legering VS is Noriega
iever kwijt dan rijk
Israël bereid ruzie
met VN bij te leggen
Top politie Jeruzalem vervangen
-Ijitenland
fonn stuurt Gorbatsjov met lege handen terug
~4
PAa
CcidócSouxcmt
MAANDAG 12 NOVEMBER 1990 PAGINA 5
1 iiderminister noemt
atcher een „koe"
Lplof
PEN De Britse onderminister
Noord-Ierland, Richard Needham,
premier Margaret Thatcher zijn
es aangeboden voor het feit dat hij
A. in een telefoongesprek met zijn
lanlgenote ,,een k°e" heeft genoemd,
d nEremier heeft de excuses van Need-
rijeï geaccepteerd, zo zei een van haar
'ewerkers tegen The Sunday Times,
telefoongesprek, dat de staatssecre-
m vanuit zijn auto voerde, werd on-
tairJehept door een niet met name ge-
/erXide paramilitaire groepering in
uitfrd-Ierlaod, die een bandopname
Ie r]het gesprek naar een persbureau in
i eirfast stuurde. Needham had tegen zijn
bw gezegd te hopen dat „die koe"
[aftreden.
IRA eist
viervoudige
moord op
BELFAST De IRA, het Ierse Repu
blikeinse Leger, heeft de verantwoorde
lijkheid opgeëist voor de moord van za
terdagmiddag in Noord-Ierland op vier
mannen, onder wie twee politie-agen-
ten. De lichamen van de vier werden
gevonden in de buurt van een meer
(Loch Neagh) waar zij op eendenjacht
waren geweest. Toen zij 's middags niet
kwamen opdagen werd er alarm gesla
gen. Vorige maand werden zes Britse
soldaten gedood door de IRA, die strijdt
tegen het Britse bestuur over Noord-Ier
land.
PDS wil tachtig procent partijvermogen afstaan
BERLIJN De PDS,
de opvolgster van de
voormalige Oostduitse
communistische partij, t
zal afstand doen van
tachtig procent van
haar vermogen dat mo
menteel nog altijd ruim
vier miljard D-mark
omvat. Volgens het par
tijbestuur zal het geld
ten goede komen aan
„doeleinden met een al
gemeen nut".
De resterende twintig pro
cent van het vermogen
(achthonderd miljoen mark)
wil de PDS behouden. Dat
geld is nodig om politiek ac
tief te kunnen blijven, aldus
het partijbestuur.
Volgens de commissie die
een onderzoek heeft inge
steld naar het vermogen
van de PDS bedroeg het
geldelijke bezit van de partij
op 30 september 2,278 mil
jard D-Mark (ruim 2,5 mil
jard gulden). Daarvan zijn
366 miljoen D-mark in de
vorm van liquide middelen
direct beschikbaar. Verder
beschikt de PDS over on
roerend goed met een totaal
geschatte waarde van 1,912
miljard D-mark.
De onderzoekscommissie
stelt in haar rapoort aan het
partijbestuur van de PDS
dat zij niet in staat is ge
weest om na te gaan waar al
het geld oorspronkelijk
vandaan is gekomen. Ge
brek aan tijd en het ontbre
ken van bewijsstukken wa
ren volgens de commissie
daarvan de oorzaak.
Het is echter de vraag of de
PDS er zo gemakkelijk van
af komt. Zowel de rege
ringspartij CDU als de SPD-
oppositie in Bonn vinden
dat het tijd wordt voor har
der justitieel optreden tegen
de vroegere communisten.
Moskou schroeft
rantsoenering op
MOSKOU Het gemeentebestuur van
Moskou heeft de rantsoenering van
schaarse consumptiegoederen opge-
Onder de rantsoenering vallen nu onder
andere kleding, schoenen, huishoudelij
ke artikelen en sportbenodigdheden.
Voor sigaretten en suiker bestond al
langer een rantsoeneringssysteem.
Vlees- en melkprodukten worden sinds
enige tijd alleen verkocht aan personen
die kunnen aantonen Moskoviet te zijn.
In alle 38 districten van de hoofdstad zal
het bonnenboekje worden ingevoerd
waarmee een maand geleden op experi
mentele basis werd gestart.
Franse scholieren
'bezetten' Parijs
PARIJS In Parijs hebben honderd
duizenden Franse scholieren vandaag
deelgenomen aan een „Mars voor het
Onderwijs". De mars is het hoogtepunt
van de protestacties die scholieren de
afgelopen drie weken door het hele land
hebben gevoerd. Ze eisen kleinere klas
sen, beter toezicht en opknapbeurten
voor schoolgebouwen die in slechte staat
verkeren. De recente protesten begon
nen na geweldplegingen in scholen, die
volgens scholieren het gevolg waren
van een gebrek aan toezicht. Om de ge
moederen te bedaren heeft president
Francois Mitterrand zijn socialistische
partijgenoten in een speciale boodschap
laten weten „dat naar de jongeren moet
worden geluisterd".
Van onze correspondent
Mare de Koninck)
.SHINGTON Wat
jnigen in de VS hardop
;en, is wat velen den-
de Amerikaanse au-
Iteiten hebben met op-
de 'fout' begaan band-
imen te maken van
•rekken tussen Manuel
iega en diens advoca-
Daardoor zou de Pa-
ex-dictator wei-
vroegtijdig zijn cel in
i kunnen verlaten.
ifori
erwj
iega zit nu tien maanden
heUmerika in de gevangenis,
'n ït hij na de Amerikaanse
rnafsie in Panama werd gear-
°Peerd en naar de VS over
dacht op beschuldiging van
ev|shandel. De rechtzitting is
Patierhaaldelijk uitgesteld en
^voorlopig vastgesteld op 28
in tyari aanstaande. De Ameri-
~ij hse overheid is echter
•Daijt blij geweest met de
f°ut|gst van Noriega. De VS
veilden omwille van het Pana-
°f ^kanaal een betrouwbaar-
u''' bondgenoot nodig in Pana-
tijd dan Noriega. Met de arres
tatie van de ex-generaal haal
de Amerika evenwel een soort
paard van Troje binnen. De
man is niet minder dan dertig
jaar lang een betaalde agent
geweest van de CIA en hij kan
tijdens zijn rechtzaak reusach
tig veel onthullen over de
werkwijze die de geheime
dienst er in Centraal Amerika
op heeft nagehouden.
Verlegenheid
De angst voor Noriega bleek al
tijdens de dagen van de inval
in Panama. De legereenheid
die speciaal belast was met de
'operatie verzameling docu
menten' werd door CIA-perso-
neel weggestuurd uit Fort
Amador in Panama City, een
gemenschappelijke Ameri-
kaans-Panamese basis. Twee
dagen is de CIA daar bezig ge
weest materiaal te verdonke
remanen dat de Amerikaanse
autoriteiten in verlegenheid
had kunnen brengen. Alleen
al die gebeurtenis geeft het
Amerikaanse advocatenteam
van Noriega een krachtig ar
gument dat veel bewijsmateri
aal is achtergehouden.
In mei van dit jaar probeerde
de aanklager van Noriega de
belofte te krijgen dat hij zou
afzien van onthulingen over
de CIA. Daar werd een stokje
voor gestoken door een ver
ontwaardigd Amerikaans Con
gres. Noriega had geen geld
meer om zijn advocaten te be
talen omdat zijn kapitaal op
banken in Engeland, Duits
land, Zitserland en Luxem
burg was geblokkeerd. De of
ficier van justitie bood daarop
aan de kosten van verdediging
van Noriega over te nemen in
ruil voor diens zwijgen over de
CIA-episode. Op aandringen
van het Congres werd een deel
van Noriega's kapitaal 'ont
dooid', zodat de ex-dictator
zijn advocaten weer kon beta
len. Bij dit incident werd trou
wens bekend dat van de twin
tig miljoen dollar die Noriega
op privé-rekeningen heeft
staan, er elf miljoen recht
streeks afkomstig zijn van de
CIA.
Luxe cel
Noriega krijgt in zijn gevange
nis een uitgesproken luxe be
handeling, naar verluidt even
eens om de man zo gunstig
mogelijk te stemmen. Zijn cel
in het Metropolitan Correctio
nal Center in Miami heeft de
bijnaam 'dictatoriale suite' ge
kregen. De gevangene be
schikt er over een eigen bad
kamer, kleuren-tv en home
trainer. Naast de cel bevindt
zich een grote kantoorruimte
voor het advocatenteam onder
leiding van Frank Rubino, dat
alle mogelijke middelen tot
zijn beschikking heeft om de
eigen informatie geheim te
houden. Noriega en zijn juris
ten beschikken over compu
ters waar alleen zij de codes
van kennen.
Al die voorzorgen en geheim
zinnigheid maken het echter
weinig geloofwaardig dat er
per ongeluk een 'lek' heeft ge
zeten in de telefoonverbinding
van Noriega met de buitenwe
reld. Telefoongesprekken tus
sen de ex-generaal en zijn ad
vocaat zijn afgeluisterd, waar
door de aanklager illegaal in
zicht heeft verworven in de
tactiek van de verdediging.
Bovendien zijn de bandopna
men in handen gespeeld van
de tv-zender CNN. De verde
diging heeft op grond hiervan
ontslag van rechtsvervolging
geëist. Veel Amerikanen
wachten in spanning op wat
de rechter zal beslissen en ho
pen dat Noriega in de cel blijft:
ze zijn zeer benieuwd naar zijn
verhalen over de CIA.
JERSHEIM Sovjet-
sident Michail Gor-
sjov is gisteren met
handen in Moskou te-
tgekeerd van een twee-
igs bezoek aan Duits-
Hij is er niet in ge-
van zijn gastheren
[delijke beloften te krij-
voor verdere finan
ce bijstand.
Bondskanselier Kohl volstond
'ermee te zeggen dat Bonn de
Sovjetunie zou bijstaan. De
kanselier.noemde echter geen
cijfers en leek te aarzelen de
Sovjetunie meer geld te geven
dan hij bij eerdere onderhan
delingen met Gorbatsjov al
heeft toegezegd. Kohl heeft
Gorbatsjov wfel beloofd dat hij
actie zal ondernemen om paal
en perk te stellen aan het zeer
vijandige gedrag van de ooste
lijke Duitsers jegens de Sovjet-
militairen die voorlopig nog op
het grondgebied van de vroe
gere DDR blijven gestatio
neerd. Naast de haat van de
Oostduitsers hebben de mili
tairen ook te maken met de
belabberde levensomstandig
heden in hun kazernes. De af
gelopen maanden zijn al vele
honderden soldaten met me
deneming van wapens en an
dere goederen die geld op
brengen gedeserteerd op zoek
naar een beter leven. Volgens
het weekblad Der Spiegel zijn
moord, zelfmoord, terreur en
corruptie schering en inslag
onder de Sovjet-troepen. „De
gehate bezettingstroepen zijn
een bandietenleger gewor
den", Der Spiegel.
i AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
MYSTERIE VAN HET ZEVENGESTERNTE
motorbootje vaart snel de gracht uit. „Voorzichtig
gromt de ene man, „als de waterpolitie ons in de gaten
ikteflt zijn we zuur". Het bootje duikt onder de brug bij de Schrei-
Daf0ren door en tjokt even later onder het oostelijk viaduct van
tasie'Centraal Station. Dan bereiken zij het IJ achter het station en
len koers in westelijke richting. Het is een prachtige zomera-
Links en rechts, vooruit en achteruit, pinkelen de lichtjes
1 de haven. De elektrische trein naar Rotterdam vertrekt juist
en onder de overkapping fluit een locomotief lang en schril. Dan
zwenkt de motorboot weer en de motor stopt. Het bootje duikt
weg in de schaduw van een groot vrachtschip, de „Ranger" uit
Halifax'. Een gestalte buigt zich over de verschansing. Gedempt
worden enkele bevelen geroepen en dan wordt de nog altijk be
wusteloze Rob aan boord gehesen. - En Skip, achtergebleven op
het grachtje, zoekt vergeefs zijn baas....
f' Stemmen in
Guatemala
Ondanks de aj jaren
durende burgeroorlog en
de sfeer van onderdrukking
en geweld kon er bij deze
L inwoners van Escuintla in
Y Guatemala een lach vanaf
toen zij gisteren in de rij
stonden voor het
m stemlokaal. In het
m Middenamerikaanse land
9 werden
■k j presidentsverkiezingen
gehouden voor de
opvolging van president
Vinicio Cerezo. Geen van
de kandidaten lijkt een
I1 absolute meerderheid te
hebben gehaald, zodat op 6
januari een tweede ronde
i zal volgen.
FOTO: AP
VS WILLEN
ALLE AANDACHT
VOOR
GOLFCRISIS
JERUZALEM De Is
raëlische regering is be
reid een vertegenwoordi
ger van de Verenigde Na
ties te ontvangen en wil
met hem praten over het
Palestijnse vraagstuk.
Voorwaarde is wel, dat de
Veiligheidsraad de zoge
naamde Tempelberg-af
faire als een gedane zaak
beschouwt.
Dit bericht in de Engelstalige
krant The Jerusalem Post is
door een woordvoerder van
het ministerie van buitenland
se zaken in Jeruzalem in grote
lijnen bevestigd. „Er is al even
overleg gaande om tot een
compromis te komen. Dat
duurt nog voort, daarom kan
ik er geen mededelingen over
doen. Het is wel zo, dat ver
schillende mogelijkheden wor
den overwogen".
De afgelopen weken heeft de
regering-Shamir hardnekkig
geweigerd een VN-commissie
toe te laten, die onderzoek zou
moeten doen naar het bloed
bad yan 8 oktober. Die dag
kwamen op de Tempelberg in
de oude stad achttien Palestij-
nen om het leven toen de Is
raëlische (grens)politie het
vuur opende bij ongeregeldhe
den. Premier Shamir legde
ook VN-resoluties naast zich
neer als zijnde inmenging in
interne aangelegenheden. Hij
achtte een eigen onderzoek,
dat het politie-optreden gro
tendeels rechtvaardigde, vol
doende.
Bescherming
VN-secretaris Perez de Cuellar
dreigde begin deze maand om
Israëls optreden tegenover de
Palestijnen voor te leggen aan
de ondertekenaars van de zo
genaamde Geneefse Conven
tie. Zij hebben in 1949 onder
meer bepaald dat een bezet
tende macht verplicht is de
burgers in het veroverde ge
bied te beschermen. Probleem
is echter, dat Israël de Gaza-
strook noch de westelijke Jor-
daanoever als zodanig wenst te
beschouwen. En het oostelijk
deel van de hoofdstad Jeruza
lem, waar de schietpartij plaats
had, al helemaal niet.
Niettemin lijkt. Shamir te wil
len voorkomen dat het conflict
met de Palestijnen wordt voor
gelegd aan de 164 landen die
de conventie hebben onderte
kend. Zo'n toetsing zou overi
gens een precedent zijn.
„Veertig jaar lang zijn er dozij
nen oorlogen uitgevochten
waarin miljoenen onschuldige
burgers zijn gedood. Maar
nooit heeft de internationale
gemeenschap het nodig geacht
ze te toetsen aan de afspraken
van de Geneefse Conventie",
bekritiseerde woordvoerder
Amihud onlangs nog uit naam
van de Israëlische regering het
voorstel van Perez de Cuellar.
De Israëlische concessie is vol
gens regeringsbronnen in Je
ruzalem ook door druk vanuit
Washington tot stand geko
men. Zij wijzen op het beraad
dat president Bush vorige
week donderdag had met en
kele invloedrijke Amerikaanse
Joden. Hij zou hen onder meer
hebben duidelijk gemaakt, dat
alle internationale aandacht
momenteel dient uit te gaan
naar de Golfcrisis. Bush vindt
dat Israël daaraan kan bijdra
gen door de ruzie met de VN
bij te leggen.
Franse positie
De Franse minister van bui
tenlandse zaken, Roland Du
mas, drong er gisteren bij Irak
op aan de Golfcrisis serieus te
nemen, voordat de tijd van
vreedzame oplossingen voorbij
is. In een radio-interview zei
Dumas dat „elke dag die voor
bijgaat zonder enige serieuze
toenadering van de Irak de si
tuatie erger maakt". Dumas
weigerde te zeggen hoe Frank
rijk zal stemmen als in de Vei
ligheidsraad een nieuwe reso
lutie ter tafel komt waarin het
gebruik van geweld tegen Irak
wordt toegestaan. Hij beaamde
alleen deze optie zaterdag met
zijn Amerikaanse collega Ja
mes Baker te hebben bespro
ken. Uit andere bronnen is
vernomen dat de VS er aan
twijfelen of Frankrijk bereid
is deel te nemen aan een even
tuele oorlog.
Volgens de Chinese minister
van buitenlandse zaken, Qian
Qichen, die dit weekeinde op
bezoek was in Jordanië en
Irak, moeten alvorens de Vei
ligheidsraad militaire acties te
gen Irak goedkeurt de diplo
matieke inspanningen worden
geïntensiveerd.
De Iraakse minister van bui
tenlandse zaken Tariq Aziz
verweet zijn Amerikaanse col
lega Baker zaterdag bezig te
zijn met het voorbereiden van
een oorlog. „Minister Baker
heeft zijn reis door Europa en
het Midden-Oosten gebruikt
om agressie tegen Irak voor te
bereiden", aldus Aziz. Baker
beëindigde zaterdag zijn acht
daagse reis langs een aantal
hoofdsteden om de Ameri
kaanse bondgenoten inzake de
Golfcrisis te raadplegen over
verder te nemen stappen. Vol
gens Baker is het anti-Iraaks
bondgenootschap „eendrachtig
en hecht".
JERUZALEM De Is- Aanleiding is de schietpartij op
raëlische autoriteiten heb- de Tempelberg, waarbij op 8
ben besloten tot wijzigin- °kt°ber ^httien
i j- 1; werden gedood Ook krijgt de
gen in de top van de poli- stad er 350 man poijtje ^ij
tie van Jeruzalem. Twee hoge politiefunctionaris-
Splitsing in Deens
extreem - rechts
KOPENHAGEN In Dene
marken is de extreem-rechtse
Vooruitgangspartij uiteen ge
vallen. De oprichter van de
partij, Mogens Glistrup, heeft
zich met een aantal medestan
ders verenigd in de Welvaart
spartij. Naar verwachting zul
len drie tot vijf parlementariërs
Glistrup volgen. In het Deense
parlement bezet de Vooruit
gangspartij zestien zetels. De
breuk tussen Glistrup en partij
voorzitter Pia Kjaersgaard is
terug te voeren op de gematig
de koers die de partij nu vaart.
Glistrup wenst zich niet neer te
leggen bij de voorzichtige op
stelling van Kjaersgaard.
Regering Cambodja
is tegen VN-macht
BANGKOK De regering
van Cambodja verwerpt de
komst van een VN-vredes-
macht die in het kader van het
door het verzet en de regering
geaccepteerde VN-vredesplan
gedurende een overgangspe
riode Cambodja zou moeten
meebesturen. Phnom Penh
stemt wel in met de aanwezig
heid van een VN-missie voor
de duur van maximaal negen
maanden. Onder leiding van
Indonesië en Frankrijk zijn
momenteel in Jakarta verte
genwoordigers van twaalf lan
den bij elkaar om een vredes
regeling voor Cambodja uit te
werken. De Cambodjaanse re
gering vindt dat alleen zij, en
niet een VN-macht, gerechtigd
is om tot een definitieve rege
ling van het militaire conflict
in Cambodja te komen.
sen worden vervangen. Het
hoofd van de afdeling Jeruza
lem wordt overgeplaatst naar
Tel Aviv en zijn superieur,
hoofd van het politiedistrict
zuid, wordt met vervroegd
pensioen gestuurd. De Israëli
sche commissie die een onder
zoek heeft ingesteld naar de
schietpartij, had op onder an
deren deze twee politiefunctio
narissen kritiek geleverd.
Militaire eer
Frankrijk en
Groot-Brittannië
hebben gisteren
de soldaten
herdacht die in de
twee grote
oorlogen van
deze eeuw
hebben
gevochten voor
het vaderland. In
Parijs spelde
president
Mitterrand (r) bij
onder anderen de
95-jarige Clement
Lelong de
versierselen op
die behoren bij
diens benoeming
tot ridder In het
Legioen van Eer.
FOTO: AP