„Een hunebed is ook welkom
Spionerende Russen
nog niet uitgewezen
Grote verontwaardiging bij
verkopers van staatsloten
T'
Jongeren mogen
rondneuzen in
de Derde Wereld
„Betaling voor
hangar beloning
voor Golf-inzet"
BINNENLAND
ZeidwOowiarit
WOENSDAG 7 NOVEMBER 1990 PAGIN
Paniekaanval vaak door
lichamelijke oorzaak
UTRECHT Plotselinge angstgevoelens met
trillen en zweten worden vaak veroorzaakt
door een afwijking in de stofwisseling in de
hersenen De huisarts echter typeert deze ver
schijnselen nog te vaak als overspannenheid, zo
stelt drs. R. Kahn in zijn proefschrift over de
hersenstof serotonine. Kahn promoveert vol
gende week aan de Rijksuniversiteit Utrecht.
Kahn denkt dat zijn bevindingen heel wat
mensen gerust zullen stellen. Zeker 200.000 Ne
derlanders lijden wel eens aan plotselinge
angstgevoelens. Volgens Kahn kan de gevoelig
heid voor' deze paniekstoornis voortkomen uit
een stofwisselingsafwijking in de hersenen. De
mensen zijn dan overgevoelig voor serotonine.
Als het lichaam te veel van deze stof aanmaakt,
leidt dat tot angstgevoelens.
Brinkman: ouders mogen
de oppas zwart betalen
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De kinderoppas mag best zwart
verdienen, vindt CDA-fractieleider Brinkman.
„Het is vloeken in de kerk, ik weet het. Maar
een aantal duizenden guldens is toch altijd nog
een klein bedrag, vergeleken met het reguliere
loon. Laat dat maar". Brinkman doet zijn uit
spraak in een interview met het blad FN V-Ma
gazine van de vakcentrale FNV. Het organise
ren van kinderopvang vindt de CDA-fractielei
der geen taak voor de overheid. ,tAls twee
mensen uit vrije wil besluiten om beiden te
gaan werken, dan hoort daar ook bij dat die
mensen zelf verantwoordelijkheid dragen voor
de opvang van hun kinderen". Brinkman is er
absoluut tegen dat andere mensen zonder kin
deren hieraan te laten meebetalen.
Elco Brinkman.
FOTO: DIJKSTRA.
Celstraf voor
neo-fascisten
ALKMAAR De Alk-
maarse rechtbank heeft
gisteren gevangenis
straffen tot vijf maan-
den opgelegd aan vijf
deelnemers aan het ex
treem-rechtse Aktie-
front Nationaal Socialis
ten (ANS). Officier van
justitie P. Groenhuis
had celstraffen tot acht
maanden geëist. De
rechtbank achtte in alle
vijf gevallen bewezen
dat de verdachte heeft
deelgenomen aan een
organisatie, welke het
plegen van misdrijven
tot doel heeft.
„Drankrecord"
bijna geëvenaard
COEVORDEN Een inwoonster van Coe-
vorden heeft op een haar na het nieuwe
„drankrecord" in ons land verbeterd. De
vrouw werd op 15 oktober door de politie inf
haar woonplaats aangehouden, omdat zij
slingerend reed. Gisteren maakte de politie
de uitslag bekend van het alcoholpromillage
dat zij in haar bloed had: 4.63. Een dergelijk
promillage is nog maar één keer eerder in
ons land voorgekomen. Gewoonlijk raken
mensen met een alcoholpromillage van 4 in
coma. Een promillage van 5 wordt als dode
lijk beschouwd. De vrouw heeft tegenover
de politie verklaard dat zij zeker een liter
jenever had gedronken. De juiste hoeveel
heid bier die ze eveneens naar binnen had
geslagen, kon ze zich niet meer herinneren.
Astma Fonds Prijs voor prof. N. Ori#r
UTRECHT Prins Claus, beschermheer van het Astma Fift
zal 20 november de eerste Astma Fonds Prijs in Arnhem oi
handigen aan prof. dr. N. Orie, de Groningse emeritus ho<HE!
raar longziekten. De bronzen sculptuur gaat naar Orie varng i
zijn wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaken van caqpd
verzamelnaam voor aandoeningen aan de luchtwegen. orr
Verkoop Annadal aan Japanners afgero:
UTRECHT De verkoop van het Maastrichtse Annadal(0QS
plex aan de Japanse Teikyo Europe Universiteit is gisteren r
rond. De Japanners willen in het complex studenten uit J sei
en de Verenigde Staten gaan opleiden. Ook komt er een 11 j,
school en een Junior College voor kinderen van Japanse \\)m
nemers in de buurt. Teikyo Europe bv heeft al een aantal p(aj
culiere universiteiten in Japan en in de VS. In Maastricht )ex
ook een medisch centrum voor Japanners die vooral van v0
taalproblemen niet goed terecht kunnen in de Nederlands^, j.
zondheidszorg. 20(
nt,e
ros
MUSEUM MET ALLES OVER DOODGAAN, BEGRAVEN EN CREMEREN
ENSCHEDE Hij pakt
het behoedzaam uit doos
en crêpepapier en zet het
voorzichtig op tafel. Een
altaarsetje, gemaakt van
witte was. Gestorven
priesters kregen het mee
in hun kist, om later in
het hiernamaals de mis op
te kunnen dragen.
„Heel bijzonder", zegt Henk
Kok, „Want een dode iets mee
geven in zijn laatste rustplaats
is een zuiver heidens symbool.
Desondanks is het door katho
lieken overgenomen". Het al
taarsetje - bestaande uit kelk,
pateen, kandelaars met kaar
sen, een wijn- en een water
kannetje - krijgt ongetwijfeld
een vooraanstaande plaats in
het Nationaal Uitvaart Mu
seum. Henk Kok uit Enschede
is de initiatiefnemer om in Ne
derland een dergelijk museum
te stichten. Twee jaar geleden
organiseerde hij samen met
Herman Hagens in het Rijks
museum Twenthe en twee
Duitse musea de expositie 'De
laatste Gang'. De belangstel
ling was overweldigend. Meer
dan 25.000 mensen kwamen
kijken. Allerwegen werd de
vraag gesteld waarom Neder
land niet een apart uitvaart-
museum kent.
„Veel materiaal dreigt verlo
ren te gaan", zegt Kok. „En de
vakkennis van het uitvaartwe
zen sterft uit. Oude stalhou
ders zijn er bijvoorbeeld al bij
na niet meer. Bij particulieren
zit nog veel materiaal uit fami
liebezit, maar ze weten niet
waar ze ermee naar toe
moeten Prachtige, waardevol
le zaken komen op rommel
markten terecht. Willen we
iets redden van deze culturele
erfenis dan zullen we die attri
buten ergens moeten onder
brengen".
Stichting
Kok klopte aan bij de Neder
landse Unie van Ondernemers
in het Uitvaartverzorgingsbe-
drijf en vond een enthousiast
gehoor. Inmiddels is landelijk
een stichting opgericht met als
doel een museum van de
grond te krijgen om alle voor
werpen die met de geschiede
nis van het uitvaartwezen van
doen hebben te conserveren
en te exposeren. Van tijd tot
tijd zullen gespecialiseerde
tentoonstellingen worden op
gezet. Het stichtingsbestuur
weet zich gesteund door een
adviesraad, waarin mensen uit
diverse disciplines zitting heb
ben.
Vanwege de bereikbaarheid
wordt .voor het museum een
gebouw in het midden van het
land gezocht. Halverwege vol
gend jaar denkt het bestuur
die te hebben gevonden. De
verwachting is dat de officiële
opening over anderhalf of
twee jaar verricht zal kunnen
worden. Het museum gaat ook
fungeren als studiecentrum,
waar de stichting voor de va
kontwikkeling in het uitvaart
wezen (STIVU) lessen kan ge
ven en examens kan afnemen.
Verzekeraar Amev-Ardanta
heeft een startkapitaal voor
het uitvaartmuseum beschik
baar gesteld. Door uitvaartver
zorgers, maar ook door tal van
particulieren zijn al tal van
spullen geschonken, waaron
der een lijkkoets. „We willen
de complete historie van en
cultuur rond doodgaan, begra
ven en cremeren laten zien",
zegt Kok. „Te beginnen bij de
pre-historie. Dus een hunebed
is ook welkom. Maar dat zal
wel een replica worden".
De positieve reactie van de
unie van uitvaartverzorgers
betekende een hele opluchting
voor Kok. „Als ze 'nee' had
den gezegd, was het voorbij
geweest. Dan zou ik mijn ei
gen verzameling hebben ver
kocht".
En hij heeft inmiddels een om
vangrijke verzameling opge
bouwd. Het altaarsetje is één
van de opmerkelijke stukken
daaruit. Maar hij heeft veel
meer. Een relikwie-doosje bij-1
voorbeeld, daterend van om-
Henk Kok tussen enkele historische uitvaart-attributen. Vóór
hem het altaarsetje, gemaakt van witte was.
FOTO: JAN BÖKKERINK
streeks het jaar 1100. Gevou- H. Benedicta. „Je gelooft het
wen van lood en de vinger- niet", zegt Kok, „maar ik heb
kootjes bevattend van de het gered uit de afvalcontainer
bij de restauratie van een kerk
in Tongeren".
Hij pakt een kartonnen kaart,
waarom een drietal witte ro
zetten geknoopt zijn. Aanzeg
gers in Noord Holland deden
ze om hun arm als een kind
gestorven was. „Behoed voor
het verdwijnen in een vuilnis
bak". zegt hij.
Er komt een groot uitgevallen
soort van flitspuit op tafel.
„Weet je wat dit is?" Het meest
voor de hand liggende ant
woord lijkt te oneerbiedig om
hardop uit te spreken, maar
blijkt toch niet ver bezijden de
waarheid. „Vroeger", zegt
Kok, „toen overledenen thuis
werden opgebaard, leidde dat
vaak tot stank en de aanwezig
heid van veel vliegen. Deze
spuit werd gebruikt om beiden
tegen te gaan. Er werd zelfs
een parfum aan toegevoegd.
Die is nog te ruiken. Ik denk
dat van een dergelijk apparaat
geen tweede in Nederland be
staat".
Al de objecten zullen aan de
verzameling van het Nationaal
Uitvaart Museum worden toe
gevoegd. Kok treedt op dit
moment op als conservator.
Hij is al druk doende het aan
bod van materialen te inventa
riseren en op waarde te beoor
delen. Komt het museum er
dan mag dat gerust de vervul
ling van een levenswerk ge
noemd worden. Vanaf 1948
heeft Kok in het uitvaartwe
zen gewerkt en van het bestu
deren van de historie ervan
een hobby gemaakt.
Maar directeur van het eerste
Nederlandse Uitvaart Museum
wordt hij niet. Kok: „Als het
museum geopend wordt, loop
ik tegen de zeventig en dat is
een prima leeftijd om er een
punt achter zetten. Dan ben ik
45 jaar in het uitvaartwezen
actief geweest. Heb er drie
boeken overschreven, drie
honderd artikelen samenge
steld en een veelheid aan le
zingen gehouden. Dan is het
echt mooi geweest".
GERARD VAANHOLT
Ook alternatief
medicijnenplan
naar de Kamer
DEN HAAG De organisatie
van de farmaceutische indus
trie, Nefarma, heeft een alter
natief plan opgesteld voor het
geneesmiddelenvergoedings
systeem (GVS) dat staatssecre
taris Simons (volksgezondheid)
volgend jaar wil invoeren. Si
mons heeft volgens Nefarma
beloofd dat hij dit plan, samen
met een herziene versie van
het GVS, aan de Tweede Ka
mer zal voorleggen. Volgens
het GVS krijgen de zieken
fondsverzekerden en een deel
van de particulier verzekerden
maxihiaal de gemiddelde prijs
per groep geneesmiddelen ver
goed. De rest zouden zijn
moeten bijbetalen. Het Nefar-
ma-plan gaat voor de meeste
medicijnen uit van een ver
goedingslimiet per geneesmid
del en niet per groep van vol
gens haar vaak ongelijksoorti
ge medicijnen. Bijbetaling door
patiënten zou daardoor vrijwel
nooit nodig zijn.
DEN HAAG Nederlanders in de leeftijd van 17 tot
21 jaar kunnen op kosten van het ministerie van wel
zijn, volksgezondheid en cultuur (WVC) en twee ande
re organisaties drie maanden naar de Derde Wereld.
Ze doen dat als de helft van een koppel. De andere helft van dat
koppel is een leeftijdgenoot van hetzelfde geslacht uit de Derde
Wereld. Deze is dan al drie maanden in Nederland geweest. Het
project heet Holland World Youth en heeft als doel de verbete
ring van het nu totaal vertekende beeld dat Nederlanders en
mensen in de Derde Wereld van elkaar hebben. Een andere
mentaliteit is immers nodig om de scheve economische verhou
dingen recht te trekken. Minister d'Ancona van WVC instal
leerde gisteren speciaal voor dit project de Commissie Mondiale
Activiteiten Jeugdbeleid, een gezelschap onder voorzitterschap
van prof. mr.B. de Gaay Fortman. Na afloop van de zes maan
den waarin de leden van een koppel in eikaars land verblijven,
moet de Nederlandse jongere nog drie maanden lang zijn of haar
ervaringen „uitstralen" tijdens bijeenkomsten en dergelijke. Ie
dereen kan zich voor het project aanmelden, opleiding doet in
principe niet ter zake. De deelnemers doen tijdens het project
gewoon werk, meestal van maatschappelijke aard, in een zie
kenhuis bij voorbeeld. Het kan ook gebeuren dat wordt meege
holpen met het binnenhalen van de oogst.
SUSKE EN WISKE
DE GOALGETTER
ADVERTENTIEI
Boek
f
De recente
heid' rond de
heeft in Nijmi
ook op een wal
dere wijze gesVE
gekregen melj Bi
publicatie van de
boek (foto) w) °1
namen, adrei
foto's en levetfo1
schrijvingen zijrkse
genomen van en:
sonen wai
wordt vermoed ëe
zij voor de Biife 1
landse Veilig!vo
Dienst werken.ass
boek, De Trfnl
van een Gel) d
Dienst, is dooide
onbekend peijaa
in eigen behee|Y:
gegeven b
rij Ravijn i
dam. De politii s
raadt zich op p-^
tuele stappen l
het boek. Het iJen:
uitgesloten da'gr
uit de hande pC
worden genome j
FOTcf f
r
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De 25 a 30
in Nederland wonende
Sovjet-burgers die zich
volgens de Binnenlandse
Veiligheidsdienst schuldig
maken aan spionage, zul
len niet onmiddellijk wor
den uitgewezen.
De ambassade van de Sovjetu
nie heeft wel een officiële
waarschuwing van de Neder
landse regering gekregen. Mi
nister Dales van binnenlandse
zaken heeft dit gisteren in de
Tweede Kamer verklaard in
antwoord op vragen van ka
merleden. De vragenstellers
wilden nadere informatie over
de Russische spionage-activi-
teiten naar aanleiding van de
tv-documentaire over de BVD
die de KRO afgelopen zondag
uitzond en waarvan vanavond
het tweede deel is te zien. „Nu
de Koude Oorlog is afgelopen,
is het helaas nog niet afgelo
pen met de spionage uit Oost-
Europa. Zolang dit feit zich
blijft voordoen, blijft het nodig
dat de BVD er aandacht aan
besteedt", aldus Dales. Op 30
oktober heeft zij met minister
Van den Broek (buitenlandse
zaken) nog overlegd over de
vraag of bepaalde van spiona
ge verdachte Russen uitgewe
zen zouden moeten worden.
De twee ministers zagen daar
toen geen aanleiding toe.
Krn
Dales zei de bewuste t'
zending niet te hebben g?n
De BVD had haar er wq
op de hoogte gesteld. „I
een goede zaak", zo m
zij, „dat de BVD meer op
naar buiten gericht optrj
Het programma moest vj
haar worden gezien als
lichting aan de bevol
„Iedereen heeft nu ki
zien dat de BVD een n|
kelijk kwaad is en dat v
er niet voor behoeven te
men". De minister
rigens dat het geen ge\j
moet worden dat de BVj
zo openlijk aan de medï
senteert. „Voorlopig mj
maar weer eens even rü
KRIMPEN AAN DEN
IJSSEL De betaling
van 25 miljoen gulden die
de Kuwaytse regering
eind vorige week alsnog
deed aan Hollandia Kloos
voor de bouw van een
hangar op Kuwayt Air-
port, moet gezien worden
als een beloning voor de
Nederlandse marinesteun
in de Golf.
Deze verklaring van de offi
ciële woordvoerder van de
Kuwaytse regering heeft bij
Hollandia Kloos, het bedrijf
dat hangar in 1982 opleverde,
verbaasde reacties opgeroepen.
„Ik kan het me niet voorstel
len. We hebben acht jaar over
de claim onderhandeld. Ku
wayt stond doodeenvoudig bij
ons in het krijt en heeft nu be
sloten de zaak in den minne te
schikken. Dat is wat anders
dan een tegemoetkoming uit
vriendschappelijkheid", aldus
een woordvoerder van het be
drijf, dat geleid wordt door
een broer van premier Lub
bers.
In een vandaag gepubliceerd
interview met een verslagge
ver van het ochtenblad de Te
legraaf zegt de Kuwaytse ka
binetchef Ali Abu-Asi: „De
vriendschappelijke houding
van de Nederlandse regering
heeft de doorslag gegeven.
Door de Iraakse invasie in ons
land is ons duidelijk geworden
wie onze werkelijke vrienden
zijn. Wij hebben deze zaak
daarom in de geest van
vriendschap willen oplossen".
De relatie die Abu-Asi legt
tussen het sturen van de fre
gatten en de schikking met
Hollandia Kloos wordt ook
door het ministerie van bui
tenlandse zaken ten stelligste
ontkend. Volgens een woord-
voerdster speelde de schuld
die Kuwayt nog had in te los
sen geen enkele rol bij het be
sluit tot het zenden van fregat
ten. „De Nederlandse marines
teun was niet meer en minder
dan het logische gevolg van de
hele stroom VN-resoluties
waarin de annexatie van Ku
wayt veroordeeld werd".
In 1988 heeft premier Lubbers
zich nog persoonlijk met deze
affaire beziggehouden door op
eigen initiatief een brief te
schrijven aan de Kuwayte au
toriteiten.
Pagina 7: SOBI legt beslag
op geld Hollandia Kloos
DEN HAAG Staatslo
tenverkopers hebben met
grote verontwaardiging
kennis genomen van het
plan van het ministerie
van financiën om op alle
postkantoren staatsloten
te gaan verkopen.
Al met ingang van 1 december
kan men daarvoor bij de eer
ste driehonderd PTT-postkan-
toren terecht. Later volgen
dan de overige. Lopende on
derhandelingen over de voor
genomen privatisering van de
Staatsloterij worden volgens
het besteuur van de Vereni
ging van Debitanten en de
NSO (branche-organisatie
voor de tabaksdetailhandel)
door dit besluit van staatsse
cretaris Van Amelsvoort van
financiën doorkruist. De
staatslotenverkopers vinden
dat het er op lijkt dat de post
kantoren via de voordeur wor
den binnengehaald en de hui
dige verkopers maar via de
achterdeur kunnen verdwij
nen.
„Over dit besluit is geen enkel
overleg gevoerd en buiten dat
is er zeer onzorgvuldig omge
gaan met de gerechtvaardigde
belangen van de huidige
staatslotenverkopers, die een
ambetelijke stateus bezitten en
dus werknemers zijn van het
ministerie van financiën", al
dus H. Ottens, voorzitter van
de NSO. „De staatssecretaris
hanteert de botte bijl. Want nu
blijkt, dat op honderden of
zelfs tientallen meters van een
huidig verkooppunt het post
kantoor de verkoop van staats
loten gaat overnemen".
Volgens de Vereniging van
Debitanten en de NSO bete
kent een en ander voor indivi
duele staatslotenverkopers een
ingrijpende aanslag op het in
komen. De besturen van beide
verenigingen hebben. de
staatssecretaris om spoedover
leg gevraagd en hem verzocht
de inschakeling van de post
kantoren op te schorten totdat
overleg heeft plaatsgevonden.
LEIDEN Gehuwd: J.G. P<|
en J A. Schoester; P.J.W. de|
en L.C. van Dorp; T.C Bogi
G.L.J. Sanders; S. Brown
danova; G.P.S.P. Mandas
zendoorn; R P.C.W.M. Brant
H.J.M. Eijkemans.
Geboren: Arjan zn. van: R.;
G.M.M. van der Willigen; p
dr. van: M.J. Karlas-G.M Moc
Roel Wilhelmus zn. van: T
Toorenburg-B.A M. Bocxe;
Marvin zn van: J.C.D.
Kroft-C.J.M. Koppers; Tim j
T. Herbert-N. Guijt; Kim M t
van- C.F Ketelaar-I. de Jol
pak Ravikumar zn. van: H.
hoesein-S. Chauthie; Marlot i
J.W. Klootwijk-A. Linstra; I
van: F.M.J.K. Beyleveld-A.l
Tjeerd zn van: T.C.L. l
Zwaan-WH. van Weeren; S'JZ
Valérie dr. van: A.A.M.JIjc,
E.A.M. van Stratum; Frank t
N Noort-P.H.D. van Tol; W?St
van: F. Hoogeveen-M. van g0
Inge dr. van. F. HoogeveeiL
de Haar; Victor Vincent CP"
zn. van- N.J.I, van Veen- S
Uijttenhout; Berdina Eva Wil
dr. van: H.J.C. Zwaan-L.
nink; Ralph Richard
Depondt-S.R. Simon; Amal lrj|
H. Mokhtafa-N. Nouar; Carcf
sa Agnes dr. van- E.J.C.
tingsveldt-M.A.H. Peterse;
dr van: A. van Kapel-A
kum; Myra Nicoline dr. van! n
tie-J.G. van Soest; Michelle |n,
dr. van: L.P.H. Zonneveld-f
ser; Ron zn. van: T.E de"
Dorrepaal; Denise Hendriciis
retha dr. van: M.T.H. Heijn-Vaj
Patricia Christina dr. van: E
huizen-I.C. Schonk; Tristan1
Johan zn van: R.R. van KOO!
M. Matze; Linda Martha diijn
de Jager-J. van den Berg; Kij,
dr van: H. de Lange-E.H.C.Iue
ties; Leonie Paulina dr. val x
teenvoorden-M.A.J. Bierrmd;
bert Jan Constatijn zn. vai[
Rhijn-M. Durieux; Jennife"
dr van: E.T.J, van der MellJ
venaar; Jasper zn. van: S.1\V
D.J. den Boef; Menno Jan zi
Andeweg-M. Broek, Derek L_
tor zn van: J.G. Zanen-B.
der; Jip Johan Caesar zn. A
Janssen-A. Uitenbroek; jg
van- H.J. van der Horst-Sjji
Emily dr. van: H.J. van defF
Whittle; Wiebe Willem znV
van Duijn-J. Haanstra; HenlTii
li zn. van: K.H.C. Mugge-(l>
Dijk; Niels Wouter zn. va££7
van Diemen-N. Threels; Te
beth dr. van: C.N.A van IX
Threels; Davey Valentijn f j
PB. Kleine-M.H.H. ter \J/.
Yannick zn. van: C.J.M
H.C.F. de Greef; Priscilla-
M.C. Blok-I.P.M.A. Kuijpefl^
da dr. van: Q.C. Noort-B.P.L
Johan Peter zn van: P.C.Mj|L
de Vries; Axel zn. van: P
Haitsma; Marlous Evelinefc*
A.F.J.M. Kirch-M J. Hogejg
trick zn van: L.A.G Lage
Dikhooff. Mt
Overleden: K.C. van Arkj ei
maart 1926, man; L.G.M. Sf,
sept. 1919, gehuwd geweei
Cossee; WC.de Tombe,
1928, gehuwd geweest mPb
Vliet; C. Hazebroek, geb. 3t.
man; H P. Marquenie, gebfoc
1899, gehuwd geweest me'jQe
Boer;
