Ophouden met voorlezen
uit t groot smoezenboek"
Inflatie reden voor hogere looneis van Abva/Kabo
MAIJ-WEGGEN BEGINT GEDULD TE VERLIEZEN
Veel interesse voor pasgeboren olifantje in Blijdorp
Ouders stellen AMC aansprakelijk
Commissie: „NMP-Plus veel te optimistisch"
Staatsbezoek
«aan Portugal
met port
f afgesloten
a i BINNENLAND
t Schoolleiders accepteren budgetsysteem
UTRECHT De Algemene Vereniging van Schoolleiders
|AVS) zegt „ja" tegen de invoering van een andere wijze van
financiering van de personeelslasten in het basis- en het voort
gezet onderwijs, het zogeheten „formatiebudgetsysteem". Het is
een systeem dat scholen een grotere personele vrijheid geeft.
Voorzitter drs. B.J.M. Eisen van de AVS maakte dit vandaag op
de jaarvergadering van de vereniging bekend.
Het bestuur van de vereniging van schooldirecteuren, adjunct
directeuren en rectoren van scholen voor mavo, havo, vwo, lbo
sla Pn mb° vroeg alle circa 2.700 leden van de vereniging wat zij
jyj. van het formatiebudgetsysteem vinden. Van de 532 leden die op
schriftelijke enquête reageerden, antwoordden 443 „accepte-
i"; 89 leden streepten „afwijzen" aan op hun enquêteformu-
itin ie
n dOi
Imdat slechts 89 leden van de gelegenheid gebruik maakten om
t II bezwaar te maken, concludeert het bestuur van de AVS dat de
ee leden de positieve opstelling van het bestuur tegenover de in
hering van het systeem steunen, zei Eisen. De AVS is daarmee
Ie eerste vakbond die na raadpleging van de leden het onder-
.landelaarsakkoord tussen Wallage en de onderwijsorganisaties
2chl accepteert.
Qeidó&Qowuvnt
VRIJDAG 30 NOVEMBER 1990 PAGINA 3
(Vervolg van de voorpagina)
UTRECHT/ HOUTEN De
„standaardlooneis" van 4 pro
cent waarmee de AbvaKabo de
boer opgaat valt een half pro
cent hoger uit dan de AbvaKa
bo anderhalve maand geleden
in zijn oorspronkelijke cao
plannen nog voorzag. De bond
doet er nog een loonschepje bo
venop omdat inmiddels is ge
bleken dat de inflatie hoger
uitpakt dan geraamd. Boven
dien is bij voorbeeld het feit
dat ook een bond als de Indus
triebond FNV een looneis van
4 procent stelt aanleiding voor
de AbvaKabo om zijn looneis
wat op te hogen. De MHP (de
bond van middelbaar en hoger
personeel) daarentegen vindt
het verstandiger beslissingen
over een hogere loonsies af te
wachten totdat de regering be
slissingen heeft genomen over
verdere bezuinigingen mede in
verband met de golfcrisis. De
MHP waarschuwt dat ze des
noods met aanvullende loonei
sen zal komen als een eventue
le lastenverzwaring eenzijdig
voor rekening van de midden-
en hogere inkomens zou ko
men.
Abava/Kabo-woordvoerder
Vrins meent dat zijn bond met
een eis van 4 procent „aardig
in de pas loopt" met het parti
culiere bedrijfsleven". Hij be
aamde dat een looneis van 4
procent waar nog eens pak
weg 2 procent loonruimte bo
venop komt voor financiering
van korter werken en andere
„goede doelen" fors uitgaat
boven het uitgangspunt van de
overheid. Want die vindt als
werkgever dat een totale loon
ruimte van 3 procent wel wel
letjes is. Vrins sluit niet uit dat
minister Dales van binnenland
se zaken de baas van de
ambtenaren bij de komende
cao-onderhandelingen in de
gordijnen klimt als de AbvaKa
bo met een looneis van 4 pro
cent op de proppen komt. „Ik
kan me dat voorstellen maar
het is niet terecht. Onze inzet
in gerechtvaardigd. De onver
heid klaagt altijd dat ze niet
aan personeel kan komen om
dat het particulier bedrijfsleven
zo goed betaalt. Door de ambte
narensalarissen gelijke tred te
laten houden met die in het
bedrijfsleven helpen wij de
overheid juist. Wij overvragen
niet, wij stellen de overheid in
de gelegenheid een behoorlijk
arbeidsmarkt beleid te voeren",
aldus Vrins. Dat de AbvaKabo
de redelijkheid niet uit het oog
verliest, mag volgens de bond
blijken uit het feit dat hij bij
een florissant draaiend bedrijf
als de PTT waar het cao
gevecht begin volgende maand
begint een looneis gaat stel
len van 5 procent. Dat lijkt
meer dan het is want de bond
wil bij de PTT (95.000 werkne
mers) een contract met een
looptijd van vijftien maanden.
Op jaarbasis komt de looneis
dus uit op ongeveer 4 procent.
En dat is bij een bedrijf dat een
nettowinst verwacht van maar
liefst 15 procent bepaald niet
overvraagd, zo betoogden Vrins
cs donderdag. Daarnaast wil de
bond bij de PTT de gemiddelde
werkweek verkorten van 38
naar 36 uur en moet de VUT
omlaag van 61 naar 60 jaar.
JUSTITIE GEEFT LADING
VAN GUR MARINER VRIJ
MIDDELBURG Het beslag
op de aanvankelijk voor Irak
bestemde lading van het
vrachtschip Gur Mariner is
opgeheven. Persofficier van
justitie mr. S. Tempel uit Mid
delburg heeft dit bevestigd.
Uit het langdurig onderzoek
zijn volgens de persofficier,
wat betreft de lading zowel als
de begeleidende papieren
„geen strafrechtelijk relevante
zaken naar voren gekomen".
Justitie houdt overigens wel in
het oog dat er geen goederen
van de lading alsnog naar Irak
gaan. Een groot gedeelte van
de scheepslading behoort vol
gens Tempel toe aan Irak of
rechtspersonen uit die staat.
Bri
DEN HAAG Minister
Maij-Weggen van verkeer
r e en waterstaat heeft gister-
tiev avond in de Tweede Ka-
Jij ner een emotionele op-
rha roep gedaan niet langer te
le treuzelen met maatrege-
doden voor het terugdringen
i, b van het autoverkeer.
?rin ,Mijn ministerie is uitge-
elei juzzeld en wij zijn niet
bbemeer in staat nieuwe al
ternatieven te bedenken.
Het uitstellen en voorle-
ten uit 't groot smoezen-
cal >oek moet nu maar eens
5tfBjphouden", zei ze aan het
!r™ find van het debat over
!rhj ie verkeersnota SVV.
len
»1 g De overheid begint zijn geduld
?unieen beetje te verliezen bij de
kbe aanpak van de files en de mi-
ïeuvervuiling, zo luidde de
5 boodschap. In een verwijzing
s zl ïaar het recente uitstel van de
spitsheffing, het afblazen van
het rekening rijden en de ac
cijnsverhoging hield zij het
;ij h parlement voor: „Het wordt
B ofl langzaam tijd om te kiezen, of
inders te verliezen. We staan
/oor de opgave dit land leef-
mebaar te houden. Ik hoop dat ik
>erv itraks op steun van de Kamer
Ki can rekenen als het tot
Maj :rete maatregelen komt".
Botsingen met de Kamer wist
Ma ij tijdens het wat filosofisch
getinte debat te vermijden,
maar niettemin maakte zij een
getergde indruk. De minister,
koel over haar leesbril blik
kend, legde de schuld voor het
onderuit halen van maatrege
len bij loslippige ambtenaren
en een over-actieve autolobby,
die haar volstrekt ten onrechte
van 'autootje pesten' zou heb
ben beschuldigd.
„Waarom is er toch zo'n mas
sieve protestactie tegen mijn
beleid op gang gekomen?", zo
vroeg zij zichzelf af. „Het eni
ge wat ik van de burgers
vraag is om tien tot dertig pro
cent minder auto te rijden. Dat
is goedkoper, gezonder voor
het milieu, het lost de files op
en voorkomt dat we een ver-
keersinfarct oplopen in dit
land. Is een arts die zijn pa
tiënt voorschrijft minder te ro
ken, minder vet .te eten en
meer te bewegen dan ook
mensonvriendelijk?". Verder
riep Maij in herinnering dat
het voortijdig uitlekken van
plannen 'lawines van kritiek'
had losgemaakt, waardoor on
derzoeken halverwege gestopt
moesten worden. „Omdat men
meteen moord en brand
schreeuwt schroom ik nu om
nieuwe maatregelen te noe-
Kamerbreed bleek er gisteren
toch veel instemming te zijn
met de milieu- en bereikbaar-
heidsdoelen die Maij in haar
beleidsplan stelt. Alom werd
aangedrongen op meer finan
ciële middelen, vooral verbete
ring van het openbaar vervoer
in de stad en regio. CDA en
VVD pleitten tevens voor ex
tra geld voor de aanleg van
wegen. Maar er was ook scep
sis over de haalbaarheid van
de doelstellingen die in het
SVV worden opgesomd, zoals
het beperken van de groei van
de automobiliteit tot 35 pro
cent in twintig jaar.
GPV-kamerlid Schutte consta
teerde dat de zonnebloem, die
de kaft van het beleidsplan
SVV siert, wat verwelkt is.
D66'er Wolffensperger wreef
Maij onder de neus dat noch
het kabinet noch de Tweede
Kamer zich tot dusverre heb
ben uitgesproken over de
meest essentiële maar omstre
den maatregelen: invoering
van tolheffing en forse accijns
verhoging. Te veel zou boven
dien worden overgelaten aan
de op te richten 'vervoersre
gio's'. Wolffensperger: „Het zit
de minister niet mee. Zij heeft
geen konijnen meer in de hoge
De PvdA-fractie schoot Maij te
hulp. Kamerlid Van der Vaart
kwam met een concreet initia
tief om de autobrandstof duur
der te maken, hoewel niet on
middellijk. De benzineprijzen
zouden 'over enige jaren' jaar
lijks exclusief inflatie
met drie procent verhoogd
moeten worden, zo stelde de
sociaal-democraat voor. De
dieselpr ijzen zouden volgens
hem in 1991 nog forser moeten
stijgen, bijvoorbeeld met 25
cent per liter. Ook bepleitte hij
het eerder dan in 1995 invoe
ren van tolheffing op hoofd
wegen in en rond de Randstad.
Invoering van een spitsheffing
zou daarentegen definitief van
tafel moeten verdwijnen.
Spitsheffing
Maij bleef niettemin krachtig
vasthouden aan de mogelijke
invoering van een spitsheffing
met ingang van 1 januari 1993.
„Dit plan ligt niet in de prul
lenbak, wij studeren verder en
ik heb goede hoop dat de spits
heffing ingevoerd kan wor
den", aldus de minister. Ver
der kondigde Maij aan dat het
kabinet in 1992 de ontwikke
ling van de verkeersgroei
grondig zal evalueren en zo
nodig extra maatregelen zal
nemen om een rem op het au
togebruik te zetten. „Want ik
erken dat we er grote moeite
mee zullen hebben om onze
doelstellingen te halen".
Het voorstel van Wolffensper-
Minister Maij-
weggen en
minister
Alders halen
hun papieren
tevoorschijn
voor de
aanvang van
kamerdebat
over het
toekomstig
verkeers
beleid.
foto: anp
ger (D66) om een snelheidsbe
grenzer voor auto's verplicht
te stellen vond zij overigens
niet realistisch. Ook voelde
Maij er weinig voor om ge
meenten en provincies via
wettelijke voorschriften te
verplichten tot het voeren van
een strenger parkeerbeleid.
Minder wegen aanleggen dan
in het SVV voorzien zijn (een
suggestie van PvdA, D66 en
Groen Links) kon evenmin op
haar steun rekenen. „Eigenlijk
heb ik voor de wegenaanleg
geen dertien maar zestien mil
jard gulden nodig", aldus Maij.
VVD-kamerlid Jorritsma
voorspelde aan het slot van
het debat dat Maij over een
aantal jaren, geconfronteerd
met nog meer files, opstoppin
gen en ongelukken, opnieuw
extra geld voor wegenaanleg
en het openbaar vervoer nodig
zal hebben. Niet onwil van de
Tweede Kamer zou dan de
oorzaak zijn van deze verkeer
sellende, maar een te zuinig
beleid en te groot optimisme
van het ministerie van ver
keer en waterstaat. Jorritsma:
„Ik geloof niet zo in dat smoe-
zenboek van de minister. Het
is haar taak om met goede be
leidsvoorstellen te komen. Tot
dusverre citeert Maij vooral
uit een sprookjesboek".
Achter de regeringstafel gin
gen onmiddellijk de stekels
overeind staan. „Ik vind het
nogal dom om voorstellen af te
schieten voordat de studies
zijn afgerond. Vanuit uw frac
tie is dat wel meer gebeurd",
beet Maij haar liberale rivale
toe. Het rekening rijden, oor
spronkelijk een voorstel van
VVD-minister Smit-Kroes,
was mede door toedoen van de
liberale fractie voortijdig ge
sneuveld, zo bracht Maij in
herinnering. De moed dat het
er ooit alsnog van komt bleek
zij niet helemaal te hebben op
gegeven. „De tolheffing zal, zo
hoop ik, op de meeste plaatsen
elektronisch plaatsvinden.
Misschien ook met hoge spits
en lage daltarieven. Zo kom je
toch op een soort van rekening
rijden".
PAUL KOOPMAN
tOTTERDAM Diergaarde
llijdorp in Rotterdam wordt
verspoeld met verzoeken om
e videoband te mogen kopen
f huren, waarop de geboorte
an een Indische olifantenba-
y is te zien. Niet alleen scho
len, maar ook biologen uit de
hele wereld bellen de directie
erover op. Het olifantje, waar
van niet direct na de geboorte
het geslacht kon worden vast
gesteld. blijkt een vrouwtje te
zijn. Als alles goed blijft gaan,
is kraamvisite waarvan
druk gebruik gemaakt wordt
nog steeds mogelijk tussen
een en drie uur 's middags.
Wie dat wil kan ook wachten
tot vrijdag 7 december, want
dan is het vijftig jaar geleden,
dat Blijdorp werd geopend.
Reden om op deze feestelijke
dag iedereen voor slechts 2,50
gulden in het park toe te laten.
AMSTERDAM Zes ou
derparen van wie een
baby een darmverkleving
heeft opgelopen nadat bij
een vruchtwaterpunctie
een schadelijke kleurstof
was gebruikt, hebben het
Academisch Medisch Cen
trum in Amsterdam aan
sprakelijk gesteld.
In juli van dit jaar werd be
kend dat bij achttien tweelin
gen in Noord-Holland het ge
bruik van de kleurstof methy-
leen-blauw tijdens een vrucht
waterpunctie hoogstwaar
schijnlijk darmverklevingen
heeft veroorzaakt bij steeds
één helft van de tweelingen.
De kinderen moesten vlak na
hun geboorte aan de dunne
darm worden geopereerd.
Enkele ouderparen hebben in
september een gesprek aange
vraagd bij het AMC om de
kwestie te bespreken. Hierop
is volgens de advocaat van de
ouders, mr. K. Tijsterman, niet
gereageerd.
Als het AMC geen reactie
geeft op de ingediende aan
sprakelijkheidsclaim over
weegt de advocaat een „vorm
van een gerechtelijke procedu
re" waarbij deskundigen voor
de rechter aantonen dat er een
juridisch oorzakelijk verband
bestaat tussen het vruehtwate-
ronderzoek en de opgetreden
afwijkingen.
„Er moet een vorm van scha
devergoeding komen, maar
daar gaat het de ouderparen
niet in de eerste plaats om. Zij
maken zich zorgen over de
toekomst van hun kinderen.
Als zij op latere leeftijd proble
men krijgen, mogen de kinde
ren hun ouders niet verwijten
dat ze niets hebben onderno
men", aldus Tijsterman.
Enkele kinderen moeten vol
gens de advocaat nog steeds
medicijnen gebruiken terwijl
anderen pscychisch te lijden
hebben onder het gebeurde.
Het gebruik van de kleurstof
bij vruchtwaterpuncties is al
enige tijd gestaakt.
Het AMC heeft geen enkele
behoefte aan een gesprek met
advocaat K. Tijsterman en de
zes ouderparen die hij verte
genwoordigt. Volgens de
woordvoerder van het zieken
huis zou dat gesprek moeten
gaan over de schadevergoe
ding die de ouders eisen. „Wij
ontkennen echter elke aan
sprakelijkheid". aldus de
woordvoerder „We hebben
nooit gehandeld in strijd met
enig medisch inzicht".
Volgens de woordvoerder heb
ben de ouders te allen tijde de
mogelijkheid om met vragen
bij het AMC aan te kloppen.
„Na het eerste gesprek dat de
ouders met de specialisten
hebben gehad, hebben we ze
allemaal een speciaal telefoon
nummer mee gegeven. Dat
kunnen ze op elk moment van
de dag bellen als er vragen
zijn of als ze een afspraak wil
len maken".
ARNHEM Het Nationaal
Milieubeleidsplan Plus (NMP-
Plus) is „veel te optimistisch".
De plannen die de overheid
heeft opgesteld om binnen één
generatie de milieuproblemen
beheersbaar te maken, zijn
deels verkeerd en deels ontoe
reikend. Technische maatrege
len zullen het zwaar aangetas
te milieu niet redden. Tot die
conclusies komt de Commissie
Lange Termijn Milieubeleid
(CLTM) in de zeer uitvoerige
studie „Het milieu: denkbeel
den voor de 21ste eeuw". De
CLTM maakt onderdeel uit
van de Centrale Raad voor de
Milieuhygiëne (CRMH), het
belangrijkste milieu-adviesor
gaan van de overheid. De
commissie baseert haar con
clusies op studies van diverse
vooraanstaande Nederlandse
milieudeskundigen.
Berechtiging Japanse oorlogsmisdadigers
Uit handen van de auteur mr L. de Groot (links) ontvangt prof dr
L. de Jong het eerste exemplaar van het boek „Berechting Ja
panse Oorlogsmisdadigers in Nederlands Indië '46-'49. In het
boek beschrijft De Groot de rechtspraak en tenuitvoerlegging
van de vonnissen en concludeert dat geen van de langdurig ge
straften meer dan de helft van zijn straf heeft uitgezeten. De 87-
jarige De Groot is oud-president van de Temporaire Krijgsraad in
Batavia. foto: anp
>udi >ORTO Koningin Bea-
1 z( rix en prins Claus hebben
tani6isteren in de stad Porto
driedaagse staatsbe
st 0 oek aan Portugal afgeslo-
enl( en. Het was de eerste
e P1 teer dat een Nederlands
31 taatshoofd Portugal heeft
>ezocht.
laatste dag namen konin-
lin en prins een kijkje in twee
Karakteristieke Portugese be-
Hrijfstakken. Eerst zagen zij in
^let kurkverwerkend bedrijf
NHmorim hoe wijn- en cham-
pgnekurken worden ge
kaakt. Daarna voerde de reis
ïaar de portkelders van Ca-
indi 'ijdens een toespraak in het
geet tadhuis van Porto zei konin-
m(|in Beatrix tegen burgemees-
er Gomes dat portwijn van
z die produkten uit Porto het
ke Ineest tot de verbeelding
te preekt van de koninklijke fa-
a e nilie. Bij de geboorte van
aan irins Willem-Alexander 23
piek aar geleden verwelkomde de
exljezamenlijke Portugese port-
jelooroducenten hem met 400 fles-
tver en port. „Ter geruststelling"
e str iet de vorstin weten „dat deze
'oorraad ondanks het feit dat
zoon nu in zijn studen-
enjaren is, nog steeds niet is
litgeput".
esident Soares moest giste-
Koningin Beatrix en prins Claus drinken een glas port tijdens hun bezoek aan een portkelder.
foto: epa
ren aan het begin van de
avond de afscheidsceremonie
op het vliegveld van Porto
missen omdat hij last heeft
van griepverschijnselen en
niet fit is. Eerder moest hij om
die reden ook verstek laten
gaan bij een lunch in het
Beursgebouw in Porto en
woensdag bij het concert van
de Nederlandse Bachvereni-
ging dat de koningin aanbood.
De komst van de koningin on
dervond in Portugal wisselen
de publieke belangstelling. In
Lissabon waren een paar hon
derd toeschouwers op de been
voor de ontvangst op het stad
huis en voor de kerk waar het
concert van de Bach-vereni-
ging werd gegeven.
GAAIBAAI
eva) mmi
OFERWOÖ
WAT OP VS
TSLSVI6IEIS...
Belangrijke stap kernfusie-onderzoek
NIEUWEGEIN Onder-
zoekers van het FOM-in-
stituut voor Plasmafysica
Rijnhuizen in Nieuwegein
hebben als eersten een
methode gevonden plas
ma's in een fusiemachine
zodanig te verhitten dat er
nauwelijks meer sprake is
van toenemend warmte
verlies. Dit succes is vol
gens deskundigen van
groot belang voor het in
ternationale fusie-onder-
zoek.
de warmteverliezen nauwe
lijks toenamen.
Ofschoon men de warmtever
liezen onder controle lijkt te
hebben, is het de onderzoekers
nog niet helemaal duidelijk
waarom zij in hun machine
niet meer optreden. Het FOM-
instituut gaat de komende tijd
proberen te achterhalen welk
proces ervoor zorgt dat de ge
woonlijk optredende warmte
verliezen kennelijk onder
drukt worden.
(ADVERTENTIE)
Met hun onderzoekmachine
RTP slaagdén de medewerkers
van het FOM-instituut er in
plasma's te verhitten tot onge
veer 35 miljoen graden waarbij
anders dan wat tot nu toe in
grote fusiemachines gebeurde,
Bij het onderzoek naar de mo
gelijkheden van energie-op-
wekking door middel van
kernfusie, dat niet alleen in
Europa maar ook in de Vere
nigde Staten, Sovjetunie en
Japan plaatsvindt, kampt men
met grote warmteverliezen.
Wanneer men een plasma
sterk verhit, wordt" het steeds
moeilijker de temperatuur
verder omhoog te krijgen. Dit
komt omdat de warmteverlie
zen in het plasma dan ook toe
nemen.
>K
Korlofjf
UITNODIGING
Zaterdag 1 december nodigt
'In den Silveren Molenbeecker'
Hoogstraat 31 Den Haag.
u uit bij de introductie van de
Korloff juwelen.
Korloff