Politiek wil
af van files
voor de kust
uit de weekbladt
d0ENE
ELSEVIER
HIT
CeidócSomotit
Ministerie wil 4 miljard meer fietskilometers
Arnhemse
Rechtbank
weigert
beëdiging
raadsleden
De prij
van pure zij
is gedaald.
GladioGladioGladi
BINNENLAND
DONDERDAG 22 NOVEMBER 1990 PAG JI
Overlegmodel
ambtenaren
nog niet rond
DEN HAAG Topambtenaar
overheidspersoneel Pont is er
100 procent zeker van dat nog
deze kabinetsperiode het ar
beidsvoorwaardenoverleg voor
de 700.000 ambtenaren wordt
opgedeeld in acht aparte cao's.
De vier centrales van over
heidspersoneel temperen ech
ter zijn optimisme.
Dat werd gisteren duidelijk na
afloop van het ambtenaren-
overleg. De vaststelling van de
budgetten voor de verschillen
de sectoren, de verdeling daar
van over de inkomens en het
niveau van de dienstverlening
alsmede de rol van het parle
ment daarin vormen de voor
naamste struikelblokken die
minister Dales (binnenlandse
zaken) nog moet opruimen.
De FN V-ambtenaren, vere
nigd in de grootste vakcentra
le AbvaKabo, hebben de min
ste reserves. Volgens voorzit
ter Vrins moet de overheid
zelf maar zien hoe ze het bud
getprobleem oplost. „Wij zijn
daar niet aan gebonden. We
gaan net als in de marktsector
in vrijheid onderhandelen.
Komen we er niet uit, dan
voeren we collectieve actie om
alsnog onze zin te krijgen".
Zijn CNV-collega Poell kijkt
minder luchtig tegen de pro
blemen aan. „Als Pont bedoelt
dat de centrales in feite in
stemmen en het verder een
kwestie is van uitwerking, dan
ben ik het daar niet mee
eens" Zijn centrale gelooft
niet in reëel overleg zolang het
bedrag voor betere arbeids
voorwaarden de sluitpost
vormt. Het Ambtenarencen-
trum en de CMHF (hoger per
soneel) willen ook nog tal van
verduidelijkingen.
Gisteren werd ook duidelijk
minister Dales en drie van de
vier ambtenarencentrales het
besluit hebben teruggedraaid
om de opbrengst van de verla
ging van de jeugdlonen bij de
overheid toe te voegen aan de
arbeidsvoorwaardenruimte
voor 1991. Het geld (jaarlijks
oplopend tot uiteindelijk 150
miljoen gulden) blijft toch be
schikbaar voor werkgelegen
heidsprojecten voor jongeren.
Minister en centrales moeten
nog wel een paar voorwaarden
afspreken, die moeten voorko
men dat het geld niet gebruikt
zal worden voor andere doelen
(„lantarenpalen op donkere
plekjes in het kader van de so
ciale vernieuwing", aldus een
cynische bondsbestuurder).
Alders vraagt meer
geld voor bodemsanering
DEN HAAG Milieu-minister Alders
gaat in het kabinet vragen hoe hij al het
geld dat de staat binnenkrijgt door juri
dische procedures tegen bodemvervui
lers kan gaan besteden aan schoonmaak
van vervuilde bodems. De bewindsman
zei dit woensdag in tijdens de behande
ling van de milieu-begroting nadat de
gehele Kamer de wens op tafel had ge
legd dat niet langer 25 procent van de
opbrengsten van kostenverhaal dient te
worden afgedragen aan minister Kok
van financiën. Een motie van de PvdA
terzake is mede ondertekend door SGP,
CDA, RPF, D66, VVD en Groen Links.
De Kamer is van mening dat het dek
kingsprobleem een zaak is van het ge
hele kabinet, dus niet uitsluitend van
Alders' departement.
Boeren: Landbouwschap onvoldoende herkenbaar
DEN HAAG Het Landbouwschap in Den Haag is niet voldoende herken
baar als belangenbehartiger voor boeren en tuinders. Dat concludeert een or
ganisatie-adviesbureau dat de afgelopen maanden het Landbouwschap heeft
doorgelicht. Volgens het Arnhemse bureau is er te veel verschil tussen de
problemen van de boeren en de onderwerpen die het Landbouwschap aan
snijdt bij de minister. Verder hebben de boeren en tuinders te weinig zicht op
wat er gebeurt met de heffingen die ze aan het schap betalen. Een betere
informatieverstrekking naar de achterban zou veel onvrede wegnemen, alus
het adviesbureau. Het onderzoek is ingesteld naar aanleiding van protesten
van akkerbouwers die vinden dat het schap zich niet voldoende inzet voor
deze sector. Om hun protest kracht bij te zetten, besloten de akkerbouwers
eerder dit jaar de verplichte landbouwschapsheffing niet langer te betalen.
Het onderzoeksrapport dat gisteren werd gepresenteerd, doet een aantal aan
bevelingen om tot een efficiëntere organsiatie te komen. Zo zou het Land
bouwschap een onafhankelijk voorzitter moeten krijgen. Nu wisselen de
voorzitters van de drie centrale landbouworganisaties (CLO's) elkaar elke
twee jaar af. Daarnaast moet er een discussie op gang komen met de 3 CLO's
en de vakbonden over de taken en de structuur van het Landbouwschap. Het
adviesbureau vindt verder dat er in het bestuur van het schap zetels beschik
baar moeten komen voor vrouwen- en jongerenorganisaties.
Keuringscursus voor agenten
BREDA Om meer mensen de strenge
politiekeuring te laten doorkomen start
het Spectrum College in Breda een
voorbereidingscursus hierop. Dit ge
beurt in samenwerking met het ministe
rie van binnenlandse zaken, de politie
scholen in Leusden en Heerlen en poli
tiekorpsen in Noord-Brabant, Noord-
Limburg, Zeeland en dat van Dor
drecht. De voorbereidingscursus richt
zich op twee groepen: de mensen die te
jong zijn om al te worden toegelaten tot
de politieschool, en mensen die tijdens
de keuring zijn afgevallen. Voor de laat
ste groep wordt een drie maanden du
rende training opgezet, waarin aandacht
wordt besteed aan de persoonlijkheids
vorming. De mensen die te jong zijn,
kunnen een brugjaar volgen. De invoe
ring daarvan staat al vast.
DEN HAAG Staatsse
cretaris Van Rooy van
economische zaken is het
met de Tweede Kamer
eens dat er iets moet wor
den ondernomen tegen de
vaak kilometerslange files
voor de kust tijdens de zo
mervakantie. Dit bleek
gisteren tijdens een mon
deling overleg over de
nota ondernemen en toe-
PvdA en VVD opperden de
suggestie om bij de kustplaat
sen grote parkeerplaatsen aan
te leggen van waaruit de toe
risten per pendelbus naar het
strand kunnen worden ver
voerd. Een soortgelijk proef
project loopt al in Den Haag.
Toeristen die naar Schevenin-
gen willen kunnen hun auto
in de garage bij het Centraal
Station parkeren een zich per
„Strand Expres" van de HTM
naar de badplaats laten ver
voeren.
Van Rooy zei dit soort demon
stratieprojecten zeer te ver
welkomen. Zij zal het idee
aankaarten bij haar collega's
van verkeer en waterstaat, en
landbouw en visserij, zo be
loofde zij.
Verder vindt de staatssecreta
ris dat - om de automobiliteit
terug te dringen - er meer
openbaar vervoer naar de gro
te attracties moet komen en
dat ook de grote steden er alles
aan moeten doen om de toerist
uit de auto te houden. Dit kan
volgens haar bijvoorbeeld door
het inzetten van antieke
trams, zoals in Amsterdam.
Over een eventuele vaarbelas-
ting zegde Van Rooy de Ka
mer toe dat als die wordt ge
heven, de opbrengst zo dicht
mogelijk bij de gebruiker zal
worden besteed. Zij dacht
daarbij aan investeren in het
verbeteren van de natuur- en
waterkwaliteit.
Van Rooy zei verder zeer te
hechten aan verdere professio
nalisering van de toeristische
sector. Dat is volgens haar van
groot belang omdat de concur
rentie in deze sector moordend
is. Daarom wil zij eerst weten
wat er aan toeristische oplei
dingen zo al wordt geboden.
Haar ministerie gaat in kaart
brengen of deze opleidingen
aansluiten bij de wensen van
deze marktsector en wat de
exameneisen exact zijn.
Het mooie weer leidde afgelopen zomer vaak tot kilometerslange files richting kust.
DEN HAAG/AMERS
FOORT De fiets als al
ternatief voor de auto; het
ministerie van verkeer en
waterstaat denkt dat het
kan. 'Masterplan Fiets' is
het opmerkelijke scenario
om de fietser vaker en
veiliger op de pedalen te
krijgen.
Het nog papieren toekomst
beeld schetst dat Nederland
vier miljard fietskilometers
extra gaat afleggen. Het aantal
doden in het verkeer moet
door verkeersmaatregelen met
de helft dalen. Er wordt op
aangestuurd dat een ritje op de
fiets (voor afstanden tot vijf
kilometer) in steden net zo
lang of zelfs korter duurt dan
met de auto Het aantal gesto
len fietsen daalt volgens het
plan met 100.000 (door betere
mogelijkheden tot stalling) en
er komt een uitgebreide pro
motiecampagne voor de zege
ningen van het rijwiel. Deze
week lekte een ander onder
deeltje van het 'Masterplan'
uit. Het ministerie wil dat ver
voer van de fiets in de trein
goedkoper wordt en ook moet
er één kaartje komen voor
fietshuur en treinreis.
Op het jubileumcongres van
de fietsersbond ENFB, giste
ren in Amersfoort, gaf het mi
nisterie volledig tekst en uit
leg. Het plan stuurt vooral aan
Een studente van de Vrije Univérsiteit Amsterdam is op zoek naar haar fiets. Of zou het rijwiel
gestolen zijn. Volgens het Masterplan moet diefstal beteugeld woren. Deze en andere maatregelen
hebben ten doel de fiets aanlokkelijker te maken dan de auto.
FOTO ANP
op een mentaliteitsverande- fietser denken: logische routes, stoke bestuurders van auto's
ring onder twee soorten 'be- ongehinderde doorgang en moeten nu eens goed beseffen
stuurders'. Politici moeten in goede ontsluiting van straten, dat een fiets een prima alter
hun plannen veel beter aan de wijken en gemeenten. En ver- natief is. Tekenend is een re
cent onderzoek in Delft, zo
bleek op het congres in
Amersfoort. Daar wist één op
de zeven ondervraagden niet
uit te leggen waarom voor een
kort ritje de auto werd geno-
A Welleman, lid van de
hoofddirectie waterstaat van
het ministerie, is één van de
opstellers van het plan. Hoe
veel geld het gaat kosten, kan
hij nog niet zeggen. „In elk ge
val gaat veel meer aandacht
uit naar het fietsverkeer bij de
bestemming van het totale
budget voor verkeer en ver
voer. Het Masterplan is een
begin van een belangrijke dis
cussie, ook met gemeenten en
provincies. Het moet over een
jaar of vier tot concrete maat
regelen leiden".
Th. Schoemaker van de Tech
nische Universiteit in Delft,
één van de sprekers op het
congres, mist in veel gemeen
ten een fietsbeleid. Hij heeft
uitgebreide studie gedaan naar
verkeers- en vervoerssyste
men. Zomaar een fietspad om
dat wijkbewoners toevallig bij
het gemeentebestuur klagen,
biedt geen soelaas. „Je moet
van te voren duidelijk om
schrijven op welke manier een
gebied bereikbaar moet zijn.
Per situatie is het nodig om
daarin de rol van de fiets te-
betrekken A. Pettinga van
de Grontmij denkt aan 'per
manente fietsteams'.
HENK VAN ESS
ARNHEM De Arnhem
se rechtbank heeft het
verzoek van twee Groen
Links-raadsleden uit Rhe-
den, om als ambtenaar
van de burgerlijke stand
te worden beëdigd, af ge-
Eerder had de Rhedense ge
meenteraad het tweetal be
noemd tot onbezoldigd ambte
naar van de burgerlijke stand.
De beide raadsleden hadden in
die functie homo-huwelijken
willen sluiten. Volgens de
rechtbank staat het op voor
hand vast dat de raadsleden in
strijd met een door een ambte
naar van de burgerlijke stand
af te leggen eed zullen hande
len. De twee raadsleden had
den bij hun verzoek tot beëdi
ging aangevoerd dat dit een
logisch vervolg zou zijn op hun
benoeming door de gemeente
raad. Maar de rechter stelde
dat niet elk verzoek tot beëdi
ging wordt gehonoreerd.
SUSKE EN WISKE
DE GOALGETTER
i Ultgeverlj/Wavery Productions
HlFever zijden blouse. Van 100% zijde.
In antraciet, rood, ecru, koraal, zalm,
lila, pistache en blauw. Mt. M - L - XL.
Van 99,- voor 69,-
HiFever spijkerbroek. Stonewashed
Van 69,95 of 59,95 voor
Aanbiedingen geldig t/m zaterdag 1 december of zolang de voorraad strekt.
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00 uur en 15.00 uur,
telefoonnr. 071-122 248 en uw krant wordt nabezorgd.
Het kon niet uitblijven. Ter
wijl de kranten de afgelopen
weken massaal berichtten
over die geheimzinnige orga
nisatie Gladio, probeerden de
weekbladen hun neuzen die
per in de feiten te steken.
Helaas. Onthullingen blijven
uit in HP De Tijd, de Groene
en Vrij Nederland. De laatste
twee en Elsevier pakken ook
Lech Walesa bij de kop. De
presidentskandidaat blijkt
gevaarlijke trekjes te ver to-
De theorie is interessant, de
aanwijzingen zijn er, maar
harde bewijzen ontbreken.
Gladio in Italië zou de hand
hebben gehad in de moord op
de Zweedse premier Olof
Palme. De Groene sprokkel
de de door buitenlandse me
dia vergaarde feitjes bijeen
en zette ze op een rijtje. Pal-
me zou zijn vermoord omdat
hij teveel wist van de Ameri
kaanse wapenleveranties aan
Iran en het doorsluizen van
de winst aan de contra's in
Nicaragua. Gladio Italië zou
vervolgens op verzoek van
de CIA het vonnis hebben
geveld. Wat het binnenland
betreft, voorspelt het blad dat
het Gladio-muisje nog een fel
zwiepend staartje krijgt. Hoe
het allemaal in elkaar zit, is
onduidelijk, maar pluis is het
zeker niet.
Achterdocht is er ook volop
bij Adam Michnik, hoofdre
dacteur van de Gazeta Wy-
borcza, het grootste dagblad
van Polen. De voormalige
'strijdmakker van Lech Wale
sa vreest het ergste. Aanvan
kelijk wilde Walesa er niets
van weten, maar nu ambieert
de vakbondsleider toch een
nieuwe baan: het president
schap. De krant van Michnik
kreeg van Walesa te horen
dat het uit moet zijn met al
die kritische artikelen. Met
dat dreigement kwam een
einde aan het verbond tussen
intellectuelen en arbeiders
binnen de vakbond Solidari
teit. „Mij beangstigt de ma
nier waarop hij Solidarnosc
gebruikt om zijn eigen per
soonlijke ambities te verwe
zenlijken", schrijft Michnik.
„Walesa zorgde ervoor dat ie
dereen die in" staat was zich
tegen hem te verzetten van
het toneel verdween, en
daartoe vond hij het nodig
hen in het openbaar 'egghe
ads' en 'joden' te noemen.
Zijn politieke droom is abso
lute macht zonder verant
woording. Lech Walesa zal
geen president van een de
mocratisch Polen zijn". De
Nobelprijswinnaar zal vol
gens Michnik niet van zijn
fouten leren. „Omdat hij er
diep van is overtuigd dat hij
er nooit een maakt".
Adam Michnik houdt in El
sevier hetzelfde betoog. Ter
wijl Walesa probeert presi
dent van Polen te worden,
maakt premier Lubbers kans
op het voorzitterschap van de
Europese Commissie in Brus
sel. „Jacques Delors blijft ge
woon zitten tot Lubbers
klaar is met deze kabinetspe
riode", weet Elsevier. Tijdens
het congres van de Europese
christen-democraten in Dub
lin merkte Elsevier op „dat
de Belgische premier Mar
tens en Lubbers elkaar kan
dideren om vervolgens be
scheiden te ontkennen dat zij
de functie zelf ambiëren".
Nee, dan heeft de Ameri
kaanse schrijver Paul Bowles
het een stuk makkelijker.
„Voor mij is alles per defini
tie volstrekt zinloos. Dat is
een geruststellende gedach
te", vetrouwt hij Elsevier toe.
Het boek 'The Sheltering
Sky' van deze bedenker van
de Amerikaanse variant van
het existentialisme is ver
filmd door Bernardo Berto-
lucci en gaat in december in
première. Reden genoeg voor
Elsevier om naar Tanger af
te reizen. De reis-auteur
woont daar omdat de stad
hem ooit werd voorgespie
geld als een ideale vluchtha-
ven voor ontspoorde roman
tici. Even merkwaardig en
amusant als de persoon Bow
les zelf is zijn relatie met
huisvriend Mohammed Mra-
bat. Hij maakt de oude schrij
ver in het voorbijgaat uit
voor leugenaar, ouwehoer en
zeurpiet. Als interviewer Rob
van Scheers vraagt waar de
auteur dat aan te danken
heeft, kijkt Mrabat hem met
grote ogen aan en zegt: „He's
my friend!".
Terug naar die dekselse Gla
dio en Lech Walesa, die bei
de in Vrij Nederland worden
aangestipt. Ex-staatssecreta-
ris van defensie G. Peijnen-
burg zegt op de hoogte ge
weest te zijn van de Neder
landse variant van Gladio en
van geheime wapenopslag
plaatsen. Gladio, Gladio, Gla-
relc
dio, luidt de bovenrege
het artikel. VN slaagt ei^ai
in de geïnterviewden to 'n
zienbarende uitspraker ;r-
bewegen. er
Elders in VN ratelt de
;bc
ed
van woorden Taalkund in^
qua logica is er volgend
vaak geen touw aan v; ul.
knopen. Zo kan Wales; *ei'
weren: „Ik ben er voor, 'ei
ker nog, ik ben er teg
Maar elke onhandighe
een gesprek wordt onmi f"
lijk gecorrigeerd door
waakzame perschef,
volgde Walesa tijdensl
weinig verheffende a
zingscampagne.
Premier Mazowiecki
kandidaat, maar vindt|
kiezingsbijeenkomsten
gruwel. Hij wikt en
maar zijn morele prinj
zijn onwrikbaar. Walel
ongehoorzaam, dynan!
onredelijk en anarchist
De premier heeft daaiT
gen een afkeer van i
zoekt voortdurend naarl
promissen. Zijn medewj
worden wanhopig varf
bescheidenheid. Hoe oob
de kiezer? Zondag wetel
Margaret Thatcher
dinsdag waar ze aan tif
Dan wordt gestemd ov**
vraag of zij leider blijf!
de Britse conservatii
Vrij Nederland portret
de vrouw die thans f
'Battle of Britain'
Edward Heath haalde hal
'66 in zijn schaduwkaï^
maar had bedenkingen:]
ze er eenmaal inzit, k(
we nooit meer van ha;
Acht jaar later stak de
ren Dame hem kundi)
dolk in de borst. „Niet
rug", aldus VN. „Ze
nooit van achteren aan'
Nog één keertje Gladio.
HP/De Tijd slaagt er ni
met onthullingen te k0|5<
waar de Belgische en
aanse kranten ec bol
staan. Wat knullig voer
blad aan dat „de Nederl;
journalistiek geconfron
wordt met een gehein sti
dingscultuur Rara:
nieuws, maar toch een
Het interview met
Hedy D'Ancona lei di
evenmin nieuws, maar
een aardig stukkie op.
De Tijd 'vraagt zich
NOS-Laat ooit het n
van Newsnight op BBC
halen en constateert
„Voorlopig slaat onze M.pe
naast Jeremy Paxmar
Francine Stock nog een
vig figuurtje". D'Ancon;
woordt: „Dat komt du gt
het mondje van de inteoe
wer en niet uit het
van de minister" Dat di is'
dere minister 'Meisje
wordt genoemd, vindt I a
cona flauw en province
en ook seksistisch.
De enkele puissant rijkt tf(
vele straatarmen zijn s kd
tomatisch voor de verz t n
economie van Surinnit
waar HP/De Tijd een I
nam. Corruptie viert hoier
De jaarverslagen van
gemene Rekenkamer zij ral
solute bestsellers in Si rd
me. Het Dagblad de We:
sloot de laatste versie
uilleton-vorm integraal
te nemen. Opvallend
zinssneden als: „Op
schrijven van de Rekf
mer werd door de mii
niet gereageerd".
Het uitblijven van re;
geldt niet voor de Russ
generaal Dmitri Volkogi an_'
Zijn Stalin-biografie o
tende een schok in de S<
unie. Volkogonov in du;
jonge jaren zelf „een n Mil
stalinist" veegde de
aan met de man die ^n^
nen 'tegenstanders' ov« w
kling heeft gejaagd: 'ni<
vonden nogal wat Sovjelïr"
niet aardig van de biof mr
Duizenden brieven bel R;
den op zijn bureau. Tu '"k(
procent van de mensen j
zich af wat de schrijve
genlijk wel dacht. En t<
nisch weyd hij met de
bedreigd.
„Iedereen is ervan ovei
dat het socialisme e
historische nederlaag
geleden. Maar is dat wel
vraagt Volkogonov zie
HN-Magazine af. „Als
Marx uit zijn graf zou
staan en in het westen
Duitsland zou rondne V
zou hij waarschijnlijk ze
Jongens, het is ons g
Het socialisme is er! Ni
lijk zou hij een paar
niet leuk vinden, zoal
grote inkomensverschillf
Zou Marx ook te sprekei
over het sluimerende ral
in Duitsland, dat in ee
der artikel van HN won
schreven? Stadsbestui
Anetta Kahane uit Le -
verwijt de politie gebrek t c
begrip voor de situatie is
buitenlanders. „Het is tl St<
woordig oké een raci &t
zijn
WIM BUNSCHO let
