FNV m*.
Schande als we het met
e koppeling niet redden
„Eerst bezuinigen,
daarna hogere lasten
3wenland
r>r>
erk is vooral geestelijk zwaar"
Minister
Maij treft
maatregelen
na verkeers-
ramp Breda
CcidócSouoont
WOENSDAG 14 NOVEMBER 1990 PAGINA 3
4F
HAAG Het vaarbewijs voor de re-
jesector wordt pas 1 april 1992 ver-
Dat is een jaar later dan was voor-
P(|zo liet minister Maij-Weggen gisteren
i Een kamermeerderheid staat ach-
tar plan. Het gaat om recreanten aan
jer van pleziervaartuigen van 15 me-
langer, bestuurders van snelle mo
len, alsmede enkele onderdelen van
iroepsvaart. Het vaarbewijs gaat ook
n voor waterscooters die sneller kun-
lan 20 kilometer per uur, kondigde
aan. Volgens de minister is het uitstel
utsl ;voig van opleidingstechnische aspec-
ngegeven door de ANWB. Het vaar-
gaat rond de 52 gulden kosten. De
Itievaart in Nederland was de afgelo-
omer drukker dan ooit. Het aantal
p°o >es in de maanden mei tot en met
ïen nber lag twee procent hoger dan in
re 1 ner van vorig jaar.
oo!
dei
t ge
ker
rbewijs jaar later
Autoverhuur in stations
UTRECHT De Nederlandse
Spoorwegen en het autoverhuurbe
drijf Hertz sluiten binnenkort een
contract voor de verhuur van auto's
vanaf 27 stations. Het betreft een
vierjarig contract, dat in maart vol
gend jaar ingaat. NS en Hertz mik
ken vooral op de reiziger die de trein
neemt voor zakelijk gebruik. Die
moet wel van tevoren via een spe
ciaal 06-nummer een auto reserver
en. De autoverhuurder zorgt dan dat
er op het afgesproken tijdstip een
auto klaar staat. Op vertoon van een
geldig treinkaartje, rijbewijs en pas
poort en tegen betaling van vierhon
derd gulden borg kan de reiziger, die
minstens 21 jaar oud moet zijn, de
auto meenemen. De tarieven voor
'Trein autoverhuur' liggen 30 pro
cent lager dan normaal.
134 jaar lang terugbetalen
LEEUWARDEN Uitkeringsfraudeurs in Leeuwarden kun
nen ook na hun dood hun schulden terugbetalen aan de socia
le dienst. Officier van justitie mr. B.W.M. van der Lugt reken
de de politierechter gisteren voor dat verdachte Van der M.
pas over 134 jaar haar fraude tot de laatste cent heeft terugbe
taald. De 26-jarige vrouw heeft de sociale dienst voor een be
drag van 19.000 gulden opgelicht. De sociale dienst kwam met
haar overeen dat ze slechts 12 gulden per maand hoefde af te
lossen. Dat betekent dat ze 134 jaar nodig heeft om de schuld
af te lossen. Dit feit kwam aan het licht tijdens de behandeling
van de fraudezaak door de politierechter. De vrouw kreeg uit
eindelijk 180 uur werkstraf.
Pleidooi culturele autonomie van EG-lidstaten
DEN HAAG De EG-lidstaten moeten ook als de grenzen
wegvallen hun eigen culturele beleid blijven bepalen. Deze
soevereine bevoegdheid moet in een verdrag worden vastge
legd. Dat stelt het Comité Buitenlands Cultureel Beleid in een
manifest dat vanmiddag aan staatssecretaris Dankert van bui
tenlandse zaken is aangeboden.
Voedselvergiftiging
Nijmeegs ziekenhuis
NIJMEGEN In het personeels-
restaurant van het St. Radboudzie-
kenhuis in Mijmegen heeft zich
een geval van voedselvergiftiging
voorgedaan. Tweehonderd van de
elfhonderd personeelsleden die
donderdag friet, snijbonen en rol
lade hadden gegeten, kregen daar
na last van misselijkheid en
koorts. Een onderzoek van de
Keuringsdienst van Waren wees
uit dat er sprake was van voedsel
vergiftiging, waarschijnlijk ver
oorzaakt door een schoonmaak
middel. Omdat de restaurants voor
het personeel en voor de patiënten
strikt gescheiden zijn, is geen van
de patiënten slachtoffer geworden
van de voedselvergiftiging.
Onderwijs van belang,
maar mag niets kosten
PARIJS Aan de ene kant wordt zeer veel
nadruk gelegd op het belang van onderwijs
voor een evenwichtige sociale ontwikkeling
en de economische positie, aan de andere
kant komt er eerder minder dan meer geld
beschikbaar voor het onderwijs. Deze
„maatschappelijke schizofrenie" rond het
onderwijs kan volgens minister Ritzen (on
derwijs) alleen worden opgelost als werkge
vers en werknemers en mogelijk de onder
wijsdeelnemers zelf medeverantwoordelijk
worden. Dit heeft de minister gisteren ge
zegd op de conferentie van onderwijsminis
ters van de OESO in Parijs. Ritzen noemde
het maatschappelijk klimaat rond het on
derwijs intern tegenstrijdig. Die diagnose is
volgens hem representatief voor veel mo
derne samenlevingen.
Gemier lubbers tijdens fnv-congres
TERDAM Geraffi-
was het, en ook wel
'ukagd. In het hol van
;iun 6 j
p «uw speelde premier
>ers gisteren de bal
naar FNV-voorzitter
lenburg. De vakbe-
Ing en (bijna) nie-
Po 1 anders is er voor
itwoordelijk dat de
eling tussen lonen,
'oolj ringen en ambtena-
'e ilarisen betaalbaar
iolse
gren
t SI riejaarlijkse congres van
IV, met ruim een miljoen
de grootste vakcentrale
[ederland, stond officieel
heid teken van 'Economische
e afjindigheid en Solidariteit',
Pole vertaald: een gegaran-
jch inkomen voor iedereen
il werken. Maar Steke-
a rg en Lubbers vochten in
uits !rdam over de hoofden
genide congresgangers een
over de koppeling uit.
dag zei Stekelenburg dat
ïanciële problemen van
ersti erheid nimmer een ont-
ovmde voorwaarde voor de
;ant( ling mogen zijn. Als het
W0I et deze voorwaarde wel
lanteren, zou de vakbe-
ig de kont tegen de krib
J'*-
jst v taaie congres sudderde
Pol pn voort. Iedereen was in
eft t>hting van Lubbers, die
mJ treeks per trein van een
j vakantietrip naar Vene-
ugkeerde. „Ach, een in-
1 Di j voor iedereen is een
rerdiWe laten hier ons eta-
en i leid zien, daarna horen
niks meer van. In het
100 komen we er wel op
omschreef een FNV-
erker de landerige
5 begon met een uitge-
1 visie op de Europese en
ontwikkelingen,
maar trefzeker
hij uit op de woedende
tie over 's lands finan-
aandacht naar het werk gaan
en niet naar het loon, herhaal
de Lubbers diverse keren.
Zonder percentages te noemen
(„die kunt u zelf invullen")
toonde hij zich bezorgd over
de looneisen van diverse bon
den die „spanning" geven.
Maar, zo suste Lubbers het
FN V-kader: „De zaak hoeft
niet uit de hand te lopen. Onze
economie is sterk genoeg. We
dreigen helaas de geweldige
denkfout te maken dat de
vraagstukken de problemen
van 'van zullie', dus van het
kabinet, zijn. Ik meen dat de
solidariteit wordt bepaald in
het cao-overleg".
Handig
Premier Lubbers tijdens zijn toespraak op de laatste dag van het
FNV-congres. FOTO: ANP
ciën en de koppeling. De pre
mier legde een rechtstreekse
relatie tussen de groei van de
werkgelegenheid en de koppe
ling. Want: als de looneisen
matig zijn, kan er meer geld
worden besteed aan scholing
en het scheppen van banen.
Het mes snijdt dan aan twee
kanten. De koppeling blijft
voor de overheid betaalbaar
omdat de loonstijging in het
bedrijfsleven niet al te hoog is
en het aantal uitkeringen
daalt. Dus moeten de bonden
ervoor zorgen dat de loonstij
ging niet uit de hand loopt.
„Het is een schande als we,
met onze welvaart, het niet
redden met de koppeling",
wierp Lubbers de verbouwe
reerde zaal toe. „We zijn nu in
een fase geraakt waarin we
•moeten zeggen: we pikken het
niet als er mensen zo maar de
wao in gaan. Ik zeg u: de kop
peling is niet in de eerste
plaats een probleem van het
kabinet. Het is een probleem
van de sociale partners. De
kracht om iets goed te doen
komt van de vakbeweging
zelf. Verantwoorde afspraken
brengen de koppeling niet in
gevaar". In vrije cao-onder
handelingen moet de meeste
Het was bijzonder handig van
Lubbers. Hij vertelde niks
nieuws en vermeed zorgvuldig
het heetste hangijzer, name
lijk: moeten de overheidsfi
nanciën meetellen bij het al
dan niet laten doorgaan van
de koppeling? Daarmee liet
Lubbers bewust de onzeker
heid voortbestaan. Of, zoals
een naaste medewerker van
Stekelenburg zich afvroeg:
„We hebben een ethisch appèl
over ons uitgestort gekregen.
Maar wat bedoelde Lubbers
nou precies?"
Stekelenburg zelf interpre
teerde Lubbers' woorden voor
het gemak maar positief:
„Lubbers heeft het niet over
de overheidsfinanciën gehad.
Dus ga ik ervan uit dat dit
punt voor hem niet speelt en
dat de koppeling onverkort
doorgaat. Ja, dan moeten el
ders bezuinigingen worden ge
vonden. Daar zullen wij kri
tisch naar kijken, want ook
hierbij kunnen de laagstbetaal
den de dupe worden".
De FNV-voorman realiseerde
zich dat hij niet louter optimis
tisch kon zijn. „Lubbers schet
ste een overheid die zich wel
erg ver terugtrekt. Ik zou zo
graag zien dat de overheid
eens partij kiest voor ons en
erkent dat wij ons keihard in
zetten voor het scheppen van
ROB SEBES
ERDAM Het zou be-
,|geen luxe zij als er op
?èrk meer aandacht komt
'let welzijn van het per-
I. Prof. dr. F. van Dijk
jet Academisch Medisch
Amsterdam con-
dit na een onder
zoek, waarvan hij de resulta
ten vandaag op een symposi
um in de hoofdstad presen
teerde.
Een op de drie werknemers
die meededen aan een groot
bedrijfsgezondheids-
kundig onderzoek in Gelder
land vindt het werk geestelijk
inspannend, terwijl een op de
vijf het lichamelijk inspan
nend vindt. In totaal werden
30.000 werknemers onder
zocht. Prof. Van Dijk wees ook
op lopend CBS-onderzoek,
waaruit bleek dat steeds meer
mensen vinden dat ze in een
hoog tempo moeten werken
(38 procent in 1977 tot 51 pro
cent vorig jaar). Hij verwacht
een verdere toename van tijds
druk en van geestelijk belas
tend werk.
Kerkhof schoongeblazen
Zwierend met een motorblazer is een gemeentewerkman bezig de zerken van de begraafplaats van
het Betuwse dorpje Enspijk schoon te blazen. Met dit apparaat is de de man in een halve dag klaar
met hetzelfde werk dat voorheen dagenlang door vier werklieden werd gedaan. foto: anp
PVDA LAAT ZICH NIET IN DE TANG NEMEN
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De PvdA-frac-
tie vindt dat de koppeling vol
gend jaar niet ter discussie mag
komen. Maar voor het geven
van een garantie tegen belas
tingverhoging, zoals het CDA
heeft gevraagd, voelen de soci
aal-democraten niets.
Afhankelijk van het financiële
gat waarmee het kabinet vol
gend jaar geconfronteerd
wordt, kunnen wel degelijk las
tenverzwaringen aan de orde
komen, liet vice-voorzitter
Frans Leijnse van de PvdA-
fractie gisteren weten. Minister
Bert de Vries en het CDA-ka-
merlid Gerrit Terpstra hadden
eerder gezegd dat het CDA er
net als de sociaal-democraten
alles aan wil doen om de kop
peling tussen lonen en uitke
ringen te handhaven. Maar dan
zou vrij vertaald de coa
litiepartner wèl de prijs moeten
willen betalen in de vorm van
vergaande bezuinigingen. De
Vries: „Dus geen verhoging
van de collectieve lastendruk".
Leijnse nam bij de behandeling
van de begroting van Sociale
Zaken echter nadrukkelijk af
stand van die CDA-eis. „Bij het
opstellen van de tussenbalans
in januari moet eerst gepraat
worden over bezuinigingen,
maar als we het daarmee niet
redden kunnen ook lastenver
zwaringen aan de orde ko
men", zei hij, en voegde daar
aan toe: „Het is een fabeltje dat
het niet volledig toepassen van
de koppeling de miljarden zal
opleveren om het kabinet uit
de brand te helpen".
Na afloop van het debat liet
Leijnse weten dat het regeer
akkoord formeel een verhoging
van de lastendruk in 1991 toe
staat. „In het akkoord staat als
je het goed leest dat de lasten
druk in 1994 op het niveau van
1990 moet liggen. Let wel, in
1994! Daar tekenen wij ook
voor".
Alle fracties lieten blijken diep
bezorgd te zijn over met name
de toename van het aantal
wao'ers. De CDA-woordvoer-
ders Johan de Leeuw en Ank
Bijleveld vinden dat de sociale
partners snel actie moeten ne
men om de groei van het aantal
arbeidsongeschikten in te dam
men. Premier Lubbers heeft
zijn politieke lot verbonden aan
een 'plafond' van één miljoen
wao'ers, een grens die na 1991
mogelijk snel genaderd wordt.
„Dit probleem moet helemaal
boven aan de agenda komen te
staan", aldus Bijleveld. Athie
Schimmel (D66) en Paul Ro-
senmöller (Groen Links) ver
weten het kabinet laksheid bij
de aanpak van de wao en
werkloosheid onder etnische
minderheden door te veel aan
de Stichting van de Arbeid
over te laten.
Het debat over de begroting
van sociale zaken stond ook in
het teken van de 'nieuwe
flinksheid' die eerder deze
maand werd betracht door mi
nister van financiën Wim Kok
en PvdA-fractievoorzitter Thijs
Wölgens. Volgens Kok is zijn
tolerantie voor het misbruik
van uitkeringen tot 'nul' ge
daald. Wöltgens liet weten dat
werklozen die consequent werk
weigeren desnoods hun gehele
uitkering kwijt moeten raken.
Opvattingen die gisteren in de
Kamer warme steun kregen
van VVD, CDA en PvdA.
Bijleveld (CDA) zei het 'treu
rig' te vinden dat de sociale
diensten de sanctierichtlijnen
blijkbaar niet volledig uitvoe
ren. Volgens Rosenmöller had
Wöltgens met zijn ferme
speech de werklozen echter ge
stigmatiseerd en in een ver
domhoekje geplaatst. Maar
Leijnse betoogde dat de rede
van zijn fractievoorzitter
verkeerd was uitgelegd.
D66-kamerlid Arthie Schimmel
zei: „Door zo de nadruk op de
plicht tot het aannemen van
werk te leggen, moet de zwak
ke groep uitkeringsgerechtig
den zich steeds krachtiger ver
weren dat het niet lukt om een
baan te vinden. Dat vind ik
heel ernstig".
DEN HAAG Minister
Maij van verkeer en wa
terstaat heeft een reeks
van maatregelen aange
kondigd om de verkeers
veiligheid te verbeteren
op de A 16 bij Breda. Daar
kwamen vorige week bij
plotselinge mist acht men
sen om het leven en raak
ten ruim dertig automobi
listen zwaar gewond.
De minister wil onder meer op
zo kort mogelijke termijn een
omvangrijke proef met een sy
steem, dat de weggebruiker
waarschuwt voor het ontstaan
van mist. Verder denkt zij aan
waarschuwingstekens op de
weg, voorstellen met betrek
king tot mistachterlichten en
plaatsing van attentieborden
in mistgevoelige gebieden.
Twee maanden
Volgens Maijs informatie
neemt het politieonderzoek
van het ongeval bij Breda van
5 november nog zeker twee
maanden in beslag. Vooruitlo
pend op die uitslag kan de po
litie geen uitspraken doen
over de juiste toedracht. Het
aantal ongevallen op het tra
ject is tussen 1986 en 1989 toe
genomen met 60 procent: van
200 tot 330. Volgens Maij is het
technisch gezien niet mogelijk
de al geplande verbeteringen
te versnellen. Voorzien is on
der meer de ombouw tot een
autosnelweg met twee keer
drie rijstroken.
Informatieborden
De minister haakte tijdens be
sprekingen gretig in op de sug
gestie van PvdA-verkeersspe-
cialist Castricum om in de
wegbermen in het land infor
matieborden neer te zetten,
waarop radiofrequenties voor
regionale verkeersinformatie
te zien zijn. Castricum uitte
zijn boosheid over berichten
dat rijkswaterstaat regionale
waarschuwings- en meldings
systemen zou tegenhouden.
Maij was zich van geen kwaad
bewüst. Zij zal over dit „goede
punt" met rijkswaterstaat en
de regionale omroepen om de
tafel gaan zitten.
Minister Maij houdt staande
dat met name vrachtwagens
de boosdoeners zijn bij grote
ongevallen met dodelijke af
loop. Maij vindt dat vrachtwa
gens zeker bij drukte en mist
of slecht weer uitsluitend op
de rechter rijstrook moeten ril
den, en bij voorkeur de snel
heid moeten temperen tot 50
kilometer per uur. Zij wil
proeven nemen met speciale
rijbanen voor vrachtwagens.
„Moedeloos"
De minister wordt af en toe
„moedeloos" van het gedrag
van een deel van de wegge
bruikers. „Ik word terwijl
mijn chauffeur vrachtwagens
nelheid hanteert zelf diverse
malen door vrachtwagens
voorbiigereden". Zij laat, an
ders dan een kamermeerder
heid van CDA en VVD, het
idee van een snelheidsbegren
zer voor vrachtwagens niet
los. Zij streeft naar goede af
spraken met de sector zelf.
Leidt dat tot niets, dan wil de
minister de snelheidsbegren
zer als stok achter de deur
houden.
izigheid van zijn vrouw neemt professor G. Aldrich de felicitaties in ontvangst van Rode
tertegenwordiger Hans-Petergasser na zijn installatie als bijzonder hoogleraar internationaal
hitair recht aan de Rijksuniversiteit Leiden. De 'Rode Kruis-leerstoel' werd in 1975 mede met
an humanitaire organisaties ingesteld. foto: anp
„Geheime eenheid wèl bedoeld
voor sabotage-acties"
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG In het Limburgs Dagblad van vanochtend zegt
een oud-officier dat de eenheid wel degelijk sabotage-acties in
oorlogstijd tot doel heeft. Hij gaat daarmee in tegen de verkla
ring van premier Lubbers. Volgens deze zegsman, die anoniem
wenst te blijven, heet de eenheid O&I, hetgeen zou staan voor
operaties en inlichtingen.
O&I zou volgens ingewijden ook de leden van het kabinet en de
koninklijke familie moeten evacueren bij een inval in Neder
land. De oud-officier zegt dat de leden van de eenheid, volgens
ingewijden enkele tientallen, onder valse namen leven en ope
reren. Zelfs bij de burgerlijke stand zouden zij onder valse na
men staan. De eenheid zou onder oorlogstijd direct onder de
vice-voorzitter van de Raad van State vallen en zou over gehei
me wapenvoorraden en -opslagplaatsen beschikken.
Lubbers weigert in verband met de staatsveiligheid in zijn brief
op details in te gaan over de omvang, de taak en de doelstelling
van de organisatie. Wel schrijft hij dat alleen de opeenvolgende
premiers en ministers van defensie van de eenheid op de hoogte
waren, net als enkele hoge ambtenaren. De overige bewindslie
den wisten van niets. Lubbers stelt dat het commando altijd on
der Nederlands gezag heeft gestaan. Van buitenlands toezicht of
van NAVO-bemoeienis is volgens Lubbers nooit sprake geweest.
De contacten met andere geheime eenheden in NAVO-landen
hadden alleen betrekking op allerlei praktische zaken, zoals de
vraag hoe de doelstelling van de eenheid in bezettingstijd het
beste kan worden uitgevoerd.
mbaai
door WILLEM RITSTIER
WAT £TBI ME VAUM0W?
FDPPF7...
Recht op uitkering,
niet op werk bepleit
HEERLEN Iedereen moet
recht krijgen op een uitkering,
niet op werk. Dat vindt prof.
dr. J. A. Flendrig, hoofd van
de afdeling inwendige genees
kunde van het Academisch
Ziekenhuis Maastricht. Op een
internationale studiebijeen
komst droeg hij dit idee aan
voor beheersing van het ziek
teverzuim Het invoeren van
een arbeidsloos inkomen voor
iedereen die niet werkt, zowel
zieken als gehandicapten en
werklozen vereist wel een
nieuwe loondervingswet.
(ADVERTENTIE)
Komfort* bolo
corduroy brook
BEST SELLERS
