^Aftellen naar
onnen
tul IS
r>r>
Directe actie nodig
tegen broeikaseffect
Moldavië stemt in met opheffen burgerwachten
y
Racistisch
geweld
teistert
Italië
ïi^TENLAND
CcidaeSouoatil
MAANDAG 5 NOVEMBER 1990 PAGINA 5
jissale zelfmoord
Ifijnen bij Japan
fO Honderden dolfijnen
p zelfmoord gepleegd door op
p-jrand van een Japans eiland in
UItstelijk deel van de Chinese Zee
m liggen. Zo'n 600 dolfijnen lie-
ich vrijdag aanspoelen op de
fan Fukuejima, een klein eiland
stad Nagasaki op het zuidelijk
^iland Kyushu. De pogingen
^kale vissers om de dieren het
in te jagen, waren tevergeefs.
•uJ/erslaggever van een lokale
y schreef dat 'dolfijnen om de
?1" iar „een dergelijk merkwaardig
g" vertonen. Volgens hem heeft
4c In 1978 een gelijksoortige ge-
.itJnis afgespeeld op het nabijgele-
Oand Iki.
Nieuwe regering Noorwegen
OSLO Noorwegen heeft sinds zater
dag weer een nieuwe regering. Eerder
deze week viel een centrum-rechtse coa
litie over de samenwerking met de Euro
pese Gemeenschap. Premier Gro Harlem
Brundtland stelde zaterdag haar sociaal
democratische minderheidsregering voor.
Onder de negentien ministers zijn negen
vrouwen. Minister van buitenlandse za
ken is Thorvald Stoltenberg. Op finan
ciën zwaait Sigbjörn Johnson de scepter.
De vrouwelijke ministers in het kabinet
zijn verantwoordelijk voor cultuur, justi
tie, arbeid, sociale zaken, visserij, land
bouw, onderwijs en ontwikkelingshulp.
Brundtland verklaarde de besprekingen
met de EG die in een impasse verkeren,
weer te willen opnemen. Het overleg met
Brussel noemde zij het belangrijkste punt
van het internationale beleid.
Rwandese rebellenleider
al dood sinds 2 oktober
BRUSSEL De leider van het Rwandese
Patriottische Front (RPF), Fred Rwigyema,
is op 2 oktober de tweede dag van de in
vasie in Rwanda op een mijn gelopen en
om het leven gekomen, zo hebben de rebel
len zaterdag bekendgemaakt. Volgens de
Rwandese radio hebben vele inwoners van
de hoofdstad Kigali het uitgaansverbod ge
negeerd en feest gevierd na de bekendma
king van Rwigyema's dood. Tijdens een
nieuw offensief van het RPF zijn dit week
einde ten minste zeven militairen van het
regeringsleger van Rwanda en één burger
gedood. De aanval mondde uit in de bezet
ting door de opstandelingen van de plaats
Gatuna, bij de Rwandees-Ugandese grens.
Er zouden ook gevechten zijn uitgebroken
in de districten Kiyomba en Cyunga.
Tegenstander apartheid
benoemd tot ambassadeur
JOHANNESBURG Zuid-Afrika
heeft zaterdag bekendgemaakt dat
Harry Schwartz, een fervent te
genstander van de apartheid, de
nieuwe ambassadeur in de Vere
nigde Staten wordt. De 66-jarige
Schwarz zei dat hij de functie
heeft aangenomen in de weten
schap dat het anti-apartheidsbeleid
waar hij al die tijd voor ijverde, nu
bewaarheid wordt onder het her
vormingsbeleid van De Klerk.
Schwarz, die nu voor de oppositio
nele Democratische Partij in het
parlement zit, zou begin volgende
jaar al zijn post kunnen innemen.
De huidige Zuidafrikaanse verte
genwoordiger in Washington is de
vroegere minister Piet Koornhof.
vJJDISCHE PERS UITERST SOMBER:
er] 1
l Stirolg van de voorpagina)
rika
vaiAD/BAGHDAD
1 kfegeringstrouwe Sau-
Ule pers schreef dit
aad{einde uiterst sombe-
n pmmentaren. In de
sleet 'al-Bilad' heette het
jhët aftellen naar nul
.het weekblad al-Sharq
S "tie Saudische lezers voor:
1 Suiks alle gepraat over di-
,°.°Ttie en een vreedzame
injng voor de Golfcrisis,
'n' n de gebeurtenissen zich
jp11 richting van een militai-
\>ssing".
m"5ierikaanse minister van
ilandse zaken, Baker, be-
0 lit weekeinde aan zijn
vak langs verschillende
om te bespreken wat
'voorwaarden' zijn en
'beperkingen' zij willen
jelden bij 'bepaalde ope-
j tegen Irak. Van de
)-landen bezoekt Baker
1 Turkije, Frankrijk en
a .S-Brittannië, en verder
hterArabië en EgyPte-
tormalige Franse minis-
in buitenlandse zaken,
Cheysson, die in het
verleden vaak het ge-
1 vormde van de Midden
s-politiek van de Euro-
3o„f
-zich zou moeten aanslui-
I het standpunt van Gor-
Ir dat een oorlog tegen
.ontoelaatbaar" is. Presi-
De Leidse arts A.W.J. Teunis-
sen is zaterdag namens het
Rode Kruis vertrokken naar
Irak. foto: anp
dent Mitterrand zei in Egypte
dat de Iraakse regering bezig
is „de wereld naar een vernie
tigende oorlog te sturen" en
dit ondanks het feit dat het
embargo „elkè week nieuwe
resultaten oplevert".
Het Tweede-Kamerlid van het
CDA De Hoop Scheffer heeft
de kerkelijke delegatie die
naar Irak wil om de Neder
landse gijzelaars vrij te krijgen
gisteren gewaarschuwd zich in
haar werkzaamheden niet op
politiek terrein te begeven. De
Hoop Scheffer reageerde op
uitlatingen van delegatielid
Jan Ruiter, die op de IKON-
radio heeft verklaard dat de
delegatie haar doel wil verbre
den tot een „missie voor de
Irak liet gisteren één Belg en
veertien Duitsers vrij. Een
Arabische vakbondsdelegatie
heeft bewerkstelligd dat de
Iraakse regering de „Europese
arbeiders" vrijlaat. Boskalis
Westminister en Volker Ste-
vin NV zijn dit weekeinde be
gonnen met het opleveren van
het baggerproject Umm Qasr
in Irak. Zij overleggen thans
met de Iraakse autoriteiten
over het terugtrekken van de
102 personeelsleden die aan
het project hebben gewerkt en
het daarbij gebruikte mate
rieel.
De voormalige Japanse pre
mier Yasuhiro Nakasone zei
gisteren na een twee uur du
rende ontmoeting met Saddam
Husayn dat hij niet specifiek
de ruim 300 Japanse gijzelaars
ter tafel had gebracht. „We
hebben er niet over gediscus
sieerd", zei Nakasone. Saddam
zou hem volgens het Iraakse
persbureau INA duidelijk heb
ben gemaakt dat hij staat op
koppeling van de Palestijnse
zaak aan de kwestie Kuwayt.
Nakasone zei onder de indruk
te zijn van Saddams „uiterma
te gemeend en eerlijk streven
naar een vreedzame oplossing"
maar „alleen God weet", zei
Nakasone, wanneer Irak zich
conform de VN-resolutie wel
licht terugtrekt uit Kuwayt.
Elders in Baghdad zei de
Iraakse minister van informa
tie, Latif al-Yassim, nog eens
dat Irak „nooit uit Kuwayt zal
weggaan".
Een legerkolonel loopt naar de door zijn soldaten opgeworpen wegblokkade op de brug over de Nistru. foto: ai
MOSKOU De autoritei
ten in de Sovjetrepubliek
Moldavië hebben gisteren
de rivaliserende burger
wachtgroeperingen bevo
len de wapens in te leve
ren en zich op te heffen.
Het Sovjetpersbureau
TASS berichtte dat het
Moldavische parlement
dit heeft besloten in een
poging een einde te ma
ken aan de etnische on
lusten.
noodtoestand voor heel Molda
vië te zullen uitroepen en eiste
hij opheffing van de burger
wachten die met steun van de
Moldavische overheid zijn op
gezet. Toen was het parlement
hier nog tegen. Het is niet dui
delijk waarom het parlement
van zijn besluit is teruggeko
men.
TASS zei dat het parlement
verder een verzoeningscom
missie heeft aangegesteld die
moet onderhandelen met de
etnische Russische bevolkings
groep, de Turkse Gagaoezichse
bevolking en de Roemenen in
Moldavië. In Moldavië zijn de
laatste tijd zeker tien mensen
om het leven gekomen bij on
geregeldheden nadat etnische
Gagaoezen en de Russen zich
onafhankelijk hadden ver
klaard.
In de Roemeense hoofdstad
Bukarest demonstreerden gis
teren duizenden Roemenen
voor de aansluiting van Mol
davië bij Roemenië. Moldavië
hoorde vroeger bij Roemenië,
maar werd door Moskou in
1940 geannexeerd nadat de
Sovjetunie en Duitsland het
Ribbentrop-Molotovpact had
den ondertekend. De betogers
zwaaiden met oude landkaar
ten waarop Moldavië nog bij
Roemenië hoort en riepen
„Weg met de Russische laar
zen" en „Weg met het Molo-
tov-Gorbatsjov-Iliescupact".
De organisatoren van de de
monstratie, de Vrije Democra
tische Partij (FDP) en een ver
eniging die opkomt voor de
culturele rechten van de Roe
meense minderheden in het
buitenland, riepen de betogers
op zich in te schrijven voor
vrijwilligerseenheden om de
Roemeense Moldaviërs te hel
pen. „De vrijwilligers zullen
niet de grens overtrekken,
tenzij dit wordt gevraagd door
onze broeders aan de andere
kant", aldus een van de orga
nisatoren George Gavrila Co-
pil.
Duitse anarchisten tegen racisme
Duizenden Duitse anarchisten hebben zaterdag in Berlijn gedemonstreerd tegen „opkomend
racisme en nationalisme" in het verenigde Duitsland. De politie nam voor korte tijd 85 demon
stranten in bewaring nadat zij stenen naar agenten hadden gegooid. Niemand raakte ernstig
gewond. foto: epa
si zou
MYSTERIE VAN HET ZEVENGESTERNTE
ncrandv Het mysterie van het Zevengesternte?. Daar heeft Rob
)oit van gehoord. Maar wanneer hij de bijzonderheden ver
wordt hij èén en al geestdrift. En een uur later heeft hij
^spreking met zijn vrienden. „De redactie van Het Parool is
lisdrijf op het spoor", vertelt hij, „maar wie de daders zijn
i niet bekend. De politie staat ook voor een raadsel. Er is
p kostbare diamant, het Zevengesternte, gestolen. Die dla-
)DE:®ou te Amsterdam worden geslepen, maar is spoorloos
verdwenen. De redactie stelt ons nu voor, dat wij die dieven zul
len opsporen. Voelen jullie er iets voor? Ik wel".
Maar erg enthousiast zijn de andere Robbisten niet. Alleen ma
joor Ross wil het graag proberen. Prudon, Lupardi en Wang
Hang voelen er helemaal niets voor. En zij nemen afscheid van
hun vrienden. „Veel success, Rob", zegt Wang Hang buigend,
„wij zullen elkaar nog wel eens ontmoeten".
enhandig
Jgselur geopend
le p. 1
oben
cht.
n sc^URG Stasi-officieren
ïm vorig jaar november ei-
ïakendig de Berlijnse Muur
ld hebben, zo hebben de
1 televisie-zender Spiegel-
11 het voormalige Oost
partijblad Neues
ïhland gelijktijdig be-
emaakt. Het station Spie-
heeft gisteren een pro-
iia uitgezonden waarin
:httal officieren van de
de grenstroepen aan
ird kwamen over de ge-
lissen van 9 november
avond dat de Berlijnse
openging. Volgens de
fn heeft de voor de Muur
•oordelijke commando-
Ie van de Stasi, onder lei-
■an de plaatsvervangend
er van staatsveiligheid
~rd Neiber, nog aan het
-van de avond het bevel
tin de Muur „dicht te
ji". Nadat zich voor de
een mensenmassa had
•ïeld kwam om negen
nter de opdracht de men-
;n stempel te geven en
sr te laten gaan. Maar
eersten van hen na een
izoek aan West-Berlijn
tan de grens kwamen,
hen aanvankelijk de
geweigerd. Pas kort na
besloten twee officieren
:n beweging de grens te
en iedereen zonder
le te laten gaan.
Kritische
Heseltine geen
tegenkandidaat
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De Britse premier
Thatcher heeft een beslissende
week voor de boeg. De toe
komst van haar leiderschap
staat op het spel.
Mocht ze over enkele weken
uit het zadel worden gewipt als
leider van de conservatieve re
geringspartij, dan betekent dat
meteen het einde van haar pre
mierschap.
Bepaalde ontevreden conserva
tieve afgevaardigden zoeken
iemand die bereid is zich tegen
kandidaat te stellen voor de
functie van partijleider. On
danks het feit dat ex-minister
van defensie Michael Heseltine
afgelopen weekeinde scherp
heeft uitgehaald naar That
chers anti-Europese bewind en
haar mens-onvriendelijke stijl,
is het onwaarschijnlijk dat hij
zich tegenkandidaat zal willen
stellen. Heseltine houdt vol dat
hij geen gooi zal doen naar het
leiderschap, zolang Margaret
Thatcher zelf aan het bewind
is. Tenzij Sir Geoffrey Howe
zich laat bepraten, zullen de sa
menzweerders tegen Thatcher
het niet makkelijk hebben om
een gepaste alternatieve kandi
daat te vinden met voldoende
'standing' in de conservatieve
rangen.
Thatcher hoopt woensdag haar
imago opnieuw te kunnen op
krikken met een begeesterende
toespraak in het Lager Huis dat
dan zijn nieuwe zittijd begint.
Vest
Ook Tokyo
schaart
zich in de
rij van
steden die
de toon
aangeven
voor de
mode van
het
voorjaar
en de
zomer van
1991. Dat
gebeurt
tijdens een
reeks
mode-
presen
taties
die
gisteren is
begonnen.
Yoshi
Yamamoto
ontwierp
een
ensemble,
waarbij
een lang
mouwloos
kanten
vest
opviel.
foto: afp
kV
-v
- p» -
-5
•4 V
GENÈVE Wetenschap
pers uit zo'n honderd lan
den hebben gezegd dat
onmiddellijk actie dient te
worden ondernomen te
gen het broeikaseffect op
aarde. Volgens de experts,
die in Genève bijeen wa
ren op een VN-conferen-
tie over het klimaat, zal
de komende eeuw de ge
middelde temperatuur op
aarde stijgen als gevolg
van de uitstoot van hitte-
veroorzakende gassen.
Het door de wetenschappers
opgestelde rapport is vandaag
overhandigd aan leiders en
ministers van een groot aantal
landen, die tot en met woens
dag in Genève de aanpak van
het broeikaseffect bespreken.
De wereldwijde onderhande
lingen hierover moeten in fe
bruari beginnen.
Over de aanpak van het broei
kaseffect bestaan scherpe te
genstellingen tussen de Vere
nigde Staten en de landen van
de Europese Gemeenschap. De
EG wil de uitstoot van zwavel
dioxide in het jaar 2000 gesta
biliseerd hebben op de huidige
hoeveelheid. Daarna moet ae
uitstoot gaan afnemen. De
Amerikanen willen nader on
derzoek afwachten voordat zij
een limiet stellen aan de uit
stoot van zwaveldioxide. De
wetenschappers vinden dat er
geen geldig excuus bestaat om
geen maatregelen te nemen en
hebben unaniem de houding
van de VS verworpen.
De Verenigde Staten en de
Sovjetunie dragen het meeste
bij aan de uitstoot van zwavel
dioxide door menselijk toe
doen. Het gas, dat voorname
lijk vrijkomt bij het gebruik
van fossiele brandstoffen, zou
verantwoordelijk zijn voor
meer dan vijftig procent van
het broeikaseffect.
(Van onze correspondent
Aart Heering)
ROME In het Noordita-
liaanse stadje Como heeft
een vrouw twee Tunesiërs
het leven gered door zich
als schild op te stellen tus
sen hen en een groep van
vijf jongeren die bezig wa
ren hen te lynchen.
Nadat de vijf eerst tevergeefs
hadden geprobeerd om met
hun jeep de auto van de
Noordafrikanen het ravijn in
te duwen, dwongen zij hun
slachtoffers om te stoppen,
waarna zij hen met ijzeren
staven te lijf gingen. Dankzij
het heldhaftige ingrijpen van
een dame van middelbare
leeftijd, wier naam niet be
kend is gemaakt uit angst
voor represailles, konden de
Tunesiërs worden gered en
hun aanvallers gearresteerd.
Het is een van de vele geval
len van racistisch geweld
waar Italië de afgelopen
maanden mee is geconfron
teerd. In Bologna zijn Afri
kanen het doelwit geweest
van georganiseerde raids met
stenen, stokken en molotov
cocktails. In het Zuiditali-
aanse Caserta, waar de maf
fia in mei vijf zwarte concur
renten in de drugshandel
vermoordde, zijn onlangs
twee gezinnen van zwarte
dagloners door jeugdige
blanken beroofd en de vrou
wen verkracht. Negenhon
derd van de duizend in Bol
zano verblijvende immigran
ten zijn door het gemeente
bestuur de stad uitgezet om
aan toenemende spanning
het hoofd te bieden. In Mi
laan is een kraakpand waar
zevenhonderd Egyptenaren,
Tunesiërs en Senegalezen
hun toevlucht hadden ge
zocht, ontruimd en met de
grond gelijk gemaakt. En in
Florence en Genua is op ver
zoek van de plaatselijke mid
denstand aan Afrikaanse
venters de toegang tot het
centrum en het strand ont
zegd.
Trnmigrato'
Maar de vreemdelingen
staan ook bloot aan een wijd
verbreid alledaags racisme,
dat de Tunesische linguïst
Salah Methani, die in Italië
heeft gewerkt als losser van
kisten groente en verkoper
van aanstekers, heeft be
schreven in zijn onlangs ver
schenen autobiografie 'Immi-
grato'. „De mevrouw in de
bus pakt haar tas stevig vast
en trekt het kind naar zich
toe. Ze is bang voor mij. In
de bar is de wc voor mij
nooit vrij, voor anderen wel.
Vrienden raden me aan om
de blik naar beneden te rich
ten en niet naar meisjes te
kijken. Homoseksuelen stop
pen naast mij in hun auto in
de veronderstelling dat wij
altijd wel bereid zijn".
De acteur en regisseur Mi-
chele Placido heeft een Itali
aanse actrice met een Zaïrese
mannelijke collega hand in
hand door het centrum van
Verona laten lopen, gevolgd
door een verborgen camera.
„De commentaren waren on
voorstelbaar", zegt Placido.
„Vooral die van goed gekle
de en met juwelen behangen
dames".
De Italianen hebben zich
met een schok gerealiseerd
dat ook zij racistisch kunnen
zijn, hoewel Italië geen racis
tische traditie heeft. Maar tot
een jaar of vijftien geleden
waren er ook nog bijna geen
buitenlanders in Italië en
werden juist de Italianen zelf
als gastarbeiders gediscrimi
neerd. Door de toegenomen
welvaart is die situatie volle
dig omgekeerd, zodat zich nu
officieel 550.000 maar ver
moedelijk bijna twee keer
zoveel 'extracommunautai-
ren' in Italië bevinden, van
wie de meesten zonder werk
en woning zijn. De uit
barsting van racisme die
sinds enkele maanden met
advertenties, tv-spots en
voorlichting op school wordt
bestreden, was daarom in ze
kere zin onvermijdelijk. Om
het tot nu toe bijna niet be
staande immigratiebeleid te
coördineren en gelijk te
schakelen met dat van de an
dere EG-lidstaten heeft vice-
premier Claudio Martelli af
gelopen week de instelling
bepleit van een apart minis
terie voor immigratie. Bo
vendien heeft Martelli aan
gekondigd dat vanaf volgend
jaar de grenzen alleen nog
maar opengaan voor mensen
die tevoren al kunnen aanto
nen dat zij over werk en
huisvesting in Italië beschik
ken. Zo wil Martelli de tot
nu toe praktisch onbeperkte
toevloed van vreemdelingen
een halt toeroepen.