verlevingscursus voor wielrijders
„Ik draag de koppeling
juist een warm hart toe"
Dales optimistisch over reorganisatie politie
Kamer heeft haast met scheiden afval
INLAND
EeidaeSomatit
DINSDAG 13 NOVEMBER 1990 PAGINA 3
nsie wil minder
|e oefenterreinen
JFOORT Het aantal kleine militai-
jterreinen in ons land wordt vermin-
et gaat om zogenoemde OOT's (Overi-
m Terreinen), waarvan ons land er
entallen telt. Het blijft de bedoeling
[ndelijk zeven, ongeveer duizend hee
lgrote Compagnies-Oefenterreinen
lover te houden. Welke kleine oefen-
i het precies betreft wilde staatsse-
ie[Van Voorst tot Voorst gisteren niet
Hij spak in Leusden over de plannen
nilitair oefenterrein De Leusderheide
preiden. De gemeenten Soest, Zeist,
lort, Woudenberg en Leusden trok-
onlangs terug uit een projectgroep
g Leusderheide, omdat ze geen inza-
en in de uitkomsten van een onder-
ar geluidsoverlast. Dat krijgen ze nu
kverd beloofd.
Verdachte vast in
zaak-Dinxperlo
NIJMEGEN De rijkspoli-
tie van het district Nijmegen
heeft een 22-jarige inwoner
van Dinxperlo aangehouden.
Hij wordt ervan verdacht
betrokken te zijn geweest bij
de mishandeling van een
vijftienjarig meisje uit die
plaats in de nacht van 21 op
22 juli.
Het meisje ligt nog steeds in
een ziekenhuis in Nijmegen,
waar zij lange tijd in coma
heeft gelegen. Tegen de nu
aangehouden man waren al
eerder verdenkingen gere
zen. Er was echter toen geen
grond om hem aan te hou
den.
Willem-Alexander bezoekt
begraafplaats Yokohama
TOKYO Kroonprins Willem-Alexander heeft in Ja
pan, waar hij de plechtigheden heeft bijgewoond rond de
troonsbestijging van keizer Akihito, ook een bezoek ge
bracht aan de begraafplaats in Yokohama.
Deze begraafplaats is gewijd aan de buitenlandse krijgs
gevangenen die tijdens hun tewerkstelling in de oorlog
in Japan zijn overleden.
In de jaren '41-'45 verloren in Japan 858 Nederlanders
het leven, van wie er een in Yokohama ligt begraven.
Voor het overige liggen hier Engelsen, Canadezen, Au
straliërs en Nieuwzeelanders. Elk jaar wordt op de be
graafplaats een herdenkingsdienst gehouden. Dit keer
woonden zowel Willem-Alexander als de Britse kroon
prins Charles de plechtigheid bij. Bovendien was er een
delegatie van oud-krijgsgevangenen uit Nederland voor
naar Japan overgekomen.
Persoonsgegevens
vrij via Girotel
AMSTERDAM De persoonsgege
vens van rekeninghouders bij de Post
bank liggen op straat via Girotel, het
pc-betalingssysteem van de bank. Wie
deelneemt aan Girotel hoeft maar een
plaats van de rekeninghouder is. De
elektronische inlichtingendienst Tele-
gids voegt daar desgevraagd de straat
naam en de postcode aan toe. Aan de
hand daarvan is het bijvoorbeeld mo
gelijk de winnaars van de giro-loterij
te achterhalen. De Centrale Recher
che Informatiedienst zegt dat de
openheid van Girotel kan leiden tot
een toename van 'chequefraude'. De
Postbank beraadt zich op een aanpas
sing van het systeem.
Justitie levert
VS-militair uit
DEN HAAG Staatssecretaris Kos-
to (justitie) heeft de Amerikaanse mi
litair die zijn vrouw in maart 1988
met hamerslagen om het leven
bracht, gisteren uitgeleverd aan de
Amerikaanse autoriteiten. De Ameri
kaan werkte op de luchtmachtbasis
Soesterberg. Na de moord sneed hij
het lijk in stukken, verpakte het in
plastic zakken en wierp de zakken in
het water. De Hoge Raad besloot in
maart van dit jaar dat de militair niet
uitgeleverd mocht worden zolang de
kans bestond dat hij de doodstraf zou
krijgen. De Amerikaanse autoriteiten
hebben het ministerie van justitie nu
schriftelijk de verzekering gegeven
dat de militair de doodstraf niet zal
ondergaan.
De Apenheul wil weg
uit Apeldoorn
APELDOORN De Apenheul wil weg
uit Apeldoorn. Het bestuur zegt het „lak
se" beleid van het gemeentebestuur beu
te zijn. Met de provincie worden bespre
kingen gevoerd over verplaatsing. Daar
bij wordt onder meer gedacht aan het re
creatiegebied Bussloo in de gemeente
Voorst. Jaarlijks bezoeken 500.000 toeris
ten de Apenheul. CDA-wethouder F.
Buijserd (ruimtelijke ordening) reageerde
laconiek op de berichten van het bestuur.
Een eventueel vertrek van het apenpark
vindt hij uiteraard niet goed voor het
imago van Apeldoorn. Anderzijds lost het
wel een aantal zaken op, zoals de par-
keerproblematiek. Apeldoorns VVV-di-
recteur B. Welsing ziet de eventuele ver
plaatsing van de Apenheul als een groot
verlies voor Apeldoorn.
;B VERSPREIDT BROCHURE 'ZELFBEWUST FIETSEN'
hiJAAG Met ver-
tetjgels alleen komt
t er vandaag de
urgt. Handige trucjes
lig om te kunnen
:n in het oerwoud
;en, temidden van
gemotoriseerde
De fietsers-
FB heeft daarom
r<3chure 'Zelfbewust
i uitgebracht.
ieken geven een hui-
jkkend beeld. Vorig
uijlsprake van een toena-
12 procent van het
belkgevallen waarbij fiet-
•n betrokken. In 1988
282 fietsers in het
het leven, vorig
ieg dat aantal 333. In
enjenhuis belandden in
lietsende mensen, ter
aantal het afgelopen
tot 3447. Daarnaast
>root aantal niet-gere-
i fietsers slachtoffer
véingen of valpartijen,
meer wordt gefietst
Èzien als één van de
van de toename van
/allen. Dat is natuur-
da( erg wrang. Mensen
(sen om het milieu te
worden daar vervol-
Y gestraft", zegt Arine
s van de fietsersbond
•n.l
grentrustende cijfers wa-
illiij de ENFB aanleiding
werken aan een ge-
voor fietsers. In sa-
Volgens de Fietsersbond ENFB komen Nederlandse wielrijders meer en meer In de verdrukking.
,,Neem de ruimte", luidt voortaan dan ook het nieuwe devies. foto: sp
,:ing met het Provin-
enrgaan Verkeersveilig-
lid-Holland werd de
e 'Het recht van de
zelfbewust fietsen:
v Jen plezieriger' samen-
edq Automobilisten toen
^ens de ENFB maar al
geagiteerde, asociale
imeRakelings passeren ze
ka»rs en ze vinden het
geen enkel probleem hun ge
liefkoosde voertuigen pontifi
caal op de fietsstroken te par
keren. Mede door dergelijk ge
drag wordt het reactievermo
gen van de fiétsers op de proef
f;esteld. En dat komt hun vei-
igheid bepaald niet ten goede.
Maar de fietsersbond heeft
haarfijn in de gaten dat de
fietsers zelf er ook wat van
kunnen... De adviezen in de
brochure zijn daarom bedoeld
„voor zowel de onzekere, wei
felende fietser als de brutale,
roekeloze fietser".
In 'Het recht van de sterkste'
wordt wielrijders geleerd, dat
zij gevaarlijke situaties kun
nen voorkomen door zelfbe
wust en duidelijk gedrag.
„Neem de ruimte, laat je zien",
is voortaan het motto. Dat is
heel andere taal dan de timide
boodschap van enkele jaren
geleden. „Toen werd de fiet
sers in het belang van hun ei
gen veiligheid aangeraden de
auto's maar ruim baan te ge
ven. Dat fietsers plaats moeten
maken voor de grootste en de
snelste accepteren zii niet
meer. Het is bijvoorbeeld ver
standig juist ruim afstand te
nemen van de kant van de
weg. Dan kunnen automobilis
ten ook niet passeren wanneer
er eigenlijk geen ruimte is. Ze
wordén gedwongen te wach
ten tot het echt mogelijk is om
in te halen", zegt De Jong.
Zo'n strategie heeft ook als
voordeel dat fietsers plotseling
openzwiepende portieren en
klakkeloos wegrijdende auto's
kunnen ontwijken. Volgens
De Jong komen de tips on
waarschijnlijk simpel over,
maar toch zijn er volgens haar
veel mensen die kleine, maar
o zo gevaarlijke fouten maken.
„De actie is een begin om fiet
sers zich sterker te laten voe
len in het verkeer".
Begrip
Het ligt in de bedoeling ook
een brochure voor automobi
listen uit te brengen. De Jong:
„Daarin moet duidelijk wor
den gemaakt, dat fietsers er
niet op uit zijn automobilisten
te pesten, maar dat zij probe
ren ongelukken te voorkomen.
Wat dat betreft is de fietsers
bond volgens ons niet de juiste
boodschapper. We zijn in ge
sprek met de ANWB, die voor
de automobilist meer autoriteit
uitstraalt, en met Veilig Ver
keer Nederland om een bro
chure uit te brengen".
Het eerste exemplaar van de
fietsbrochure wordt morgen
aangeboden aan S. Patijn,
commissaris van de koningin
in Zuid-Holland. In die dicht
bebouwde, levensgevaarlijke
provincie gaat de fietsersbond
vervolgens de boer op om het
voorlichtingsmateriaal aan de
man te brengen. In fietsenstal
lingen, winkelcentra, scholen
en bibliotheken zal de ENFB
de spoedcursus aan de fietsen
de medemens uitreiken. Als de
gedragscode blijkt aan te slaan,
is volgend jaar de rest van het
land aan de beurt.
De Jong: „Er is geen geld om
een wetenschappelijk -onder
bouwd eindoordeel te laten sa
menstellen. Wel willen we een
soort steekproef houden om
erachter te komen hoe het met
die nieuwe brochure nu eigen
lijk fietst".
WIM BUNSCHOTEN
nten gaan
n uitbreiden
IT De Landelijke
Vakbond (LSVB)
T^cties tegen het bezui-
f®leid van minister
ÉBnderwijs) uitbreiden.
hdelijk Actie-Comité
an de vakbond heeft
bisteren besloten.
Jkte mikpunt is het
-fistel tot verzelfstandi-
:Jp de studieleningen.
H^oorstel wordt binnen
^^eken door de Tweede
)ehandeld.
t wil onder meer in ja-
diverse instellingen
in voeren. Ook zijn er
voor een landelijke
demonstratie.
0pakt zesde
pte gevangene
^ffAD Een 26-jarige
Lichtenvoorde, een
icht gevangen die op
er ontsnapten uit hét
öcamse huis van bewa-
■qJk e Havenstraat, is van-
Wyj aangehouden door de
^yppolitie Zaanstad. De
■^Al ién van de drie ont-
die als vuurwapenge-
werden aangemerkt,
lanhouding is het aan
bakte ontsnapten ge-
ip zes.
jrluchtige man werd in
Instantie achtervolgd
Tijkspolitie. Deze raak-
joor bijster, maar een
Incewagen van de ge-
olitie pikte het spoor
Èop. Na een wilde
ng waarbij de ont-
etineerde zijn wa-
iloot reed, werd hij
in Purmerend in-
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister
Dales van binnenlandse
zaken is zeer optimistisch
over het tempo waarin de
samenvoeging van ge
meente- en rijkspolitie
kan plaatsvinden.
Zij beloofde de Tweede Kamer
gisteren dat zij samen met
haar collega Hirsch Ballin (jus
titie) in december nadere me
dedelingen zal doen over de
uitvoering van de plannen.
Daarbij zal ook aandacht wor
den besteed aan de vraag of er
in afwachting van de reorga
nisatie doorgegaan moet wor
den met de herverdeling van
de sterkte tussen de korpsen.
Volgens deze operatie, die vo
rig jaar in gang is gezet, krij
gen korpsen met te weinig
personeel er mensen bij ten
koste van andere korpsen. De
korpsen die mensen moeten
inleveren behoren veelal 'tot
de rijkspolitie.
De fracties van CDA en PvdA
maakten gisteren duidelijk dat
zij het 'uitkleden' van de rijk-
politie nu langzamerhand wel
letjes vinden. Met de herver
deling van de sterkte moet
volgens hen dan ook gestopt
worden in afwachting van de
samenvoeging van rijks- en
gemeentepolitie tot regionaal
opererende korpsen. Tijdens
deze reorganisatie moet dan
alsnog bekeken worden of be
paalde gemeenten of regio's er
wellicht nog extra agenten bij
moeten hebben. „Die reorgani
satie mag niet beginnen met
een sterfhuisconstructie bij een
van de partners", zei CDA-
woordvoerder Koffeman.
„Rijks- en gemeentepolitie
moeten als gelijkwaardige
partners in elkaar opgaan".
In éen motie vroegen CDA en
PvdA het kabinet om de Ka
mer bij alle verdere plannen
tot verschuiving in de sterkte
te betrekken. Dales en Hirsch
Ballin toonden zich daartoe
bereid, hoewel Dales daaraan
toevoegde dat de regerings
fracties naar haar oordeel wel
erg pessimistisch zijn over de
toestand bij de rijkspolitie.
Kort tevoren had zij er ook
nog met nadruk op gewezen
dat er nog zestien gemeenten
in ons land zijn waar de politie
de werkdruk absoluut niet
aankan. De woordvoerders
van VVD, D66 en SGP teken
den fel protest aan tegen de
opvatting van PvdA en CDA
dat er voorlopig een punt ach
ter de herverdelingsoperatie
moet worden gezet, daarbij
wijzend op de noodsituaties in
enkele stedelijke politiekorp
sen. In een motie vroegen zij
dan ook de herverdeling „on
verwijld voort te zetten" en te
gelijkertijd te zorgen voor uit
breiding van de totale landelij
ke politiesterkte door het aan
trekken van meer aspirant-
aganten.
Dit laatste wilden de rege
ringsfracties wel onderschrij
ven. Ook minister Dales gaf
toe dat de werving van extra
agenten noodzakelijk is. Zij
wil het krijgen van een baan
bij de politie onder meer ver
gemakkelijken door meer mo
gelijkheden tot deeltijdwerk te
bieden en door bijscholings
cursussen te organisaren voor
aspirant-agenten met een on
voldoende vooropleiding. Ove
rigens liet zij weten het uitlo
ven van premies bij de wer
ving van agenten uit den boze
te vinden.
Minister Dales deelde gisteren de Kamer mee dat zij in decem
ber nadere mededelingen zal doen over de samenvoeging van de
gemeente- en rijkspolitie. foto: dijkstra
DE VRIES UIT SCHADUW LUBBERS EN KOK:
DORDRECHT Precies
een jaar nadat hij minis
ter van sociale zaken en
werkgelegenheid werd,
is de voormalige fractie
leider van het CDA Bert
de Vries uit de schaduw
van kopstukken als pre
mier Lubbers en vice-
premier Kok getreden.
Vorige week sloeg hij alarm
over de koppeling tussen lo
nen, uitkeringen en ambte
narensalarissen. Deze week
verdedigt hij de begroting
van zijn departement in de
Tweede Kamer. In de wan
delgangen van een CDA-ma-
nifestatie in Dordrecht licht
De Vries zijn zorg over
's lands schatkist en ae posi
tie van de laagstbetaalden
toe. Maar eerst spreekt hij de
zaal toe over sociale vernieu
wing, onderwijs en arbeids
markt. Geheel volgens het
bekende recept legt De Vries
uit dat scholing voor werklo
zen een uiterst belangrijke
voorwaarde is om aan een
baan te komen. Aan het slot
brengt hij wat vuur in zijn
betoog, met als aanleiding de
„beperkte" mogelijkheden
van het rijk om geld uit te
geven aan onderwijs voor ou
deren: „De overheid heeft
zich te veel taken laten op
dringen door de samenle
ving. Daardoor kunnen we
bijna niks meer goed uitvoe
ren. We zullen keuzes
moeten maken".
Die keuzes staan centraal in
de gedachtengang van De
Vries. Want het ouderen-on
derwijs mag dan belangrijk
zijn, het arèigende begro
tingstekort van 10 miljard
hangt als een zware onweers
bui boven het kabinet.
U heeft zelf de koppeling ter
discussie gesteld. Betekent dit
de vroege dood van één van
de speerpunten van het rege
ringsbeleid?
De Vries, hoofdschuddend:
„Ik betreur het zeer dat het
nu lijkt alsof ik eenzijdig de
koppeling ter discussie wil
stellen Ik draag de koppe
ling juist een warm hart toe.
Het kabinet moet een besluit
nemen over het wetsvoorstel
dat binnenkort naar de Ka
mer moet. Ik had het kabinet
beloofd dezer dagen met een
standpunt te komen. Ik heb
gezegd: we kunnen de koppe
ling niet geïsoleerd zien. Al
leen in samenhang met alle
andere financiële problemen
kunnen we tot goede oplos
singen komen. De koppeling
is voor mij één van de aller
laatste punten waarop kan
worden bezuinigd. Maar aan
de andere kant vind ik ook
dat de de belasting- en pre
miedruk niet moet stijgen,
dat we het financieringste
kort niet mogen laten oplo
pen, dat de loonstijging matig
moet zijn, en dat we de
werkgelegenheidsgroei niet
in gevaar mogen laten ko
men. Dit alles tegen de ach
tergrond van het enorme fi
nanciële gat dat we dadelijk
gaan krijgen. Voor het kabi
net wordt het een hele zware
opgave een oplossing te vin
den. Als we de koppeling
volledig handhaven - wat ik
op zich zou toejuichen - zul
len we elders fors moeten
snijden".
Het klimaat wordt steeds
slechter, getuige de felle kri
tiek van FNV-voorzitter Ste
kelenburg en de looneis van
4% van de Industriebond
FNV, een vol procent meer
dan het kabinet verantwoord
acht.
„Ik heb begrip voor Steke
lenburg, maar bestrijd dat
het kabinet de koppeling
zonder meer op de helling
zet. Wij spelen heus niet met
vuur. De koppeling is een
foed instrument om de koop-
racht van de laagstbetaal
den te garanderen. Maar dat
betekent dat je wel elders
fors moet snijden. We kun
nen niet alles behouden
waaraan we gehecht zijn. Ik
hoop uiteraard dat we zoveel
mogelijk in stand kunnen
houden. Ik geef toe dat ik
met het zweet in de handen
de looneisen van de Indus
triebond en de onderwijs
bond Abop aanhoor, al wil ik
er niet direct een hard oor
deel over vellen. Elk procen
tje dat we meer moeten uit
geven aan de koppeling ver
zwaart de problematiek one
venredig. Het wordt dan heel
moelijk de overheidsuitgaven
te beheersen. Gelukkig gaat
het hier om vraagprijzen.
Meestal komt de werkelijke
loonstijging wat lager uit".
Er moet dus flink worden be
zuinigd. Waar moet het geld
vandaan komen
Met een geheimzinnige glim
lach antwoordt De Vries:
„Wat ik in m'n hoofd heb,
moet ik niet op m'n tong leg
gen. Paniek is er gauw ge
noeg in dit land. Maar ik stel
wel dat we niet per definitie
de lager betaalden de dupe
moeten laten worden. We
moeten zoeken naar een pak
ket maatregelen waarin de
hogere inkomensgroepen een
evenredig aandeel leveren.
Daarmee bedoel ik het snij
den in subsidies en regelin-
fen waarvan de beter betaal-
en ook profiteren. Ik noem
als voorbeeld de prijs van
schouwburgkaarten. Dit is
wel het meest onschuldige
voorbeeld dat ik nu wil noe-
Het is verleidelijk om de be
lastingen en /of premies te
verhogen, zodat de inkom
sten van de staat flink stij
gen.
„Elke lastenverzwaring be
oordeel ik vanuit de vraag:
hoe groot is het risico dat we
ons zelf later op een heel
vervelende manier tegenko
men? Het is net als de hond
die in z'n eigen staart bijt.
Een belasting- of premiestij
ging leidt vrijwel altijd tot
hogere looneisen. Dat is
slecht voor de concurrentie
positie van het bedrijfsleven.
Dat heeft weer een slechte
invloed op de groei van de
werkgelegenheid. En net zo
als de vakbeweging zich zor
gen maakt over de koppe
ling, zijn de werkgevers ver
ontrust over de collectieve
lastendruk. Als wij die ver
hogen, zeggen de werkgevers
dat wij ons niet aan de af
spraken houden. Nogmaals,
met z'n allen moeten we een
samenhangend beleid opzet
ten, waarin ook belangrijke
terreinen als het milieu, de
infra-structuur van het land
en de volksgezondheid een
duidelijke plaats dienen te
hebben".
ROB SEBES
door WILLEM RUSTIER
DEN HAAG Op sterke
aandrang van de Tweede
Kamer heeft minister Al
ders van milieubeheer gis
teren toegezegd „alles uit
de kast te halen" opdat
huisvuil zo snel mogelijk
gescheiden wordt opge
haald: groente-, fruit- en
eventueel tuinafval in een
zak en al het overige afval
in een andere zak.
De minister wilde eigenlijk
per 1 januari 1994 overgaan tot
het gescheiden ophalen van
huisvuil, maar CDA en PvdA
vonden dat veel te ver weg.
Beide regeringspartijen eisten
via een motie op korte termijn
maatregelen. D66 vond dat het
huisvuil al vanaf 1 januari
1991 gescheiden moet worden
opgehaald.
Minister Alders hield de Ka
mer aanvankelijk voor dat het
voor 1994 niet mogelijk is om
het huisvuil op grote schaal
gescheiden op te halen. Vol
gens hem is er nu eenmaal tijd
nodig om huishoudens van
nieuwe vuilnisbakken te voor-
Bovendien moeten de gemeen
telijke ophaaldiensten nieuwe
vuilniswagens kopen. En dat
gaat ook niet in een handom
draai, aldus Alders. Maar de
Kamer nam daar toch geen ge
noegen mee. Alders gaf dan
ook -uiteindelijk half-om-half
toe.
Alders is verder optimistisch
gestemd over de mogelijkhe
den van het bedrijfsleven om
milieuvriendelijke verpakkin
gen te produceren. Volgens de
minister hebben de stichting
Verpakking en Milieu, bier
brouwerijen en frisdrankenfa
brikanten zeer goede plannen
bij hem op bureau gelegd voor
alternatieve verpakkingen.
