„Vijfling
is geen
attractie
uit de weekblad
Nauwelijks plaats meer voor 'natuurromantiek'
Mr. Wiarda pleit voor
sluiten politiescholen
Htf
d0ENE
4
■M
Oplage weekbladen dal
BINNENLAND
CcidócGomont
DONDERDAG 8 NOVEMBER 1990 PjJJI'
JOYD: meer politieke
geloofwaardigheid
DEN HAAG Als een minister zich
niet aan de maximum snelheid houdt
waarom zou een burger dat dan wel
moeten doen? Met dit voorbeeld wil de
JOVD (Jongeren Organisatie Vrijheid
en Democratie) duidelijk maken dat de
politiek mede schuldig is aan de norm
vervaging bij de burgers. De jonge libe
ralen overhandigden hierover gisteren
een nota aan VVD-fractievoorzitter
Frits Bolkestein. De JOVD doet in de
nota een aanbeveling voor het instellen
van een Regelkamer, een instelling
vergelijkbaar met de Algemene Reken
kamer, die de regels en wetgeving pe-
riodiek toetst op hun effectiviteit en de "its Bolkestein
mogelijkheid ze te handhaven.
Aantal asielzoekers
weer fors gestegen
DEN HAAG In oktober is
het aantal asielzoekers in Ne
derland weer fors gestegen. In
totaal werd de afgelopen maand
in Nederland 2272 keer een
asielverzoek ingediend, zo blijkt
uit cijfers die het ministerie van
justitie bekend heeft gemaakt.
Het is dit jaar de derde keer dat
het aantal asielzoekers per
maand boven de 2000 komt. Al
leen in de 'recordmaand' augus
tus waren het er met 2368 meer
dan de afgelopen maand. In
september leek zich even een
daling van het aantal asielzoe
kers in te zetten. Toen hadden
zich 1765 mensen gemeld.
Veertien illegalen in
Schagen aangehouden
SCHAGEN De rijkspolitie van Scha
gen heeft veertien buitenlandse mede
werkers van een bollenbedrijf aange
houden. Twee Polen, een man en een
vrouw, hadden wel een geldig visum,
maar geen tewerkstellingsvergunning.
Het visum is ingekort, waardoor het
tweetal al binnenkort Nederland moet.
verlaten. Van elf Turken en een Ma
rokkaan moet de politie de identiteit
nog vaststellen. Geen van deze twaalf
kon verblijfspapieren tonen. De politie
zegt te vermoeden dat 'ongeveer de
helft illegaal verblijft en dat de ande
ren wel een visum, maar geen tewerk
stellingsvergunning heeft. Tegen de ei
genaar van het bedrijf is proces-verbaal
opgemaakt.
PTT weg uit V&D
DEN HAAG De PTT is van plan
binnen vier jaar alle veertig postagent
schappen in de warenhuizen van
Vroom en Dreesmann te sluiten. Het
aantal lokethandelingen neemt door
de komst van de geldautomaten zo
drastisch af op termijn met veertig
procent dat schrappen van agent
schappen onvermijdelijk is, aldus de
PTT. Een woordvoerder zegt dat de
keuze daarbij op de V&D-vestigingen
is gevallen, omdat die zich altijd in de
buurt van een 'echt' postkantoor be
vinden. Over het lot van het personeel
van de agentschappen wordt nog on
derhandeld door PTT en V&D. Het
betreft in 38 van de 40 gevallen V&D-
personeel; slechts in twee agentschap
pen zijn eigen PTT-functionarissen
werkzaam.
UTRECHT Pas in de
zesde maand van de
zwangerschap telde de
arts twintig armen en be
nen in de buik van de
Boxtelse kleuterleidster
Mia Brands. Dat het een
meerling zou worden was
bekend, maar de schrik
was groot toen er vijf kin
deren op komst bleken.
Ruim drie weken later, op
10 mei 1984, werden Mar-
tijn, Lonneke, Maaike,
Koen en Noortje geboren:
Samen wogen ze 5.440
gram.
De eerste jaren van de vijfling
zijn gedomineerd door strakke,
zeer strakke schema's. Waren
alle kinderen net aangekleed,
dan was het alweer tijd voor
de volgende voeding. Tropen
jaren, zegt vader Jan Brands
in een boek dat journaliste
Ineke Platei schreef over de
Boxtelse vijfling. De familie
Brands heeft het gered, maar
komt tegenwoordig hoe langer
hoe meer in financiële zorgen.
Op de overheid hoeven ze -
buiten de kinderbijslag - niet
te rekenen.
Het gezin Brands stelde een
speciale pr-functionaris aan en
de primeur van verhaal en fo
to's bij de geboorte ging naar
ochtendblad de Telegraaf, zo
dat de rest van de pers kon
worden geweerd. Jan en Mia
zien hun kinderen als vijf ver
schillende mensen, hebben ze
nooit hetzelfde aangekleed en
plaatsten ze zoveel mogelijk in
verschillende klassen. Toen de
schoolkrant bij de eerste
schooldag een foto van het
vijftal wilde plaatsen, smeekte
het echtpaar Brands dat niet te
doen. Zij willen van hun kin
deren geen attractie maken.
Hormonen
Vooral door de toepassing van
hormoonpreparaten is het aan
tal meerlingen de laatste de
cennia fors toegenomen. Begin
vorig jaar telde Nederland
2.100 drielingen, 25 vierlingen
en vier vijflingen (uit Heems
kerk, 's-Gravenzande, Boxtel
en Diessen). De medische we
tenschap heeft veel kritiek op
de geboorte van vijflingen na
een vruchtbaarheidsbehande
ling met hormonen; dat hoeft
tegenwoordig niet meer voor
te komen. Tijdens de hor
moonbehandeling besloot Mia
Brands' vrouwenarts de dosis
Het grootbrengen van een vijfling brengt voor de ouders heel wat problemen met zich mee. Het echtpaar Brands vindt dat voor hulp
een speciaal fonds in het leven moet worden geroepen. foto: anp
iets te verhogen om de kans op
succes te vergroten. Dat had
een overproduktie van eicel
len tot gevolg. Toen uiteinde
lijk een vijfling werd geconsta
teerd, was het veel te laat om
aan abortus te denken, zo de
familie dat al had gewild. Tij
dens de eerste maanden werd
om de zoveel tijd wéér een ex
tra hartje geteld. Na de ont
dekking van het vierde durfde
Mia Brands eigenlijk niet meer
naar het ziekenhuis. De schrik
zat er goed in.
Vader Jan was inmiddels druk
bezig bij allerlei bedrijven een
tegemoetkoming in de kosten
te vragen. Veel verzekerings
maatschappijen en enkele
speelgoedbedrijven gingen niet
op dat verzoek in. Wel kwa
men er luiers, blikken poeder-
melk, speelgoed en spaarbank
boekjes. De plaatselijke wasse
rij bood aan twee jaar lang
gratis de witte was te doen.
Het echtpaar kocht een groter
huis en het plaatselijke bureau
voor maatschappelijk werk re
kende een speciaal tarief om
dat het gezin jarenlang op de
hulp van meerdere gezinsver
zorgsters zou zijn aangewezen.
De zwangerschap verliep
moeizaam. Een vrouw is er
niet op gebouwd een drie-,
vier- of vijfling ter'wereld te
brengen. Na twintig weken
was de buik van Mia Brands
even dik als bij een normale
zwangerschap van veertig we
ken. Vanaf dat moment moest
ze het bed houden: het borst
been stak naar voren, alle rib
ben waren gekneusd en het
ademhalen ging moeilijk.
Direct na de bevalling kwam
er ernstige kritiek van hoogle
raar J. de Haan die vond dat
een vijflingzwangerschap als
een „ernstige complicatie"
mag worden beschouwd. Hij
verweet de Boxtelse vrouwe
nartsen dat de zwangerschap
niet beter was gecontroleerd.
In Amerika zouden Jan en
Mia in één klap miljonair zijn
geworden als ze een schade
claim zouden hebben inge
diend tegen de behandelend
arts. In Nederland kan dat
niet. Het echtpaar besloot geen
juridische stappen te nemen.
Ze zijn ervan overtuigd dat er
bij de behandeling fouten zijn
gemaakt, maar zwangerschap
en bevalling waren al niet
meer terug te draaien.
Vooral omdat niet alle kinde
ren even gezond waren, ble
ken de eerste vijf jaren een
enorme opgave. En vooral fi
nancieel valt het nog steeds
niet mee. De vader vertelt in
het boek dat hij zich in de kou
gezet voelt: „Eigenlijk vind ik
het te gek dat je hier in Neder
land niet eens weet tot welke
instantie je je moet wenden. Ik
ben bij de gemeente geweest
en bij de sociale dienst, maar
daan weten ze niet goed raad
met onze situatie".
In België krijgen meerlingge
zinnen op kosten van de staat
een gezinsverzorgster plus drie
keer in de week hulp in de
huishouding. Franse gezinnen
kunnen rekenen op extra kor
tingen bij aanschaf van kle
ding en schoenen. In Amerika
krijgen de gezinnen extra be
lastingvoordelen. Volgens Jan
Brands is het hoog tijd dat in
Nederland een speciaal fonds
in het leven wordt geroepen.
WENDY KIND
BOEK WIL BELEIDSPLAN MILIEU BEGRIJPELIJK MAKEN
DEN HAAG Drs. J.
Boom, schapenhouder in
Friesland, weet het nog
goed. Halverwege de ja
ren zeventig was hij als
milieu-man" door een
boeren- en tuindersorga
nisatie uitgenodigd te
spreken over de inpolde
ring van de Waddenzee.
De hele avond ging over
geld. Boom met zijn mi
lieu-argumenten werd
vervloekt en beschuldigd
van broodroof op de boe-
Aanvoerder van dat weinig
verheffende tafereel was vol
gens Boom iemand die hij ja
ren later nog eens zou tegen
komen: „ene Bukman". Scha
penhouder Boom: „Toen ik en
kele weken geleden kreeg te
horen dat uitgerekend deze
man minister van landbouw
en natuurbeheer zou worden,
moest ik wel even slikken".
De anekdote geeft onder meer
aan hoe jong het milieu-den
ken van tegenwoordig pas is.
Underground
Een milieubeweging bestond
ook in de jaren zeventig al,
maar vertoefde louter in wat
schapenhouder Boom een „un-
derground-sfeer" noemt. In
middels is daar verandering in
gekomen. De Bukman van
destijds heeft nu de leiding
over een ministerie dat zich
bewust lijkt van de noodzaak
van natuurbescherming en -
behoud.
Boom vertelde zijn anekdote
gisteren bij de presentatie van
het boek 'De natuur terug',
een populaire en dus voor ie
dereen begrijpelijke versie van
het Milieu Beleidsplan van het
ministerie van landbouw, na
tuurbeheer en visserij. „Zou
den er nog mensen zijn die
niet geloven dat het milieu
een opknapbeurt nodig heeft",
vragen de shrijvers van het
boek zich af. Nee dus, luidt het
antwoord dat zij zelf geven.
Wat het milieu betreft is Ne
derland immers nog altijd
„gidsland", hetgeen wil zeggen
dat we hier door overbevol
king en bebouwing eerder dan
wie ook ter wereld worden ge
confronteerd met de gevolgen
daarvan.
Dat er echter vele Nederlan
ders zijn die niet weten wat
alle fraaie nota's en beleids
voornemens op het gebied van
milieubescherming in de prak
tijk betekenen, menen de
schrijvers zeker te weten. „De
In Nederland worden we door overbevolking en bebouwing eerder dan waar ook ter wereld geconfron
teerd met de gevolgen van de aantasting van de natuur. foto: sp
natuur terug" moet het ant- gelegd wat de waarde is van „Voor natuurromantiek is
woord zijn op dat gebrek aan de natuur en hoe die volgens daarbij weinig plaats", zeggen
kennis. In begrijpelijke taal en het Milieu Beleidsplan behou- de samenstellers zelf. „Mis-
rrvet veel illustraties wordt uit- den zou kunnen blijven. schien wordt het begrip na
tuur voor sommigen wat hard
aangepakt. Maar natuur is te
genwoordig niet in de laatste
plaats het resultaat van zake
lijke en financiële beleidsbe
slissingen. Het zij zo, want
zonder zou er wellicht hele
maal geen natuur meer zijn".
Het boek werd gisteren ten
doop gehouden in een gezel
schap van meer dan honderd
natuurbeschermers en be
stuurders. Zelden werd zo'n
eensgezindheid tussen deze
partijen gehoord als over dit
boek. Staatssecretaris Gabor
zegde toe dat hij maatschappe
lijke organisaties die zich in
zetten voor natuurbehoud
meer dan voorheen wil be
trekken bij het voeren van
zijn beleid. Alleen de voortdu
rende betrokkenheid van een
brede groep kan in zijn optiek
tot de gewenste resultaten lei
den.
Schapenhouder J. Boom klonk
ook al optimistisch. Hij vond
het niet eens.zo erg dat diverse
onderdelen van milieubeheer
waren ondergebracht bij ver
schillende ministeries (land
bouw, VROM, verkeer en wa
terstaat). „Tot nog toe heeft de
coördinatie tussen die ministe
ries te wensen over gelaten,
maar ik heb goede hoop dat
dit in de toekomst verandert",
aldus Boom.
SUSKE EN WISKE
DE GOALGETTER
(c) Standaard Ultgeverlj/Wavery Productions
LUNTEREN Mr. J. Wi
arda, korpschef .van de
Utrechtse gemeentepoli
tie, heeft er gisteren in
Lunteren voor gepleit dat
de Nederlandse Politie
Academie en de politie
scholen worden gesloten.
De opleidingen zouden
volgens hem beter kun
nen worden verzorgd
door de universiteiten en
scholen voor hoger en
middelbaar beroepsonder
wijs.
„Dat we het in ons hoofd ha
len om kinderen naar een
schooltje aan een doodlopende
straat in het bos te sturen.
Want dat is toch waar de poli
tiescholen staan", aldus Wiar
da op een congres van de Al
gemene Christelijke Politie
bond. Integratie van de politie
in de samenleving betekent
volgens de korpschef ook inte
gratie van de opleiding in het
gewone beroeps- of acade
misch onderwijs.
Wiarda hekelde de wat hij
noemde elitaire opstelling van
de politie, die ertoe leidt dat
slechts één op de tien serieuze
sollicitanten door de selectie
komt. De norm is heilig en de
doelstelling om de politiekorp
sen meer een afspiegeling van
de samenleving te laten zijn
(meer vrouwen en meer al
lochtonen), wordt hieraan met
een absurde vanzelfsprekend
heid ondergeschikt gemaakt,
aldus Wiarda.
Zijn pleidooi om deze „heilige"
selectiecriteria los te laten,
werd positief ontvangen. Mr.
H. Borghout, directéur politie
van het ministerie van bin
nenlandse zaken, zei desge
vraagd dat op zijn departe
ment aan deze criteria al aan
dacht wordt besteed. Dat geldt
ook voor mogelijkheden om
veranderingen aan te brengen
in het politieonderwijs.
Directeur dr. P. van Reenen
van de Nederlandse Politie
Academie in Apeldoorn deelt
de opvatting van Wiarda niet.
Volgens hem is er een toene
mende vraag, ook in het
bedrijfsleven, naar functie-
specifieke opleidingen, zoals
die op de politie-academie
kunnen worden gevolgd.
„De academie en de scholen
moeten zeker blijven om poli
tiemensen een hoogwaardige
opleiding te kunnen geven.
Dat moet zorgvuldig gebeuren
voordat we ze in de samenle
ving in kunnen sturen".
|N1
De dalende lijn in de oplage
van de opinieweekbladen
heeft zich in 1989 voortgezet,
aldus het vakblad 'De Jour
nalist' van 5 november, dat
zich baseert op cijfers van de
NOTU, de organisatie van
tijdschrift-uitgevers. De
weekbladen hebben vooral
te lijden onder de dikte van
de zaterdag-edities van de
dagbladen. De remedie is
volgens 'De Journalist' kwa
liteit, originaliteit en diep
spitten. Wat dat betreft ma
ken Elsevier en HP/De Tijd
deze week een
beurt.
HN-Magazine steekt daarbij
wat bleekjes af, onder meer
door het qua inhoud nog niet
eens zo onaardige interview
met de Haagse ex-ambtenaar
Henk van der Beek. Maar
wie de man verder is - „ve
len in de buurt kennen
hem" - en waar hij het inter
view aan heeft te danken
blijft volkomen duister.
Vraagtekens - of is het mis
plaatste achterdocht? - bij
een verhaal over de rampza
lige toestand waarin het
Zuidafrikaanse zwarte on
derwijs verkeert. Op de fei
telijkheid van de gegevens
valt niets af te dingen, de
toestand op de meeste zwar
te scholen valt nauwelijks
met een pen te beschrijven.
Nergens in de tekst zitten
echter aanwijzingen waaruit
blijkt dat de verslaggeefster
echt in Zuid-Afrika heeft
rondgelopen, zoals in de in
leiding van het artikel wordt
gesuggereerd. Het zou zo
van achter een bureau in
Nederland kunnen zijn ge
schreven. Neen, dan het in
terview met schrijver Gerrit
Krol naar aanleiding van
zijn veel bekritiseerde essay
over de doodstraf, dat overi
gens vooral bedoeld lijkt om
een discussie uit te lokken.
„Als je zo gevoelloos bent
een ander te doden, moet je
niet sentimenteel gaan doen
over je eigen persoonlijke
omstandigheden. Wie met
opzet onschuldigen heeft ge
dood, verdient geen ander
lot dan die dood te delen".
De Groene portretteert mi
nister van onderwijs Jo Rit-
zen als 'de Donald Trump
van Zoetermeer'. De veelbe
sproken Amerikaanse on-
roerend-goedmagnaat zit in
middels in de financiële pro
blemen, maar Ritzen hoopt
juist met een keiharde reor
ganisatie de bijna traditione
le tekorten en tegenvallers
op Onderwijs definitief uit te
bannen. De harde managers-
aanpak van Ritzen kan de
goedkeuring wegdragen van
de Rotterdamse bestuurs
kundige A. Hoogerwerf. „Ie
dere ambtenaar op het mi
nisterie van onderwijs is er
een te veel. De overheid
heeft zich altijd te zeer met
het onderwijs bemoeid. Mis
schien dat men eindelijk
eens leert dat je lesgeven
aan het gezonde verstand
moet overlaten".
Ritzen mag dan de juiste
man op de juiste plek zijn,
dat geldt niet voor Gregor
Gysi, de leider van de PDS,
de voormalige communisti
sche partij (SED) van de
DDR. Volgens Martin van
Amerongen, op rondreis
door het verenigde Duits
land, is Gysi de .juiste man
op de verkeerde plaats in de
allerverkeerdste tijd". Gysi
staat voor de taak van de
restanten van Honeckers
SED een fatsoenlijke partij
te maken, maar de stroom
van onthullingen over mil
jardenfraudes en machtsmis
bruik door de vroegere
machtshebbers maken die
taak bij voorbaat tot een on
mogelijke. „Het zijn niet de
acties van onze politieke te
genstanders, die ons de nek
breken, maar de acties van
diegenen die uit onze eigen
kring afkomstig zijn", aldus
een verbitterde Gysi.
patie - niet iets cliché
hebben gekregen". 1 et
Marius Flothuis, voo aat
artistiek leider van he S0<
certgebouworkest, is Fn 1
klinkt als een cliché e
internationaal Moza 'U1'
kundige. Over het liv<
jaar en de vercommenv
ring daarvan zegt hij i,en
„Ach, dat zal Mozar tu£
schaden. Wel schadeaa*
de concentratie op d
figuur, terwijl gener
noten die voor hem v
tekenis zijn geweest, v1
genegeerd. Ook vrees
overdreven concentra
de film Amadeus, die
taal onzuiver beeld
Mentaal deugt die filmi
HI>DETI
ee 7-
rf
IK
HP/De Tijd stuurde ee
slaggever naar de
worden diplomaat'
nister van defensie dr'
van Eekelen. Nada
moest aftreden vanwt
paspoort-affaire is hiif
taris-generaal geworcfyetl
de Westeuropese he
(WEU), die in Londe^
hoofdkwartier heeft.„e
Eekelen heeft geen her,
naar Den Haag. „Je
wat afstandelijker tegflld:
te staan en misschiemjn
maar goed ook. L g<
Gerrit Braks gelijk eerjec
geschreven dat ik mi
goed kon voorstellen L,
zich voelde. Toen ikMe'
kwam het eerste bli^
medeleven, een teljste
van Gerrit Braks die
of andere confereni o
Athene zat. Heel ha^ou
daar heb ik hem aanjve
nerd". Als het over djnur
gaat klinkt in Van Efctpr
stem enige spijt doorbv
constatering dat het ï^wd
de weg van de secretaidei
neraal van WEU ligt .eig<
eigen persoon naar <jam
sishaard af te reizen &an:
manschappen toe te spwas
Voor zijn eigen WEtfte
ziet hij een toekomst ge
defensie-afdeling binnhei
EG.
tia
e™-
Verder in HP/De Tijdr rr
breid aandacht voor cbide
blemen met adoptie te
ren. „Soms hoor je ve^an
Over adoptieouders dje
Derde-Wereldkindje
liefst achter het 1
plakten. Over adoptie
ren die maar niet
deugen. Over adopt®
waren uitgemond in e*
te familiedrama's. Hef
incidenten; sinds vor,
weten we beter".
In sommige opzichte^
topsporters
niets voor elkaar ort
doen; in verdeeldheid
en ruzie maken b
beeld. Een jaar na zj
noeming tot chef-dan
van het Concertgeb
kest is Ricardo Chaill
omstreden figuur gevL,,
Een deel van het r™
roemt zijn voorliefdiete
de eigentijdse muzieitio
ander deel gruwt va va
aanpak van 'grote hen
ken', het repertoire n
het orkest traditionee?
uitgeblonken. Zijn ln
noemen Chailly „eetmi:
meter in het vierk^bl
slechts een centimete[j0
en hekelen zijn comnL t
instelling. Artistiek
teur van het orkest:. a
van Royen, heeft eenPez
opvatting. „Onze jjhe
zijn jarenlang in de I te
gelegd. Onze tournees
uitjes, en veel mindert
Chailly laat ze keihaf
ken. Ik heb zelden ei
gent gezien die er
zweep over legt als 1
Vrij Nederland gaat nog
even in op de 'flinksheid'
van de PvdA en analyseert
de verdeeldheid tussen de
sociaal-democratische minis
ters over de handhaving van
de koppeling tussen lonen
en uitkeringen. 'Er zijn
PvdA-bewindslieden die
goed onderwijs en een goede
gezondheidszorg minstens zo
belangrijk vinden als die
koppeling. „Niemand zal dat
openlijk zeggen Het
wordt omzichtiger geformu
leerd: moet de PvdA zich
wel als Partij van de Koop
kracht manifesteren?", aldus
VN. Fractieleider Wöltgens,
aan de tand gevoeld over
zijn verbale krachtpatserij in
de richting van weigerach
tige werklozen: „Ik weiger
mijn ogen nog langer te slui
ten voor de werkelijkheid".
En: „Ik vraag mij wel eens
af of een heleboel begrippen
die wij hanteren - zoals kop
peling, solidariteit, emanci-
Elsevier pakt stevig j
eert dossier over het [L
Kuwayt, waarin onde
een gesprek met endui<
van Wouly de Bie, jninj
derlandse waterpoll Var
met een Frans paspoftdri
onlangs uit Irak werende
laten: „Kuwayt blijft f d€
rest van mijn leven e«r ge,
ken". Verder een „o%er
telijk gesprek" met jche
bert Winsemius, de de
van de vroegere VR4e
nister. Hij wordt bes(e
als de geestelijke vaó de
het moderne Singapfc. p
stadstaat die hij sin^aar
tientallen malen bez<i
de regering van ad
dienen. Met succes, v/\\#
verhaal van Singapor
een van grote econt?^
rl
groei. Over Neder! jr.
Winsemius (80) nietig
spreken: „Ik heb nielflQ']
respect voor onze tot
van de democratie*
het hoge ziektevera
de wao: „Het is sta
bewijsbaar dat zodra f
derlander in loondieif
hij zieker wordt di
neer hij niet in loom
Dat ziek zijn op kos
een ander kun je al
rugdwingen onder
Ondanks al zijn krj
Nederland heeft Wi
er geen behoefte
eens richting Sing,
reizen. „Als ik ga
toch weer bij de zalen 'c
trokken. Ik zou Sife dc
wel graag nog eer
maar dan zonder datLj»
het in de gaten hee^t. 2
JOS T|arte
Mc
