^cldó^Qowva/nt
orse toename
lelfverwaarlozing
Archief Weeshuis ontsloten
ALLER
LEI(DS)
STAD OMGEVING/KUNST/RTV
II
»ebel
kroond
ft prijs
asisgezondheidsdienst verdeelt taken beter
Heerma schrapt
bezuiniging op
stadsvernieuwing
Gemeente
moet extra
bezuinigen
door hoge
rentestand
Fraaie reiswekker
VRIJDAG 16 NOVEMBER 1990 PAGINA 9
Lriinhonderd compostvaten
"rJi'i aangeschaft in Leiden
el, cj
eerc/N De gemeente Leiden schaft een ex-
7j7VeIcompost vaten aan. „Momenteel zijn er
jd, verkocht. In totaal moeten er driedui-
endlmen". Dit zei wethouder H. de la Mar
vatonpnd in de commissie voor sociale zaken
progen naar aanleiding van de succesvolle
van Jvatenactie. De verkoop van de extra
ré er& 1 nog even op zich laten wachten. Pas
f is gri of februari van het volgend jaar kun-
1700 exemplaren worden geleverd. Om
jen te voorkomen bij de distributie zal
concise man brengen van de vaten per wijk
tfejn. Het uitdelen van compostvaten leid-
t vvoBe wee^ m 8e Stevenshof tot grote pro-
3rkei Vele mensen die in de rij stonden
GM worden teleurgesteld omdat niet ge-
edev emplaren voorhanden waren. „Zij zul-
,or een briefje krijgen", aldus De la Mar.
ing
Eerste aanzet buurthuizen voor sociale vernieuwing
LEIDEN De Leidse club- en
buurthuizen hebben een eerste aan
zet gegeven voor een project in de
sfeer van sociale vernieuwing.
Onder de naam Het Traject willen de
buurthuizen een bijdrage leveren aan de
vermindering van de werkloosheid in de
sociale vernieuwingswijken. Ze willen de
zogeheten toeleiding van een aantal doel
groepen verbeteren. Coördinator V. Kok-
ke hoopt met de gemeente en andere in
stanties de financiën voor 1 januari rond
te hebben. Zodat het project in het nieuwe
jaar van start kan.
Doel van Het Traject is met name migran
ten, vrouwen en jongeren die (langdurig)
werkloos'zijn en uit een van de vijf Leidse
sociale vernieuwingswijken komen, ad
viezen en voorlichting te geven om hun
positie op de arbeidsmarkt te verbeteren.
„Wij zijn er niet voor daadwerkelijke toe
treding tot de arbeidsmarkt. Dat doet het
arbeidsbureau. Wat wij willen heet in het
vakjargon toeleiding. Mensen begeleiden
naar een beroeps- of scholingskeus toe",
aldus Kokke.
Het Traject denkt dit doel te bereiken
door wijkgericht te werken en gebruik te
maken van traditionele hulpverlening zo
als huisartsen, de wijkagent en maat
schappelijk werkers. Ook ligt het in de
bedoeling drie Trajectwinkels te openen
met spreekuren en informatiebank. Deze
moeten verschijnen in Leiden-Noord, de
oostelijke binnenstad en in de Slaaghwijk.
De winkels kunnen volgens de conceptno
ta van Het Traject in buurthuizen maar
ook in andere openbare gebouwen of win
kels worden ondergebracht. Ook wordt
het houden van cursussen in het kader
van Het Traject niet uitgesloten.
Samenhang
Andere problemen in de wijken zoals
buurtbeheer, milieu en stedelijke vernieu
wing kunnen volgens de opstellers van de
nota in samenhang met Het Traject wor
den aangepakt. „Het Traject kan in deze
sociale vernieuwingsgebieden met haar
doelstelling en wijkgerichte werkwijze
een belangrijke plaats innemen", staat in
de nota te lezen die aan het Leidse college
van B en W is aangeboden.
Een laatste doelstelling van Het Traject is
werklozen met weinig uitzicht op een
baan te helpen bij het zinvol besteden van
hun vrije tijd. Gedacht wordt aan het ge
ven van recreatieve cursussen zoals foto
graferen, computeren en tuinieren.
Hoogste punt
LEIDEN Het hoogste punt
van de nieuwbouw bij de
Scholgengemeenschap De
Nieuwe Vaart werd gistermid
dag bereikt. Ouddirecteur en
grondlegger van de school, H.
Ipenburg, plaatste om dit te
vieren om drie uur een kozijn-
stel. Aan het gebouw aan het
Lammenschanspark wordt een
nieuwe vleugel gebouwd. De
afdelingen techniek, die nu
nog in een gebouw aan de
Haagweg zijn gehuisvest, ver
huizen naar de nieuwe vleu
gel. De afdelingen motorvoer
tuigen, elektro- en mechani
sche techniek kunnen dan be
schikken over moderne werk
plaatsen.
Automobiliste mishandeld
LEIDEN Een 33-jarige Leidse automobiliste
is vanmorgen door een onbekende in het ge
zicht geslagen. De vrouw reed met haar auto
vanuit de Merenwijk de Willem de Zwijgerlaan
op en wisselde daarna van linker naar rechter
rijstrook. De vrouw vermoedt dat iemand daar
bij mogelijk heeft moeten afremmen. Toen zij
ter hoogte van de Haarlemmerstraat en Floris
Versterlaan moest wachten voor het rode stop
licht werd opeens haar portier geopend en
kreeg zij een harde klap in het gezicht. Ze hield
daaraan een bleodneus en hoofdpin over. Haar
kleding raakte besmeurd. Een goed signale
ment van de dader kon zij niet geven, omdat
haar bril op de grond viel. Vermoedelijk gaat
het om man. die in een kleine witte auto rijdt.
Politievoorlichter D. Graveland sprak zijn be
zorgdheid uit over het toenemend geweld op de
weg. „Bij het minste of geringste gaan de men
sen eigen rechter spelen en dat is ontoelaat
baar".
AAR SCHATTING 1900 DAKLOZEN IN LEIDEN
i gro
DEN Naar schat-
j 250 mensen in Lei-
-j verwaarlozen zich-
of vervuilen. Daar-
st zijn misschien wel
mensen zijn dak- en
jsloos in Leiden. Dat
[ijft de Werkgroep
(iënische Probleem-
ïllen (WHP) in het
verslag over 1989.
:te aantallen zijn echter
bekend. Wel is bekend
die aantallen toenemen,
•om pleit de werkgroep
nader onderzoek en
menskracht voor hulp-
ining. Bij de werkgroep
"89 46 gevallen
ernstige vervuiling of
raarlozing gemeld. Aan-
ling geschiedde in 14 ge-
n door de gemeentepoli-
ivooral de wijkagenten
Iden daarbij een belang-
j rol. Zo'n 30 maal betrof
Alleenstaande mannen, 14
I om alleenstaande vrou-
en 2 maal om echtparen,
hoofdprobleem was in 11
gevallen alcoholisme, in 21
gevallen psychiatrie en de
rest was gemengd van aard.
Dat vervuiling of verwaarlo
zing niet alleen een probleem
van ouderen is, bleek uit het
feit dat de leeftijd van de
aangemelde personen va
rieerde van 20 tot 104 jaar..
Van de 46 gevallen kon meer
dan de helft worden opgelost.
Dat gebeurde middels het in
schakelen van meer thuis
hulp al dan niet voorafge
gaan door tijdelijk opname en
het opruimen van de ergste
rommel. In 2 gevallen kon
niet worden voorkomen dat
de betrokkene kwam te
overlijden doordat er te laat
hulp werd ingeroepen. „In
een geval was betrokkene bij
aankomst van een medewer
ker van de Basisgezondheids
dienst reeds vier maanden
overleden. En had hij al die
tijd in bed gelegen terwijl de
buren dachten dat hij met
vakantie was", zo wordt in
het jaarverslag opgemerkt.
De overgebleven „gevallen"
worden minimaal een maal
per twee weken bezocht door
een maatschappelijk werk-
Zwervers
De WHP heeft ook de ont
wikkelingen voor de komen
de jaren op een rijtje gezet.
Daarbij wordt een schatting
gemaakt van de gevallen van
zelfverwaarlozing of -vervui
ling die al aan de gang zijn,
maar die nog niet bekend
zijn. Daarbij komt de werk
groep uit op ruim 250 men
sen. „In het gunstigste geval
betekent dit dat er op dit mo
ment 27 alcoholverslaafden,
90 psychiatrisch gestoorden,
45 zelfverwaarlozers en 90
ouderen aan het verwaarlo
zen en vervuilen zijn zonder
dat dit manifest is", schrijft
de WHP. Maar de werkelijke
aantallen kunnen nog hoger
liggen, zo wordt in het jaar
verslag aangegeven.
Het aantal dak- en thuislozen
neemt toe, constateert de
WHP. „Het gaat hier om al
lerlei soorten mensen, varië
rend van weggelopen jonge
ren tot chronisch psychiatri
sche patieënten of verslaaf
den die in een pension leven,
of van opvangsinstelling naar
opvangsinstelling zwerven of
die daadwerkelijk onder de
sterren slapen". In Leiden
zijn op dit moment ongeveer
100 dak- en thuislozen be
kend. Dat zijn vooral oudere
alcoholisten en psychiatri
sche patiënten die zich veelal
ophouden in het Van der
Werfpark en het Plantsoen.
Hoe groot het werkelijke
aantal dak- en thuislozen is,
weet de WHP niet. Maar als
ze het landelijke aantal om
rekenen naar de Leidse situ
atie, dan zou dit betekenen
dat er in Leiden 1900 dak- en
thuislozen moeten leven.
„Niet alle 1900 zullen ovei
straat zwerven; desalniette
min praten we hierbij ove
een aanzienlijk aantal men
sen die een hoog risico lopen
om nog verder in de proble
men te raken", aldus de
WHP. Nader onderzoek is
nodig om de precieze aantal
len te weten te komen, om de
exacte problemen duidelijk te
maken. Meer menskracht is
nodig om de hulpverlening
beter te garanderen.
IN/DEN HAAG
renweide Coebel in
Boshuizen is van-
in het provincie-
Den Haag be-
i met het predikaat
Jern waar pit in zit',
an is een prijs van
gulden verbon-
weide is ingericht
Igenaren van onder
jgeiten, schapen en
in samenwerking
f gemeente.
■ze leefbaarheidswed-
alweer voor de vier-
werd georgahiseerd
Heidemij, kiezen be-
zelf een project ten
van de plaatselijke
(j_ fheid. Zij moeten dat
'f uitvoeren. In elke
ie zijn wedstrijden,
/eide 'De Coebel' is nu
PI- leen noodlokatie geves-
e vereniging van eige-
kwam met het project
de gemeente Leiden
plaats van de toenma-
renwei andere plannen
e gemeente heeft nu in
stemmingsplan ruimte
ft voor het onderbren-
f de dieren. Daarnaast
I de dierenliefhebbers
fcanisatie opgezet die
Iten verzamelt in de
zeer matig gebleken,
peze ronde waren er
les aanmeldingen. De
lij gaat daarom in de-
Uop stations en in bi-
en een publiciteitsac-
fren. Dat is voor het
f de geschiedenis. Ver-
i Heidemij dat er bij de
|n meer nadruk op het
komt te liggen.
H
Vuilverbranding
De laatste hoge schoorsteen
verdwijnt uit het Leidse stads
beeld. De karakteristieke pijp
van de vuilverbranding wordt
afgebroken. Tachtig meter
hoogte wordt neergehaald.
Eerst werd de binnenpijp, de
vuurvaste bemetseling wegge-
sloopt. Dat waren muren van
anderhalve meter dikte. Nu
wordt de buitenmuur steen
voor steen weggehaald.
FOTO: WIM VAN NOORT
Burgemeester Goekoop en A. Nieuwenhuizen Segaar, voorzitter van de stichting Heilige Geest- of arme Wees- en Kinderhuis, van in de
bankjes van de wezen op de tentoonstelling.
FOTO: WIM VAN NOORT
LEIDEN Burgemeester
C. Goekoop opende gister
middag de tentoonstelling
,,Het Weeshuis aan de
Hooglandsekerkgracht".
Dat gebeurde in de Hoog
landse Kerk. Tegelijker
tijd werden twee boeken
gepresenteerd.
S. den Haan heeft zich gebo
gen over de inventaris van het
archief van het Heilige Geest-
of Arme Wees- en Kinderhuis
aan de Hooglandsekerkgracht.
Hij heeft de periode van 1334
tot 1979 de afgelopen drie jaar
onderzocht. En een nieuwe in
ventarisatie van het archief,
dat in totaal 73 meter plan
klengte beslaat in het Leidse
Gemeentearchief, gemaakt.
Het werk „Inventaris van het
archief van het Heilige Geest-
of Arme Wees- en Kinderhuis
te Leiden" werd gisteren ge
presenteerde door archivaris
IL van Maanen.
De geschiedenis vangt aan in
de middeleeuwen met de Hei
lige Geest van de Sint Pieter-
sparochie, een instelling voor
algemene arménzorg. In de
tweede helft ging de instelling
zich meer toeleggen op de kin-
derzorg en in de zestiende
eeuw was de instelling gespe
cialiseerd in kinderzorg.Den
Haan kwam vele interessante
deelarchieven tegen. Bijvoor
beeld van het Cellebroeders-
klooster (1421-1679), of de vi-
carieën van Sint-Johannes
Evangelist en Sint-Andreas in
de Hooglandse Kerk (1535-
1578), maar ook van de familie
van Schooten (1649-1679) en
van notaris Engel van Haas-
Bouwgeschiedenis
Het weeshuisarchief is een be
langrijk archief voor genealo
gisch, biografisch onderzoek
en voor onderzoek naar de ge
schiedenis van onroerend goed
in en om Leiden. Van de ge
schiktheid van het archief
voor het verrichten van de
laatste soort onderzoek getuigt
het gelijktijdig met de inventa
ris verschijnende boek van J.
Droge. Dat is getiteld „Waar
de wezen in de gevel staan. De
bouwgeschiedenis van het
Heilige Geest- of Arme Wees-
en Kinderhuis aan de Hoog
landsekerkgracht te Leiden".
Dat boek werd gisteren inge
leid door professor R. Meisc-
hke, oud-hoogleraar litera
tuurgeschiedenis van de Leid
se universiteit.
Ook muziekhistorici kunnen
hun hart ophalen in het ar
chief. Want dit archief bevat
de eerste grote compositie voor
kinderen in de Nederlandse
muziekgeschiedenis. De leider
van het aan de instelling ver
bonden Zangcollege, compo
nist en musicus Christian Frie-
drich Ruppe (1753-1826),
maakte dit werk voor Kerst
mis van het jaar 1796. H. Briër
speelde gisteren tijdens de ope
ning op het grote orgel van de
Hooglandse Kerk improvisa
ties op de door Ruppe gecom
poneerde kinderliedjes.
De tentoonstelling wordt ge
houden in het voormalige
weeshuis, het Nationaal Na
tuurhistorisch Museum aan de
Hooglandsekerkgracht 17. De
expositie is tot en met 13 janu
ari 1991 te bewonderen.
IN De afdeling
ene gezondheids
man de Basisgezond-
f lienst wordt in
|h gesplitst. Uit de
hg komt een afde-
iaal medische zorg
afdeling preventie-
londheidszorg.
Het aantal activiteiten van
deze algemene afdeling nam
toe, terwijl de beschikbare tijd
en het aantal personeelsleden
verminderden. Bijvoorbeeld
het beginnen van een bevol
kingsonderzoek naar borst
kanker, preventie- en voor
lichtingscampagnes voor
AIDS, een groeiend aantal ge
vallen van TBC, de dubbele
vergrijzing en de daarmee sa
menhangende ouderenzorg en
de toename van het aantal
dak- en thuislozen, zelfver
waarlozers en - vervuilers.
Door deze toename van activi
teiten bleven de coördinatie
achter, waardoor het risico
van langs elkaar heen werken
ontstond. Ook waren een aan
tal taken niet duidelijk genoeg
afgebakend en voelde zich
daarvoor niemand daarvoor
verantwoordelijk.
De oplossing hiervoor is het
opsplitsen van de algemene af
deling in twee aparte afdelin
gen. De afdeling preventieve
gezondheidszorg houdt zich
bezig met infectieziektenbe-
strijding, AIDS, TBC en de be
volkingsonderzoeken. De af
deling sociaal medische zorg
neemt de taken ouderenzorg,
hulpverlening aan dak- en
thuislozen, zelfverwaarlozers
en - vervuilers, methadonver-
strekking en rampenbestrij
ding.
DEN HAAG De bezui
niging op het stadsver
nieuwingsfonds van 30
miljoen in 1991 gaat niet
door. Staatssecretaris
Heerma (volkshuisves
ting) heeft dat donderdag
aan de Tweede Kamer ge
schreven. Het benodigde
geld komt uit het subsi
dieprogramma voor
nieuwbouw en woning
verbetering van dit jaar.
Omdat gemeenten hiervoor
minder plannen hebben inge
diend dan geraamd is geld
over. Heerma zal dit bedrag
niet herverdelen over de pro
vincies en gemeenten, zoals
normaal wel gebeurt. Door
deze operatie houdt Heerma
de komende jaren ook nog wat
geld over om tekorten op zijn
begroting te dekken.
De Tweede Kamer had Heer
ma tijdens de algemene be
schouwingen gevraagd de be
zuiniging op stadsvernieuwing
ongedaan te maken. De Ka
mer vindt het onverantwoord
op deze post te besnoeien, ge
zien het belang dat het kabinet
hecht aan sociale vernieuwing.
Heerma heeft de Kamer ook
ingelicht over het nieuwbouw-
programma van dit jaar. Tot 1
juni zijn 18.500 bouwvergun
ningen voor ongesubsidieerde
woningen afgegeven. Naar
schatting zullen in 1990 32.000
van deze woningen worden
gebouwd. Verder worden dit
jaar ongeveer 4.100 duurdere
huurwoningen (premiehuur)
en 10.000 koopwoningen met
eenmalige subsidie gebouwd.
In de sociale huursector zijn
dat er 25.000.
Het programma van 21.000 so
ciale koopwoningen voor dit
jaar wordt niet gehaald. Op 1
oktober was nog maar voor 79
procent aan plannen inge
diend. Dat komt doordat de la
gere inkomens (tot 43.500 gul
den per jaar belastbaar), voor
wie de soiale koopwoningen
zijn bedoeld, ze door de hoge
hypotheekrente niet kunnen
betalen. De subsidies van 4.000
sociale koopwoningen zal
Heerma gebruiken om zijn be
grotingsproblemen op te los-
Ook vorig jaar zijn minder so
ciale koopwoningen gebouwd
dan was geraamd. Heerma zal
het overgebleven subsidiegeld
deels doorsluizen naar volgen
de jaren. Voor een aantal wo
ningen dat wel is gebouwd,
maar niet verkocht, wil hij een
eenmalige premie van 5.000
gulden verstrekken. De beper
king dat alleen de lagere inko
mens deze woningen mogen
kopen, vervalt dan in principe.
Vogelmarkt
Avibus Leiden houdt zon
dag een vogel beurs. Dat
gebeurt in zaal De Blauw-
kras aan de Voorschoter-
weg, naast zwembad De
Vliet. Iedereen die dat wil
kan er zijn gekweekte vo
gels te koop aanbieden.
Verkopers kunnen er van
af 9.00 uur terecht, kopers
vanaf 10.00 uur. Toegang
Kinderen tot 12 jaar
gratis.
Kraam verzorging
Voor allochtone vrouwen
die de opleiding tot
kraamverzorgster willen
volgen, is er zondag een
voorlichtingsmiddag. De
bijeenkomst vindt plaats
in het gebouw van de
Stichting Beroepseducatie
Z-H Noord aan de Mare-
singel 54 en duurt van
14.00 tot 16.00 uur.
Stijldansen
In het buurthuis Matilo
krijgen paren elke zondag
avond gelegenheid om vrij
te dansen. Voor drie gul
den per keer kunnen de
vrienden of partners van
20.00 tot 23.00 in het ge
bouw aan de Zaanstraat
126 terecht.
LEIDEN Het college
van B en W verwacht een
nieuwe bezuinigingsronde
bij de gemeente. Dat staat
in een brief aan de hoof
den van gemeentelijke di
recties over het meerja-
renbeeld 1992-1995. In het
voorjaar worden de bezui
nigingsmogelijkheden
geïnventariseerd.
De bezuinigingen zijn nodig,
omdat de rentestand hoog is.
Leiden krijgt daarvoor geen
compensatie van het Rijk. Het
meeijarenbeeld van mei 1990
gaat nog uit van 8 procent, ter
wijl voor het nog samen te
stellen meerjarenbeeld op 9,5
procent wordt gerekend. In
dat nieuwe meerjarenbeeld
moet ook de nog resterende
vijf miljoen gulden voor nieuw
beleid van het college worden
ingepast.
Ook valt de algemene uitke
ring voor de komende jaren
ongunstiger uit dan het meer
jarenbeeld aangeeft. De eerste
resultaten van de doorlichting
van de begroting 1990 zijn in
middels ook bekend. Deze ge
gevens zijn ongunstiger dan de
nota financiële positie van lei
den aangeeft. Bovendien ver
wacht de gemeente dat het
Rijk bezuinigingsmaatregelen
voor de gemeenten voorbe
reidt.
Het college wil in mei 1991
een afweging maken tussen
nieuw beleid, bezuiniginsmaat-
regelen en belastingmaatrege-
Sponsors Leidse
marathon bekend
LEIDEN De organisatoren
van de Leidse marathon heb
ben in het Zoeterwoudse com
puterbedrijf 3M een hoofd
sponsor gevonden. Organisator
T. Scheffer wilde niet zeggen
om hoeveel geld het precies
gaat maar hield het op een
aanzienlijk deel van de beno
digde 125.000 gulden. Het res
terende geld wordt bij elkaar
gebracht door een aantal sub
sponsors. De marathon die op
16 juni plaats heeft en als start
en finish de Schipholweg kent,
wordt gehouden door de Leid
se Road Runners Club, De Ba
taven en AV Holland. Schef
fer deelde gisteren tevens mee
dat het Nederlands universi
tair kampioenschap marathon
als onderdeel van de Leidse
marathon wordt opgenomen.
Deze handige opvouwbare Quartz
reiswekker, uitgevoerd in donker
bruin kunstleer, is voor u wan
neer u ons een nieuwe abon
nee opgeeft. In opgevouwen
toestand meet de wekker
slechts 8 x 8 x 1,5 cm. De
nieuwe abonnee wordt
ook hartelijk onthaald:
deze krijgt de krant de
eerste twee weken gratis.
r
J Noteer als nieuwe abonnee ingaande
I Naam
I
I Adres:
I Postcode/plaats:
Telefoon:
(voor controle bezorging)
J Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
I Daarna wordt het abonnementsgeld betaald per:
J maand (automatisch betalen) f 24,85
I kwartaal via acceptgiro f75,10
Stuur als dank de fraaie reiswekker naar:
J Naam:
J Adres:
I Postcode/plaats:
ficidócSouAcmt
