988 de Kamer voorstelde
het landsbestuur verder te
mocratiseren door de Krooi
het in de grondwet gewaar**
borgde recht te ontnemen eere
minister-president, een com
missaris en een burgemeeste
te benoemen en dit voortaar
te doen geschieden door de ka
mer, de provinciale staten ei
door de gemeenteraad. Toei
kamervoorzitter Deetman be
gin '90 voorzitter werd vai
een kamercommissie
gedachte te verwezenlijker
heb ik genoemde voorzitter e n
in een brief aan de kamer oj ai
gewezen, dat een kamervoor
zitter neutraal moet zijn ei
zo'n functie niet behoort téa
aanvaarden. Gelukkig word n
nu door de instelling van
constitutioneel hof een
opgeworpen tegen dit schen
den van de grondwet.
Dr. W.J.A. Visser,
DEN HAAG.
Uitgave Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers)
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden.
Telefoon 071-122 244
Postadres: postbus 11. 2300 AA Leiden.
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma t/m vr. van 8 30 tot 17.00 u
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248
vaama t/m vr. van 18 00 tot 19 00 u. op za van 14 00 tot 15 00 u
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW)
Bij automatische betaling Bij betaling per accept-girokaart:
per maand 24.85 per maand f 25,85
per kwartaal 74,10 per kwartaal f. 75,10
per jaar f. -284,50 per jaar f 285,50
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk
070 - 3902 702
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
