'finale
i
Nr.44
Cryptogram
m sïLiOS
ZATERDAG 10 NOVEMBER 1990 PAGINA 31
Oplossing vorige puzzel
De twee sleutelwoorden zijn PROEF
MODEL en POSTPAKKET
ind^ De winnaars van de puzzel nr. 43 zijn:
'V6r| Mevr.M. Bos-Zandbergen, Willibrordus-
I straat 8, 2382 XG Zoeterwoude.
Mevr. B. Bonje, Langeraarseweg 27b,
|2471 CD Langeraar.
dien
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 44 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
HORIZONTAAL:
1. Kritisch kapper die de laatste hand
legt? (8).
9. Vogel die men de troonzaal uitzet
(7).
10. Om 't familielid in bedwang te
houden? (4).
11. Een verzuim betekent niets voor de
zending (7).
12. Geldstaafje (4).
13. Neem me niet kwalijk: uw straf is
opgeheven! (6).
14. Opzettelijke bestelling (8).
15. In alle duidelijkheid als gereed te
beschouwen (7).
16. De hele inrichting komt in verzet
(7).
20. Dieren die een complimentje
krijgen? (8).
22. Achterste waarnaar men met
ingespannen aandacht kijkt (6).
23. Lag 't vroeger ook zo gevoelig? (4).
25. Produkt van een stel dichters? (7).
26. Vruchtbaar rondje voor een godheid
(4).
27. Innig verbonden in Herten (8).
28. Bewoner die in het kippenhok
neerkomt? (8).
VERTICAAL:
2. Vis aan de voorzijde (8).
3. Zijn oogst zal ook wel niet veel
opleveren! (12).
4. Willoos tri<ymet name (8).
5. Lijst van werkzaamheden voor het
braden (7).
6. Door de rekening valt het tegen (6).
7. Neem de kijktoren weg! (4).
8. Maakt dat men niet bemind is (9).
Naam
Adres
Postcode Woonplaats
12. Week hoofd van een zaak voor de
veiligheid? (12).
15. Varend militair? (8).
17. Vader heeft bij het stoomschip aan
boord de maat redelijk goed leren
kennen (8).
18. Voor mij is een bloem reden om
van mezelf te houden (8).
19. In die graad wordt dat meer (71.
21. Tegenstand als ontspanning? (6).
24. Verbintenis die onvervalst is (4).
Dummy reversal
In een viertallenwedstrijd in de eerste
klasse werd aan beide tafels 6 harten ge
boden. Dit zijn de OW-handen:
10 76 4AH3
f HB 9 7 5 f V 10 8 6 2
A H 8 6 4
4 A 8 7 5
en de bieding verliep aan een van de ta
fels als volgt:
NOORD OOST
1 Ha
4 Ru
4 SA
6 Ha
iNoord kwam met klaver uit, voor het
laas op tafel. Hoe kom je tot 12 slagen?
Dat is heel simpel een kwestie van tel-
llen. Er zitten zegge en schrijve nul snits
in het spel en dat vereenvoudigt het op
stellen van een speelplan.
In de bijkleuren worden vijf slagen ge
maakt en dat betekent dat er 7 troefsla-
gen gemaakt moeten worden. Het sim
pelst is om af te stevenen op een zoge
naamde 'dummy reversal': geen introe
vers op tafel maar in de hand. Als de
vijandelijke troeven 2-1 zitten, loopt het
vanzelf, maar als ze 3-0 zitten, moeten
eerst die introevers worden gemaakt en
kan pas daarna troef worden getrokn. Je
hebt tempo om de troef te checken:
klaver voor het aas
2. klaver getroefd
3. harten naar de vrouw (zuid klaver
(Nu troef na leidt tot één slag te kort, dat
t wil zeggen als noord het aas neemt en
DDT
rjtroef naspeelt. Dus:
klaver getroefd
schoppen naar het aas
klaver getroefd (zuid ruiten weg)
7. hartenheer voor noords aas (zuid
schoppen weg).
UD7
U! In OW is dit nog over:
10 7
-
A H 8 6
-
H 3
10 8 6
4
-
en het maken van de rest van de slagen
is een fluitje van een cent.
Aan beide tafels ging dit contract één
iown, aangezien deze speelfiguur niet
)ekend was of niet herkend werd. Brid-
;ers zijn opgevoed met het maken van
ntroevers op tafel en dat is een automa
tisme waardoor met alternatieven - zoals
lier - te weinig rekening wordt gehou
den.
Het hele spel lag zo:
NOORD
9 4 2
A 4 3
B 10 9
V 9 6 3
WEST OOST
10 76 A H 3
H B 9 7 5 V 10 8 6 2
A H 8 6 4
4 A 8 7 5
ZUID
V B 8 5
-
V 7 5 3 2
H B 10 2
Het aardige van het spel is dat het con
tract na een verkeerd speelplan alsnog
gemaakt kan worden op een dubbele
dwang.
1klaver voor het .aas
2. klaver getroefd
3. harten naar de vrouw (zuid klaver
weg)
4. harten via de heer voor noords aas
(zuid schoppen weg)
5. troef na (zuid ruiten weg).
Dan is de stand zo:
OOST
A H 3
10 8
5
87
6. schoppen naar het aas
7. klaver getroefd
8. schoppen naar de heer
9. harten 10 (zuid ruiten, west ruiten en
noord schoppen).
Zuid zit met het water tot de lippen. Hij
kan geen kaart meer missen en oost
heeft nog een troef om uit te spelen, de
zogenaamde dwangkaart:
NOORD
OOST
3
8
4
8
Om even het jargon te gebruiken: OW
hebben één lengtedreiging (ruiten) en
twee korte dreigingen (klaver 8 en
schoppen 10).
Op harten 8 moet zuid een ruiten weg
doen, oost een schoppen en noord? Ook
een ruiten vanwege klaver acht van oost.
De laatste drie slagen zijn voor wests
ruitens.
De moraal: wanneer een niet zo lastige
speelfiguur gemist wordt, heeft men
vaak nog een moeilijker achter de hand.
Voor genteresseerden in de techniek van
dwangposities: uitgeverij Becht heeft de
Nederlandse bewerkingen verzorgd van
de serie over dwangposities van de
Schotse meester Hugh Kelsey: 'Dwang
posities tegen één tegenstander' en
'Stripdwangposities'. Fascinerend studie
materiaal over een speelfiguur die je
toch eenmaal in je leven met succes
moet hebben uitgevoerd. (NBB-leden
kunnen deze boeken op het bondsbureau
te Utrecht met korting verkrijgen voor
ƒ25,- per stuk).
Open kampioenschap
Van 17 tot en met 20 oktober is in
Amersfoort weer gespeeld om het open
kampioenschap. Voor dit zeven ronden
tellende toernooi - Zwitsers systeem -
wist de organiserende vereniging A.D.G.
een interessant deelnemersveld bijeen te
brengen. Zo waren er naast titelverdedi
ger Krajenbrink regionale topspelers als
Tjon a Ong, Klarenbeek en Bor, eigen le
den, onder meer Livestro en Bollabak-
ker, terwijl er, wellicht mede dankzij het
feit dat het toernooi in de herfstvakantie
viel, een groot aantal jeugdspelers aan
wezig was: de junioren kampioen M.
Vissers, zijn grootste concurrent uit de
titelstrijd, D. van Dijk, R. Mooser en M.
Deurlo. Verder bevond zich onder het
dertigtal deelnemers de oudwereldkam
pioene Sochnenko, echtgenote van de
Amersfoortse speler Meijler.
Het toernooi heeft een heel spannend
verloop gehad. Van meet aan ging de
voor DES/Lunteren yitkomende Klaren
beek aan de leiding, een positie die hij,
gedeeld met anderen, tot het ingaan van
de slotronde behield. Door een neder
laag tegen Krajenbrink viel hij evenwel
naar de zesde plaats terug. Met deze
overwinning die hem op de score van 11
uit 7 bracht, prolongeerde de Sijbrands'
secondant zo zijn titelbezit, daar Wie-
ring en Livestro die ook op 11 punten
waren uitgekomen, een minder goed SB
hadden. Zelf, als oud-trainer van A.D.G.
eveneens uitgenodigd, speelde ik een
zwak toernooi: met twee nederlagen ein
digde ik met 8 punten op de elfde plaats.
De top-6 tenslotte: 1, 2 en 3. IGajen-
brink, Wiering en Livestro 11; 4 en 5.
Mooser en Bollebakker 10; 6. Klaren
beek 9. Uit het toernooi hier een winst
partij van elk van de drie hoogstgeéin-
digde spelers. Om te beginnen het voor
de einduitslag beslissende duel tussen
Krajenbrink en Klarenbeek.
I.32-28 19-23; 2.28x19 14x23; 3.35-30
17-22; 4.37-32 11-17; 5.40-35 13-19;
6.31-26 6-11; 7.36-31 8-13; 8.31-27
22x31; 9.26x37 2-8; 10.45-40 9-14;
II.50-45 4-9; 12.30-25 1-6; 13.34-30 20-
24; 14.33-28 17-22; 15.28x17 11x22;
16.32-27 22x31; 17.37x26 geeft zijn te
genstander zo de gelegenheid verder in
de aanval te gaan. Omdat Klarenbeek
deze hem toegeworpen handschoen in
derdaad zal opnemen, ontstaat er een
scherpe strijd. 7-11; 18.41-37 23-28;
19.46-41 18-22; 20.41-36 19-23;
21.30x19 13x24; 22.38-32 8-13; 23.43-38
12-17; 24.48-43 16-21; 25.36-31 24-29;
26.35-30 3-8 zie het diagram.
i s m M
h P J* ip
O -
JB «II
H M
Het lijkt er nu op dat het voor wit niet
eenvoudig is iets tegen de zwarte positie
te beginnen. Met een fraai offer toont de
nieuwe trainer van A.D.G. evenwel aan
dat de zwarte aanvalsstelling helemaal
niet gezond meer was: 27.30-24! 29x20;
28.47-41 13-19; Of? Na 28 ...13-18 is
29.38-33 met de dubbele damdreiging
beslissend. 29.32-27 21x32; 30.38x29 28-
32; 31.37x28 17-21; 32.26x17 11x24.
Weliswaar is het aantal stukken nu weer
gelijk, maar strategisch is zwart versla
gen. 33.31-27 9-13; 34.43-38, 24-29;
35.38-32, 19-23; 36.42-37 20-24; 37.27-
22 23-28. In de hoop op compensatie of
fert zwart een schijf. Doorspelen met
37... 15-20 (op 14-20 38.25x14 10x19
volgt 39.39-34 enz.) lijkt inderdaad ho
peloos.
38.32x34 24-29; 39.39x28 14-20;
40.25x14 10x17; 41.39-33 5-10; 42.49-43
10-14; 43.43-38 6-11; 44.44-39 13-18;
45.40-34 8-13; 46.37-32 13-19; 47.41-37
14-20; 48.45-40 20-25; 49.37-31 11-16;
50.31-27 19-23 en zwart gaf op (33-28).
M. WIERING-J. KOS
Vijfde ronde A.D.G.-toemooi 1990.
I.32-28 17-21; 2.33-29 21-26; 3.39-33
11-17; 4.44-39 17-21; 5.38-32 21-27;
6.31x22 18x38; 7.43x32 20-25. Stelt zich
omsingelend op. Kansen zal zwart zich
er evenwel niet meer verschaffen. 8.42-
38 6-11; 9.36-31 16-21 10.49-43 11-16;
II.47-42 15-20; 12.50-44 10-15; 13.31-27
5-10; 14.29-24 20x29; 15.33x24 19x30;
16.35x24 12-18; 17.38-33 8-12; 18.43-38
3-8; 19.41-36 18-23. Zwart moest op de
een of andere wijze verder. 20.28x19
14x23; 21.33-28 9-14; 22.28x19 14x23;
23.38-33 4-9; 24.33-28 9-14; 25.28x19
14x23: 26.39-33 23-28; 27.32x23 21x41;
28.36x47. De juniorenkampioen van vo
rig jaar heeft nu prachtig aanvalsspel.
13-18 29.34-29 8-13; 30.44-39 16-21;
31.33-28 10-14; 32.40-34 14-20; 33.46-41
12-17. Vanzelf niet de dam 13-19 enz.
34.23x12 7x18; 35.45-40 18-22. Beter
lijkt ruilen met 17-22. 36.28-23 22-27;
37.41-36 27-32; 38.47-41 17-22; 39.41-37
32x41; 40.36x47 22-27; 41.42-37 1-7?
Een foutzet in slechte stand (tijdnood?).
42.23-18 13x22; 43.29-23 20x18; 44.37-
32 27x38; 45.39-33 38x29; 46.34x1 22-
28; 47.1-18 2-8; 48.48-43 15-20; 49.18-29
21-27; 50.29x15 26-31; 51.15-42 31-36;
52.42-48 8-13 53.43-38 28-32; 54.40-35
32x43; 55.48x8 en zwart gaf op.
1.32-28 19-23; 2.28x19 14x23; 3.33-28
23x32; 4.37x28 10-14; 5.41-37 14-19;
6.39-33 5-10; 7.44-39 9-14; 8.50-44 17-
22; 9.28x17 12x21; 10.33-28 7-12; 11.39-
33 1-7; 12.44-39 21-26; 13.38-32 11-17;
14.43-38 7-11; 15.49-43 4-9; 16.31-27
17-22; 17.28x17 11x31; 18.36x27 19-23;
19.46-41 14-19; 20.41-36 10-14; 21.33-28
20-24; 22.34-30 2-7; 23.30-25 7-11;
24.37-31 26x37; 25.42x31 12-17; 26.39-
33 14-20; 27.25x14 9x20; 28.43-39 20-
25; 29.47-42 8-12; 30.40-34 3-8; 31.45-
40. Een heel opmerkelijke beslissing,
daar 31.48-43 ook zeker in aanmerking
kwam. Een variant: 31.48-43 15-20;
32.31-26 17-21; 33.26x17 11x31;
34.36x27 6-11; 35.42-37 11-17; 36.37-31
17-21; 37.31-26 12-17; 38.45-40 8-12;
39.35-30 24x44; 40.39x50 en wit staat
goed. 17-21 32.31-26 12-17; 33.42-37 17-
22; 34.26x17 22x42; 35.48x37 11x22;
36.28x17 8-12; 37.17x8 13x2; 38.32-27
6-11; 39.37-31 11-17; 40.27-22? Verlie
zend; correct is 40.31-26. 18x27;
41.31x11 16x7; 42.36-31 7-12; 43.38-32
2-7; 44.32-27 7-11; 45.27-21. Na 45.31-
26 (dreigt) 11-17; 46.27-22 17x28;
47.33x22 12-18 enz. loopt wit vast. 11-
16; 46.21-17 12x21; 47.31-26 21-27;
48.26-21 27-32; 49.21-17 16-21;
50.17x26 32-37; 51.26-21 37-41; 52.21-
17 41-46; 53.35-30. Want anders volgt
24-29 enz. 24x44; 54.39x50 46-37;
55.17-11 37-31; 56.34-29 moet opnieuw
materiaal inleveren daarnu 23-28 dreig
de. 23x34; 57.11-7 31-22!; 58.7-1 22x39;
59.1x40 19-24; 60.40-18 39-28; 61.18-34
28-6; 62.34-1 25-30; 63.18-1? Wit had de
tric-trac moeten verlaten ook al zou dat
in feite op capitulatie neerkomen. Nu
volgde namelijk 35-40! waarna de junio
ren-kampioen zich direct gewonnen gaf.
Na 64.1x45 6-1; 65.50-44 wint zelfs 1-40
enz. nog.
Ontspanning
Het wilde begin van de WK-match vond
zijn climax in de achtste partij. Kaspa
rov bereikte een kansrijke aanvalsstel
ling, maar beging de klassieke fout op de
tijdnood van zijn tegenstander te spelen.
Aalglad vluggerde Karpov zijn mindere
positie in een afgebroken partij met
winstkansen.
De wereldkampioen wist deze echter
met nauwkeurig spel remise te maken.
Een kritiek moment voor Kasparov,
want een tweede nederlaag zou weinig
meer van zijn, al gedeukte, zelfvertrou
wen overlaten. Het verwonderde nie
mand dat de beide K's in de Regende en
tiende partij relatief rust namen, door de
scherpste voortzettingen te vermijden.
Speculeren over de einduitslag is er door
de eerste tien partijen niet gemakkelijker
op geworden. Bij aanvang gaf niemand
Karpov een kans, maar hij heeft aange
toond dat de wereldkampioen ook
kwetsbaar kan zijn.
De ontspanning in New York zullen we
gebruiken om enkele belangrijke evene
menten, die publicitair in het gedrang
zijn gekomen, te bekijken. In Rusland
wordt een ernstig gedevalueerd kampi
oenschap gehouden. Uiteraard zijn Kar
pov en Kasparov niet van de partij,
maar ook hun helpers, alsmede de su
persterren Gelfand en Ivanchoek. Toch
blijft er een bezetting over waar menig
toernooiorganisator van zou smullen.
Na de eerste toernooihelft gaat de strijd
om de titel tussen favoriet Beljavsky en
de hier totaal onbekende Visjmanavin.
Van laatstgenoemde een fragment.
VISJMANAVIN-SCHNEIDER
Stelling na de 27e zet van zwart.
Wit heeft een betere ontwikkeling en wat
meer speelruimte, maar lijkt door de
druk op a3 en e4 moeilijk verder te kun
nen komen. Hoe komt wit door de zwar
te vesting heen?
JUDASIN-BAREEV
Stelling na de 25e zet van wit.
Beide spelers hebben furieus op de aan
val gespeeld, maar wit lijkt een zet
eerder te komen. Hoe kon zwart zich
nog verdedigen?
In Griekenland werd vorige maand de
Balkaniade verspeeld, een landenwed-
strijd tussen Joegoslavië, Roemenie,
Bulgarije en Griekenland. De eindstand
was volgens verwachting in genoemde
volgorde. Ook uit dit toernooi twee aar
dige opgaven:
ERMENKOV-KOVACEVIC
Stelling na de 29e zet van wit.
Een uiterst onoverzichtelijke stelling,
waarin wit in het voordeel lijkt. Zwart
kan echter op een originele manier ma
teriaal winnen.
SOKOLOV-GHEORGHIU
Stelling na de 28e zet van zwart.
Het is duidelijk dat zwart het moeilijk
heeft, hoe deelde wit de genadeklap uit?
OPLOSSINGEN
1). 28.Pd5! Da7. Niet aantrekkelijk is
28...exd5 29.exd5 Lf6 30.dxc6, waar
na wit druk heeft op d6 en een sterke
vrijpion. 29.Le3 Dd7 30.Pxe7+ Dxe7
31.e5! Lxg2 32.Kxg2 Db7+ 33.DI3
Dxf3+ 34.Kxf3. Zwart gaf het op, na
34...d5 35.Lc5 verliest hij beslissend
materiaal.
2). 25...Pe4! Met als pointe 26.fxe4 Dh3
met ondekbaar mat. 26.Tc8+ Kf7
27.Tc7+ Kg8 28.Tc8+. Met remise
door eeuwig schaak, de zwarte ko
ning mag niet naar de e-lijn vanwege
27...Ke8 28.fxe4 Dh3 29.exd5+ en
wit wint.
3). 29...Db2ü 30.Lc2. De dame kon niet
genomen worden, daar promotie op
veld al niet meer zou kunnen wor
den tegengegaan. 30...Dxal 3l.Lxdl
Txf4 32.gxf4 Dxa2 en zwart won.
4). 29.Lxh5! gxh5 30 Dxf5+ Kh8
31.Th6+ Kg8 32.Tg6 en na de tijd-
controle gaf zwart het op.
Nieuw postzegeltijdschrift
voor kinderen
PTT-Post gaat begin volgend jaar starten
met de uitgifte van een postzegeltiid-
schrift voor kinderen. Het is nog niet be
kend wat er precies in komt te staan,
noch is de oplage en de uitgavefrequen-
tie uit de doeken gedaan. De PTT weet
op dit moment alleen dat het blad er
komt en waarom het gelanceerd wordt.
Post-directeur A. Scheepbouwer: „Wij
willen de jeugd nog enthousiaster maken
voor deze leerzame hobby. Dit tijd
schrift zal op een speelse manier aan de
kinderen laten zien hoe leuk de hobby
is, en ze verder op weg helpen bij het
verzamelen van postzegels".
De PTT timmert de laatste jaren flink
aan de weg op het gebied van de filate
lie. Een van de meest informatieve druk
werken is 'Profil', een brochure met een
schat aan gegevens over Nederlandse
emissies, stempels en andere actuele in
formatie.
Net als bij de volwassenen is niet exact
bekend hoeveel kinderen postzegels ver
zamelen. Volgens schattingen gaat het
om tienduizenden. In Nederlands zijn
zo'n 140 jeugdclubs waar kinderen te
recht kunnen. Daar wordt 'les' gegeven
over postzegel-verzamelen, maar ook
zijn er mogelijkheden om te ruilen. Ove
rigens is er niet in elke grotere plaats een
jeugdclub van filatelisten. Reden waar
om de overkoepelende vereniging, de
Nederlandse Bond van Filatelisten-Vere-
nigingen, nog ervaren filatelisten zoekt
die hun kennis en enthousiasme voor de
hobby over willen dragen. Het contacta
dres is: 030-894290.
Dat kinderen veel plezier kunnen bele
ven aan 'postzegelen' bewijst een hoofd
stuk uit het boek 'Kees de Jongen' van
Theo Tijssen. Stichting Kinderpostzegels
Nederland heeft dat hoofdstuk gevat in
een leuk boekje - met illustraties van
postzegels - dat in een oplage van 750
stuks is verschenen.
MEER ZEGELS
Scheepbouwer maakte het nieuws van
Stempel 'Eerste dag van
uitgifte'
Het eerstedagstempel dat de Nederlandse
PTT heeft laten ontwerpen voor de nieuwe
kinderzegels beeldt volgens de ontwerper
'een kind met wapperend haar' uit.
het nieuwe blad bekend tijdens de offi
ciële eerste verkoop van de kinderzegels
1990 in Barneveld. Daar heerste een
juichstemming bij de nieuwe directeur
van Stichting Kinderpostzegels Neder
land, M. de Haan. Voor het eerst in ja
ren is er sprake van een oplagestijging
van de kinderzegels. Hij schat dat er vijf
procent meer zegels zijn verkocht.
Verheugend nieuws voor de stichting die
de laatste jaren de inkomsten via de toe
slag van kinderzegels zag dalen door de
algehele malaise in filateliewereld en de
komst van de Decemberzegel.
Hoewel hij er geen uitgebreid onderzoek
naar had gedaan denkt De Haan dat de
extra publiciteit voor kinderzegels (en de
goede doelen waar het geld van de toe
slag aan wordt besteed) én de fraaie
vormgeving van de zegels van dit jaar
heeft gezorgd voor die verkoopstijging.