Plaatselijke kerken willen vooral samen vieren ficidócSotiA-of il kerk wereld beroepingen Gelovigen riskeerden leven voor deelname aan mis GEESTELIJK LEVEN/OPINIE QeidóaQowumt MAANDAG 19 NOVEMBER 1990 PA 'El Kerk wordt pas gemeenschap door deelname van vrouwen AMSTERDAM De patriarchale kerk zal volgens de feminis tische theologe prof dr. Mary Grey alleen in een echte ge meenschap van gelovigen veranderen, als zij leert luisteren naar wat vrouwen, armen en seksuele minderheidsgroepen te vertellen hebben. Dan namelijk leert zij een nieuwe taal spre ken. Omdat de gelovigen deze taal begrijpen, zullen zij zich sterk met elkaar verbonden voelen. Grey, hoogleraar feminis me en christendom aan de Katholieke Universiteit te Nijme gen, hield zaterdag in Amsterdam de tweede Bazuinlezing. Met deze jaarlijkse lezing wil het progressief-katholieke weekblad De Bazuin „op grondige wijze zaken aan de orde stellen die van belang zijn voor geloof en samenleving van de toekomst". Vorig jaar was prof. Schillebeeckx aan het woord. Gutierrez: bevrijdingstheologie niet verloochend FREIBURG De keuze voor de armen noet volgens de vader van de bevrijdingstheologie, Gustavo Gutierrez, uitgangspunt van alle theologische arbeid zijn. Hij zei dit zaterdag in het Westduitse Freiburg waar hij een eredoctoraat ontving. Gutier rez, die in Lima (Peru) zowel hoogleraar als pastoor in een krottenwijk is, ontkende daarmee geruchten als zou hij de be vrijdingstheologie hebben afgezworen. „Wie de keuze voor de armen opgeeft, geeft het geloof op," zei hij. De bevrijdingstheo logie wil antwoord geven op de vraag hoe er in het licht van het schreeuwende onrecht en het grote leed nog over de liefde van God kan worden gesproken. In een wereld, waarin armoe de voor velen dagelijkse realiteit is, moeten de theologen de oorzaken ervan analyseren en het leven met de armen delen. De wereld moge ouder worden, zij verandert niet; het individu moge zich vervolmaken, maar de massa wordt noch beter noch slechter. „Groeiend besef Gods zorg in dagelijks leven''' ROTTERDAM IKON-pas- tor ds. Hans Stolp wil probe ren verlichtende ervaringen een plaats te geven in de evangelisatie. „Half verbor gen binnen en veel opener buiten de kerk groeit het be sef van innerlijk contact met het bovennatuurlijke. Niet ie dereen ziet het als de direkte zorg van God voor ons per soonlijk- leven, maar het veld is wit om te maaien". Zo getuigde ds. Stolp zaterdag in Rotterdam tijdens zijn kruistocht voor openheid rond 'verlichtende ervarin gen' met engelen en overle den familieleden. Hij was gast van de Open Kerk die in Rot terdam een bijeenkomst hield. Voor een overwegend vrou welijk publiek sprak hij over de kerk uit het begin van onze jaartelling toen er nog een .oerverbondenheid tussen de mensen en de goddelijke wereld' bestond. Daar is vol gens de radiopastor iets tussen gaan staan. „In de Rooms Ka tholieke Kerk zijn dat de paus en de bisschoppen en in de protestante kerk het functio neren van bijbel". „We moeten afrekenen met de verstarring in de kerken en uitgeholde begrippen en komen tot hernieuwd inner lijk contact. Verlichtende er varingen kunnen ons daarbij helpen omdat het flitsen van helderheid zijn. Die ervarin gen maken dat we alles in een groter geheel zien en in het juiste perspectief. Het gaat daarbij niet om de ervaring op zichzelf, maar om het besef dat God vandaag nog met ons bezig is door zijn engelen", al dus Stolp. Hij wil daarbij de buitenkerkelijke helpen de goddelijke werkelijkheid er vaarbaar te maken. „Vooral buiten de kerk wordt heel open gesproken over buiten gewone ervaringen. In het pastoraat proberen we daar aan grond te geven en datge ne wat mensen ervaren in het juiste licht te plaatsen". Rondom de radiopastor ont stond de afgelopen maanden enige ophef door zijn contro versiële standpunten over en gelen en reïncarnatie. Tijdens zijn pastorale Werk in zieken huizen hoorde hij veel verha len waarin mensen engelen of overleden familieleden ont moetten. Deze verhalen brachten hem, in combinatie met eigen ervaringen, op het standpunt dat engelen van daag de dag nog actief zijn. niet langer dood tot het eind oordeel; hoe kunnen mensen anders hun familieleden ont moeten? Een alternatief vond hij in de opgaande spiraal van reïncarnatie die uiteindélijk bij Het Licht eindigt. Gesprek Stolp dringt zijn mening aan niemand op maar beoogt het gesprek over bijzondere erva ringen op gang te brengen. Omdat anderen niet durfden, heeft hij het op zich genomen de stilgezwegen verhalen naar buiten te brengen. „In de oren van de kerk klinken de verhalen vaak duivels en wordt je voor gek verklaart. Dat is dodelijk voor iets wat je heel kostbaar is", aldus de ra diopastor. „De kerk toetst de verhalen aan de bijbel. Maar de ervaringen gaan verder dan wat de bijbel ons leert. De bijbel is slechts het looptuigje waarmee we leren lopen. De jonge generatie hunket naar verhalen. Jongeren vragen aan oudere generaties niet naar bijbel en dogmatiek. Zij vragen wat zij werkelijk heb ben ervaren. Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Numansdorp (buiten- gew wijkgem; part-time) M. vam Kooten, kand. te Streefkerk. Gereformeerde Kerken Beroepen te Enschede-Oost J.J. Podtsma te Hardenberg; te Heemse P Groenenberg te Amersfoort-West. Aangenomen naar Schiedam W.R. van Wieren te Hulzen (N-H). Gereformeerde Kerken vrijgemaakt Beroepen te Enschede-Oost J.J. Poutsma te Hardenberg; te Heemse P. Groenenberg te Amersfoort-West. Gereformeerde Kerken vrijgemaakt Beroepen te Vlaardingen D.F. Enslng te Vroomshoop. Bedankt voor Hoek (Z) H.J.D. Smit te Marknesse. Nederlands Gereformeerde Kerken Bedankt voor Zwolle J.J. van Es te Doetinchem-Velp. AMERSFOORT Samen vieren dat zien de ker ken op plaatselijk niveau als hun voornaamste taak. Dan volgen dienst aan de samenleving, groeien in geloof, uitdra gen van de boodschap en veranderen van structu ren. Dit blijkt uit een enquete die gehouden is onder plaatselij ke, provinciale en regionale raden van kerken. De resulta ten ervan die geen weten schappelijke waarde hebben, werden zaterdag in Amers foort bekend gemaakt op een werkdag van de Raad van Kerken in Nederland. Vierin gen blijken ook het beste te lukken. Samenlevingsvragen scoorden duidelijk minder. Weinig aandacht is er voor media: lokale omroep, kabel of huis aan huisbladen. Als barrières werden ge noemd lauwheid, structurele hindernissen, bisschoppelijke verboden, gebrek aan man kracht of tijd, concentratie op eigen identiteit en inzinkin gen omdat het nieuwe eraf is of omdat er sprake is van al gemene geloofsmoeheid. Tijdens de drukbezochte werkdag bleek dat de aanwe zigen het zeker over één ding eens waren: oecumene moet! Het is een opdracht van de Heer van de Kerk en het voorkomt vele overlappingen. Maar het doel is niet, zo von den de aanwezigen in Amers foort, dat alle kerken en kerkjes op één hoop worden gegooid. Het gaat meer om de geloofwaardigheid van de kerk. Plaatselijke raden van kerken moeten voorkonfen dat ze als alibi worden gebruikt. Het is beter dat ze dicht in de buurt van de beleidsorganen blijven zitten. Soms moeten ze voor uitlopen als verspieder, soms doen ze er wijs aan de achter ban regelmatig te raadplegen. Flexibiliteit is noodzakelijk omdat er altijd de spanning tussen identiteit en relevantie blijft bestaan. De kerkleiders zijn vooral geïnteresseerd op het bewaren van de identiteit, terwijl de raden van kerken zich vooral op de relevantie van het kerk-zijn richten. Ds. A.W. Berkhof, in de Ne derlandse Hervormde Kerk verantwoordelijk voor het oe cumenisch beleid, wees tot slot op verschillende moge lijkheden die naar zijn me ning niet voldoende worden benut. Oecumene bestaat niet in dat er aandacht en begrip voor de andere kerken wordt gevraagd. Dienst voor vermoorde agent Koorknapen in de St. Paul's kathedraal in de Nieuwzeelandse stad Dunedin zingen tijdens de uitvaartdienst voor de vermoorde politieagent Stewart Guthrie. Hij was een van de dertien slachtoffers van David Gray die bijna een etmaal ongestoord zijn gang konTjaan. Vaticaan erkent esperanto VATICAANSTAD De Va- ticaanse congregatie voor de eredienst heeft een misboek en een leesrooster in het espe ranto goedgekeurd. Dit heeft het esperanto-programma van Radio Vaticaan zondag .be kend gemaakt. Een liturgi sche commissie onder leiding van hulpbisschop Wladislaw Miziolek heeft de teksten op gesteld. Met de goedkeuring is het gebruik van deze taal mo gelijk op congressen van de essperanto-beweging mogelijk geworden. Notulen Roermond: namen nieuwe vicarissen ROERMOND Deken R.H.M. Maessen (45) van Maastricht en deken dr. J.M. Punt (44) van Heerlen zijn op een stafvergadering van het bisdom Roermond genoemd als mogelijke opvolgers van hulpbisschop A.M.H.A. Cas termans (66) en van vicaris- generaal A.H.L. Meertens (76). Dit blijkt uit uitgelekte notu len van de vorige maand ge houden vergadering. Caster mans kondigde kortgeleden aan dat hij volgend voorjaar na achttien jaar deze functie wil neerleggen. Meertens had dit al eerder gedaan. De mogelijke opvolgers zijn beiden lid van het kathedraal kapittel van Roermond. Maes sen is deken sinds 1984, Punt sinds 1985. Hun functioneren heeft nooit aanleiding gege ven tot moeilijkheden. Ze zijn in brede kring geaccepteerd. Hoe die notulen zijn uitgelekt, is voor het bisdom nog een volslagen raadsel. „Kennelijk heeft iemand de geruchten stroom willen aanwakkeren," aldus een betrokkene. Tijdens de stafvergadering is ook gesproken over de pro blemen op het priestersemina rie Rolduc en de geruchten stroom. Castermans, die bis schop Gijsen altijd trouw heeft gediend, zou uit onvrede met het beleid van Gijsen zijn aftreden bekend hebben ge maakt. Uit zeer betrouwbare bron is dit laatste nadrukkelijk tegen gesproken en volslagen on juist genoemd. Ruim een jaar geleden had mgr. Castermans aan bisschop Gijsen laten we ten dat hij de zware functie van vicaris-generaal wilde neerleggen. Deze tijdige aan kondiging gaf de bisschop de tijd om naar een nieuwe vica ris-generaal uit te zien. Op dat moment had kanunnik W.A. van der Valk zijn kritiek op het beleid van bisschop Gijsen nog niet geuit. Dat de scheidende vicaris-ge neraal achter het beleid van bisschop Gijsen staat mag blij ken uit het feit dat mgr Cas termans bisschoppelijk vicaris en hulpbisschop blijft, aldus een uiterst betrouwbare zegs man. „Jonge ingenieurs willen beroepscode' DRIEBERGEN Vooral jonge ingenieurs willen volgens een bestuurslid van de Koninklijke Ne derlandse Chemische Vereniging een beroeps code. Zij zoeken een al ternatief voor christelijke waarden die zij zijn kwijt geraakt. Dr. ir. F.J.M. Nieuwenhuis zag overigens weinig heil in regels die ingenieurs bij moei lijke ethische beslissingen kunnen helpen. „Als ik me maar netjes aan de Tien Ge boden houd, heb ik geen be roepscode nodig. Bovendien kunnen chemici niet zomaar aanknoeien omdat er al heel veel regels zijn waaraan ze zich moeten houden". Nieuwenhuis was een van de sprekers op een beraad over technologie en ethiek, dat het oecumenisch wetenschapsfo rum MCKS het afgelopen weekeinde in Driebergen had georganiseerd. Onder de ruim 45 bezoekers, merendeels in genieurs en een enkele theo loog, bestond soortgelijke „In de jaren '60 stroomde bij Philips het geld binnen. Toen was er alle ruimte om over ethiek na te denken. Op dit moment is dat niet mogelijk. Het gaat tegen de bedrijssfeer in", zei ir. C.H. Smedema van Philips. Volgens ir. Bussema- ker heeft IBM een goede be- drijfscode, waardoor persoon lijke regels overbodig zouden zijn. Mr. dr. M.A.P. Bovens, werk zaam aan de juridische facul teit te Leiden, schepte enige orde in de spraakverwarring over beroepscodes. Er zijn verschillende soorten met elk een eigen functie. Zogenaam de aspirationele codes druk ken een groot maar onduide lijk doel uit, bij voorbeeld: „Bij mijn werk als informati cus wil ik het belang van de samenleving in alle facetten positief dienen." Checklist Met een educatieve code kun nen ingenieurs leren naden ken over ethiek in hun werk. Zo'n code kan fungeren als een soort checklist: hoe veilig is mijn produkt voor de ge bruikers? Wie benadeel ik er mee? Regulerende codes tenslotte bestaan uit gedetaileerde ge dragsregels waar op bij over treding straf staat. Deze laat ste code zou bijvoorbeeld het gebruik van pvc in produkten kunnen voorkomen. Maar dan is de vraag of zulke zaken door de politiek geregeld moeten worden of door ethi sche commissies van bedrij ven. (Van onze correspondent Gert van Wijland) SHKODER (Albanië) Dom Simo Jubanin, pries ter in het Noordalbanese stadje Shkoder heeft nooit van dominee Tökes in Roemenië gehoord, maar kan zich als geeste lijk leider van de katho lieke minderheid in Al banië in eenzelfde popu lariteit verheugen. Even als de bevolking van Ti- misoara vorig jaar, ris keerden leden van de of ficieel niet meer bestaan de parochie in Shkoder vorige week hun leven, door zich te verzamelen voor het plaatselijke poli tiebureau waar Jubanin voor verhoor werd vast gehouden. Van een demonstratie wilden de inwoners van het stadje za terdag niet spreken: dat woord neemt geen Albanees straffeloos in de mond. De ge durfde actie had echter wel succes. In plaats van de men sen uit elkaar te slaan of te schieten gingen de autori teiten overstag en lieten de priester vrij. Het heeft in Al banië al lange tijd niet meer de doorslag gegeven, maar wettelijk had de politie geen recht om de priester vast te houden. Sinds het parlement De haastig geschilderde kapel op het katholieke kerkhof in Shkoder, Noord-Albanië. Ruim 55.000 gelovigen bezochten hier de eerste mis sinds 1967. F0T0. GERT VAN WULAND vorige week de in 1967 afge schafte vrijheid van gods dienst in ere herstelde, was er geen enkele reden waarom hij niet als voorganger de mis had mogen opdragen. Dat het toevallig de eerste dienst sinds 23 jaar in Albanië was doet daar niets aan af, zo menen de leden van de kerk. De pries ter woont in een kleine ka mer in een achteraf straatje in Shkoder. Een tafel, een paar stoelen, een kast en een bed is echter al meer dan Jubanin de laatste 26 jaar gewend is geweest: januari 1964 ver dween hij wegens propaganda tegen de regering in de ge vangenis, om er 12 april 1989 weer uit te komen. Tijdens zijn gevangenschap werd zijn straf acht maal verlengd: „Ze wilden dat ik tekende dat ik geen diensten meer zou beleg gen, maar dat heb ik natuur lijk niet gedaan. Ik ben een door God geprogrammeerde computer". Eenmaal vrij man pakte hij de draad dan ook onmiddellijk weer op: het res terende geloof dat de 23 jaar onderdrukking had weerstaan werd in zijn kamer nieuw le ven in geblazen. De enige- vrije muur wordt volledig in beslag genomen door een al taar met daarop een aantal re likwieën. „Sinds de perestroj ka in Rusland is het ook in Albanië iets makkelijker ge worden." De mis die hem (op nieuw) in moeilijkheden bracht, werd volgens de pries ter door ruim vijfenvijftigdui zend mensen bezocht. De dienst vond plaats voor het kapelletje op het katholieke kerkhof. De wacht die jaren lang de begraafplaats heeft bewaakt, was vorige week nog niet verdwenen of het ge bouwtje werd ontruimd - het was inmiddels alswinkel in gebruik -, fris geverfd en van Mariabeeld en crucifix voor zien. De eerste aarzelende ui tingen van geloof werden oogluikend door de autoritei ten toegestaan. „Later konden ze niet meer ingrijpen,toen waren er te veel mensen", al dus een van de parochianen. „En nu is het toegestaan", kijk eens hoe blij de oudere mensen zijn." Zelf is hij rond de dertig. Hij kan zich de tij den van voor het verbod niet herinneren, maar is naar zijn zeggen „zeer gelovig." Voorlo pig zullen de diensten noodge dwongen in de buitenlucht op het kerkhof worden gehou den. De kathedraal is als sporthal in gebruik. „Maar we zullen hem zeker opeisen, als de tijd daar rijp voor is", aldus een van aanwezigen bij de priester thuis. Niemand is echter gerust op de uiteinde lijke reactie van de autoritei ten. De ingang van de kapel is met een scherm van de bui tenwereld afgesloten, bezoek van westerse journalisten wekt. grote opschudding: snel worden ze achter een gordijn geloodst, buiten wordt een wacht geplaatst. Het gesprek met de priester mag niet wor den opgenomen en niet te lang duren. Van een ritje in een westerse auto barst het even van de veiligheid: trots op de achterbank gezeten wijst een gids de weg naar de grens. Totdat hij een wat al te officieel uitziende wagen ont dekt: opeens ligt hij plat tus sen de banken en wil hij er uit. ■*a( tibti t d; Aantrekkelijke vruchten De kamercommissie voor staatkundige en bestuurli ewc nieuwing, in de wandeling de commissie-Deetman j nen heeft parlement en regering een doos met vruchten a den zonder te weten of elke vrucht eetbaar is. Dal-en verwerpelijk, want de commissie heeft er zelf duid or i gezegd dat de vruchten aan een diepgaand nader on moeten worden onderworpen. Bovendien gaat het ir val niet zozeer om de inhoud van het geschenk maar gebaar op zich. Eindelijk staan tal van mogelijkheden zand uit de politieke machinerie te halen en het d^L tlsch gehalte van onze samenleving op te krikken gev menteel ter discussie. TERECHT toonde D66-fractieleider Hans van Mi( vorig jaar het initiatief tot instelling van de commiss genomen, zich een tevreden mens. Vanaf de oprichti hij met zijn partij gehamerd op nut en noodzaak vs kundige hervormingen, maar keer op keer st< D66'ers hun neus op staatscommissies of parlementaii derheden die er anders over dachten dan zij Nu echter de animo van kiezers om naar de stel gaan steeds geringer dreigt te worden en de Staten-( steeds vaker worden geconfronteerd met de nadelen piermolens, bureaucratie, centralisme en ellenlange vormingsprocessen, achtte Van Mierlo de tijd rijp om mocratisch bestel nog eens goed tegen het licht te Het is een grote verdienste van hem dat hij daari v« ff aii itei-1 ONDANKS het feit dat alle vruchten van de coi Deetman op hun eetbaarheid onderzocht zullen wt het nu al zo goed als zeker dat enkele ervan niet (mi consumptie geschikt zijn. Het gaat hierbij onder oude, overrijpe voorstellen als de door de bevolking minister-president en burgemeester. Het is aardig d nog bij zitten, maar in de loop der jaren is in de d daarover de weegschaal al zo duidelijk naar de doorgeslagen dat ze als kansloos moeten worden aangva Een flink aantal vruchten ziet er echter zeer aant ^a uit. Dat geldt zeker voor de suggesties om de bezem Sel door de bureaucratie, het aantal adviesorganen tot e mum te beperken, de politieke besluitvormingsprol versnellen, de Eerste Kamer het recht te geven om c vallige wetsontwerpen terug te sturen naar de Twi"' mer en, niet op de laatste plaats, de ideeën om de11 tussen kamerleden en burgers aan te halen door bi verkiezingen een variant op het districtenstelsel in t< De commissie heeft er wijs aan gedaan ook vooruif1- ken naar de rol van Nederland in het Europa vaij^ komst. De onderlinge verhouding tussen ons pariera de Europees parlement, ons kabinet en de Europese Jool ministers moet goed geregeld zijn wil Nederland als *n e dig lid in het nieuwe Europa kunnen meefunctionei161 tuurlijk moet zoiets ook met andere lidstaten wordeiPe ken, maar Nederland kan in die discussie uitstef^Jj voortrekker fungeren. L Smerig spel van Saddam Een van de Nederlandse gijzelaars in Irak omschi|pr morgen de jongste truc van president Saddam Hi „het positiefste nieuws dat we tot nu toe gehoord Zo zal de eerste reactie wel zijn geweest van de me de tweeduizend westerse en Japanse gijzelaars. De Bi cheling, die onvermijdelijk zal volgen, zal uiterst bi ble Het aanbod om alle gijzelaars in groepen te laten ve 'na in de periode tussen Kerstmis en Pasen (in de laat1 van maart), vormt een even doorzichtige als duivel het schaakspel van de Iraakse dictator. En opnieuw s Vl schuldige gijzelaars de inzet van zijn smerig spel. )dt ing NlET voor niets is aan de vrijlating de voorwaarde^3 den dat in de ruim vier maanden lange periode Moor volgend jaar niets de „sfeer van vrede" mag verstoren dam Husayn wil gedurende die maanden volop gebri^an nen maken van voordelen op politiek, religieus en kl m gisch gebied. |d°* A ^a3t A.LS de Veiligheidsraad van de VN-organisatie, z< worden verwacht, voor het einde van dit jaar milita den tegen .Irak zal hebben goedgekeurd, breekt be C, gend jaar een periode aan waarin als de economis cot ontoereikend is gebleken een snelle aanval op W beste mogelijkheden biedt. Dat zou echter vóór de fl sche vasten (van 17 maart tot 16 april) moeten g M want de Ramadanperiode is in politiek opzicht niei^g om de Arabische bondgenoten van het Westen te la nemen aan de strijd tegen Irak. Na afloop van de Ramadan is de temperatuur i tijngebied al ondragelijk geworden en zullen zanJ militaire operaties uiterst moeilijk zo niet onmogelijk Saddam Husayn zal dan méér dan een paar maai| hebben gewonnen, want pas in het najaar van het| jaar zullen de weersomstandigheden weer gunstig 2 het voeren van een woestijnoorlog. Saddam Husayn i kennelijk op dat tegen die tijd het nu nog redelijk I blok tegen hem zal zijn afgebrokkeld. De afwijzende reactie van het Westen op „het goede wil" van Irak, is terecht. Hussayn heeft geei positieve bedoeling ten opzichte van de gijz slechts tijd te rekken. Hij had de onschuldige burger dere landen op de eerste plaats nooit mogen gijzelei hij zijn tweeduizend slachtoffers die hij uiterst „zijn gasten" blijft noemen in vrijheid wil laten ken, dan staat niets hem in de weg dat vandaag al nT fieidóe Uitgave Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers). Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden Telefoon: 071 - 122 244. Postadres: postbus 11, 2300 AA Leiden. Abonnee service Telefoon: 071 - 313 677 van ma t/m vr. van 8.30 tot 17.00 uf Nabezorging Telefoon: 071 - 122 248 van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 151 Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-gfl per maand 24,85 per maand per kwartaal f 74,10 per kwartaal f h per jaar 284,50 per jaar f. y Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -122 244 Telefax voor uitsluitend advertenties 071 -134 941. Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Ril, 070 - 3902 702 Bankiers AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK NV 663 050

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 2