Schiphol pakt
kwaai fors aan
Ritzen en Wallage krijgen
veel kritiek op begroting
Vlak voor ramp
te hard gereden
t Schiphol hangt af van KLM
Doven boos
op RTL4
-j
NNNENLAND
CcidócSowuvrd
WOENSDAG 7 NOVEMBER 1990 PAGINA 3
J vertrek applaus
I *)r Andrée van Es
HAAG Het Tweede-Kamer-
nindrée van Es (Groen Links)
'vandaag na negen jaar afscheid
pen van de Tweede Kamer,
rmiddag las kamervoorzitter
de|ian bij het begin van de verga-
m g de officiële afscheidsbrief
Jiie Van Es aan de Tweede Ka-
jjad geschreven. Hij voegde daar
1 hartelijke woorden ten af-
aan toe. De kamerleden on-
un|eepten zowel de woorden van
meSs als van Deetman met een luid
ncjus. Van Es (37) is van plan zich
,1-iste gaan verdiepen in de pro-
Li rond de asielzoekers. De zetel
an7an Es wordt ingenomen door
mi^ Sipkes.
de>
rla
Sociale diensten
boos op Wöltgens
EINDHOVEN De directeuren van de
gemeentelijke sociale diensten hebben
zich fors geërgerd aan PvdA-fractieleider
Wöltgens. Deze opende afgelopen week
einde de aanval op de onwillige werkloze
en met name de remmende rol die de so
ciale diensten zouden spelen om hen aan
de slag te krijgen. „Het is jammer dat
Wöltgens het heeft over dé werkloze en
dé langdurig werkloze, waardoor het
beeld wordt opgeroepen dat men niet wil
werken", zegt drs. Th. Hoppenbrouwers,
voorzitter van de vereniging van direc
teuren van sociale diensten, „Het grootste
deel van de groep waar Wöltgens op wijst
wil niets liever dan aan de slag".
Longtransplantatie bij man in Groningen Tweede Kamer wil zelf
GRONINGEN Met succes is in het Academisch Ziekenhuis
Groningen (AZG) bij een 32-jarige man een longtransplantatie
uitgevoerd. Het was de eerste keer dat het AZG een dergelijke
operatie uitvoerde. In Nederland is tot nu toe vier keer eerder
een long getransplanteerd. Omdat de toestand van de patiënt
snel verslechterde en plotseling een donorlong beschikbaar
kwam, besloot de medische staf de operatie uit te voeren.
CNVmeer aandacht voor positie vrouw
UTRECHT De christelijke vakcentrale CNV wil op centraal
niveau en in cao-onderhandelingen meer aandacht besteden aan
de positie van de vrouw op de arbeidsmarkt. Het aantal vrou
wen dat in Nederland betaald werk verricht is in vergelijking
met omringende landen nog steeds gering. Het CNV wil daarom
belemmeringen zoals het ontbreken van kinderopvang wegne
men. Het is niet de bedoeling om alle vrouwen de arbeidsmarkt
op te jagen; ieder moet in vrijheid kunnen kiezen, aldus bestuur
ster G. Verburg tijdens de presentatie in Utrecht van de nota
„Vrouw en arbeid".
geen verplichte ov-kaart
DEN HAAG Met 75 tegen 66 stemmen heeft de
Tweede Kamer gisteren een voorstel van PvdA en
D66 verworpen om alle 150 kamerleden voortaan
een openbaar-vervoerkaart te geven en de auto-
kostenvergoeding voor woon-werkverkeer af te
schaffen. De meerderheid, bestaande uit de leden
van CDA, VVD en Centrumdemocraten, vond dat
kamerleden de vrijheid moeten behouden om naar
keuze met de auto of het openbaar vervoer naar
Den Haag of naar huis te reizen. De houding van
de tegenstemmers werd vooral bepaald door het
feit dat sommige woonplaatsen met het openbaar
vervoer zeer slecht zijn te bereiken. De indieners
van het voorstel waren van mening dat juist ka
merleden het goede voorbeeld moeten geven. Ge
bruik van het openbaar vervoer dient dus te wor
den gestimuleerd en het autorijden ontmoedigd.
'jlPHOL De NV
eithaven Schiphol wil
e£santal lawaaiige vlieg-
drastisch terug-
Jen. De maatregel is
onderdeel van het
5eiag gepresenteerde
^.ubeleidsplan van de
'f1 jhaven, dat is opge-
e?om de negatieve ge-
van de voorgeno-
groei te reduceren.
B ghoort nog 53 procent van
.-ypjegtuigen die Schiphol
Hn tot de lawaaiige cate-
"eIn het jaar 2000 zou dat
i gtijf procent mogen zijn.
rliqat vooral om oude vlieg-
reWi van Russische makelij.
LterreStu*Sen veroorzaken
.Jiredig veel geluidhin-
e.n ;e luchthaven overweegt
is>h een systeem van ge-
;n «ffingen in te voeren,
>VDj vliegtuigen zwaarder
n belast naarmate zij
[eiuid produceren. Daar-
overweegt de luchtha-
IVüvaaiige vliegtuigen niet
kwpe te laten op banen die
^ei|tig liggen ten opzichte
pongebieden. Zo'n baan-
zal eerst in de nachtu-
seniden maar zal geleidelijk
ner)Verdag worden uitge-
Het verdwijnen van de lawaai
ige vliegtuigen zou een groei
tot 'mainport' mogelijk maken
binnen de norm die de rijks
overheid heeft gesteld in het
Structuur Schema Burger
luchtvaartterreinen uit 1983.
Mainport betekent groeien van
16 naar 34 miljoen passagiers
en van 800.000 ton naar twee
miljoen ton luchtvracht in
2003.
Categorisch verbieden wil
Schiphol de lawaaiige vliegtui
gen niet. Het wil wel daarnaar
streven in internationaal ver
band. In het algemeen, zo
vindt de luchthaven, moet er
voor worden gewaakt dat Ne
derland eenzijdig milieumaat
regelen neemt die de concur
rentiepositie van de luchtha
ven kunnen aantasten. Daar
mee doelt Schiphol onder
meer op het uitbannen van
nachtvluchten. Schiphol zou
bij een nachtvluchtverbod 20
tot 30 procent van het lucht-
vrachtvervoer verliezen.
Volgens het milieubeleidsplan
wil Schiphol verder het aantal
lesvluchten voor alle soorten
vliegtuigen met ingang van' 1
oktober van dit jaar al ont
moedigen. Vanaf volgend jaar
is het bovendien verboden na
de landing te remmen met be
hulp van de straalomkeerders
op de motoren. Ook gaat de
luchthaven volgend jaar voor
12,7 miljoen gulden een nieu
we, afgeschermde, proefdraai
plaats bouwen.
Volgens het milieubeleidsplan
van Schiphol zouden ook
maatregelen ter bescherming
van lucht en bodem genomen
moeten worden. Zo dient re
genwater dat op vliegbanen
valt te worden opgevangen en
gezuiverd, platformvliegtuigen
moeten vervangen worden
door schonere vliegtuigen en
vervuilde bodem dient te wor
den gesaneerd.
Het milieubeleidsplan telt in
totaal 24 maatregelen tegen
milieu-opverlast en loopt voor
uit op het Plan van Aanpak
Schiphol en Omgeving, dat
volgend jaar samen met het
ministerie van vrom, verkeer
en waterstaat, provinciale en
regionale overheden wordt
uitgebracht. Het vanmorgen
gepresenteerde plan bevat al
leen de eigen visie van Schip
hol. Wat de status van is van
het plan moet nog blijken. Een
aantal maatregelen zal Schip
hol zelf al treffen. Voorts zal
het Plan van Aanpak volgend
jaar moeten uitwijzen of de
maatregelen van Schiphol wel
ver genoeg gaan om de milieu-
overlast van de luchthaven te
verminderen.
ie gL
heb#6 van de v°orPagina)
5RDAM - Prof.
nek 1S van mening dat
n Elang niet zeker is
uphol zich zal ont-
1 len tot een van de
„mainports" in
11
hem is het concept
zogeheten 'raillucht-
(waarbij passagiers op
I van het vliegtuig
ipen op de trein) „do-
Zolang geen snelle
jngen, goede aanslui-
ïn voldoende comfort
leboden leidt een der-
>ncept volgens hem tot
investeringen. Hij
vindt een goede bereikbaar
heid binnen de Randstad veel
belangrijker. „Haagse plan
nenmakers moeten zich dat
goed realiseren alvorens de
Randstad op de toekomst in te
richten". De Wit wees verder
op de gröte Amerikaanse
luchtvaartmaatschappijen die
hun netwerken naar andere
continenten proberen uit te
breiden. De overstapluchtha-
vens (hubs) voor het binnen
landse verkeer in de VS die
nen sinds kort als nieuwe
springplank voor interconti
nentale verkeer.
„De gevolgen daarvan voor de
nationale luchthavens in Euro
pa zijn ingrijpend", aldus De
Wit. Een klein aantal Europe
se luchthavens zal zich ont
wikkelen naar het model van
de Amerikaanse hub's en
dienst gaan doen als overstap
punten zowel binnen het Eu
ropese verkeer als in een we
reldwijd netwerk. „De rest is
gedoemd af te zakken tot een
secundair niveau". Volgens
hem hangt de toekomst van
Schiphol ook sterk af van de
positie van de KLM. Gaat de
KLM op in een nieuwe Euro
pese luchtvaartgigant, dan zal
Schiphol terugvallen tot het
niveau van een secundaire
luchthaven. De Wit noemt als
voorbeeld de deelname van de
KLM (samen met Britisch Air
ways) in Sabena World Air
ways. Hierdoor werkt de KLM
mee aan de ontwikkeling van
de concurrende luchthaven
Brussel.
Protest
Ongeveer vierhon
derd 'Na-hossers'
demonstreerden
gisteren op het
Binnenhof voor een
hoger salaris. Te
gelijkertijd meldden
zich bij diverse
scholen in het land
enkele honderden
collega's ziek. De
jonge leraren, die
zijn aangesteld na
het zogeheten Hos-
akkoord tussen
oud-minister Deet
man en de onder
wijsbonden in
1985, zijn ontevre
den over het nieu
we akkoord tussen
het ministerie en de
onderwijsbonden
over de lerarensa
larissen. Ze noteer
den hun eis op een
schoolbord: een
hoger salaris! Het
D66-kamer!id Nuis
(I) nam deze alter
natieve petitie in
ontvangst.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister
Ritzen en staatssecretaris
Wallage van onderwijs
hebben gisteren van de
Tweede Kamer een flinke
lading kritiek op hun eer
ste 'eigen' onderwijsbegro
ting gekregen.
Vooral het CDA-kamerlid
Hermes was slecht te spreken
over de handel en wandel van
de beide PvdA-bewindslieden.
Maar ook hun partijgenoten in
de kamer spaarden Ritzen en
Wallage niet. Hermes verweet
Ritzen en Wallage een „erg
onduidelijk" beleid te voeren.
In plaats van een terugtreden
de overheid willen Ritzen en
Wallage een selectieve over
heid die in het ene geval op
treedt en in een ander geval
juist „op afstand" blijft. Vol
gens Hermes bestaat hierdoor
bij het parlement en de onder
wijsorganisaties het gevoel „de
grip op de situatie of de ont
wikkelingen te verliezen". Er
gebeurt veel op veel verschil
lende terreinen maar het „to
taalplaatje" ontbreekt volgens
Hermes. Hij constateerde ook
dat een deel van het selectieve
beleid van de bewindslieden
„toevallig" ook een aantal juist
voor het CDA gevoelige on
derwerpen raakte, zoals bij
voorbeeld de afschaffing van
de financiële gelijkstelling van
het openbaar en bijzonder on
derwijs.
Alle fracties in de Tweede Ka
mer uitten kritiek op de bezui
nigingen van in totaal 220 mil
joen gulden op het beroepson
derwijs. Ritzen wil 150 miljoen
hiervan afschuiven naar het
bedrijfsleven. De overige 70
miljoen betreft een 'echte' be
zuiniging. De kamerleden zijn
vooral bezorgd over de aantas
ting van het leerlingwezen dat
van deze bezuiniging het
meeste te lijden heeft. Ritzen
heeft dit in de ogen van de
parlementariërs nogal onge
lukkig aangepakt. Hij moet
hierover nu eerst maar eens
met het bedrijfsleven en de
vakbeweging gaan praten.
De PvdA heeft de minister
daarvoor enige suggesties aan
de hand gedaan. Woordvoer
der Van Gelder (PvdA) stelde
de bewindslieden voor het
bedrijfsleven mee te laten be
talen aan het beroepsonderwijs
via het fonds voor subsidies
aan bedrijven die deelnemen
in het leerlingwezen. In dit
fonds zit op dit moment onge
veer 250 miljoen gulden. De
bezuiniging van 70 miljoen
moet helemaal van tafel vindt
de PvdA. Hiertoe willen de so
ciaal-democraten het lesgeld
voor leerlingen in het secun
daire leerlingwezen verhogen
van vierhonderd naar acht
honderd gulden per jaar.
Een ander heet hangijzer in de
onderwijsbegroting voor 1991
is de afschaffing van de tege
moetkoming in de studiekos
ten voor mensen van 21 jaar
en ouder (kortweg TS 21 De
PvdA wil dat deze regeling in
elk geval voor voor het vol
wassenenonderwijs (mavo,
havo en vwo) en voor studen
ten aan de Ópen Universiteit
overeind blijft.
De bewindslieden kregen ook
kritiek op de voortvarendheid
waarmee zij een aantal ak
koorden en convenanten heb
ben gesloten met de hogescho
len, de universiteiten en de
ambtenarencentrales. Hoewel
Ritzen steeds het voorbehoud
van het budgetrecht van de
Kamer bij deze afspraken
heeft gemaakt, zijn de kamer
leden bang dat de begroting
voor de komende jaren finan
cieel zit dichtgetimmerd. Her
mes toonde zich zeer verbol
gen dat in het convenant met
de ambtenarencentrales niet
alleen arbeidsvoorwaarden
voor leraren waren geregeld,
maar ook afspraken zijn ge
maakt over de invoering van
de basisvorming, de afstem
ming van het basisonderwijs
op het speciaal onderwijs (en
omgekeerd) en de schaalver
groting in het basisonderwijs.
HILVERSUM De Doven-
raad is boos op RTL4 omdat
deze commerciële zender haar
programma's niet wil onderti
telen. „Dove mensen", aldus
de Dovenraad in een verkla
ring, „zijn voor het volgen van
televisieprogramma's geheel
afhankelijk van ondertiteling.
Bij RTL4 is hun keus dus be
perkt tot buitenlandse series
en de speelfilms. Geen nieuw
sprogramma's, geen shows,
geen quizzen en geen praat
programma's dus voor de dove
kijkers van RTL4".
Een woordvoerder van de
commerciële zender laat we
ten dat ondertiteling van al die
programma's een „gigantische
investering" zou betekenen.
„Daar zijn wij nog niet aan
toe". De doven zijn van dat ar
gument niet onder de indruk.
Volgens hen zijn de kosten
van 'ondertiteling slechts een
fractie van de totale kosten.
De Hilversumse zenders on
dertitelen via Teletekst een
'groot aantal programma's
waaronder het NOS-Journaal
van acht uur, het jeugdjour
naal, grote sportevenementen
en series zoals „Zeg'ns AAA".
IBAAI
door WILLEM RITSTIER
Minder kans
op ongeluk
in stedelijke
gebieden
ROTTERDAM Op het
platteland, met name in
de noordelijke provincies,
hebben automobilisten
twee keer zoveel kans bij
een verkeersongeluk om
het leven te komen als in
de stedelijke gebieden in
het westen van het land.
Deze conclusie volgt uit een
onderzoek van het Instituut
voor Maatschappelijke Ge
zondheidszorg van de Erasmus
Universiteit in Rotterdam. Het
is niet zo dat er op het platte
land relatief méér ongelukken
gebeuren. Ook vallen er niet
meer gewonden. Alleen het
aantal doden is groter. Dat
komt allereerst doordat er
minder verkeer is en dus har
der wordt gereden. Ook blijkt
er een samenhang te zijn met
het inkomen van de wegge
bruikers. De reden daarvan is
niet bekend. Te denken is aan
het feit dat rijkere mensen
duurdere en dus veiligere au
to's kopen. Maar ook zou het
zo kunnen zijn dat zaken als
rijstijl en drankgebruik op het
platteland een rol spelen. Vol
gens het rapport is meer on
derzoek nodig om op deze
vraag antwoord te kunnen ge
ven.
De Rotterdamse onderzoekers
hebben het land verdeeld in
veertig regio's, die met elkaar
werden vergeleken op het
punt van verschillen in doods
oorzaak. Het hoogst zijn de
sterftecijfers in het Brabant en
Limburg, de kop van Noord-
Holland en in Twente. Naast
het inkomen zou ook het ge
loof van belang kunnen zijn.
„De soberheid van het calvi
nisme leidt misschien tot min
der levensvreugde, maar ver
moedelijk wel tot een langere
levensduur", aldus het rap
port. Volgens de onderzoekers
is het bijvoorbeeld bewezen
dat katholieken meer roken
dan protestanten.
(ADVERTENTIE)
De vijf geavanceerde sema
foons van PTT Telecom: al
vanaf fl. 335,- (excl. BTW).
De semafoons werken in de
hele Benelux. Voor meer in
formatie over onze modellen
en de verkooppunten belt u
gratis 06-0403, of faxt u
06-0433
Binckhorstlaan 180,
Prinses Beatrixlaan 10,
Den Haag.
(Vervolg van de voorpagina)
BREDA Vlak voor de
verkeersramp zich op de
A16 voltrok is gisteren in
de richting Antwerpen ter
hoogte van Breda veel te
hard gereden. Tijdens een
normale snelheidscontrole
van de Bredase politie,
enkele honderden meters
voor de plaats van het on
geval, werden snelheden
gemeten van 140 kilome
ter per uur, terwijl er
slechts 100 kilometer per
uur mag worden gereden.
Volgens de Bredase hoofdcom
missaris van politie J. van de
Ven is het aannemelijk dat
ook op de andere rijbaan in de
richting Rotterdam veel te
hard is gereden en dat de au
to's veel te dicht achter elkaar
zaten. Gezien de kans op mist
banken was dat onverant
woord.
Het ongeval deed zich voor
kort voor half tien. Een aantal
personenauto's botste ter hoog
te van Breda op elkaar, toen
het zicht op sommige plaatsen
minder dan 25 meter bedroeg.
Vervolgens reden nog meer
auto's en vrachtwagens op de
ravage in. Vrijwel onmiddel
lijk daarna deed zich ook op
de rijbaan richting Rotterdam
een kettingbotsing voor. In to
taal waren bij het ongeval 69
voertuigen betrokken.
Op de oostelijke rijbaan brand
den elf personenauto's en drie
vrachtwagens uit. De eerste
prioriteit van de brandweer
was erop gericht een uitbrei
ding van die brand te voorko
men omdat er vlakbij de
brandhaard nog diverse
slachtoffers in een auto be
kneld zaten.
Bij - de hulpverlening werden
onder andere twee crashteams
uit de Bredase ziekenhuizen
ingeschakeld. Die teams be
staan uit een chirurg, een
anaesthesist en enkele gespeci
aliseerde verpleegkundigen.
Eén team werd naar de plaats
van de ramp overgevlogen
met een helikopter van de
rijkspolitie. Volgens A. de Laat
van de GGD in Breda hebben
de teams gisteren overduide
lijk hun bestaansrecht bewe
zen.
De rijkspolitie zette nog een
tweede helikopter en een ge
woon vliegtuig in voor obser
vaties vanuit de lucht.
De gewonden zijn met overal
in de wijde omgeving gechar
terde ambulances overge
bracht naar ziekenhuizen in
Breda, Oosterhout en Tilburg.
De opvang van zoveel gewon
den ineens leverde, volgens
De Laat van de GGD, geen
probleem op voor de zieken
huizen.
Het is, aldus burgemeester Nij-
pels van Breda, riskant en te
vroeg om nu al conclusies te
trekken omtrent de exacte
oorzaak van het ongeval. „Ge
bruikelijk is om te zeggen dat
er te hard is gereden en te
dicht op elkaar. Onderzoek
van de tachografen in de
vrachauto's zal daarover uit
sluitsel moeten geven. Vast
staat in elk geval dat het be
treffende wegvak gevaarlijk
is. Er zijn daar de afgelopen ja
ren meer malen zeer ernstige,
ongevallen gebeurd", aldus de
Bredase burgemeester.
